Sự thật về DOGE

 Đi chơi nên không thì giờ đọc tin tức từ Hoa Kỳ. Từ khi ông Trump nhậm chức thì mình đi mất tiêu nhưng thấy có lẻ những gì ông ta đã tuyên bố khi tranh cử, để thương lượng nên vụ áp thuế ngày đầu tiên với Gia NÃ Đại , Mễ Tây Cơ được gác lại. Ông ta đưa di dân lậu tội phạm ra trại tù trứ danh Guantanamo, để đe doạ những phần tử tội phạm. Mình có xem một phim tài liệu về nhóm giang hồ MS 13, rất khủng khiếp. Ra đây là không thấy ngày về, gặp người yêu. Đọc tài liệu về bầu cử, mới hiểu lý do ông ta hoãn cấm TiK Tok. Có dịp mình sẽ kể vụ này. Rất quan trọng.

Các bác chịu khó như em vào trang nhà bạch cung để đọc để biết chính xác về tin tức mình đọc, có bị định hướng hay không, không nói lên sự thật hoàn toàn.

Người ta lo vụ ông ta ký nhiều sắc lệnh quá nên có thể sẽ bớt dân chủ đưa đến chế độ độc tài. Như trường hợp một bộ mới được thành lập dưới thời ông, do ông Elon Musk đảm trách. Nghe nói họ mướn chuyên viên rất trẻ. Các bộ khác không cho mật mã để vào máy điện toán của các bộ như ông Biden tuyên bố là sự chuyển tiếp sẽ được diễn ra trong ôn hoà. Vài ngày sau là đám chuyên gia trẻ này giải được hết các mật mã. Nếu vậy thì Trung Cộng hay Nga đều có thể vào được. Nghe nói năm vừa rồi, Trung Cộng cho người hack vào bộ kinh tế hay tài chánh Hoa Kỳ và ông Biden có viết thư báo cáo.

Mình thắc mắc về bộ mà Trump mới thành lập để điều tra về cách quản lý của nền hành chánh quan liêu Hoa Kỳ từ bấy lâu nay có đúng theo hiến pháp của Hoa Kỳ vì nếu không chúng ta sẽ làm chứng nhân cho một nền cai trị độc tài. Mình mò tài liệu, vào trang nhà của toà Bạch Cung đọc, rồi mò thêm được một bài viết của một luật sư mỹ Tom Renz nói về vụ này. Xin tóm tắc lại đây.

Đây chỉ nói là temporary organization, chớ không phải cả đời. 18 tháng có thể 4 năm sau đó ông tổng thống khác lên có thể dẹp.

Chính phủ Trump đã thực hiện điều này một cách hoàn hảo—hợp pháp, có chiến lược và hiệu quả tối đa. Các phương tiện truyền thông đã cố gắng xoay chuyển việc thành lập Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE) như một cơ quan bất hảo, như Tom Renz đã phát hiện ra, đó chỉ là thông tin sai lệch. Sự thật là nội các của ông Trump đã không thành lập một cơ quan mới; đã tái sử dụng một cơ quan hiện có—Dịch vụ Kỹ thuật số Hoa Kỳ, United States Digital services gọi tắc (USDS)—đã hoạt động từ những năm của chính phủ Obama. Không cần sự chấp thuận mới của quốc hội và không cần thêm kinh phí. Chỉ cần sắp xếp lại các ưu tiên một cách thông minh. Hoá ra thời tổng thống Obama, họ đã thành lập một cơ quan về điện toán, giúp duyệt xét và bành trướng cho nước mỹ.

Thay vì lãng phí nguồn lực vào bộ máy quan liêu cồng kềnh, Trump và Elon Musk đã chuyển đổi USDS thành Dịch vụ DOGE Hoa Kỳ, tập trung vào hiệu quả, kiểm toán và hiện đại hóa của chính phủ. Đây là một động thái trực tiếp, hợp pháp và cực kỳ hiệu quả, tránh được tình trạng bế tắc thường thấy ở D.C., đại biểu đối lập phủ quyết biểu tình, chống này nọ. Nền tảng pháp lý rất vững chắc—Chương 36 của USCS cho phép phát triển công nghệ trong chính phủ và Trump chỉ đơn giản là sử dụng thẩm quyền đó để hợp lý hóa các hoạt động. 

Cho nên nhiều khi chúng ta chỉ trích, cũng cần xem lại tin tức chính xác thay vì cứ chửi bú xua la mua. Mình nghĩ các cố vấn của ông Trump, không phải tự nhiên đột phá tư duy thành lập bộ mới này. Họ đã điều nghiên từ lâu với các tay luật sư về lập pháp Hoa Kỳ. Chỉ sử dụng cái hiện hữu cho mục đích mới theo tinh thần của cơ quan đã được thành lập. Thêm họ có hỏi các ông bà tối cao pháp viện trước khi ra tay.

Đối với những người đang hoảng sợ về cái gọi là "chính phủ ngầm", mối quan tâm thực sự nên là những gì đang xảy ra dưới thời Biden. Chính quyền của ông đã trao hàng tỷ đô la cho các cơ quan tham nhũng như USAID, tài trợ lãng phí và gian lận dưới vỏ bọc "viện trợ" và "phát triển". Không giống như các hành động hành pháp vô luật pháp của Biden, Trump đảm bảo rằng DOGE được bảo vệ hoàn toàn khỏi các thách thức pháp lý, nhờ các điều khoản xung đột luật rõ ràng trong sắc lệnh hành pháp. Ông tổng thống Ukraine kêu là Hoa Kỳ và âu châu kêu viện trợ nhưng ông ta chỉ nhận được phân nữa còn số phân nữa kia không biết đi đâu. Chán Mớ Đời 

Ông Trump cũng đã sử dụng 5 USC 3161 để thành lập Tổ chức tạm thời dịch vụ DOGE của Hoa Kỳ, một lực lượng đặc nhiệm có thời hạn sẽ kiểm toán tích cực tình trạng kém hiệu quả của chính phủ trong 18 tháng. Không mở rộng bộ máy quan liêu vĩnh viễn. Chỉ cần một cuộc tấn công chính xác vào tình trạng lãng phí và tham nhũng. Cho mấy tên trẻ, làm việc 24/24, không vợ con chồng gì cả. Cắm cúi mà tìm ra các sơ hở của những chương trình, khơi khơi tốn tiền. Điển hình ông nuôi ong quen, kể là ông ta tham gia chương trình gì nào được, cho $200,000 nên phải mua xe Mercedes cho bà vợ. Ông ta muốn về hưu nhưng cứ ráng để xin tiền mỗi năm. Mình hỏi chương trình gì nhưng ông ta không nói. Chán Mớ Đời 

Các nhóm DOGE, bao gồm các chuyên gia về luật, nhân sự và kỹ thuật, sẽ được đưa vào mọi cơ quan hành chính để thực thi trách nhiệm giải trình. Trong nhiều năm, các cơ quan chính phủ phình to hoạt động mà không có sự giám sát nào—giờ đây, kỷ nguyên đó đã kết thúc. Mọi cơ quan phải ưu tiên DOGE, đảm bảo sáng kiến ​​này không chỉ là một gợi ý mà là một nhiệm vụ bắt buộc.

Mình không rành về luật nhưng theo những gì đọc thì ông Tom Renz cho biết; bất chấp những lo ngại của ông về quyền hành pháp, đã thừa nhận sự sáng suốt của cách tiếp cận này. Và ông ấy cho là ông Trump đsung, không chỉ tái cấu trúc USDS; ông ấy đã xây dựng một pháo đài pháp lý xung quanh nó. Đảng Dân chủ và các đồng minh truyền thông của họ sẽ cố gắng làm mất uy tín của điều này, nhưng thiết lập này là chặt chẽ.

Chỉ có hai trang giấy là có thể dựa đó làm việc hợp pháp. Kinh

Đây chính xác là kiểu lãnh đạo mà Washington lo sợ - một kiểu lãnh đạo không xin phép các quan chức mà thay vào đó buộc họ phải làm việc hiệu quả. Trump và Musk đang cắt giảm hàng thập kỷ về những kẻ bất tài bằng một kế hoạch hợp lý về mặt pháp lý cũng như hiệu quả tàn khốc. Nếu họ công bố tất cả những sai phạm, làm tiêu hao tiền bạc thì chắc chắn người Mỹ sẽ ủng hộ, cho dù không đồng quan điểm chính trị.

Mình hy vọng ông ta hạ thấp tiền thuế xuống, người Mỹ chỉ đóng 15%. Ai nấy đều đóng 15% như ông Mỹ đen ra tranh cử với khẩu hiệu 15, 15, 15 rồi chết. Hiện nay người mỹ giàu đóng thuế rất ít. Cứ tưởng tượng ông Elon Musk làm 10 tỷ một năm, đóng 15% là cũng được rồi thay vì rất ít.

Cho thấy vậy mà không phải vậy. Chúng ta cứ mù quáng nghe báo chí định hướng rồi ùa theo chống hay bênh ông Trump bú xua la mua. Mình nghĩ người lãnh đạo giỏi là người biết chọn những cố vấn giỏi và lấy quyết định. Xong om

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Ông Trump muốn sáp nhập Greenland vào Hoa Kỳ?

Trước khi nhậm chức, ông Trump tuyên bố đủ trò như mua vùng đất xanh của xứ Đan Mạch, chiếm lại con kênh Panama mà tổng thống Carter đã trao lại chủ quyền cho xứ này. Hoa Kỳ xây con kênh nay được các anh ba tàu sử dụng, kiểm soát. Buồn đời ông ta kêu Gia-nã-đại thành tiểu bang thứ 51. Trong khi đó ông Biden kêu chả biết ông ta ký các sắc luật gì vì họ đưa và bảo ông ta ký trước khi về vườn. Thiên hạ tự hỏi trong suốt 4 năm qua, ai thực sự nắm quyền hành ở toà Bạch Ốc. Ông ta ký xá tội vong nhân cho những người chưa bị kiện cáo hay đưa ra toà trước. Ai chửi thì chửi nhưng cứ làm trước cho chắc ăn.

Vùng tự trị Greenland màu đỏ, rộng lớn hơn Hoa Kỳ 

Buồn đời mình mò thêm tài liệu thì khám phá ra có lý do, ông Trump đã từng nghiên cứu vụ này từ năm 2009 nhưng COvid đến nên ngừng, không phải  tuyên bố sướng cái miệng. Đọc báo bên Âu châu, về Đan Mạch vì có dạo sau khi tốt nghiệp, mình muốn sang Đan Mạch làm việc. Có viết thư cho một kiến trúc sư nổi tiếng ở Copenhaguen nhưng ông ta khuyên không nên đến Đan Mạch vì kinh tế xuống. Dạo đó quen một cô tóc vàng nên muốn sang đó làm việc cho gần nhưng số mình đi mỹ nên gặp cô mít ở Hoa Kỳ nên bò sang.

Hoá ra Greenland, vùng đất của Đan Mạch chiếm đóng từ trên 200 năm qua, đang có vấn đề. Người bản địa đòi quyền tự trị, gây khó dễ cho xứ này vì tốn tiền. Mình có đọc tiểu sử ông vua danh tiếng nhất của xứ đan mạch khi xưa, đem quân chiếm đóng đảo rộng nhất thế giới. Ai ngờ nay đọc chỉ có trên 50 nghìn dân cư. Đó là ngày nay chớ khi xưa chắc còn ít hơn. Tại sao Hoa Kỳ muốn mua hòn đảo này?

Trước hết nên xem địa lý của vùng này thì thất kinh. Rộng 836,300 dậm vuông. Một dậm là 1.6 cây số thì nhân lên là hết muốn làm tính. 1.6 x 1.6 = 2.56 cây số vuông roofi nhân cho 836,300 là xong. Xem chừng to hơn cả 6 lần Đức quốc hay rộng hơn cả tiều bang Alaska và Texas nhập lại. Từ bắc chí nam vùng này dài đến 2,670 cây số.

Nói về kinh tế thì rất thấp và được Đan Mạch hổ trợ 600 triệu mỹ kim hàng năm 20% GDP hàng năm. Kinh tế độ 3 tỷ mỹ kim hàng năm. Vùng này có độ 55,000 người ở. Xem như mỗi tháng chính phủ Đan Mạch phải chi cho người bản địa $1,000 hay $12,000/ năm. Tỏng khi GDP người Việt mỗi năm chỉ có độ $2,500. Có độ 27,000 thuộc thành phần lao động. Xem như phân nữa dân số đi làm, tỷ lệ thất nghiệp độ 3.7%. Kinh tế tốt nhưng vấn nạn là không thu hút người đến vùng này làm việc hay đầu tư. Ngành ngư nghiệp là chính vì 98% sản phẩm xuất cảng như tôm và cá thu.

Vấn đề là đảo Xanh này có nhiều vấn nạn xã hội như tỷ lệ tự tử cao nhất thế giới, giết người và bạo lực gia đình rất cao và uống rượu cao nhất thế giới. Uống rượu vô thì con vợ lải nhải là khệnh ngay.

Ngoài ra thủ đô xứ này thiếu hụt trên 1,000 căn nhà và trên 2,000 người đang đợi nhà chính phủ cấp. Nhà cửa ở đây đắt vì xây cất tốn thêm độ 30%. Xứ giá băng này nghe tới là rùng mình. Mấy xứ bắc âu như Đan Mạch, được xem là xã hội chủ nghĩa, được chính phủ cung cấp nhà cửa cho các hộ nghèo. Chỉ có xứ Na Uy là khá nhất vì có dầu hoả và dân cư ít nên dân chúng sống được chính phủ bảo trợ. Còn thì với tinh thần làm theo năng suất hưởng theo nhu cầu khiến ít ai chịu khó lao động, ngồi nhà uống rượu ngâm thơ là chính. Nhậu theo năng suất hưởng theo nhu cầu là đời em cô đơn.

Được cái là vùng này, có các mỏ uranium, các địa chất cần thiết cho ngành kỹ nghệ, dầu thô và ga nhiều nơi và dự trữ nước ngọt. Sau này người ta chỉ chở các băng tuyết về thành phố để bán cho dân xài uống nước ngọt tinh khiết.

Trong suốt 200 năm, Đan Mạch trị vị kiểu chiếm đất như thực dân khi xưa. Chỉ đến 2009 thì vùng đất này mới dành lại quyền tự trị. Nhưng Đan Mạch vẫn còn thẩm quyền về chủ quyền.

Vấn đề là Đan Mạch không có khả năng để khai thác vùng đất này vì kinh tế quá bé. Nay có khuynh hướng của dân xứ Đan mạch là muốn hợp tác với Hoa Kỳ để phát triển vùng này. Cả hai cùng hưởng. Thật ra theo bài báo của Đan Mạch thì năm 2019, ông Trump đã nói đến vấn đề này nhưng covid xẩy ra nên gác lại. Thay vì truật xuất di dân lậu, chở họ qua đây sinh sống, phát triển kinh tế là xong chuyện. Đa số người đan mạch muốn Hoa Kỳ nhảy vào khai thác vùng này để họ hưởng lây.

Tại sao Hoa Kỳ muốn Greenland vì có nhiều hầm mỏ, làm chủ vùng Arctic này về hàng hải di chuyển ở vùng này khi Trung Cộng và Putin chạy loạn xoạn ở vùng này. Tuần trước thủ tướng Đan MẠch và lãnh đạo Greenland đồng tuyên bố là xứ này sẵn sàng nhận lại nền độc lập. Nếu vùng này được trao trả độc lập thì họ có thể hợp tác với Hoa Kỳ để phát triển kinh tế, giúp người bản địa xoá đói giảm nghèo, hết uống rượu và tự tử. GDP thay vì 5 tỷ bắt cá bán, có thể lên đến 50 tỷ hàng năm, lương bổng khá lên, có nhà có cửa thay vì đợi chính phủ xây nhà cho ở.

Sự việc này tương tự ở Hoa Kỳ, các thổ dân, người bản địa khi xưa mà người Việt gọi là mọi da đỏ. Sau khi được đưa vào các vùng tự trị, dân tình cũng chán, uống rượu mệt thở. Cứ hàng tháng người ta thấy người bản địa lãnh tiền xong, bò ra khỏi khu vực dành riêng cho họ. Mua rượu uống quên đường về, nằm la liệt ở cổng vào khu tự trị. Sau này các lãnh đạo của người da đỏ, mới hợp tác với người Mỹ xây các sòng bài, kiếm tiền cho họ sinh sống. Con trai của thi sĩ Nguyên Sa, có kể mấy vụ anh ta làm y sĩ cho vùng tự trị người da đỏ.

Đi chơi trong các công viên quốc gia, thường thấy những tấm bảng lưu ý du khách không cho thức ăn các con sóc, nai,… kiểu xã hội chủ nghĩa, khiến chúng bỏ thói đi tìm thức ăn. Con người cũng vậy nếu nuôi họ cả đời thì họ chỉ biết nghe lời, làm theo ai nuôi họ. Quên tự phát triển tài năng của mình.

Nếu Greenland hợp tác với Hoa Kỳ thì cả 3 nước đều hưởng lợi. Đan Mạch thoát khỏi vụ trả nợ, trợ cấp hàng năm cho dân bản địa, dân bản địa có thể có lợi tức cao hơn xưa và Hoa Kỳ có khả năng phát triển vùng này, kiếm tiền thêm và kiểm soát hàng hải của vùng này, cô lập ông Putin và họ Tập.

Đó là điều kiện kinh tế, địa lý và chiến lược hiện nay. Họ cho biết là đang làm việc qua đường dây ngoại giao. Ông Trump có gửi con trai sang đây dọ hỏi tình hình. Có thể một ngày đẹp trời nào đó, người Mỹ đi viếng vùng này, không cần đem theo sổ thông hành, không phải học tiếng Đan MẠch, hay tiếng thổ ngữ.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Cali chìm trong biển lửa

Mấy ngày nay, mình nhận được email và tin nhắn từ các thân hữu từ Pháp, Ý Đại Lợi, Hoà Lan và Việt Nam, hỏi vụ cháy Cali có bị ảnh hưởng hay không. Mình nói chưa, vấn đề là tuần tới gió Santa Ana lại kéo về nên phải đợi hết vụ này mới hết lo. Mình theo dõi một chuyên gia khí tượng tại Cali thì ông này báo động từ hai tuần trước. Phải công nhận ông này rất giỏi. Các đài truyền thông lấy video ông này rồi đọc lên đài, không dẫn nguồn. Thường gió thổi độ 1, 2 ngày là xong, kỳ này ông ta tiên đoán 2 tuần lễ nên lo sốt vó. Thứ 7 lại gió rồi tuần tới nữa. Chán Mớ Đời 

Hàng năm, gió Santa Ana thổi về từ tháng 10 cho đến tháng 4 mới hết. Lý do là vùng Nam Cali có rất nhiều núi xung quanh nên khi áp xuất giảm thì tạo ra gió, thổi vào thung lũng của vùng Los Angeles và quận Cam. Mấy ngày nay, mình chạy lên Victorville thì không thấy gió vì ở cao độ nhưng khi chạy về nhà là gió thổi vù vù. Cách đây mấy năm, cháy gần khu nhà mình ở. Lý do là một ông thần làm việc cho CalTrans, kiểu nha Kiều Lộ của Việt Nam Cộng Hoà xưa, ông ta đi dọn đường. Như thường lệ, họ hay lấy một loại “flare” bẻ ra để báo hiệu cho xe phía sau tránh xe của họ như xe cảnh sát, mỗi lần có tai nạn. Đúng lúc hôm ấy, gió Santa Ana thổi về, thổi bay luôn ống flare báo hiệu vào cỏ dại, bắt lửa cháy nguyên khu vực.

Cứ mỗi lần có gió này về là Cali bị cháy, vì nhiều người bất cẩn, nấu nướng ngoài trời rồi quên dập tắt lửa bằng nước nên khi gió thổi về lại làm bùng nổ lửa thế là cháy lan như lần trước, có một đám trẻ vào rừng picnic, gió thổi thế là tiêu Tùng một đám rừng và nhà cửa. Khiến các công ty bảo hiểm không dám bán bảo hiểm cho người dân Cali. Mình mới mua lại bảo hiểm thì thấy giá lên gấp 4 lần từ các công ty ngoài Cali. Chán Mớ Đời 

Loại flare này, cảnh sát hay sử dụng trên đường để báo động hiểm nguy trước mặt như đụng xe này nọ.

Thật sự, Cali có thể tránh vấn nạn cháy rừng kiểu này nếu chính phủ tiểu bang đừng có áp dụng các luật lệ vớ vẩn dựa theo chính sách bảo vệ môi trường này nọ. Mình là nông dân nên mỗi năm, phải tỉa cây nhánh khô. Thường các nhánh cây, bị các nhánh khác trên cao che ánh sáng mặt trời thì bị chết khô. Mình phải cắt bỏ đi, nếu không thì cành lá mới sẽ không đâm nhánh ra. Ngoài ra có sự nguy hiểm là nhánh khô dễ bị cháy. Đi Việt Nam về mình phải cưa một số cây cao, che khuất ánh mặt trời làm chết cây phía dưới.

Các lính cứu hoả của tiểu bang Oregon chuẩn bị lên đường đến Cali để trợ giúp dập tắt các ngọn lửa

Những năm 1950 thì tại Cali, người ta chặt cây, sử dụng cho việc xây cất nhà cửa độ 6 tỷ bộ anh hàng năm. Ngày nay chỉ còn có 1.5 tỷ bộ anh, xem như giảm 75%. Các rừng Cali chiếm độ 1/3 tiểu bang, có độ 163 triệu cây chết. Nếu ai vào các công viên sẽ thấy mấy cây mọc sát nhau thì thường có cây chết, vì không vươn lên được, không có ánh sáng mặt trời, điển hình công viên ở Yorba LInda mà khi mình hay chở vợ con đến đây đạp xe đạp, cây chằn chịt, chết rất nhiều nhưng họ không được cắt bỏ. 

Lý do là California Environmental Quality Act (CEQA) và các quy định khác, hạn chế các thành phố quản lý cây cối trong vùng của họ. Như cắt bỏ các cây chết, vì rất dễ bắt lửa. Có nhiều dự luật như AB 2330, AB 1951, AB 2639 được đưa ra thì bị quốc hội tiểu bang đa số là Dân CHủ (70%) hay ông thống đốc bác bỏ. Tương tự các dự luật của thượng nghị viện Cali như SB 1003, cho phép CEQA làm các đường dây điện dưới lòng đất vì dễ bị cháy nhưng đều bị bác bỏ. Các luật lệ cấm không được tỉa bỏ các cây chết khiến khi rừng càng ngày càng dầy đặc, có lửa cháy dễ bắt lửa. Năm ngoái mình đi viếng công viên quốc gia Yosemite, thấy cây chết rất nhiều. Thêm hệ thống trụ điện của Cali quá cũ nên dễ bị nổ cháy, lan qua rừng cỏ dại. Nhưng họ không cho chôn đường dây điện vì tàn phá môi trường.

Đây là hồ Tulare lớn nhất Cali, thung lũng San Joaquín, chứa nước cho dân Cali xài nay họ cho nước chảy ra biển nên Cali phải mua nước từ tiểu bang Colorado mà mỗi năm, họ hay mời mình đi viếng, được trả ăn uống và khách sạn hàng năm để có cớ mua nước Colorado. Xem bản đồ thấy nay chỉ còn đất xanh, còn lại hai cái hồ bé xíu. Vùng này là thủ phủ của hạnh nhân Cali. Các nông dân bỏ vườn rất nhiều vì không có nước. Nếu ai đi xe từ Bắc hay Nam Cali qua vùng này sẽ thấy các tấm bảng to đùng, kêu gọi xây đập nước.

Mình thấy họ phỏng vấn các người nổi tiếng ở Hồ Ly Vọng, mấy người này chửi bới chính phủ. Mình nghe nói bà thị trưởng Los Angeles, lấy 17 triệu Mỹ kim của ngân sách dành cho đơn vị cứu hoả, để nuôi người vô gia cư nhưng chưa được sử dụng. Họ chuẩn bị thế vận hội năm 2028. Các đội cứu hoả mở nước cho các vòi rồng thì không có nước vì nước chảy đến quá chậm. Mình đoán là không có tiền mua nước dự trữ. Lý do là từ mấy chục năm nay, từ khi Đảng Dân Chủ cầm quyền, 3 ngành Lập Pháp, hành pháp, và tư pháp thì họ không cho trữ nước ở khu vực thung lũng San Joaquín. Tại đây có cái hồ to đùng Tulare, chứa nước từ các dãy núi Sierra, có đỉnh Whitney cao nhất nội địa Hoa Kỳ, hàng năm tan tuyết chảy về, giúp dân Cali tiêu thụ nước uống. Họ sợ mấy con cá không bơi ra biển được nên cho phá bỏ cái đập nước này để biến thành một hồ khô. Và dân Cali phải mua nước từ tiểu bang Colorado về nên nước khá đắt. Nhất là vào mùa khô, Cali bị hạn hán này nọ.

Nhà ở Mỹ xây bằng gỗ nên khi gặp lửa là xem như đời em cô đơn.

Nếu Cali không thay đổi luật lệ về bảo tồn rừng và cây cối thì cháy rừng vẫn tiếp nối, năm này qua năm nọ đến khi hết chỗ để cháy. Cạnh vườn mình có mấy cột điện nên công ty điện lực, hàng năm cho người đến để phát cỏ xung quanh mấy cây cột điện, phòng cháy. Nhưng đó là cỏ dại chớ nếu có cây thì xem như họ sẽ không được cắt tỉa nhánh hay cây khô. Cây bơ của mình thì trồng cách cột điện 10 bộ anh. Chán Mớ Đời  

Các tiêu chuẩn xây cất nhà cửa đều dựa trên phòng chống động đất nhưng phòng cháy thì không. Mình nghĩ nên đưa thêm tiêu chuẩn các phòng cháy nhưng làm bằng gỗ thì ngọng còn làm bằng nhôm thì đắt gấp đôi.

Khi chúng ta tự sướng kêu là bảo vệ môi trường cho có vẻ trí thức. Khi xưa, mình cũng bảo vệ môi trường đến khi làm nghề nông dân thì mới hiểu thiên nhiên 4 mùa thay lá nên không theo chủ nghĩa vô ý thức, không hiểu gì về thiên nhiên nữa. Khi chúng ta chặt cây già, để không gian thì mấy cây non sẽ mọc lên. Tre già măng mọc, đó là luật thiên nhiên, không nên nhân danh bảo vệ môi trường, một cách ngu xuẩn cấm không cho ai chặt cây. Đó là sự vô minh. Chán Mớ Đời 

Mình đọc trên mạng, người ta chính trị hoá vụ cháy, đổ lỗi cho Đảng Dân Chủ này nọ. Thật ra, chúng ta cần bình tỉnh tìm ra nguyên cớ cứ mỗi lần có gió là biển lửa. Phải hiểu lý do này nọ, chớ chửi nhau, chả đưa đến giải quyết vấn đề. Bảo vệ môi trường là đúng nhưng phải cho phép chặt cây khô, cây chết. Cho trữ nước chớ khi cháy nhà, thì thành phố có ngân sách chỉ mua chừng ấy nước hàng năm thì họ đâu có tiền mua thêm khi cháy nên ống vòi rồng có đó nhưng không có nước đến thì cũng cặp đất mà ăn.

Cali cứ nhìn vào nước Đức. Họ nhân danh bảo vệ môi trường, ủng hộ Đảng Xanh, dẹp hết mấy trung tâm phát điện nguyên tử. Mua ga của Nga để đốt, và năng lượng xanh, mặt trời mặt trăng chi đó để bảo vệ môi trường. Nay chiến tranh Ukraine khiến họ ngọng, kinh tế banh ta lông, sẽ không bao giờ ngất đầu lên nổi. Họ ủng hộ, kêu vạn tuế Greta, cô bé thánh chiến bảo vệ môi trường đến khi cô ta kêu gọi giúp đỡ Gaza thì họ hết cho lên truyền hình.

Đây là danh sách những gì cần thiết để cháy nhà cần di tản thì đem theo

Mình về Pháp và Ý Đại Lợi năm ngoái, thấy tinh thần bảo vệ môi trường lên cao kinh hoàng, so với thời Lalonde mới cho ra đời Đảng Xanh. Ai đi xe hơi bự là bị chúng đâm thủng bánh xe, cạo trầy sơn xe, chửi bới khi lái xe to. Xe bên Âu châu rất nhỏ so với xe ở Hoa Kỳ.

Mình chụp từ video họ cho rằng hình vệ tinh chụp từ mấy năm nay cho thấy cái hồ dự trữ nước Santa Ynez không có nước từ mấy năm qua.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Tại sao có con gái nhiều thì nghèo ?

Hôm trước, thấy trên mạng, anh của một người bạn học cũ, than là nhà anh ta khi xưa ở Đà Lạt nghèo khiến mình thất kinh. Có lẻ anh ta so sánh đời sống hiện nay ở hải ngoại và khi xưa tại Đà Lạt. Vì mình đến nhà anh ta hoài, có khi ngủ lại đêm vì giới nghiêm, để học thi tú tài với anh bạn, được mời ở lại ăn cơm. Có anh trai đi du học. Bố mẹ có nông trại nuôi bò này nọ thêm nhà trọ cho sinh viên thuê. Nhà có cơm thịt dưa hành đầy đủ thêm chỉ có một cô con gái và 4 tên con trai. Việt Nam, nhà nào có con gái đông là nghèo như nhà mình. Có đến 8 cô em gái. Nội bà cụ mua băng vệ sinh mỗi tháng cho 8 cô con gái là đủ nghèo, chưa kể áo quần chưng diện để chụp hình toả nắng. 

Hàng xóm bên cạnh cũng có một gia đình 3 tên con trai, và 7 cô con gái, mà mình có gặp lại được hai chị em hàng xóm trong chuyến về Sàigòn lần trước. Khi xưa, con gái lớn lên đủ tuổi là bố mẹ gả chồng cho bớt tốn băng vệ sinh. Theo thống kê thì nuôi một cô con gái tốn gấp 3 lần nuôi con trai. Theo kinh tế thị trường thì nên đẻ con trai, đỡ tốn tiền nuôi. Nhờ đó mà về già, con gái nhớ ơn cha mẹ nên có người, mình nói có người là vì con cái có bệnh mất trí nhớ nhanh sớm hơn bố mẹ. Cha chung không ai khóc.

Ông trời rất hay, cho người lớn tuổi bị bệnh lãng trí để quên cảnh con cái không đoái hoài đến, để khỏi buồn đời nhìn cô lựu. Cha mẹ nuôi con như biển hồ lai láng, con nuôi cha mẹ tính tháng tính ngày. Hồi con còn nhỏ, bố mẹ đứng đợi con ở cổng trường mỗi ngày, về già thì ngồi đợi con trước nhà hay cửa ra vào của viện dưỡng lão, mong con đến thăm.

Mình không sống thời bao cấp nên không biết, chỉ nghe kể là sau 75, mấy cô em phải sử dụng lá chuối khô để làm băng vệ sinh. Nay thì thả dàn đủ loại Kotex. Có lần chở bà cụ đi chơi, con gái gọi điện thoại, nhờ ghé tiệm mua băng vệ sinh, khiến bà cụ mình ngạc nhiên vì nghe nói đàn ông ở Việt Nam ít ai làm chuyện đi mua băng vệ sinh cho con gái hay vợ. Mình dẫn bà cụ vào tiệm CVS, chỉ đủ loại băng vệ sinh khiến mẹ mình cứ kêu u châu. Mình nhớ khi xưa, người lớn dặn mình không được đi ngang dưới các dây kẽm phơi quần áo nhất là quần phụ nữ vì sẽ học ngu. Mình hay quên khi chạy chơi với đám bạn trong xóm nên hay chạy trốn dưới mấy chỗ phơi đồ nên ngu từ đó đến giờ. Thiên hạ hay hỏi mình “mi ăn chi mà ngu rứa?” Mình trả lời chơi năm 10 trốn dưới quần đen của đàn bà.

Mình có kể vụ lịch sử của nịt ngực, xú chiêng này nọ hay quần lót phụ nữ rồi. Hôm nay, kể vụ băng vệ sinh cho có vệ sinh trên mạng xã hội. Ông giáo sư da đen Thomas Sowell, cho rằng chủ nghĩa thức tĩnh (wokism) đã hại người da đen của ông. Biến họ thành những nạn nhân của nô lệ dù luật lệ cấm nô lệ đã được xóa bỏ từ lâu. Trước đây, nói chung là trước khi Luật Dân sự được công nhận, qua các cuộc đấu tranh được hướng dẫn bởi ông Martin Luther King Jr., mà giáo sư Thomas Sowell có tham dự.

Sau khi thành công được quyền Dân Sự, người da màu không còn bị cho ngồi sau xe buýt, không được chung chạ với người da trắng thì một số chính trị gia da màu, nạn nhân hoá lịch sử của người da đen khiến trong tâm thức, họ đổ lỗi cho quá khứ cha ông bị bắt làm nô lệ, đòi được bồi thường này nọ. Kết quả người Mỹ da đen bị bỏ xa về mặt kinh tế bởi người da trắng vì trước đó người da đen, chưa bị nhiễm tư tưởng độc hại, nạn nhân hoá của quá khứ, có rất nhiều người nổi tiếng trong các ngành nghề khác ngoài các môn thể thao. Ngày nay, gần 90% con người da đen được sinh ra với cha mẹ không làm đám cưới. 

Chúng ta thường được nghe các thuộc địa cũ của người Tây phương nêu lý do họ không tiến bộ là vì di sản của người ngoại quốc, đô hộ này nọ. Ít ai nhìn thấy sự vươn lên của Tân Gia BA, một hải đảo nhỏ, không có gì hết mà nay lợi tức dân của họ cao hơn cả Hoa Kỳ. Hay sự thành công của Trung Cộng từ khi Mao Trạch Đông qua đời. Sự trì trệ của các nước này vì tham nhũng, hơn là vì di sản thực dân. Đổ lỗi cho thực dân dễ hơn là chấp nhận mình ngu, bất tài.

Hôm nay mình đọc được tiểu sử của bà Mary Beatrice Kenner, một người da màu, đã thay đổi cuộc sống của bao nhiêu phụ nữ trên thế giới nhờ phát minh của bà ta. Bà ta học đại học được hai năm thì bỏ vì không đủ tiền đóng học phí. Vấn đề là thời đó có kỳ thị chủng tộc, khi người ta biết sáng chế của bà ta về băng vệ sinh, để thị trường hoá thì có liên lạc nhưng khi biết bà ta là người da màu thì họ không muốn ký hợp đồng nên bà ta không làm tiền với sáng chế của mình. Nếu như ngày nay thì giàu to. Thế giới có 7 tỷ người, cứ tính đổ đồng 2 tỷ người phụ nữ ở tuổi có kinh nguyệt, mỗi tháng bán một bịch băng vệ sinh là đủ giàu. Con cháu ăn suốt đời đến khi họ khám phá một loại khác nhẹ nhàn hơn. Nếu bà ta thành công thì cos lẻ người da đen sẽ noi gương bà ta khuyến khích con cháu học hàng thay vì chỉ mong chơi thể thao để đổi đời.

Bà Mary Beatrice Kenner, người đã sáng chế băng vệ sinh cho phụ nữ nhưng ít ai nhớ đến

Tóm lược về bằng sáng chế băng vệ sinh của bà Kenner, một người da màu, sinh ra trước khi Quyền Dân Sự rất đời, đã phát minh các thứ thực dụng, dù nghỉ học đại học vì tài chánh. Họ cho biết boos bà ta cũng chuyên sáng chế này nọ. Trước đây họ gọi là đai vệ sinh, khác với đai trinh tiết mà mấy ông thập tự quân, bắt mấy bà vợ đeo khi họ theo vua đi sang Trung Đông, làm cuộc thánh chiến. Nếu ông chồng chết thì bà vợ sẽ không bao giờ được mở cái vòng đai trinh tiết và chết theo nó. Lên thiên đàng làm 72 trinh nữ cho mấy ông thập tự quân chết vì thánh chiến. Vụ này mình chế thêm nghe. Nói ra các ông cố đạo chửi chết.

1. Thiết Kế Của Đai Vệ Sinh

• Đặc Điểm Chính: Đai vệ sinh là một thiết bị điều chỉnh được với một túi chống thấm nước, được thiết kế để giữ miếng băng vệ sinh cố định. Thiết kế này giúp giảm thiểu tình trạng rò rỉ, vốn là vấn đề phổ biến với các sản phẩm vệ sinh phụ nữ thời bấy giờ. Đai có thể dễ dàng đeo dưới quần áo, mang lại cảm giác thoải mái và an toàn.

• Vật Liệu và Sáng Tạo: Việc sử dụng chất liệu chống thấm nước của Kenner là một bước tiến vượt bậc, cải thiện đáng kể về vệ sinh và giảm sự khó chịu. Thời điểm đó, hầu hết phụ nữ sử dụng các miếng vải tái sử dụng, vốn thường cồng kềnh và dễ bị xê dịch hoặc rò rỉ. Có lẻ vì vậy mà phụ nữ khi xưa chỉ bận váy, không được bận quần. Ai bận quần sẽ bị phạt vi phạm thuần phong Mỹ tục. Đến khi bà Kenner, sáng chế ra băng vệ sinh, mấy bà mới bận quần cho oai.

• Dễ Dàng Sử Dụng: Đai có thể điều chỉnh phù hợp với nhiều kích cỡ khác nhau, bảo đảm tính tiện dụng cho nhiều phụ nữ.

2. Tại Sao Phát Minh Này Cần Thiết

• Lựa Chọn Hạn Chế Thời Đó: Vào những năm 1950, các sản phẩm vệ sinh phụ nữ còn rất sơ khai, và các miếng băng dính dùng một lần chưa xuất hiện. Nhiều phụ nữ phải sử dụng các miếng vải tái sử dụng cần giặt thường xuyên, gây bất tiện và không bảo đảm vệ sinh. Đai vệ sinh của Kenner mang đến một giải pháp hiện đại và thực tế hơn, đáp ứng nhu cầu cải thiện vệ sinh và sự tiện lợi.

• Trao Quyền Cho Phụ Nữ: Phát minh này mang lại sự tự tin và tự do hơn cho phụ nữ trong kỳ kinh nguyệt, giúp họ tham gia các hoạt động hàng ngày mà không lo ngại về rò rỉ hay khó chịu. Mình nghe kể khi xưa, phụ nữ đến thời kinh nguyệt là nằm nhà, không đi đâu cả. Mất sức lao động, có lẻ vì vậy mà người ta ưa chuộng con trai hơn con gái. Mới lú nhú vú là gả chồng cho rảnh nợ đời.

Nhớ có lần thằng con học tiểu học mà trường đã dạy về kinh nguyệt phụ nữ để con trai hiểu khi đám con gái khó chịu. Một hôm, đồng chí gái bực cái gì đó khiến mụ vợ la hét om sòm, thằng con chạy lại kêu bố đừng có buồn, mẹ con đang có kinh nguyệt, khiến mình thất kinh.

3. Thách Thức Mà Mary Kenner Đối Mặt

• Phân Biệt Đối Xử: Sau khi nộp bằng sáng chế vào năm 1954 (được cấp vào năm 1956), một công ty bày tỏ sự quan tâm đến việc sản xuất đại trà sản phẩm này. Tuy nhiên, khi họ phát hiện ra bà là người da màu, họ đã rút lại lời đề nghị, minh chứng cho sự phân biệt chủng tộc dạo ấy mà bà phải đối mặt.

• Hạn Chế Trong Thương Mại: Do rào cản về chủng tộc và giới tính, Kenner không thể đưa sản phẩm của mình ra thị trường đại chúng. Bà không thu được lợi nhuận tài chính đáng kể từ phát minh này, mặc dù nó đã giải quyết một vấn đề phổ biến.

• Bị Lấn Át Bởi Các Sáng Chế Sau Này: Đến những năm 1970, các miếng băng vệ sinh có keo dính dùng một lần trở nên phổ biến, thay thế nhu cầu sử dụng đai như của Kenner. Thế là hết cơ hội làm tiền.

4. Di Sản Của Đai Vệ Sinh

• Bước Tiến Trong Sản Phẩm Vệ Sinh Phụ Nữ: Mặc dù đai của bà không đạt được thành công thương mại trong thời gian bà còn sống, nó đại diện cho một bước tiến lớn trong các sản phẩm vệ sinh phụ nữ. Công việc của bà đã đặt nền móng cho những cải tiến sau này, góp phần vào sự phát triển của các giải pháp thực tế và hiệu quả hơn cho sức khỏe phụ nữ.

• Sự Công Nhận Đóng Góp Của Bà: Trong những năm gần đây, Kenner được tôn vinh như một nhà phát minh tiên phong, người đã cải thiện cuộc sống của phụ nữ. Câu chuyện của bà nhấn mạnh những đóng góp của phụ nữ da màu đối với lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới, vốn thường bị bỏ qua. Ai có kinh nguyệt hàng tháng thì nhớ khấn vái bà Mary Beatrice Kenner này.

5. Tác Động Rộng Lớn Đến Sức Khỏe Phụ Nữ

Những thách thức mà Kenner phải đối mặt trong việc đưa phát minh của bà ra thị trường nhấn mạnh sự kỳ thị và thiếu đầu tư vào sức khỏe kinh nguyệt thời bấy giờ. Công việc của bà đại diện cho tầm quan trọng của việc tạo ra các sản phẩm đáp ứng nhu cầu độc đáo của phụ nữ, phá vỡ những điều cấm kỵ xã hội.

• Truyền Cảm Hứng Cho Các Nhà Sáng Tạo Tương Lai: Sự kiên trì của Kenner nhắc nhở chúng ta rằng sự sáng tạo và bền bỉ có thể mở đường cho những đóng góp ý nghĩa, ngay cả khi đối mặt với sự áp bức hệ thống. Nhất là cho người da màu, không đổ lỗi cho quá khứ để vươn lên.

Ngoài ra bà ta còn sáng chế đồ giữ cuộn giấy đi cầu nhưng cũng không làm ra tiền dù có bằng sáng chế.

Đai vệ sinh của Mary Kenner không chỉ là một phát minh; nó là biểu tượng cho quyết tâm của bà trong việc cải thiện cuộc sống của phụ nữ bất chấp mọi rào cản. Công việc của bà tiếp tục truyền cảm hứng cho các cuộc thảo luận về bình đẳng, sáng tạo và những đóng góp bị lãng quên của phụ nữ da màu trong lịch sử. 

Chỉ khổ là ngày nay, mấy người chuyển đổi giới tính, sẽ không cần băng vệ sinh. Không hiểu mấy phụ nữ chuyển giới tính có bị kinh nguyệt hành mỗi tháng hay không. Bác nào có tin tức này thì cho em xin để bổ túc.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn