Chế độ ăn uống là một trong những yếu tố quyết định lớn nhất tới sức khỏe của mình. Những gì mình đưa vào cơ thể hàng ngày sẽ ảnh hưởng đến mọi thứ: sinh hóa, tâm trạng, não, khả năng miễn dịch, cơ, gân, xương, dây thần kinh, thận, gan.
Đi du lịch các nước phi châu, Á châu, mình nhận thấy một điều là các tiệm ăn kiểu Mỹ mọc đầy. Không hiểu tại sao người ta từ bỏ thức ăn lâu đời tại xứ họ để chạy theo chế độ dinh dưỡng phương Tây. Có thể tò mò lâu lâu ăn một lần cho biết nhưng đây, trở nên một tín đồ thực phẩm phương Tây dù chưa chắc đã tốt cho họ.
Khi nói đến chế độ ăn kiêng, hầu hết mọi người đều áp dụng chế độ ăn kiêng tự động, tuân theo Chế độ ăn kiêng phương Tây gây bệnh với nhiều thực phẩm có tính axit và ít thực phẩm có tính kiềm. Chế độ ăn kiêng của phương Tây, còn được gọi là Chế độ ăn kiêng tiêu chuẩn của Mỹ (SAD), có nhiều thực phẩm chế biến sẵn, thực phẩm chiên và thịt đỏ. Nó chứa ít trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu, axit béo omega-3 và protein như các loại hạt, hạt và cá.
Nhiều nghiên cứu đã kết luận rằng Chế độ ăn kiêng phương Tây làm tăng tình trạng viêm và cholesterol. Nó cũng gây ra và góp phần vào sự phát triển của bệnh loãng xương, bệnh tim, chứng mất trí, ung thư, huyết áp cao, béo phì, tiểu đường và các bệnh tự miễn.
Lời giải thích rất đơn giản. Cơ thể mình tiến hóa để hoạt động tối ưu khi được cung cấp môi trường phù hợp để hoạt động. Môi trường bên trong cơ thể, đòi hỏi sự kết hợp lành mạnh của các chất dinh dưỡng và khi nó không được cung cấp liên tục theo thời gian, mọi thứ sẽ trở nên rắc rối.
Vai trò của độ pH
Một cách chế độ ăn uống ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn là thông qua một quá trình gọi là “cân bằng axit-kiềm”. Độ pH (thế năng hydro) xác định độ axit hoặc độ kiềm của một chất và được đo theo thang điểm từ 0 đến 14. Độ pH càng thấp thì dung dịch càng có tính axit. Độ pH càng cao thì dung dịch càng có tính kiềm (hoặc bazơ). Khi dung dịch nằm ở khoảng giữa – không phải axit hay kiềm – thì nó có độ pH trung tính là 7.
Cơ thể điều chỉnh độ pH trong phạm vi rất hẹp. Trong các cơ quan khác nhau trên khắp cơ thể, hệ thống sinh lý được điều chỉnh liên tục hoạt động để giữ độ pH trong phạm vi cụ thể nhằm đạt được chức năng tối ưu. Axit dạ dày, rất quan trọng cho quá trình tiêu hóa khỏe mạnh và bảo vệ chống lại các bệnh nhiễm trùng tiềm ẩn, có độ pH thấp, khoảng 2-3. Khi độ pH của dạ dày không thể xuống đủ thấp, nó sẽ gây ra vấn đề về tiêu hóa và có thể tạo ra chứng trào ngược axit. Hầu hết mọi người và các phương pháp y tế đối với chứng trào ngược axit đều cho rằng có quá nhiều axit trong khi trên thực tế, vấn đề có thể là do quá ít axit. Máu được giữ ở độ pH trung tính, trong khoảng 7,35-7,45.
Khi máu của mình trở nên quá axit, các cơ chế sinh lý được tinh chỉnh sẽ hoạt động để điều chỉnh độ pH về mức khỏe mạnh. Một cách để thực hiện điều này là giải phóng canxi từ xương. Trong nhiều năm, điều này có thể góp phần phát triển bệnh loãng xương.
Chế độ ăn kiêng phương Tây bao gồm các loại thực phẩm có tính axit như protein, ngũ cốc, đường và thực phẩm chế biến sẵn. Nhiều loại thực phẩm, tồn tại trong tự nhiên, là những thực phẩm tạo ra kiềm, nhưng thực phẩm được sản xuất và chế biến sẽ biến đổi thành phần dinh dưỡng của thực phẩm và khiến chúng chủ yếu tạo ra axit.
Thực phẩm chế biến sẵn có tính axit cao và gần như bị mất hoàn toàn chất dinh dưỡng. Bột tinh chế loại bỏ hơn 80% vitamin B, 85% magie và 60% canxi khỏi toàn bộ lúa mì. Ăn theo chế độ ăn phương Tây làm tăng nguy cơ thiếu hụt dinh dưỡng. Khi tôi không thể tìm thấy thực phẩm bổ sung cho bệnh nhân của mình có chứa liều lượng tối ưu và sự kết hợp các chất dinh dưỡng để hỗ trợ đầy đủ mức độ dinh dưỡng lành mạnh, tôi đã tạo ra Vitamin tổng hợp tối cao.
Các chất kích thích như thuốc lá, cà phê, trà và rượu cũng có tính axit cực cao. Căng thẳng và hoạt động thể chất (cả ở mức không đủ hoặc quá mức) cũng gây ra hiện tượng axit hóa.
Ngoài sự thiếu hụt dinh dưỡng gây tổn hại cho sức khỏe của bạn, lượng axit trong chế độ ăn uống hiện đại có thể dẫn đến sự gián đoạn cân bằng nội môi axit-kiềm trong các khoang cơ thể khác nhau và cuối cùng dẫn đến bệnh mãn tính thông qua việc vay mượn nhiều lần lượng kiềm dự trữ của cơ thể.
Thực phẩm có tính kiềm
Ngược lại với thực phẩm có tính axit là thực phẩm có tính kiềm. Trong chế độ ăn kiêng phương Tây, thực phẩm có tính kiềm như rau được ăn với số lượng ít hơn nhiều; hàm lượng kiềm của chúng không đủ để trung hòa axit dư thừa. Một mô hình ăn uống lành mạnh hơn là chế độ ăn thiên về thực vật, có nhiều trái cây và rau quả. Ăn thực phẩm nguyên chất có tính kiềm hóa tự nhiên không chỉ giúp cân bằng độ pH tốt hơn mà còn cung cấp cho bạn nhiều vitamin K, vitamin A, vitamin C, beta-carotene và các khoáng chất như sắt, magie, kali và canxi. Toàn bộ trái cây và rau quả cũng cung cấp chất xơ, giúp bạn no lâu hơn, thúc đẩy hệ vi sinh vật đường ruột khỏe mạnh và thúc đẩy lượng đường trong máu và insulin khỏe mạnh.
Quy tắc 75/25
Ghi nhớ quy tắc 75/25 sẽ giúp chúng ta có chế độ ăn uống cân bằng hơn. Điều quan trọng là phải cân bằng mỗi bữa ăn với 75% sản sinh kiềm và 25% sản sinh axit để duy trì sức khỏe. Chúng ta cần nhiều trái cây tươi, đặc biệt là rau quả (sản xuất kiềm), để cân bằng lượng protein cần thiết (sản xuất axit). Mô hình này về cơ bản tương tự như Chế độ ăn Địa Trung Hải, được nghiên cứu trong 50 năm qua cho thấy là mô hình ăn kiêng lành mạnh nhất. Chúng ta cũng cần tránh các thực phẩm chế biến sẵn, có đường hoặc carbohydrate đơn giản, không chỉ vì chúng tạo ra axit mà còn vì chúng làm tăng lượng đường trong máu quá nhanh (chỉ số đường huyết cao, do đó gây béo), thiếu chất dinh dưỡng và có thể cũng trở nên độc hại.
Trên thực tế, nghiên cứu cho thấy những khuyến nghị này rất hiệu quả trong việc tăng cường sức khỏe của xương và giảm nguy cơ loãng xương và gãy xương hông nên tôi đã đưa chúng vào cuốn sách của mình,
Nước là hợp chất có nhiều nhất trong cơ thể con người, chiếm 70% cơ thể. Cơ thể có tỷ lệ axit-kiềm (hoặc axit-bazơ) được gọi là độ pH, là sự cân bằng giữa các ion tích điện dương (tạo axit) và các ion tích điện âm (tạo kiềm.) Cơ thể liên tục cố gắng cân bằng độ pH. Khi sự cân bằng này bị tổn hại, nhiều vấn đề có thể xảy ra.
Điều quan trọng là phải hiểu rằng chúng ta không nói về axit dạ dày hoặc độ pH của dạ dày. Chúng ta đang nói về độ pH của chất lỏng và mô của cơ thể, đây là một vấn đề hoàn toàn khác.
Nước là hợp chất có nhiều nhất trong cơ thể con người, chiếm 70% cơ thể. Cơ thể có tỷ lệ axit-kiềm (hoặc axit-bazơ) được gọi là độ pH, là sự cân bằng giữa các ion tích điện dương (tạo axit) và các ion tích điện âm (tạo kiềm.) Cơ thể liên tục cố gắng cân bằng độ pH. Khi sự cân bằng này bị tổn hại, nhiều vấn đề có thể xảy ra.
Điều quan trọng là phải hiểu rằng chúng ta không nói về axit dạ dày hoặc độ pH của dạ dày. Chúng ta đang nói về độ pH của chất lỏng và mô của cơ thể, đây là một vấn đề hoàn toàn khác.
Kiểm tra bằng dải pH
Nếu bạn muốn kiểm tra độ pH của mình để xác định xem độ pH của cơ thể có cần được chú ý ngay lập tức hay không, bạn có thể làm như vậy bằng cách sử dụng dải pH. Làm như vậy cho phép bạn xác định hệ số pH một cách nhanh chóng và dễ dàng trong sự riêng tư tại nhà riêng của bạn. Nếu độ pH trong nước tiểu của bạn dao động trong khoảng từ 6,0 đến 6,5 vào buổi sáng và từ 6,5 đến 7,0 vào buổi tối, cơ thể bạn đang hoạt động trong phạm vi khỏe mạnh. Nếu nước bọt của bạn ở mức từ 6,5 đến 7,5 cả ngày thì cơ thể bạn đang hoạt động trong phạm vi khỏe mạnh. Thời gian tốt nhất để kiểm tra độ pH của bạn là khoảng một giờ trước bữa ăn và hai giờ sau bữa ăn.
Xét nghiệm nước tiểu có thể cho biết cơ thể bạn bài tiết axit và đồng hóa các khoáng chất tốt như thế nào, đặc biệt là canxi, magie, natri và kali. Những khoáng chất này hoạt động như “chất đệm”. Chất đệm là những chất giúp duy trì và cân bằng cơ thể chống lại sự xâm nhập của quá nhiều axit hoặc quá nhiều kiềm. Ngay cả với lượng chất đệm thích hợp, nồng độ axit hoặc kiềm có thể trở nên cực đoan. Khi cơ thể ăn vào hoặc sản xuất quá nhiều axit hoặc kiềm này, nó phải đào thải lượng dư thừa ra ngoài. Nước tiểu là cách hoàn hảo để cơ thể loại bỏ bất kỳ axit hoặc chất kiềm dư thừa nào không thể đệm được. Nếu độ pH trung bình trong nước tiểu dưới 6,5, hệ thống đệm của cơ thể bị quá tải, sẽ tồn tại trạng thái “tự nhiễm độc” và cần chú ý giảm nồng độ axit.
Độ pH của máu phải được giữ trong phạm vi hẹp, với phạm vi bình thường là 7,36 đến 7,44. Một chế độ ăn uống mất cân bằng với nhiều thực phẩm có tính axit như protein động vật, đường, caffeine và thực phẩm chế biến sẵn sẽ gây áp lực lên hệ thống điều hòa của cơ thể để duy trì trạng thái trung tính này. Việc bổ sung thêm chất đệm có thể làm cơ thể cạn kiệt các khoáng chất có tính kiềm như natri, kali, magie và canxi, khiến người bệnh dễ mắc các bệnh mãn tính và thoái hóa.
Khoáng chất được mượn từ các cơ quan quan trọng và xương để đệm (trung hòa) axit và loại bỏ nó khỏi cơ thể một cách an toàn. Do sự căng thẳng này, cơ thể có thể bị tổn thương nghiêm trọng và kéo dài do nồng độ axit cao – một tình trạng có thể không bị phát hiện trong nhiều năm.
Nhiễm axit có thể gây ra các vấn đề như:
Tổn thương tim mạch Tăng cân, béo phì và tiểu đường Tình trạng bàng quang
Sỏi thận Suy giảm miễn dịch Tăng tốc tổn thương gốc tự do
Các vấn đề về nội tiết Lão hóa sớm Loãng xương và đau khớp
Đau cơ và tích tụ axit lactic Năng lượng thấp và mệt mỏi Tiêu hóa và đào thải chậm
Nấm men/nấm phát triển quá mức Mất động lực, niềm vui và sự nhiệt tình Nhiệt độ cơ thể thấp hơn
Dễ bị nhiễm trùng Da nhợt nhạt Có xu hướng trầm cảm
Dễ bị căng thẳng Răng lung lay và đau nhức Nhức đầu
Viêm giác mạc và mí mắt Vết nứt ở khóe môi Viêm nướu, nhạy cảm
Loét miệng và dạ dày Móng tay mỏng và dễ gãy Axit dạ dày dư thừa
Viêm dạ dày Da dễ bị kích ứng Tóc xỉn màu, chẻ ngọn và rụng
Da khô Chuột rút và co thắt ở chân
Thực phẩm tạo axit hay kiềm?
Lưu ý rằng xu hướng hình thành axit hoặc kiềm của thực phẩm trong cơ thể không liên quan gì đến độ pH thực tế của thực phẩm đó. Ví dụ, chanh có tính axit rất cao, tuy nhiên, sản phẩm cuối cùng chúng tạo ra sau khi tiêu hóa và đồng hóa lại có tính kiềm rất cao nên chanh có tính kiềm tạo ra trong cơ thể. Tương tự như vậy, thịt sẽ kiểm tra tính kiềm trước khi tiêu hóa, nhưng nó để lại dư lượng axit trong cơ thể, vì vậy, giống như hầu hết các sản phẩm động vật, thịt có tính axit. Điều quan trọng là lượng thức ăn ăn vào hàng ngày của bạn có tác dụng cân bằng độ pH của cơ thể một cách tự nhiên.
Biểu đồ này chỉ nhằm mục đích hướng dẫn chung về thực phẩm kiềm hóa và axit hóa.
Thực phẩm có tính kiềm
Kiềm hóa rau củ
Kiềm hóa rau củ phương Đông
Kiềm hóa trái cây
Protein kiềm hóa
Chất làm ngọt kiềm hóa
Gia vị và gia vị kiềm hóa
Kiềm hóa khác
Khoáng chất kiềm hóa
Không xác định
** Những thực phẩm này để lại tro có tính kiềm nhưng có tác dụng axit hóa cơ thể.
Mặc dù có vẻ như trái cây họ cam quýt có tác dụng axit hóa cơ thể, nhưng axit citric mà chúng chứa thực sự có tác dụng kiềm hóa cơ thể.
Lưu ý rằng xu hướng hình thành axit hoặc kiềm của thực phẩm trong cơ thể không liên quan gì đến độ pH thực tế của thực phẩm đó. Ví dụ, chanh có tính axit rất cao, tuy nhiên sản phẩm cuối cùng chúng tạo ra sau khi tiêu hóa và đồng hóa lại có tính kiềm rất cao nên chanh có tính kiềm hình thành trong cơ thể. Tương tự như vậy, thịt sẽ kiểm tra tính kiềm trước khi tiêu hóa, nhưng nó để lại dư lượng rất axit trong cơ thể, vì vậy, giống như hầu hết các sản phẩm động vật, thịt có tính axit rất cao.
Thực phẩm có tính axit
Axit hóa rau
Axit hóa trái cây
Axit hóa ngũ cốc, sản phẩm ngũ cốc
Đậu và các loại đậu có tính axit
Axit hóa sữa
Axit hóa các loại hạt và bơ
Axit hóa protein động vật
Axit hóa chất béo và dầu
Chất làm ngọt axit hóa
Rượu axit hóa
Axit hóa các thực phẩm khác
Thuốc và hóa chất axit hóa
Đồ ăn vặt có tính axit
Tải xuống Bảng Thực phẩm Axit-Kiềm
Nếu bạn thích điều này, bạn cũng có thể thưởng thức
Uống nước ép cần tây cho sức khỏe và sức sống
Thực phẩm chống viêm hàng đầu
Vitamin K và gãy xương
Cách chọn dầu ăn phù hợp (còn tiếp)
Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen
Nguyễn Hoàng Sơn
