Giới trẻ Hoa Kỳ theo xã hội chủ nghĩa
Hôm trước nói chuyện với anh bạn học Yersin, ông thần bổng nhiên hỏi tại sao giới trẻ ngày nay bầu cho xã hội chủ nghĩa như ở New York và Seattle tuần vừa qua thay vì đảng dân chủ như từ mấy chục năm nay. Khiến mình ú ớ, sao lại hỏi tên làm vườn, suốt ngày chỉ thấy bơ và bơ. Câu hỏi khiến mình suy nghĩ vì đảng dân chủ có đưa ra một ứng cử viên kỳ cựu, cựu thống đốc tiểu bang nhưng vẫn không thắng dù cộng hòa ở xứ này như ở Cali chả là gì cả.
Như tổng thống Clinton khi xưa hay kêu đồ ngu chỉ là kinh tế nên mình tìm thử lý do kinh tế khiến giới trẻ bỏ dân chủ chạy theo chủ nghĩa xã hội. Và xem chủ nghĩa tư bản là cái Ác, cần phải dẹp bỏ.
Ngày nay, người Mỹ có thể mượn $1,000,000 để mua nhà nếu làm trên $100,000/ năm. Họ có thể mượn tiền mua chiếc xe giá $75,000 nếu lương căn bản là $45,000/ năm. Tự hỏi nếu mượn $250,000 để đi học đại học mà ra trường lãnh lương có $40,000/ năm thì có phải là một chọn lựa ngu xuẩn hay thông minh. Nhưng tại sao bố mẹ lại không cản con mình, nhiều người còn khuyến khích bảo lãnh, tạo điều kiện cho con bớt trả nợ. Có chị kia quen kêu mình ngu vì nghe lời tụi hắn, cho đi học UCLA về mấy môn khi ra trường không kiếm được việc. Như thằng con học về khảo cổ nên ra trường bí quá chạy xe cứu thương. Con gái cũng vậy với tư tưởng học ở trường về chủ nghĩa thức tĩnh, học cái chi về xã hội nhân văn rồi ra trường, đi làm việc cho cơ quan thiện nguyện, lương ba cọc ba đồng. Chị ta phải rút tiền hưu ra trả một phần cho con. Tại sao bỏ ra mấy trăm ngàn đi học đại học để rồi chả kiếm được việc. Chỉ vì muốn chứng tỏ cho bạn bè là con mình học UCLA. Hôm trước, có đọc bài viết kể mấy sinh viên Harvard, học ra trường mà kiếm việc cả năm nay chưa được lại ôm cả đống nợ.
Có ông ở Toastmasters Club tặng mình cuốn sách của ông Charlie Kirk, nói về sự lừa đảo giáo dục đại học. Có lẻ vì vậy, họ giết ông ta vì cứ đi vào đại học kêu đại học, thầy cô các bạn lừa đảo. Sinh viên ra trường, đi làm thì công ty hỏi có kinh nghiệm, kêu không thì ai mướn. Khi xưa, các tiệm ăn bán thức ăn nhanh là nơi để giới học sinh, thực tập làm việc, lương thấp nhưng giúp họ có chút tiền vào mùa hè và kinh nghiệm tiếp xúc với khách hàng, đồng nghiệp. Nay họ bắt phải trả $25, $30/ giờ thì bố ai mướn nổi. Kêu là chủ bốc lột khi mình chưa có kinh nghiệm. Thế là công ty trang bị các máy bán tự động hay ứng dụng, không mướn giới trẻ nữa. Thế là ngọng. Có máy móc thì không bị xã hội lên án bốc lột nhân công.
Nếu xét theo quan điểm của một tên nông dân ngu lâu dốt bền như mình thì nghĩ không có lợi nhưng bù lại những người trí thức thì xem đó là quá rẻ ($200,000) để học trở thành thành trí thức để chém gió với dân cư mạng. Như khi xưa thời trung cổ, người ta đi học (con nhà quyền quý cao sang) để tìm hiểu về bản thân chính mình. Vì chả muốn làm nông. Nhưng khi xưa ít ra giới giàu có quyền quý cho con trai đi lính, học tập quân đội để bảo vệ lãnh thổ của mình. Ngược lại ngày nay thì họ đẫy con nhà nghèo ra trận.
Với tư tưởng đó thì ra trường không có công ăn việc làm như họ rao khi vào đại học, nên từ từ sẽ bị chủ nghĩa xã hội lôi cuốn cho rằng mọi sự tại chủ nghĩa tư bản và bọn nhà giàu như Karl Marx đã nêu lên khi xưa, bốc lột sức lao động.
Khi đứa trẻ 17, 18 tuổi đầu bị bắt buộc lấy quyết định tài chánh, mượn tiền đi học đại học, đem lại cho đứa trẻ một món nợ khổng lồ suốt cuộc đời mai sau. Nên nhớ 21 tuổi, ở Hoa Kỳ mới được quyền mua rượu hay uống rượu. Cho thấy đại học là một sự lừa đảo của thế kỷ. Họ cứ bựa học đại học sẽ có việc tốt, đời sống tương lai rạng rỡ như thế hệ cha ông, đúng hơn là sau thế chiến thứ 2. Khi Hoa Kỳ bắt đầu phát triển sau cuộc chiến. Trên thực tế, học đại học là một cuộc đầu tư lớn nhất ở tuổi 18, nên cân nhắc cho kỹ, học ngành nào, và có nên hay không. Còn bỏ $200,000 đầu tư vào chứng khoán hay cho vay thì ít ra mỗi năm được $20,000, phân nữa tiền lương sau khi tốt nghiệp và nếu có người mướn.
Nhớ có lần hai vợ chồng quen kêu chúng em có mua một căn nhà mà không ở, hàm ý là mượn nợ đi học đại học cả hai như nợ tiền mua một căn nhà, phải trả hàng tháng mà không bao giờ được ở suốt 30 năm.
Thêm những đứa trẻ chưa có khả năng để thấu hiểu các rể mớ khi mượn tiền đi học do các đại học quảng cáo.
Hệ thống Đại học đã thành công trong việc dụ dỗ giới trẻ học đại học là một vấn đề thiết yếu phải làm. Họ bán tương lai như hồ ly họng. Sẽ có nhà cao cửa rộng giàu sang phú quý. Ra trường đi làm thậm chí ngày nay tốt nghiệp Harvard có người nói cả năm kiếm việc không ra mà phải còn cái nợ hơi mệt đừ. Trong khi đó một tên thợ vịnh xây dựng, lương tối thiểu $25 hay $30/ giờ tùy nghề và tay nghề. $250/ ngày, làm 6 ngày một tuần là $1,500, một tháng $6,000, một năm $72,000. Lại chả nợ nần gì cả. Lấy $200,000 cho vay tiền lời 12%/ tháng thêm $24,000/ năm xem như được $100,000 năm. Chả học hành gì cả.
Vấn đề là tại Hoa Kỳ nếu mượn nợ mua nhà mà không có tiền trả thì có thể bị xiết nhà, ngân hàng lấy căn nhà đó. Xong om hay không trả nợ xe thì ngân hàng xiết cái xe trong khi mượn nợ đại học thì anh không có thể xù được. Cái nợ đi theo anh đến khi xuống lỗ. Đi làm là chúng tự động rút tiền của mình nếu không trả.
Do đó giới trẻ thích Biden vì nghe nói sẽ xoá nợ cho họ. Nghe rất kêu nhưng ông Biden chỉ xóa những người làm cho chính phủ nên thiên hạ ào ào bay vào xin làm công chức để được xóa nợ. Nay ông Trump lên lại muốn dẹp tiệm hết công chức ăn không ngồi rồi ngáp ruổi. Đồng chí gái khi xưa làm cho nhà nước, kêu chả làm gì cả. Thấy đồng nghiệp đến Sở sáng uống cà phê đọc báo đến 10 giới đi họp chi đó đến trưa về đi ăn cơm trưa rồi kêu bêu cho hét ngày.
Anh tốt nghiệp kiếm việc không ra hay làm việc vớ vẩn lại ôm cái nợ $200,000 còn nếu là bác sĩ thì ôm cái nợ $500,000. Nay nghe kêu xù nợ hết với những lời tuyên bố hay như tiếng sáo Trương Chi đến khi yêu rồi thì mới phát giác sự thật Trương Chi tồi tệ tới đâu. Lúc đó thì đã quá trễ. Ôm cái nợ hận đời.
Vấn đề là chính phủ bảo kê các nợ đại học khiến các đại học tăng giá vì họ không sợ bị mất tiền. Do đó nếu chính phủ ngưng bảo kê vụ nợ đại học thì chắc chắn các cơ quan cho vay sẽ suy nghĩ lại nhiều hơn thay vì cho vay bú xua la mua. Anh đi mượn tiền mua nhà hay mua xe, ngân hàng luôn luôn xem credit, cũng như phỏng vấn xem công ăn việc làm ra sao. Trong khi đó một đứa trẻ 18, nộp đơn đi học 4 năm, mượn 200k là họ cho ngay. Khi không mượn được tiền thì anh chỉ đi học trường cộng đồng, rẻ và kiến thức như nhau.
Nhớ có lần mình nói chuyện với một chị, nghe nói tranh đấu gì đó ở Việt Nam. Sau qua Hoa Kỳ, bán nhà cửa bên Việt Nam, qua Mỹ mua được căn nhà rồi cứ xin tiền đi học đại học cộng đồng. Mấy năm trời đi học, cứ hết môn này thì học tiếp môn khác, có tiền xài. Nhà không phải trả vì đã mua đứt với tiền đem từ Việt Nam qua, làm một người sinh viên nhân dân ưu tú như Bác MArx nói khi xưa, học , học mãi. Khỏi đi làm, có tiền ăn học. Nay có lẻ về hưu nên có thể nhận được tiền an sinh xã hội, khởi đi học.
Giới trẻ ngày nay nghe nói chủ nghĩa tư bản là tàn ác, phải tiêu diệt chúng. Phải đánh thuế nhà giàu này nọ nhưng họ quên là chủ nghĩa tư bản giúp xã hội thoát nghèo. Không có tư bản thì không có đầu tư, phát triển, công ăn việc làm. Làm việc cho công sở là xã hội chủ nghĩa, có thời gian lướt mạng. Về hưu lương hưu trí có từ 70-90% lương cũ, được đủ thứ về y tế này nọ nên chính phủ muốn dẹp bớt vì hết tiền.
Về âu châu thì thấy truyền hình cứ nói đến vấn đề hưu trí, giới già không sản xuất, càng ngày càng đông, mà kinh tế chỉ có đi xuống. Mình gặp vài người trẻ nói chuyện thì họ không có công ăn việc thường xuyên, cứ làm tạm vài tháng rồi đi kiếm việc khác. Công việc bấp bên nên khó lập gia đình này nọ, không đẻ. Lại khiến dân số càng ngày càng ít.
Cali có chính sách tương tự xã hội chủ nghĩa hay xã hội dân chủ như bên âu châu. Thế giới đại đồng, người di dân bất hợp pháp cũng là con dân của đức chúa trời nên cần được hưởng phúc lợi y tế, foods stamp như người Mỹ. Tha hồ chửi Trump và MAGA này nọ. Còn người chống xã hội chủ nghĩa hay dân chủ xã hội thì kêu di dân bất hợp pháp, không được hưởng quyền lợi, dù miệng nói ai cũng là con chúa, do họ đóng thuế này nọ. Thường di dân bất hợp pháp lương bổng thấp hơn, họ không đóng thuế vì không giấy tờ.
Giới trẻ đi học ở trường, được thấm nhuần chủ nghĩa thức tĩnh nên tư tưởng của giới trẻ rất khác với bố mẹ chúng. Con mình khi xưa thì ủng hộ Biden lắm vì nghe nói xoá nợ đại học nhưng mấy năm nay chả thấy xoá. Nay đi làm đóng thuế mệt thở, mua nhà cho thuê nên bắt đầu bảo vệ quyền lợi của mình nên thay đổi lập trường. Cho thấy người ta bảo vệ quyền lợi của họ trước tiên, chớ chả có yếu thương đồng loại gì cả.
Họ theo MAGA vì không muốn trả tiền cho di dân lậu, còn dân trí thức thì chửi MAGA ngu này nọ, bảo vệ Obamacare vì không mất quyền lợi được bảo hiểm y tế miễn phí này, thêm mấy bác sĩ nhà thương thích vụ này vì họ nhận tiền mỗi tháng dù bệnh nhân không đến. Nói chung ai cũng bảo vệ quyền lợi của mình cả chớ chả có một tấm lòng khi sống tại Hoa Kỳ.
Dạo này thiên hạ bàn tán vụ thực phẩm cho người Mỹ nghèo. Mình nhớ ông Larry có 12 căn nhà cho thuê nhưng cứ mỗi tuần ông ta chạy xe lại đường Lincoln , thành phố Orange, chạy qua chỗ họ phát lương thực cho người nghèo. Người ta hỏi nhà có bao nhiêu người ông ta kêu 2, họ đưa cho ông ta một thùng thứ căn, trái cây rau cải, khoai tây, đủ trò và bánh mì. Ăn không hết ông ta đem lại nhóm đầu tư địa ốc sáng thứ 6 chia. Ngày ông ta còn lấy nhiều huống chi người bình thường. Ông ta nói xe hơi đậu dài lắm.
Xã hội, tư tưởng thế hệ trẻ Hoa Kỳ đang thay đổi mà chúng ta không nhận ra và họ rất sợ mấy người trẻ như ông Charlie Kirk nên phải sát hại ông ta. Nghe nói, hiện nay giới trẻ trở lại nhà thờ khá nhiều khi họ chán ngấy các tư tưởng làm cách mạng nên tìm về đức tin. Bên âu châu, thì ngày nay thiên hạ vì quyền lợi của họ bắt đầu bỏ ý định thế giới đại đồng, bớt yêu mến đồng loại. Tại Thuỵ Điển nay xem phim tài liệu thì dân theo cực hữu nhiều, muốn tống cổ người hồi giáo, tỵ nạn này nọ. Họ kêu dân này đến đây đi ăn mày gửi tiền về cho xứ họ nên có thể trong tương lai sẽ có phong trào dẫn độ người nhập cư bất hợp pháp. Hoà Lan nay là cực hữu dù trước đây được xem là nước cấp tiến nhất âu châu như cho phép hút cần sa, hay cho kim chích để chích choách. (Còn tiếp)
Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen
Nguyễn Hoàng Sơn
