Showing posts with label Chốn cũ người xưa Đàlạt. Show all posts
Showing posts with label Chốn cũ người xưa Đàlạt. Show all posts

Nải chuối một thời ngu dại

 Nải chuối năm xưa


Hôm kia đến gặp ông thuê nhà. Ông ta rên là chuột chạy trên mái nhà nên ghé lại xem và rải thuốc diệt chuột. Bổng thấy ông ta treo hai buồng chuối mình hỏi năm nay chuối lớn vậy, ông ta lấy cho mình một buồng vì hai vợ chồng ông ta ăn buồng kia chắc cũng đến sang năm dần mới hết. Đem về nhà kêu thằng con treo ở garage cho chín rồi ăn. 

Nhìn buồng chuối treo tòn ten khiến mình nhớ đến khi xưa ở Đà Lạt, đi ăn cắp buồng chuối bị thiên hạ chửi banh xác nên ghi lại cho mấy bác đọc cho vui trước khi em đi Âu châu. 

Nhà mình ở đường Hai bà trưng nhưng lại đâu lưng ra đường Thi Sách nên sinh hoạt trong xóm gần với đường Thi Sách hơn là Hai Bà Trưng. Dạo đó trong xóm có 3 tên nhỏ hơn mình 1 tuổi, Đắc con anh Bình, Tiến con bà Vinh và Khánh Ù con bà Phúc. Bố thằng Khánh Ù, ông Phúc chơi trumpet cho đội kèn đồng của trường Võ Bị nên cứ nghe ông dợt kèn nhất là mỗi lần đại lễ sắp đến là ông ta cứ tò tí te hoài nên nản lắm. Có lần bà Phúc chửi ông ta cái gì khiến ông ta nổi điên lên thổi kèn điệu nhạc đánh thức lính kêu tập họp vang khắp xóm khiến cả xóm chả hiểu ất giáp gì cả. Sau này khi nghe kèn nhà binh của ông ta là biết vợ chồng đang gây lộn. Lâu lâu mình vô nhà chơi với thằng kHánh Ù thấy ông ta ngồi tập thổi khiến Chán Mớ Đời.

1 hôm thằng Khánh Ù bò đến nhà mình rủ đi ăn cắp buồng chuối nhà bà làm vườn. Gần xóm có hai cái vườn; một của nhà bà Hành trên đường Thi Sách và 1 vườn rộng giáp với đường Thi Sách và đường Hai Bà Trưng. Cái vườn này thì ngỏ chính đi vào là dưới đường Hai Bà Trưng, hình như số 49 C nhưng chuồng heo và mấy cây chuối lại nằm phía trên đường Thi Sách. Chiều ăn cơm xong mình và Khánh Ù (nghe nói sau này nó làm đến chức hiệu trưởng, chắc là Đảng viên gộc nên về Đà Lạt không dám đi tìm) hay đi lòng vòng lên nhà khu Trung tá Tốn rồi đi ngược lại thì thấy mấy buồng chuối trong vườn. Bà làm vườn có trồng chuối hai nơi, phía cạnh nhà anh Bình và phía chỗ xóm ông Oai. Chỗ gần xóm ông Oai thì Mậu Thân, Việt Cộng núp trong nhà thờ Domaine de Marie bắn B40 thiết giáp M113 đang chạy ngay đường Ngô Quyền hay Calmette nhưng không trúng bay xuống dưới dốc trúng ngay mấy bụi chuối chỗ này bay tứ tung khiến xóm mình sợ bỏ chạy vào nhà.

Khơi dậy lòng tham, mình nghĩ là họ có nhiều buồng chuối nên phải chia xẻ bớt cho người không có. Cho thấy hồi nhỏ mình đã có khuynh hướng ăn cướp theo tinh thần chủ nghĩa xã hội. Ngày nay như để trả nợ này, thiên hạ cũng lén vào vườn mình, ăn cắp bơ. Lên vườn đến mùa bơ hay thấy mấy thùng bơ họ hái xong lấy lá che lại đợi chiều về lấy.

Mình và thằng Khánh bàn tối thứ 6, ăn cơm xong thì leo hàng rào chặt buồng chuối. Tối đó như đã dự liệu, mình mang con dao bầu theo nó. Nó leo hàng rào rồi mình chuyền cho nó con dao. Nó chặt buồng chuối nhưng có lẻ nặng nên nó để rớt xuống đất nghe cái bịch to đùng khiến con chó trong nhà cạnh chuồng heo sủa. Nó sợ quá xách buồng chuối bỏ qua hàng rào cho mình ôm lấy rồi leo qua lại hàng rào rách một cái áo dính vào dây kẻm gai, hai thằng chạy thục mạng về nhà mình. Mình lấy buồng chuối bỏ vào lu gạo để dú. 

Trưa hôm sau vừa ăn cơm xong định đánh một giấc thì nghe dưới xóm Thi Sách lao xao rồi thằng Khánh chạy vào phòng mình, mặt xanh như đít nhái, kêu bà làm vườn đang chửi tụi mình ăn cắp chuối của bà ta.  


Bà làm vườn gốc Nam Định hay đứng trên đường Thi Sách, gần nhà Đinh gia Lành, con đại úy Hải chửi thiên hạ vì con nít trong xóm hay lấy đá ném mấy con heo trong chuồng heo của bà. Đầu đeo cái khăn mõ quạ, hàm răng đen, mồm nhai nhoàm nhoàm trầu cau, lâu lâu nhổ cái toẹt bãi trầu xuống đường như bị tức hộc máu, lấy tay quẹt cái mõm. Tay xăng hai cái ống quần như sắp sửa vào tưới mấy luống bắp sú, đứng chống nạnh rồi bắt đầu chửi khai vị.


Không biết bà có đi học hay không nhưng văn bà chửi soạn theo thể biền ngẫu, nghĩa là đối nhau từng cặp. Kiểu như "mày ăn chuối nhà bà thì con cháu mày hộc máu toi, mày nuốt chuối nhà bà thì tổ tiên nhà mày nghẹn họng mà chết...." Cứ mỗi lần nghe bà chửi đổng lên là dù đang ăn cơm, mình cũng cầm bát cơm chạy ra đường, để nghe như sợ mất đi bài chửi của đài phát thanh chương trình Dạ Lan. Thời đó trong xóm không có đài truyền hình nên khi có chuyện gì thì cả xóm đổ xô ra xem như xem phim bộ. Trong xóm có một ông có hai bà vợ, ở chung một nhà. Cứ lâu lâu là hai bà choảng nhau khiến con nít trong xóm bu lại như ruồi. Sau này bà nhỏ Chán Mớ Đời nên dọn về Sàigòn với mấy đứa con thì trong xóm nhà cửa êm ấm đến khi ông chồng đi công tác đâu xuống Nha Trang, vác về một cô 18 tuổi làm vợ 3, sinh đứa con trai. Tên này sau 75 hay bò lại nhà mình ăn cắp gạo cho nhà hắn.

Hình như bà làm vườn cố ý, đợi thiên hạ ăn cơm trưa mới bắt đầu phát thanh chương trình sinh hoạt văn nghệ chửi cho cả xóm nghe. Có lẻ cả buổi sáng làm việc ngoài vườn hay lo cho đàn heo ăn cám và xắt bắp chuối nên trưa mới rảnh, làm đài phát thanh của xóm, báo cáo tình hình trong xóm. Bà ta chửi khai vị tại hàng rào nhà sau đó mới vào món chính, đi vòng vòng khắp xóm, vác theo cái xoong và cái ống thổi lửa dùng khi nấu cám heo.

Bà ta cầm theo cái nồi với cái ống thổi lửa vì hay nấu cám cho heo ăn, vừa đi vừa khỏ cái nồi boong boong, như người đi dạo quảng cáo bột giặt Viso, đi từ xóm trên xuống xóm dưới để chửi mà không có lắp. Cô Ngô thị Liên khi xưa dạy ca dao tục ngữ, bắt mình làm câu ca dao tục ngữ hay thơ đường luật Trắc Trắc bằng bằng chi đó mà mình ngồi hàng giờ không rặn ra được một câu, một chữ trong khi bà này cứ khỏ nồi cám heo mà làm khối câu lúc đó mới hiểu nấu sử sôi kinh cho heo ăn, giúp con người xuất khẩu thành thơ.


Bà ta chửi rồi bổng nhiên con chó nhà ông Nghi, phòng trồng răng Nguyễn Văn Nghi ở đường mInh Mạng, đối diện tiệm bi da Hồng Ngọc, đến ngửi ngửi chân bà ta. Hóa ra mãi say mê trong tiếng chửi, bà ta đạp nhằm bãi kít chó nên phải quẹt chân trong mấy bụi cỏ để xoá tang vết son của con chó. Xong ca chửi của bà thì con Yến, con gái của bà ta, lớn hơn mình một tuổi, học trường Bùi Thị Xuân, từ trong nhà chạy ra tiếp nối con đường cách mạng chửi đổng. Con này thuộc loại gái mồm mép, hay chửi đám con nít trong xóm mỗi khi có chú Tư Nọc, đem con heo nọc lại nhà để nọc mấy con heo cái nhà nó. Con này học ban toán nên nó dùng phân tích, lũy thừa đưa vào văn chương truyền khẩu, văn hoá chửi do mẹ nó truyền lại. Dạo ấy còn học trường tây nên mình chả hiểu mấy cụm từ nó dùng. Con này thừa kế cái mồm của mẹ nó nên cũng khá chanh chua. Hình ảnh con Yến khiến mình rất sợ muôn đời gái Bắc. Sau này chỉ muốn lấy gái Huế thôi. 

"Tiên sư đứa nào ăn cắp buồng chuối nhà bà.” Con này hơn mình có một tuổi mà dám tự xưng là bà với cả xóm. Chuối ở nhà bà là trái tiên, quả Phật. Chuối về nhà mày thành con rắn, con sâu. Bà... bà... bà... U cho con ly nước để con chửi tiếp... nó chửi mỏi mồm, thả quá nhiều CO2 khát nước nên xin bà mẹ tiếp tế nước, bà làm vườn chạy vào nhà đem ra cho nó cốc nước. Nó đưa ly nước lên trời tu một hơi dài như Lệnh hồ xung rồi cầm cái nồi cám heo và ống thổi lửa tiếp tục gõ bong bóng. Bà chửi theo kiểu toán học cho mày nghe nhá... Bố mày là A, mẹ mày là B, bà cho vào ngoặc, bà khai căn cả họ nhà mày... Bà rủa mày ăn miếng rau, mày ói ra miếng thịt, mày tắm trong ao, mày chết chìm trong chậu.... Con này có học nên lối chửi của nó rất khoa học, kiến thức sâu hơn mẹ nó, có vè có đối, tuy bị nó chửi vì ăn cắp buồng chuối của nhà nó nhưng phải phục tài năng tuổi trẻ tài cao của nó. Chỉ tiếc khi xưa không lấy sổ chép lại. Nay chỉ nhớ sơ sơ.

Bà khai căn cả họ nhà mày, xong rồi bà tích phân n bậc, bà bắt cả hang, cả hốc, ông cụ, ông nội, cả tổ tiên cửu Huyền thất tổ nhà mày ra mà đạo hàm n lần. Con này mất dạy, nó đem cả tổ tiên mình và thằng Khánh Ù ra chửi khiến mình nhớ đến thằng NB, con tiệm vàng Kim Thịnh, cũng hay chửi nhưng bằng giọng Huế rặc khi xưa. Có dịp sẽ kể về tên này khi xưa có dạo học chung.

Ái chà chà....mày tưởng à. Mày tưởng nuốt được trái chuối nhà bà là mày có thể yên ổn mà chơi trò "cộng trừ âm dương" trên giường với nhau à.... Bà cho trị tuyệt đối hết cả họ chín đời nhà mày. Cho chúng mày biết thế nào là vô nghiệm, cho chúng mày không sinh, không đẻ, không duy trì được nòi giống nữa thì thôi... May mồm con Yến không gặp giờ linh nên sau này mình vẫn có con, chắc nó không giỏi toán nên khai căn đáp án không đúng. Bà sẽ nguyền rủa cho chúng mày đời đời chìm đắm trong âm vô cực, sẽ gặp tai ương đến dương vô cùng. Cho chúng mày chết rục trong địa ngục, cho chúng mày trượt đến vô cực của sự vô hạn tối tăm... ".......

Mình với thằng Khánh Ù chỉ biết ngậm cay ngậm đắng, không nói với nhau lời nào nhưng hai thằng giác ngộ cách mạng tuy hơi trễ, biết vậy đừng ăn cắp buồng chuối thì khỏe hơn. Bị chửi căm hờn nhưng như con hổ của Thế Lữ trong chuồng nghĩ đến một thời nhục nhã bị gái chửi. Cái khốn là buồng chuối bỏ vào lu gạo để dú cho chín. Một tháng sau vẫn không chín lại teo lại rồi hai thằng hè nhau, đem buồng chuối quăn lại trong vườn của bà làm vườn Nam Định. Không ăn được trái nào lại bị chửi không oan.

Con Yến chửi tới đây thì bổng nhiên có giọng Huế hay Quảng trị chi đó từ phía giếng ông Ba Tây cất lên.   

 

Vơ....mấy kỳ thằng đầu trộm đuôi cướp

Ăn ga tau bây mắc cổ cho coi

Cố tổ, cao tằng mi răng đẻ ra kỳ nòi

Dác mần, siêng ăn vô già tau ăn trộm.

 

Hu...ba hồn bảy vía mấy kỳ thằng mặt heo

Nỏ chộ đàng...đi ăn cắp của mệ tra

Bây dem lả....lả hần cháy mất già

Bây ra đàng xe hần tôông lọi cẳng.


Mấy đứa con nít đang thưởng thức giọng chửi Oanh vàng của mẹ con bà Nam định, bỏ chạy uống xóm dưới kêu Bà R chửi bà R chửi chạy bây ơi. Bà Nam định đang chửi, gõ xoong nồi ngon lành, có đám khán giả con nít trong xóm đứng nhìn nên hăng tiết chửi rồi đến con Yến thay thế. Tự nhiên thấy mất đám khán giả thiếu nhi nên cụt hứng, ngưng chửi mình và thằng kHánh Ù, bỏ vào nhà.


Hóa ra bà R. Gia đình bà không biết từ đâu đến chỉ biết sau Mậu Thân thì gia đình bà đến xóm dưới, phác mấy bụi bông Quỳ rồi làm căn nhà nhỏ bằng gỗ và nuôi heo gà sau nhà. Con cái bò chung với heo, không quần không áo nay nghe nói giàu có từ ngày cách mạng về. Bà này cũng thuộc dạng chửi có vần có cú pháp, tốt nghiệp trường văn hoá bình dân học vụ. Hóa ra bà ta mất gà, ai ăn trộm. Trong xóm có một tên hút thuốc phiện nên hay đi chôm đồ thiên hạ. Nhà mình cũng bị hắn chôm quần áo phơi dây kẽm và bị mất gà nhiều. Mình bị ông cụ đánh cho một trận vì để mất cái áo phi công, giặt xong phơi nơi hàng rào.

Chửi đến đây thì thằng cu R, con bà ta bế đứa em đang khóc vì đang ngủ, bà mẹ tiếc của, ngứa mồm lại lên cơn chửi, khiến nó thức giấc, khóc đòi sữa hay sợ quá tè trong tả chi đó. Bà R đưa cái nón lá cho thằng Cu Tị cầm, rồi bế đứa con đang khóc, rồi vạch áo ra, cho con bé bú. Rồi bà tiếp tục ru con với những câu chửi ầu ơ qua dòng sữa tươi của người mẹ kinh thiên động địa, uống nước sông Hương từ bé.

 

Vơ.......mấy thằng trộm, chừ tau mì nói thẳng

Bây ở mô ? xóm đưới hay xóm trên

Trộm ga tau bây mần thịt ăn liền

Hay đang dốt thì mau đem trả lại.

 

Có lẻ hăng tiết lên bà ra múa tay múa chân khiến cái vòi sữa bật ra, đứa bé lại ré lên khóc, bà lấy cái vòi vú mớm cho con bé bú rồi tiếp tục đọc diễn văn của người mất gà.


Bây khung trả thì tau đây xưởi mại

Đến khi mô bây cảy cổ thì thôi

Tau xưởi cho già mi tiệt hết kỳ nòi

Dác mần ăn chỉ đi rình trộm cắp.


Bà bắc kỳ Nam Định chửi thì mình nghe được, còn mệ R thì khó nghe, không biết giọng xứ nào. Dân vùng Xịa thì phải. Xóm mình có nhà ông Hoà, hình như dân xứ Nghệ hay Hà Tỉnh chi đó, nói cũng khó nghe lắm. Không biết sao bà ta biết là thằng nào ăn trộm, mà kêu 3 hồn 7 vía của hắn ra để trù ẻo. Con gái thì họ réo 9 vía. Kinh


Hu...ba hồn bảy vía kỳ thằng chết rấp

Đêm bựa qua bắt trộm ga của tau

Lo liệu hồn đem mà trả chò mau...

 

Hình như chửi nhiều quá nên bà ta mất sức hay con bé đói quá, bú hết sữa nên ré lên, bà đưa tay thổ thổ con bé nhưng có lẻ giọng chửi của bà hơi cao, hơi trật hợp âm La, biến thành âm Ré trưởng nên con bé càng ré to hơn tiếng mụ chửi. Hổ cái sinh hổ tử. Mình không biết mấy đứa con bà ta sau này có tiếp tục nghề gia truyền, gia phong hay không. Về Đà Lạt không dám đi kiếm vì nghe nói làm lớn, được cách mạng trọng vọng. Hưởng lương hưu của Đảng viên, có công với cách mạng.


Xưởi mệt rồi bựa chừ nghỉ cấy đạ.


Nói xong bà ta bế con bé vào nhà, khiến cuốn phim đang đến độ gây cấn, vì đám con nít như mình muốn biết thằng nào ăn trộm gà của bà ta vì bà réo 7 vía, bị đứt dây giữa chừng, như đi xem phim bị cháy phim hay cấm trẻ em nhìn tài tử hôn nhau khiến đám con nít hàng xóm đang tụ năm tụ 7 như mình bàn tán, ai hè ai hè, rồi từ từ rả đám. Con Yến đang lên giọng chửi hoành tráng bổng bị bà R cướp diễn đàn nên Chán Mớ Đời , bỏ vào nhà hồi nào. Không ai nói, tự động rã đám, đi về. Thằng Khánh Ù kêu chắc đem buồng chuối đem trả lại để bà Bắc kỳ khỏi chửi nữa. 


Mình chỉ sợ ông cụ biết được lại ăn đòn nên nhất trí. Thế là tối đó gần giới nghiêm hai thằng khiêng buồng chuối, không chịu chín, quăng qua hàng rào. Trưa hôm sau lại nghe hai BÀ xóm trên chửi kiểu stereo bên giọng Huế và bên giọng Bắc. Nhưng mình cóc sợ nữa vì tang vật không còn trong lu gạo nữa, không sợ ông cụ khệnh nữa. Chán Mớ Đời 


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

 

Vợ tôi học đàn

 Vợ tôi học đàn


Từng…từng…tưng…tứng….tựng….tửng…… đó là âm thanh tập lên dây đàn vang dội khắp nhà từ khi đồng chí gái, nghe lời bạn đi học đàn guitar từ mấy tháng nay. May là mụ không học trompette hay đánh trống vì trước đây có mụ hàng xóm học thổi kèn, từ sáng đến chiều. Mỗi lần gặp mặt là phải khen bà ta khiến bà ta vui lắm trong khi mình lặng lẽ hiu quạnh. Mụ vợ về hưu từ năm ngoái, khiến mình lo Âu vì mụ nghỉ cái rụp, không tính toán, chuẩn bị tinh thần gì cả. Lý do là mụ tiếc tiền lương đi làm, mình là người chồng không thể đợi mụ về hưu rồi mới thực hiện nhưng gì mình muốn làm. Nên đi chơi leo núi đi Phi châu, đi Nam mỹ, lang bạt kỳ hồ khiến mụ kêu “mình ngu, đi làm để hắn đi chơi” thế là mụ nghỉ hưu, lãnh tiền an sinh xã hội để đi chơi với mình.

Đi chơi về thì mụ theo bạn bè đi hát trong mấy viện dưỡng lão, nấu ăn cho người vô gia cư. Nấu là phải Plant base, thức ăn hữu cơ này nọ cho đúng tiêu chuẩn thời trang. Vô gia cư ở Hoa Kỳ là cũng thuộc loại sang vì chính phủ cho không điện thoại di động miễn phí. Tuần trước, mình có đem túi ngủ và áo ấm đến đường Moran, để đưa cho mấy người Việt vô gia cư. Hôm qua cảnh sát đến dẹp, chở họ đi đâu không biết. Sáng nay đi tập thấy bãi đậu xe trống. Có nhiều người ngủ trong xe. Thấy tội nhưng không biết làm gì. Xã hội ngày nay, khoa học tiến bộ nên dần dần không cần nhiều nhân viên nữa nên mất việc, không tiền bạc thì ra đường ngủ.

Mình tưởng mụ về hưu thì chắc lo mấy chuyện trong nhà như tập nấu ăn, giặt áo quần này nọ nhưng không. Rửa chén vẫn là mình, giặt quần áo vẫn là mình, phơi đồ cũng là mình. Đành lặng lẻ đi bên đời hiu quạnh của người chồng nhân dân ưu tú.

 Bổng nhiên một hôm, mụ chạy về nhà, hỏi cái đàn của mình đâu rồi, cây đàn bám bụi từ ngày mình lên xe bông về nhà vợ. Mụ rờ rờ khảy khảy kêu không được to quá. Hỏi thằng con cái đàn của nó, kêu to quá, mụ gửi mua đàn trên mạng rồi ba thứ lỉnh kỉnh với đàn. Rồi mỗi ngày cứ tưng tưng từng từng từng tứng như Thạch Sanh khi xưa ngồi dưới hang réo gọi công chúa Quỳnh Nga….. lâu lâu mụ chạy lại hỏi anh còn nhớ đánh Rumba không. Mình chỉ biết lắc đầu kêu cô cấm tôi chơi đàn từ ngày cô bắt tôi thề non hẹn biển làm người chồng nhân dân ưu tú.

Cuộc đời đàn sĩ của mình có hai giai đoạn; quốc nội và quốc ngoại. Hồi nhỏ mình ra chợ phụ mẹ mình dọn hàng, mẹ mình hay kêu mình đem trái cây tươi vào nhà bà Phúng để cúng bàn thờ. Bà Phúng là người về Huế, đón mẹ mình năm 15 tuổi vào Đà Lạt giúp việc cho nhà bà. Cháu bà con nhưng ông bà Phúng thương mẹ mình lắm như con ruột nên khi mình đau ốm khi xưa, là ông Phúng chạy ra am Mệ Cai, chở mệ vào nhà mình để chích lể, cạo gió, thậm chí còn bán vía mình cho cậu Chín luôn. Mình nhớ ông bà thương mình như cháu ngoại. Dạo ấy mấy bà dì chưa có chồng.

Vào nhà thì mình thấy dì Thanh đi học đàn Hạ Uy Di ở đường Tăng Bạt Hổ, ông thầy tên Hà thì phải. Sau 75 thì khám phá ông ta nằm vùng. Thấy dì ngồi cầm cục sắt oxy kéo tới kéo lui nghe như đang ở Hạ Uy Di.

Thấy hay hay nên mình xin mẹ mình đi học ông ta. Trả tiền được một tháng thì ông ta nhìn mình đang tập từng từng như mụ vợ mình ngày nay, rồi lắc đầu kêu tướng anh chỉ có đánh đàn bà, chớ đánh đàn địch thì quên đi. Thế là mình giận, bỏ học đàn luôn từ đó. Mộng đàn sĩ của mình chưa bắt đầu đã tắt ngúm như thắp hương ngoài nghĩa địa.


Sau này, ra trường đi làm tại trường bách khoa Lausanne thì có tên bạn cũng làm phụ tá giáo sư ở đây nói là mày muốn có vợ thì nên tập đánh đàn để cua gái. Thế là mình mượn hắn cuốn sách tự học Tây ban cầm của Phạm Duy, đưa cho cô thư ký, nhờ làm photocopy, mua cây đàn về tập tích tịch tình tang sơn đen muốn vợ học đàn gải tai gái. Mình cũng học đọc và đánh từng note Đồ Rê Mi Fa Sol La đủ trò. Cũng thăng cũng giảm, bấm tay lia chia, tremolo này nọ.

Sau này qua Luân Đôn làm việc, có tên đồng nghiệp gốc Nam Phi đánh đàn guitar cổ điển rất chuẩn nên mình trả tiền ăn cho hắn để dạy mình. Cũng mua đồ gác chân về học có bài bản lắm. Đến khi qua Mỹ, mình đánh đàn tới đâu là gái chạy mất dép tới đó. Trong khi đó có tên chả biết đàn điếc gì cả, gái bu như dòi. Mình hỏi hắn bí quyết, hắn kêu gái ở Hoa Kỳ chỉ thích nghe hai nốt nhạc thôi đó là nốt Đô và La. Kêu mình học dư thừa nhiều nốt nhạc lắm. Chỉ cần học Đô trưởng và La trưởng thôi đừng có học la thứ đô thứ la 7 la 9 gì cả. Đó là tiền Peso của Mễ. Ế vợ con ơi.

Lúc đó mình bắt đầu hiểu lý do bị mấy cô quen, tình yêu chưa chớm nở, thăng hoa đã bị mấy cô đá. Kêu anh cái gì cũng được chỉ có cái tội nghèo, bần cố nông. Đúng lúc đó mình được bạn bè giới thiệu đồng chí gái, đến nhà đồng chí gái đưa cho cây đàn để mình biểu diễn vì tên bạn PR nói là mình đàn hay lắm. Sau khi nghe mình hát thì cô nàng kêu xin lỗi anh, giọng ca anh rất tồi. Anh muốn lấy tôi thì phải hứa bỏ đàn địch đi. Thế là cuộc đời đàn sĩ của mình ở quốc ngoại cũng chấm dứt theo tiếng pháo vu quy của mụ vợ.

Sang Cali, mình đi học đàn tranh với cô Mình Đức Hoài Trinh, lấy vợ thì vợ cấm. Sau này mình cho con học đàn tranh và đàn bầu. Xem đường dẫn.

https://youtu.be/iit7aKRh5js?si=-AUSHD47--Pl7gfy

Hơn 30 năm sau, mụ hỏi mình chỉ mụ đánh Rumba, mới leo núi Whitney về mình chỉ biết run-chân mỏi đầu gối. Chán Mớ Đời 

Mụ đi tập được vài bữa thì kêu mình đi nghe mụ đàn. Hóa ra mụ học đàn với học trò của ông Võ Tá Hân. Ông này kể là bổng nhiên mấy năm gần đây bàn tay bị lộn xộn nên không đánh đàn như xưa được. Về hưu ông ta dạy thiên hạ đánh đàn, rồi học trò của ông ta dạy lại mụ vợ mình. Hôm đó ông ta có mời được nhạc sĩ Từ Công Phụng, cựu học sinh trường Trần Hưng Đạo Đà Lạt xưa. Học trò của ông Hân chơi toàn nhạc của Từ Công pHụng, đến khi ông nhạc sĩ gốc người thiểu số hát nhạc của ông ta sáng tác thì Chán Mớ Đời tương tự khi xưa ở Luân Đôn, mình nghe ông Phạm Duy hát. Già nên không còn hơi nữa. Đồng chí gái ngạc nhiên khi nghe mình nói là biết ông Võ Tá Hân, có nghe nhạc ông ta từ xưa. Thậm chí có đánh đàn nhạc ông ta. 

Nhạc sĩ Võ Tá Hân 
Nhạc sĩ Từ Công Phụng

Đi mấy vụ này như khi xưa con cái đi học đàn rồi có biểu diễn. Chán lắm nhưng phải đi để ủng hộ tinh thần con. Tốn tiền và thời gian mà nay chả đứa nào rờ tới piano, đàn tranh, đàn bầu gì cả. Được cái là mụ vợ tập rất tiến bộ chỉ tội là mình chả thấy mặt mũi mụ ở đâu cả. Đi cả ngày, tối về thì cứ tích tịch tình tang yêu tôi hay yêu đàn, yêu tôi hay yêu đàn.

Mình cũng mừng là mụ vợ tìm được niềm vui sau khi nghỉ hưu, chớ lạng quạng lại mệt. Cứ ở nhà bắt mình làm đủ thứ trò, không cho lên chăm sóc vườn bơ. Người già về hưu hay có bệnh trầm cảm vì ít gặp ai, cô đơn nên thấy vợ tìm được niềm vui trong nghề tu luyện đàn sĩ là vui rồi.

Hôm qua là lễ mãn khoá 3 tháng học đàn, xem như 3 tháng huấn nhục dành cho mình, phải nghe lên dây đàn tưng tưng từng từng nên lại phải đi ủng hộ vợ nhà. Khóa có 5 ông và 6 bà nhưng chỉ có 6 bà được thăng cấp. 5 ông kia về nhà bị vợ sai làm đủ thứ nên không có thì giờ tập đánh đàn nên rớt, đào ngủ. Cứ tưởng tượng đang làm Thạch Sanh, tích tịch tình thì mụ vợ kêu rót dùm ly nước vì đang hát karaoke, giặt áo quần dùm, rửa chén chưa, rồi xoa bóp chân tay. Chán Mớ Đời 

3 tháng học được hai bài Diễm Xưa và Cây Đàn Bỏ Quên nên 6 bà đội mũ lên ngồi đàn và hát cho các hội viên khác và ông thầy nghe. Mình phải chụp hình này nọ để ghi lại dấu ấn lịch sử của trường ca vợ tôi học đàn. Về già mà thấy mụ vợ vui là hạnh phúc, chớ mụ mà lăn ra bệnh là mệt. Hết đi đâu. Mình cảm ơn mấy bà bạn rủ mụ vợ đi học đàn và hát.

Hai chị bạn đã rủ mụ vợ mình đi học đàn. Hỏi hai ông chồng đâu thì được biết hết ngày phép nên chụp hình hai đang biểu diễn rồi về  

Có anh kia tập ở Đông Phương Hội, nói mình là máy bay đi Tây rẻ lắm. Mình xem thì thấy $85.00 một vé, khứ hồi là $275 nên mua vé. Ai ngờ tiền thuế gì đó lên đến trên $200, tổng cộng là $489.01 nên đành phải mua, đi Tây thăm em và mấy gia đình Tây, khi xưa giúp đỡ mình khi còn sinh viên. Hỏi mụ vợ đi không, mụ kêu bận học đàn và tổ chức Halloween nên mình đi một mình. Nếu không thì sẽ không bao giờ gặp lại mấy người này. Nay đã 99 tuổi và yếu. Mình hỏi thăm tin tức ở Ý Đại Lợi thì có một gia đình quen khi xưa, mà mỗi giáng sinh họ đều mời mình sang La MÃ ăn giáng sinh với gia đình họ. Bà mẹ mới qua đời đầu năm nay. Chán Mớ Đời 

Luôn tiện đi thăm mấy tên bạn ở Ý Đại Lợi và Hoà LAn. Xong om

Mụ vợ kêu chụp tấm ảnh sau đó mình hỏi AI sửa lại loài ra bà đầm nào nên kêu cho chút gì Á châu. Thì lòi bà Á đông nào không giống mụ vợ chút nào.



Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Leo núi Bà Lâm Viên


Nhớ năm lên 8, Đà Lạt có phong trào hành hương lên Núi Bà, lấy nước Cam Lồ về uống. Họ phao tin và bán hình Phật Bà về trên núi Lâm Viên khiến dân thị xã chạy lên núi xem Phật Bà và mua hình về để thờ trên bàn thờ. Nhà mình cũng có mua một tấm ở tiệm ảnh Hồng Châu, gần cầu thang chợ Đà Lạt và bỏ trong khung kính Phật Bà đăng Vân để trên bàn thờ. Chỗ khu bán hàng lưu niệm cho du khách trên khu Hòa Bình, bầy bán hình Phật Bà đầy tiệm như bánh mì mới ra lò. Thường người ta gọi núi Lâm Viên, Tây gọi là LangBiang nhưng dân Đà Lạt gọi núi BÀ. Có lẻ từ dạo nghe đồn có Phật Bà về trên đó.

Mệ ngoại mình đi chùa Linh Quang và chùa Linh Sơn nên có ghi danh đi hành hương lên núi Bà. Mình phải đi theo để xách giỏ trái cây và bông hoa cho mệ đem lên núi cúng. Hai mệ cháu đem theo ổ bánh mì Vĩnh Chấn, có đem theo đòn chả An Lộc nhưng mệ đưa cho một bà quen bỏ trong giỏ. Hai mệ cháu đi bộ qua vườn ông Ba Đà rồi đến ngã Ba Chùa, leo lên dốc Hàm Nghi, rồi lên xe đò Chi Lăng, đậu trước cổng chùa Linh Sơn. Đến giờ mấy bà già nói nhau về Phật BÀ linh thiêng ra sao đó mình không hiểu lắm, chỉ vui được ngồi xe đò là vui. Xe chạy đâu đó rồi ngưng lại dưới chân núi. Mọi người xuống xe, rồi theo con đường mòn lên núi. 

Dạo ấy, lính Mỹ chưa sang nên đài radar chưa được thành lập, nên chưa có đường chạy xe lên núi. Mình nhảy xuống xe, cầm cái giỏ đựng nhang đèn cầy rồi đi theo mấy ông trong khi mệ ngoại đi sau với mấy bà. Lâu lâu đi trên đường mòn nghe mấy ông hú ơ ơ như để báo đi tới đâu vì đường mòn ngoằn ngoèo để giúp thiên hạ đi sau không sợ lạc. Nhìn quanh nhìn quất không còn ai đi bên cạnh, họ đi nhanh lên trước. Mình đi một mình lên. Mấy bà đi sau. Cuối cùng mình lên đến đỉnh không thấy Phật bà ở đâu cả, chỉ thấy có cái trang và hai ông đứng quét cái trang và thắp hương. Thấy cái tượng Phật bà mà nhà mình mua tấm ảnh để bàn thờ. Hóa ra họ chụp cái tượng nhỏ này trong mây và kháo nhau là Phật bà hiện về. Trên núi thì có sương mù như hồ Xuân Hương vào buổi sáng mùa tựu trường. Nếu mình chụp hình đứng đó chắc cũng đăng Vân như tề thiên. Chán Mớ Đời 

Đói bụng nhưng mệ ngoại đi sau nên mình ngồi đợi với bụng đói meo trong khi hai ông kia ngồi ăn cơm vắt như tra tấn thằng bé 8 tuổi. Chán Mớ Đời, mong mệ ngoại lên mau. Cuối cùng mệ ngoại lên nhưng chưa cho ăn, kêu đem cái bình bông ra, bỏ bông vạn thọ vào rồi thắp hương xong xuôi mới cho ăn ổ bánh mì chả lụa, xịt chút tương. Ngon chi lạ! Rồi mọi người lục đục đi xuống núi, ghé lại con suối để lấy nước Cam Lồ. Mình lấy cái bình nhựa múc nước vào rồi đậy nắp lại bỏ trong giỏ vác trên vai lên xe đò. Về nhà, mệ ngoại để bình nước suối Cam Lồ lên bàn thờ cúng. Sau đó rót cho mình uống một ly nhỏ khiến mình học ngu đến ngày nay.

Lớn lên mới hiểu dạo ấy, Việt Cộng nằm vùng phao tin trừ Ma Quỷ (Mỹ Qua) vì chính phủ Johnson muốn đổ bộ lính Mỹ tại Việt Nam, để dứt điểm cuộc chiến thay vì dây dưa. Xem phim thời sự, thấy mấy cô gái việt, choàng vòng hoa cho các lính Mỹ, đến Việt Nam đánh đuổi Việt Cộng. Họ kêu nhà nào cũng phải vẽ dấu Phật giáo hay công giáo trước cửa để trừ ma quỷ đến bắt con nít. Núi Lâm Viên là địa điểm quân đội Mỹ đặt đài radar để kiểm soát không phận miền Tây Nguyên. Hình như có một đài khác ở Lạc Dương thì phải gần Đức Trọng. Sau này, cứ tối nhìn lên núi Bà là thấy đèn của quân đội Hoa Kỳ đóng trên đó. Rồi nghe đài Mẹ Việt Nam vang trong đêm tối ở nhà hàng xóm tạo cho mình một cảm xúc khó hiểu về chiến tranh. 

Có dạo một anh quen ở Đà Lạt, hỏi mình sao không về Đà Lạt leo núi Lâm Viên, mình nói 60 năm trước đã leo rồi. Nói cho ngay núi cao nhất Việt Nam là Hoàng Liên Sơn, thấp hơn ngọn núi Baldy của vùng này. Ngày nay, họ có dịch vụ chở du khách lên đỉnh Lâm Viên bằng xe Jeep của Việt Nam Cộng Hoà và Mỹ ngày xưa. Mình có ngồi xe lên núi với mấy đứa con nhưng khi xuống thì đi bộ cho rẻ tiền.

Nhiều khi mình tự hỏi, về già bổng thích leo núi. Có phải để tìm lại những vết chân xưa khi mỗi cuối tuần, mình phải vào ấp Sòng Sơn, đem gạo và thức ăn cho mấy người làm vườn trong Suối Tía. Mình rất ghét cuối tuần dạo đó. Thứ 7 và chủ Nhật, sáng mình ra chợ phụ dọn hàng cho mẹ mình. 18 năm sinh sống tại Đà Lạt, mình lúc nào cũng thấy mẹ mình có bầu nên sáng phải ra chợ phụ mẹ dọn hàng, cả bà cụ vác cái bầu cuối xuống khó khăn. Mẹ mình có bầu được 15 lần và sinh được 12 người con. Lý do đem gạo vì mua nguyên bao, mấy người làm vườn ăn rất lẹ, hay cho ai hay bán lại cho các người làm vườn bên cạnh nên mình phải đem gạo vào tiếp tế mỗi tuần. Biết đâu lại tiếp tế cho nằm vùng. Tối tối mấy ông kẹ ra kêu nấu cơm. 

Sau đó, đem 5 kí gạo và rau cải vào vườn, tiếp tế cho hai cặp vợ chồng làm vườn, ở trong vườn. Chú Hai và chú Nhị là anh em, lấy vợ từ Quảng Ngãi chạy giặc vào Đà Lạt, bà cụ thuê làm vườn. Trong vườn có cất cái nhà gỗ thông nhỏ, 2 gian, lợp tôn. Sau Mậu Thân thì chú NHị đi lính Địa Phương Quân còn chú Hai thì biệt tích. 1 năm sau thì chú Nhị chết trong khi thím Nhị có bầu. Chán Mớ Đời từ đó mình không gặp lại gia đình này. 

Vác 5 kí gạo và xách giỏ đồ ăn leo lên cầu thang chợ, mò lên đường Thành Thái, qua rạp Ngọc Lan, gần đến gần đường Cường Để thì có mấy thang cấp xuống cầu Bá Hộ Chúc bên cạnh ấp Ánh Sáng. Theo đường Bà Triệu lên đến đường Yersin, đi vòng 1 tí đến đường Đào Duy từ mà dân Đà Lạt gọi là Dốc Nhà Bò. Có lẻ khi xưa người ta nuôi bò ở khu vực này. Mình bò đi xuống dốc vì trơn, đi ngang nhà ông Lãm hình như họ Phí, quen ông cụ mình vì cứ Tết là hay dẫn mình vào thăm gia đình ông này. Mình sợ đi vào xóm này vì có mấy tên hay chận đầu bợp tai mình mình. Mình thì bắt chước Đơn Hùng Tín, bị tát tai cũng trơ trơ rồi đi. Nhờ vậy khi thiên hạ chửi mình, mình cũng chỉ cười. Chúc phúc cho họ.

Sau này mình có gặp lại tên Tiến Vinh, nhớ mại mại tên này hay chận đường mình ỷ thế có đám trong xóm này. Tên Vinh này học Yersin trên mình một lớp, hình như sau này có qua Văn Học. Nay ở San Diego, không dám bắt nạt mình nữa. Sau này để tránh bị bợp tai, mình phải đi đường Pasteur, xa hơn rồi quẹo trái đường Triệu Việt Vương, đến đồn Quân Cụ, nơi chú Ba, rể bà Cáp cạnh hàng mẹ mình, đóng ở đó. Có con dốc đường đất đỏ cao đùng, phía trên có cái bảng đề Ấp Sòng Sơn, Suối Tía. Hết cái dốc thì có con đường chỉ thấy xe máy cày và xe be vào chở cây hay chở bắp sú.

Đi qua cổng ấp Sòng Sơn thì có con đường của xe be nên xình lầy, với các dấu bánh xe dẫn đến một cái trang thờ ai đó. Chỗ này mình rất sợ vì mỗi lần đi ngang là nghe gió lạnh lạnh, lén nhìn vào cái trang thấy ai thắp hương đỏ lên đỏ xuống với làn gió. Đi độ 1 cây số thì đến con đường đi xuống vườn của nhà mình. Ông bà cụ mình kêu xe máy cày ủi con đường này để xe chở hàng Desoto, có thể xuống đây mỗi lần có bắp sú hay khoai Tây để chở đi bán. Hình như bà Marcel mua sú và khoai Tây sớm từ mẹ mình. Bà này giỏi, tự lái xe hàng khi xưa để lấy hàng. 

Sợ nhất là mùa mưa, không phải tưới khoai Tây hay bắp sú nhưng đi vào vườn là một đoạn đường vất vả vì đường trơn trợt, xình lầy. Vào vườn là khoảng 11 giờ, đưa gạo cho thím Nhị nấu cơm với thức ăn. Mình phải ở lại để trông chừng mấy người làm vườn để xem họ có hái sú hay khoai Tây bán cho ai đó. Ngoài ra mỗi tuần chỉ tiếp tế 5 ký gạo vì mua nguyên tạ vào thì mau hết nên tiếp tế từ từ. Có thể mấy người làm vườn đổi gạo lấy thức ăn với ai đó. 

Trưa thì mình ăn cơm với hai cặp vợ chồng làm vườn. Nói đúng hơn chỉ có bắp sú luộc chấm nước mắm. Khi được mùa khoai Tây thì ăn khoai Tây nên sau này mình không thích ăn khoai Tây gì lắm. Có lần họ giết được con heo rừng, ăn ngon cực. Heo rừng hay ra ban đêm ủi mấy luống khoai nên họ dăng bẩy bắt. Ngày xưa, nhà làm vườn mình ăn bắp sú mệt thở, nay có vườn bơ thì ăn bơ mệt thở. Ăn xong thì mình phụ thím Nhị và thím Hai, cắt khoai Tây để ủ ra giống để trồng. Độ 2, 3 giờ thì vác bắp sú về cho nhà ăn. Đi bộ từ vườn, qua Triệu Việt Vương, đường Pasteur, quẹo về đường Yersin, Lê Quý Đôn, rồi Hải Thượng, Hai BÀ Trưng. Nghĩ lại không hiểu sao, 8, 9 tuổi mình vẫn đi được con đường từ chợ Đà Lạt vào Suối TÍa rồi bò về nhà. Có lẻ quen đi bộ xa nên nay mình hay thích bò lên núi, trốn vợ la. 

 Có lẻ đã kinh qua vụ làm vườn nên trời Phật cho mình đi trước 75, không phải đi thuỷ lợi, thanh niên xung phong, kinh tế mới sau 75 như em mình sau này. Cả tuần bắp sú luộc chấm nước mắm với 1 quả trứng luộc bầm trong chén nước mắm. Thêm nhà mình có một dàn su do ông Hai làm rồi dọn đi, gia đình mình tiếp thu, cứ hái đem vào thái ra xào. Lâu lâu thấy có xào với thịt bò. Đến nay mình ớn lắm, không dám ăn lại từ khi rời Đà Lạt 50 năm về trước. Để đổi món mình có trồng đậu hòa Lan và cà chua ở nhà ăn. 

Được cái là mình có thể đi vòng vòng qua bên con suối, phía bên đó thì trồng bắp sú. Đêm đêm heo rừng hay ra lủi mấy luống khoai Tây. Nước suối Tía lạnh cóng, mùa khô thì dùng máy bơm nước Kubota để bơm lên tưới sú và khoai Tây. Trời nắng thì mình hay cởi trần tắm nơi suối, lạnh kinh hoàng nhưng đỡ phải tắm nước nóng tại nhà. Ở nhà tắm thì phải nấu cái ấm bằng nhôm, đâu 1 hay 2 lít nước, rồi chế vào chậu pha với nước mưa để tắm. Quen tắm hà tiện nước nên sau này mình cũng hà tiện nước khi tắm. Xem như mình thuộc dòng keo kiệt từ bé, không như con mình ngày nay. Chán Mớ Đời 

Năm Mậu Thân, Việt Cộng đánh vào Đà Lạt, chú Nhị bị động viên, không ai trông coi, làm vườn nên bà cụ ngưng không làm vườn nữa, giải phóng cuộc đời phụ làm vườn, tiếp tế lương gạo cho người làm vườn hàng tuần của mình. 3 năm trời, không có cuối tuần chạy chơi với đám hàng xóm. Cứ thứ 7, chủ Nhật vào vườn xong, đi bộ về nhà là oải rồi, chỉ biết ăn cơm rồi ngủ. 

Hôm trước, leo đỉnh Whitney xong, bò về lều, ngủ một giấc đến 12 tiếng. Sáng thức giấc, ngẫm lại cuộc đời leo đồi núi từ khi ở Đà Lạt đến nay. Mình đã lên núi Alpes của Pháp quốc như Chamonix, Dolomites của Ý Đại Lợi, các núi ở Thuỵ Sĩ như Zermatt, núi bên Áo Quốc, đặc biệt là ngọn núi thần thoại Olympic mà nhà thơ Hy Lạp Homer đã kể. Nhớ lên đó với cô bạn người Mỹ, khi đi chơi rồi mướn đồ trượt tuyết, không có ai hôm đó, chỉ có mình và cô bạn. Đẹp kể gì. Thời đó HY Lạp còn nghèo, trong tuần nên chả có thằng Hy Lạp nào bò đến. Thậm chí mình còn đến viếng dãy núi Caucase ngày xưa bị ông Tây bà đầm bắt học thuộc lòng ở Georgia.

Sau này, về già bò lên được đỉnh Kilimanjaro mà ông Hemingway tả hay con đường mòn Inca của nền văn minh đẹp này. Các địa danh núi đồi của Hoa Kỳ thì đa số mình đã có đi viếng rồi. Tuần vừa rồi đỉnh Whitney là cuối cùng muốn thực hiện.

Nay thì mình muốn đi bộ như hành hương với đồng chí gái, vì leo núi cao thì mụ vợ lên không nổi hay ăn ngủ dưới đất khiến mụ không chịu. Đã quên những ngày lênh đênh trên biển và năm tháng ngày tại trại tỵ nạn. Đi bộ thì chỉ độ 20-30 cây số mỗi ngày, không núi đồi cao lắm nên cũng dễ đi cho đồng chí gái.

Tấm ảnh này khiến nhớ năm tháng tại Paris.

Có hai con đường hành hương mà tụi này tính đi là Shikoku, viếng thăm 88 ngôi chùa ở Nhật Bản và Camino di Compostella. Hy vọng sang năm, hai vợ chồng có thể giang hồ như Quách Tĩnh và Hoàng Dung.


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn