Showing posts with label Ở Mỹ. Show all posts
Showing posts with label Ở Mỹ. Show all posts

Nên hay không nên uống statins

Hôm nay, mình đi khám bác sĩ nhãn khoa. Ông ta hỏi mình có bị tiểu đường, mình nói không. Ông ta hỏi AC1 của mình là bao nhiêu, mình 5.9. Ông ta kêu quá tốt, rồi hỏi bác sĩ chính của mình nói sao. Bác sĩ mình bắt mình uống thuốc statin để phòng bị tiểu đường. Ông ta hỏi mình có uống không, mình nói không. Ông ta nói nên nghe bác sĩ riêng của mình. Chán Mớ Đời 


Từ ngày bác sĩ riêng của mình kêu uống thuốc để ngừa tiểu đường thì mình kêu không nên không thấy thư ký ông ta gọi nữa. Chỉ có phụ tá gọi, kêu đi khám định kỳ vì mỗi năm Medicare cho mình đâu cả chục ngàn nên bệnh viện cứ réo mình đến khám bệnh để họ vớt tiền của chính phủ. Bác sĩ bận nên họ mướn thêm những người phụ bác sĩ, để đo, cho uống thuốc vớ vẩn. Quan trọng là đi các bác sĩ chuyên khoa.

Câu hỏi tại sao cần bác sĩ gia đình. Lý do là bác sĩ gia đình là người viết giấy giới thiệu các bác sĩ khác mà mình cần đi như bác sĩ về nhãn khoa, về chân, hay bác sĩ chuyên về soi ruột,… cứ 5 năm, mình phải đi soi ruột định kỳ mà bác sĩ gia đình của công ty bảo hiểm, phải viết giấy giới thiệu thì công ty bảo hiểm mới trả tiền. Bác sĩ gai đình ngày nay, có nhiệm vụ như gác dan, viết giấy cho phép đi khám bác sĩ chuyên khao hay không. Ngoài ra chỉ kê toa uống thuốc ngừa tiểu đường, thuốc ho, trụ sinh,…


Càng ngày mình càng thấy nhiều bác sĩ lên án cách điều trị của y khoa tây phương hiện nay, ảnh hưởng bởi các công ty thực phẩm, dược khoa,… nhất là vì lợi nhuận. Thay vì lương y như từ mẫu, ngày nay chúng ta có lương y như ác mẫu. Chán Mớ Đời 

Y tế


Gần đây, sau một buổi thuyết trình về y khoả hiện nay, bác sĩ Aseem Malhotra, chuyên gia về mỗ tim, trả lời khi khán giả hỏi, ông có sợ về tính mạng bị đe doạ. Ông ta trả lời có nhưng thiên chức bác sĩ, bắt buộc ông ta phải lên tiếng.


Ông ta cho biết ngày nay, bác sĩ có rất nhiều bệnh nhân, có 5 phút để khám bệnh nhân, không có thì giờ hỏi han thêm về cơ thể, dinh dưỡng nhất là bác sĩ bị thông tin sai lệch, lầm lỗi đưa đến chẩn bệnh sai hay chửa bệnh sai. Mình thấy bác sĩ mình chỉ xem hồ sơ y liệu của mình trước khi vào phong khám.


Lý do là ngày nay, kỹ nghệ y tế là nơi kiếm tiền rất khủng. Các nghiên cứu y khoa được bảo trợ bởi các công ty dược phẩm, thực phẩm, dùng các nghiên cứu để giúp họ làm thêm lợi nhuận, giúp các người mua cổ phần cua công ty làm giàu, không phải để giúp bệnh nhân chóng lành. Quan trọng hơn là giáo dục y khoa hiện tại đã không hướng dẫn, giúp các y sĩ nhận thức về thông tin nhận được, thường được đặt trên lợi tức thay vì bệnh nhân.


Điển hình là gắn mấy cái stent cho bệnh nhân dù không cần thiết. Theo thống kê thì 43% bác sĩ chuyên về mỗ tim, thông tim, biết là gắn mấy cái stent không giúp ích gì cho bệnh nhân cả nhưng họ vẫn làm vì có tiền. Ngành thông tim của Hoa Kỳ lên đến 2.4 tỷ Mỹ kim hàng năm. Có bài báo viết trên British Medical Journal cách đây 10 năm nói về trường hợp ông tổng thống Bush con, đạp xe đạp 160 cây số mỗi tuần, nhưng cũng phải gắn stents khi đi khám bệnh định kỳ và sau đó ông ta kêu không đạp xe đạp nữa, dù có lần ông ta quay video đạp xe đạp với Louis Amstrong, 7 lần thắng vòng đua Pháp quốc. Bác sĩ chắc không nói với ông ta, thông tim không giúp gì cả nhưng vì an ninh quốc gia phải làm.


Thống kê cho biết là 88% các người thông tim, gắn stents, không phòng ngừa bệnh đột tử hay kéo dài mạng sống của họ. Nhiều ông bác sĩ kêu mới thông tim hay mỗ tim bệnh nhân thì mấy tháng sau hay một năm là thấy bệnh nhân trở lại lên bàn mỗ. Nhiều ông có chút y đức, tự hỏi tại sao. Họ đi tìm hiểu vấn đề và nói lên sự thật. Sau khi làm trên 1,000 ca mỗ này, họ gặp nhiều trường hợp lộn xộn, bệnh nhân có thể chết trên bàn mỗ mà kết quả cho thấy cứu họ bệnh đột tử trong tương lai.

Những nguyên nhân đưa đến y tế ngày nay


Ông bác sĩ nói những người chết trên bàn mỗ, nhiều khi có thể còn sống đến ngày nay nếu không nghe lời bác sĩ muốn mỗ để kiếm tiền cũng như nhà thương.


JAMA có làm một cuộc thăm dò sau đó, báo cho bệnh nhân biết là thông tim chưa chắc sẽ cứu họ khỏi bị đột quỵ thì như phép lạ, 70% số bệnh nhân đồng ý lên bàn mỗ, chỉ còn lại 45%. 25% ít hơn, có thể giảm 824 triệu đô la hàng năm. Số tiền này lớn, có thể dùng vào giáo dục hay ngành khác.


Vấn đề là y tế Hoa Kỳ chi tiêu hàng năm lên 4.2 ức Mỹ kim nhưng hậu quả còn tồi tệ hơn các nước khác. Xin nhắc lại là Ức Mỹ kim, 4,200 tỷ Mỹ kim. 2 triệu người cao niên Mỹ chết hàng năm và ngốn đến 30% ngân sách medicare. Trung binh 20% số người này bị lên bàn mỗ vài tháng trước khi họ về đất CHúa. Nếu tốn $100,000 hay hơn, để chết 1, 2 năm sau thì có nên hay không? Chán Mớ Đời 


Có nghiên cứu của ông Jack Weinberg, cho biết là thăm dò 150 bác sĩ sản khoa, bệnh đàn bà, thì có đến 25% bác sĩ không biết là chỉ có 1 trên số 2,000 người được khám ngực truy tầm ung thư là có thể cứu sống. Tuần này, vợ mình đi bác sĩ để lo vụ này. Nhà thương hay văn phòng bác sĩ cứ nhắn tin cho mình hàng ngày để nhắc nhở vợ. Tiền nhiều.


Các dữ liệu của RCT cho thấy 28,000 bị đột quỵ thì có đến 15,000 đã nói chuyện với bác sĩ về stents xem như chỉ có 1.3% là giảm số tử vong. Tương tự nếu bệnh nhân uống 10 mg statins trong vòng 4 năm tới thì chỉ có 1/7 là có thể ngăn ngừa bệnh nhân không bị tai biến. 4 năm thôi còn sau đó thì vẫn tiếp tục. Trong khi đó, người ta biết các hệ ứng phụ khiến người uống thuốc statins bị lộn xộn. Đau nhức, khó chịu trong người,…


Có một nghiên cứu của Harvard do ông JOhn Abramson, đăng trên BMJ, xét lại các dữ liệu về statins thì được biết là các người với 10% có nguy cơ bị bệnh van tim, uống statins trong vòng 10 năm, kết quả cho thấy là statins không giúp phòng ngừa họ bị đột tử. Chỉ có 1/140 ca mới phòng ngừa được bệnh đột quỵ ngược lại bệnh tiểu đường có thể gia tăng nếu dùng Statins. Chán Mớ Đời 


Mình có hỏi một bác sĩ quen, sao không kiêng cử ăn uống vì ông ta rất béo to. Ông ta cho biết là có thuốc statins. Nay ông ta đã qua đời vì đột quỵ.


Ngoài ra 1 trong 5 người uống statins bị hệ ứng của thuốc này. Năm 2014, có ông giáo sư đại học Oxford, tên Roy Collins, viết thư cho ông bác sĩ và BMJ, kêu rút bỏ bài báo. Tờ báo kêu ông ta nên viết một bài để giải thích lý do bài báo sai để độc giả có thể so sánh nhưng ông này không bao giờ nộp bài để cho họ đăng.


Thường các cuộc nói chuyện về y tế, các công ty dược phẩm, gửi các chuyên gia của họ tham dự, rồi họ hỏi những câu là lạ để gieo vào đầu khán giả những nghi ngờ về bài nói chuyện. Báo chí được mua để đăng tin định hướng dư luận.


Tài liệu cho biết trong số 100,000 được bác sĩ kê toa uống statins thì 75% ngưng dùng trong vòng 1 năm vì hệ ứng, và 1/3 bệnh nhân ngưng đi khám bác sĩ lại vì sợ bị bắt uống thuốc hay chọn bác sĩ khác. Ở Hoa Kỳ, họ cứ cho thuốc 3 tháng để bệnh nhân trở lại, vớt chút tiền để kê toa khác.


Từ năm 2000 đến năm 2008, 667 loại dược phẩm mới được FDA chấp thuận cho người Mỹ dùng thì chỉ có 11% thuốc là mới, còn 75% là dùng loại cũ để chế tạo lại. Các công ty dược phẩm bỏ tiền quảng cáo thuốc gấp 19 lần tiền bỏ ra để trả cho các cuộc nghiên cứu. Mình ngưng xem đài truyền hình vì cứ thấy họ quảng cáo thuốc này thuốc nọ, cuối cùng thì có hàng chữ nếu bị hệ ứng thì ngưng ngay.


Ông bác sĩ có viết mấy cuốn sách về dinh dưỡng sau khi nghiên cứu dinh dưỡng của một làng nhỏ bên Ý Đại Lợi. Người Việt hay nói bệnh tòng khẩu nhập, muốn chữa bệnh thì ăn uống cẩn thận để giúp chữa bệnh. Bệnh không đến trong một giây đồng hồ, như mưa lâu thấm đất. Muốn đi ngược lại thì chúng ta cần xem thức ăn của mình, đừng ăn đồ ngọt, tinh bột nhiều là từ từ sẽ thay đổi.


Mình có kể về các phương pháp chế độ dinh dưỡng rồi. Ai tò mò thì tìm đọc. Có người cho biết là có theo chế độ ăn uống đó và đã uống cân , có người cho biết điên 5, 6 lý lô. Mình có hai tên bạn Mỹ, đã theo chế độ dinh dưỡng đó và đã xuống nhiều 60 cân trong vòng 1 năm. Nay họ kêu khoẻ lắm. Chán Mớ Đời 


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen 


Nguyễn Hoàng Sơn 

Tiễn biệt chim đầu đàng Bút Nhóm Lửa Việt

“Mày và thằng Lâm còn có gì để bám vào. Tao không vợ con, không nhà cửa, không có gì để lo ngại cả. Chúa gọi tao ngày nào thì tao sẵn sàng lên đường”. Đó là lời anh bạn nói với mình khi báo tin bị ung thư cách đây mấy năm.


Mình thấy anh ta nói rất bình tỉnh, chẳng bù lại mình khi đi mỗ cục bướu. Trong khi chờ đợi kết quả khám nghiệm, xem bướu lành hay bướu ung thư. Mình phải đọc suốt 2 tuần lễ đợi chờ, 5 cuốn sách về ung thư để chuẩn bị tinh thần. May quá, bướu lành nên từ dạo đó, ăn uống điều độ như có tiếng chuông báo động, mách bảo mình.


Có lần anh ta đến viếng vườn mình với một linh mục khác, ở giáo phận cạnh vườn mình, cũng cho biết là bị ung thư khiến mình thất kinh. Trước đây, mình không có ý niệm rằng các người đi tu, kẻ thừa sai của Thiên Chúa, cũng bị ung thư như người đời. Sau đó đi ăn, nói chuyện thêm, mới hiểu họ có một niềm tin mãnh liệt về Thiên Chúa, là kẻ thừa sai của ngài, dọn mình, chuẩn bị về Thiên Quốc. Mình sẽ xuống Địa Ngục, không gặp lại họ. Chán Mớ Đời 


Hôm qua đi đám tang anh bạn, mình không dám đến gần linh cữu để xem mặt lần cuối. Thật ra, mình gặp anh ta 3 ngày trước khi anh được Chúa gọi về. Anh đến nhà với một linh mục khác vào lúc 9:15 tối, sau khi dự đám tang ai đó ở Quận Cam, để nhận quà của giáo dân ở Việt Nam, nhờ mình đem về, để gây quỹ giúp người nghèo. Cả ba nói chuyện về giúp đỡ người Việt sinh sống tại Ukraine, đang vào mùa đông, cần máy sưởi, đến các nạn nhân động đất ở Syria, bị tây phương bỏ quên. Họ cần Thổ Nhĩ Kỳ nên bao nhiêu trợ giúp nạn nhân dồn vào Thổ Nhĩ Kỳ, còn người Syria thì bị lãng quên. 


Cuối cùng hơn 10 giờ đêm, hai vị linh mục ra về, mang theo hai thùng bơ của vườn mình, cho tu viện. Lần trước anh bạn đến vườn mình, đem bơ về thì mọi người trong tu viện rất ưa thích nên mỗi mùa mình đều gửi tặng. Không ngờ, đó là hình ảnh cuối cùng của anh bạn, đem hai thùng bơ bỏ lên sau xe.


Mình hẹn gặp lại nhau ở tu viện Don Bosco, 3 ngày sau để bàn về mấy chuyện này, nhất là thiết kế và kêu thợ xây thêm khuôn viên của Hang Đá để làm lễ nhà thờ ngoài trời. 1 tiếng trước giờ hẹn, mình nhắn tin cho biết đang chuẩn bị lên Rosemead. Ai ngờ mở điện thoại ra thì được tin nhắn anh ta đã được Chúa gọi về.


Hôm qua, đến nơi để linh cửu của anh bạn, cho bạn bè, giáo dân thăm viếng, mình kiếm một chỗ riêng để ngồi, hồi tưởng vài kỷ niệm về anh ta, về những sinh hoạt đã đồng hành một đoạn đường đời suốt 35 năm qua.


Những ngày tháng, gây quỹ giúp tỵ nạn qua chương trình Chén Gạo Tình Thân, tổ chức biểu tình chống cưỡng bách hồi hương người Việt tỵ nạn tại các trại tỵ nạn ở Đông Nam Á, các buổi họp mặt, sinh hoạt giới thiệu văn hoá Việt Nam cho sinh viên gốc Việt và Mỹ tại các đại học vùng Đông Bắc, chưa kể các trại hè, giúp giới trẻ gốc Việt tìm về nguồn. Nếu không có những trại hè này thì chắc mình chả bao giờ đọc lại sách báo việt ngữ, thậm chí còn viết bài cho báo của Bút Nhóm Lửa Việt.


Nhớ đến những buổi gặp gỡ, hàn huyện với anh bạn, kể về những chuyện của giáo dân. Những câu chuyện của người khác được anh bạn kể, như những bài giảng ở thánh lễ, giúp mình nhìn lại mình, để sửa đổi tâm tính.


Tuần vừa rồi, mình dự một họp mặt tiễn một người bạn gốc đức về Thiên Quốc. Chỉ có đâu 20 người đến dự. Đa số là những người quen, bạn trong nhóm yêu thơ của người bạn. Nói về tài sản thì chắc chắn bà bạn gốc đức, giàu có hơn anh bạn của mình. Cuối đời, ngay con cháu không về tham dự, dù được nhận gia tài của bà để lại.


Bà bạn giàu có nhưng sống cô quạnh, con cháu không nói chuyện từ lâu. Con trai từ pháp về cũng bị bà ta đuổi ra khỏi nhà. Buổi tiễn đưa chỉ có mấy thi sĩ của nhóm bà ta, đến để đọc thơ. Ngược lại, anh bạn vừa qua đời, bạn bè khắp nơi, từ Pháp, từ miền Đông Bắc,… bay về, chưa kể giáo dân và các linh mục.


Hôm qua, rất đông người đến viếng linh cữu của anh bạn. Những người đã đồng hành với anh ta từ mấy chục năm qua, đến từ miền Đông Bắc và khắp Hoa Kỳ. Mình có gặp lại hoạ sĩ Vũ Đình Lâm từ Paris, người đã sát cánh với Bút Nhóm Lửa Việt từ đầu, vẽ các thiệp tết, báo Xuân,… anh ta sang Hoa Kỳ chơi để bàn với anh bạn về chương trình 117 vị thánh tử đạo Việt Nam.


Mình gặp cha bề trên của anh bạn. Cha nói sẽ tiếp tục ý tưởng, chương trình của anh bạn muốn thực hiện tại nhà dòng, trùng tu lại tu viện được xây cất trên 60 năm qua và phát triển thêm. Mình hẹn với anh bạn, đến để vẽ khuôn viên hang đá ở ngoài, và cho biết giá cả, xây cất để trình lên giáo phận. Không ngờ chưa gặp thì anh đã được Chúa gọi về.


Từ khi Covid xẩy ra thì tu viện được giáo dân vùng Los Angeles, chiếu cố đến nhiều vì có thể làm lễ ngoài trời, nơi hang đá, vì mọi người phải đứng cách nhau 6 bộ. Anh ta kể trước kia, mỗi tháng chỉ lo tang lễ 2 lần, nay thì mỗi tháng, anh bạn phải lo đến 63 tang lễ nên có tài chánh, có thể thực hiện giấc mơ của anh ta. 


Đêm cuối cùng gặp nhau, anh ta hỏi từ đây đến tháng 10 có đi đâu ngoài Hoa Kỳ nữa không. Mình nói không, sau tháng 10 thì có thể leo căn cứ đầu tiên của núi Everest. Anh ta hẹn liền để thiết kế công trình nới rộng khuôn viên Hang Đá, đã bàn trước đây.

Linh mục Phao Lồ, Nguyễn Hoài Chương


Minh có gặp và nói chuyện với cha bề trên của anh ấy. Nếu giáo phận vẫn muốn tiếp tục chương trình của anh bạn, mình sẽ cố gắng giúp giáo phận, thực hiện giấc mơ cho anh ta. Anh ta nói về chương trình này từ lâu nhưng thủ tục, quá trình xin phép giáo phận khá lâu.


Mình nhớ khi xưa, ở New York, cuối tuần, anh ta hay ghé nhà mình rồi kêu lên xe, chở đi lòng vòng, thăm các giáo dân. Có lần đến thăm một gia đình, bà chủ nhà hỏi mình là thầy hay cha để tiện xưng hô khiến mình thất kinh. Dạo ấy mình hay bận đồ đen khiến ai cũng tưởng là linh mục khi đi chung với anh. Anh ta kêu tao mà giới thiệu mày là linh mục là hết lấy vợ. Mày lấy vợ công giáo thì tao miễn phần học giáo lý hôn nhân. Từ đó mình gọi anh ta là Bố. Sau này thấy anh ta tự xưng qua i-meo là Bố Già.


Mình cảm ơn Bố Già, đã đồng hành với mình một đoạn đường đời từ 35 năm qua. Anh bạn thích nói chuyện với mình, lý do là có thể xưng tao gọi mày, khác với khi có mặt giáo dân.


Mình nhận được tin nhắn của nhiều người đã quen biết và đồng hành với Bố Già từ nhiều năm qua. Mình xin mạn phép chia sẻ 1 tin nhắn: 


Trong tuần này tôi nhận được tin báo tang về Cha Chương ở trong Facebook feed của mình từ nhiều friend khác nhau. Điều này cho thấy hai nhận xét. Thứ nhất là một số Facebook friend mà tôi chưa hề gặp mặt nhưng cũng chia sẻ một mẫu số chung. Thứ hai là Cha Chương đã giao thiệp và quen biết rộng. Từ một linh mục dòng Mary Knoll đi phục vụ tại Nhật Bản cho đến nhóm Huynh Trưởng Thiếu Nhi Thánh Thể của tôi tại Houston, Texas. Quen biết và giao thiệp rộng là tính cách của những người dấn thân phục vụ. Họ biết một mình họ không thể nào cáng đáng được mọi công việc và có thể phát triển lớn nên giao thiệp rộng rãi để tạo ra một hệ thống, mạng lưới (network) và đặc nền móng để người khác thấy được tầm nhìn của họ và dùng sự hợp lực của nhiều người đóng góp công sức hầu làm được việc to lớn hơn. Giống như Mẹ Teresa thành Calcutta chỉ là một nữ tu nhỏ bé nhưng Mẹ nhận sự giúp đỡ của nhiều ân nhân để thực hiện công việc chăm sóc người nghèo của dòng.

Cha Chương lớn hơn tôi đúng một con giáp. Lúc tôi biết Cha thì tôi còn đang làm huynh trưởng trong Phong Trào Thiếu Nhi Thánh Thể Việt Nam tại hải ngoại. Tôi thì ở trong lứa tuổi hai mươi và Cha thì đã trong lứa tuổi ba mươi. Lúc đó Cha đã có mái tóc bồng bềnh như một lãng tử mà lại ăn nói hoạt bát như một nghệ sĩ nên nếu Cha không mặc áo dòng thì ít ai có thể nghĩ rằng đây là một linh mục. Cha xưng “anh” với các anh lớn hơn tôi. Các bạn tôi thì gọi cha bằng “Bố”. Tôi không ở trong nhóm trực tiếp liên lạc với Cha nên chỉ chào hỏi mà không có dịp nói chuyện. Lúc đó tôi có đọc tập san Lửa Việt do Cha chủ trương và thấy tờ báo rất phong phú. Tôi có ý định muốn cộng tác. Nhưng rồi bận rộn với cuộc sống nên tôi không có dịp thực hiện ý định và từ đó không còn cơ hội để liên lạc với Cha. Tuy nhiên nhóm Lửa Việt của Cha cũng mang lại một kỷ niệm không bao giờ quên trong quá trình trưởng thành của tôi.

Qua Lửa Việt tôi biết được các trại hè do nhóm Về Nguồn tổ chức. Năm đó họ tổ chức trại hè tại tiểu bang Kentucky. Tôi và các bạn mướn xe và lái 15 tiếng từ Texas đến Kentucky để tham dự trại hè này. Thời đó vì còn là trai trẻ và để tiết kiệm, chúng tôi thay phiên nhau lái xe thâu đêm để khỏi phải tốn tiền và thời gian ngủ lại nhà trọ. Ban tổ chức mời được ba diễn giả. Người đầu tiên nói chuyện với chúng tôi là nhà văn Phan Nhật Nam. Tôi không biết bao nhiêu trại sinh cùng lứa tuổi tôi biết tác giả của “Mùa Hè Đỏ Lửa”, “Dọc Đường Số Một”, “Tù Binh Và Hòa Bình” là ai. Nhưng riêng tôi, tôi đã đọc hết ba cuốn sách này. Tuy nhiên ông không kể chuyện đi lính hoặc viết văn của ông mà lại kể thời gian ông sống ở trong tù Cộng Sản. Trong thời gian 14 năm lao động ở trong tù Cộng Sản, ông đã áp dụng tinh thần Hướng Đạo sinh mà ông học được hồi còn trẻ để sống sót lao tù Cộng Sản. Hai người diễn giả còn lại không diễn thuyết mà biểu diễn nhạc cho chúng tôi nghe. Nghệ sĩ Nguyễn Đình Nghĩa thổi sáo và gõ đàn t’rưng rồi kể chuyện hồi nhỏ ông đã theo học thổi sáo như thế nào và ông đã sáng chế cách gõ đàn t’rưng như thế nào để đạt được âm thanh khác lạ. Người diễn giả cuối cùng là một bác sĩ mà tôi đã quên tên. Ông này chơi đàn bầu. Ông cũng giải thích về những tinh hoa và nghệ thuật của đàn bầu. 

Ở lứa tuổi hai mươi đó, tôi ngưỡng mộ những người viết lách, làm văn chương như Cha Chương hoặc nhà văn Phan Nhật Nam. Nhưng buổi trình diễn của hai người nghệ sĩ lớn tuổi lại đem cho tôi một ấn tượng sâu đậm hơn. Nó cho thấy tôi cần chọn một cái gì mà mình thích rồi phải cố gắng để trau dồi kiến thức, thực tập và rèn luyện để có được một trình độ cao rồi mới có hữu dụng. Phải chọn một thứ rồi trở nên thật là giỏi trong lãnh vực đó chứ không thể cái gì cũng muốn biết sơ sơ rồi cuối cùng không làm nên tích sự vì không đủ khả năng làm hơn những gì người khác đã thực hiện. Tôi chọn cho mình con đường nghiên cứu về văn hóa Việt Nam nên bao nhiêu năm tháng tôi đã dành thời gian để trao dồi kiến thức về văn hóa Việt Nam. Lâu lâu tôi lại nhớ về kỷ niệm trại hè Về Nguồn và buổi trình diễn nghệ sĩ Nguyễn Đình Nghĩa, nhắc nhở cho tôi tiếp tục kiên trì trong con đường mà mình đã chọn. 

Tôi chia sẻ kinh nghiệm cá nhân tôi để cho thấy khi chúng ta quan tâm và giúp đào tạo người trẻ, nó sẽ có những ấn tượng và ảnh hưởng lâu dài sau này. Những người như Cha Chương thật sự là giống như những người chăn chiên nhân lành. Họ thương yêu đàn chiên, biết nghe tiếng chiên và sẵn sàng dấn thân để tạo cơ hội cho đàn chiên là những con chiên non trẻ để giúp cho chúng nó phát triển một đời sống hữu ích cho xã hội. Có thể suốt đời của tôi sẽ không có đóng góp gì đáng kể cho văn hóa Việt Nam vì không phải hạt giống nào cũng có thể nào mọc lên thành một cây cổ thụ. Nhưng nếu chúng ta không gieo hạt giống thì làm sao có cây. Khi có cây mà chúng ta không vun sới thì làm sao có hoa trái nói chi tới nó phát triển đến trở thành cây cổ thụ. Thầy của tôi đã dày công phiên âm các tác phẩm Nôm cổ. Tôi hứa với Thầy của tôi là sẽ khai triển những gì mà ông đã bỏ công ra thực hiện. Việc này giống như thầy tôi đã bỏ công ra giết con gà để những người không biết giết gà như tôi có thể biến chế thịt thành những món ăn ngon miệng. Gia tài văn hóa cha ông để lại cũng chỉ có nhiêu đó, nhưng tùy theo sự hiểu biết của mình mà khai triển ra thành bao nhiêu biến hóa mới. Nhưng tất cả cũng phải bắt đầu từ hạt giống được gieo vào đất tốt. Xin cám ơn những người như Cha Chương và Thầy của tôi.”



“My Dear Cha Chương,


There aren’t words to describe how much I will miss you and how grateful I am to have known you. From a young age, you have always inspired me from your incredible work with the poor to the way you were able to connect with people of all ages. I was never able to tell you this, but your hard work with Lua Viet Youth Association inspired me to attend physician assistant school. I always said to myself that one day when I am a PA I could go to Vietnam with you on a mission trip. I promise to do that still, but this time with you watching over me from heaven. You have been a role model to me since I was young and I was so blessed to have a teacher like you to guide me and enrich my faith. I will miss all your jokes, your inspirational yet funny homilies, and your kindness. Even though you’re not here anymore, I know that you’re up in heaven right now, looking over us and keeping us safe. Thank you for making the world a better place and for bringing such a bright light to the Catholic community. “


Có rất nhiều tin nhắn nhưng 2 tin nhắn trên đã nói lên thành quả của việc làm của các anh chị em của Bút Nhóm Lửa Việt, đã đồng hành với anh ta 40 năm qua. Giúp giới trẻ Mỹ gốc Việt, tìm về cội nguồn, hãnh diện về gốc gác của mình. Khi con cháu chúng ta tại Hoa Kỳ hay tại một quốc gia nào khác, hiểu được lịch sử, hãnh diện về cha mẹ, cũng như Việt Nam Cộng Hoà thì sẽ giúp con cháu chúng ta thăng tiến trong xã hội ở xứ người.


Mình nhớ các sinh viên gốc việt tham dự các sinh hoạt với anh chị em BNLV, đều cảm ơn những người đi trước, kể lại cho họ những gì thật sự xảy ra tại Việt Nam khi xưa. Họ sang Hoa Kỳ lúc còn bé, không hiểu gì về Việt Nam. Vào đại học thì thầy giáo, đa số thuộc thành phần thiên tả, chống chiến tranh Việt Nam. Mời người của Hà Nội đến nói chuyện,  rồi trình diễn “Múa rối nước” hay văn nghệ, sẽ thu hút các giới sinh viên gốc Việt theo họ. Hà Nội rất giỏi về tâm công trong thời gian chiến tranh Việt Nam, để thu phục giới trí thức tây phương ủng hộ họ. Họ nghiên cứu rất kỹ về Nguyễn Trãi.


Các anh chị BNLV mời các nhạc sĩ như giáo sư Nguyễn Thuyết Phong, dạy nhạc cổ truyền dân tộc Việt Nam tại đại học Hoa Kỳ, biểu diễn và giải thích nhạc cụ Việt Nam, tiếng sáo Nguyễn Đình Nghĩa và gia đình mà khi xưa, mình có nghe được một lần tại Đà Lạt. Mời bác Huỳnh Sanh Thông của đại học Yale nói chuyện về Truyện Kiều, giáo sư Nguyễn Quỳnh nói về hội hoạ Việt Nam,…

Hoạ sĩ Vũ Đình Lâm, tại Paris


Các sinh viên gốc Việt tham dự các sinh hoạt này, cảm thấy hãnh diện về văn hoá Việt Nam, không cảm thấy nhục nhã của con cháu Việt Nam Cộng Hoà, bị giới truyền thông thiên tả chửi bới thậm tệ. Khi họ thấy các người vượt biển tỵ nạn cộng sản, nên dám đồng hành cùng các anh chị em BNLV, tổ chức biểu tình, chống cưỡng bách hồi hương tại đại lộ số 5, nổi tiếng nhất của thành phố New York. Cảnh sát chận xe để đoàn biểu tình được  tự do đi trên đại lộ, phát truyền đơn, kêu gọi người Mỹ ủng hộ, nhận thêm người tỵ nạn cộng sản. Có các dân biểu Mỹ đến tham dự  và nhận mấy chục ngàn chữ ký của người Mỹ kêu gọi chính phủ Mỹ, chống cưỡng bách hồi hương, thu nhận thêm người Việt tỵ nạn cộng sản.


Cha mẹ sang đây, bận làm ăn, không có thì giờ giải thích về tỵ nạn cộng sản. Cứ nghe đến cộng sản là họ chửi nhưng không giải thích. Con cái đi học ở Hoa Kỳ, chúng chỉ phục khi được giải thích nguyên nhân. Người Việt sống về cảm tính nhiều hơn nhưng không quen giải thích do đó con cháu không phục. Thêm đi học thì tài liệu về chiến tranh Việt Nam, người Mỹ rất nhục vì thua cuộc chiến nên đổ lỗi cho Việt Nam Cộng Hoà. Kêu chính quyền tham nhũng, đủ trò vô hình trung khiến con cháu người Việt xem thường sự chiến đấu của cha mẹ khi còn ở Việt Nam.


Mình có thời đi học tại Paris, gặp nhiều giới trẻ gốc Việt, rất hãnh diện về cuộc chiến Việt Nam, kiểu David mà dám chọi Goliath nên họ được Hà Nội thu phục, mang danh Việt kiều Yêu nước.

Làm báo Xuân BNLV, gây quỹ giúp Tỵ Nạn


Nếu Hà Nội được lập bang giao là xem như thế hệ con cháu sẽ bị Hà Nội thu phục. Do đó giới trẻ gốc Việt, thậm chí người Mỹ cần được giải độc về sự thất bại tại Việt Nam. Phải thành thật với lớp trẻ.


Ngày nay thì dễ vì có rất nhiều giới trẻ đã sinh sống tại Việt Nam sau 75. Họ hiểu thế nào là cộng sản nên không cần giải độc nhưng vào thập niên 80, phải giả thích vì sao làn sóng người Việt vượt biên, thà chết trên biển cả, đến sống lây lất trong các trại tỵ nạn. Báo chí tây phương cứ đổ lỗi là tỵ nạn kinh tế. Ngày nay, vẫn có nhiều người bỏ nước ra đi, có thể chết ngạt trong các thùng trên xe tải, hay đi du lịch rồi trốn ở lại.


Con mình theo phái đoàn y tế về Việt Nam vào mùa hè, thấy cán bộ và gai đình đến dành chỗ cua người nghèo, để khám bệnh, và hiểu được lý do mẹ chúng phải vượt biển tìm tự do. Do đó, Hà Nội rất sợ các phái đoàn y tế đến Việt Nam chữa bệnh cho người nghèo.


https://youtu.be/iit7aKRh5js



Có lẻ giây phút mình cảm nhận được việc làm của anh chị em BNLV đúng, khi đọc tiểu luận của thằng con, xin vào đại học. Mình cho nó học chơi đàn bầu của Việt Nam. Cháu kể là khi nghe tiếng đàn bầu lần đầu tiên, nghe rất quen thuộc nên muốn học và tập đàn món đàn này. Đến khi cháu đánh thuần thuộc mới nhận ra bản thể của mình là người Việt.



Nguyễn Hoàng Sơn 


Trại hè Bút Nhóm Lửa Việt

Khi sang New York, làm việc, mình mướn nhà, đúng hơn là cái loft ở khu Tribeca, khu nghệ sĩ, gần phố Tàu. Dạo ấy khu này không sang chảnh như ngày nay. Mình mướn lại một căn phòng của một tên hoạ sĩ nghèo người Mỹ. Đi làm về thì xuống xe điện ngầm ở Canal Street, ghé vào phố tàu ăn qua loa, phở hay tiệm tàu rồi về nhà trên con đường Canal đến Holland Tunnel, cạnh bên nhà mình ở. Dạo ấy làm việc ngày đêm ở sở, công ty trả tiền ăn trưa và cơm tối nên cứ ăn cơm tiệm. Năm khi mười hoạ mới mua thức ăn về nhà nấu.


Một hôm, thấy một lá truyền đơn dán trên tường trên đường Canal bằng việt ngữ, có hội họp với hội thanh thiếu niên ở vùng New York, tại một nhà thờ cạnh Canal Street. Tò mò mình bò đến tham dự để làm quen với người Việt sinh sống tại đây. Hội này được thành lập để giúp giới trẻ vùng này, hội nhập vào xã hội Hoa Kỳ. Nhất là các em con lai. Họ sang đây, bị cộng đồng người Việt không chấp nhận, người Mỹ cũng không nhận nên bị khủng hoảng tâm lý, bản thể, đưa đến hay làm bậy. Họ cần những người lớn tuổi hơn, giúp họ, chỉ họ học hành, luyện thi….

Họ họp bàn định tổ chức trại hè cho giới trẻ vùng đông Bắc tại khuôn viên tu viện Don Bosco ở tiểu bang New Jersey, bên kia bờ sông Houston. Hôm đó, có nhiều nhóm người Việt trong vùng, họp nhau để tổ chức chung trại hè cho nhóm người Việt trẻ vùng đông Bắc. Thế là mình xin gia nhập. Lần họp kế tiếp, tại nhà ai bên New Jersey, hình như nhà của Trương Quang Huy, 1 trong những phụ rể của mình.


Số là lúc làm đám cưới, đồng chí gái có 2 cô bạn và 2 cô cháu đang tuổi cập kê nên muốn 4 phụ rể. Mình mới dọn sang Cali thì làm gì quen được 4 tên tại địa phương. Hỏi có thể mướn 4 người Mễ, di dân lậu, đứng đường ở Home Depot để kiếm việc được không, nhưng cô nàng không chịu vì phụ dâu không biết nói tiếng Mễ. Đành phải cầu cứu mấy ông bạn trong BNLV. Có 2 người ở New Jersey, 1 ở Texas và 1 người ở Berkeley, đồng ý bay về. Trong đám phụ dâu, phụ rể có hai cặp lấy nhau sau này. Nay hai ông phụ rể về Việt Nam cưới vợ và sống tại Sàigòn. Ai ngờ mấy anh chị BNLV rủ nhau kéo về dự đám cưới, khá đông khiến bên đàn trai đông không thua gì đàng gái. Đa số mình chưa bao giờ gặp mặt, chỉ nghe tên ở các tiểu bang khác thậm chí ở nước khác.

Cuối cùng thì mỗi họp mặt, bàn tổ chức trại hè hay giúp tỵ nạn đều họp tại nhà mình vì tiện cho thiên hạ đi lại. Ai có xe, chạy qua Holland Tunnel rất mất thì giờ, chỉ cần đậu xe ở Hoboken bên New Jersey rồi lấy xe điện ngầm chạy qua. Cuối cùng thì trại hè đến.


Mình không nhớ ai chở mình đến trại nhưng mình có nhiệm vụ cắm bảng chỉ dẫn từ ngoài đường vào tu viện. Tên Uber mình, tư duy đột phá, đề suất một ý đồ cực kỳ phản động, cực ngu, là cắm ngược bảng chỉ đường khiến thiên hạ từ các tiểu bang xa, chạy đến trại ngày thứ 6, sau tan sở vào lúc 1 hay 2 giờ sáng, lại lộn đường chạy lòng vòng. May có đám sinh viên U Conn, thích hát hò vang dội một trời nên thiên hạ bò lại được trại hè. Dạo đó chưa có karaoke, họ hát thâu đêm đến sáng nằm ngáo ngáp. Được cái là đến trại, có nồi cháo gà với nước mắm gừng ăn phê thấy Chúa luôn. Nếu mình không lầm, năm đầu tiên không có mưa vì mình đi 3 lần trại hè thì có một lần bị dính mưa. Sau đó dọn về cali thì ngưng, BNLV có tổ chức trại hè ở Cali, trên San Jose nhưng mình lười lái xe. Thêm đồng chí gái không thích cắm trại vì bị dị ứng với bụi đất.


Ngày thứ 7 là chính, có trò chơi thi đua đội, tối lại có văn nghệ lửa trại. Sáng chủ nhật thì ai là giáo dân thì đi lễ với ông cha, còn người lương thì chuẩn bị ăn sáng cho mọi người. Mình thì chả làm gì hết ngoại trừ được phân công làm bảo vệ nhà vệ sinh. Lý do là tu viện dành cho nam chủng sinh nên kiến trúc sư khi xưa chỉ thiết kế cầu tiêu cho nam. Họ lại thiết kế chỗ đứng đái nhiều hơn là bồn cầu nên tạo thêm sự đợi chờ. 1 nhà cầu có đến 6 cái bể đứng đái. Nay có mấy cô vào đòi tắm, đòi tè, đòi maquiller,…nên phải chia giờ sử dụng nhà vệ sinh, trai thì 5 phút, gái thì 1 tiếng. Cuối cùng mấy cô lâu ra mà mình thì không được vào nhà vệ sinh kêu họ ra, đành nói đám thanh niên, kiếm bụi cây nào của nhà dòng rồi tưới u-rê bón phân dùm nhà dòng cho khoẻ đời. Sáng dậy sớm, mình tranh thủ khi mấy cô chưa dậy đi vệ sinh nhanh cho khoẻ đời.


Màn trò chơi thi đua đội, có nhảy bao bố, đi guốc 3 người, chuyền trứng,…. Mấy ông thần nào đã chuẩn bị đóng mấy đôi guốc dài này từ lâu, đem đến cho bà con chơi khá vui. Hình như Dương Trọng Hiếu lo phần này. Anh chàng này khi xưa đi hướng đạo nên rất giỏi trong việc hoạt náo, sinh hoạt tập thể, thêm bố Chương rất giỏi về điều khiển đám đông. Anh ta nói với mình; mình làm hề nhưng biết mình làm hề còn đa số làm hề nhưng không biết họ làm hề.

Lâu quá mình quên các sinh hoạt buổi chiều. Chỉ nhớ mấy trò chơi khi xưa còn bé như cướp cờ, ngồi bàn tròn rồi có người đi bỏ khăn sau lưng, tạo cho mọi người những kỷ niệm, nhớ lại thời còn bé ở Việt Nam. Có màn kéo dây thì hơi căng vì anh nào anh nấy đều muốn làm gà trống, gây chú ý cho các cô nên la ầm cả tu viện. Sáng thì chia theo đội để gây dựng tình đồng đội giữa các người lạ từ mấy tiểu bang về. Chỉ nhớ trưa thì ăn nồi thịt kho trứng do bố mẹ cha Chương nấu, đem đến đất trại. Ai đó nấu cơm rồi ăn với dưa chua. Ai nấy đói lã nên ăn sạch ngầu thịt kho và mấy nồi cơm. Ngoài ra có người nấu ăn riêng, hay nấu thêm món gì mình không nhớ lắm. Mình chỉ nhớ BNLV sinh hoạt lúc nào cũng có nồi thịt kho và dưa chua.


Chơi mệt thì nghỉ trong khi mấy chị nuôi anh nuôi nấu ăn cho cơm chiều. Trong khi đó ban tổ chức họp mặt, giới thiệu về thành quả, các sinh hoạt trong năm vừa qua như gây quỹ được bao nhiêu, bán báo, báo thiệp Xuân, sinh viên trong nhóm đã lên đường giúp các đồng bào tỵ nạn tại các trại tỵ nạn ở Đông NAm Á. Các trại viên nào thích thì tham gia, giúp BNLV như gây quỹ tại địa phương mình, bán báo, bán thiệp tết,…


Lý do nhóm lấy tên là Bút Nhóm Lửa Việt vì dạo ấy có một tổ chức mang tên Lửa Việt nên không muốn trùng tên, gây ngộ nhận. Báo BNLV khá vui, mình bắt đầu viết từ dạo ấy, kiểu gỡ rối tơ lòng của bà Tùng Long. Đều phịa ra hết ngoài một vài thư độc giả gửi đến. Có bức thư tình gửi cho đồng chí gái được nhiều người đến nay vẫn còn nhắc. Ngược lại thì viết về chùa Việt Nam khá nhức đầu cho người đọc. Để hôm nào kể vụ làm báo, nhất là trước thời có photoshop, Corel,…

Sau cơm chiều thì có màn văn nghệ lửa trại. Mỗi nhóm tự biên tự diễn một màn văn nghệ bỏ túi. Trời tối đen, không thấy thằng Mỹ nào. Cũng gọi thần lửa búa xua la mua rồi nhảy lửa, rồi xem kịch tự biên tự diễn. Về khuya thì bà con ngồi gần nhau trao cho nhau những ánh mắt qua ngọn lửa rồi hát bản nhạc vào đời:

Gần nhau trao cho nhau yêu thương tình loài người
Gần nhau trao cho nhau tin yêu đừng gian dối
Gần nhau trao cho nhau ánh mắt nhân loại này
Tình yêu thương trao nhau xây đắp trên tình người.

1. Cho dù rừng thay lá xanh đi
Cho dù biển cạn nước bao la
Ta vẫn yêu thương nhau mãi mãi.

2. Cho dù đồi hay núi di đi
Cho dù bầu trời thiếu mây bay
Ta vẫn yêu thương nhau mãi mãi.


Bản nhạc này, thể loại nhạc vào đời của bên Công Giáo nhưng nghe rất hay. BNLV chuyên hát bản này và các bản nhạc họp đoàn hướng đạo khi xưa. Trong nhóm có một vị linh mục nên khi họp mặt, mọi người đều hát Vì tôi là linh mục, không bận chiếc áo dòng nên suốt đời đi tu….

Chụp hình chung sau khi biểu tình giải tán tại NEW YORK. Thời tóc chưa bạc

Đó là những ngày vui chơi, chưa có trách nhiệm với gia đình. Nay nhìn lại hình thấy vui, có nhiều kỷ niệm tưởng như đã quên. Nay bổng nhận hình ảnh xưa như một bóng mây bay trở lại tuổi thanh xuân, cho thấy mình cũng đã sống với thời của mình. Chập chững qua Hoa Kỳ, nhờ nhóm người Việt trẻ, đã giúp mình trở về nguồn như đứa con hoang đàng trở về cội nguồn. (Còn tiếp)


Đi khắp thế gian không ai bằng vợ 

Ở nhà với vợ thì Chán Mớ Đời 


Nguyễn Hoàng Sơn 

Dòng sông ký ức

Tuần rồi, anh bạn đúng hơn là ông Mai, đã se duyên mình cùng đồng chí gái, gửi cho mấy tấm ảnh sinh hoạt thời trai trẻ, độc thân vui tính với các sinh viên và nhóm trẻ gốc việt tại vùng Đông Bắc, khiến mình chới với. Như xem lại một khúc phim chậm của quá khứ, tưởng rằng đã quên. Nhìn lại hình ảnh thì kỷ niệm bổng từ đâu như dòng sông ký ức, ào ào trở về như mới hôm qua, khó tưởng tượng đã trên 34 năm qua, 1/2 đời người. Kinh


Thời ấy, thị trường con gái Việt Nam hiếm vì vượt biển rất nguy hiểm. Đi party, trai dư gái thiếu nên cô nào có xấu đi nữa cũng có nhiều tên bu xung quanh như ruồi. Cô nào mà khá khá, học giỏi, là Mỹ chúng vớt hết vì có nhiều tiêu chuẩn khá hơn nam sinh viên việt. Như cao ráo, da trắng, học giỏi bằng sinh viên người Việt,… đúng hơn Mỹ trắng mà học giỏi thì chúng rất giỏi. Á đông được cái là học gạo chớ tư duy thì không quen như người tây phương.


Hôm qua, có anh bạn còm về một tấm ảnh cũ, kêu nhận ra nhiều gương mặt quen thuộc một thời. Mình nhớ có lần đi ăn đám cưới anh bạn trong nhóm, thấy anh ta ngồi buồn khi thấy cô bạn xưa, lấy chồng Mỹ, đang nhảy múa trước mặt. Chán Mớ Đời 

Trại hè BNLV

Ngược lại đàn ông gốc việt, ít thấy lấy vợ Mỹ trắng. Ở Âu châu, đầm lấy mít khá phổ thông nhưng ở Hoa Kỳ thì hiếm, không hiểu lý do. Ai có tài liệu nghiên cứu vấn đề này thì cho mình biết. Mình có một bà người đức, theo dõi bờ lốc của mình, cho biết lấy chồng gốc việt, thích các bài mình viết về Đà Lạt, để tìm ý tưởng viết truyện. Cô ta là một nhà văn đức ngữ, ở Seattle, có gửi cho mình bờ lốc của cô ta. Chắc ông chồng gốc Đà Lạt, cho cô ta hay dịch bài của mình. Mình có đọc vài đoạn văn ngắn của cô ta, đức ngữ của mình ngày nay, đã mai một khá nhiều nên lười vào lại bờ lốc của cô ta.


Mình có duyên tình yêu khi ghé Boston. Lần đầu đến xứ này, nữ thần tình yêu Eros bảo một anh bạn học cũ Đà Lạt, đang làm luận án tiến sĩ tại MIT, giới thiệu mình với một cô sinh viên khiến mình bị tiếng sét ái tình lần đầu tiên trong đời, phải bỏ Luân Đôn qua Hoa Kỳ làm việc. Nhưng mối tình hữu nghị không trọn vẹn, khi bố mẹ cô nàng xét lý lịch trích dọc trích ngang thì cấm cô nàng đả thông tư tưởng với giai cấp phản động, kêu phi bác sĩ bất thành phu phụ.


Trước khi dọn qua Cali, một anh bạn khác, cũng đang làm luận án tiến sĩ ở MIT, được nữ thần Eros, mách anh ấy, rủ mình lên Boston chơi, và giới thiệu đồng chí gái. Kể ra để khoe, mình thuộc gia đình thuần nông nhưng quen khá nhiều tiến sĩ. Tính ra trên một tá. Chắc nhờ mình là hậu duệ bên ngoại của Mạc Đăng Dung. Sau này, đồng chí gái mới thố lộ, đã chấm tọa độ mình từ trước, khi lên vùng này sinh hoạt với sinh viên MIT. Thế là cả hai nhất trí bò về Cali, đăng ký quản lý đời nhau đến giờ.


Xem tấm ảnh cũ, chụp trong khuôn viên tu viện Don Bosco, New Jersey. Mọi người ngồi trên cái thang khán đài để xem đánh banh bầu dục. Đồng  chí gái nhận ra ngay người chồng ô sin của cô nàng ngày xưa. Em vẫn tìm thấy tôi trong đám đông xa lạ. Tấm ảnh nhất là anh bạn trưởng nhóm, con chim đầu đàn vừa gãy cánh tuần rồi, để lại nhiều tiếc thương cho giáo dân cũng như thân hữu. Mai sẽ gặp lại nhiều người sinh hoạt chung, đã biết nhau cũng như chưa bao giờ gặp mặt.


Xem tấm ảnh thì người đầu tiên mình nhận ra là anh chàng tên Trung, có râu, ở Uptown của Manhattan. Anh này có hát cải biên bài hát Mambo Italiano qua lời việt “Cha cha cha Ma ní lấy chồng Chà dà. Cha cha Cha ông Táo xức dầu cù là. Buông tôi ra vì tôi có chồng rồi mà. Tôi không buông vì tôi cũng có vợ rồi mà,… ba xi lô! Con gái lấy chồng chà dà” chỉ tiếc là mình không nhớ hết ca từ của bài ca chế này.


Người thứ nhì thì một anh không nhớ tên, cũng ở New York, ngồi cạnh linh mục Nguyễn Hoài Chương. Anh này thì tếu vô cùng, anh ta đóng kịch vào những dịp tết cộng đồng và lửa trại. Có lần anh ta đóng vai bác sĩ Việt Cộng, cứ kê toa thuốc “xuyên tâm liên” cho bệnh nhân. Bệnh gì cũng kê toa xuyên tâm liên đến khi lấy dao phay để mỗ bệnh nhân cũng cho xuyên tâm liên để cầm máu.


Người thứ 3 là Dương Trọng Hiếu, ở Philadelphia và anh vợ Nguyễn Duy Quốc Anh. Vào nhà anh chàng này thì thấy trên bàn thờ ông bố, nhận bảo quốc Huân chương trước 75. Hai anh chàng này là trụ cột văn nghệ của BNLV. Mỗi lần đi trại hay có họp mặt của nhóm là hai ông thần này đều có mặt. Hiếu chơi guitar, và nghiện phim bộ Hương Cảng còn Quốc Anh chơi Mandolin, nhưng sở trường là dương cầm. Hình như anh chàng có dạy các lớp dương cầm cho con nít hàng xóm. 2 ông thần này thì không gặp lại từ khi mình dọn qua Cali. Có liên lạc thỉnh thoảng qua nhóm.


Người kế tiếp tên Trung, làm cho IBM ở Poughkeepsie, anh chàng này lấy vợ sớm, người Mỹ thì phải nên vợ bỏ cũng sớm. Lâu lâu hay chở mình về nhà sau khi họp mặt với nhóm. Kế đến là Đinh Sơn Lâm, làm cho Bell Labs, phụ rể của mình. Đến An, em trai của linh mục Nguyễn Hoài Chương, nay ở San Jose. Đến anh chàng sinh viên U Conn, hát hò cả đêm, không cho ai ngủ hết. Đến Việt Anh, sinh viên MIT, có thời lo Vietnet, hệ thống liên lạc giữa các sinh viên gốc Mít. Hình như hệ thống này do Trung Dung (BU) và Nguyễn Thiều (UCI) thành lập. Mình có gặp Thiều mấy năm trước ở Cali, làm cho Toshiba. Sau này, buồn tình không chịu làm tiếp luận án tiến sĩ, bị bố mẹ la, lấy vợ, từ úc Đại Lợi thì mất tích luôn còn Trung Dung thì nghe nói sau này thành lập công ty riêng với bạn, trở thành triệu phú. Mình không gặp lại từ khi rời miền Đông.


Cạnh đó là Mai Ly, sau này lấy anh bạn học của mình khi xưa ở Đà Lạt, đã giới thiệu đối tượng một thời khi mình ghé Boston thăm anh ta khi sang Hoa Kỳ lần đầu. Có Khuê, em của anh chàng có cô bồ cũ lấy chồng Mỹ, nghe nói vẫn còn độc thân, tương tự Trương Quang Huy, một phụ rể khác của mình. Mấy cô thì nhận ra Bích Ngọc, sinh viên luật tại Columbia, bạn học với Đinh Đồng Phụng Việt, sau này làm tới thứ trưởng, bộ tư pháp Hoa Kỳ, viết đạo luật Patriot sau 9/11. Anh chàng này khi xưa, ăn nói rất nhẹ nhàng. Dạo ấy có Mai Lan, em của Mai Ly, 3 sinh viên luật khoa Harvard mà mình từng quen. Dạo ấy, đa số người Việt học kỹ sư và bác sĩ, gặp 3 người học luật nên mình phục họ, đi ngoài mô hình của người Việt hải ngoại. Có gặp lại Mai Lan ở Virginia, khi viếng thăm vợ chồng anh bạn. Có hai chị em sinh đôi ở New Jersey, một cô là dược sĩ, mình có gặp lại tại Virginia, cách đây 5 năm, lấy chồng, làm nhạc khá nổi tiếng trong cộng đồng người việt tại Virginia, quên tên, hình như Ngô Minh Trí, bạn một người bạn cũ của mình ở Đà Lạt. Cô này sinh hoạt nhiều đi xuống Virginia thì dính ông chồng, ở lại đó luôn.


Có một cô dược sĩ khác ở Florida, không nhớ tên. Chỉ nhớ là cháu của ông hội trưởng gia đình phật tử ở Connecticut, cựu đổng lý văn phòng của chính quyền Việt Nam Cộng Hoà, đã nhờ mình vẽ chùa cho họ. Sau đó, muốn cá độ mình với cô cháu trong khi mình lại thích con gái ông ta và một cô sinh viên Yale, cháu của tướng Ngô Du. Bà mẹ là bạn với ông Nguyễn Trọng Nho, một thời xuống đường chống chính phủ Ngô Đình Diệm, đàn áp Phật giáo, sau này làm chánh án tại Cali. 


Một cô khác là cháu của ông mai mình tên Thuỳ Dương thì phải, nghe nói ở San Diego nhưng không gặp lại từ đó. Cô cuối cùng mình nhận ra tên Thảo, sinh viên MIT, hình như bạn gái của anh chàng tên Vũ, cũng sinh viên MIT, sau này qua Nhật Bản làm việc rồi lấy vợ nhật luôn. Có một anh tên Hiền, học sinh cao học ở Princeton, hình như sau này anh ta đi Nam Cực để làm việc trong phòng thí nghiệm gì đó mấy năm. Hình như anh ta không thích mình, thân Hà Nội.

Có người yêu cầu đăng tấm này 

Có anh chàng tên Minh làm việc ở New York, được mình giới thiệu cho cô bạn, làm designer ở New York, trong một buổi họp mặt tại nhà mình. Sau đó hai người lấy nhau, về Việt Nam làm ăn rồi bỏ nhau. Cô vợ đã qua đời vì ung thư, mình có gặp bà mẹ ở chùa Virginia, khi sang thăm Đinh Anh Quốc.


Ngoài ra thì không nhận ai khác. Có lẻ những người này, không tham gia các sinh hoạt khác của BNLV, chỉ dự trại hè. Xem hình thì trại hè tương đối có nhiều nhân vật nữ, khác với các buổi họp mặt thường.


Cô ngồi bên cạnh mình, là cô hỏi mình sau khi nghe mình kể chuyện ông thầy hiệu trưởng Tây doạ cả lớp, ai ăn cắp nỏ thần An dương Vương thì trả lại còn không sẽ bị đuổi: “rồi sau đó có bắt được người ăn cắp nỏ thần không anh?”. 35 năm sau vẫn còn nhớ câu hỏi vớ vẩn này. Sau này, ở lâu tại Hoa Kỳ mới hiểu là giới trẻ ở đây nói tiếng Việt không rành, vì sang đây khi còn bé. Lịch sử Hoa Kỳ còn không tường huống chi lịch sử Việt Nam. Ngược lại ở Âu châu thì dân mít, dù sang Âu châu hồi nhỏ nhưng cũng ngáp ngáp được tiếng Việt. Ngày nay thì khác, với toàn cầu hoá nên giới mít sinh ra tại Âu châu hết nói tiếng Việt.


Qua Mỹ lần đầu chơi, mình được xem một video thi hoa hậu người Việt. Ban giám khảo hỏi một thí sinh, em muốn làm nghề gì sau này? Cô ta trả lời là muốn làm nghề bán bún khiến thiên hạ cười hà rầm khiến mình ngọng. Sau khi được cô bạn thuyết minh, hóa ra cô ta muốn theo nghề buôn bán nhưng nói lơi khơi ra bán bún bò như Mụ Rớt ở chợ Eden.


Bà chị dâu của mình, sang đây năm 75 nên tiếng Việt hơi ngọng. Bà mẹ kêu ra chợ mua bao gạo hiệu ông Địa. Cô ta ra chợ kêu cho tôi bao gạo ông Đĩ. Cô nàng về Việt Nam, hải quan hỏi địa chỉ ở Sàigòn, cô nàng kêu bỏ quên trong hành lá rồi khiến anh chàng hải quan chới với, cuối cùng cầu cứu một ông hải quan khác thì mới hiểu là để quên trong hành lý. Chán Mớ Đời 

Một số anh chị em BNLV đến dự đám tang chim đầu đàn đã ra đi

(còn tiếp)


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen 


Nguyễn Hoàng Sơn