Hôm trước, đồng chí gái nhắc lấy hẹn bác sĩ để đi khám định kỳ. Tò mò mình kiếm tài liệu trên mạng để xem về khám sức khoẻ định kỳ trên mạng. Có mấy ông bác sĩ già kêu là không nên. Thứ nhất là cách khám sức khoẻ quá cổ lổ sỉ từ hơn 100 năm qua. Thứ hai là nếu bác sĩ khám sơ sài thì bệnh nhân không thoả mãn, thứ 3 là khám tùm lum thì sẽ khiến bệnh nhân lo âu, mất ngủ và cuối cùng bác sĩ làm đủ trò để kiếm tiền. Có anh bạn bác sĩ nói là ngày nay bảo hiểm họ cắt bớt vụ chụp hình CT hay MRI vì bị bác sĩ lạm dụng quá.
Có rất nhiều bác sĩ kêu gọi, bỏ vụ khám sức khoẻ định kỳ hàng năm, thay vào đó, bác sĩ nói chuyện với bệnh nhân về dinh dưỡng, ăn uống, không hút thuốc lá, uống rượu bia,…kiều này, mất thời giờ của bác sĩ làm ra tiền. Không lấy tiền nhiều được khi mua máy móc tối tân.
Đi khám định kỳ thì có nhiều vấn đề có thể gây tổn thương tâm lý cho bệnh nhân, khi thấy lấy máu, rồi bác sĩ gia đình không biết nhiều về các bệnh khác nên phải giới thiệu các chuyên gia khác. Một anh bạn bác sĩ, làm cho Kaiser Permanente, xem như làm công cho một bệnh viện kể: anh ta hay bị các bác sĩ người Việt tại Bolsa, hỏi sao không thấy anh ta giới thiệu bệnh nhân. Làm công cho Kaiser thì các chuyên gia đều làm cho Kaiser hết thì không thể nào giới thiệu bác sĩ ngoài Kaiser được.
Một bác sĩ mỹ kể chuyện ông bố lớn tuổi đi khám bác sĩ định kỳ. Bác sĩ gia đình, giới thiệu qua một chuyên gia vì không rành, ông chuyên gia này chụp CT không thấy rõ nên lại phải chụp lại với ông khác. Bác sĩ đều khuyên là không nên chụp CT scan nhiều vì phóng xạ. Hết ông này chụp đến ông khác chụp, cuối cùng không bị gì cả. Chi phí lên đến $51,000. Ông bố lớn tuổi có medicare,..nên chỉ trả có $111. Cho thấy hệ thống bác sĩ cứ giới thiệu bệnh nhân qua nhau để làm tiền. Ông bác sĩ kể; trong mấy tháng đi chụp hình, để gặp bác sĩ lại là một cực hình vì lo âu, mấy ông bác sĩ hù doạ đủ thứ.
Mình nghe lời vợ đi khám bác sĩ về mắt. Cô này trẻ, chụp hình bú xua la mua, rồi kêu con mắt mình có vấn đề, cần phải mỗ nên cô ta giới thiệu một chuyên gia khác, cũng tên Nguyễn nên không biết anh hay chồng cô ta. Lại chụp hình bú xua la mua, tên bác sĩ này kêu mắt chú hơi lộn xộn nhưng chưa cần phải mỗ, cần xét lại 6 tháng thay vì hàng năm. Kinh
6 tháng sau, văn phòng bác sĩ đầu tiên gọi lấy hẹn rồi văn phòng thứ nhì cứ ráo riết gọi, mình kêu kiếm được bác sĩ khác rồi. Mình có tên bạn bác sĩ về nhãn khoa, hắn chuyên giải phẫu mắt cho mấy bà muốn làm đẹp, kêu đến phòng mạch hắn, có tên bác sĩ mỹ chuyên về mắt xem. Mình đến khám tên mỹ này, cũng chụp hình bú xua la mua. Mình hỏi hắn mấy tên bác sĩ kia kêu mắt mình có vấn đề, cần phải mỗ chi đó. Hắn lật hồ sơ một tên bệnh nhân khác, vừa mới khám, rồi kêu mắt anh về già như vậy là bình thường, một bệnh nhân khác cũng tương tự, không lo sợ gì cả. Hắn đưa hình chụp của bệnh nhân trước mình, cũng có bị sơ sơ như mắt mình. Lương y như Kế Mẫu. Chán Mớ Đời
Nhiều bác sĩ cho biết, lý do phải lấy cái búa khỏ khỏ nơi đầu gối, cùi chỏ, hay khám phổi, đè bụng vì nếu không thì bệnh nhân cảm thấy không hài lòng. Đó là cách buôn bán. Điển hình, mình có ông bạn già, biết về địa lý, nổi tiếng từ Việt Nam, ông ta xem không lấy tiền. Ai muốn thì tặng tiền nhà thờ của ông ta. Nhiều người Tàu mời ông ta qua Trung Cộng, Đài Loan để xem mồ mả của dòng họ. Trả vé máy bay hạng sang và khách sạn 5 sao, ăn uống tưng bừng.
Ông ta kể là sau hai ngày ăn uống dưỡng sức, ông ta hẹn vào buổi sáng, sau đó hôm sau hẹn buổi trưa rồi ngày thứ 3 đi xem mộ vào buổi chiều. Hai ngày sau mới công bố kết quả,…. Thật ra đi một lần, ông ta đã hiểu rõ tình hình, có thể nói ngay nhưng họ đã tốn tiền cho mình đi sang Tàu, thì phải làm trịnh trọng, đi xem xét mấy lần, cho khách hàng không tiếc nuối tiền bạc bỏ ra.
Tuần trước, chị vợ mình, nha sĩ, từ Boston sang chơi mấy ngày. Chị ta kêu khi xưa người ta kêu tránh ăn chất béo, nay thì lại kêu chất béo tốt. Chán Mớ Đời vụ này thì mình đã kể rồi. Dạo này, thấy chị ta cho ông chồng ăn có chất béo, trước kia ông chồng chỉ ăn ba cái gì Chán Mớ Đời. Ông chồng gầy như cây tăm vì bị cử ăn đủ thứ.
Chúng ta phải cẩn thận về “overdiagnosis”, khám xét quá kỹ. Nếu có bệnh ung thư thì đã trễ rồi. Xác xuất chữa bệnh ung thư tại Hoa Kỳ là 2.1%, khá nhất hoàn cầu là Úc Đại Lợi 2.3%. Chúng ta đều biết là bệnh đến từ thức ăn như người xưa hay nói “bệnh tòng khẩu nhập”. Chúng ta biết ăn nhiều, uống rượu nhiều làm hại cho cơ thể, gan ruột, hút thuốc là không tốt cho lá phổi,…nhưng chúng ta vẫn ăn đường, uống cà phê, uống rượu, uống bia để thể hiện chúng ta là đấng nam nhi. Khi bị bệnh đã quá trễ.
Còn cholesterol thì chúng ta tự đi thử máu cũng được. Mình đã kể về vụ cholesterol khi xưa chỉ số chung là 276, mới được xem là cao. Sau này các công ty dược phẩm và nhà thương lobby xuống còn 200. Cholesterol tốt, chỉ cần giảm chỉ số của Triglyceride là tốt. Ai tò mò thì tìm đọc những bài mình kể về y tế.
Tại sao bác sĩ vẫn tiếp tục khám bệnh nhân khoẻ mạnh, cho dù chỉ lấy vài trăm đô nhưng nuôi nguyên hệ thống y tế như nhà nhà thường, các trung tâm thử máu, chụp hình,… bác sĩ nói họ muốn có thời gian nói chuyện với bệnh nhân về ăn uống lành mạnh nhưng họ phải theo các chỉ thị. Nếu bệnh nhân có vấn đề gì , quay qua kiện bác sĩ là mệt.
Mình có xem một phim tài liệu kể về một ông mỹ trẻ bị bệnh đau đầu. Vào khám bác sĩ, họ gửi anh ta đi chụp hình não, chụp hình ruột,…đủ thứ trò, tốn $50,000. Cuối cùng họ cho anh ta uống một viên Tylenol. Xong om. Bác sĩ sợ bị thưa kiện, nên phải thử đủ trò để bảo vệ họ khi có chuyện, một mặt kiếm thêm tiền. Chúng ta đang sống trong một xã hội như vậy.
Hồi mấy đứa con mới ra đời, bác sĩ khuyên cho chúng ngủ theo thế nằm xấp. Sau đó người ta khám phá con nít chết nhiều vì nằm xấp nên lại bỏ. Tương tự khi phụ nữ bị mãn kinh, họ cho uống hormone như phương pháp trị liệu để rồi khám phá cách này gây ung thư.
Mỗi 5,000 dặm, chúng ta đem xe đi bảo quản thấy đau nhớt nhưng cơ thể chúng ta khác với xe cộ. Cơ thể có thể tự chữa lành được. Đi khám định kỳ, không làm giảm bệnh ung thư, người chết già, bệnh tật, nhưng họ lại gia tăng khám định kỳ. Đi khám lại gây thêm nguy hiểm cho cơ thể với các phóng xạ, chụp quang tuyết….
Lấy thí dụ, người ta kêu khám phá ra bệnh tiểu đường, giúp bệnh nhân kịp điều trị, sống lâu hơn. Chưa chắc, nếu ai được bác sĩ chữa trị bằng thuốc Avandia, thuốc số một chữa bệnh tiểu đường, sau này phải rút ra khỏi thị trường dược phẩm. Thay vì giúp bệnh nhân lại giết bệnh nhân. Do đó chúng ta cần tìm hiểu rõ ràng về bệnh này, giúp chúng ta ăn uống thay vì tọng thêm insulin. Mình có kể vụ này rồi.
Có lần mình tò mò hỏi một bác sĩ quen, ông này to béo, ăn nhiều. Mình hỏi ăn vậy không sợ cao máu, cao mỡ, cao đường, 3 thứ bệnh này anh ta đều có. Anh ta trả lời có thuốc rồi. Nay anh ta đã qua đời sau khi bị tai biến. Mình xem nhiều chương trình tài liệu, cho thấy bệnh nhân về tiểu đường, cao mỡ, cao máu đều được chữa lành qua cách dinh dưỡng. Chúng ta cứ nghĩ thuốc là tốt là chết sớm như anh bác sĩ bạn.
Lần sau, mình đi khám định kỳ sẽ cẩn thận hơn. Có lẻ mình sẽ lấy hẹn thử máu thôi. Còn khỏi cần thử vớ vẩn. Công ty bảo hiểm cho phép miễn phí hàng năm thôi thì đi, còn chụp hình vớ vẩn thì khỏi cần.
Chán Mớ Đời
Nguyễn Hoàng Sơn
