Showing posts with label Ăn và chơi. Show all posts
Showing posts with label Ăn và chơi. Show all posts

Nên hay không nên uống statins

Hôm nay, mình đi khám bác sĩ nhãn khoa. Ông ta hỏi mình có bị tiểu đường, mình nói không. Ông ta hỏi AC1 của mình là bao nhiêu, mình 5.9. Ông ta kêu quá tốt, rồi hỏi bác sĩ chính của mình nói sao. Bác sĩ mình bắt mình uống thuốc statin để phòng bị tiểu đường. Ông ta hỏi mình có uống không, mình nói không. Ông ta nói nên nghe bác sĩ riêng của mình. Chán Mớ Đời 


Từ ngày bác sĩ riêng của mình kêu uống thuốc để ngừa tiểu đường thì mình kêu không nên không thấy thư ký ông ta gọi nữa. Chỉ có phụ tá gọi, kêu đi khám định kỳ vì mỗi năm Medicare cho mình đâu cả chục ngàn nên bệnh viện cứ réo mình đến khám bệnh để họ vớt tiền của chính phủ. Bác sĩ bận nên họ mướn thêm những người phụ bác sĩ, để đo, cho uống thuốc vớ vẩn. Quan trọng là đi các bác sĩ chuyên khoa.

Câu hỏi tại sao cần bác sĩ gia đình. Lý do là bác sĩ gia đình là người viết giấy giới thiệu các bác sĩ khác mà mình cần đi như bác sĩ về nhãn khoa, về chân, hay bác sĩ chuyên về soi ruột,… cứ 5 năm, mình phải đi soi ruột định kỳ mà bác sĩ gia đình của công ty bảo hiểm, phải viết giấy giới thiệu thì công ty bảo hiểm mới trả tiền. Bác sĩ gai đình ngày nay, có nhiệm vụ như gác dan, viết giấy cho phép đi khám bác sĩ chuyên khao hay không. Ngoài ra chỉ kê toa uống thuốc ngừa tiểu đường, thuốc ho, trụ sinh,…


Càng ngày mình càng thấy nhiều bác sĩ lên án cách điều trị của y khoa tây phương hiện nay, ảnh hưởng bởi các công ty thực phẩm, dược khoa,… nhất là vì lợi nhuận. Thay vì lương y như từ mẫu, ngày nay chúng ta có lương y như ác mẫu. Chán Mớ Đời 

Y tế


Gần đây, sau một buổi thuyết trình về y khoả hiện nay, bác sĩ Aseem Malhotra, chuyên gia về mỗ tim, trả lời khi khán giả hỏi, ông có sợ về tính mạng bị đe doạ. Ông ta trả lời có nhưng thiên chức bác sĩ, bắt buộc ông ta phải lên tiếng.


Ông ta cho biết ngày nay, bác sĩ có rất nhiều bệnh nhân, có 5 phút để khám bệnh nhân, không có thì giờ hỏi han thêm về cơ thể, dinh dưỡng nhất là bác sĩ bị thông tin sai lệch, lầm lỗi đưa đến chẩn bệnh sai hay chửa bệnh sai. Mình thấy bác sĩ mình chỉ xem hồ sơ y liệu của mình trước khi vào phong khám.


Lý do là ngày nay, kỹ nghệ y tế là nơi kiếm tiền rất khủng. Các nghiên cứu y khoa được bảo trợ bởi các công ty dược phẩm, thực phẩm, dùng các nghiên cứu để giúp họ làm thêm lợi nhuận, giúp các người mua cổ phần cua công ty làm giàu, không phải để giúp bệnh nhân chóng lành. Quan trọng hơn là giáo dục y khoa hiện tại đã không hướng dẫn, giúp các y sĩ nhận thức về thông tin nhận được, thường được đặt trên lợi tức thay vì bệnh nhân.


Điển hình là gắn mấy cái stent cho bệnh nhân dù không cần thiết. Theo thống kê thì 43% bác sĩ chuyên về mỗ tim, thông tim, biết là gắn mấy cái stent không giúp ích gì cho bệnh nhân cả nhưng họ vẫn làm vì có tiền. Ngành thông tim của Hoa Kỳ lên đến 2.4 tỷ Mỹ kim hàng năm. Có bài báo viết trên British Medical Journal cách đây 10 năm nói về trường hợp ông tổng thống Bush con, đạp xe đạp 160 cây số mỗi tuần, nhưng cũng phải gắn stents khi đi khám bệnh định kỳ và sau đó ông ta kêu không đạp xe đạp nữa, dù có lần ông ta quay video đạp xe đạp với Louis Amstrong, 7 lần thắng vòng đua Pháp quốc. Bác sĩ chắc không nói với ông ta, thông tim không giúp gì cả nhưng vì an ninh quốc gia phải làm.


Thống kê cho biết là 88% các người thông tim, gắn stents, không phòng ngừa bệnh đột tử hay kéo dài mạng sống của họ. Nhiều ông bác sĩ kêu mới thông tim hay mỗ tim bệnh nhân thì mấy tháng sau hay một năm là thấy bệnh nhân trở lại lên bàn mỗ. Nhiều ông có chút y đức, tự hỏi tại sao. Họ đi tìm hiểu vấn đề và nói lên sự thật. Sau khi làm trên 1,000 ca mỗ này, họ gặp nhiều trường hợp lộn xộn, bệnh nhân có thể chết trên bàn mỗ mà kết quả cho thấy cứu họ bệnh đột tử trong tương lai.

Những nguyên nhân đưa đến y tế ngày nay


Ông bác sĩ nói những người chết trên bàn mỗ, nhiều khi có thể còn sống đến ngày nay nếu không nghe lời bác sĩ muốn mỗ để kiếm tiền cũng như nhà thương.


JAMA có làm một cuộc thăm dò sau đó, báo cho bệnh nhân biết là thông tim chưa chắc sẽ cứu họ khỏi bị đột quỵ thì như phép lạ, 70% số bệnh nhân đồng ý lên bàn mỗ, chỉ còn lại 45%. 25% ít hơn, có thể giảm 824 triệu đô la hàng năm. Số tiền này lớn, có thể dùng vào giáo dục hay ngành khác.


Vấn đề là y tế Hoa Kỳ chi tiêu hàng năm lên 4.2 ức Mỹ kim nhưng hậu quả còn tồi tệ hơn các nước khác. Xin nhắc lại là Ức Mỹ kim, 4,200 tỷ Mỹ kim. 2 triệu người cao niên Mỹ chết hàng năm và ngốn đến 30% ngân sách medicare. Trung binh 20% số người này bị lên bàn mỗ vài tháng trước khi họ về đất CHúa. Nếu tốn $100,000 hay hơn, để chết 1, 2 năm sau thì có nên hay không? Chán Mớ Đời 


Có nghiên cứu của ông Jack Weinberg, cho biết là thăm dò 150 bác sĩ sản khoa, bệnh đàn bà, thì có đến 25% bác sĩ không biết là chỉ có 1 trên số 2,000 người được khám ngực truy tầm ung thư là có thể cứu sống. Tuần này, vợ mình đi bác sĩ để lo vụ này. Nhà thương hay văn phòng bác sĩ cứ nhắn tin cho mình hàng ngày để nhắc nhở vợ. Tiền nhiều.


Các dữ liệu của RCT cho thấy 28,000 bị đột quỵ thì có đến 15,000 đã nói chuyện với bác sĩ về stents xem như chỉ có 1.3% là giảm số tử vong. Tương tự nếu bệnh nhân uống 10 mg statins trong vòng 4 năm tới thì chỉ có 1/7 là có thể ngăn ngừa bệnh nhân không bị tai biến. 4 năm thôi còn sau đó thì vẫn tiếp tục. Trong khi đó, người ta biết các hệ ứng phụ khiến người uống thuốc statins bị lộn xộn. Đau nhức, khó chịu trong người,…


Có một nghiên cứu của Harvard do ông JOhn Abramson, đăng trên BMJ, xét lại các dữ liệu về statins thì được biết là các người với 10% có nguy cơ bị bệnh van tim, uống statins trong vòng 10 năm, kết quả cho thấy là statins không giúp phòng ngừa họ bị đột tử. Chỉ có 1/140 ca mới phòng ngừa được bệnh đột quỵ ngược lại bệnh tiểu đường có thể gia tăng nếu dùng Statins. Chán Mớ Đời 


Mình có hỏi một bác sĩ quen, sao không kiêng cử ăn uống vì ông ta rất béo to. Ông ta cho biết là có thuốc statins. Nay ông ta đã qua đời vì đột quỵ.


Ngoài ra 1 trong 5 người uống statins bị hệ ứng của thuốc này. Năm 2014, có ông giáo sư đại học Oxford, tên Roy Collins, viết thư cho ông bác sĩ và BMJ, kêu rút bỏ bài báo. Tờ báo kêu ông ta nên viết một bài để giải thích lý do bài báo sai để độc giả có thể so sánh nhưng ông này không bao giờ nộp bài để cho họ đăng.


Thường các cuộc nói chuyện về y tế, các công ty dược phẩm, gửi các chuyên gia của họ tham dự, rồi họ hỏi những câu là lạ để gieo vào đầu khán giả những nghi ngờ về bài nói chuyện. Báo chí được mua để đăng tin định hướng dư luận.


Tài liệu cho biết trong số 100,000 được bác sĩ kê toa uống statins thì 75% ngưng dùng trong vòng 1 năm vì hệ ứng, và 1/3 bệnh nhân ngưng đi khám bác sĩ lại vì sợ bị bắt uống thuốc hay chọn bác sĩ khác. Ở Hoa Kỳ, họ cứ cho thuốc 3 tháng để bệnh nhân trở lại, vớt chút tiền để kê toa khác.


Từ năm 2000 đến năm 2008, 667 loại dược phẩm mới được FDA chấp thuận cho người Mỹ dùng thì chỉ có 11% thuốc là mới, còn 75% là dùng loại cũ để chế tạo lại. Các công ty dược phẩm bỏ tiền quảng cáo thuốc gấp 19 lần tiền bỏ ra để trả cho các cuộc nghiên cứu. Mình ngưng xem đài truyền hình vì cứ thấy họ quảng cáo thuốc này thuốc nọ, cuối cùng thì có hàng chữ nếu bị hệ ứng thì ngưng ngay.


Ông bác sĩ có viết mấy cuốn sách về dinh dưỡng sau khi nghiên cứu dinh dưỡng của một làng nhỏ bên Ý Đại Lợi. Người Việt hay nói bệnh tòng khẩu nhập, muốn chữa bệnh thì ăn uống cẩn thận để giúp chữa bệnh. Bệnh không đến trong một giây đồng hồ, như mưa lâu thấm đất. Muốn đi ngược lại thì chúng ta cần xem thức ăn của mình, đừng ăn đồ ngọt, tinh bột nhiều là từ từ sẽ thay đổi.


Mình có kể về các phương pháp chế độ dinh dưỡng rồi. Ai tò mò thì tìm đọc. Có người cho biết là có theo chế độ ăn uống đó và đã uống cân , có người cho biết điên 5, 6 lý lô. Mình có hai tên bạn Mỹ, đã theo chế độ dinh dưỡng đó và đã xuống nhiều 60 cân trong vòng 1 năm. Nay họ kêu khoẻ lắm. Chán Mớ Đời 


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen 


Nguyễn Hoàng Sơn 

Du hành động Sơn Đoòng, Quảng Bình

Bất đáo Sơn Đoòng phi sơn đen

Mình nghe đến động Sơn Đoòng lâu rồi nhưng không để ý lắm và cũng không bao giờ nghĩ sẽ đi viếng vì nghe nói ở  Việt Nam, họ phá nát các điểm du lịch tại Việt Nam do sự phát triển vô tội vạ, man rợ để lấy tiền ngay bây giờ mà không tường đến hậu quả cho mai sau.


Mình gốc Đà Lạt nên mỗi lần về thăm gia đình, không muốn đi đâu cả. Năm 1995, mình về Hà Nội, được đi viếng Chùa Thầy, quê nội mình, Chùa Hương và Hạ Long,… Quá đẹp! Nay xem hình ảnh các nơi này thì không muốn trở lại.


Năm ngoái có một anh do người quen giới thiệu, cũng dân Đà Lạt. Anh ta kêu 20 năm qua đi leo núi một mình, nay kiếm được người Việt leo núi nên mừng. Anh ta ở Florida thì lấy núi đâu mà trèo để tìm người leo núi. Mình đang dự định leo núi Kilimanjaro, rủ anh ta luôn. Tuần lễ sau, anh ta gọi muốn đi Sơn Đoòng không, còn một chỗ. Mình dự tính về thăm gia đình nên gật đầu đi. Đồng chí gái chửi tại sao không ghi danh cô nàng.


Mình nói chuyện với bà Deborah Limbert, 1 trong những người đã khám phá ra hang động lớn nhất thế giới. Ông Hồ Khanh, đi kiếm trầm, bị mắc mưa nên bò vào khu vực này núp mưa thì khám phá ra hang động. Thật ra là cửa hang thôi. Thấy hơi gió thổi ra thì biết có hang động vì vùng này có vô số hang động. Nghe nói có đến hơn 400 hang động. Hà Nội sử dụng các hang này khi xưa để trú bom, cất quân nhu,…

Sơn đen ngồi đâu cũng đen

Ông Hồ Khanh tìm ra hang động nhưng phải đợi vợ chồng bà Deborah Limbert và một người bạn, để dành tiền đến thám hiểm tìm phía trong. Phải những tay nhà nghề leo núi, hang động mới làm được trò này. Họ sử dụng laser để đo đạt cho chính xác ở trong hang, và tuyên bố là lớn nhất thế giới, phá kỷ lục của một hang động ở Mã Lai A. Không có ai tranh cả nên cứ giữ như vậy. Lý do là các hang động trên thế giới, đa số được giữ kín, chính phủ không đụng đến, muốn bảo tồn. Còn ở Việt Nam thì cần tiền nên phải khuyến khích du lịch.


Theo bà Deborah, sinh trưởng tại vùng Yorkshire, nơi đã có nhiều hầm mỏ đã giúp cuộc cách mạng kỹ nghệ của Anh quốc, biến xứ này thành một đế quốc rộng lớn nhất lịch sử. Bà ta kể khi còn học trung học, trường cho đi tham quan một cái hầm mỏ trong vùng thì bà ta đâm mê các hầm và hang động nên từ đó bắt đầu nghiên cứu các hầm mỏ, hang động. Sau này lớn lên, đi làm để dành tiền để đi viếng thăm các hang động trên thế giới. Bà ta rất khoẻ, không biết bao nhiêu tuổi nhưng mang dép rọ, leo hang để huấn luyện các nhân viên của công ty Oxalis.


Mình nghĩ là một may mắn cho Việt Nam, ông chủ của Oxalis đã mời vợ chồng bà ta làm cố vấn cho các hoạt động du lịch trong vùng này, dưới sự bảo trợ của công ty. Nhờ vậy mà vẫn giữ nguyên vẹn các hang động trong vùng. Họ cho biết lượng du khách muốn tham quan các hang động ở vùng này lên đến 500,000 người du khách, chưa kể thêm 1.5 triệu người hậu cần nhưng theo hiệp hội hầm mõ Anh quốc thì nên cho phép tối đa mỗi năm 1,000 du khách đến thăm viếng động Sơn Đoòng. 10 du khách thì có đến 26-29 nhân viên của hãng đi theo để lo hậu cần. Hai ngày đầu có 26 người và hai ngày sau thêm 3 người đem thức ăn tươi, tiếp tế trên đường. Vị chi có đến 39 người thêm bà Deborah là 40. 


Mình có quen vài tên ở Bolsa, nghe mình nói đi Sơn Đoòng, họ kêu là có đàn em, muốn đi là kêu chúng chuẩn bị là vô. Kinh. Mấy ông thần này ăn đặc sản Quảng trị nên nổ banh xác. Mình thì ngu, ai nói gì cũng tin đến khi bò lại đây thì trớt quớt.


Lý do khí hậu, vào tháng 9 là có mưa lũ nên họ chỉ hoạt động du lịch từ tháng 1 đến tháng 8, là đóng cửa. Do đó mỗi năm chỉ có 1,000 du khách được ghi danh đi viếng động Sơn Đoòng. Họ chia ra 100 tour, mỗi tour chỉ có 10 người khách. Cứ tượng tượng nữa triệu du khách đến vùng này thì chỉ cần 3 tháng là bay hết, tan hoang hết động với động.


Mỗi người trả $3,000, chính quyền lấy $750. Anh trưởng toán được trả 3 triệu, anh nuôi 2.7 triệu, phó anh nuôi thì 2.5 triệu, còn mấy người khác thì chắc 2 triệu. Hỏi họ khi không đi tour thì làm gì, họ nói đi làm hồ.


Mình đi 7 ngày đến Machu Picchu. 2 ngày đầu chỉ có toán của mình lang thang trên đường mòn. Đến khi nhập vào đường mòn Inca, mỗi ngày từ Inca trail có đến 500 người, đông như kiến. Còn đi kilimanjaro thì đông như quân Nguyên. Nội một công ty tên Altezza có đến mấy đoàn. Mỗi đoàn trung bình có thêm 30 người hậu cần. Mình thấy chai nhựa, giấy đi cầu được quăn khắp vùng chiến thuật trên đường leo lên núi. Cứ lấy Hạ Long mà xem hay Sapa là ớn lạnh, rợn người.


Được biết là hợp đồng oxalis và chính quyền đến 2036 nhưng cũng có thể họ hứng là huỷ bỏ hợp đồng nếu có ai tai to mặt lớn ở Hà Nội, muốn làm ăn ở đây. Oxalis là tên me mà mình hay bức ăn khi nhỏ.

Tên công ty oxalis mang tên loại me này

Lúc đầu họ tổ chức chuyến đi là 5 ngày 4 đêm. Nghĩa là đi vào cuối hang rồi trở lại. Hai năm gần đây, họ khám phá dốc đá, có lối thoát ra ngoài, không phải trở lại, được mệnh danh là bức tường Việt Nam. Nên chuyến đi được rút ngắn lại còn 4 ngày 3 đêm. Rút ngắn nên dư thì giờ nên họ cho du khách thay phiên chụp hình tạo dáng nghĩa là leo lên đồi, trên cao để chụp hình, toả dáng, lạng quạng là lăn xuống sông Son là ngọng. Trước kia vì đường xa nên ít có thời gian tạo dáng khoe lên mạng.


Chuyến đi khởi đầu tại văn phòng hay tiệm ăn của công ty Oxalis để mọi người đi chung toán gặp mặt,làm quen. Sau đó được hướng dẫn viên chính tường trình về lộ trình của chuyến đi. Họ xét giày của mình thì khuyên không nên sử dụng vì đường trơn và lội suối nên khó khô và nặng. Thế là mình mượn đôi giày bộ đội của họ. Giày mới hay mới giặt lại mà đã thấy có chỗ rách. Mình lấy đôi hơi rộng để trừ hao khi xuống núi. Ai ngờ đó là lỗi lầm tệ hại nhất. Leo núi, mình thường mang hai đôi vớ vì lạnh, đây ở Việt Nam nên nóng kinh hồn, chỉ mang một đôi tất thế là giày rộng, trơn trợt, khó đi khiến mình phải đi chậm cho chắc ăn. Phần bị jet lag. Lần sau, nên về trước ít nhất là 3, 4 ngày trước khi khởi hành. Để tránh jet lag.

Đây là Hang Én, nhìn trên cao. Ấn tượng nhất của chuyến đi. Mấy hang kia thì không thấy ánh mặt trời, ngoại trừ hai hố sụp.

Họ khuyên nên bận áo toả sáng vì trong hang tối, không thấy thằng tây đen nào. May mình mang theo hai cái áo của vườn mình, rất sáng chói vì mình bận để làm vườn. Lỡ có chuyện gì thì thiên hạ còn mò ra mình trong 20 mẩu đất, đầy cây cối. Vào hang tối, muốn chụp hình thì họ bố trí mấy anh hổ trợ tại nhiều góc với đèn pin để có ánh sáng mà chụp hình. Do đó có thể kéo dài thời gian di chuyển đến 3 giờ chiều mới đến đất trại. Tối đó mọi người ngủ tại nhà nghỉ do công ty đặt trước.


Ngày thứ nhất:

Sáng hôm sau, sau điểm tâm thì mọi người đem hành lý ra để họ cất ở văn phòng và sẽ đưa lên nhà nghỉ khi rời khỏi hang động. Sau đó thì mọi người lên xe vào vùng công viên quốc gia Phong Nha-Kế Bàng. Xe ngừng trên chiếc cầu để chụp chung tấm ảnh lưu niệm. Họ chỉ dòng sông phía dưới cầu rồi nói mùa lũ nước ngập lên tời cầu khiến mình thất kinh vì độ 40 mét chiều cao. 

Chụp kỷ niệm trên cầu, chuẩn bị đi xuống. Toán 10 người thêm bà quản lý Deborah Limbert. Người tìm ra hang động Sơn Đoòng với chồng và 1 người Anh quốc khác.

Trong xe, mọi người bắt đầu tự giới thiệu. Có hai ông tây bà đầm xứ Gia-nã-đại, gần Toronto đi nghỉ hè kỷ niệm 10 năm khói lửa, nội chiến từng ngày. Mình và một anh gốc việt từ Cali, 1 anh gốc việt từ Berlin, xem như 5 người ngoại quốc. Còn 5 người còn lại là sinh sống tại Sàigòn. Hình như có một anh làm việc ở Tân gia Ba. Một anh làm luật sư tại Sàigòn và 3 cô gái cũng từ Sàigòn ra. Có một cô bác sĩ.


Xe đến điểm khởi hành, mọi người xuống xe và đi tè trước khi lên đường. Mình nói cho cặp vợ chồng Gia-nã-đại, khiến ông ta mừng, cảm ơn đã thông dịch những gì hướng dẫn viên bảo cả toán. Sau đó mọi người bắt đầu đi xuống núi đến dòng sông, rồi đi dọc bờ sông, lội qua lội lại dòng suối, mùa lũ thì thành con sông lớn. Ướt giầy rồi khô rồi ướt, rồi khô lại ướt. Chán Mớ Đời 


Vấn đề là vắc. Mình nghe đến con này do mấy người đi lính kể nay mới thấy tận mắt. Họ kêu lấy vớ phủ cạp quần để tránh con vắc chui vào trong. Thấy một anh bị vắc hút máu, kinh.


Gần trưa thì đến cái bản người dân tộc. Hình như tên Đoong. Từ xa đã nghe karaoke vang ầm cả góc trời, cô gái dân tộc nào đang bolero tiếng chày bon bon. Kinh. Lần đầu tiên nghe sơn nữ Bru-van kiêu hát bolero. Đến nơi, họ chỉ cho xem trường học do oxalis, bảo trợ xây cho dân trong bản. Sau đó thì ghé nhà trưởng bản để ăn trưa. Nhà ở vùng này là nhà sàn. Thấy bà mẹ ông ta chạy theo vì ông ta đã xỉn vào lúc trưa. Họ giải thích; dân ở đây gọi bố là mẹ, còn mẹ là vợ. Vợ mình là mẹ mình là đúng đắn, cứ bắt mình làm cái này, cái kia, không được làm cái cái nọ. Chán Mớ Đời 


Anh nuôi cho ăn 6 món, xem như bửa ăn nào cũng có 6 món. Có lẻ để cho những ai thích ăn chay, không ăn mặn,.. ăn xong mọi người rủ nhau đi tè rồi khăn gói lên đường. Gặp toán đi Hang Én 2 ngày 1 đêm, đang trở lại.


Mình thấy cây môn rừng mọc khắp nơi, nghe nói chỉ để cho trâu bò ăn vì hơi độc. Băng rừng lội suối thêm hai tiếng thì anh hướng dẫn viên chỉ cái lỗ như 1/3 hình tròn trên núi, kêu đó là Hang Én. Nhưng cũng mất hơn 1 tiếng mới bò lại đây. Thấy hòn núi cao, có 1/3 lỗ bị khoét, phía dưới thì đá bị bào mòn bởi dòng sông nên có cái khe cách mả đất độ 1 .5 mét. Mọi người lội suối đi vào thì thấy hang to đùng. Mọi người bỏ ba lô lên cái phà được bơm hơi rồi theo hướng dẫn viên leo lên núi cao ngay cái miệng hang, 1/3 hình tròn. Nhìn xuống thấy một dãy lều cá nhân được xếp hàng dọc bờ hồ, với nước xanh. Đẹp lạ lùng.

Từ vượn lên người 

Sau chụp hình toả nắng xuống thì mọi người đi xuống, lên phà để được kéo qua bên kia hồ. Họ nói bận quần tắm vào rồi nhảy xuống hồ bơi. Mình đâu biết có vụ này nên không đem theo goggle nên chỉ dám quờ quạng gần bờ. Phải công nhận đã thật. Sau một ngày vượt Trường Sơn, được tắm ở đây quả là sướng như tiên. Họ kêu không được tắm tiên vì cá tra sẽ cắn con chim. Chán Mớ Đời chỉ có ở Nhật Bản là được tắm tiên.


Tắm xong thì lên có hai cái lều xông hơi. Họ đun nước xông, bỏ dầu xả vào rồi khi nóng thì họ bơm hơi vào lều. Đã thật.


Mình về lều cá nhân, ngủ một giấc vì còn jet lag. 6 giờ họ gọi dậy ăn cơm rồi đi ngủ lại. 1 giờ sáng bò dậy. Hết ngủ nên tới sáng là đừ người nhưng phải dậy để ăn sáng chuẩn bị lên đường.


Ngày thứ 2:

Mới năm giờ sáng, mình bò ra khỏi lều thì thấy anh chàng làm việc ở Tân gia BA, đang ngồi nhìn không gian, hay thiền chi đó. Từ từ thì ánh sáng mặt trời bắt đầu len kẻ từ từ vào miệng hang. Họ kêu mọi người ra thay phiên chụp hình. Kêu mình ngồi trên cái ghế làm như Le penseur của điêu khắc gia Rodin. Mọi người chụp xong xuôi, tính đi lên trên cao thì bổng nhiên có những tia nắng rọi vào miệng hang lại. Thế là bà con chạy lại tạo dáng tiếp. Phải công nhận có những ánh nắng bình mình rọi vào rất là đẹp. Mình chỉ muốn ở lại đây thêm vài ngày.

Hang Én nhìn phía trong thấy dãy lều cá nhân, cái lều để ăn cơm và chỗ đầu bếp.

Xong xuôi thì mọi người theo anh trưởng toán đi lên khe núi để nhìn xuống và chụp hình. Đẹp lạ lùng. Họ có tour Hang Én 2 ngày 1 đêm, ở lại đây một đêm, 1 ngày bò đến, ngủ lại 1 đêm rồi hôm sau bò về lại. Có lẻ mình sẽ đi chương trình này với đồng chí gái.


Sau đó thì đi xuống lấy ba lô bắt đầu lên đường, theo con suối đi vào sâu. Nghe nói đây là địa điểm họ quay phim Peter Pan-Pan and Neverland. Lại lội suối băng rừng qua lại rồi đến miệng hang, nơi ông Hồ Khanh trú mưa, khám phá ra cái động. Mọi người bắt đầu đi xuống thì cảm nhận luồng gió thổi ra nên bận thêm cái áo chắn gió cho chắc ăn. Vào hang Sơn Đoòng thì anh nuôi cho ăn trưa. Mỗi người mỗi suất cơm. Mọi người thay phiên nhau đi vệ sinh. Họ làm nhà vệ sinh hữu cơ như dân làng khi xưa. Bồn cầu rồi mỗi lần đi cầu thì lấy cái gáo múc trấu đổ vào bồn cầu. Phân sẽ làm nóng trấu và ủ lâu ngày sẽ thành phân hữu cơ. Trong thành phố có nhiều tên làm bồn cầu kiểu này trên sân thượng. Mình có tên quen ở New York, làm cái này trên sân thượng vào mùa hè.

Bồn cầu hữu cơ mà thành thị ngày nay ở tây phương hay làm lấy phân hữu cơ trồng rau sạch. Kinh. Lấy trấu rắc lên phân để phân tự huỷ

Ăn xong lại leo lên leo xuống núi đá rồi đến trại qua đêm. Họ kêu bỏ ba lô. Xuống rồi leo lên núi lại thì khám phá một khe núi có chiều ngang độ 1.5 mét. Thế là bà con nhảy xuống với áo quần, giày dép bơi qua bên sông. Nước lạnh nhưng đã kể gì. Bơi về rồi lên xông hơi lại. Tối ăn cơm cũng 6 món rồi đi ngủ.

Tắm cả quần áo và giầy. Lâu lâu cảm nhận một làn nước ấm trong giá lạnh. Chán Mớ Đời 

Ngày thứ 3:

Ngày này sẽ đi đến Hố Sụp 1 và Hố Sụp 2. Nước bào mòn phía dưới nên làm sụp một khoảng đất, để lại cái vòm trời cao. Họ nói băng qua vườn địa đàng chi đó, cây cối xanh rì, khá lạ như trong phim Avatar. Toán được chia ra hai nhóm để khỏi mất thì giờ. Toán này chụp hình ở đây thì toán kia chụp hình chỗ khác rồi thay phiên.

Cứ lội qua suối rồi qua suối để đi nên ướt giày lại trơn vì đi trên sỏi

Sau đó lại leo lên dốc đá với dây thừng buộc vào vách đá hay đu dây tử thần đi lên hay đi xuống. Mình bị té vì trơn thêm đôi giày bộ đội. Nghe bà Deborah đứng gần đó chỉ bảo bước qua trái qua phải rồi làm cái bịch va vào đá nhưng nhẹ không sao. 

Rồi đến hố sụp thứ 2, cũng lạ cảnh lạ nơi. Chụp hình tạo dáng. Trong sương mờ toả ra thì thấy dưới hang có dãy lều để ngủ lại qua đêm. Cả toán từ từ đi xuống. Hôm nay không có suối gần trại nên không tắm. Đi Machu Picchu 7 ngày, Kilimanjaro 10 ngày không tắm nên không sao. Ăn tối rồi đi ngủ vẫn còn bị jet lag.

Tạo dáng Thái Cực Quyền trên chiếc bánh cưới

Ngày thứ 4:

Hôm nay là ngày cuối cho chuyến du hành. Tối qua trời mưa, nước dâng cao nên có thể chèo thuyền, còn không có mưa thì lội bùn suốt 600 mét. Không hiểu sao họ không cho đứng lại chụp hình. Họ rửa giày mọi người trước khi lên phà để chèo đến bức tường Việt Nam mà họ mới khám phá cách đây 2 năm, nên có thể leo lên bức tường đá 90 mét rồi ra khỏi hang động Sơn Đoòng.


Mấy anh bao hộ chèo nhưng chắc oải quá nên họ không còn tinh thần chống Mỹ cứu nước nữa nên hò rất xìu. Quảng Bình quê Tôi ơi, khoai khoai khoai khoai, toàn khoai. Xứ này cứ ăn khoai rồi sậu. Bắp Ngô nhưng địa phương này gọi là sậu. Nay người ta khám phá ra ăn khoai lang là tốt. Chán Mớ Đời 

Đây là bức tường Việt Nam cao 90 mét. Phải chèo thuyền 600 mét hay lội xình tuỳ mùa rồi đu dây tử thần leo lên vách núi này để ra khỏi hang động Sơn Đoòng. Đá trơn vì nước nhiều xuống 

Đến cầu thang thì mới hiểu lý do phải rửa giày vì phải leo cầu thang cao 18 mét và đá trơn. Nếu còn bùn là khổ. Mình già nhất, đi chậm nhất nên họ xung phong mình leo trước. Bắt đầu cái thang dài 18 mét, sau đó móc dây thừng, đu dây tử thần lên nốt 62 mét dốc đá nghe nói 45 độ. Rồi cũng lên. Đỡ hơn lần đầu. Mình quên mất phải ưởn người ra phía sau nên cứ lêu bêu bị trợt té cái bạch va vào đá. Cuối cùng mọi người đều leo lên rồi bắt đầu ra cửa hang.


Lúc này mới châm vì đá vôi bị a-xít hoá nên cạnh rất sắt. Họ gọi là đá tai mèo. May là có găng tay để bám vào. Có lúc phải ngồi xuống bò cho chắc ăn. Họ cho mình nghỉ mấy lần để mấy anh bảo hộ hút thuốc lá. Rồi lội suối mới lên rừng, nơi vắc nhảy tưng tưng. Kinh


Cuối cùng cũng bò lên đường nhựa. Mình là kẻ lên sau cùng nên mọi người vổ tay hoan hô vì hết phải đợi trong cái nóng kinh hoàng. Mọi người chụp hình kỷ niệm với mấy anh hậu cần rồi lên xe về nhà trọ, kiểu sinh thái.


Có chị ở Sàigòn đề nghị cho tiền boa mấy người hậu cần 10% chuyến đi là $300/ người. Hai vợ chồng Gia-nã-đại lúc đầu nhất trí sau họ tính lại thì không chịu vì hai vợ chồng bỏ $600. Chỉ có dân Mỹ mới boa chớ tây đầm không quen vụ này. Bà Deborah cho biết thường tiền boa thì bà ta chia đều hết. Thấy cũng đúng vì du hành thành công là do sức của mọi người. Ai muốn cho thêm thì cho. Cuối cùng thì mọi người đồng ý 80% cho toàn hậu cần, 20% thì họ thêm mấy người bảo hộ và trưởng toán. Mình nhất trí nhưng lúc ăn cơm tối chung, mình lén đưa cho anh trưởng toán $100 riêng. Anh này có vấn đề đầu gối. Nói đi nhiều quá nay cái đầu gối phải bị lộn xộn. Chắc đi thêm 2 năm rồi xin nghỉ.

Cơm mỗi bữa tối thiểu 6 món
Nhóm chụp trước khi rời Phong Nha

Ăn xong thì mưa nên mình về phòng ngủ. Sáng mai dậy ăn sáng xong thì mưa nên bò vào phòng nằm tiếp đến giờ trưa ra ăn rồi đến giờ lên xe ra phi trường đi Hà Nội, về thăm quê, ở lại một đêm rồi bay vô Đà Lạt. 


Chuyến đi đưa mình ý tưởng trở lại Việt Nam, để viếng con đường mòn Hochiminh và dãy Trường Sơn nhưng không biết đồng chí gái có chịu hay không. Vùng này là nơi có chiều ngang nhỏ nhất Việt Nam, đâu có 50 cây số từ biên giới Lào đến biển. Học địa lý khi xưa nên không nhớ kỷ lắm. Có nhiều kỷ niệm cho chuyến đi. Ăn uống cực ngon so với chuyến đi Kilimanjaro. Đi chuyến đó họ cho ăn cực kỳ dỡ nhưng phải nuốt. 


Trong toán mình đi có 50% người bỏ cuộc không lên nổi trên đỉnh. Mình đoán là họ ăn không được nên mất sức. Có người chỉ ăn có quả trứng thì sức đâu mà leo lên 8 tiếng đồng hồ lên đỉnh. Không ngon nhưng cố nhắm mắt nuốt để có sức. Đây thì ăn ngon cực kỳ đến 6 món.


Mình nhớ nhất là khi mình hỏi một cô ở bến thuyền Phong Nha, xin ghép thuyền. Cô ta trả lời giọng Quảng Bình : “Dạ đụ rồi chụ ơi”, mình hỏi đụ khi mô, cô ta kêu đụ khi hôm. Chán Mớ Đời 


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen 


Nguyễn Hoàng Sơn  

Ăn tết con mèo quý


Năm nay, vợ chồng mình ăn tết hơi vội vã. Đi ta bà cả tháng, về lại nhà vào đêm 30. Lật đật, cúng giao thừa rồi ngủ. Bị jetlag nó vật nên thức giấc vào những giờ giấc bất thường vì Nam Mỹ cách đến 5 múi giờ. Mò mò trên Facebook, thấy mấy tin nhắn chúc mừng năm mới của những người không quen. Mình hay nhận tin nhắn của thiên hạ, cho thêm tin tức về Đà Lạt nên cảm ơn, chúc họ và gia quyến một năm mới an khang và thịnh vượng rồi đi ngủ lại.


Sáng sau, lên vườn để xem xét tình hình ra sao vì mưa khá nhiều khi mình đi chơi ở Nam Cực. Về nhà, mở máy ra xem có tin tức gì lạ, bổng thấy tin nhắn trả lời của một người không quen, đã chúc tết hôm qua. Tò mò mở ra xem, đoán là người này biết mình khi xưa ở Đà Lạt, lần mò lên xem thông tin của người gửi khiến mình thất kinh. Hoá ra đối tượng một thời ở Đà Lạt, mình đã từng kể.


Cô nàng kêu là cúng ông Táo, bị ngã gãy vai chi đó, tháng sau về Sàigòn giải phẫu. Cuối năm còn bị xui. Cởi cọp cả năm nên khi nó ngừng không báo trước nên hạ thổ hơi nhanh. Mình cho biết sẽ có mặt tại Đà Lạt 2 ngày vào tháng 2 nhưng cô nàng bảo, sẽ về Sàigòn, mổ vai nên chắc không gặp lại cả nhóm Văn Học khi xưa. Cuộc đời phải có duyên mới gặp lại nhau được.


Có cô nào ở Thái Phiên, chúc tết, muốn tặng cuốn sách về Đà Lạt. Hy vọng sẽ gặp cô này khi về Đà Lạt. Mình chỉ ở Đà Lạt có hai đêm 17 và 18/2 nên không biết có gặp được ai không. Có duyên thì gặp nên không dám hẹn trước, tương tự với mấy người bạn học Yersin khi xưa, nay ở Sàigòn hay Đà Lạt. Mình sẽ có mặt ở Sàigòn ngày 26/2 đến 28/2 thì bay về Hoa Kỳ.

Ăn Tết với đại gia đình bên vợ xong. Trong tuần, đồng chí gái kéo đi ăn Tết với mấy người bạn cô nàng. Mỹ ăn tết có một ngày, người Việt mình chơi đến cả tháng như bài ca dao nào khi xưa bị bắt học thuộc lòng. Đại khái ngày nào cũng phải đi ăn rồi tối thứ sáu lại kéo đi dự tiệc gây quỹ của một đoàn hướng đạo ở Quận Cam. Mình không quen ai cả, ngược lại thiên hạ đều biết đồng chí gái nên chỉ biết ngồi ăn, hay đứng khép nép, lặng lẽ sau lưng đồng chí gái. Hình như mấy hội họp này đa số là phụ nữ. Lác đác vài ông ngồi chầu rìa như mình hay phải làm phó nhòm bất đắc dĩ.


Trên sân khấu, ca sĩ hát, mấy bà nhảy lên sân khấu xeo phì, không biết ai là ca sĩ ai là múa sĩ hay xeo-sĩ. Có hai ca sĩ sinh đôi, lên hát rồi kêu nóng muốn cởi đồ. Hỏi thiên hạ cho phép cởi đồ. Họ kể mới đi hát ở Boston về, ngủ được 2 tiếng, chạy ra đây hát rồi ra phi trường đi Chicago, diễn show khác. Đầu năm họ phải “bay” show khắp Hoa Kỳ, hái Lộc đầu năm không hết.


Thấy thiên hạ nhảy đầm khiến mình lo mà mụ vợ lại kêu ra sàn nhẩy, đông như quân nguyên, không có chỗ đứng, nói chi nhảy. Có tên nào buồn đời, đem súng vào ria một băng là hét lên đời tôi cô đơn yêu ai cũng cô đơn. Mình ngồi đối diện cửa ra vào, trông chừng, xem xét mấy chỗ nào có cửa thoát hiểm trong khi mụ vợ, chạy đi chụp hình tạo dáng với mấy bà bạn. Có ai mang súng đi vào thì trốn dưới bàn ngay.


Lý do là đêm giao thừa, trong lúc mình trên đường từ phi trường về nhà, có hai vụ nổ súng bắn chết trên chục mạng ở phố Tàu trên Los Angeles. Nghe nói có ông nào người Tàu, gốc Việt, buồn đời đêm giao thừa, vác súng đến hai vũ trường, đúng hơn là câu lạc bộ nhảy đầm, rồi rỉa súng liên thanh, đưa mười mấy người đang nhảy Cha Cha, mừng Xuân mừng thủ trưởng, theo ông bà lên bàn thờ an vị. Kinh


Mình đi đâu, ăn uống, chỗ đông người, tai nạn nghề nghiệp nên hay xem xét cửa thoát hiểm. Lý do là Cali hay bị động đất, quan sát địa thế để lỡ có động đất thì kiếm chỗ núp, tốt nhất là dưới bàn rồi cửa thoát hiểm. Khách sạn hay tiệm của Mỹ thì mình không sợ, chỉ sợ mấy chỗ Việt Nam và Mễ. Đường thoát hiểm mà họ chất đồ tùm lum, chật đường, chất mấy bao bột ngọt tận trần nhà hay gạo, thùng chảo,… có cháy là coi như chết cháy trong hoả lò, thành vịt tắt kinh luôn.

Bơ đến mùa ăn được rồi thêm quýt đường. 1 ngày mình ăn 9 trái trừ cơm, thành lập tu đạo bơ 

Trong cộng đồng người á đông, khi về già, có phong trào khiêu vũ, tham gia câu lạc bộ khiêu vũ như tập thể thao, tập Thái Cực Quyền. Mấy người độc thân thì có thể trò chuyện, mời nhau đi khiêu vũ. Lại nghe nói câu lạc bộ khiêu vũ Lai Lai, địa điểm năm kia họ có quay một phim tài liệu, nói về cặp vợ chồng người Việt, tìm lại nhau qua khiêu vũ, được giới thiệu cho giải Oscar . 


Cuốn phim nói về cuộc đời một cặp vợ chồng người Việt gốc Hoa. Họ quen nhau khi còn trẻ tại một buổi khiêu vũ sinh nhật thân hữu ở CHợ Lớn. Như bao nhiêu phụ nữ, lúc đầu không thích ông chồng nhưng khi ông ta dìu bà theo điệu nhảy thì bà ta cảm thấy tự tin nên đi chơi với ông ta qua các bal nhảy đầm tại Việt Nam, của giới thượng lưu Sàigòn khi xưa.


Rồi 30/4/75 đến, ông ta báo cho bà ta biết là sẽ xuống thuyền vượt biển. Sang Hoa Kỳ, ông ta bảo lãnh bà sang mỹ. Chắc ông ta khai bà ta là vợ nên sau mấy năm, được đoàn tụ. Lấy nhau có con nhưng bà ta mất đi cảm giác gần gũi với chồng vì hệ luỵ của hậu 75 khiến bà ta bị tổn thương tâm lý. Chỉ làm bổn phận của người vợ, người mẹ. Khi con lớn, bổng nhiên có phong trào khiêu vũ rầm rộ xuất hiện nên hai ông bà đi nhảy đầm lại và tham gia câu lạc bộ, học khiêu vũ cấp cao tại câu lạc bộ mới xẩy ra vụ nổ súng. Bà vợ cho rằng khi khiêu vũ với ông chồng thì cảm giác được dìu đi như lần đầu gặp ông ta trở lại. Họ từ từ tìm lại những cảm giác thương yêu ngày xưa.


Cuốn phim này khiến mình suy nghĩ khá nhiều về đời sống vợ chồng khi về già. Làm sao tạo lại cảm giác ban đầu khi mấy đứa con đã vào đại học, chỉ còn hai vợ chồng già ở nhà. Khi xưa, hai vợ chồng cuối tuần sơn nhà cho thuê, nay mụ vợ không thèm sơn nữa. Rủ đi vườn cũng chê.


Lâu lâu có anh vợ rủ đi nhảy đầm ở câu lạc bộ khiêu vũ. Mình cũng muốn bắt chước cặp vợ chồng trong phim, tìm lại vòng tay kiếm vợ kiếm chồng khi xưa. Vấn đề là sau 30 năm khói lửa, nội chiến từng ngày, cả hai đều to béo ra nên phải ra sức dang tay nối vòng tay lớn, mới ôm nhau nổi nên Chán Mớ Đời, hết muốn đi luôn.

Các nước tây phương ra sức giúp Ukraine đánh Putin cho bỏ ghét

Mình thích du lịch nên rủ đồng chí gái đi nhưng nội chiến từng ngày vẫn tiếp diễn sau bao nhiêu năm khói lửa, đối choại từng ngày với kẻ nội thù khi đi du lịch. Được cái là hai vợ chồng có đối thoại, từ từ trở thành đối choại theo tông La thứ. Từ từ chỉ còn đồng chí gái độc thoại trong khi mình đã bay theo giấc điệp. Lâu lâu vợ không thấy mình trả lời, đánh thức kêu sao ngủ rồi. Vợ nói phải nghe, ai cho ngủ. Chán Mớ Đời 


Mình dậy sớm, không muốn mất thì giờ nên đi bộ xem phố trong khi đồng chí gái ngủ. Về lại khách sạn là bị la, sao bỏ tui một mình. Ngồi trong phòng thì phải mở đèn thì không được mở vì thủ trưởng đang ngủ. Nằm nướng thì không được, cựa quậy qua lại lại đánh thức nàng. Chỉ có đi tàu, bị say sóng thì mình nằm thẳng cẳng trong phòng. Không ai muốn muốn đối choại, đối thoại gì cả. Gia đạo yên vui. Hoan hô sóng tình yêu gây chóng mặt.


Ông thần ria thiên hạ lên bàn thờ, tự sát luôn nên không ai biết ấp giáp gì cả. Thiên hạ đoán ông ta ghen với cô bồ hay vợ cũ gì đó. Hồi trẻ bị đào đá đít thì tuy ê nhưng vẫn còn có cơ hội đi kiếm đào khác. Nay trên 7 bó thì kiếm hơi khó nên căm thù chế độ cũ, đợi đến đêm 30, hát anh đến thăm em đêm 30 với súng liên thanh ra ria thiên hạ chơi thay vì đốt pháo. Xem mấy xác chết, không có người yêu, nên vác súng đến câu lạc bộ Lai Lai. Có ông thần nào, nhảy ra chụp súng khiến ông bỏ chạy rồi khi cảnh sát dí. Ông thần tự xử luôn. Như ông Tám Bolsa kêu:

Buổi chợ đông con cá hồng em chê lạt

Đến buổi chợ tàn con tép ruộng cũng phải mua


Hôm qua lên vườn, hái bơ cho Cô cháu bán. Kêu một ông Mỹ ở bên cạnh đến lấy bơ. Ông ta và vợ đến. Ông này cũng lạ, gặp mình một lần, rồi xin làm gác dan dùm mình, kiểu công an khu vực. Hể có xe lạ hay ai vào vườn mình thì ông ta gọi báo cho biết. Mỗi lần có xe lạ vào, ông ta gọi thì mình cho biết, thợ mình đem đất, đá vào,…


Mình tính thiết bị một hệ thống Internet trong vườn mình. Để có thể mở hay tắt nước từ nhà hay bất cứ ở đâu trên thế giới. Mình đã có hệ thống xem độ ẩm của đất để tưới thêm hay bớt lại qua vệ tinh.

Con cháu ăn tết ở Hoa Kỳ 

Vấn đề là trong vườn không có điện. Muốn làm hệ thống với năng lượng mặt trời. Mình hỏi ông hàng xóm, có thể làm hệ thống wifi tại nhà ông ta. Mỗi tháng mình trả tiền cho ông ta sử dụng luôn. Vấn đề làm sao có hệ thống wifi cho khắp nơi trên 20 mẫu. Ông ta đồng ý nhưng thấy cũng hơi ngại vì vườn rộng quá, sợ wifi không lan toả hết nơi.


Mình có tìm được một bà tàu, bán hệ thống năng lượng wifi mặt trời nhưng ở rất xa, cách chỗ mình đến 4 tiếng lái xe. lỡ hư kêu họ thì tết côngo mới đến.


Hôm qua gặp ông ta lại thì ông ta nói, cứ cần thì gọi ông ta, ông ta bò vô vườn, tắt mở hệ thống nước cho mình. Thấy khoẻ nên nhất trí. Mình hẹn hôm nay, sau khi đi lễ, ông ta sẽ đến, mình sẽ chỉ ông ta tải cái App về rồi chỉ cách tắt nước và mở nước là xong. Thật ra bác nào có rành về vụ này thì cho em biết, để cài đặt hệ thống này. Đi chơi em vẫn xem xét được và mở hay đóng hệ thống tưới nước thì cho em biết. Cảm ơn trước.


Cuộc đời mình lạ lắm, cứ gặp nhiều người, không quen biết từ đâu, đến tự nguyện giúp đỡ. Đó là một may mắn trong cuộc đời. Còn trúng số độc đắc là lấy được mụ vợ đồng chí gái.


Hôm nay, lấy bánh chưng trong tủ lạnh ra để chiên lại ăn. Bánh bị mốc. Chắc họ nấu cả tháng trước, để đông đá. Bà chị dâu mua dùm, nay mới lấy ra ăn không được đành bỏ. Thế là năm nay không được ăn bánh chưng. Đành ăn 3 trái bơ thế bánh chưng đầu năm. Chán Mớ Đời 


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Ăn cơm tây, ngủ tàu tây với vợ việt

Khi xưa, nghe người lớn nói: “ăn cơm tàu, ở nhà Tây, lấy vợ Nhật” nên mình hơi thắc mắc vì họ nói đến những điều mình chưa bao giờ trải nghiệm. Lý do là cơm tàu, ngoài mì chú Lìn bán ngoài chợ, xe mì Cẩm Đô, và xe mì vịt tiềm ở đường Phan Đình Phùng, cạnh tiệm Công Thành ăn ba ngày tết khi có tiền lì xì, mình chỉ được ăn cơm tàu được 2 lần ở tiệm Kim Linh và Như Ý ở đường Phan Đình Phùng. Thêm 1 lần ăn cưới bà Dì, được đãi tại nhà hàng Nam Sơn, khu Hoà BÌnh. Do đó trải nghiệm của mình về cơm tàu tại Việt Nam rất ít. Sau này, đi giang hồ tứ xứ, mình thấy cơm tàu không có gì gọi là ngon ngoại trừ nhiều mỡ dầu và bột ngọt. Thậm chí qua đến Trung Cộng, ăn trong mấy nhà hàng của công ty du lịch đưa đến, ăn dỡ ngoại trừ hôm ăn tại khách sạn 5 sao ở Bắc Kinh.


Hai lần ăn cơm tàu ở tiệm Kim Linh và Như Ý tại Đà Lạt, cả hai lần gia đình mình gọi món Tả Pí Lù, mà ngày nay thiên hạ gọi Lẩu. Cái nồi đặt trên cái lò dầu hôi, làm bằng đồng, rồi bỏ rau cải, thịt vào nhúng, chấm nước xì dầu ăn, và cơm là chính. Có lẻ bữa ăn ngon miệng nhất ở Đà Lạt, tại tiệm ăn Ninh Hoà, trên đường Cường Để. Trước khi đi Tây, bà cụ dẫn mình lại đây ăn một bữa để nhớ quê hương là chùm khế ngọt để 20 năm sau mới trở về. Món thịt bò 7 món với nem Ninh Hoà.


Ngủ nhà Tây thì có lẻ ở Việt Nam, thấy mấy biệt thự của tây thực dân đẹp nên người Việt ước ao được ở trong đó, đến khi mình sang tây thì thấy nhà cửa tây đẹp thật nhưng không tiện nghi như nhà ở Hoa Kỳ. 8 năm trời ở Paris, mình ở trong căn phòng dành cho người giúp việc mà tây gọi “chambre de bonne”, tạm dịch phòng ô-sin. Chả có nước nôi gì cả. Mùa đông thì lạnh cóng còn mùa hè thì nóng chảy mỡ vì ở lầu chót, dưới mái nhà, không có thiết bị đồ cách nhiệt. Nói chung, nhà của tây cũ nên không có máy lạnh vào mùa hè. Chỉ có máy sưởi vào mùa đông.

Đây là hàng ăn đồ khai vị trên tàu tây khi mình đi Nam Cực. Theo mình ngon hơn cơm tàu. Ít dầu mỡ

Lấy vợ nhật thì đoán là khi xưa, có mấy cô gái người Nhật Bản sang Việt Nam ở Sàigòn, làm cô đầu, chuẩn bị điếu thuốc phiện cho tây hay làm hộ lý. Xưa kia Nhật Bản cũng nghèo, thất mùa nên dân chúng di cư sang các nước khác như Hoa Kỳ, các nước ở vùng Nam Mỹ mà ngày nay hậu duệ làm tổng thống mấy xứ này. Chắc họ chìu chuộng Tây thực dân tốt nên mấy thông ngôn, thầy ký kêu lấy vợ nhật để được chìu chuộng. Sau này viếng xứ Nhật Bản thì thấy ít người đẹp như gái Việt Nam hay phi luật tân. Chìu chuộng thì thật ra nước nào cũng như nhau. Vợ chồng lấy nhau quen, lâu ngày vợ không thèm để ý đến ông chồng nên họ hay tìm mấy con mèo trẻ hơn để được chìu chuộng nhưng lại tốn tiền. Tiền của mình là của vợ nên vợ không cần chìu chuộng. Xong om

Ăn cơm tây có vấn đề muỗng nĩa khá mệt. Việt Nam chỉ cần có đôi đũa là xong. Việt Nam theo phương cách miễn dịch bầy đàn, còn tây thì miễn dịch cá nhân.

Đi chơi ở Nam Cực, mình lựa đi tàu tây, một chị quen qua mạng, nói họ cho ăn đồ tây ngon lắm, đáng đồng tiền bát gạo đành nhắm mắt qua cầu, ghi danh đi dù đắt hơn tàu mỹ.


Tàu nhỏ hơn chiếc tàu mình đi lần đầu tiên qua Mễ, có đến 6 tiệm ăn, còn tàu nhỏ của Tây chỉ có 2 tiệm ăn. Một ăn tự chọn, bao bụng và một thì được phổ ky thuộc địa, phục vụ tận tình, chỉ cần cho tiền boa là họ vui rồi. Nói cho ngay chỉ có du khách Mỹ là cho tiền boa. Không thấy dân tây cho. Mình ngồi ăn với mấy tây đầm, chỉ thấy mình cho tiền boa. Thật ra, tiền boa đã trả rồi nhưng thấy dân tình, bỏ xứ đi xa làm việc kiếm tiền nuôi gia đình nên mình đồng cảm. 


Các phục vụ viên đa số là người đến từ Bali, Nam Dương, Phi Luật tân hay dân của thuộc địa của Pháp ngày xưa như Ile de Maurice, Ma-rốc,… có hai người sommelier với cái broche màu bạc, xem mới vào nghề sau khi học nghề ngửi mùi và nếm rượu. Dân làm sommelier lâu ngày sẽ có cái broche bằng vàng đeo nơi áo. Có điểm lạ là mấy người này, dù mình ít gặp họ nhưng lại nhớ tên mình. Cứ kêu Mít tờ Sony. Có lẻ tên Sony khiến họ dễ nhớ. Ở Phi Châu cũng vậy. Mình hay giới thiệu đồng chí gái là Panasonic khiến họ cười.

Món fromage với bánh mì. Họ làm confiture fraise ăn rất đỉnh, khô khô với Fromage. Chà là cũng khô không nhão nhẹt. Tuyệt cú mèo 
Món khai vị mình tự chọn mỗi bữa, cá mòi, cá hồi, saucisse và prosciuto Ý Đại Lợi . Mình đổ thêm dầu olive ăn cho bớt khô.

Đi tàu tây thì họ cho ăn cơm tây, do công ty một đầu bếp danh tiếng của pháp đảm trách. Mình chỉ ăn trưa và tối vì buổi sáng thường là không đói, không quen ăn sáng. Có ăn một bữa để xem sao, thì cũng omelette vớ vẫn, ít món hơn ăn sáng của người Anh hay mỹ. Nhớ khi xưa, ăn sáng ở quán cà phê, tây đầm hay kêu ly cà phê và cái croissant. Chỉ qua Anh quốc thì họ ăn thiệt tình buổi sáng, thịt ba chỉ, trứng rán, bánh mì nướng đủ trò với khoai tây chiên,.. Xong om


Ăn cơm tây thì có vấn đề sử dụng nhiều ly, nhiều dao nĩa. Đồng chí gái nhìn vào bàn thất kinh vì có 2 dao 3 nĩa, 2 muỗng trên bàn cùng 2 cái ly. Khi ăn cá thì họ bỏ thêm con dao dùng để ăn cá. Hỏi ăn bằng cái nào. Mình nói tuỳ, dao nhỏ và nĩa nhỏ để ăn khai vị, dao lớn và nĩa lớn cho món chính. Còn muỗng to để ăn súp, muỗng nhỏ ăn kem và cuối cùng nĩa nhỏ để ngang trên cái đĩa là ăn bánh ngọt….

Chỗ này họ để các fromage, bánh mì baguette và mấy đồ phụ để ăn với fromage
Mấy ngày đầu, mình kêu steak á căn đình rất ngon và mềm nhưng sau 3 lần là oải, hết muốn nuốt. Ông Mỹ quen cũng chới với. Nói đi vùng này để ăn thịt bò á căn đình nhưng cũng oải.
Món hải sản và spaghetti. Spaghetti thì hơi thất bại. Phải để người ý nấu theo kiểu Al dente mới ngon

Thấy đồng chí gái hỏi khiến mình nhớ đến phim Nhật Bản mang tên Tampopo, Bồ Công Anh, xem đâu 40 năm rồi tại New York. Trong phim có nhiều đoạn về ăn uống cách thức phương tây. Cảnh thứ nhất là có hai đại diện công ty họp mặt, ăn uống để bàn việc làm ăn. Họ vào một khách sạn sang trọng, có nhà hàng Pháp có phòng riêng để bàn bạc. Mỗi bên có 3 người. Một bên có một anh trẻ, chắc làm thư ký, ôm hồ sơ, cặp cho xếp, bị xếp khỏ đầu vì hậu đậu. 

Đồng chí gái mỗi bữa ăn, có chút rượu đỏ cho môi nồng má hồng. Mình thì không uống 
Món mực ăn rất đỉnh
Bơ demi sel để trong cái lon, lấy dao riêng để quét bơ lên bánh mì, ăn phê không tả. Có mấy lỗ nhỏ, bơ chảy thì chảy xuống mấy cái lỗ để khỏi mất đẹp. Ăn bơ với bánh mì làm mình nhớ thời sinh viên, mua baguette và thỏi bơ, về nhà trét ăn khi tiệm ăn đại học đóng cửa. Sang sang thì mua thoải sô-cô-la thêm.

Khi maître d’ đưa thực đơn với những món ăn viết bằng tiếng Tây, mấy ông nhật già chới với, hỏi ăn gì thì xin cho thêm thời giờ để nghiên cứu. Cuối cùng có một ông kêu cho món cá và súp. Thế là 4 ông kia đều nhất trí ăn món cá sole meunière và súp consommé và uống bia Heineken, để khỏi cảm thấy nhà quê, không biết gì về thức ăn Tây. Kêu bia Heineken của Hoà Lan, cảm thấy mình thuộc đỉnh cao trí tuệ. Thật ra 2 món này ở Nhật Bản ăn rất thường, consomme như sup Miso.


Đến khi hỏi anh chàng trẻ thì anh ta điều nghiên kỹ lưỡng thực đơn, đọc tiến Tây như người Nhật Bản, mình đoán anh ta đã có lần đến Paris, có đến ăn ở tiệm ăn nổi tiếng Taillevent. Anh ta hỏi về món Quenelles boudin và escargot vol au vent, hỏi làm bằng sauce gì,..khiến ông xếp bên cạnh đá chân dưới bàn. Anh ta còn hỏi rượu Tây, nói kêu sommelier vào cho anh ta hỏi, có nên uống với loại rượu khá lạ, tên Corton Charlemagne, mình chưa bao giờ nghe đến khi ở bên tây. Chắc dính gì đến vua tây mang tên Charlemagne. Sommelier là người học về rượu, sẽ giúp thực khách chọn loại rượu nào để uống với món ăn của mình gọi.


Xem thì buồn cười nhưng nếu nghĩ hơn thì thấy thương họ như thế hệ bố mẹ mình. Mấy ông xếp lớn Nhật Bản của thế hệ hậu chiến tranh, cố gắng làm việc để tái thiết xứ này lại. Họ không có thì giờ để hưởng thụ như thế hệ trẻ qua hình ảnh của anh thư ký, đã đến Paris. Thế hệ trẻ muốn hưởng thụ, không còn lao động vinh quang như thế hệ đi trước.


Thường mấy người quen, gốc việt lớn tuổi ở Hoa Kỳ, khen con họ biết chọn thức ăn khi vào nhà hàng mỹ,… họ không rành vì quen ăn đồ Việt Nam. Con gọi món gì thì ăn món đó. Khi xưa, mình ở âu châu, ít ăn đồ việt nên biết nhiều món của tây, ý, Thụy sĩ,…


Mình thấy bạn bè ở Hoa Kỳ, khi họ uống rượu nho, hay bỏ đá vào như uống coca. Gặp tây chắc họ bị đứng tim. Thật sự tuỳ mỗi văn hoá, không thể nào đánh giá nhau được. Nếu người Mỹ uống rượu, bỏ thêm đá mà họ thích thì cứ tự nhiên, không nên chê bai.


Nhớ hôm ăn cơm với ông Steve và Bruno, cựu giám đốc của Citi BAnk, từng làm việc ở nhiều nơi trên thế giới. Ngân hàng mua công ty địa phương nào đó rẻ rồi phái hai ông này đến để cải tổ lại rồi bán lấy lời nên họ rành ăn uống ở tây hay âu châu. Ông Steve kêu phục vụ viên, cho sommelier đến để ông ta hỏi. Cô sommelier đến nói nên uống loại nào, giá thêm 120 Euro, ông ta nói chỉ cần rượu thường, miễn phí thôi làm cô sommelier buồn năm phút. 


Theo mình hiểu ở tây có nhiều vùng trồng nho làm rượu. Mỗi món ăn mỗi vùng thì thường họ uống rượu, làm tại vùng đó nên khi gọi món ăn tây, thường phải biết món ở vùng nào để gọi rượu vùng đó. Có lần mình làm việc ở Paris cho một ông chủ người vùng Charente, ăn món gà với Pineau de Charente. Về vùng Bretagne ăn crêpes thì uống nước dấm táo thay vì uống rượu,…


Lần trước mình đi tàu mỹ, thấy anh bạn mua chai rượu đỏ để uống. Không hết thì nhờ họ cất, mai uống tiếp. Còn tàu tây này thì rượu uống líp ba ga, không trả tiền thêm ngoại trừ kêu loại rượu đặc biệt. Đồng chí gái nhâm nhi một chút rượu đỏ còn mình thì không uống nên lỗ. Một chai rượu giá thêm 120 Euro khá đắt. Nhất là tàu lắc lư đầu óc choáng váng.

Về nhà, ăn bơ trừ cơm, sáng trưa chiều tối

Trở lại cuốn phim Bồ Công Anh, có cảnh bên ngoài phòng ăn có một lớp dành riêng để dạy mấy bà Nhật ăn cơm ý, spaghetti. Bà giáo sư dạy, phải cầm thìa ra sao, rồi lấy nĩa xoắn xoắn spaghetti, bỏ vào cái muỗng rồi đưa muỗng lên miệng ăn, nhai từ tốn, không gây tiếng động. Đúng lúc đó, người ta nghe tiếng nuốt rụp rụp nên tò mò nhìn xung quang. Khám phá ra một ông Tây đang ăn spaghetti, nuốt ào ào, nghe ào ào ào nên mấy cô học viên, bắt chước ăn nuốt ào ào. Chán Mớ Đời 


Ăn uống là một cái thú. Đây phải cầm dao nĩa đủ trò, không được nhai rồng rộc, còn gì là thú nữa. Chán Mớ Đời 


Mỗi bữa ăn, các món khai vị đều tương tự, có vài món khác nhưng mình chỉ ăn prosciutto và cá. Họ đưa thực đơn, có mấy món chính thay đổi, ngoại trừ món thịt bò Steak, hamburger cho du khách mỹ. Các món chính mình ăn được như blanquette de veau, boeuf bourgignon,… những món khi xưa, được ăn khi còn sinh sống bên âu châu.


Phim Nhật Bản Bồ Anh Công, nói về một cô chủ tiệm mì Ramen tên Bồ Công Anh (tampopo) không đông khách lắm. Một hôm có một anh tài xế vận tải, trời mưa, ghé lại ăn và chê mì dỡ nên giới thiệu thầy ramen, để học bí quyết làm mì và nước lèo. Khá vui. Cuối cùng thì cô chủ quán lấy anh tài xế. Nhờ phim này mình mới biết đến món mì ramen của Nhật Bản.

Khi vượt Drake eo biển thì sóng đánh tới cửa sổ ầm ầm.

Đi chơi mà ăn uống líp ba ga có cái mệt là phải ăn dù không đói. Đồng chí gái kêu đi ăn không cả uổng nên khó hạn chế ăn uống. Đi Nam Mỹ như Chí lợi và Á Căn Đình, ăn sáng tại khách sạn vì đã trả bao gồm trong giá tiền, trưa hai vợ chồng không ăn đợi đến chiều. Trên tàu tây thì ăn mệt thở nên hai vợ chồng cùng một lứa béo phì ra. Về nhà bớt ăn lại. Nhìn đói.


Theo mình thì cơm Ý Đại Lợi vẫn ngon hơn cơm tây. thức ăn pháp được cải tiến như ngày nay, khi bà Catherine de Medicis, lấy vua Pháp, đem đầu bếp theo qua Pháp, để nấu cho bà ta và hoàng cung. Từ đó người Pháp mới biết nấu ăn ngon. Mình vẫn thích ăn cơm Ý Đại Lợi hơn vì có nhiều món rất ngon, tuỳ mỗi vùng. Mình giang hồ khắp nước Ý Đại Lợi nên có dịp thưởng thức nhiều món, còn tây thì chỉ đi vài vùng như Alsace, Normandie, Bretagne, Aix En Provence,…nên ít biết về ẩm thực pháp. Xong om


Nay có thời gian nhìn lại chuyến đi Nam Cực, phải công nhận rất đẹp, chỉ có 4 ngày nằm giường với kẻ nội thù, chóng mặt, say sóng say tình là hơi tiếc. Còn mấy ngày kia thì quá vui. Đúng là chuyến đi để đời.


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen 


Nguyễn Hoàng Sơn