Trong cuộc điện đàm trên đài phát thanh Văn-Học Đà Lạt, phóng viên của đài nhận xét là chị Thuỷ, người đẹp Đức Trọng, tác giả nhiều bản nhạc về Đà Lạt, tuy sống ở Hoa Kỳ nhưng ít sử dụng những chữ anh ngữ trong cuộc điện đàm, không như đa số những người việt lưu vong tại đất Mỹ.
Hiện tượng người Việt lưu vong nói chuyện với nhau, bằng tiếng Việt lại hay đệm thêm tiếng nước sở tại rất khá phổ thông. Nhiều khi dùng tiếng nước sở tại hàng ngày nhiều hơn cả tiếng Việt nên các từ Việt hình như bị lưu đày trong ký ức của người Việt tị nạn. Cứ tưởng tượng nói chuyện với một ông Tây, bà Mỹ rồi cứ chêm tiếng Việt vô thì Voltaire hay Shakespeare đang ở trên bàn thờ cũng té xuống đất. Thật ra thì vấn nạn này đã có từ khi mình còn ở Việt Nam. Người lớn, thế hệ của ông cụ mình, khi nói chuyện hay xổ tiếng Tây hay xổ chữ Hán, các điển tích của Tầu. Người nghe như vịt nghe sấm nhưng không dám há mồm hỏi vì sợ bị mang tiếng ngu.
Có lần đánh quần vợt ở sân đại học Đà Lạt thì có một tên, học trên mình vài lớp ở Yersin, đang đánh banh rồi xuất khẩu kêu "Merde" khiến mình ngạc nhiên, trong khi đó có một tên học trường Việt, bảo là chửi đủ thứ. Mình hay xem podcast từ Việt Nam hay các chương trình của giới trẻ Việt Nam ngày nay thì khám phá ra họ sử dụng từ ngữ anh rất nhiều, y chang thế hệ cha ông. Đi Sơn Đoòng trong toán có 10 người mà có đến 5 người trẻ làm việc tại Việt Nam, thấy họ nói tiếng Việt chêm tiếng anh rất nhiều. Mình thì thích khẩu vị Bình dân học vụ. Mình cứ tự hỏi tại sao người Việt lại thích xổ tiếng người khi đàm thoại với người Việt. Câu hỏi này theo mình mấy chục năm nay mà vẫn chưa có đáp số.
Đa số những người Việt lưu vong như mình, sống ở nước sở tại hơn 2/3 đời người nên quen sử dụng tiếng của nước sở tại trong đời sống hàng ngày nên tiếng mẹ đẻ thì càng ngày càng hao mòn thêm. Nói chuyện với con; lúc bé thì tiếng Việt nhưng dần dần phải nói tiếng nước sở tại vì ngữ vựng của con quá hạn chế. Cuối tuần chịu khó đưa con đi học tiếng Việt nhưng chúng không đọc sách báo Việt ngữ nên dần dần cũng bớt nói tiếng Việt với chúng.
Trên mạng xã hội thì thường thấy người gốc Việt, viết bằng tiếng nước sở tại nhiều hơn tiếng Việt. Để thông tin, người ta chọn viết ngôn ngữ mà mình bộc lộ rõ ràng cho nên phải viết bằng ngôn ngữ của nước sở tại.
Hè vừa rồi, mình có mấy đứa cháu sinh tại Pháp sang chơi. Mình phải nói tiếng Anh với chúng để chúng tập nói và hiểu tiếng Anh, khi nào chúng không hiểu thì xổ tiếng Pháp. Con gái mình thì bảo kỳ này gặp mấy đứa em cô cậu thì thoải mái hơn mấy lần trước. Nó học sinh ngữ ở trường môn Pháp Văn nên lần này biết bập bẹ tiếng Tây nên mấy chị em hiểu nhau sơ sơ, nghe nhạc chung,..., và hẹn sang năm gặp nhau lại ở Đà Lạt và năm tới thì ở Pháp.
Sau biến cố 75, các gia đình vượt biển, di tản hay lấy chồng nước ngoài..., bị phân tán nên thế hệ thứ hai ở nước ngoài sẽ có vấn đề khi liên lạc với nhau nhất là nếu người Việt lại chêm thêm tiếng nước sở tại thì chắc sẽ bú xua la mua. May là ngày nay ai nấy đều học anh ngữ nên cũng dễ nói chuyện với nhau. Mình về pháp với vợ con thì con cháu ông bà Cayla đều bập bẹ tiếng anh nên cũng nói chuyện với nhau được.
Thật ra khi về Việt Nam, nhóm người lưu vong lại bị khủng hoảng vì tiếng Việt được dùng ở Việt Nam ngày nay rất khác với thời VIỆT Nam Cộng Hoà. Tiếng Việt bây giờ hình như dùng các từ Hán ngữ nhiều hơn hay đọc theo lối chữ Tầu nhiều như "đảm bảo" thay vì khi xưa mình hay nghe "bảo đảm", "đăng ký" thay vì ghi danh hay ghi tên,... Cho nên người Việt tỵ nạn, không những lưu vong trên xứ người, lại lưu vong trên quê cha đất tổ.
Thời sinh viên, mình lang thang khắp Âu Châu trong những dịp hè hay đi làm nhiều nước nên đã nhận ra vấn đề sử dụng tiếng mẹ đẻ pha với tiếng sở tại khiến người ngoại quốc không hiểu nên mình tự nhủ khi nói tiếng Việt thì cố gắng không dùng tiếng nước ngoài, chỉ khi nào kẹt, không biết dịch ra sao vì từ đó quá chuyên môn. Khi viết thì mình cũng ráng ít thêm các cụm từ của nước sở tại.
Mình nhận thấy cái tính bảo hoàng hơn vua của người mình rất đỉnh. Sang Ý thì người Việt bên đó chê bai xứ Pháp dù chưa bao giờ bước chân đến xứ Gô-loa. Sang Pháp thì người Việt tại đó chê dân Mỹ, qua Mỹ thì dân này chê dân Tây ở dơ,... Người Việt nhìn người Việt lưu vong qua lăng kính của người sở tại thay vì nhìn người Việt qua lăng kính của một người Việt. Mình chỉ biết nói ở đâu quen đó để khỏi nghe chê bai.
Đọc sách báo Việt ngữ thì các tác giả lớn tuổi cứ vác các điển tích Tầu ra để minh chứng rằng mình là kẻ có học, kẻ sĩ đương thời. Mình nhớ dạo nghiên cứu về Phật giáo Việt Nam để vẽ chùa cho cộng đồng người Việt. Mình tìm mua sách tiếng Việt về Phật giáo đọc, nhức đầu vì tác giả dùng hán tự nhiều lại thêm không dịch cho đọc giả nghe. Thật ra có những câu ngoại ngữ, khó dịch cho sát nghĩa qua tiếng Việt vì Văn hoá dị sàn. Cuối cùng mình phải đọc sách Tây, sách Anh để tham khảo.
Có người cho rằng hiện tượng người Việt hay xổ nho hay tiếng Tây tiếng u là vì họ khinh thường tiếng mẹ đẻ. Nếu viết bằng tiếng nước sở tại thì họ sẽ cẩn thận tra khảo tự điển để dùng các chữ cho chính xác vì sợ người ngoại quốc chê bai nhưng tiếng Việt thì họ xem thường, viết sao cũng được, nói sao cũng không cho là quan trọng. Mình có bà chị vợ, được bầu làm chủ tịch nha sĩ bên Boston nên hàng năm phải gửi I‐meo cho mình nhờ dịch dùm bài diễn văn qua anh ngữ trong khi bà ta viết tiếng Việt trộn tiếng anh mệt nghỉ.
Việt Nam khi xưa đã có "Chữ Nôm" từ thời Phùng Hưng nhưng chữ viết chính dành cho hành chánh, Văn hoá vẫn là chữ Hán. Các nhà nho hay quan lại khi xưa, xem thường chữ Nôm, gọi là "Nôm na là cha mách que". Chữ Nôm bị coi thường nhưng ông Nguyễn Du lại diễn Nôm cuốn Đoạn Trường Tân Thanh của một người Hán tên Thanh Tâm Tài Nhân. Có lẽ khi đi xứ sang Tầu, ông ta có dịp đọc được cuốn sách này nên diễn Nôm giúp vốn liếng Văn học của Việt Nam có Kim Vân Kiều nếu không thì cũng bù trớt với 4,000 năm Văn Hiến. Nhờ diễn nôm nên giới Bình dân mới có thể thưởng thức, truyền tụng thành Văn chương truyền khẩu nên mới lưu cho đến hậu thế. Trong xã hội khi xưa, chỉ có độ chừng tối đa 5% dân chúng biết đọc chữ Hán (theo sách của người Pháp khi mới xâm chiếm Việt Nam). Mấy bài thờ Đường Luật, chữ Hán do người Việt làm đâu có là bao.
Đa số những người Việt lưu vong như mình, sống ở nước sở tại hơn 2/3 đời người nên quen sử dụng tiếng của nước sở tại trong đời sống hàng ngày nên tiếng mẹ đẻ thì càng ngày càng hao mòn thêm. Nói chuyện với con; lúc bé thì tiếng Việt nhưng dần dần phải nói tiếng nước sở tại vì ngữ vựng của con quá hạn chế. Cuối tuần chịu khó đưa con đi học tiếng Việt nhưng chúng không đọc sách báo Việt ngữ nên dần dần cũng bớt nói tiếng Việt với chúng.
Trên mạng xã hội thì thường thấy người gốc Việt, viết bằng tiếng nước sở tại nhiều hơn tiếng Việt. Để thông tin, người ta chọn viết ngôn ngữ mà mình bộc lộ rõ ràng cho nên phải viết bằng ngôn ngữ của nước sở tại.
Hè vừa rồi, mình có mấy đứa cháu sinh tại Pháp sang chơi. Mình phải nói tiếng Anh với chúng để chúng tập nói và hiểu tiếng Anh, khi nào chúng không hiểu thì xổ tiếng Pháp. Con gái mình thì bảo kỳ này gặp mấy đứa em cô cậu thì thoải mái hơn mấy lần trước. Nó học sinh ngữ ở trường môn Pháp Văn nên lần này biết bập bẹ tiếng Tây nên mấy chị em hiểu nhau sơ sơ, nghe nhạc chung,..., và hẹn sang năm gặp nhau lại ở Đà Lạt và năm tới thì ở Pháp.
Sau biến cố 75, các gia đình vượt biển, di tản hay lấy chồng nước ngoài..., bị phân tán nên thế hệ thứ hai ở nước ngoài sẽ có vấn đề khi liên lạc với nhau nhất là nếu người Việt lại chêm thêm tiếng nước sở tại thì chắc sẽ bú xua la mua. May là ngày nay ai nấy đều học anh ngữ nên cũng dễ nói chuyện với nhau. Mình về pháp với vợ con thì con cháu ông bà Cayla đều bập bẹ tiếng anh nên cũng nói chuyện với nhau được.
Thời sinh viên, mình lang thang khắp Âu Châu trong những dịp hè hay đi làm nhiều nước nên đã nhận ra vấn đề sử dụng tiếng mẹ đẻ pha với tiếng sở tại khiến người ngoại quốc không hiểu nên mình tự nhủ khi nói tiếng Việt thì cố gắng không dùng tiếng nước ngoài, chỉ khi nào kẹt, không biết dịch ra sao vì từ đó quá chuyên môn. Khi viết thì mình cũng ráng ít thêm các cụm từ của nước sở tại.
Mình nhận thấy cái tính bảo hoàng hơn vua của người mình rất đỉnh. Sang Ý thì người Việt bên đó chê bai xứ Pháp dù chưa bao giờ bước chân đến xứ Gô-loa. Sang Pháp thì người Việt tại đó chê dân Mỹ, qua Mỹ thì dân này chê dân Tây ở dơ,... Người Việt nhìn người Việt lưu vong qua lăng kính của người sở tại thay vì nhìn người Việt qua lăng kính của một người Việt. Mình chỉ biết nói ở đâu quen đó để khỏi nghe chê bai.
Đọc sách báo Việt ngữ thì các tác giả lớn tuổi cứ vác các điển tích Tầu ra để minh chứng rằng mình là kẻ có học, kẻ sĩ đương thời. Mình nhớ dạo nghiên cứu về Phật giáo Việt Nam để vẽ chùa cho cộng đồng người Việt. Mình tìm mua sách tiếng Việt về Phật giáo đọc, nhức đầu vì tác giả dùng hán tự nhiều lại thêm không dịch cho đọc giả nghe. Thật ra có những câu ngoại ngữ, khó dịch cho sát nghĩa qua tiếng Việt vì Văn hoá dị sàn. Cuối cùng mình phải đọc sách Tây, sách Anh để tham khảo.
Có người cho rằng hiện tượng người Việt hay xổ nho hay tiếng Tây tiếng u là vì họ khinh thường tiếng mẹ đẻ. Nếu viết bằng tiếng nước sở tại thì họ sẽ cẩn thận tra khảo tự điển để dùng các chữ cho chính xác vì sợ người ngoại quốc chê bai nhưng tiếng Việt thì họ xem thường, viết sao cũng được, nói sao cũng không cho là quan trọng. Mình có bà chị vợ, được bầu làm chủ tịch nha sĩ bên Boston nên hàng năm phải gửi I‐meo cho mình nhờ dịch dùm bài diễn văn qua anh ngữ trong khi bà ta viết tiếng Việt trộn tiếng anh mệt nghỉ.
Việt Nam khi xưa đã có "Chữ Nôm" từ thời Phùng Hưng nhưng chữ viết chính dành cho hành chánh, Văn hoá vẫn là chữ Hán. Các nhà nho hay quan lại khi xưa, xem thường chữ Nôm, gọi là "Nôm na là cha mách que". Chữ Nôm bị coi thường nhưng ông Nguyễn Du lại diễn Nôm cuốn Đoạn Trường Tân Thanh của một người Hán tên Thanh Tâm Tài Nhân. Có lẽ khi đi xứ sang Tầu, ông ta có dịp đọc được cuốn sách này nên diễn Nôm giúp vốn liếng Văn học của Việt Nam có Kim Vân Kiều nếu không thì cũng bù trớt với 4,000 năm Văn Hiến. Nhờ diễn nôm nên giới Bình dân mới có thể thưởng thức, truyền tụng thành Văn chương truyền khẩu nên mới lưu cho đến hậu thế. Trong xã hội khi xưa, chỉ có độ chừng tối đa 5% dân chúng biết đọc chữ Hán (theo sách của người Pháp khi mới xâm chiếm Việt Nam). Mấy bài thờ Đường Luật, chữ Hán do người Việt làm đâu có là bao.
Người Triều Tiên cũng dính phải vấn nạn này. Khi xưa họ đã có chữ của họ rồi, có nhiều áng văn rất hay đến đời nhà Tống, nhà Đường, họ có cho nhiều người du học sang Trung Hoa để học hỏi văn chương. Khi trở về các du học sinh này ca tụng nền văn chương của trung hoa và cứ viết theo Hán văn. Rốt cuộc họ không có những áng văn đẹp như khi sử dụng tiếng Hàn. Cuối cùng họ khám phá ra vấn đề nên loại bỏ chữ Hán và sử dụng lại chữ Hàn quốc.
Tương tự, các du học sinh người Việt sang Pháp như Hoàng Anh Tuấn, Cung Trầm Tưởng, Nguyên Sa,.. nhưng họ lại làm thơ bằng tiếng Việt nên ngày nay chúng ta có những bài thơ đi vào lòng người Việt. Nếu họ làm thơ bằng tiếng Tây vì họ là người Tây học thì chắc chả để gì cho hậu thế.
Người Việt lưu vong khinh thường tiếng mẹ đẻ có thể bắt nguồn từ sự khinh miệt Chữ Nôm của cha ông ta cho nên đến thế hệ của chúng ta, chữ Quốc Ngữ vẫn không được xem là quan trọng. Có lẽ vì thế mà một số nhà khá giả khi xưa, cho con cháu học trường Tây. Ông cụ mình thì học chữ Hán hồi nhỏ, có học thêm chữ Quốc ngữ sau khi giải ngũ còn bà cụ mình thì không bao giờ cắp sách đến trường nhưng có lẽ do phong trào hay ai đó nói ông bà cụ mình cho mình học trường Tây, hy vọng sẽ có một tương lai sáng sủa hơn đời ông bà cụ. Nông dân thì hoàn nông dân.
Có lẽ người mình đã bị nô lệ lâu năm, bị nền Văn hoá Khổng giáo, nô lệ hoá tinh thần trong hai ngàn năm dựng nước nên tinh thần vọng ngoại của mình quá cao. Mình chỉ thấy Văn hoá của kẻ cai trị là số một còn Văn hoá cha sinh mẹ đẻ của mình thì thuộc loại hủ lậu. Những kẻ biết chút đỉnh tiếng của người cai trị thì có đời sống tương đối khá hơn dân bị trị như các thầy thông, thầy ký khi xưa vô hình trung người mình nghĩ xổ tiếng Tây hay xổ nho là để khẳng định mình thuộc thành phần được giáo hoá bởi người cai trị hay nói cách khác là thành phần tiến bộ.
Hôm trước có một chị tải về một bài viết, giới thiệu ông Quách Vĩnh Thiện, hiện sinh sống tại Pháp. Ông là một kỹ sư điện toán, chơi nhạc tài tử và đã làm 77 bài hát với thơ của Nguyễn Du qua cuốn Kim Vân Kiều và 22 bài về Chinh phụ Ngâm. Mình có gửi mua. Mấy tuần nay, lên xe là nghe Thuý Kiều khóc Kim Trọng, cứ kêu Kim Lang ơi, thiếp đã phụ chàng! 16 tuổi đã leo tường ban đêm vào nhà Kim Trọng, chắc là để hành lạc vì kêu Kim Lang. Nay mới hiểu tại sao các cụ khi xưa cấm đọc truyện Kiều. Nghe truyện Kiều thì mới hiểu là bao nhiêu điển tích, câu nói mà người Việt dùng hàng ngày đều lấy trong Kim Vân Kiều của thi hào Nguyễn Du. Ngày xưa, học Việt Văn, ông thầy hay bà cô bắt học thuộc lòng nên chán. Nhưng nghe 77 bài hát, được phổ từ thơ trong Kim Vân Kiều, nghe rất lạ, nhẹ nhàng. Thật ra, nhạc sĩ phối âm, dùng nhạc cụ cổ truyền lẫn nhạc cụ Tây phương nên nghe có cái gì mới mới. Khi thì tango, khi thì đàn bầu,... Đang đợi Chinh Phụ Ngâm về.
Tiếng mẹ đẻ là ngôn ngữ mình cảm thấy thoải mái nhất khi diễn đạt hay đón nhận từ người khác. Nghe một câu chuyện tiếu lâm bằng tiếng Việt, vẫn khoái trá, đập bàn, vỗ đùi trong khi nghe một câu chuyện tiếu lâm bằng tiếng nước sở tại thì nhạt như nước ốc tương tự đọc mấy chuyện vui của nước ngoài dịch ra tiếng Việt. Tiếng Việt có cách ráp chữ, chơi chữ,...hiểu được thì rất thú vị.
Mụ vợ mình chuyên xổ tiếng Anh khi nói tiếng Việt. Khi nói chuyện với người Việt sinh sống bên này thì không sao nhưng đối với bạn bè, người thân ở VN hay Âu Châu cũng bú xua la mua nên nhiều khi mình phải thông dịch lại cho mấy người kia hiểu. Thật ra vợ mình không nghĩ đến chêm thêm tiếng anh để khẳng định giai cấp lập trường gì cả nhưng vì không để ý nên cứ pha sốt cà chua Mỹ khi ăn cá kho nước mắm. Bạn từ VN cũng lớ ngớ nhưng không dám hỏi. Nói cho ngay, một ngôn ngữ mà không đọc sách báo để trau dồi thêm thì sẽ bị mai một. Qua Hoa Kỳ nên mình chỉ dùng tiếng Tây Ban Nha và anh ngữ hàng ngày nên tiếng Tây, tiếng ý cũng như tiếng đức bị mai một, nên lâu lâu phải nghe France Culture hay đọc báo của mấy tiếng trên để bớt quên. Nên khi nói tiếng Việt là người ta hay xài tiếng anh vì quên chữ Việt Nam.
Thằng con mình có trách mình là không tiếp tục nói tiếng Việt với nó thì mình giải thích mẹ nó lười nói tiếng Việt với hai anh em nó. Đi làm về mệt nên muốn nói tiếng anh với con cho khỏe. Ở nước ngoài, dạy con nói tiếng Việt là một đòi hỏi khá lớn. Dạo hè nó về, mình nói tiếng Việt với nó và khuyến khích nó đọc sách tiếng Việt. Năm nay nó ghi tên học Nhật ngữ trong trường. Nó gia nhập hội sinh viên Nhật và Việt nhưng nó bảo thích Nhật hơn. Ở vùng Bolsa, có học sinh gốc Việt nhiều nên có môn sinh ngữ là Việt ngữ ở trung học trong khi nơi mình ở thì ít chỉ có lớp sinh ngữ Tầu và Nhật. Dạo này hai cha con nói chuyện bằng tiếng Việt.
Nếu mình viết tiếng Việt kiểu VIỆT Nam Cộng Hoà mà mình đã học khi xưa thì người Việt ở hải ngoại hiểu nhưng người thân, gia đình ở VN lại lắc đầu, bảo mình không biết tiếng Việt nên phải pha trộn cả hai. Mình hay bị mấy đứa em ở VN la, viết sai chính tả, dùng chữ không đúng nên phải khắc phục, đọc thêm báo chí trong nước để cập nhật hoá các " chữ hậu 75".
Người Việt lưu vong khinh thường tiếng mẹ đẻ có thể bắt nguồn từ sự khinh miệt Chữ Nôm của cha ông ta cho nên đến thế hệ của chúng ta, chữ Quốc Ngữ vẫn không được xem là quan trọng. Có lẽ vì thế mà một số nhà khá giả khi xưa, cho con cháu học trường Tây. Ông cụ mình thì học chữ Hán hồi nhỏ, có học thêm chữ Quốc ngữ sau khi giải ngũ còn bà cụ mình thì không bao giờ cắp sách đến trường nhưng có lẽ do phong trào hay ai đó nói ông bà cụ mình cho mình học trường Tây, hy vọng sẽ có một tương lai sáng sủa hơn đời ông bà cụ. Nông dân thì hoàn nông dân.
Có lẽ người mình đã bị nô lệ lâu năm, bị nền Văn hoá Khổng giáo, nô lệ hoá tinh thần trong hai ngàn năm dựng nước nên tinh thần vọng ngoại của mình quá cao. Mình chỉ thấy Văn hoá của kẻ cai trị là số một còn Văn hoá cha sinh mẹ đẻ của mình thì thuộc loại hủ lậu. Những kẻ biết chút đỉnh tiếng của người cai trị thì có đời sống tương đối khá hơn dân bị trị như các thầy thông, thầy ký khi xưa vô hình trung người mình nghĩ xổ tiếng Tây hay xổ nho là để khẳng định mình thuộc thành phần được giáo hoá bởi người cai trị hay nói cách khác là thành phần tiến bộ.
Hôm trước có một chị tải về một bài viết, giới thiệu ông Quách Vĩnh Thiện, hiện sinh sống tại Pháp. Ông là một kỹ sư điện toán, chơi nhạc tài tử và đã làm 77 bài hát với thơ của Nguyễn Du qua cuốn Kim Vân Kiều và 22 bài về Chinh phụ Ngâm. Mình có gửi mua. Mấy tuần nay, lên xe là nghe Thuý Kiều khóc Kim Trọng, cứ kêu Kim Lang ơi, thiếp đã phụ chàng! 16 tuổi đã leo tường ban đêm vào nhà Kim Trọng, chắc là để hành lạc vì kêu Kim Lang. Nay mới hiểu tại sao các cụ khi xưa cấm đọc truyện Kiều. Nghe truyện Kiều thì mới hiểu là bao nhiêu điển tích, câu nói mà người Việt dùng hàng ngày đều lấy trong Kim Vân Kiều của thi hào Nguyễn Du. Ngày xưa, học Việt Văn, ông thầy hay bà cô bắt học thuộc lòng nên chán. Nhưng nghe 77 bài hát, được phổ từ thơ trong Kim Vân Kiều, nghe rất lạ, nhẹ nhàng. Thật ra, nhạc sĩ phối âm, dùng nhạc cụ cổ truyền lẫn nhạc cụ Tây phương nên nghe có cái gì mới mới. Khi thì tango, khi thì đàn bầu,... Đang đợi Chinh Phụ Ngâm về.
Tiếng mẹ đẻ là ngôn ngữ mình cảm thấy thoải mái nhất khi diễn đạt hay đón nhận từ người khác. Nghe một câu chuyện tiếu lâm bằng tiếng Việt, vẫn khoái trá, đập bàn, vỗ đùi trong khi nghe một câu chuyện tiếu lâm bằng tiếng nước sở tại thì nhạt như nước ốc tương tự đọc mấy chuyện vui của nước ngoài dịch ra tiếng Việt. Tiếng Việt có cách ráp chữ, chơi chữ,...hiểu được thì rất thú vị.
Mụ vợ mình chuyên xổ tiếng Anh khi nói tiếng Việt. Khi nói chuyện với người Việt sinh sống bên này thì không sao nhưng đối với bạn bè, người thân ở VN hay Âu Châu cũng bú xua la mua nên nhiều khi mình phải thông dịch lại cho mấy người kia hiểu. Thật ra vợ mình không nghĩ đến chêm thêm tiếng anh để khẳng định giai cấp lập trường gì cả nhưng vì không để ý nên cứ pha sốt cà chua Mỹ khi ăn cá kho nước mắm. Bạn từ VN cũng lớ ngớ nhưng không dám hỏi. Nói cho ngay, một ngôn ngữ mà không đọc sách báo để trau dồi thêm thì sẽ bị mai một. Qua Hoa Kỳ nên mình chỉ dùng tiếng Tây Ban Nha và anh ngữ hàng ngày nên tiếng Tây, tiếng ý cũng như tiếng đức bị mai một, nên lâu lâu phải nghe France Culture hay đọc báo của mấy tiếng trên để bớt quên. Nên khi nói tiếng Việt là người ta hay xài tiếng anh vì quên chữ Việt Nam.
Nếu mình viết tiếng Việt kiểu VIỆT Nam Cộng Hoà mà mình đã học khi xưa thì người Việt ở hải ngoại hiểu nhưng người thân, gia đình ở VN lại lắc đầu, bảo mình không biết tiếng Việt nên phải pha trộn cả hai. Mình hay bị mấy đứa em ở VN la, viết sai chính tả, dùng chữ không đúng nên phải khắc phục, đọc thêm báo chí trong nước để cập nhật hoá các " chữ hậu 75".
Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen
Nguyễn Hoàng Sơn
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét