Nông dân sợ gì Nhất

 Nổi sợ nông dân

Từ ngày, trời khiến sao mình mua cái vườn bơ với mục đích chia lô bán đất nhưng không hiểu sao lại dính vào cái nghiệp nông dân từ 11 năm nay nên cũng có những lo sợ hàng ngày khi làm vườn. Nổi sợ nhất là bị bể ông nước, nổi sợ thứ hai là thiên hạ đột nhập vườn để ăn cắp bơ nhất là đồ nghề làm nông dân. Ăn cắp bơ thì xem như trái rụng hay coyote hay sóc ăn. Khi đi bộ ngang mấy vườn nho bên Ý Đại Lợi, thấy nho chùm mà không dám hái vì nhớ vườn mình cũng hay bị thiên hạ vào trộm.

Ống đồng $100 mỗi foot

Tuần này, vừa đi Âu châu về là bị một cú nhớ đời. Thằng con vô vườn gửi hình ảnh kêu ống nước ngoài đường có vấn đề, nước bắn tùm lum. Mình kêu nó dọn dẹp rồi hôm sau mình mình lên vườn nên đến nơi xem xét thì thất kinh. Lý do là có mấy tên nào tìm cách cưa ống nước bằng đồng để đem bán lạc xoong. Do đó nước bắn tùm lum, thằng con chưa trải nghiệm đời nhiều nên không hiểu sự vụ. Có lẻ mấy tên ăn cắp đang cưa ống nước thì thấy thằng con lại nên bỏ chạy.

Từ ngày vật liệu bằng đồng lên giá như điên khi mấy ông tàu thu mua khắp thế giới nên giá đồng lên như diều. Đưa đến nạn ăn cắp ống nước bằng đồng, bán lạc xoong. Ai ở Cali chạy xe trên đường lâu lâu thấy có cái chuồng sơn màu xanh bằng lưới sắt là để phủ cái “back flow” cho một chung cư. Mình bị ăn cắp ống đồng khi người mướn nhà dọn ra. Nên rất sợ để nhà trống.

Dấu tích họ cưa ống đồng mà mình sợ chúng ăn cắp nên sơn màu đen. Hên là họ dùng cưa cà chớn nên không cưa đứt ngay

Back flow bị xiêu vẹo vì họ cưa không đứt nên tìm cách bẻ cho gãy. gặp dân chưa chuyên nghiệp

Đào lên để thay thế ống bị cưa, sau đó nối với ống nhựa cho dễ làm. Thấy ống cũ bằng gan nên thay luôn vì lỡ bị bể sau này là khóc. Phải làm lại từ đầu

Thằng con hỏi mình lý do phải gắn Back Flow nên mình kể đây cho ai tò mò. Nước của thành phố, từ đường đưa vào vườn hay chung cư thường thành phố bắt làm một cái back flow để tránh nước trong vườn hay chung cư bị nhiễm nước dơ và chạy ngược ra đường. Trong trường hợp này cái back flow tự động khoá không cho nước dơ nhiễm vào ống nước của thành phố. Tương tự ở nhà, ống nước ngoài trời, thường phải gắn cái back flow trước vòi nước nên khi nước bị chảy ngược là tự động tắt để nước dơ của vườn không chảy vào hệ thống nước trong nhà. Đó là lý do, vì áp suất ống nước của vườn mình lên tới 100 psi nên cái back flow to dài, phải gắn ống bằng đồng để không bị hư hại vì ở ngoài trời mấy chục năm. Thêm áp suất của nước rất mạnh chỗ giao thoa, từ nước thành phố vào và nước trong vườn lỡ bị chảy ngược.

Mấy tên tính ăn cắp ống nước đồng và cái back flow, không hiểu sao, chắc bị thổ thần thổ địa chơi nên cưa chưa đứt ống nước, chúng lại tìm cách bẻ cho gãy nhưng không gãy. Chắc rằm này mình đem bông hoa vào vườn cúng thổ thần đất đai quá. Mình đi mua ống đồng để thay thì cứ mỗi foot (bộ) là $100, mà mất đâu 7 bộ, chưa kể mấy coupling và tiền công cho thợ. Thêm cái chuồng đậy lại và khoá.

Trong cái rủi thì cũng có cái may. Lúc sửa chửa lại thì khám phá ra tên thợ ống nước khi xưa, gắn hệ thống nước cho chủ cũ, sử dụng ống nước chất lượng kém, rẻ tiền nên khi mình mua cái vườn về thì bị bể ống nước hoài mất thì giờ nhất là khi mùa hè, nóng thì ống nước bể như điên, phải tắt nước sửa chửa thì không có nước tưới cây khiến trái rụng như lá mùa thu. Cứ vào vườn là phải đi xem chỗ nào bị ống nước bể để sửa chửa hay hệ thống tưới drip bị coyote cắn phá nên Chán Mớ Đời.

Ngoài ra hắn gắn các Coupling 90 độ khi đổi hướng nên sau vài năm, áp suất 100 psi rất mạnh sẽ làm bong keo dán của coupling nên bị bể ông nước. Mình bị nhiều lần, năm nào cũng bị. Nay đã thay hết. Kỹ thuật để tránh vụ này là dùng coupling hai cái 45 độ thì thành 90 độ. Tốn công và vật liệu nhưng ít khi bị bể ống nước vì khi nước chảy với áp suất 100 psi thì khi chuyển hướng 45 độ sẽ không bị khựng lại những khi dùng 90 độ. Rồi gắn thêm 45 độ thì ok. Không lo bị bể ống nước vào mùa hè. Mùa hè thường trời nóng nên vật liệu thay đổi theo khí hậu ên co giản khá nhiều sáng và tối nên dễ bị bể ông nước nếu khi mở nước. 

Cuối cùng có người mách mình là chính phủ có chướng trình giúp nông dân nghèo, thiểu số, thậm chí có chương trình giúp nông dân di dân lậu. Kinh. Mình nộp đơn xin hổ trợ, chính phủ cho 50% ngân sách, mình có tay nghề, biết thợ làm nên xem như bỏ công làm lời đủ vốn của chính phủ cho. Thay vì làm hệ thống drip, mình làm hệ thống tưới bằng ống nước ngầm luôn nên coyote cắn không được nên chúng Chán Mớ Đời không thèm cắn ống vòi nước nữa nên giảm bớt vụ sửa chửa hệ thống tưới. Có thời giờ để làm chuyện khác, nâng cấp vườn như làm thêm đường trên cao để dễ xe có thể lên đó chở bơ xuống thay vì bắt thợ hái khiêng xuống từ đồi cao.

Chủ trước thuế lập hệ thống tưới drip du nhập từ Do thái. Họ sử dụng vòi nước nhưng loại này lâu ngày ngoài trời dễ bị bể lắm thêm mấy con coyote, khát nước đến cắn hay mấy con sóc. Mình mất thời gian để sửa chửa và tốn tiền nên khi thết lập lại hệ thống tưới, mình chơi ống nước ngâm luôn cho khoẻ đời Cô Lựu.

Để giải thích về tên thợ ống nước của chủ trước, thiết kế hệ thống tưới khi xưa, hắn ăn gian nên gắn toàn ống nước loại rẻ tiền và mỏng. Thường người ta dùng ống nước schedule 40, độ dày rất tốt, nay họ có schedule 80 độ dày gấp 2 lần màu xám, tên thầu khoán của chủ cũ, dùng schedule 25, rất mỏng cho các hệ thống tưới ở nhà thiên hạ nên ống nước bị bể hoài vì áp suất của vườn lên đến 100 PSI. Hắn có cho mình giá để hắn làm lại thì mình chạy làng. Mình phải nhỏ nhẹ với hắn vì hắn có chân trong hội đồng phê duyệt của Quận riverside cho mình tiền. Được tiền rồi thì mình tự làm với mấy người thợ quen.

Mình có cái may là có nhiều người chả biết từ đâu hiện ra khi mua cái vườn. Họ đến giúp như đem đất vào đường để lấp mấy chỗ bị trũng, đem mulch vào để rải lên vườn, và mấy con đường. Trồng thanh long thì họ đổ mấy cột xi măng miễn phí đem lại cho rồi trồng cho mình. Chắc nhờ cái đức của đồng chí gái. Vợ mình thì hiền lành, ai hỏi để giúp. Ngược lại thì có nhiều người vào vườn ăn cắp trái bơ, lâu lâu đi vòng vòng thấy thiên hạ hái mấy bao to đùng sẵn bơ cho mình đem về. Có lẻ họ hái xong rồi dấu để đi làm về ghé lấy nhưng rồi quên chỗ nào hay họ muốn hái dùm cho mình.

Hôm qua, hai cha con và ông thần hay giúp mình và thợ ông ta đến phụ mình sửa chửa lại hệ thống nước từ ngoài đường vào Back flow rồi MAster valve. Cứ chạy đi mua ống đồng là thấy xót của. Trong cái rủi có cái may. Lý do là mình phải đổ xi-măng để gắn cái lồng bằng sắt có khoá để thiên hạ không cắt ông nước được. Khám phá ra tên thợ ống nước của chủ cũ, thay vì gắn ống đồng, hắn gắn ống bằng gan, sau mấy chục năm thì hơi bị mục. Mình nhớ lúc mới mua có kêu thợ thay một phần ống bằng gan vì bị bể. Phải chạy đi mua ống bằng đồng nữa thêm $700 nữa. Nếu không thay thì trong tương lai bị bể ống gan nước là ngọng, phải đập phá xi măng, xây lại từ đầu nên cứ thay hết cho xong một đời nông dân. Đời nông dân có nhiều bể khổ lắm, các bác đừng có mơ tưởng về hưu làm vườn.

Làm xong trời tối như mực, lái xe về nhà là 9 giờ tối, tắm rửa xong là lên giường. Đời nông dân có nhiều điểu lạ.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Từ phá sản đến tỷ phú

Từ phá sản đến tỷ phú

Từ ngày trở về đời nông dân, xa lánh Thành Đô thì lại khám phá nhiều điều lạ. Mình dự định mua cái máy cày, không phải loại để cày bừa đất mà loại có thể sử dụng để đào lỗ trồng cây, đào mương, cày đường nhỏ. Có nhiều loại sản xuất của nhiều nước như Hoa Kỳ, Trung Cộng, Nhật Bản và Đại hàn. Thêm chính phủ Cali bắt năm 2035 phải chạy xe máy cày điện chớ không cho xe dùng diesel nên nông dân Cali bán rẻ khiến mấy ông thợ mình quen chạy đi mua xe cũ, chở về Mễ bán kiếm lời. Vườn mình thì không có điện vì mình là dân écolo cực đỉnh, hà tiện mệt thở nên do dự chưa biết mua loại gì. Có xe này thì làm việc nhanh chóng chớ xúc bằng tay kiểu Việt Nam xưa là Tết congo mới xong. Mình mướn người có xe đem tới rồi trả tiền cho họ để cày thêm một con đường nhỏ trên đồ nối cái vườn để hái trái và chăm sóc vườn tiện hơn. Nhưng có lể trong tương lai cần mua một chiếc.

Trước kia muốn làm việc, sửa chửa ống nước là phải bò lên dốc từ đường đất có nơi cả 100 mét.  Mệt đứ đừ, nay với đường mới chỉ mất độ xa nhất là 30 mét nên đỡ hơn cho tên nông dân già. 

Hoa Kỳ có công ty nổi tiếng mang tên John Deere có từ lâu đời. Buồn đời mình tìm tài liệu về sự thành hình của công ty này thì thất kinh. Lý do là người sáng lập công ty này khi xưa phá sản, xù nợ bỏ xứ ra đi, rồi đột phá tư duy làm cái lưỡi cày cực chất và khởi nghiệp từ lưỡi cày và ngày nay công ty này có giá trị trên 100 tỷ. Kinh

Để mình tóm tắt ở đây cho mấy bác xem, một nông dân không cần tham gia cách mạng, giết người cướp của có thể trở thành giàu có và mang lại lợi ích cho mọi người. 

Năm 1837, xem như chưa tới một thế kỷ, có một ông thợ lò rèn, tên John Deere, ở tiểu bang Vermont, te tua vì công việc không có, chủ nợ đòi nợ hàng ngày trong khi ở thành phố nhỏ, tiểu bang khỉ ho cò gáy thì khó kiếm tiền. Tiểu bang này ít người lắm, được cái là phong cảnh rất đẹp cho du khách chớ ở lâu thì Chán Mớ Đời 

Ông này có lò rèn nên mùa đông lạnh lẻo khiến bà vợ sản xuất được 5 đứa con mà tương lai khó nối nghiệp cha vì không có người đặt hàng.

Một hôm ngồi ngáp ruồi ông ta đột phá tư duy là nên đi theo dòng người Mỹ đi về miền viễn tây, “go west old man”. Thế là một công hai chuyện đi về miền Tây Hoa Kỳ trong chương trình của chính phủ Hoa Kỳ xâm lấn đất đai của người bản địa, đi tìm tương lai và xù chủ nợ luôn. Dạo ấy chưa có google để chủ nợ tìm kiếm. Thế là trong đêm tối, ông ta và gia đình biến mất khỏi thành phố buồn hiu.

Thế là ông John Deere ra đi đem theo đồ nghề làm thợ rèn đến vùng được gọi là American Frontier, một vùng kinh tế mới vừa được thành lập ở tiểu bang Illinois ngày nay. Nơi này đất rẻ người di dân đến đông nên thợ rèn có hy vọng có công việc làm ăn. Dạo ấy chưa có foods stamp hay các chương trình xã hội nên người Mỹ khi xưa đói thì lăn vô bếp. Chớ không có trò xuống đường biểu tình này nọ.

Không ngờ cuộc ra đi mở đường kiếm ăn của ông Deere đã thay đổi tất cả, đời ông ta và ngành nông nghiệp của thế giới. 

Lý do đất rẻ ở vùng này và màu mỡ chỉ tội có một điều là đất ngoài đồng rất tốt nhưng lại dính triết khác với đất ngoài đồng ở miền Đông Hoa Kỳ. Khi nông dân dùng lười cày khi xưa làm bằng gan để cày sới đất thì đất dính vào lưỡi cày như keo. Cứ cày vài bước lại phải ngưng để cạo bùn khỏi lưỡi cày. Nếu không lưỡi cày sẽ bị gãy nếu bị kéo mạnh tay. Chán Mớ Đời 

Do đó cày sới rất chậm và mất nhiều công cho nông dân. Đất vùng này màu mở nhất Hoa Kỳ nhưng nông dân không sử dụng được hoàn toàn. Nhìn sự khó khăn của nông dân vùng này, ông Deere chợt giác ngộ cách mạng, nhớ các lưỡi cưa của vùng Vermont, làm bằng thép bóng loáng cắt gỗ như máy cưa không bị dính vào lưỡi cưa. Thế là ông ta tìm kiếm, khám phá một lưỡi máy cưa cũ bằng thép nên đem về bỏ vào lò rèn, đập hun sắt cho cứng rồi tạo ra lưỡi cày bằng thép lán cón. Sau đó ông ta gắn lưỡi cày này vào khung bằng gỗ và lược cày đất màu mỡ như dao cắt bơ Bretel. Thế là ông ta thành công tạo một lưỡi cày bằng kim khí khác.

Nông dân sử dụng lưỡi cày này không phải ngừng để cạo đất bùn, không bị gãy như loại lưỡi cày bằng gan. Thế là tiếng lành đồn xa, các nông dân từ xa bò lại đặt hàng, lưỡi cày này không cần phải chùi rửa gì cả, không gãy, khiến công việc cày cấy nhanh chóng khiến ông ta làm việc như điên, không kịp sản xuất cho kịp nhu cầu của nông dân trong vùng. 

Năm 1838, ông ta bán được 3 lưỡi cày, 4 năm sau thì bán được 100 lưỡi cày đến năm 1857 thì sản xuất được 10,000 lưỡi cày mỗi năm. Vấn đề là ông Deere không chỉ sản xuất lưỡi cày mà ông ta rất quan tâm đến chất lượng của sản phẩm của ông ta. Đó là tư tưởng của sản phẩm của người Mỹ là chất lượng nên giá thành rất đắt. Ông ta tìm cách phát triển về lưỡi cày, làm cho tốt hơn với các loại thép khác.

Lưỡi cày của John Deere đã thay đổi ngành nông nghiệp Hoa Kỳ, đã giúp vùng Great Plains có thể trồng trọt được, đã giúp phát triển ngành nông nghiệp và khiến nông nghiệp Hoa Kỳ trở thành nồng cốt trên thế giới. Ngày nay, công ty này có đến trên 83,000 nhân viên khắp thế giới. Hình như họ đã rút các nhà máy sản xuất khỏi Trung Cộng , có lợi tức trên 50 tỷ hàng năm. Mình thấy nhiều mẫu xe của Trung Cộng tương tự như của John Deere.

Ông Deere không phát minh ra lưỡi cày nhưng làm cho nó tốt hơn bằng cách chế biến một loại kim loại khác là thép . Ông ta thấy vấn đề và tìm cách cải tiến và chú tâm vào chất lượng nên khách hàng tin tưởng khi mua. Cứ thấy xe máy cày màu xanh là biết của John Deere. Kẹt cái là ngày nay đồ Trung Cộng rẻ, hay sản phẩm của Nam Hàn và Nhật Bản cũng rất tốt nên khó chọn lựa. Nếu ai yêu nước thì mua đồ sản xuất tại Hoa Kỳ. Mình thì khi xưa ham rẻ mua đồ Trung Cộng nhưng với thời gian thì nghĩ mua đồ Nhật Bản cho chắc ăn.

Vụ chính phủ Cali và Biden chơi kiểu bắt máy cày chạy bằng điện là ngọng, có thể chạy bằng khí ga thì được như xe buýt chớ xe máy cày mà chạy bằng điện là khó. Thí dụ mình có máy cưa cây bằng điện nhưng cưa không nhanh và mạnh như cưa chạy bằng xăng hai thì. Chính phủ lại chơi cha bắt mua cưa bằng điện nay máy cày bằng điện thì cày cái gì . Cho thấy mấy ông thần ra luật vớ vẩn, chả bao giờ đi cày một ngày nên chả hiểu gì cả. Chỉ có nông dân là khổ.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Người Nhật láng giềng triệu phú

 Người Nhật láng giềng triệu phú 

Hôm nay đọc một tin ở Nhật Bản kể về người quét đường tên Koichi Matsubara, 56 tuổi. Mình đoán là không có vợ con vì khi có vợ thì khó mà thực hiện sự nghiệp như ông ta. 

Tin cho biết hàng năm ông ta có lợi nhuận trên 30 triệu yen ($203,000) từ tiền thuê nhà và các đầu tư khác nhưng ông ta chọn làm việc bán thời gian nghề hốt rác quét dọn trong một chung cư tại đông kinh. 3 ngày một tuần và mỗi ngày 4 tiếng đem lại cho ông ta lợi nhuận 100,000 yen ($680) mỗi tháng. Ông ta cho biết đi làm để giúp ông ta khỏe mạnh, đầu óc bớt lộn xộn hơn. 

Ông Matsubara lớn lên với người mẹ đơn thân và tiết kiệm tiền lương từ khi làm nhân công cho một xưởng. Ông ta để dành được 3 triệu yen ($20,000) để mua được căn hộ cho thuê đầu tiên khi thị trường địa ốc Nhật Bản banh ta lông 30 năm về trước. Ngày nay ông ta làm chủ được 7 căn hộ ở Đông Kinh và có mua cổ phiếu. 

Tuy có thể sống thoải mái nhưng ông ta vẫn sống bình thường không xa hoa, không đổi điện thoại mới, bận áo quần cũ. Ông ta cho biết là chỉ muốn có việc gì để làm hàng ngày giúp ông ta khỏe mạnh. 

Mạng xã hội Nhật Bản yêu thích lối sống của ông ta, cho rằng ngay một người quét dọn chung cư  có thể trở thành triệu Phú. 

Ông thần này đi ngược lại với văn hóa Nhật Bản, quản lý tài sản trong im lặng không ai biết đến, sống cuộc sống bình thường không phô trương biết bố mày là ai không. 

Mình gửi cho mấy đứa con để chúng học hỏi. Có nói chúng đọc 2 cuốn sách “the millionaire next door” và “the millionaire mind” cùng tác giả là giáo sư đại học Georgia tên Thomas Stanley. Ông ta bỏ mấy chục năm phỏng vấn các nhà giàu triệu phú để hiểu được tư duy và cách sống của họ, trở nên giàu có. 

Cuốn đầu tiên là người hàng xóm láng giềng rất hay say đó cuốn thứ hai nói đến tư duy đầu tư cho tương lai ra sao. Chỉ cần hai đứa con hiểu được hai cuốn này là mình mừng.  Xong om

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Mua nhà người qua đời

 Lại chuyện mua nhà người đã qua đời

Tháng trước, con của bà Betty nhắn tin kêu muốn bán căn nhà ở Lone Pine cho mình và nghĩ bà ta sẽ rất mừng khi mình sở hữu căn nhà này. Khá xa, chạy mất 4 tiếng nhưng chỗ này là nơi thiên hạ đến để leo đỉnh núi Whitney và các nơi khác trong vùng thuộc dãy núi Sierra, Cali. Mình có ngủ lại thành phố này 2 lần khi leo đỉnh Whitney. Mình quên vụ bà Betty có căn nhà ở đây nếu không thì đã hỏi con của bà, khỏi phải ngủ motel. 

Khi xưa, bà Betty nói có mua căn nhà này. Bà ta muốn mua ở Mammoth nhưng thằng con muốn leo núi Whitney và câu cá, chạy xe moto này nọ. Phải chi mua ở Mammoth thì bây giờ giàu vì mỗi ngày mùa đông cho thuê cả $1,000/ đêm. Còn chỗ này thì mùa đông ít ai lại vì lạnh, không có nơi trượt tuyết. Chỉ đến vào mùa hè. Bà ta nói khi nào dẫn vợ con lên đây chơi, nói bà ta chỉ chỗ để chìa khoá.

Mình và thằng con chạy lên xem nhưng không ở lại vì sắp sửa đi Alaska. Nhà xem được, có hồ bơi. Garage rộng có thể làm ADU cho thuê được. Rồi chạy về vì mụ vợ bận bơi lội trong không gia âm nhạc, không đi theo nên hai cha con không dám để vợ ngủ một mình ở nhà. Hỏi giá bao nhiêu, họ kêu $450,000 khiến mình thất kinh. Hỏi cho vay lại thì họ nhất trí. Họ nói bà Betty chắc sẽ vui nếu mình mua lại căn nhà vì bà mến mình. Mình hỏi họ cho vay ra sao. Họ nói sẽ gặp luật sư để hỏi này nọ rồi họ i-meo nói $450,000, đặt cọc 10% và trả $6,000/ tháng khiến mình đứng tim. Nói nhiều quá chắc không mua. Nói khi xưa, mình mua căn nhà của mẹ họ $153,000, trả mỗi tháng $947.43/ tháng nay căn này giá gấp 3 mà trả gấp 6 lần. Mấy ngày sau, tưởng họ tìm bán cho người khác, ai ngờ họ i-meo lại kêu $3,000/ tháng không có tiền lời, trả trong vòng 10 năm. Mình nói giá bây giờ thì có thể mua nhưng sắp đi Ý Đại Lợi rồi nên đợi mình về rồi bàn lại. Kiểu này chắc lễ Tạ Ơn hay Giáng Sinh, có dịp lên đây ở lại, đi dã ngoại xem núi tuyết.

Cách đây 26 năm, mình đọc báo thấy có nhà bán với câu “will carry”. Với tư chất nông dân ngu lâu dốt bền nên gọi điện thoại hỏi. Thì bà Betty trả lời, giải thích là thay vì mượn tiền ngân hàng thì bà ta sẽ cho mình vay. Thế là mình hẹn đến xem nhà, căn nhà bà ta cho thuê, nay người thuê dọn ra, không muốn đụng đến nữa, nên bán. Muốn tránh đóng thuế cao nên bà ta bán và cho vay lại. 

Ở Hoa Kỳ, khi mua nhà thì lâu ngày giá cả do chính phủ cố ý làm để lạm phát, gia tăng để xù nợ những ai mua công khố phiếu. Chính phủ không làm ra tiền nên chỉ biết in tiền, gây lạm phát. Mua công khố phiếu $10,000 thì 30 năm sau chỉ tương đương độ $3,000 ngày nay. Như trường hợp bà Betty, mua căn nhà này với ông bạn, giá đâu $50,000 khi xưa. Đến khi người mướn nhà dọn ra thì bà ta đã trên 70 nên muốn lái xe đi giang hồ nên kêu bán giá $153,000. Khi bán thì trên nguyên tắc lời độ $100,000 rồi chính phủ lại cộng thêm tiền bà ta đã khấu hao trừ suốt 20 năm thì xem như cộng thêm độ $25,000. Cộng lại bà ta phải đóng thuế trên số tiền $125,000, xem như bay đứt 50% nên không muốn. Do đó muốn tránh đóng thuế thì phải mua lại căn nhà khác bằng giá nhà bán hay cho vay lại mà sở thuế gọi là “installment Sale” thì chỉ đóng thuế tiền nhận của mình mỗi năm là $947.43 x 12 tháng. Ít hơn là $75,000 một lúc.

Xem như bà ta cho thuê, có tiền hàng tháng $947.43 mà không phải lo sửa ống nước này nọ,…

Do đó mình chỉ mua nhà từ những người về hưu và không muốn trả thuế nhiều. Nay cũng chỉ tụi con cách mua này rất gọn, chả ai hỏi giấy tờ mình cả. Tháng trước đi Alaska gặp ông mỹ bán khu thương mại mấy triệu và cho vay lại. Ông ta chả bao giờ hỏi số an sinh xã hội bú xua la mua như khi mượn tiền ngân hàng. Đồng ý giá cả, escrow làm giấy tờ ông ta ký và mình ký. Tháng trước gặp ông ta lần đầu tiên và có bàn mua 10 mẫu đất của ông ta. Ông ta nói để giải quyết tình trạng sức khoẻ của ông ta xong thì sang năm bàn đến vụ này. Xong om

Mình mua cho thuê rồi từ từ bà ta mến nên giới thiệu bạn của bà ta muốn bán nhà. Sau này bà ta ký giấy (first right of refusal) cho phép mình mua căn nhà của bà đang ở nếu sau này bà ta không sử dụng nữa. Sau bà ta qua đời thì mình tiếp tục trả cho con trai bà ta đến hết nợ cách đây 4, 5 năm. Nay nhà bà ta thì cháu nội ở nhưng mình vẫn có quyền mua căn nhà  này. Nếu sau này cháu nội bà ta bán thì mình sẽ có quyền đầu tiên từ chối mua căn nhà này.

Mình nhớ khi xưa, bà Betty có kể là con trai nhất là cô con dâu tiêu tiền như điên. Làm ăn chả ra gì, bà ta về hưu giao lại cho tiệm của ông bà làm ăn khá lắm nay con trai và cô con dâu làm ngáp ngáp. Lại chơi sang, đi mua sắm với bà ta, cô con dâu đều chạy xe để valet parking thay vì chạy đi đậu rồi đi bộ lại.

Mình đoán lý do con trai bà ta liên lạc để bán lại cho mình và cho vay lại, là trong di chúc, bà Betty có nói đến khi nào bán thì phải bán cho mình và cho vay lại vì nếu bán lấy tiền là số tiền sẽ bị người con trai và cô vợ đốt nhanh lắm. Mình thấy xa nên không muốn mua nhưng họ cứ liên lạc hoài nên đoán vậy. Để mình đi Âu châu về rồi tính, thương lượng lại số tiền nhất là phải bò lên đó ở vài ngày, và nói chuyện với mấy người hàng xóm đang lo xem nhà dùm cho họ. Để xem có làm AirBnB được không hay có ai đó cho thuê cho xong.

Mình thì mấy cô gái trẻ thì chê như ma chê quỷ hờn nên ế vợ rất lâu nhưng mấy bà già Mỹ rất mến mình nên hay giới thiệu bạn bè có nhà cửa bán cho mình. Họ cũng như cha mẹ người Việt, cũng lo lắng cho con cháu sau này. Thấy đứa nào khá thì để gia tài lại nhưng bà Betty chỉ có 2 đứa con trai. Bà ta mua cho mỗi đứa một căn nhà. Thằng con thứ 2 thì chơi sì ke nên muốn bán nhà, bà ta kêu mình mua rồi đang làm giấy tờ thì thằng con bị một tên bạn, ở tù ban đêm, ban ngày được thả ra, chở xuống Tijuana, giết cướp $50,000 vì ông thần mượn tiền của ai, cấn vào căn nhà. Thế là mình ngọng, phải trả số tiền nợ của tên con trai thứ 2 quá nhiều. Chỉ còn lại thằng con đầu nhưng cũng chả làm ăn gì, cứ kéo máy ATM của bà. Có lẻ vì vậy, bà ta viết di chúc, nếu muốn bán nhà cửa của bà ta để lại thì phải bán cho Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen.

Hai đứa con mình nay chịu khó học nghề của mình đi mua nhà nên có lẻ căn này mình sẽ để chúng mua. Dạy chúng từ bây giờ để 15 năm nữa chúng có thể về hưu như mình. Tuần trước, con gái và thằng Bồ về thăm, hỏi mình đủ trò. Chúng tính đi học lại một khoá về tài Chánh, mình nói về thăm mẹ chúng mày rồi thắc mắc gì thì bố trả lời. Mình dẫn chúng xuống thăm một ông thầy cũ của mình ở San Diego để chúng nói chuyện, hỏi thêm. Chúng tính sẽ ghi danh bay về học riêng với ông ta. Xong om

Hai đứa con trả lời; muốn mua căn nhà này nên chắc chắn sẽ mua. Mình giải thích khi xưa cuối tháng thay vì gửi  ngân phiếu trả tiền nhà qua bưu điện, mình ghé lại nhà để trả và nói chuyện hiểu thêm về gia cảnh nên nói bà Betty cho mình option để mua sau này. Có lần bà ta muốn bán mình căn nhà ở Wyoming. Đang tính đến hè chạy lên ở xem sao thì mùa đông đến, bị bể ống nước, phải thay khẩm bạc nên mình không mua luôn.

Mấy người khác như bác sĩ Sulzbach cũng mến mình nên kêu bán thêm mấy căn nhà cho thuê khác. Khi ông bà chết thì mình tiếp tục trả tiền cho 3 người con đến hết nợ.

Hôm qua, mình đi bộ ngoài biển nên đột phá tư duy cho ai về hưu, muốn ở Cali rất rẻ. Mình thấy có nhiều người Mỹ lớn tuổi. Họ chạy xe van hay RV ra đây đậu. Mình đoán là họ mua thẻ đậu xe cho người già suốt năm giá $20 như mình. Sáng 7 giờ chạy xe ra đây, đậu xe, sử dụng nhà vệ sinh công cộng, tắm nước vòi sen công cộng, hơi lạnh khi mùa đông. Đem gắn điện năng mặt trời, nấu ăn ngoài biển thoải mái. Tối 10 giờ đóng cửa thì chạy đến chỗ nào Khu dân cư Hungtinton Beach, đậu xe rồi ngủ qua đêm. Mua chiếc van trên là khoẻ, buồn đời chạy đi chơi, du lịch ngủ trong các nơi cắm trại.

Đồng chí gái không chịu chớ em thích vụ này. Cho thuê nhà đang ở, rồi trả $20/ năm tiền thuê chỗ trong ngày, và mua thêm một cái pass, vé hàng năm giá hữu nghị cho người già ở các công viên Cali, rồi lái xe đến đậu chỗ này chỗ kia, tối về, đậu lại trước một căn nhà cho thuê là xong chuyện. Kẹt lắm thì xin vào tắm rửa này nọ. Xong om.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Tư duy Cá nhân hay tập thể

 

Hàng ngày đọc tin tức, vào mạng xã hội là thấy thiên hạ chửi nhau. Càng ngày càng hăng tiết vịt, mình cảm thấy họ rảnh thời gian để chửi mấy người không quen biết nhất là ẩn mình dưới các nickname. Mỹ Tây gì cũng chửi nhau như điên nên không nhất thiết chỉ có người Việt chửi nhau. Kêu bọn Maga, bọn Dân Chửi, bò vàng bò đỏ bú xua la mua. Nhất lại có các chiến sĩ an ninh thâm nhập quậy tới bến.

Có lần ngồi nói chuyện với mấy đứa con, con gái kêu bố là kỳ thị chủng tộc khiến mình thất kinh. Lý do là mình quen người Mỹ gốc da đen, Mễ, trắng, ả rập, vàng đủ loại. Mình gặp họ hàng tuần. Mình hỏi chúng lý do thì nó nói bố gọi người Mỹ gốc da đen là Afro-American. Mình nói khi sang Mỹ họ dạy bố phải gọi người da đen như vậy, cũng như người Hispanic-American, hay Asian-American. Mấy đứa con kêu không được kêu vì kỳ thị chủng tộc. Mình hỏi vậy phải gọi màu đen là màu gì để không bị ghép vào tội kỳ thị chủng tộc  .

Buồn đời mình tìm tòi đọc tài liệu thì khám phá ra chủ nghĩa thức tĩnh (wokism) được xâm nhập vào học đường. Do đó con mình chửi mình là kỳ thị chủng tộc. Mình có mấy anh bạn da đen rất thành công trong  đầu tư về địa ốc. Có người có cả mấy trăm căn hộ trong vòng mấy năm ngắn. Chứng tỏ người da đen cũng có người giỏi mà giáo dục học đường hay truyền thông tuyên truyền khiến chúng ta nghĩ họ không thông minh. Suốt ngày đi ăn cướp phá phách,…

Theo tiến sĩ gốc da đen , Thomas Sowell từng mê chủ nghĩa mác-xít khi còn trẻ nhưng dần dần nhận ra sự thật, tuyên bố là cánh tả sử dụng lá bài chủng tộc da màu để làm lợi về chính trị cho họ chớ không có lợi cho người Mỹ gốc da đen. Ông ta đưa ra nhiều thí dụ nhưng để khi khác mình kể chi tiết vụ này.

Theo mình hiểu thường truyền thông Mỹ, đại diện cho da trắng hay đánh giá người da vàng là chịu khó, học giỏi. Người da đen thì chuyên đi ăn cắp, lười này nọ còn người Mỹ gốc la tinh thì buôn bán thuốc phiện vì các phim của hồ ly vọng như Scarface,… hay người gốc Ý Đại Lợi là Mafia. Đi chơi ở Tajikistan, mình hỏi thằng Bồ của con gái, gốc Ái Nhỉ Lan, có biết là tổ tiên anh ta khi sang Hoa Kỳ, giá trị còn rẻ hơn người nô lệ da đen. Mình nói anh ta nên tìm lịch sử đọc về Louisiana, khi họ xây mấy cái đập. Họ mướn người di dân gốc Ái Nhỉ lan nhiều hơn người nô lệ da đen. Lý do là chết nhiều, người nô lệ mà chết thì công ty phải đền cho chủ nô lệ $300. Còn người Ái Nhỉ Lan thì chết thì chôn. Tuyển người khác. Những sự việc này ít thấy nói trên sách giáo khoa. Giáo dục được định hướng bởi các nhà giáo có tinh thần cấp tiến, muốn xóa đói giảm nghèo. Việt Nam đã bị cảnh này sau 75, 3 lần đổi tiền giúp người giàu thành nghèo, tạo dựng một xã hội tiến bộ, không có ai giàu hơn ai có cùng mẫu số chung là nghèo và đói.

Trước đây người gốc Ý Đại Lợi rất bị kỳ thị. Như được kể trong phim bố già khi ông chủ nhà quàn đến gặp ông Corleone để xin ông ta lấy lại công lý cho con gái ông ta. Con gái đi chơi với mấy thằng da trắng rồi bị đánh sưng mặt vì không chịu ngủ với chúng. Ông ta tin tưởng vào công lý của Hoa Kỳ nên thưa kiện, ra toà mấy tên đánh con gái ông ta được tha bổng. Rốt cuộc Corleone sai người đi đánh mấy tên da trắng què luôn.

Xã hội Hoa Kỳ có kỳ thị? Cái này thì trên hiến pháp là không nhưng trên thực tế vẫn có. Xứ này có nhiều chủng tộc nên đa số người di dân thấy hợp rơ khi chơi với người cùng gốc gác. Như người Việt ở đây thích làm quen đi chơi với người Việt. Vì được nói tiếng Việt cho sướng cái miệng. Nhiều khi đi đến nhà thân hữu người Việt, mình thấy một hai ông chồng Mỹ, lấy vợ Việt Nam, ngồi ngơ ngơ, ít ai nói chuyện. 

Trong công việc thì họ thấy ai có khả năng lãnh đạo thì dùng, đưa lên cao cho nên có nhiều người gốc Ấn Độ được làm tổng giám đốc công ty lớn cua Hoa Kỳ. Người Việt cũng có nhiều người giỏi nhưng so với các giống dân khác thì rất ít. Người ấn độ hay người Tàu có trên 1 tỷ người cho nên họ phải tranh đấu từ bé với số đông nên thường tạo ra nhiều người xuất chúng nên có thể lãnh đạo được nhiều. Do đó không nên kêu người Việt là thông minh, tuỳ cá nhân. Mình có kể vụ học chung với hai anh em họ Chử, nay cả hai sang Hoa Kỳ, đều tốt nghiệp tiến sĩ, còn mình làm nông dân. Cùng thầy, cùng trường nhưng kết quả khác nhau.

Vấn đề không phải là mình sai về giá trị cá nhân, vì mình có bạn là người gốc da đen, la-tinh hoặc da trắng. Vấn đề là mình đang bị cuốn vào xã hội Mỹ đang được chủ nghĩa xã hội hóa dưới hình dạng đấu tranh khác; về mặt chủng tộc. Sau khi họ đấu tranh thế kỷ vừa qua về mặt kinh tế, dưới chiêu bài ông chủ bốc lột người thợ và đã phá sản đưa đến sự sụp đổ của Liên Xô. Mình mới xem phim tài liệu về xứ Hung Gia Lợi, phỏng vấn cựu thủ tướng Hung Gia Lợi cuối cùng trước khi Liên  Sô sụp đổ. Trung Cộng và Việt Nam may đã thay đổi theo định hướng kinh tế thị trường, chớ nếu không sẽ như Cuba, làm gác dan cho thế giới ngủ.

Chúng ta đang chiến đấu trên chiến trường của người theo chủ nghĩa mÁc-xít, đang thay đổi, sử dụng định nghĩa đấu tranh của họ. Đó là chủ nghĩa phân biệt chủng tộc, dù theo hướng nào, thực chất cũng là hình thức nguyên thủy nhất của chủ nghĩa tập thể. Và một khi chúng ta nhận ra điều này, mọi thứ sẽ thay đổi.

Bà Ayn Rand, một nhà văn di dân từ Liên Xô, gọi chủ nghĩa phân biệt chủng tộc là "hình thức nguyên thủy, thấp kém nhất của chủ nghĩa tập thể". Không phải vì bà đang cường điệu hóa vấn đề, mà bởi vì bà hiểu được điều mà hầu hết mọi người đều bỏ qua: chủ nghĩa phân biệt chủng tộc thay thế sự phán xét cá nhân bằng bản sắc tập thể. Đám da đen, đám da vàng, đám di dân, đám bò đỏ, đám bò vàng, đám MAGA, đám….

Lên mạng xã hội chúng ta thấy người ta chửi nhau với từ ngữ rất giống nhau. Khi xưa mình đi làm cho các công ty kiến trúc, với tinh thần kẻ làm công nên tư tưởng mình lúc nào cũng nghĩ mình là nạn nhân của sự áp bức của chủ. Phải thức khuya dậy sớm làm cho xong việc mà không được trả lương tăng ca. Cứ kêu chủ kiếm tiền trên xương máu của mình và đồng nghiệp. Đến khi mình mở công ty xây dựng, tự làm chủ thì mới thấm thía khi thấy thợ ngồi chơi, đi vệ sinh lâu vì mình trả tiền cho họ để đi vệ sinh. Không có việc thì vẫn trả lương cho thợ. Một giờ trả $35, cộng bảo hiểm này nọ lên $60. Mà thợ đi cầu mất cả tiếng như mình khi xưa, vô cầu tiêu đọc sách.

Từ đó tư duy của mình thay đổi. Không còn là nô lệ mà một người chủ, xây dựng tương lai mình. Do đó khi nói chuyện về thời sự, kinh tế thì mình hợp với mấy người tự làm chủ còn đối với bạn làm công cho chủ thì khó đi đến sự tôn trọng nhau. Trên mạng xã hội thấy ai chửi ra sao là mình biết dân làm công cho thiên hạ dù là kỹ sư, bú xua la mua. Hay ai là chủ, làm riêng cho họ ngay.

Khi người ta đánh giá ai đó dựa trên chủng tộc, có nghĩa người ta cho rằng trí tuệ, tính cách và lựa chọn của người đó không quan trọng. Như trường hợp các thí sinh á châu vào đại học, dù học giỏi điểm thi SAT cao nhưng vì là á châu nên bị loại vì được dành cho một người da màu nào khác, điểm thấp hơn nhân danh bình đẳng chủng tộc. Chúng ta có định kiến về chủ đề hay nhóm nào. Hay đang nói rằng hành động của tổ tiên họ quyết định giá trị của họ. Người ta đang đối xử với con người như gia súc, được phân loại theo giống loài chứ không phải theo giá trị cá nhân. Điển hình là bò đỏ bò vàng hay nguỵ quân nguỵ quyền, có nợ máu với nhân dân. Đọc tờ xuất trại của ông cụ sau 15 năm, đề tội danh “Phản Động”.

Nhưng vấn đề ở đây là: điều này áp dụng như nhau cho cả chủ nghĩa phân biệt chủng tộc "tích cực" và "tiêu cực". Cho dù chúng ta đang yêu cầu hạn ngạch chủng tộc để giúp đỡ các nhóm thiểu số hay sử dụng định kiến để gây hại cho họ, chúng ta đều đang sử dụng cùng một logic của chủ nghĩa tập thể. Như giúp các người dân tộc thiểu số, Chu Ru ở Lạc Dương hay K’ho ở Đà Lạt,…

Người ta đòi hỏi 25% việc làm thuộc về một chủng tộc cụ thể như chính sách DEI đang sử dụng lý luận giống hệt như người muốn loại trừ hoàn toàn chủng tộc đó. Họ hạn chế sinh viên gốc á châu vào đại học dù dân số gốc á châu rất thấp so với người da đen, la-tinh hay da trắng. Nhân danh tinh thần chia đều cho mọi sắc dân da màu. Trên nguyên tắc người Mỹ gốc da vàng chỉ có 5% dân số Hoa Kỳ, nhưng lại bị hạn chế vào đại học. Đó là sự kỳ thị da màu. Họ lại kêu ca vì dân da vàng học giỏi này nọ. Theo mình đó là kỳ thị chủng tộc nhưng đối với người thiên tả thì cho đó là đúng, vì chia xẻ.

Cả hai quan điểm đều bác bỏ việc đánh giá cá nhân. Cả hai đều coi mọi người là đại diện của nhóm chứ không phải là những cá nhân có chủ quyền. Nhà văn Ayn Rand đã nhìn thấy điều này rõ ràng vào năm 1963: "Thay vì đấu tranh chống lại sự phân biệt chủng tộc, họ lại đòi hỏi sự phân biệt chủng tộc phải được hợp pháp hóa và thực thi." Điển hình là người Mỹ gốc á châu bị hạn chế vào đại học Hoa Kỳ dù là thiểu số. Họ dùng dữ liệu là học sinh á châu học giỏi nên cần hạn chế vào các đại học danh tiếng, để chỗ cho các học sinh thuộc chủng tộc khác thiểu số.

Tương tự ngày nay họ muốn bình đẳng hoá các người di dân lậu. Cho phép họ được hưởng quy chế về bảo hiểm, an sinh xã hội, có quyền bầu cử, như một công dân Mỹ nhưng không bắt buộc họ phải đóng thuế. Như tạo dựng một thế giới đại đồng bình đẳng.

Hôm trước nghe ông Dương Quốc CHính phỏng vấn ông Bùi Kiến Thành, con trai của bác sĩ Bùi Kiến Tín, nổi tiếng với dầu khuynh diệp. Ông Bùi Kiến Thành du học tại Pháp và Hoa Kỳ, gặp ông Ngô Đình Diệm ở New York khi đang học đại học Columbia nên khi ông Diệm về chấp chánh mới gọi ông Bùi Kiến Thành, mới ra trường về làm cố vấn dù còn trẻ tuổi. Mới ra trường. Sau khi ông Diệm bị lật đỗ thì ông ta bị chính quyền mới bắt giam. Sau đó qua Tây sinh sống, hình như ông bác sĩ Tín cũng đi luôn thời đó. Mình rất ngạc nhiên là họ không cắt xén cuộc phỏng vấn khi ông Bùi Kiến Thành, cho biết vào thập niên 80, ông Phạm Hùng cho người qua pháp, hỏi ông ta về sự bế tắc của nhà nước. Ông ta giải thích là từ thời xưa đến nay, từ Âu sang Á chưa có nước nào mà giàu lên khi được cai trị bởi những người nghèo. Dân có giàu thì nước mới mạnh. Nên từ từ họ mới đưa ra chương trình Đổi Mới, định hướng thị trường. 

Chính những người đáng lẽ phải bảo vệ các quyền cá nhân lại đang từ bỏ chúng để phục vụ cho sở thích của nhóm. Đây chính là thiên tài của chủ nghĩa tập thể.

Nó khiến chúng ta nghĩ rằng mình đang chống lại nạn phân biệt chủng tộc trong khi thực tế lại đang thể chế hóa nó. Nó khiến chúng ta cảm thấy mình tiến bộ trong khi lại sử dụng logic thoái bộ nhất: đánh giá con người dựa trên những đặc điểm mà họ không thể kiểm soát. Em mình sinh ra ở Nam Việt Nam, có bố không muốn theo Việt Cộng, bị du kích bao vây nhà để giết ngoài quê. May chạy thoát, chạy vào Nam thế là đi tù sau 75. Em mình chẳng có tội tình gì, Việt Cộng không cho tiếp tục học đại học dù thi dư điểm ở Sàigòn. Hay học sinh gốc da vàng dù điểm thi cao nhưng không được nhận vào các đại học danh tiếng. Năm ngoái có anh chàng học sinh nào đậu điểm cao nhất của ACT nhưng không được nhận vào các đại học lớn của Hoa Kỳ. Nghe nói Google mướn như lương kỹ sư, chả cần vào đại học.

Thuốc giải duy nhất cho nạn phân biệt chủng tộc là chủ nghĩa cá nhân. Hãy đánh giá mỗi người dựa trên tính cách, hành động và khả năng của họ. Hãy nhận thức rằng thành tựu thuộc về cá nhân, không phải chủng tộc. Hãy hiểu rằng giá trị của bạn đến từ những lựa chọn của bạn, chứ không phải từ tổ tiên. Lâu lâu đọc tin tức, thấy người Việt học giỏi hay làm gì đó là thiên hạ nhảy vào kêu vẻ vang dân việt, còn ai làm xấu như ăn cướp, hối lộ như ông họ Đổ mới đi tù là thiên hạ chửi bới, làm giảm uy danh người Việt. Trên thực tế số lượng người làm chuyện xấu gốc Việt cũng rất ít. Nhưng truyền thông sẽ sử dụng sự việc để chỉ điểm người Mỹ gốc việt là tồi bại này nọ.

Khi chúng ta thấy Cassius Clay (Mohammed Ali), Kobe Bryant hay các vận động viên khác da màu thi đấu, cứ nhìn theo cá nhân của họ, đừng nhìn theo màu da của họ. Thằng Bồ gốc Ái Nhỉ Lan của con gái hỏi mình khi đi chơi ở Tajikistan, mình nghĩ gì về vụ hai đứa dự định làm đám cưới sang năm. Mình chỉ trả lời là mình chỉ muốn con gái hạnh phúc thôi còn lấy ai khác chủng tộc thì mình không quan tâm. Mình hy vọng thằng Bồ đem lại hạnh phúc cho con gái mình là đủ.

Khi chúng ta bảo vệ công trạng cá nhân, chúng ta không hề ngây thơ trước sự bất công. Chúng ta đang từ chối để những người theo chủ nghĩa tập thể giam cầm chúng ta trong khuôn khổ của họ. Không được nói đen, không được nói vàng hay trắng. Chúng ta cho rằng mỗi người đều xứng đáng được nhìn nhận là một cá nhân, chứ không phải là đại diện cho nhóm của họ. Thấy người gốc Mễ thành công, chúng ta nên chúc mừng hay các chủng tộc khác sinh sống tại Hoa Kỳ vì họ đều là công dân Hoa Kỳ.

Khi mình đi du lịch tại Hoa Kỳ lần đầu tiên, mình rất ngạc nhiên là khi người Mỹ hỏi mình từ đâu đến, ý họ muốn hỏi mình từ tiểu bang nào đến đây du lịch. Chớ không phải như bên Âu châu, mình có sổ thông hành Pháp và Liên hiệp Âu châu nhưng ra đường, người Âu châu vẫn xem mình như một người từ xứ khác đến. Chỉ có bạn thân thì họ không để ý đến mày da của mình. Do đó mình thích sang Hoa Kỳ sinh sống là nguyên nhân.

Đây chính là sự rõ ràng về mặt triết lý giúp phá vỡ sự hỗn loạn và thao túng ý thức hệ trong khuôn viên trường đại học và lan lên các trang mạng xã hội. Con mình từ khi ra trường đi làm, lúc đầu thiên về Đảng Dân CHủ nhưng từ khi chúng bắt đầu để dành tiền, mua nhà cho thuê thì bắt đầu hiểu, đóng thuế nên tư duy bắt đầu thay đổi. Chán Mớ Đời 

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn