Ăn uống khi du lịch

Mình có quen một cặp lớn tuổi hơn mình ở miền nam Cali. Mỗi lần đi du lịch xa là thấy họ tải các tấm ảnh trải nghiệm ăn uống nơi xứ lạ quê người. Cặp này thích ăn uống như Tây đầm, uống rượu này nọ. Có lần họ rủ hai vợ chồng đi du lịch chung nhưng vào giờ chót chỉ mình và đồng chí gái đi vì chị vợ bị đau chân hay sao đó. 

Một tiệm ăn quên tên thấy họ trang trí các bức tượng to đùng thêm người tiếp viên bận đồ nên chỉ đoán là ở Hy Lạp

Đồng chí gái với mình thì không chú ý tới ăn uống. Đi du lịch thì ăn các món dân dã bình dân của người dân sở tại là vui rồi vì không thích ăn lắm. Hai vợ chồng không uống rượu nên không rành về “savoir de vivre” của người Pháp lắm. Mình thích viếng thăm các nơi đẹp, Mỹ thuật nên có những tiệm ăn được trang trí đẹp lộng lẫy nên tìm đến để trải nghiệm. Ngày nay có những địa danh nổi tiếng vì trước đây có những văn hào, thi sĩ nổi tiếng đã từng ghé lại thì chúng ta chỉ gặp toàn du khách nên tránh vì chả có gì là đặc biệt. Có thể đi ngang cho biết chớ ăn uống đắt tiền mà gặp toàn du khách. Không tạo lại khung cảnh của ngày xưa lắm. Nắm ngoái mình về Paris, đi ngang tiệm Les 2 Magots, thấy toàn du khách ngồi, khác với 50 năm trước khi mình có đến vài lần với đám bạn học chung vì trường ở gần đây.

Người ta nói vẻ đẹp nuôi dưỡng tâm hồn nhưng nếu chúng ta ăn trong ánh sáng lung linh của đèn cầy, trong khung cảnh trên đỉnh núi hay trong các hang động. Đó không còn là thức ăn thuần chính mà được xem trải nghiệm cuộc sống, tạo dựng kỷ niệm khi đời đã rong rêu mà chúng ta khó quên. Trong cuộc đời giang hồ của mình từ khi còn ở Âu châu đến nay, mình du lịch trên 60 nước. Tuần tới sẽ đi thêm 3 nước cho đủ 70 thì kể các trải nghiệm về ăn uống tại xứ lạ quê người thì chắc không bao giờ hết.

Như có một lần ở Barcelona, đi ăn với đồng chí gái vào ban đêm trên đỉnh đồi Montjuic nhìn xuống thành phố này. Một tiệm ăn phải đặt bàn đâu mấy tháng trước khi sang barcelona, phải trả tiền phân nữa trước vì mỗi đêm họ chỉ nhận 12 thực khách. Nếu vì lý do gì mình không đến thì họ vớt tiền đặt cọc. Mình thuộc dạng gà chạng vạng là lên chuồng mà bữa ăn khởi đầu 9 giờ đêm, là giờ mình đi ngủ. Thuê taxi chở đến sớm hơn và đợi ở ngoài đến đúng giờ họ mới mở cửa. Hôm đó chỉ có 2 bàn 12 người. Khởi đầu bữa ăn từ 9 giờ tối đến 12 giờ đêm, ăn 14 món và không biết bao nhiêu loại rượu, mình không uống rượu nên họ đổi nước trái cây đủ loại cho mỗi món ăn, khiến mình ngủ gà ngủ gật khi ăn.

Hay gần đây khi hai vợ chồng đi viếng Capadoccia ở Thổ Nhĩ Kỳ, ngồi trên đỉnh đồi đá, xung quanh, ánh sáng của hoàng hôn từ từ tắt lịm trên các hang động đá khác thường rất là đẹp tuyệt vời. Phải công nhận ánh sáng chiều đó quá đỉnh, rất đẹp. Hai vợ chồng kêu một món đặc sản của vùng này, quá ngon. Món được nấu trong cái thố, đậy lại và trét đất sét để bịt kín cái thố bỏ vào lò lửa. Hôm sau thuê xe chở đến một khu nghỉ dưỡng vắng như chùa bà đanh nhưng thức ăn quá ngon, chỉ có hai vợ chồng được hầu hạ như 2 tên nông dân lạc vào nhà Thỗ.

Có những tiệm ăn trên thế giới mà du khách muốn được ghé vào để trải nghiệm. Mình hy vọng có dịp dẫn đồng chí gái đến trải nghiệm mấy nơi này:

Năm ngoái về Paris, mình có mời gia đình cô em đi ăn ở tiệm “Le Train Blue” trong nhà ga xe lửa Lyon mà mình đã có kể rồi. Thuộc thời La Belle Époque, trang trí rất đẹp. Chỉ cần ngồi đây ăn hay uống là cảm thấy đang ở trạng thái khá xa lạ. Có thực khách người Pháp đến ăn nhưng đa số là du khách. Nói chung ngồi ăn trong khung cảnh được trang trí đẹp thì nông dân như mình cũng vẫn có cảm xúc trước vẽ đẹp nhất là các món ăn ngon. Nông dân như mình thì đẫn hết mấy miếng bánh mì. Cho thấy khi xưa đi chơi, bằng xe lửa đối với người pháp là một trải nghiệm, xe dừng họ ghé vào ăn trưa hay tối trước khi xe lửa chuyển hành. Ngày nay chúng ta ăn cái gì cho lẹ hay vào tiệm ăn, cứ bấm bấm cái điện thoại. Chúng ta mất đi tỉnh thức về cuộc sống.

Thật ra đến mấy chỗ này, nếu được bận đồ của thời La Belle époque, sẽ có cảm hứng hơn nhiều. Nhớ khi xưa, ở trường có hay làm các Bal, có năm bận áo quần theo thời La Belle époque , đội mũ như Claude money, đủ trò khá vui. Nay vào thấy du khách kéo Vali, rẹt rẹt, đa số là người Mỹ hay Nhật và đại Hàn. Thường mấy chốn này ít có cả bầy du khách nên thường thấy 1 hay 2 người người Nhật hoặc đại Hàn.

Polignano A Mare, Ý Đại Lợi 

Ở bên Ý Đại Lợi, vùng biển Adriatic có một tiệm ăn gọi là Grotta Palazzese, ở Polignano a Mare, gần Bari. Mình có ghé lại thành phố này vẽ những dạo đó chỉ ăn pasta thôi, cũng có thể tiệm này chưa mở. Tiệm ăn được dựng lên trong hang đá ngay bờ biển. Ngồi ăn mà nghe sóng vỗ vào ghềnh đá, trong ánh sáng lung linh của cây nến, nhìn mụ vợ ăn ào ào. Đó không thể xem là bữa ăn tối mà là một đêm để nhớ một đời. Mình đoán chắc là đắt tiền vì chỉ có mấy bàn.

Có một nơi mình muốn đến nhưng phải đợi ông thần Puchin chết mới bò lại được. Để xem trạm xe điện ngầm Mạc tư Khoa và ghé tiệm ăn Turandot để xem trần nhà được thiết kế kiểu Baroque với những chandelier để chiêm ngưỡng khung cảnh vua chúa thời xưa như đi xem Opera, như điện Versailles, sống xa hoa, xa rời nhân dân để họ làm cách mạng tiêu diệt hết. Thay vào đó một lớp lãnh đạo khác cũng gian hùm hay tàn bạo hơn.

Hay trở lại Luân Đôn để ghé tiệm Clos Maggiore, được xem là tiệm ăn lãng mạn nhất thủ đô sương mù này.

Lần sau trở lại Paris, phải đến ăn ở tiệm Beefbar để xem các đá Cẩm thạch, gương được khắc trổ và thịt bò. Sàn nhà quá đỉnh. Chỉ cần ăn món rẻ tiền để vào xem là đủ mãn nguyện.

Hôm sau ghé tiệm Pink Mamma, đoán là tiệm ăn Ý Đại Lợi, hiện đại hơn nhưng tràn đầy sức sống, ít du khách. Nhưng khó vì mụ vợ không thích pháp.

Không biết có dịp trở lại Cabo San Lucas hay không vì đã đến nay nhiều lần nhưng nếu các bác có dịp đến đây thì nên ghé lại tiệm El Farallon, Mễ Tây Cơ, tiệm ăn này được thiết kế ngay sườn đồi của vách đá. Chiều ra đây ăn nhìn hoàng hôn từ từ lặn xuống Thái Bình Dương. Mình có trải nghiệm được bữa ăn ở Matzatlan, Mễ Tây Cơ không xa chỗ này. Buổi chiều vợ chồng chị vợ và vợ chồng mình. Họ làm một cái lều ngay bãi biển cho tụi này, có hai người hầu. Ăn uống no nê nhìn hoàng hôn lịm dần trong màu tím. Ông anh cột chèo cứ nhắc hoài đến bữa ăn tối này.

Hay lần mình dẫn bà cụ đi Thái Lan, cạnh Phuket có một hòn đảo. Hai mẹ con ngồi ngày biển ăn nhìn hoàng hôn đẹp mê hồn. Một trong nhưng kỷ niệm đẹp vối mẹ mình.

Lần sau đi thăm con gái ở New York chắc phải ghé lại tiệm Le Bernardin, nghe nói thức ăn đồ biển rất ngon. Tên thì có lẻ là đầu bếp người Pháp. 

Trở lạI PARIS, sẽ dẫn mụ vợ đến viện bảo tàng Orsay, một nhà ga xe lửa cũ gần trường mình học khi xưa, cạnh sông Seine, sau được cải tạo thành viện bảo tàng, thức ăn thì không ngon lắm nhưng khung cảnh thì quá đẹp. Mình có đến khi mới mở cửa.

Ai đến Budapest, Hung Gia lợi nên ghé tiệm cà phê New York rất đẹp. May mấy ông cộng sản khi xưa không đập phá. Mình chỉ vào xem sơ sơ vì đông quá. Nếu có trở lại thì sẽ đặt chỗ trước để uống cà phê ăn bánh của họ.

Mình không thích ăn uống lắm nhưng đi du lịch thường muốn xem Mỹ thuật của những tiệm ăn vì trang trí nội thất rất quan trọng để thực khách có thể ăn và trải nghiệm. Để xem kiến trúc để hiểu lịch sử của thành phố, của xứ này quyện vào thức ăn, ẩm thực. Chớ còn ngồi ăn 3 tiếng đồng hồ thì Chán Mớ Đời.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Chúng ta còn lại gì sau 50 năm

Tuần trước có chị bạn học Trưng Vương của đồng chí gái từ Việt Nam sang chơi nên có họp mặt nho nhỏ. Nghe nói chị ta chuẩn bị định cư tại Hoa Kỳ, trên San Jose. Cho thấy gần 7 bó người Việt vẫn tiếp tục bỏ quê ra đi, làm lại cuộc đời. Ngồi nói chuyện với mấy anh bạn thì giác ngộ cách mạng 4 người ngồi chung, uống rượu trong khi vợ hát karaoke. Hoàn cảnh của mỗi người sang Hoa Kỳ rất khác biệt. 

Thấy trên báo Việt Nam kêu gọi "Nghe nao nức trong lòng thủ đô ta sục sôi đánh Mỹ" "Diệt đế quốc Mỹ, phá tan bè lũ bán nước" khiến mình thất kinh. Hoa Kỳ đang áp thuế 149%, đang đợi ngày thương lượng với đối tác Mỹ mà là ngoằng lên như vậy thì khó đàm phán. Chán Mớ Đời  

Trong 4 người ngồi nói chuyện thì một anh thì vượt biển mấy lần, bị bắt ở tù mấy lần. Thề trước cờ tổ quốc Việt Cộng là sẽ không bỏ nước ra đi nữa, cố gắng xây dựng một con người mới của xã hội chủ nghĩa, đi nghĩa vụ quốc tế bên cao miên nhưng khi bò về Sàigòn lại có móc nối lại ra đi, bị tù nữa. Cuối cùng đến mỹ, học ra kỹ sư làm việc nay về hưu. 

Một anh khác thì đi theo diện đoàn tụ gia đình nên bớt gian nan, chỉ kể bao nhiêu năm sống với Việt Cộng, khổ đau đến giờ vẫn nằm ác mộng. Khiến mình nhớ cô giáo dạy việt văn khi xưa kể, đang ngủ nằm mơ thấy đi xích lô đạp đến toà đại sứ để xin chiếu khán nhưng xe đạp chậm quá, sợ Việt Cộng không cho đi nên nhảy xuống xe để đi cho nhanh, ai ngờ té xuống giường, gãy xương chậu. Cho thấy quá khứ vẫn hiện hữu trong tâm thức của chúng ta. Một anh khác thì đặc biệt vì sinh tại miền Bắc nên quen cực khổ theo chỉ tiêu tất cả cho tiền tuyến miền nam trước 75. Sau 75, con cán bộ lớn nên được du học bên liên Xô. Rồi buồn đời đầu tư ở Hoa Kỳ đem được cả gia đình qua Hoa Kỳ. Nay là công dân Mỹ. Xong om

Mình có chị bạn, bác sĩ, sinh tại miền Bắc trong thời chiến tranh, bố gốc người hoa, còn mẹ gốc việt nên sau năm 1979, bị đuổi nên cả gia đình xuống tàu, vượt biển đến Hương Cảng. Nghe chị ta kể về thời chiến bị máy bay Mỹ bắn phá dội bom cũng te tua lắm. Mình thấy vụ Mậu Thân, họ bỏ bom napalm trên Số 4 là đủ tởn. Nhớ một đời.

Anh bạn cho biết khi đọc bí kíp không làm mà vẫn có ăn nên tìm cách vượt biển

Cho thấy người Việt định cư tại Hoa Kỳ khá phức tạp chớ không đơn thuần như xưa. Trước 75, có một số nhỏ du học sinh viên phản chiến như Nguyễn Thái Bình hay Ngô Bá Long, con bà Ngô Bá Thành và kiều bào, sinh viên ủng hộ Việt Nam Cộng Hoà. HÌnh như ông Long này đã qua đời. Mình nghe đến tên ông ta khi sang Hoa Kỳ, nghe nói ông ta dạy ở Harvard hay đâu đó. Hình như ông ta phản tỉnh sau này.

Sau 30/4/75, thì có lớp người Việt di tản trên độ 100 nghìn người rồi từ từ lớp người vượt biển rồi đến lớp người Việt đoàn tụ gia đình. Sau khi Hoa Kỳ và các nước không nhận người vượt biển nữa thì có chương trình O.D.P., và H.O, các người nào bị tù Việt Cộng trên 3 năm được ra đi với gia đình. Sau này có phòng trào về Việt Nam lấy vợ rồi du học sinh muốn ở lại. Cuối cùng là những người có tiền đầu tư theo diện EB5 đem tài sản qua Hoa Kỳ. 

Nay nghe nói trên 2 triệu người việt khắp 5 châu. Có rất nhiều cán bộ trung kiên cũng đánh Mỹ cút ngụy nhào rồi chạy qua Hoa Kỳ ăn trợ cấp của Mỹ, đế quốc Sài lang. Mình có gặp một lần, một ông cán bộ lớn, bỏ vợ lớn đi theo vợ trẻ qua đây. Hình như ông ta cho con du học, lấy người Mỹ bên này, bảo lãnh sang. Nghe ông ta tự xưng; tôi là di dân chớ không phải vượt biển, đoàn tụ,… kể là đem theo được 3 triệu đôla cách đây 10 năm và hiến kế cho các cán bộ ở Việt Nam tìm đường qua Mỹ đánh cho Mỹ nhào luôn. Ông ta có ghé vườn mình, muốn mua cho ai ở Việt Nam. Vì bọn tư bản đang giãy chết.

Nhà xuất bản Sự thật. Kinh. Nay lại muốn Mỹ không áp thuế. Chán Mớ Đời 

Tuần rồi mình cảm tác 50 năm sau ngày 30/4/75, không có gì thay đổi. Nếu nói không có gì thay đổi thì hơi oan. Việt Nam có thay đổi nhưng so với các nước bên cạnh, láng giềng thì thua xa. Nam Hàn khi xưa nghèo phải gửi lính đánh thuê sang Việt Nam, nay quá giàu, Việt Nam xuất khẩu lao động sang xứ Kimchi này, thậm chí có người đi du lịch rồi trốn luôn ở lại. Người Việt vẫn tiếp tục ra đi như anh bạn vượt biển mấy lần, không ai muốn xây dựng xã hội chủ nghĩa cả. Có người chết trên đường đến Anh quốc trong các xe container. Xem phim Nam Hàn thấy có cảnh người Việt bị nhốt trong các containers. Về Sàigòn thấy thanh niên tiếp tục ra đi lao động quốc tế. Nghe nói phải trả tiền rất nhiều để bọn tư bản ở Nhật Bản, Đài Loan bốc lột. Chỉ thấy lá cờ Mặt Trận Giải Phóng Miền Nam xuất hiện lại trên một cái biểu ngữ. Có chiến sĩ an ninh nhảy vào còm kêu: “1 lũ vòng quốc”, có người rời Việt Nam còm thì có thể đoán họ thuộc dạng vượt biển, đoàn tụ,…

Hôm nay, mình thấy nhà thơ Đỗ Trung Quân kêu khi 20,30 tuổi còn hơi tin tin nay U70 thì tự hỏi sao còn tiếp tục nói dóc lâu thế mấy cha. Có một người nhảy vào còm, xin phép tải về đây:

“Gia đình em cách mạng gương mẫu, đóng góp tiền bạc cho việt minh, tới việt cộng, nuôi giấu cán bộ cấp cao (ông Nguyễn Văn Bảo, đại tá quân đội năm 1972, được đặt tên đường ở Gò Vấp). Em thì không tin từ sau 75, vì gia đình em bị lừa đảo và cướp trắng trợn, 3 lần đổi tiền mà giới hạn số tiền được đổi, bắc kỳ cố tình kéo Nam kỳ xuống sống nghèo khổ/mọi rợ/lừa đảo/ăn cướp giống họ để dễ cai trị, thay vì phải dựa vô sự hòa hợp để phát triển và văn minh hơn. Sau 50 năm vẫn tiếp tục lừa đảo, chối bỏ sự thực sao? Có tay đảng viên nào dám đứng ra xin lỗi dân không? Mừng "giải phóng"? Không bao giờ.”

Đọc còm này khiến mình nhớ có lần đọc một bài viết về một gia đình có công với cách mạng. Căn nhà của họ là nơi dấu các cán bộ nằm vùng, và là nơi xuất phát cuộc tổng công kích Mậu Thân tại Sàigòn làm chết không biết bao nhiêu người dân vô tội. Nay căn nhà lịch sử muốn sửa chửa lại không được mà bán cũng không được vì Hà Nội không cho phép. Sao Hà Nội không mua dùm họ, làm viện bảo tàng chi đó để gia đình cách mạng này có tiền mà sinh sống. Họ có công với cách mạng thì giúp họ lại. Thay vì hết đi săn thì làm thịt con chó. 

Có một bác đi đoàn tụ, kể là khi xưa, đêm tối nó bò về, kêu nấu cơm cho nó ăn, đói quá. Nay đi đường, cần giấy tờ lên xã nhờ nó ký tờ giấy. Nó kêu để đó, vài ngày nữa lên. Nay mà quốc gia về như xưa, nó có núp dưới quần tui, tui cũng cởi ra rũ cho nó văng ra để quốc gia bắt nó. Đả đảo Thiệu Kỳ, cái gì cũng có, hoan hô Hồ Chí mInh mua cái đinh cũng xếp hàng.

Nghe nói điêu khắc gia bức tượng này đang bị bệnh nặng

Có người gửi cho mình bài viết nói về những người phản chiến, Nôm na ăn cơm quốc gia thờ ma cộng sản. Bài viết kể về những người nằm vùng hay sinh viên xuống đường biểu tình,… theo mình rất khó lên án họ. Lý do là mình chỉ nhìn những gì họ đã làm với kinh nghiệm ngày nay.

Tương tự ngày nay, chúng ta thấy 2 phe chửi nhau. Bên thì tín đồ Trump bên thì tín đồ Kamala. Nếu chương trình của chính phủ Trump giúp Hoa Kỳ bớt nợ nần, dân tình khá lên thì sẽ đánh giá vào lúc đó còn không thì 4 năm nữa bỏ phiếu cho Đảng Dân Chủ. Ai đúng ai sai chỉ có thời gian mới trả lời. Phải cho họ cơ hội để thực thi chính sách của họ như 4 năm trước, chúng ta đã để chính phủ Biden thực thi chương trình của họ. Nay người Mỹ thấy chính sách đó không hợp, nên đa số người Mỹ đã bầu cho ông Trump. Chúng ta nên để họ thực thi chính sách của họ thay vì chửi bới. Chúng ta có thể quan sát xem họ thực thi ra sao, có hiến pháp hay không thay vì cứ chửi đổng. 4 năm sau không thành công thì chúng ta lại đi bầu lại. Đó là thể thức dân chủ đã giúp Nam Hàn, Đài Loan, Tân Gia Ba, Nhật Bản,…giàu có như ngày nay.

Trong khi trong thể chế độc tài, họ không cho mình bầu người có tài hơn, một chương trình khả thi hơn. Thì sẽ không bao giờ thay đổi. Mình lên tiếng, họ bỏ tù. Sự chỉ trích rất cần cho sự tiến bộ. Hiện nay có những ông bà toà lên tiếng, can thiệp vào những thực thi của chính phủ Trump. Nhiều điểm có đúng, nhiều điểm hơi lộn xộn nhưng khá hay. Giúp kiểm soát chính phủ Trump không làm càn.

 Thời gian đã trả lời là các tay nằm vùng đã giúp Việt Cộng chiếm đóng miền nam nhanh hơn. Sau đó họ như Phạm Lãi, Trương Lương trốn để khỏi bị giết bởi Việt Câu Tiễn. Khi xưa, họ nằm vùng có thể vì yêu nước, thấy xã hội miền nam tham nhũng này nọ. Cũng có thể bị bắt buộc vì nếu không Việt Cộng sẽ giết. Đà Lạt có vài người bị đặt chất nổ. Ông cụ mình không theo Việt Minh nên họ, đêm đêm đến nhà kêu ông cụ ra để họ chặt đầu làm gương như trong bài hát Người ANh Vĩnh Bình mà nhạc sĩ NGuyễn Đức Quanh kể. Có ông kia kể, Việt Cộng về bắt cha ông ta, lấy cái rựa chặt đầu trước mặt cả gia đình và hàng xóm. Lớn lên ông ta đi lính Việt Nam Cộng Hoà để đánh Việt Cộng.

Con gái tiệm hủ tiếu Nam Vang, đường Minh Mạng kể, sau 75 có một ông nằm vùng kể cho mẹ chị ta là trước 75, ông ta được lệnh mang mìn đặt trong gà mên đem và tiệm rồi sơ ý bỏ đó đi ra để làm nổ chết sinh viên võ bị cuối tuần hay ghé lại đây ăn. Đi ra thì thấy mấy đứa nhỏ đang chơi trước cửa tiệm nên ông ta đi vào tiệm và lấy cái gà mên đem về. Nếu ông nằm vùng này không có cái tâm thì có lẻ mấy đứa bé chết hôm đó. Mình nghe kể có cô học chung khi xưa ở Yersin, là người đặt mìn ở khách sạn Ngọc Lan, giết chết mấy người, trong đó có một anh hàng xóm.

Viết tới đây mình vẫn thắc mắc một chuyện khi xưa. Ông cụ mình có công xa. Sáng chở mấy đứa em đi học. Một hôm mở cửa xe ra thì nghe tiếng đồng hồ tích tắc nhưng không biết ở đâu. Ông cụ với mình, cứ mò mò xem nó nằm ở đâu. Bổng nhiên có một ông xa lạ, bò lại, chui vào xe rồi không nói gì cả. Ông ta lấy một cái gói có cái đồng hồ, giấu nơi trần xe, rồi bỏ đi về phía trường Đa Nghĩa. Ông cụ và mình nhìn nhau như bò đội nón. Dạo đó Việt Cộng nằm vùng gài lựu đạn nơi xe ông Thanh trước nhà hàng Nam Sơn khiến ông ta và anh Paul, thủ quân của túc cầu Đà Lạt, chết khi mở cửa xe. Mình không biết có phải họ gài mìn trong xe ông cụ rồi thấy 6 đứa con leo lên xe nên ông thần nằm vùng bò lại, lấy trái mìn đi. Bác nào tham gia vụ này thì inbox cho em, để em cảm ơn không để mìn nổ giết ông cụ lẫn mấy đứa con.

Sự việc cho thấy Việt Nam Cộng Hoà khi xưa là một chế độ dân chủ. Tuy chưa hoàn hảo nhưng đó là bước khởi đầu. Người ta có quyền chửi bới, xuống đường để bày tỏ không đồng quan điểm với chính phủ Thiệu-Kỳ. Nay chúng ta khám phá ra toàn bị Việt Cộng nằm vùng giựt dây phía sau. 50 năm sau ngày chấm dứt chiến tranh Việt Nam, người Việt chỉ có quyền bầu cho người đã được Đảng chỉ định. Chúng ta không có quyền chọn lựa như người Mỹ, 4 năm bầu 1 lần để thay thế đường lối mình không thích. 

Có ông giáo sư đại học Louvain của Bỉ quốc, khi xưa giúp Việt Cộng rất nhiều. Sau này về hưu, ông ta về Việt Nam, lấy quốc tịch Việt Nam, ra ứng cử đại biểu quốc hội, mong đem tài năng của mình phục vụ đất nước nhưng Đảng không cho ra. Đọc hồi ký ông ta kể đi xe cyclo đạp thì khám phá ra ông đạp cyclo là người đã từng cai quản máy IBM trong bộ tổng tham mưu mà Hà Nội chả có ai biết sử dụng. Để máy nằm một cục.

Dạo mình mới sang pháp thì thất kinh. Khi thấy người việt ngoài đường thì chạy lại hỏi thăm. Họ nhìn mình như kẻ điên. Sau này mới hiểu là có hai loại người Việt tại Âu châu. Một được xem là phản động, ủng hộ Việt Nam Cộng Hoà và một được gọi là Việt kiều Yêu Nước thân Hà Nội. Ăn cơm quốc gia thờ ma cộng sản. Hai bên không bao giờ nhìn mặt nhau. Còn đánh nhau mỗi khi đụng độ ở chợ Tết tại Maubert.

Năm ngoái qua Ý Đại Lợi gặp lại mấy anh bạn thời sinh viên du học. Nhắc lại lần đầu gặp một anh bạn gốc Quảng Nam, làng Thanh Quýt. Có hôm mình vừa ăn cơm ở đại học xá xong thì bà gác dan kêu lại nói có một thằng mít ở trong phòng đọc báo. Mình mừng quá chạy vào phòng. Sang Ý Đại Lợi mấy tháng mà chưa gặp tên mít nào cả. Thấy một tên mít đang ngồi đọc báo. Chạy lại hỏi phải người Việt không. Anh ta lờ đờ sau khi ăn một đĩa spaghetti nên chưa tiêu hoá được, nhìn mình rồi hỏi giọng quảng “ Có cho-óng không “ mình hỏi chống gì. Anh ta kêu “cho-óng cọng”. Mình đáp có thì anh ta mời xuống nói chuyện như bắp rang. 

Hồi Tết về Hội An, mình có ghé sang làng Thanh Quýt, chụp cái đình của làng gửi cho anh ta xem vì từ năm 1972 đến nay, anh ta chưa về lại Việt Nam. Bố mẹ được bảo lãnh sang và quy tiên hết nên không có lý do về lại thêm cô vợ gốc miền nam, sau 75 tài sản gia đình bị tịch thu hết, vượt biển cả đại gia đình. Cả hai vợ chồng rất chống cộng dù chú họ là Nguyễn Văn Trỗi.

Xếp hàng trước tòa đại sứ hay lãnh sự . Nghe nói có Trên 17 ngàn người Việt nộp đơn đóng 5 triệu đô để đi Mỹ. Không biết có đúng hay dân bựa trên mạng. 

Trên thực tế người Việt tại hải ngoại khá phức tạp, gồm nhiều thành phần vì di dân qua Hoa Kỳ hay các nước khác nhưng họ có một mẩu số chung là không muốn sống dưới chế độ hiện nay. Người nghèo ra đi đã đành, nhưng ngay cán bộ giàu có cũng ra đi hạ cánh an toàn thì chúng ta phải đặt lại vấn đề.

người Việt xung phong đi lao động quốc tế, chấp nhận để cho tư bản Sài lang chúng bốc lột

Tại sao sau 50 năm thống nhất, người Việt vẫn tiếp tục ra đi?

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Trăm năm chung một vườn Bơ

Hôm qua, buồn đời mở ứng dụng đã được cài đặt không biết tự bao giờ, tự động tính số bước chân của mình mỗi lần mình đi bộ hàng ngày, để xem hôm nay đi bộ trên vườn được nhiêu bao dậm. À nhớ rồi sau khi mua cái vườn. Vậy xem như mình mua cái vườn này đúng 11 năm vào ngày hôm nay. Bổng nhiên hiện lên số bước chân mình đã đi từ khi bắt đầu làm vườn khiến mình thất kinh. Thật ra nhiều khi đi bộ, mình không đem theo điện thoại cũng như đồng hồ đeo tay nên không có tự động ghi lại. Lý do là khi đi bộ với vợ mình không thích đem theo điện thoại vì muốn dành tất cả thời gian cho mụ vợ, vì hai vợ chồng chỉ có thời gian 3 dậm đi chung cho mỗi ngày. Lý do là đi bộ cứ 3 dậm là mụ vợ kêu mắt tè nên phải canh là vậy. Ra biển hay đi Đâu đều phải canh. Nay đồng chí gái mê tập đàn nên hai vợ chồng bớt đi biển hay đi bộ mỗi ngày trong khu vực.

Đọc cái này thất kinh

Mình đã đi từ ngày 22 tháng 9 năm 2016 đến hôm nay được 19,113,761 bước chân (7,843.2 dậm) sử dụng ứng dụng Pedometer++, xem như 12,548.80 cây số. Xem như gần 8.5 năm, trung bình mỗi năm đi bộ được 1,476.33 cây số hay là 123.03 cây số cho mỗi tháng hay trung bình 4.1 cấy số mỗi ngày. Xem ra cũng bình thường, không có chi là đặc biệt. Mà mình cũng cài đặt trung bình mỗi ngày phải đi 3 dậm. Có lẻ khi tập leo núi 3 ngày hàng tuần khi sắp sửa leo núi mới nhiều như vậy. Khi đi nhiều hơn, khi thì đi ít hơn vì có tập mỗi ngày nội công Hồng Gia và Thái Cực Quyền. Hay bơi mỗi tuần.

Ở trên San Jose, có một cặp vợ chồng gốc Đà Lạt, sáng nào hai vợ chồng đều leo núi. Hôm ghé lại nhà họ ngủ qua đêm, họ rủ leo núi nhưng đồng chí gái thức dậy không nổi vào giờ đó nên đành hẹn khi khác. Về Đà Lạt, lại nhận được tin nhắn của họ rủ đi bộ xung quanh hồ Xuân Hương nhưng cũng quá sớm cho đồng chí gái nên chịu. Đồng chí gái mà thức giấc, không có mình bên cạnh là mệt nên phải ở trong phòng, đọc sách đợi nàng thức giấc. Đi chỗ lạ là mụ vợ, yếu bóng vía, sợ đủ trò nếu ở một mình. 

Từ ngày mua cái vườn để chia lô bán, mình đi bộ mệt thở mỗi khi vào vườn. Tính chia lô bán nhưng không hiểu lý do, lại thích cái vườn vì mỗi lần vào đây mình thấy yên bình, hạnh phúc. Có người muốn mua nhưng lại tiếc nên thôi. Đợi vài năm sau, khi không làm nổi thì tính sau nhưng nay có thằng con đồng ý nối nghiệp làm nông dân nên để lại cho nó. Hít không khí trong lành, nghe tiếng chim, thấy rắn bò, sóc nhảy,… Cứ tính đi từ đầu vườn đến cuối vườn là 1 dậm, đi ngược lại là 2 dậm thêm dốc đồi nên mau oải lắm. Nhiều hôm đi tới lui cả 9 dậm. 

Lý do là mỗi khi vào vườn, mình phải đi vòng vòng xem có gì khác lạ như ống nước bị coyote cắn phá, thiên hạ ăn cắp bơ. Thường họ hái xong, bỏ vào trong thùng hay bao gạo để chỗ nào, lấy lá che lại hay để khơi khơi. Lý do nặng quá để khiêng, nên đợi kêu thêm người lại phụ hay có nhiều người hái buổi sáng rồi chiều đi làm về, ghé lại lấy thì mình đem về bán, khỏi mất công hái. Hay nhiều khi họ nghe tiếng động thấy mình đến nên bỏ chạy. Vườn rộng 20 acres nên không thể nào làm hàng rào được vì tốn tiền. So với số tiền bị mất bơ thì không đáng. Cho dù có rào đi nữa cũng bị mất trộm. Có vườn bơ gần vườn mình, rào dây kẽm gai đủ trò, thiên hạ cắt dây kẽm gai, de xe bán tải vào, rọi đèn pin hái, nhiều khi không nhớ để bao tải đựng bơ ở đâu. Quản lý sáng ra đi vòng vòng thấy, đem bán. Có báo cảnh sát thì họ cũng chả thèm điều tra. Ngay mình ở đó còn chưa bắt được vì quá rộng. 

Do đó khi đi tuần, thấy ống nước hư, lại phải đi bộ về nhà kho để lấy đồ nghề và vật liệu để sửa chửa. Cứ đi tới đi lui là hết ngày, bù lại thì có sức khoẻ. Nay mình có con ngựa sắt với cái rờ-mọt, kéo đồ nghề đi theo nên cũng khỏe. Con ngựa sắt là chiếc xe ATV mà thiên hạ dùng chạy băng đồi vượt suối. Hái bơ cũng bỏ lên xe rờ-mọt kéo, đỡ phải đi tới đi lui mất thời gian. Mình mua nhà, chủ nhà có hai chiếc này nên mình kêu họ tặng cho mình gây dựng tình cảm hữu nghị. Đem vào vườn sử dụng. Cũ người mới mình.

Con ngựa sắt và cái xe rờ-mọt

Tuần rồi mình có cho thợ đem xe máy cày, làm mấy con đường leo đồi để xe ATV có thể kéo đồ lên trên cao vì trước đây, phải đi bộ, đem đồ nghề lên khá châm nhất là khi hái bơ, vác mấy thùng bơ cả 100 cân đi xuống đồi là hơi mệt. Nay thì cứ cho thùng lên rồi thợ hái xong bỏ trong thùng trên đồi, rồi xe lên cẩu xuống hay mình đi sửa chửa ống nước cũng dễ. Để đầy đủ dụng cụ, đồ nghề, không phải chạy đi chạy lại kiếm. Được thêm có đường đi bộ dưới bóng mát của 1,200 cây bơ. Có một ông thần nào, về hưu, buồn đời, chạy vào vườn mình, hỏi có cần giúp gì không rồi mỗi tuần anh ta đến phụ giúp. Anh ta tự đi mua mấy các tag có số, rồi đi đóng mỗi số lên mỗi thân cây nên mới biết bao nhiêu cây trong vườn. Khi mua mình có đếm rồi nhưng sau này có trồng thêm. Lâu lâu anh ta đem thức ăn của vợ nấu vào cho mình đem về ăn với đồng chí gái. Chị vợ nấu ăn cực ngon. Muốn ăn bưởi quýt hay bơ thì cứ tự nhiên hái về cho vợ.

Khi xưa, mình chỉ làm cầm chừng, đủ vốn, đợi bán cho developers nhưng nay thằng con đồng ý theo nghề của mình nên bỏ thêm tiền sửa chửa lại và cải tiến, cập Nhật hoá với kỹ thuật ngày nay. Mình thay lại hệ thống tưới nước dùng ống nước schedule 40 để khỏi bị coyote cắn vì hệ thống drip của Do Thái được chủ trước sử dụng mau bị mục vì nắng. Mình mất thời gian mỗi ngày để sửa chửa. Nay thì khoẻ chỉ có lâu lâu phải thay cái đầu tưới. Bớt tiền và công sức bảo hành. Mình cho gắn hệ thống wifi trong vườn để ở nhà mình có thể dùng ứng dụng tắt mở hệ thống nước nếu thấy các thiết bị đo độ ẩm báo động cây ở khu vực nào cần tưới. Khi mình mua cái vườn thì chủ trước mướn một ông thợ, sáng ông ta đến vườn mở nước tưới khu vực này, đóng khu vực kia nên khá tốn nước vì mở 24 tiếng. Mình gắn đồng hồ tự động, chia thời khoá biểu, khu vực nào tưới mấy giờ rồi đến khu vực bên cạnh. Mình không cần phải vào vườn mỗi ngày, có thể đi chơi này nọ. Vấn đề là khi trời nắng nóng quá thì cần phải tưới thêm, hay trời mưa, không cần tưới thì mình phải chạy lên vườn. Do đó mình gắn hệ thống wifi để ở nhà ôm vợ, mở ứng dụng tưới hay tắt, không mất 2 tiếng đồng hồ chạy lên chạy về. Đi chơi mình mở ứng dụng ra xem rồi biết cần tưới hay không tưới. 

Hoa bắt đầu nở nên người nuôi ong đem các tổ ong mới đến. Họ làm mật ong nguyên chất không pha chế gì cả nên giá cả khá hữu nghị, đắt hơn ở Costco vì Costco cũng tốt nhưng cũng có pha nhưng ít hơn các chỗ khác bán.

Có ông Mễ đòi mua mật ong với cả tổ ong dù sáp ong chả bổ béo gì cả. Nhưng người nuôi ong không chịu làm vì mất thì giờ

Mấy cây bơ được chủ trước trồng trên 30 năm nên rất cao. Vấn đề là cây cao che hết ánh sáng mặt trời nên khiến chết nhiều cành nên không đâm trái, thêm các chất dinh dưỡng được cây hấp thụ dùng để nuôi thân cây nên trái nhỏ nên mình chặt cây thấp xuống để cây tự mọc mấy nhánh mới ra thấp hơn, cho nhiều trái to hơn trước đây, nên bán có giá hơn. Phải chịu khó không có trái 1 hay 2 năm nên phải chặt từng khu vực, năm nay là năm cuối cùng chặt hết các cây cao nên 2 năm nữa là xem bơ ra hoàn toàn trong vườn. Là vui vẻ cả nhà. Tỉa cây phải theo lời ông thợ là vào ngày rằm. Thấy cũng có lý vì cây tỉa vào ngày rằm thì sống lại, mọc nhánh nhanh còn không thì chết hay eo ọp mất hai ba năm mới sống lại được.

Cái duyên mua cái vườn giúp em tìm hiểu thêm về trồng trọt và sức khoẻ. Rồi cơ duyên lại đưa đẩy em leo núi. Nếu không leo đồi mỗi ngày tại vườn thì khó mà leo núi Kilimanjaro, Machu Picchu, Mount whiteney hay mấy chỗ khác. Em đang dự định đi bộ ở Bồ đào Nhà và Tây Ban Nha với thằng con tháng 9 này. Mỗi ngày đi 25 cây số. Sau vụ bơ bán xong em sẽ bắt đầu tập luyện. Mỗi ngày đi bộ trong vườn, sửa chửa hay cắt nhánh khô, dọn dẹp 10 dậm thì hy vọng trong vòng 3 tháng, hai cha con có đôi chân cứng cỏi để đi bộ trên con đường đến Santiago de Compostella.

Bác sĩ khuyên chúng ta đi bộ mỗi ngày trung bình độ 2 cây số. Để giúp điều hoà áp huyết, tim mạch lưu thông,… có vườn nên em không cần phải phấn đấu đi bộ gì cả. Phải lết vào vườn vì nếu không thì tốn nước, tốn tiền. Trung bình mấy năm đầu hệ thống tưới nước cũ nên cứ bị hư, chảy nước khơi khơi nên cực,  muốn bán. Nay với hệ thống tưới được thay mới nên khỏe đời, giờ chỉ cần chăm sóc cây, toả nhánh khô để có không gian cho nhánh khác ra trái là vui đời nông dân.

Do đó dạo này có mấy bác gửi tin tức cho em đọc nhưng không có thì giờ vì phải hái bơ bán. Em chỉ đọc tin tức làm ra tiền chớ tin tức chống trump hay bênh trump thì chịu. Không có thời gian để đọc thiên hạ chửi nhau. Người ta nói giàu nhờ bạn mà ngu cũng vì bạn. Đi chơi về, có anh bạn kêu Short Tesla thì em nghe theo và khi Tesla xuống thì em vui. Gửi cho anh bạn một thùng bơ. Cách đây mấy năm có anh bạn khác kêu mua cổ phiếu một công ty ở Gia-nã-đại, em nghe theo, rồi hai năm sau anh ta gọi còn giữ cổ phiếu này không. Em kêu 2 năm qua chưa xem. Mở ra thì thấy từ khi mua $126, nay lên $1,000 và anh ta kêu bán thế là em bán, tuần sau nó xuống te tua. Do đó em chỉ đọc tin nhắn của bạn bè nếu làm ra tiền còn mấy bác nào thương em, muốn bồi dưỡng thêm chính trị, trí tuệ cho cái não nông dân cho em thì em xin cảm ơn, mấy bác gửi tin tức làm ra tiền, đầu óc em không thích đọc dính dáng đến chính trị hay tri thức gì cả. Từ ngày lấy vợ, đồng chí gái đã cài đặt định hướng kinh tế thị trường trong não nông dân của em. Xong om

Mới tháng 3 mà rắn chuông đã ra rồi. Thường là tháng 6 trở đi.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn