Showing posts with label ẩm thực. Show all posts
Showing posts with label ẩm thực. Show all posts

Nên hay không nên uống statins

Hôm nay, mình đi khám bác sĩ nhãn khoa. Ông ta hỏi mình có bị tiểu đường, mình nói không. Ông ta hỏi AC1 của mình là bao nhiêu, mình 5.9. Ông ta kêu quá tốt, rồi hỏi bác sĩ chính của mình nói sao. Bác sĩ mình bắt mình uống thuốc statin để phòng bị tiểu đường. Ông ta hỏi mình có uống không, mình nói không. Ông ta nói nên nghe bác sĩ riêng của mình. Chán Mớ Đời 


Từ ngày bác sĩ riêng của mình kêu uống thuốc để ngừa tiểu đường thì mình kêu không nên không thấy thư ký ông ta gọi nữa. Chỉ có phụ tá gọi, kêu đi khám định kỳ vì mỗi năm Medicare cho mình đâu cả chục ngàn nên bệnh viện cứ réo mình đến khám bệnh để họ vớt tiền của chính phủ. Bác sĩ bận nên họ mướn thêm những người phụ bác sĩ, để đo, cho uống thuốc vớ vẩn. Quan trọng là đi các bác sĩ chuyên khoa.

Câu hỏi tại sao cần bác sĩ gia đình. Lý do là bác sĩ gia đình là người viết giấy giới thiệu các bác sĩ khác mà mình cần đi như bác sĩ về nhãn khoa, về chân, hay bác sĩ chuyên về soi ruột,… cứ 5 năm, mình phải đi soi ruột định kỳ mà bác sĩ gia đình của công ty bảo hiểm, phải viết giấy giới thiệu thì công ty bảo hiểm mới trả tiền. Bác sĩ gai đình ngày nay, có nhiệm vụ như gác dan, viết giấy cho phép đi khám bác sĩ chuyên khao hay không. Ngoài ra chỉ kê toa uống thuốc ngừa tiểu đường, thuốc ho, trụ sinh,…


Càng ngày mình càng thấy nhiều bác sĩ lên án cách điều trị của y khoa tây phương hiện nay, ảnh hưởng bởi các công ty thực phẩm, dược khoa,… nhất là vì lợi nhuận. Thay vì lương y như từ mẫu, ngày nay chúng ta có lương y như ác mẫu. Chán Mớ Đời 

Y tế


Gần đây, sau một buổi thuyết trình về y khoả hiện nay, bác sĩ Aseem Malhotra, chuyên gia về mỗ tim, trả lời khi khán giả hỏi, ông có sợ về tính mạng bị đe doạ. Ông ta trả lời có nhưng thiên chức bác sĩ, bắt buộc ông ta phải lên tiếng.


Ông ta cho biết ngày nay, bác sĩ có rất nhiều bệnh nhân, có 5 phút để khám bệnh nhân, không có thì giờ hỏi han thêm về cơ thể, dinh dưỡng nhất là bác sĩ bị thông tin sai lệch, lầm lỗi đưa đến chẩn bệnh sai hay chửa bệnh sai. Mình thấy bác sĩ mình chỉ xem hồ sơ y liệu của mình trước khi vào phong khám.


Lý do là ngày nay, kỹ nghệ y tế là nơi kiếm tiền rất khủng. Các nghiên cứu y khoa được bảo trợ bởi các công ty dược phẩm, thực phẩm, dùng các nghiên cứu để giúp họ làm thêm lợi nhuận, giúp các người mua cổ phần cua công ty làm giàu, không phải để giúp bệnh nhân chóng lành. Quan trọng hơn là giáo dục y khoa hiện tại đã không hướng dẫn, giúp các y sĩ nhận thức về thông tin nhận được, thường được đặt trên lợi tức thay vì bệnh nhân.


Điển hình là gắn mấy cái stent cho bệnh nhân dù không cần thiết. Theo thống kê thì 43% bác sĩ chuyên về mỗ tim, thông tim, biết là gắn mấy cái stent không giúp ích gì cho bệnh nhân cả nhưng họ vẫn làm vì có tiền. Ngành thông tim của Hoa Kỳ lên đến 2.4 tỷ Mỹ kim hàng năm. Có bài báo viết trên British Medical Journal cách đây 10 năm nói về trường hợp ông tổng thống Bush con, đạp xe đạp 160 cây số mỗi tuần, nhưng cũng phải gắn stents khi đi khám bệnh định kỳ và sau đó ông ta kêu không đạp xe đạp nữa, dù có lần ông ta quay video đạp xe đạp với Louis Amstrong, 7 lần thắng vòng đua Pháp quốc. Bác sĩ chắc không nói với ông ta, thông tim không giúp gì cả nhưng vì an ninh quốc gia phải làm.


Thống kê cho biết là 88% các người thông tim, gắn stents, không phòng ngừa bệnh đột tử hay kéo dài mạng sống của họ. Nhiều ông bác sĩ kêu mới thông tim hay mỗ tim bệnh nhân thì mấy tháng sau hay một năm là thấy bệnh nhân trở lại lên bàn mỗ. Nhiều ông có chút y đức, tự hỏi tại sao. Họ đi tìm hiểu vấn đề và nói lên sự thật. Sau khi làm trên 1,000 ca mỗ này, họ gặp nhiều trường hợp lộn xộn, bệnh nhân có thể chết trên bàn mỗ mà kết quả cho thấy cứu họ bệnh đột tử trong tương lai.

Những nguyên nhân đưa đến y tế ngày nay


Ông bác sĩ nói những người chết trên bàn mỗ, nhiều khi có thể còn sống đến ngày nay nếu không nghe lời bác sĩ muốn mỗ để kiếm tiền cũng như nhà thương.


JAMA có làm một cuộc thăm dò sau đó, báo cho bệnh nhân biết là thông tim chưa chắc sẽ cứu họ khỏi bị đột quỵ thì như phép lạ, 70% số bệnh nhân đồng ý lên bàn mỗ, chỉ còn lại 45%. 25% ít hơn, có thể giảm 824 triệu đô la hàng năm. Số tiền này lớn, có thể dùng vào giáo dục hay ngành khác.


Vấn đề là y tế Hoa Kỳ chi tiêu hàng năm lên 4.2 ức Mỹ kim nhưng hậu quả còn tồi tệ hơn các nước khác. Xin nhắc lại là Ức Mỹ kim, 4,200 tỷ Mỹ kim. 2 triệu người cao niên Mỹ chết hàng năm và ngốn đến 30% ngân sách medicare. Trung binh 20% số người này bị lên bàn mỗ vài tháng trước khi họ về đất CHúa. Nếu tốn $100,000 hay hơn, để chết 1, 2 năm sau thì có nên hay không? Chán Mớ Đời 


Có nghiên cứu của ông Jack Weinberg, cho biết là thăm dò 150 bác sĩ sản khoa, bệnh đàn bà, thì có đến 25% bác sĩ không biết là chỉ có 1 trên số 2,000 người được khám ngực truy tầm ung thư là có thể cứu sống. Tuần này, vợ mình đi bác sĩ để lo vụ này. Nhà thương hay văn phòng bác sĩ cứ nhắn tin cho mình hàng ngày để nhắc nhở vợ. Tiền nhiều.


Các dữ liệu của RCT cho thấy 28,000 bị đột quỵ thì có đến 15,000 đã nói chuyện với bác sĩ về stents xem như chỉ có 1.3% là giảm số tử vong. Tương tự nếu bệnh nhân uống 10 mg statins trong vòng 4 năm tới thì chỉ có 1/7 là có thể ngăn ngừa bệnh nhân không bị tai biến. 4 năm thôi còn sau đó thì vẫn tiếp tục. Trong khi đó, người ta biết các hệ ứng phụ khiến người uống thuốc statins bị lộn xộn. Đau nhức, khó chịu trong người,…


Có một nghiên cứu của Harvard do ông JOhn Abramson, đăng trên BMJ, xét lại các dữ liệu về statins thì được biết là các người với 10% có nguy cơ bị bệnh van tim, uống statins trong vòng 10 năm, kết quả cho thấy là statins không giúp phòng ngừa họ bị đột tử. Chỉ có 1/140 ca mới phòng ngừa được bệnh đột quỵ ngược lại bệnh tiểu đường có thể gia tăng nếu dùng Statins. Chán Mớ Đời 


Mình có hỏi một bác sĩ quen, sao không kiêng cử ăn uống vì ông ta rất béo to. Ông ta cho biết là có thuốc statins. Nay ông ta đã qua đời vì đột quỵ.


Ngoài ra 1 trong 5 người uống statins bị hệ ứng của thuốc này. Năm 2014, có ông giáo sư đại học Oxford, tên Roy Collins, viết thư cho ông bác sĩ và BMJ, kêu rút bỏ bài báo. Tờ báo kêu ông ta nên viết một bài để giải thích lý do bài báo sai để độc giả có thể so sánh nhưng ông này không bao giờ nộp bài để cho họ đăng.


Thường các cuộc nói chuyện về y tế, các công ty dược phẩm, gửi các chuyên gia của họ tham dự, rồi họ hỏi những câu là lạ để gieo vào đầu khán giả những nghi ngờ về bài nói chuyện. Báo chí được mua để đăng tin định hướng dư luận.


Tài liệu cho biết trong số 100,000 được bác sĩ kê toa uống statins thì 75% ngưng dùng trong vòng 1 năm vì hệ ứng, và 1/3 bệnh nhân ngưng đi khám bác sĩ lại vì sợ bị bắt uống thuốc hay chọn bác sĩ khác. Ở Hoa Kỳ, họ cứ cho thuốc 3 tháng để bệnh nhân trở lại, vớt chút tiền để kê toa khác.


Từ năm 2000 đến năm 2008, 667 loại dược phẩm mới được FDA chấp thuận cho người Mỹ dùng thì chỉ có 11% thuốc là mới, còn 75% là dùng loại cũ để chế tạo lại. Các công ty dược phẩm bỏ tiền quảng cáo thuốc gấp 19 lần tiền bỏ ra để trả cho các cuộc nghiên cứu. Mình ngưng xem đài truyền hình vì cứ thấy họ quảng cáo thuốc này thuốc nọ, cuối cùng thì có hàng chữ nếu bị hệ ứng thì ngưng ngay.


Ông bác sĩ có viết mấy cuốn sách về dinh dưỡng sau khi nghiên cứu dinh dưỡng của một làng nhỏ bên Ý Đại Lợi. Người Việt hay nói bệnh tòng khẩu nhập, muốn chữa bệnh thì ăn uống cẩn thận để giúp chữa bệnh. Bệnh không đến trong một giây đồng hồ, như mưa lâu thấm đất. Muốn đi ngược lại thì chúng ta cần xem thức ăn của mình, đừng ăn đồ ngọt, tinh bột nhiều là từ từ sẽ thay đổi.


Mình có kể về các phương pháp chế độ dinh dưỡng rồi. Ai tò mò thì tìm đọc. Có người cho biết là có theo chế độ ăn uống đó và đã uống cân , có người cho biết điên 5, 6 lý lô. Mình có hai tên bạn Mỹ, đã theo chế độ dinh dưỡng đó và đã xuống nhiều 60 cân trong vòng 1 năm. Nay họ kêu khoẻ lắm. Chán Mớ Đời 


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen 


Nguyễn Hoàng Sơn 

Cúng thần thần đãi, cúng sãi sãi cho, ở so đo trời lấy lại


Cuộc đời, ai may mắn lấy được người phối ngẫu, biết lo toan nhất là hiền lành không gian ác, tham lam, tạo Đức cho con cháu sau này. Về Đà Lạt lần này thì thấy có nhiều việc khiến mình nghĩ đến luật nhân quả. Mình thuộc gia đình thuần nông. Từ bé, cuối tuần đã phải vào Suối Tía, làm vườn của gia đình thì khám phá ra; mình trồng cây gì ra trái đó. Trồng cây tốt thì ra quả tốt, trồng cây ác thì ra quả ác. Trồng ớt hiểm thì ra ớt cực cay.


Nghe kể ông thần quản lý nghĩa trang Đà Lạt. Người thân mất, xây cất mộ bia đều phải qua họ. Nếu không họ phá như đám chăn bò khi xưa, cởi bò đạp bể các mộ bia ở mả thánh, khiến bà cụ phải kêu mấy tên chăn bò lại cho kẹo bánh, để chúng tránh cởi bò đi qua mộ người em mình. Muốn xây mộ tại nghĩa trang, họ độc quyền nên vớt tiền của tang quyến nhiều. Ai mướn người khác xây thì họ đợi đi về rồi phá mộ. Về già con cái của họ hút nghiện đủ trò, trong khi họ cũng bị bệnh tật. 


Nhiều người khi xưa làm ăn khá, nay lại te tua thêm bệnh hoạn. Cho thấy ông trời cho mỗi người một thời rồi sau đó là hết. Vấn đề là làm sao giữ được cái Lộc trời cho về lâu về dài như bón phân cây cho ra trái đều đều đến đời sau. Ông bà khi xưa dặn con cháu; tích Đức như bón phân hữu cơ thì cây mới tiếp tục cho ra trái ngọt còn không, sẽ hết đơm ra trái như tiền bạc. Có đức mặc sức mà ăn.

Làm vườn mình khám phá ra là bón phân năm nay, không phải để cây cho quả năm nay, làm cho trái to mà là cho những năm về sau. Hàng năm mình phải gởi lá và đất của vườn cho phòng thí nghiệm, xem cần được bồi dưỡng loại phân nào cho những năm sau. Cây trái trồng ngày nay thì phải đợi 7, 10 năm sau mới có trái. Bón phân cây như làm những việc có tính cách tích đức, giúp gia đình, con cháu mình sau này khá, còn không tích Đức, như không bón phân cây hay tưới nước thì sẽ không có quả về sau, hay sẽ cây từ từ chết. Nhiều người cứ muốn bán các nhà thờ tự, để chia cho nhau vì đất lên giá như thể bứng các cội rễ của cây thì làm sao cây cối tiếp tục lớn mạnh.


Mình thấy nhiều người cướp đất hàng xóm, gia đình con cháu cũng không thấy khá so với trước khi cướp đất.


Mình cũng thuộc diện được xem trúng số độc đắc, lấy được đồng chí gái, hiền lành, không hại ai cả. Ai xin gì cũng cho, giúp đỡ, đi hát cho mấy người già trong viện dưỡng lão, nấu ăn cho người vô gia cư, giúp giảm bớt sự gian ác của mình. Sáng nay, đi xem cái tiệm bán đồ lưu niệm, thấy cái áo lụa thái lan, tính mua cho vợ. Gửi hình để hỏi ý kiến, đồng chí gái trả lời không mua gì hết. Xong om. 


Bà cụ mình thuộc loại dân hiền ở chợ Đà Lạt. Mình chưa bao giờ thấy mẹ cãi lộn với ai ngoài chợ. Bạn hàng mượn nữ trang đi ăn cưới rồi đổi hàng xấu, đành chịu, không chửi một câu. Nay nghe nói bà bạn hàng đó, ngồi xe lăn, con cái không khá lắm. Tránh gặp mẹ mình. Có người giựt hụi mẹ mình rồi nay con cháu cũng không khá. Người mượn tiền rồi sau 75 xù luôn, về già nằm liệt giường cả 10 năm tình lận đận với giường chiếu, làm khổ con cháu, mới qua đời. 


“U chau ơi số mạ răng bị người ta ăn cướp tiền hoài”. Đó là lời mẹ mình than. Mẹ mình kể lại chuyện làm ăn khi xưa ngoài chợ. Đi di tản 75 về Đà Lạt thì mất hết của cải. Trước khi chạy di tản, đưa người em rể chìa khóa nhà cửa và hàng chợ. Người em rể và gia đình đem bán tháo hết rồi không đưa lại đồng nào. Nay con cháu của họ cũng vất vả. 

May nhờ bà người Tàu bạn hàng, bán tương ớt ở cầu thang chợ cho mượn vốn để buôn bán lại, nuôi con, thăm nuôi chồng 15 năm cải tạo. 


Mỗi lần đi thăm nuôi là có một số người vợ hay mẹ ở Đà Lạt đi theo. Cứ 3 giờ sáng là có mặt ngoài chợ.  Đưa giấy tờ cho mẹ mình để đi bao xe đò. Phải nhờ người làm giấy tờ đi kinh tế mới, công an kinh tế mới cho đem gạo thức ăn ra khỏi Đà Lạt. Đi thăm nuôi cũng ê càng. 


Mỗi lần kể về 15 năm trời đi thăm nuôi, mẹ mình than khổ cực, thêm bị dân cm30 làm khó dễ, tìm cách đuổi gia đình mình đi kinh tế mới. Được cái là mẹ mình về già tương đối không cực khổ như xưa. Con cháu đều có cơ ngơi cả, thêm có sức khỏe. 91 tuổi mà vẫn đi đứng được. Đi Thái Lan, lội bộ mấy cây số mỗi ngày với mình. Ngày nay, mới hiểu sức khoẻ là vàng. Con cháu hưởng được cái Phước của mẹ.


Mẹ mình kêu đi viếng đền Hùng ở Sàigòn 
Đền Hùng này có cả bàn thờ ông hồ. Kinh

Gặp ai cũng khoe mình 91 tuổi. Thường phụ nữ ít khi nói thật tuổi của họ nhưng bà cụ mình thì cứ khoe tuổi già. Lạ thật. 


Đi chơi chuyến này, không dám dẫn bà cụ đi bộ nhiều. Lần trước đi Nhật Bản mỗi ngày đều 9-12 cây số nay 2 cây số là oải rồi. Chỉ ăn rồi bơi trong hồ trước nhà rồi ngủ. Lần sau về chắc chỉ dám dẫn bà cụ đi trong nước chớ bay xứ khác thì hơi châm. 


Đọc báo Việt Nam, nghe nói ông nào có đến 4 cái bằng đại học khiến mình cảm phục vô vàng. Mình học oải cả bánh mì tây đến 6 năm mới được cái bằng thạc sĩ, còn ông ta học trùng tu tại chức, lấy được 4 cái bằng đại học. Cho thấy Việt Nam không hiếm nhân tài. Không hiểu sao có đến 4 cái bằng, nay ông ta lại vào tù. Chắc không có đức hay tổ tiên không tích đức cho ông ta.


Nghe kể ông cựu bí thư Đà Lạt, về hưu, đi ăn cưới, không ai dám ngồi chung, thậm chí còn bị người ta trùm mền đánh như tù đánh dân làm ăng ten. Kinh


Người Huế hay nói “cúng thần thần đãi, cúng sãi sãi cho, ở so đo trời lấy lại”. Nay trên 6 bó mới hiểu ngụ ý của câu này mà mẹ vợ cũng như mẹ mình hay dạy con cháu. Nay già mới thấm thía. Không biết có trễ chưa để bắt đầu tích đức cho mai sau.


Xong om

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen 


Nguyễn Hoàng Sơn 

Ăn cơm tây, ngủ tàu tây với vợ việt

Khi xưa, nghe người lớn nói: “ăn cơm tàu, ở nhà Tây, lấy vợ Nhật” nên mình hơi thắc mắc vì họ nói đến những điều mình chưa bao giờ trải nghiệm. Lý do là cơm tàu, ngoài mì chú Lìn bán ngoài chợ, xe mì Cẩm Đô, và xe mì vịt tiềm ở đường Phan Đình Phùng, cạnh tiệm Công Thành ăn ba ngày tết khi có tiền lì xì, mình chỉ được ăn cơm tàu được 2 lần ở tiệm Kim Linh và Như Ý ở đường Phan Đình Phùng. Thêm 1 lần ăn cưới bà Dì, được đãi tại nhà hàng Nam Sơn, khu Hoà BÌnh. Do đó trải nghiệm của mình về cơm tàu tại Việt Nam rất ít. Sau này, đi giang hồ tứ xứ, mình thấy cơm tàu không có gì gọi là ngon ngoại trừ nhiều mỡ dầu và bột ngọt. Thậm chí qua đến Trung Cộng, ăn trong mấy nhà hàng của công ty du lịch đưa đến, ăn dỡ ngoại trừ hôm ăn tại khách sạn 5 sao ở Bắc Kinh.


Hai lần ăn cơm tàu ở tiệm Kim Linh và Như Ý tại Đà Lạt, cả hai lần gia đình mình gọi món Tả Pí Lù, mà ngày nay thiên hạ gọi Lẩu. Cái nồi đặt trên cái lò dầu hôi, làm bằng đồng, rồi bỏ rau cải, thịt vào nhúng, chấm nước xì dầu ăn, và cơm là chính. Có lẻ bữa ăn ngon miệng nhất ở Đà Lạt, tại tiệm ăn Ninh Hoà, trên đường Cường Để. Trước khi đi Tây, bà cụ dẫn mình lại đây ăn một bữa để nhớ quê hương là chùm khế ngọt để 20 năm sau mới trở về. Món thịt bò 7 món với nem Ninh Hoà.


Ngủ nhà Tây thì có lẻ ở Việt Nam, thấy mấy biệt thự của tây thực dân đẹp nên người Việt ước ao được ở trong đó, đến khi mình sang tây thì thấy nhà cửa tây đẹp thật nhưng không tiện nghi như nhà ở Hoa Kỳ. 8 năm trời ở Paris, mình ở trong căn phòng dành cho người giúp việc mà tây gọi “chambre de bonne”, tạm dịch phòng ô-sin. Chả có nước nôi gì cả. Mùa đông thì lạnh cóng còn mùa hè thì nóng chảy mỡ vì ở lầu chót, dưới mái nhà, không có thiết bị đồ cách nhiệt. Nói chung, nhà của tây cũ nên không có máy lạnh vào mùa hè. Chỉ có máy sưởi vào mùa đông.

Đây là hàng ăn đồ khai vị trên tàu tây khi mình đi Nam Cực. Theo mình ngon hơn cơm tàu. Ít dầu mỡ

Lấy vợ nhật thì đoán là khi xưa, có mấy cô gái người Nhật Bản sang Việt Nam ở Sàigòn, làm cô đầu, chuẩn bị điếu thuốc phiện cho tây hay làm hộ lý. Xưa kia Nhật Bản cũng nghèo, thất mùa nên dân chúng di cư sang các nước khác như Hoa Kỳ, các nước ở vùng Nam Mỹ mà ngày nay hậu duệ làm tổng thống mấy xứ này. Chắc họ chìu chuộng Tây thực dân tốt nên mấy thông ngôn, thầy ký kêu lấy vợ nhật để được chìu chuộng. Sau này viếng xứ Nhật Bản thì thấy ít người đẹp như gái Việt Nam hay phi luật tân. Chìu chuộng thì thật ra nước nào cũng như nhau. Vợ chồng lấy nhau quen, lâu ngày vợ không thèm để ý đến ông chồng nên họ hay tìm mấy con mèo trẻ hơn để được chìu chuộng nhưng lại tốn tiền. Tiền của mình là của vợ nên vợ không cần chìu chuộng. Xong om

Ăn cơm tây có vấn đề muỗng nĩa khá mệt. Việt Nam chỉ cần có đôi đũa là xong. Việt Nam theo phương cách miễn dịch bầy đàn, còn tây thì miễn dịch cá nhân.

Đi chơi ở Nam Cực, mình lựa đi tàu tây, một chị quen qua mạng, nói họ cho ăn đồ tây ngon lắm, đáng đồng tiền bát gạo đành nhắm mắt qua cầu, ghi danh đi dù đắt hơn tàu mỹ.


Tàu nhỏ hơn chiếc tàu mình đi lần đầu tiên qua Mễ, có đến 6 tiệm ăn, còn tàu nhỏ của Tây chỉ có 2 tiệm ăn. Một ăn tự chọn, bao bụng và một thì được phổ ky thuộc địa, phục vụ tận tình, chỉ cần cho tiền boa là họ vui rồi. Nói cho ngay chỉ có du khách Mỹ là cho tiền boa. Không thấy dân tây cho. Mình ngồi ăn với mấy tây đầm, chỉ thấy mình cho tiền boa. Thật ra, tiền boa đã trả rồi nhưng thấy dân tình, bỏ xứ đi xa làm việc kiếm tiền nuôi gia đình nên mình đồng cảm. 


Các phục vụ viên đa số là người đến từ Bali, Nam Dương, Phi Luật tân hay dân của thuộc địa của Pháp ngày xưa như Ile de Maurice, Ma-rốc,… có hai người sommelier với cái broche màu bạc, xem mới vào nghề sau khi học nghề ngửi mùi và nếm rượu. Dân làm sommelier lâu ngày sẽ có cái broche bằng vàng đeo nơi áo. Có điểm lạ là mấy người này, dù mình ít gặp họ nhưng lại nhớ tên mình. Cứ kêu Mít tờ Sony. Có lẻ tên Sony khiến họ dễ nhớ. Ở Phi Châu cũng vậy. Mình hay giới thiệu đồng chí gái là Panasonic khiến họ cười.

Món fromage với bánh mì. Họ làm confiture fraise ăn rất đỉnh, khô khô với Fromage. Chà là cũng khô không nhão nhẹt. Tuyệt cú mèo 
Món khai vị mình tự chọn mỗi bữa, cá mòi, cá hồi, saucisse và prosciuto Ý Đại Lợi . Mình đổ thêm dầu olive ăn cho bớt khô.

Đi tàu tây thì họ cho ăn cơm tây, do công ty một đầu bếp danh tiếng của pháp đảm trách. Mình chỉ ăn trưa và tối vì buổi sáng thường là không đói, không quen ăn sáng. Có ăn một bữa để xem sao, thì cũng omelette vớ vẫn, ít món hơn ăn sáng của người Anh hay mỹ. Nhớ khi xưa, ăn sáng ở quán cà phê, tây đầm hay kêu ly cà phê và cái croissant. Chỉ qua Anh quốc thì họ ăn thiệt tình buổi sáng, thịt ba chỉ, trứng rán, bánh mì nướng đủ trò với khoai tây chiên,.. Xong om


Ăn cơm tây thì có vấn đề sử dụng nhiều ly, nhiều dao nĩa. Đồng chí gái nhìn vào bàn thất kinh vì có 2 dao 3 nĩa, 2 muỗng trên bàn cùng 2 cái ly. Khi ăn cá thì họ bỏ thêm con dao dùng để ăn cá. Hỏi ăn bằng cái nào. Mình nói tuỳ, dao nhỏ và nĩa nhỏ để ăn khai vị, dao lớn và nĩa lớn cho món chính. Còn muỗng to để ăn súp, muỗng nhỏ ăn kem và cuối cùng nĩa nhỏ để ngang trên cái đĩa là ăn bánh ngọt….

Chỗ này họ để các fromage, bánh mì baguette và mấy đồ phụ để ăn với fromage
Mấy ngày đầu, mình kêu steak á căn đình rất ngon và mềm nhưng sau 3 lần là oải, hết muốn nuốt. Ông Mỹ quen cũng chới với. Nói đi vùng này để ăn thịt bò á căn đình nhưng cũng oải.
Món hải sản và spaghetti. Spaghetti thì hơi thất bại. Phải để người ý nấu theo kiểu Al dente mới ngon

Thấy đồng chí gái hỏi khiến mình nhớ đến phim Nhật Bản mang tên Tampopo, Bồ Công Anh, xem đâu 40 năm rồi tại New York. Trong phim có nhiều đoạn về ăn uống cách thức phương tây. Cảnh thứ nhất là có hai đại diện công ty họp mặt, ăn uống để bàn việc làm ăn. Họ vào một khách sạn sang trọng, có nhà hàng Pháp có phòng riêng để bàn bạc. Mỗi bên có 3 người. Một bên có một anh trẻ, chắc làm thư ký, ôm hồ sơ, cặp cho xếp, bị xếp khỏ đầu vì hậu đậu. 

Đồng chí gái mỗi bữa ăn, có chút rượu đỏ cho môi nồng má hồng. Mình thì không uống 
Món mực ăn rất đỉnh
Bơ demi sel để trong cái lon, lấy dao riêng để quét bơ lên bánh mì, ăn phê không tả. Có mấy lỗ nhỏ, bơ chảy thì chảy xuống mấy cái lỗ để khỏi mất đẹp. Ăn bơ với bánh mì làm mình nhớ thời sinh viên, mua baguette và thỏi bơ, về nhà trét ăn khi tiệm ăn đại học đóng cửa. Sang sang thì mua thoải sô-cô-la thêm.

Khi maître d’ đưa thực đơn với những món ăn viết bằng tiếng Tây, mấy ông nhật già chới với, hỏi ăn gì thì xin cho thêm thời giờ để nghiên cứu. Cuối cùng có một ông kêu cho món cá và súp. Thế là 4 ông kia đều nhất trí ăn món cá sole meunière và súp consommé và uống bia Heineken, để khỏi cảm thấy nhà quê, không biết gì về thức ăn Tây. Kêu bia Heineken của Hoà Lan, cảm thấy mình thuộc đỉnh cao trí tuệ. Thật ra 2 món này ở Nhật Bản ăn rất thường, consomme như sup Miso.


Đến khi hỏi anh chàng trẻ thì anh ta điều nghiên kỹ lưỡng thực đơn, đọc tiến Tây như người Nhật Bản, mình đoán anh ta đã có lần đến Paris, có đến ăn ở tiệm ăn nổi tiếng Taillevent. Anh ta hỏi về món Quenelles boudin và escargot vol au vent, hỏi làm bằng sauce gì,..khiến ông xếp bên cạnh đá chân dưới bàn. Anh ta còn hỏi rượu Tây, nói kêu sommelier vào cho anh ta hỏi, có nên uống với loại rượu khá lạ, tên Corton Charlemagne, mình chưa bao giờ nghe đến khi ở bên tây. Chắc dính gì đến vua tây mang tên Charlemagne. Sommelier là người học về rượu, sẽ giúp thực khách chọn loại rượu nào để uống với món ăn của mình gọi.


Xem thì buồn cười nhưng nếu nghĩ hơn thì thấy thương họ như thế hệ bố mẹ mình. Mấy ông xếp lớn Nhật Bản của thế hệ hậu chiến tranh, cố gắng làm việc để tái thiết xứ này lại. Họ không có thì giờ để hưởng thụ như thế hệ trẻ qua hình ảnh của anh thư ký, đã đến Paris. Thế hệ trẻ muốn hưởng thụ, không còn lao động vinh quang như thế hệ đi trước.


Thường mấy người quen, gốc việt lớn tuổi ở Hoa Kỳ, khen con họ biết chọn thức ăn khi vào nhà hàng mỹ,… họ không rành vì quen ăn đồ Việt Nam. Con gọi món gì thì ăn món đó. Khi xưa, mình ở âu châu, ít ăn đồ việt nên biết nhiều món của tây, ý, Thụy sĩ,…


Mình thấy bạn bè ở Hoa Kỳ, khi họ uống rượu nho, hay bỏ đá vào như uống coca. Gặp tây chắc họ bị đứng tim. Thật sự tuỳ mỗi văn hoá, không thể nào đánh giá nhau được. Nếu người Mỹ uống rượu, bỏ thêm đá mà họ thích thì cứ tự nhiên, không nên chê bai.


Nhớ hôm ăn cơm với ông Steve và Bruno, cựu giám đốc của Citi BAnk, từng làm việc ở nhiều nơi trên thế giới. Ngân hàng mua công ty địa phương nào đó rẻ rồi phái hai ông này đến để cải tổ lại rồi bán lấy lời nên họ rành ăn uống ở tây hay âu châu. Ông Steve kêu phục vụ viên, cho sommelier đến để ông ta hỏi. Cô sommelier đến nói nên uống loại nào, giá thêm 120 Euro, ông ta nói chỉ cần rượu thường, miễn phí thôi làm cô sommelier buồn năm phút. 


Theo mình hiểu ở tây có nhiều vùng trồng nho làm rượu. Mỗi món ăn mỗi vùng thì thường họ uống rượu, làm tại vùng đó nên khi gọi món ăn tây, thường phải biết món ở vùng nào để gọi rượu vùng đó. Có lần mình làm việc ở Paris cho một ông chủ người vùng Charente, ăn món gà với Pineau de Charente. Về vùng Bretagne ăn crêpes thì uống nước dấm táo thay vì uống rượu,…


Lần trước mình đi tàu mỹ, thấy anh bạn mua chai rượu đỏ để uống. Không hết thì nhờ họ cất, mai uống tiếp. Còn tàu tây này thì rượu uống líp ba ga, không trả tiền thêm ngoại trừ kêu loại rượu đặc biệt. Đồng chí gái nhâm nhi một chút rượu đỏ còn mình thì không uống nên lỗ. Một chai rượu giá thêm 120 Euro khá đắt. Nhất là tàu lắc lư đầu óc choáng váng.

Về nhà, ăn bơ trừ cơm, sáng trưa chiều tối

Trở lại cuốn phim Bồ Công Anh, có cảnh bên ngoài phòng ăn có một lớp dành riêng để dạy mấy bà Nhật ăn cơm ý, spaghetti. Bà giáo sư dạy, phải cầm thìa ra sao, rồi lấy nĩa xoắn xoắn spaghetti, bỏ vào cái muỗng rồi đưa muỗng lên miệng ăn, nhai từ tốn, không gây tiếng động. Đúng lúc đó, người ta nghe tiếng nuốt rụp rụp nên tò mò nhìn xung quang. Khám phá ra một ông Tây đang ăn spaghetti, nuốt ào ào, nghe ào ào ào nên mấy cô học viên, bắt chước ăn nuốt ào ào. Chán Mớ Đời 


Ăn uống là một cái thú. Đây phải cầm dao nĩa đủ trò, không được nhai rồng rộc, còn gì là thú nữa. Chán Mớ Đời 


Mỗi bữa ăn, các món khai vị đều tương tự, có vài món khác nhưng mình chỉ ăn prosciutto và cá. Họ đưa thực đơn, có mấy món chính thay đổi, ngoại trừ món thịt bò Steak, hamburger cho du khách mỹ. Các món chính mình ăn được như blanquette de veau, boeuf bourgignon,… những món khi xưa, được ăn khi còn sinh sống bên âu châu.


Phim Nhật Bản Bồ Anh Công, nói về một cô chủ tiệm mì Ramen tên Bồ Công Anh (tampopo) không đông khách lắm. Một hôm có một anh tài xế vận tải, trời mưa, ghé lại ăn và chê mì dỡ nên giới thiệu thầy ramen, để học bí quyết làm mì và nước lèo. Khá vui. Cuối cùng thì cô chủ quán lấy anh tài xế. Nhờ phim này mình mới biết đến món mì ramen của Nhật Bản.

Khi vượt Drake eo biển thì sóng đánh tới cửa sổ ầm ầm.

Đi chơi mà ăn uống líp ba ga có cái mệt là phải ăn dù không đói. Đồng chí gái kêu đi ăn không cả uổng nên khó hạn chế ăn uống. Đi Nam Mỹ như Chí lợi và Á Căn Đình, ăn sáng tại khách sạn vì đã trả bao gồm trong giá tiền, trưa hai vợ chồng không ăn đợi đến chiều. Trên tàu tây thì ăn mệt thở nên hai vợ chồng cùng một lứa béo phì ra. Về nhà bớt ăn lại. Nhìn đói.


Theo mình thì cơm Ý Đại Lợi vẫn ngon hơn cơm tây. thức ăn pháp được cải tiến như ngày nay, khi bà Catherine de Medicis, lấy vua Pháp, đem đầu bếp theo qua Pháp, để nấu cho bà ta và hoàng cung. Từ đó người Pháp mới biết nấu ăn ngon. Mình vẫn thích ăn cơm Ý Đại Lợi hơn vì có nhiều món rất ngon, tuỳ mỗi vùng. Mình giang hồ khắp nước Ý Đại Lợi nên có dịp thưởng thức nhiều món, còn tây thì chỉ đi vài vùng như Alsace, Normandie, Bretagne, Aix En Provence,…nên ít biết về ẩm thực pháp. Xong om


Nay có thời gian nhìn lại chuyến đi Nam Cực, phải công nhận rất đẹp, chỉ có 4 ngày nằm giường với kẻ nội thù, chóng mặt, say sóng say tình là hơi tiếc. Còn mấy ngày kia thì quá vui. Đúng là chuyến đi để đời.


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen 


Nguyễn Hoàng Sơn 







Đón Xuân này nhớ Xuân xưa


Hai vợ chồng bay từ Nam Mỹ về đến nhà chiều 30 Tết. Vợ chồng cô cháu ra đón ở phi trường, đem theo trái cây, bánh tét, bánh chưng nhờ chị dâu mua dùm. Về tới nhà đã gần 9 giờ tối, kịp bày biện cúng rước ông bà. Phải khấn thổ thần đất đai bằng tiếng Mễ, để họ cho ông bà hộ khẩu tạm trú để vào nhà, ăn tết với vợ chồng mình. Phải cúng rượu Tequila cả thổ thần là người Mễ. Cúng rượu đế là họ ngọng, không phát hộ khẩu tạm trú là mệt. 

Thiệp Xuân của Bút Nhóm Lửa Việt năm nay do một anh bạn hoạ sĩ Vũ Đình Lâm ở Pháp thiết kế. Khi xưa, anh ta chuyên vẽ thiệt Tết cho tụi này bán kiếm tiền để giúp tỵ nạn. Nay thiên hạ cứ gửi thiệp qua internet nên anh ta thất nghiệp.

Một ông thầy Phong Thuỷ kể mình như vậy. Người ta nhờ ông ta cúng thổ thần đất đai nhưng cúng rượu tây nên không linh nghiệm và có lần đi Đông Kinh, Nhật Bản để xem phong thuỷ, cúng rượu Mỹ thì không linh. Sau phải đổi rượu sake mới thấy địa linh, giúp gia chủ kiếm chỗ chôn cất cha mẹ. Cho chắc ăn, mình khấn bằng tiếng Mễ, xin chiếu khán cho ông bà mình được qua hải quan cho nhanh, không phải rà xét, khám an ninh như ở phi trường.


Con cháu đang tranh nhau lượm tiền của đồng chí gái thảy xuống sau màn lì xì. Mục này của đồng chí gái làm từ bao nhiêu năm qua trở thành thông lệ. Lo tổ chức giáng sinh, tết cho mấy cháu. Mấy bà chị dâu thì biến mất. Càng ngày càng tốn tiền vì cháu có vợ có chồng, sinh con đẻ cái thêm nên phòng bì càng nhiều. Mình phải thủ trước Noel, có cô người Việt làm ở ngân hàng, để dành tiền mới và phong bì lì xì cho mình. Nếu cận ngày là xem như hết tiền mới và phòng bì lì xì. Ngân hàng họ để sẵn trước cả tháng để khách hàng á châu ra đổi tiền mới và được bao lì xì miễn phí. Không có đồng chí gái thì không có những hội họp đại gia đình. Từ từ kêu mấy đứa cháu tổ chức để sau này, thế hệ mình đi tây thì chúng vẫn tiếp tục thông lệ ở xứ người. Nếu không thì ra đường, không ai nhận ra ai.

Cúng xong thì đi ngủ, trái giờ nên mình dậy sớm, thấy nhắn tin từ Việt Nam. Thấy hình ảnh bà cụ, mấy người em và cháu ăn tết ngày mồng một ở nhà. Thấy vui vì thế hệ cháu mình cũng đánh xì lác. Vui như nhìn lại hình ảnh khi xưa, một thời còn bé. Chắc không có cảnh đi sang hàng xóm khi xưa, khoe áo quần mới vì ngày nay, nhà nào nhà nấy đều có cái cổng to đùng.


Dạo ấy, mỗi năm bà cụ sắm cho một đứa 2 bộ đồ. Quần áo bận một tuần thay. Nay con cháu mình sao quần áo đâu loạn. Đầu năm có áo mới nên hạnh phúc, chuyển giao áo quần cũ cho mấy đứa em kế. Chúng cũng mừng vì cũ anh mới em. Lớn lớn một tí gần bằng ông cụ là được tiếp thu áo quần cũ của ông cụ, cũ bố mới con. Lưng quần thì rộng nên phải lấy đợi dây điện, làm cái nịt đến khi đi tây mới được bà cụ mua cho cái nịch để không thua kém tây.


Mình quen cách xưa nên bận đi bận lại áo quần khiến đồng chí gái hay la. Kêu mua áo quần mới mà không bận. Mình thấy phải tối giãn cuộc đời như khi xưa ở Việt Nam thì mới thấy hạnh phúc trong tầm tay. Leo núi Kilimanjaro 10 ngày không tắm rữa, đâu có chết thằng tây con đầm nào.


Chỉ cần hai bộ đồ thay đổi là được rồi. Đâu cần phải vận đồ này đồ nọ, mệt óc suy nghĩ sao cho hợp gu. Nông dân quanh năm, chỉ thấy lao động nên không cần. Vào vườn chỉ thấy chim sóc và coyote. Không lẻ tạo dáng cho chúng xem.


Khi xưa, mỗi lần tết đến, mẹ mình hay ra nhà bà Phúng đổ xâm hường. Cứ đến cầu thang là nghe leng keng mấy hột xí ngầu trên lầu 1. Mình có kể vụ này rồi, chơi bài chòi, đổ xâm hường của người Huế ra răn rồi. Khách tới nhà, hỏi bố mẹ đâu, nói là đi thăm bà con, họ nhắn lại có bác này bác nọ ghé thăm nhưng quên lì xì. Dạo ấy mình chỉ thích ông bà cụ ở nhà tiếp khách để mình có lì xì.


Ông cụ mình thì đi theo mấy ông bạn Bắc kỳ, đánh tổ tôm như để nhớ lại thời còn ở quê. Mẹ mình thì đổ xâm hường như tìm lại không gian của Huế xưa. Dạo đó còn nhỏ mình không hiểu nên trách bố mẹ. Nay về già mới hiểu bố mẹ mình.

Hình ảnh đẹp nhất đầu năm 2023

Những hình ảnh gia đình xum họp ở Đà Lạt, đem mình về miền lơ bơ của thời xa xưa. Thường trước Tết, ông cụ kêu mình lấy bộ lư hương và cái bình bông vỏ đại bác trên bàn thờ xuống để chùi cho sạch bóng. Đồ làm bằng đồng cả năm bám khói đen xì. Ngoài ra phải chùi cái bình bông cổ cò để cắm cành Anh Đào.


Mình chạy ra tiệm bên cạnh nhà sách Thiên Nhiên, ở đường Minh Mạng, mua chai chùi đồ bằng đồng. Đồ đồng có cái lạ là càng chùi chúng càng ra màu đen nên phải chùi hoài. Mình bắt đầu cặp chân đèn, sau đó đến cái lư hương, rồi đến cái bình bông là cái vỏ đạn đại bác. Nặng chình chịt mà miệng phải khấn ông bà khi đem xuống.


Khi xưa ông cụ đi lính, từ khi bị Việt Minh, ở quê, bao vây nhà ông bà nội ban đêm, khi mọi người đang ngủ để giết vì không theo họ. Trốn thoát được vào nam, đi lính để được đi đây đi đó trên 4 vùng chiến thuật. Khi giải ngủ, ông cụ có gia tài là một hộp đồ nghề của y tá chiến trường, gồm một hộp sắt có kim chích và cái kéo để cắt băng bó và cái nón sắt của lính.


Lúc đầu giải ngủ, không có công ăn việc làm, ông cụ đi chích dạo kiếm tiền, phụ bà cụ nuôi mình. Ngoài ra còn đem về cái nón sắt, bà cụ dùng làm cái cối để quết chả, dầm tỏi, hành khi nấu ăn. Mỗi lần, nhà mình làm chả cá là hàng xóm biết vì tiếng chày dập vào cái nón sắt nghe bộp bộp trong đêm. Thêm cái vỏ đạn đại bác bằng đồng to đùng để làm bình bông trên bàn thờ.


Chùi xong xuôi thì phơi nắng một lúc rồi đem lên bàn thờ. Trong lúc phơi nắng thì lau bàn thờ cho sạch bụi và nhang tàn. Sau đó mang cơm trưa ra cho bà cụ ở chợ. Xách gà mèn có 4 tầng, tầng chót là cơm, tầng thứ 2 là món xào, tầng thứ 3 là canh và tầng 4 là rau luộc.


Đi lang bang, băng qua hai con suối từ Số 6 chảy về, và vườn rau đến Phan Đình Phùng, chỗ nhà thuốc tây Lâm Viên rồi lên đường Minh Mạng, ra chợ. Ngày thường, bà cụ ăn ở ngoài chợ nhưng cuối tuần, mình nghỉ học nên bới cơm, đỡ tốn tiền.


Ông cụ ngủ trưa xong, ra chợ, dẫn mình đi lựa cây đào để về chưng ba ngày tết. Cành nào đẹp, biểu hiệu cho năm mới phát Lộc phát tài. Trước cửa chợ Đà Lạt, có dãy hàng hoa. Hai cha con cứ lượn tới lượn lui để xem cây anh đào. Cứ mỗi lần, ông cụ thích cành nào, hỏi bà bán hoa. Câu trả lời của mấy  bà này làm ông cụ giật bắn người vì đắt quá. 

Chợ Hoa Đà Lạt năm xưa


Cuối cùng ông cụ chọn một cành rồi đem về nhà, bỏ vào cái bình hoa cổ cò mà mình đã chùi sạch. Bỏ thêm 2 viên aspirin, nghe nói để lâu tàn. Sau đó, ông cụ lấy mấy tấm thiệp chúc tết của thân hữu, móc lên cành như trang trí cây đào. Ông cụ sung sướng và hãnh diện sau khi kết thiệp chúc tết, cứ đứng ngắm nghía, rồi kêu mình xoay cái chậu hoa qua trái, qua phải.


Hôm sau, mình ra chợ phụ bà cụ, dọn hàng, mở cửa sập. Trước khi đem giỏ rau cải, thịt cá về cho chị người làm nấu ăn, bà cụ kêu ra hàng bà bán nhánh Anh Đào cho ông cụ hôm qua, quên tên. Nói đưa cho má con 2 bó bông vạn thọ đẹp nhất và hai chục hoa Huệ. Cứ nói tên bà cụ là bà bán hoa, lấy ngay hai bó đẹp nhất để bàn thờ và một trưng ở phòng khách. Ông cụ mình thay vì trả giá, nên kêu tôi là chồng của bà Thuận, là khỏi mất công trả giá. Bà này thân với mẹ mình.


Mình ở chợ đến tối mới về. Lý do là có chợ Tết chợ đêm. Trước Mậu Thân, Đà Lạt có chợ đêm khi Tết về. Hình như chỉ có 2 tuần trước tết. Phải đóng thêm thuế. Thấy ông cò đi ngang, đưa biên lai, rồi bỏ túi tiền bà cụ hay mấy người bạn hàng của mẹ mình. Bà cụ có cái kho hàng nên khi hết đồ bán thì mình vào kho, lấy ra để trưng bày cho người mua. Nói chung mình không biết buôn bán dù ra chợ từ bé. Mình không nhớ đã bán được gì cho bà cụ. Ngoài việc, sáng dọn hàng ra trước khi đi học, chiều dọn vào. Lý do là bà cụ cứ mang bầu hoài. Bà hoạ sĩ Bé Ký cứ vẽ hình ảnh ngươi mẹ và đứa con, tượng trưng cho chữ Hảo. Trong suốt 17 năm ở Đà Lạt, mình chỉ thấy bà cụ mang bầu như chữ Hảo. Vừa sinh xong, ở cử được một tháng, lại nghe có bầu lại.


Đến chiều thì có cô em kế phụ mình rữa chén đĩa. Mình không hiểu lý do nhưng thường cận Tết, thiên hạ làm đám cưới nhiều. Khi xưa, đám cưới, họ mời bà con đến ăn cưới tại nhà. Hàng xóm qua phụ nấu ăn, cho mượn cái bàn, mấy cái ghế. Chén đĩa thì hơi rắc rối, có thể lầm của nhà này qua nhà kia nên họ mướn chén đĩa của bà cụ. Ăn xong theo bản tính dân tộc việt, ít ai rữa chén lắm nên đem ra trả cho bà cụ và trả tiền rữa chén đĩa dơ luôn.


 Mình và cô em gái kế thầu vụ rữa chén đĩa này. Trong xóm mình khi xưa, khi nhà ai có kỵ giỗ đều chạy qua nhà mình mượn chén đĩa và ghế. Cái khổ là họ mượn ghế để mời khách nhưng anh em mình đến giờ cơm phải đứng ăn vì không có ghế ngồi. Nếu hàng xóm tốt thì họ đem trả ghế, chén đĩa kèm theo hai chén chè và một đĩa xôi. Còn không xem như anh em hy sinh đứng để hàng xóm ngồi trong tinh thần tương thân tương trợ.


Nói tới vụ xôi chè. Mỗi lần nhà mình có kỵ giỗ là ông cụ sai đem chè và xôi qua nhà hàng xóm biếu lấy thảo. Mình thấy chè, xôi nhiều, định bụng sẽ ăn một trận cho đã đời. Xóm mình có đến 7 gia đình nên quay đi quay lại không còn gì cả. Chán Mớ Đời 


Bà cụ cho thuê chén đũa với 20% giá vốn. Nếu họ làm bể thì tính thêm 100%. Trả tiền rữa chén đĩa đâu 5%. Bà cụ cứ chỉ mình và cô em gái bé nhỏ, ngồi rữa chén bên cạnh cái bồn nước khi họ trả giá. Tui đâu có ăn lời, tụi hắn rữa chén để mua áo quần mới cho ba ngày Tết.  Rữa xong phải úp cho khô, rồi lấy giấy báo gói lại rồi chồng lên nhau cho đủ 1 tá, lấy dây lát cột lại, bày lên bán lại như mới. Xong om


Thường thì độ 8 giờ tối thì mẹ mình kêu thằng Dư, hàng xóm, anh con Thuý, có mẹ bán cơm ngoài dãy đồ ăn, kế bên đồn cảnh sát. Khi nào về thì dẫn mình đi theo. Sau này lớn lớn một tị thì mình và cô em đi về chung.


Mấy ngày trước Tết, bà cụ sai mình đem nếp, đậu xanh và thịt vào nhà bác Tám ở đường Tăng Bạt Hổ, có hai thằng con trai tên Phước và Hải và mấy cô con gái. Hình như có một chị tên Nga, nhà đông con gái lắm nên không nhớ nổi. Dạo ấy, bác Tám có sạp bán đồ đi học, văn phòng trên lầu. Cứ đến mùa tựu trường, là đem danh sách, thầy cô bắt mua cái gì, chạy ra Bác mua như Porte-plume, encrier,.. bác Tám trai nấu bánh tét và bánh chưng ở phía đồi bên kia dốc đi xuống nhà bác. Mình nhớ vạc đất been cạnh nhà rất rộng. Sau này chắc khẩm bạc.


Sau này, bác Tám nghỉ bán ngoài chợ, mượn tiền mẹ mình để xây nhà lầu, mở tiệm chè Mây Hồng. Sau 75 thì xù nợ nên hai nhà không qua lại nữa. Hôm trước nghe tin bác C, khi xưa ở đường Hàm Nghi, mượn tiền bà cụ rồi cũng xù, dọn về gần khu nhà mình, bị bệnh nằm liệt giường cả 10 năm, mới qua đời. Ngày 30 thì đem giỏ đến nhà bác Tám lấy bánh tét và bánh chưng đem về. Nói cho oai chớ thường là 1 cặp bánh tét, 1 cặp bánh chưng để ăn tết.


Chạy lên nhà bà Thủ, khiêng một két nước cam vàng và 2 chai bia con cọp để mời khách. Tết có khách đến nhà chúc tết, khách nào quý là biết liền. Mẹ mình kêu đem chả thủ, thịt đông, đem nước cam vàng là khách xịn, còn chỉ kêu pha trà đem ra để ăn mức là khách xoàn. Vấn đề khách xoàn cho lì xì khá hơn khách xịn. Cho thấy mẹ mình có vấn đề tin bạn nên hay bị khách xịn giựt hụi. Khách về, mấy anh em chia nhau uống những giọt nước cam vàng còn sót lại trong chai.


Trong xóm mình, cũng có nhà nấu bánh chưng, bánh tét. Trước Mậu Thân thì có nhà ông Kiếm, người Quảng Trị, nấu bánh tét. Hình như chỉ có người Bắc mới nấu bánh chưng. Tối tối, ra ngồi với thằng Sữu, con ông Kiếm, xem nồi bánh bánh tét. Ông Kiếm, để 3 cục hắc lô, rồi bắt cái thùng thiết lên, bỏ củi ở dưới. Chỉ này, ông ta lấy của xe hủ lô. Dạo ấy, làm đường người ta dùng xe hủ lô để cán đường cho bằng. Xe này chạy bằng hơi nước nên lấy củi đốt. Lâu lâu thấy ông ta lấy cái ấm nước nóng, châm thêm nước và nồi.


Ngồi chồm hổm, nghe mấy tên lớn tuổi hơn mình trong xóm như thằng Dư, thằng Sữu hay anh Bình kể chuyện ma. Kinh. Chúng nói về ma-lai. Ban ngày là người bình thường, tối lại cái đầu của nó tự rút ra khỏi thân mình, đi ăn cứt người. Ai mà ỉa vất, chúng ăn được thì biến thành ma-lai, khiến mình sợ không dám ỉa vất nữa. Chịu khó ra cầu tiêu tập thể ở cuối xóm.


Dạo ấy, nhà trong xóm không có thiết kế theo kiểu bây giờ có nhà cầu trong nhà. Nhà chỉ có 1 gian làm bếp, còn chỗ ở thì có hai phòng ngủ. Có 3 cầu tiêu công cộng cho cả xóm, 7 gia đình. Ban đêm mà đi cầu phải thắp nến để đi. Vào nhà cầu thì nhỏ nến trên nền rồi cắm xuống nhưng thường đang đi là bị gió thổi tắt nến rồi, nên vào cầu tiêu là lạng quạng, sợ ma. Nay chúng kể chuyện ma-lai nên càng són đái.


Mình hay xem con Thuý, hàng xóm, em thằng Dư, có ngấn cổ hay không vì con này hay ỉa vất chỗ vườn bà Kiếm. May nó không có ngấn rút cổ ra ban đêm. Người lớn kêu khi ngủ đừng có trùm mềm vì hồn vía đi đâu, về không thấy cái mặt da đen của mình sẽ bay mất, mình sẽ mất hồn. Mà đúng thật! 


Mình mất hồn vì thắc mắc tại sao con Thuý đi tè lại ngồi, không đứng như mình. Một hôm, nó kêu mình đi trốn với nó, rồi bảo mình vạch quần cho nó xem con chim của mình rồi nó cho xem cái lỉm của nó. Nó xem chim mình xong kêu cu đen và từ đó cả xóm kêu mình là cu đen để khỏi lộn với mấy tên khác ở nhà gọi là cu. Mình bảo nó cho xem chim nó thì hồn vía mình bay đi đâu, chưa trở lại nên mình đâm ra ngu ngu từ đấy đến nay. Sau này, con Thuý và Thằng Dư dọn lên Ban Mê Thuộc và không bao giờ gặp lại. Nếu gặp lại, mình sẽ hỏi nó, ngoài mình ra, có xem chim thằng Đắc trong xóm hay ai khác mà so sánh cu mình đen. 


Tháng 2 này mình về Sàigòn hai hôm, không biết có duyên gặp lại mấy cô hàng xóm khi xưa hay không. Cuộc đời, có duyên thì gặp lại còn không trên mạng cũng vui chán. Kỳ này về, bay ra Hà Nội, thăm quê, cúng xin ngày xây lại căn nhà thờ họ.


Đang bay bay về Đà Lạt thủa xưa, bổng nhiên nghe tiếng điện thoại báo có người nhắn tin. Hóa ra hai người bạn, báo tin đám cưới con của họ, mời đi dự vào tháng 4 và năm. May quá, không dự định đi chơi hai tháng này nên trả lời tham dự. 


Nhớ sực là mồng một tết nên gọi điện thoại chúc tết ông cậu và bà dì ở Mỹ. Nhắn tin vài người quen, chúc tết. Không còn xa xỉ thời gian như xưa, gọi hỏi thăm nhau. Nay thấy thiên hạ, lượm ở đâu những câu chúc tết với hình ảnh rồi gửi cho bạn bè hàng loạt. Không còn gì đặc biệt từ tâm, nay chỉ lượm ở đâu rồi gửi hết cho mọi người. Dần dần mình không biết có thân với mình hay không. Đâu là bạn, đâu là người quen.


Mình chỉ lựa vài người thân thích nhất như anh chị vợ, thảo một đoạn chúc tết riêng, chúc được nhiều sức khoẻ. Mình còn nợ mấy lá thư chúc tết, viết tay cho mấy người quen ở Âu châu. Họ lớn tuổi nên không biết đến internet.


Khi xưa, mình hay viết thư chúc tết, kể lại những gì xẩy ra trong năm. Nay thì lười vì con lớn hết. Không có gì lạ để kể. Chưa có dâu rể nên chưa có cháu để khoe.

Thường ở nhà mình thì đông hơn, có nhiều đứa cháu phải về bên chồng nên vắng bớt.

Hôm qua, mới xuống phi trường, đã nhận tin ông Rich Dad qua đời, rồi con gái báo tin một ông bạn người Mỹ, quen khi mấy đứa con đi bơi cùng đội với con ông ta. Có hẹn với ông ta qua tết đi ăn cơm. Nay chưa về hưu đã lăn đùng, được Chúa gọi về. Mình nhớ những gì ông ta mơ ước, sẽ làm sau khi về hưu, năm tới. Nghe nói tác giả bài Mặt Trời Bé Con cũng vừa qua đời.


Đang ngồi, đọc cuốn sách, mua trước khi lên đường. Tự nhủ sẽ đọc trong 4 ngày trên tàu khi vượt eo biển Drake về miền Nam Cực. Ai ngờ sóng đánh ngất ngư nên chả dám đọc. Cầm cuốn sách là thấy lắc Lư con tàu đi đến chóng mặt. Internet cũng yếu, lúc có lúc không nên chả có mò tin tức gì cả. Chỉ nằm trên giường, vắt tay lên trán để nghĩ đến sự ngu dại, bỏ tiền để bị say sóng. Xem như một lần đi một lần Vĩnh biệt. Don’t cry for Sony! Argentina.


Đồng chí gái đi ra, đưa cho cái áo dài và cái quần, kêu bận vào đi ăn Tết ở nhà thằng cháu. Mọi năm, ăn Tết đại gia đình được tổ chức ở nhà mình để anh em con cháu tụ họp ăn uống, lì xì và đánh bài hay bầu cua cá cọp. Năm nay đi chơi xa nên thằng cháu xung phong lãnh đạn dùm.


Đồng chí gái mua cái áo dài này lâu lắm, chỉ mặc một lần để chụp hình. Mình hỏi sao không mua áo the. Mụ vợ kêu cái này đẹp vui hơn. Mình thì thấy rồng rắn, cọp beo gì đó, màu mè như tuồng chèo nhưng vợ bảo thì nghe, cho thái bình đến đầu năm. Đầu năm phải kiêng đối thoại và cử đối choại, chỉ vâng lệnh thủ trưởng thì cả năm mới yên vui gia đạo. Mừng Xuân mừng thủ trưởng.

Đi đến Phước Lộc Thọ, đón anh vợ, thấy trực thăng đi diễn hành đủ trò. Họ kéo cả trực thăng cũ.

Vấn đề là phải ra Phước Lộc Thọ đón ông anh vợ. Ông anh ở cách nhà mình có 5 phút đi bộ mà đồng chí gái hẹn đón ông anh ở Phước Lộc Thọ. Lý do là ông anh vợ bắt đầu trả nhớ về không, con không cho lái xe, rút bằng. Bà chị dâu bán ở Phước Lộc Thọ, nên hay chở ông anh ra đó chơi vì ở nhà buồn. Mình không dám đối thoại, không dám tôi đối thoại là tôi hiện hữu, hỏi đồng chí gái, sao không nói anh ta đợi ở nhà, qua đón đi luôn tới nhà thằng cháu, cách nhà mình 10 phút. Phải chạy đi chạy lại. Có kiêng có cử có lành.


Ra Bolsa, cảnh sát đóng cửa mọi nơi tụ về Phước Lộc Thọ vì có diễn hành Tết ở Bolsa. Mình nhìn bản đồ xem chỗ nào ít kẹt xe để chạy. Cuối cùng mình đậu xe ở trường học, rồi đi bộ đến Phước Lộc Thọ, đón anh vợ. Lại bị anh vợ sặc cà rây, bắt anh ta đợi đến 2 tiếng đồng hồ. Mình chỉ biết cười cầu tài. Có kiêng có cử mới có vợ. Dẫn ông anh vợ đi bộ lại xe. Mình quen đi nhanh, quay lại thấy anh ta chạy theo, kêu đậu mô mà xa rựa. Chán Mớ Đời 


Đi trên đường thấy người Việt đông như quân Nguyên, đi xem diễn hành, thấy xe chở trực thăng, mấy ông cựu quân nhân Việt Nam Cộng Hoà, bận quân phục đi ào ào. Có hình ảnh rất thương, bà vợ đẩy xe lăn ông chồng, cầm cờ Việt Nam Cộng Hoà. Mấy bà thì bận áo dài, còn con cháu thì bận áo dài mang giày bata. Du khách việt khắp nơi về ăn tết đông lắm. Có ông Mỹ bận áo dài, cõng hai đứa con, bà vợ người Việt, vận áo dài, cầm tay đứa thứ 3, lọt tọt đi sau.


Nhớ bà dì kêu có hai đứa cháu nội, quen hai đứa bạn người Tàu hết. Mình nói thì lấy ai cũng được, miễn là người tốt. Dì kêu, con gái lấy chồng ngoại thì được. Còn con trai mà lấy vợ Mỹ là khổ. Hỏi răn rứa. Dì giải thích là phụ nữ da trắng xài tiền nhiều lắm, không chắc chiêu như phụ nữ Việt Nam. Có người bạn, có thằng con, lấy vợ Mỹ. Hắn đưa tiền cho mạ hắn giữ. Mạ hắn lại đưa lại cho con dâu khiến thằng con la chới với. Kêu con đưa cho mạ để giữ vì con vợ con tiêu xài, không biết tính toán.


Cuối cùng, dẫn anh vợ đi bộ 1 dặm thì cũng đến xe. Thấy mụ vợ đứng ngoài xe là biết có chuyện, có sự cố. Cô nàng bỏ điện thoại trong xe, bước ra xe để ngóng tin ông anh, tự hỏi sao thằng chồng, đầy tớ nhân dân đi lâu thế. Tesla khóa cửa thế là ngọng, không vào xe được. Không gọi mình mở xe từ xa được vì không có điện thoại. Thấy mụ vợ hầm hầm như lỗi của mình, khiến mụ đứng nắng Little Sàigòn mà chợt mát bởi vì đồng chí gái bận áo dài Bolsa.

Cháu gái đang hôn anh vợ sau khi được lì xì. Ông anh này rất tình cảm, thương em út, cháu. Gặp mình cho đi bộ ná thở

Đến nhà thằng cháu thì đám cháu đã ăn sạch nồi bún riêu, chỉ có bánh tét là chúng chê, để dành cho mình nên phải ăn. Chụp hình, lì xì cả nhà rồi về ngủ. Chán Mớ Đời 


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen 


Nguyễn Hoàng Sơn