Di dân lậu và biểu tình

Lần đầu sang Hoa Kỳ chơi thì điều khiến mình ngạc nhiên nhất là ra đường mình không phải đem theo giấy tờ tùy thân, khác với ở Âu châu lúc nào cũng có cái ví với giấy tờ vì lâu lâu cảnh sát Tây chận trong métro hỏi giấy tờ. Vào khách sạn họ cũng không hỏi giấy tờ chỉ đưa thẻ tín dụng là xong om. Ngày nay có nhiều lừa đảo nên họ mới hỏi thẻ căn cước hay bằng lái xe để xác nhận thẻ tín dụng của mình.

Đi chơi trên núi không có Internet nhưng khi đến khách sạn thì thất kinh khi thấy khắp nơi trên xứ Hoa Kỳ thiên hạ xuống đường, cản trở nhân viên di trú bắt mấy người di dân lậu. Thấy tội họ vì cũng phải cầm cố sổ đỏ vay mượn mới vượt qua biên giới đến Hoa Kỳ. Bây giờ bị dẫn độ về nước thì tiền đâu trả nợ. 

Họ ra đi vì miếng cơm manh áo, người cầm quyền xứ họ chỉ biết tham nhũng vòi tiền nên họ phải ra đi như người Việt sau 75. Vợ mình và hai người em vượt biển đến Nam Dương và Mã Lai. Trước khi định cư tại pháp và Hoa Kỳ. Kể cảnh sát mã lai và Nam dương kéo tàu ra ngoài khơi nên tài công phá máy làm chìm tàu để được lên bờ. Kêu cảnh sát mã lai hung dữ này nọ. Dạo ấy mã lai có vấn nạn mã cộng cũng kháng chiến trường kỳ nên họ rất sợ Hà Nội cài người sang để móc nối. Nhìn lại thì cảnh sát mã lai chỉ làm nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền quốc gia của họ. Và bị lên án là gian ác. 

Sau đó người Việt vượt biển hay di tản đều đợi có gia đình người Mỹ nào bảo lãnh mới được đi định cư tại Hoa Kỳ. Ai có thân nhân đi trước thì được anh chị bảo lãnh như trường hợp vợ mình. 

Người Việt chúng ta đến Hoa Kỳ được là nhờ lòng tốt của người Mỹ đứng ra bảo lãnh trong thời gian đầu như hai người em của mình được ông bà Cayla bảo trợ vì mình còn sinh viên nên khó bảo trợ lắm. Nếu không có người bảo trợ thì ở trại tỵ nạn mút mùa lệ thủy. 

Sau này nhớ ơn ông bà Cayla mình có cho một gia đình tỵ nạn gốc Syria ở miễn phí mấy tháng khi họ mới sang. Sau họ dọn đi tiểu bang khác có người gốc Syria nhiều hơn. Hồi mới sang Hoa Kỳ mình phụ giúp sinh viên chống nạn cưỡng bách hồi hương các người vượt biển không có ai bảo trợ. Có người tự tử mỗ ruột trước Phước Lộc thọ mà không chết. Chắc đúng lúc ông Thọ có mặt ở đó. 

Thấy trên mạng người Mỹ chửi bới nhau. Bên binh chính sách cưỡng bách hồi hương và bên chống. Người Việt mình cũng nhảy ra bênh và chống nên chửi nhau loạn cào cào, quên khi xưa mình cũng từng đến bờ Mã Lai, Thái Lan và Nam Dương không có chiếu khán, bất hợp lệ. 

Nhưng khi họ đưa biểu ngữ “NO KING”  được xem là chính trị hoá, chả có thương người di dân lậu gì cả. Theo tài liệu thì thời tổng thống Clinton, họ trục xuất 12 triệu người di dân lậu. Thời ông Obama thì chỉ có 3 triệu người. Do đó không thể nói Đảng dân chủ không thi hành cưỡng bách hồi hương hay nhân đạo gì cả. Đúng hơn là khi người di dân lậu bị bắt tại biên giới thì được trả về, xem như đã dẫn độ họ về lại biên giới, ít vụ ICE lùng bắt như bây giờ.

Bill Clinton’s administration deported approximately 12 to 12.3 million people between 1993 and 2001. However, the vast majority—about 93% (roughly 11.4 million)—were classified as “returns,” meaning these individuals generally left the U.S. voluntarily at the border rather than through formal removal proceedings. The number of formal removals (forced deportations with legal consequences) was much lower. These figures include both voluntary returns and formal removals, so the number of actual forced deportations was only a small fraction of the total.

Mình có kể là chính phủ Trump thi hành các chính sách đã được các think tank cực hữu của Hoa Kỳ đề xướng từ lâu. Lý do là chính trị chớ không phải người Mỹ cả hai bên yêu thương hay ghét người di dân lậu. Họ bắt di dân lậu ở chỗ các triệu phú, ông ta bà lớn như Obama, Clinton có nhà nghỉ hè như Martha Vineyard  Di dân lậu lãnh lương thấp hơn và chịu khó. 

Hồi sáng, gặp ông thợ quen kể, tuần rồi đang làm việc trên công trường, bổng nhiên la migra đến, 60 nhân viên đang làm trên công trường bỏ chạy tá lả khắp nơi.

Năm 1986, khi mình sang Hoa Kỳ lần đầu thì tổng thống Reagan mới ký luật ân xá các người di dân lậu. Dạo ấy tiểu bang California được xem là tiểu bang thiên cộng hòa. Từ khi có lệnh ân xá thì các tiểu bang lớn như new York, California chuyển hướng sang khuynh hướng dân chủ như Cali. Từ 30 năm nay tiểu bang Cali có đến 70% cử tri dân chủ nên ai mà theo cộng hòa thì chả muốn đi bầu nữa. Vì biết trước kết quả. 

Theo mình hiểu thì Đảng dân chủ cho di dân lậu đến các tiểu bang lớn như Texas, Arizona, Florida nói chung là các tiểu bang thiên cộng hòa. Họ cấp bằng lái xe hay căn cước cho người di dân lậu. Trước kia di dân lậu không có bằng lái xe nhưng sau này các công ty bảo hiểm lobby nên Đa số các tiểu bang thiên dân chủ đều cho phép di dân lậu thi bằng lái xe hay nộp đơn xin thẻ căn cước. Có mấy người di dân lậu xin TIN số đóng thuế. 

Có bằng lái xe cứ đưa ra để bầu dù không phải công dân. Nay Cali ra luật không được hỏi thẻ căn cước thì ai muốn bầu là bầu. Thế là Đảng dân chủ đắc cử nắm hết quyền lực tiểu bang và liên bang. Xem như Đảng cộng hòa sẽ không bao giờ nắm quyền nữa. Hoa Kỳ sẽ chỉ còn một Đảng. Còn Đảng cộng hoà chỉ chửi bới cho vui vì không có đa số như hiện nay ở Cali 70% cử tri thuộc Đảng Dân Chủ. Cứ tưởng tượng 4 năm nữa, khắp các tiểu bang trên Hoa Kỳ đều có 70% cử tri bầu cho Dân Chủ. Khỏi mất công đi bầu. Nền Dân chủ có thể bị mua chuộc hay chơi mấy trò này.

Chúng ta nghe đến các tội phạm này nọ. Việc này có, như ông Mễ nuôi ong kể, 60 năm trước, bố ông ta giết người ở Mễ, trốn qua Mỹ, lấy vợ đẻ ra ông ta. Hay những người cầm cố sổ đỏ để mua đường chạy qua Hoa Kỳ. Họ sẵn sàng làm bất cứ việc gì để trả nợ vì ở quê nhà, dân cho họ mượn tiền có thể xiết nhà, đuổi cổ gia đình họ ra khỏi. Do đó họ có thể làm chuyện ác như giết người, trồng cần sa như người Việt nói Máu Lạnh. 

Nói chung người di dân lậu rất im tiếng không la lối, làm ồn vì họ biết ở lậu. Do đó mình đoán những người cầm cờ chạy vòng vòng là dân hợp pháp, có thể được trả tiền để bạo động.

Theo những gì mình đọc trên các trang của think tank cực hữu thì họ tìm cách dẹp vụ để người di dân bất hợp pháp không được bỏ phiếu. Nhớ ông Obama có ra chương trình DACA hợp thức hóa các người con di Dân lậu mà Đảng Cộng hòa chống là vì như vậy số người này sẽ dồn phiếu cho Đảng dân chủ. Chả có phải nhân đạo gì cả, họ chỉ muốn được đa số để kiếm chác, làm giàu thôi.

Chính trị là nơi họ tranh dành quyền lợi của hai Đảng nên họ cò mồi xúi chúng ta tham dự chớ chả có ai để ý đến quyền lợi của chúng ta. Nếu không vì chính trị thì không có mấy vụ xuống đường. Đập phá để thương lượng với nhau. Đảng dân chủ cấp bảo hiểm cho di dân lậu để dành cử tri bỏ phiếu sau này. 

Di dân lậu thì đi làm và rất chăm chỉ để có tiền gửi về giúp gia đình ở quê nhà. Họ không đóng thuế do đó có nhiều quốc gia khuyến khích dân họ nhập cư lậu vào Hoa Kỳ. Lao động tốt gửi tiền về quê hương là chùm khế ngọt. Khi đau ốm, sinh đẻ thì chạy vào nhà thương được chữa bệnh miễn phí, do đó y phí tại Hoa Kỳ đắt là vì vậy.

Nay họ cấm những người đến từ nhiều quốc gia viện lý do là an ninh nhưng thật ra nhiều người đi du lịch rồi trốn luôn ở lại. Có ông hướng dẫn viên người Karzachstan kể là cô em du lịch hay đi học sang Hoa Kỳ rồi ở lại. Lấy ai đó người Mỹ hợp thức hóa giấy tờ. 

Cách đây đâu 10 năm mình chạy đi mua đồ thì thấy thiên hạ la hét biểu tình nên bò lại xem thì tá hỏa tam tình. Mấy ông gốc Mễ kêu Cali là của Mễ Tây cơ, phải trả lại cho họ. Họ cầm cờ Mễ chạy lòng vòng. Như người Việt cầm cờ Việt Nam Cộng Hoà chạy ngoài bolsa. Vài hôm nữa, chắc bên Tây Ban Nha lại có người xuống đường kêu Cali do người Tây Ban Nha phát hiện ra, phải trả lại cho Tây Ban Nha tương tự Mễ Tây CƠ do người Tây Ban Nha chiếm đóng. Chán Mớ Đời 

Vấn đề di dân lậu không giải quyết ngày nay thì sau này sẽ gặp nhiều vấn đề như hưu trí của họ. Ai nuôi họ, sẽ trở thành gánh nặng cho Hoa Kỳ khi dân số giảm. Do đó, người Mỹ muốn đuổi một số về nước của họ nhất là người già. Ngay chính người Mỹ về già sẽ có vấn đề hưu trí vì ngân sách tham thụt. 

Khi họ thành lập quỹ an sinh xã hội, trung bình người Mỹ chết ở độ tuổi 63.5 nghĩa là chết 18 tháng trước khi nhận được tấm ngân phiếu an sinh xã hội đầu tiên. Nay với y khoa tân tiến, người Mỹ sống dai đến 75 tuổi cho đàn ông, 82 tuổi cho phụ nữ nên có vấn đề thâm thủng ngân sách. Nay lại cộng thêm mấy người di dân lậu phải nuôi khi về già là ngọng.

Mình có nói chuyện với nhiều người di dân lậu. Họ nói làm tiền để gửi về nước xây nhà để mai sau họ về hưu. Vấn đề là con cháu lớn lên quen nước quen cái ở Hoa Kỳ nên không muốn về quê hương. Thế là họ ngọng, xây nhà để không hay để cho em út ở còn họ chui rúc vào nhưng căn hộ chật chội của con cháu. 

Mình thấy thiên hạ chửi bới nhau nhưng ít ai nói đến đem người di dân về nuôi hay bảo lãnh như khi người Việt tỵ nạn được người Mỹ bảo lãnh. Chỉ chửi bới hay bênh vực cho sướng miệng vì bảo lãnh là bao nhiêu chuyện như bảo hiểm, nhà cửa này nọ,… cho thấy muốn trở thành một người Mỹ tốt rất khó.

Hoa Kỳ cần giải quyết vấn nạn di dân lậu để khỏi bị hậu quả lớn trả hưu trí, bảo hiểm cho những người ở lậu sau này. Chửi bới nhau chả giải quyết vấn đề. Hy vọng họ sẽ thống nhất ở điểm nào để chuẩn bị cho tương lai. 

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Vô gia cư bất thành phu phụ

Hôm qua và hôm nay gió Santa Ana khiến cháy ở Nam Cali, vùng Palisades, khu nhà giàu. Lại thấy thiên hạ bị di tản để tránh nạn, lại khiến dân tình mất nhà. Các hãng bảo hiểm không dám bán cho thị dân ở Cali nên phải mua bảo hiểm do các công ty ở tiểu bang khác bán với giá trên trời. Hôm qua mình mới mua 2 cái bảo hiểm, giá gần gấp đôi.

Hôm trước mình kể về tham nhũng trong trong việc kiểm soát về nạn vô gia cư, gia tăng tại Cali từ 6 năm qua thì bị Facebook chặn. Lý do nói đến tham nhũng của chính quyền địa phương. Mình xem một tài liệu tại Phần Lan, thành công trong việc giải quyết vấn nạn vô gia cư. Họ cho xây các trung tâm giúp phục hồi các người vô gia cư bị nghiện, hay bệnh tâm thần. Rồi từ từ huấn luyện họ lại, học hành các nghề rồi kiếm công ăn việc làm cho họ, từ từ trở lại đời sống bình thường, lập gia đình,.. ai buồn đời muốn biết sự thật về tham nhũng của chương trình giúp vô gia cư tại Cali khi thống đốc tiểu bang Cali kêu không biết số tiền 24 tỷ đô la đi về đâu, mà số người vô gia cư từ 35,000 lên hơn 181,000 sau 6 năm trời, áp dụng chương trình giúp dưỡng người vô gia cư. 

Hôm nay gió thổi mạnh không biết mấy người Việt vô gia cư nằm trong lều có lạnh không. Vùng Bolsa có nhiều nơi, có người vô gia cư sống lây lất. Hôm tước, mình có đem cho họ mấy túi ngủ của mấy đứa khi xưa đi hướng đạo, cắm trại.

Họ có thể tăng số cử tri “ma” đi bầu thì số người vô gia cư gia tăng để họ bỏ túi rất dễ làm. Ông thống đốc lương có $220,000/ năm mà có một biệt thự giá $3.5 triệu ở Sacramento, và nay mới mua thêm một căn khác để chuẩn bị hết nhiệm kỳ, giá 9.1 triệu đô la. Với mức lương của ông ta chỉ có thể trả được 3 tháng tiền nhà. 

Người Việt mình hay hỏi các quan nhớn ở Việt Nam lương ít mà sao lại cho con du học, ở nhà biệt phủ nhờ mẹ đi bán thóc giống. Mình thì hay hỏi các chính trị gia nhà nghề Mỹ, tiền đâu ra. Ai buồn đời thì đọc đường dẫn https://www.muctimsonden.com/2024/12/24-ty-o-la-cali-danh-cho-vo-gia-cu-i-ve.html

Mình nghĩ không ai muốn ra đường ngủ bờ ngủ bụi ngoại trừ đi Giang hồ. Mình ngủ ở công viên một đêm ở Thuỵ Sĩ vì trễ xe lửa. Lạnh kinh khủng. Thường những người vô gia cư bị bệnh, mất việc, không tiền trả tiền nhà phải ra đường ở. Thậm chí có công ăn việc làm nhưng nhà cửa đắt quá nên họ phải sống trong các xe hay RV… mình xem tài liệu thì thấy ở vùng San Jose, nhiều người đi làm, nhưng nhà cửa ở vùng này rất đắt nên không có khả năng mướn nên họ ở trong các xe của họ. Tối đi làm về, kiếm chỗ nào cho phép đậu xe qua đêm. Tắm rửa thì vào câu lạc bộ thể thao. 

Nay một số công ty dời về phía đông của San Jose, gần Modesto nên hy vọng nhà cửa sẽ bớt lên giá. Nói cho đúng thì có rất nhiều cựu quân nhân, trở về từ chiến trường, bị hội chứng chiến tranh và bị ám ảnh của sự chết chóc nên họ không hội nhập được vào đời sóng dân sự và từ từ bị nghiện thuốc an thần, sì ke ma tuý,… có lần mình gặp một ông vô gia cư, hỏi chuyện thì mới biết ông ta là cựu chiến binh chiến trường Á Phũ hãn. Mình hỏi vậy có tiền hàng tháng do chính phủ trợ cấp. Ông ta gật đầu kêu có $1,000. Khi nhận đầu tháng thì ông ta vào mướn motel ngủ, tắm rửa rồi khi hết tiền thì ra công viên nắng ấm cắm dùi ở tới cuối tháng. Mình không biết có thật hay không vì nghe kể trên mạng là các tiểu bang theo Dân CHủ, cho các người nhập cư lậu ở khách sạn, cấp thẻ để họ đi mua thức ăn hay kiếm việc này nọ. Hay chỉ là tuyên truyền của phía Cộng Hoà. Cử tri nghe như vậy, chưa kiềm chứng rồi tin bầu cho đối lập. Xong om

Mình hay ra bờ biển ở Huntington Beach hóng gió biển. Thấy nhiều người về hưu, ở trong xe RV. Sáng chạy ra bãi biển trả $35/ năm đậu cả ngày. Đi vệ sinh hay tắm rữa, ăn uống. Chiều đóng cửa bãi đậu xe thì họ chạy đâu, đậu qua đêm. Ban ngày chạy ra biển, đậu xe ngủ rồi đem đồ ra nấu nướng ăn cho qua ngày. 

Sáng mình đi tập ở Đông Phương Hội thì thấy lều của người vô gia cư khá nhiều nhất là xe đậu khắp nơi và có người ngủ ở trong. Họ lấy tấm carton, che cửa sổ để không ai nhìn thấy. Có thể trong ngày họ chạy xe chỗ nào khác đậu nhưng tối lại về khu đường Moran, có vẻ an ninh hơn. Cho thấy cũng có nhiều người việt sang đây, không hội nhập hay bị vấn đề gì đó, như mất việc làm hay bị vợ bỏ nên đâm ra Chán Mớ Đời, rồi hết tiền, ra đường ở.

Từ ngày tối cao pháp viện không mạnh tay với luật về vô gia cư thì nhiều thành phố đã mạnh tay, đuổi người vô gia cư. Ở thành phố Westminster cách đây mấy tháng cảnh sát đến đuổi người vô gia cư, vì có tin bà Kamala sẽ đến Quận Cam, gặp cử tri người Việt. Rồi 10 ngày sau lại thấy họ lục tục trở lại bằng xe hơi hay xe đạp. Các lều lại mọc lên lại. Vấn đề là đuổi họ đi mà không có chỗ nào đến tiếp đón. Mình mới mua cổ phiếu công ty của công ty chuyên về nhà tù tư nhân, chuẩn bị cho vụ cưỡng bách hồi hương của chính phủ Trump. Tuần rồi, cổ phiếu công ty này lên kinh hoàng. 

Người ta cho biết tỷ lệ người vô gia cư gia tăng từ năm ngoái lên đến 12% hay có trên 650,000 người không nhà. Tiểu bang Cali chiếm giải nhất về số vô gia cư, gần phân nữa của Hoa Kỳ.

Luật cấm ngủ trong xe, và dời xe đi ít nhất 300 bộ anh mỗi tiếng đồng hồ. Khi xưa, họ còn cho chăn mềm nay thì tiệt luôn. Các chương trình giúp vô gia cư như là con bò to đùng, để mấy tên công chức và thân hữu vắt sữa. Họ mong muốn lượng vô gia cư càng tăng thì họ càng có tiền cũng như có việc làm muôn đời. Nghe nói nếu ai cắm dùi sẽ bị tù và bị phạt $1,000. Không tiền thì cũng bù trớt.

Những chương trình về vô gia cư là miếng mồi ngon cho những người có quyền lực tại Hoa Kỳ. Điển hình ở Quận Cam, ông giám sát viên của Quận, gốc Việt, hình như thuộc Đảng Cộng Hoà, khơi khơi vớt mấy triệu, qua cách thành lập một tổ chức vô vụ lợi, do con gái đứng đầu. Thế là cứ rót tiền vào cho tổ chức này, con gái đứng ra mua mấy căn nhà để giúp người vô gia cư nhưng trên thực tế thì khác. Còn Đảng Dân Chủ thì nhiều không tả. Có lần, mình được giới thiệu liên lạc với một hội vô vụ lợi người Việt tại Quận Cam. Họ kêu mình viết cho họ lá thư để họ cho mượn một căn phòng để giúp mấy người lớn tuổi tập dưỡng sinh. Họ chỉ cái mái hiên ngoài trời, nhỏ xíu. Trời mưa gió lạnh mấy người già làm sao tập ngoài trời. Thế là họ gửi thư của mình viết cho tiểu bang Cali và vớt thêm tiền bỏ túi vì giúp thêm 1 tổ chức của cộng đồng. Mình thì đâu có thể sử dụng chỗ ngoài trời để hướng dẫn thiên hạ tập. Chưa tập mấy người già lăn đùng ra trúng gió rồi. Họ bỏ tiền túi xài nhân danh giúp đỡ cộng đồng. Chỗ tụi này mượn tập khi xưa, họ cũng là tổ chức vô vụ lợi nhưng thấy họ lấy tiền thiên hạ mượn chỗ để sinh hoạt, mà tiền thì không thấy giải quyết ra sao vì trả tiền mặt. Từ từ người Việt sống bám vào cộng đồng rất nhiều, cứ xin giấy tờ hợp thức hoá cho hội vô vụ lợi của họ dù chỉ có vợ chồng đứng tên rồi đi xin tiền chính phủ.

Tại sao họ khui ông ta vì cộng đồng người Việt rất yếu về chính trị. Mình bảo đảm các cộng đồng khác cũng nhảy vào xé xác con mồi 24 tỷ đô la dành cho vô gia cư nhưng họ chỉ khui ông người Việt. Vì người Việt sẽ im tiếng như cách đây mấy chục năm họ bắt bác sĩ, nha sĩ gốc việt gian lận Medicare. Trong cộng đồng, người Việt hăng hái chửi nhau lắm nhưng khi ra ngoài dòng chính thì câm họng hết. Nhớ khi xưa, mình hay đi họp với các hội thương gia gốc Hispanic. Mấy tên này hay than là bọn người Việt chúng mày chả giúp chúng tao lên tiếng chung để bảo vệ quyền lợi. Tụi tao xuống đường với chúng bây để ủng hộ mà khi tụi tao cần thì tụi mày im rơ, không lên tiếng dùm. Có tài liệu cho thấy bác sĩ và nha sĩ gốc Do Thái, Ba Tư, Mễ ,…ăn gian Medicare nhiều mấy chục lần bác sĩ nha sĩ gốc Việt. Họ chỉ kiếm công đồng nào yếu về chính trị để đánh như doạ các cộng đồng khác.

Năm 2018, tối cấp pháp viện, từ chối nhận vụ xét vụ đuổi người vô gia cư, nên các tiểu bang ngọng vì muốn đuổi thì phải có chỗ cho người ta ở. Mà xây nhà cho họ ở thì ở Cali là ngọng vì xây cất rất đắt tiền. Họ bắt phải sử dụng công nhân của công đoàn, giá cao, thêm các thuế, tiền phí tổn này nọ.

Cali cần thêm 5.5 triệu căn hộ, mà giá xây cất, đất đai rất đắt cho nên khi xây xong thì chỉ có người làm lương cao mới có khả năng mua được nhà. 

Có nhiều quận đưa mấy người vô gia cư vào các motel ở, và thành phố trả tiền, giúp giảm số lượng vô gia cư ngoài đường nhưng đó chỉ tạm thời. Vì người vô gia cư nghe đến hay các công chức sẽ đem xe buýt hốt các người này và chở đến thành phố có lòng hảo tâm. Mình nhớ khi xưa, thành phố Los Angeles hốt người vô gia cư lên xe búyt, cho họ 50 đô, chở họ đến thành phố San Bernardino. Thành phố San Bernardino cho $50, chở họ về Los Angeles. Ngày nay thành phố San Bernardino, bị phá sản.

Năm 2024, tối cao pháp viện cho phép thành phố Los Angeles cấm các người cắm trại ngoài đường để chuẩn bị cho thế Vận Hội 2028. Thành phố Long Beach bắt đầu đuổi các người cắm trại trong các công viên khiến các người dân bình thường không dám đến công viên mà họ đóng thuế hàng năm.

Vấn đề đuổi người vô gia cư không giải quyết vấn đề. Theo mình trong tương lai còn gia tăng vấn nạn vô gia cư. Lý do là xã hội Hoa Kỳ đang chuyển mình, người máy và kỹ thuật số bắt đầu thay thế con người trong công việc sản xuất.

Chúng ta nghe các khẩu hiệu qua cuộc bầu cử vừa qua, nào là đem công việc sản xuất về Hoa Kỳ,… lý do họ đem về vì thuế hứa sẽ giảm và công việc sản xuất sẽ do người máy thực hiện. Họ chỉ cần vài kỹ sư để kiểm soát quá trình sản xuất. Đi chợ ngày nay, chúng ta thấy máy tính tiền tự động. Hôm trước mình vào Smart & Final, có 6 cái máy tính tiền tự động và một thâu ngân viên. Thiên hạ đợi lâu nên phải đẩy xe lại chỗ tự trả tiền. Khi xưa, là có một ông già về hưu, cần tiền nên ra đứng cạnh cô thây ngân viên, hỏi “papers or Plastic” để ông ta lấy bao nylon hay bao bằng giấy, bỏ thức ăn mình mua vào bao. Nay ông này biến mất, bà thâu ngân viên biến mất và phải trả tiền bao nylon. Những người này có thể đi học lại để trở thành kỹ sư? Ngay kỹ sư, bác sĩ sẽ bị thay thế bởi người máy.

Những người không kiếm được việc sau khi bị người máy và kỹ thuật toán thay thế sẽ ra sao? Họ sẽ thành lập một giai cấp vô dụng (useless class). Đó là mối quan tâm của chính quyền hiện tại trên khắp thế giới. Giai cấp này sẽ nổi loạn. Chúng ta thấy tại Hoa Kỳ có một thiểu số khởi phát với cái tên Antifa, ở Âu châu như Pháp quốc, người gốc ả rập tìm không được việc làm hay người da đen, nổi loạn đốt nhà cửa xe cộ. Một người không phải da trắng bạo loạn hay giết người được báo chí làm rùm beng để tạo nên căng thẳng, khiến người dân ủng hộ việc cưỡng bách hồi hương họ dù sinh trưởng tại các xứ Âu châu.

Hay kêu chích ngừa như COVID để khiến họ không sinh con được nữa.

Giáng sinh vừa qua, mấy đứa cháu đến nói chuyện với mình nhiều hơn mọi lần. Chúng hỏi có nên làm đám cưới hay mua nhà. Mình nói tụi bây cứ sống với nhau, làm đám cưới dân sự thôi, còn tiền để làm tiệc đám cưới dùng để mua nhà cho thuê. Mình đoán là hai đứa con mình mới hùn tiền mua được căn nhà cho thuê. Nên máy anh em họ hàng thắc mắc và bắt đầu suy nghĩ khác với dòng chính là tổ chức đám cưới linh đình để rồi âm thầm ly dị. Mình nói mấy đứa con. Là cố gắng làm việc, tiêu xài hạn chế lại, dùng tiền đó đi mua nhà cho thuê để mai sau khi bị sa thải, mình vẫn có lợi tức mà sống. Thay vì bận đồ hiệu, đi xe xịn này nọ với tinh thần một phút huy hoàng rồi chợt tắt.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Cali mùa giáng sinh 2024

 

Mình đăng tải lên Facebook thì bị chặn trong khi trên X thì không. đổi tựa để xem có bị chận nữa không. Chán Mớ Đời  Mấy tháng trước, có ông thần gốc Việt, làm giám sát viên cho quận Cam bị truy tố ra toà về tội vớt tiền của chính phủ qua hội từ thiện của con gái để mua mấy căn nhà và ông ta đã nhận tội. Báo chí đăng quá cở thợ mộc. Nay báo chí đăng tin là họ làm kiểm toán sổ sách Cali cho năm 2024 thì thấy số tiền 24 tỷ đô la của quỹ vô gia cư mất tích, không biết mò nơi nào. Ông thống đốc tiểu bang kêu không ngạc nhiên vì tiểu bang không theo dõi chi tiêu cho người vô gia cư. Dạo này, thiên hạ của Đảng Dân Chủ đang đánh ông ta vì sợ ông ta ra tranh cử tổng thống kỳ tới nên các video của ông ta tuyên bố đã ngủ với vợ của nhân viên là một sai lầm này.

Từ năm 2019, tiểu bang Cali đã chi 24 tỷ Mỹ kim cho các chương trình vô gia cư. Nhưng trong vòng 5 năm trở lại, số người vô gia cư từ 30,000 gia tăng lên đến 181,000 người. Xem như trong vòng 5 năm, tiểu bang đã chi tiêu trung bình $160,000/ người. Với số tiền này thì cư dân Cali có thể tin rằng tệ nạn vô gia cư của tiểu bang phải thuyên giảm, đằng này lại gia tăng xem như gấp 5 lần. Số tiền dành cho vô gia cư giúp các ký sinh trùng và nhân viên của các cơ quan này rút vô tội vạ.

Gần vườn mình có một khách sạn Hilton mới xây cất vùng Opportunity Zones, họ cho vô gia cư vô ở, và chính phủ trả tiền hàng ngày. Sướng không lo sợ phải dọn dẹp mỗi ngày, lại được tiền chính phủ với giá khủng. Có ông Mễ kêu bạn ông ta mới ra tù, vào đó ở rồi bị bệnh qua đời vì khách sạn tuy mới xây nhưng các người vô gia cư không để ý. Vô gia cư của thì có điện thoại của ông Obama cung cấp, có thẻ EBT để mua thuốc, mua thức ăn,…

Sáng nay đi tập ở Bolsa, mình thấy nhiều người vô gia cư, sống trong mấy cái lều hay trong góc tiệm như ở góc Westminster và Magnolia, đường Moran hay khu Dakao,… thấy thương họ. Cuộc sống tại Hoa Kỳ rất bấp bênh, bị sa thải, bị đau ốm lâu dài là có thể mất việc, mất người yêu, mất nhà cửa, xe cộ rồi ra đường ở.

Có nhiều điều được truy ra nhưng đây mình chỉ nói về khía cạnh địa ốc. Khởi đầu ở vùng mình có xem xét là thành phố San Diego, thị trưởng Todd Gloria nói đến các chương trình xây dựng nhà cửa cho người vô gia cư. Mấy năm trước mình có mua 5 mẫu đất tính để xây 150 căn hộ cho người già, sẽ được chính phủ ưu tiên, cho mượn tiền và thuế má này nọ nên chạy đi dự các buổi hội thảo về các chương trình này nhưng giờ chót thấy không có quen ai có thế lực nên trở về làm nông dân. Những người có thế lực xây các chung cư với tiền của chính phủ nhưng vấn đề là các chung cư này rất đắt tiền như: 

• $145 triệu cho 407 căn hộ hay gần $360,000/ căn hộ hay
• $150 triệu cho 270 căn hộ hay $555,555/ căn hộ trong khi đó có những nhà tiền chế có thể mau với giá $10,000 cho người vô gia cư.
• 

Vấn đề người ta khám phá ra các chương trình này đều được công ty Chelsea Investments Corporation được thành phố cấp phép và tiền bạc. Công ty này chuyên phát triển và xây các căn hộ “affordable housing”, được thành lập tại xứ Cayman Islands, nên không biết ai là chủ chính thức, có văn phòng chính ở Carlsbad, CAli, người sáng lập tên Jim Schmid và tổng giám đốc là Charles Schmid. Xem chương trình xây cất cho vô gia cư rất cực sang nhưng sau đó để bán hay cho thuê, còn vô gia cư thì ở motel,…

Theo tài liệu của văn phòng chính cho biết:

Năm 2016: bán được $3.5 Triệu, $3.15 triệu được San Diego Housing Authority hỗ trợ.

năm 2023: bán được  không được biết con số nhưng có đến $65 triệu được San Diego Housing Authority hỗ trợ. Mình chỉ xin ít hơn nhưng họ nhìn mình lắc đầu.

Người ta đặt câu hỏi văn phòng của công ty tăng giá lên gấp 7 lần trong vòng 7 năm. Quan trọng nhất là San Diego Housing Authority cho họ vay tiền như ngân hàng.

Người ta cho biết khi ông Todd Gloria làm chủ tịch uỷ ban ngân sách và tài Chánh của thành phố San Diego thì chủ tịch của Chelsea Investments Corporation là người ủng hộ tiền cho cuộc bầu cử của ông Gloria với chức thị trưởng. Tuy ít nhưng cũng đứng thứ 3. Còn ngầm thì không biết.

Người ta cũng xét các giấy tờ khác, tại các thành phố khác cũng có dấu tích của công ty này. Trên thực tế thì có nhiều công ty lắm. Năm 2016, có đạo luật về Opportunity Zones ra đời nhằm khuyến khích các nhà phát triển địa ốc, bỏ tiền ra để đầu tư, trùng tu lại các trung tâm thành phố bị bỏ phế, có nhiều người nghèo. Nếu họ bỏ tiền ra phát triển các khu vực này thì sau 10 năm họ sẽ không bị đánh thuế khi bán. Do đó ngày nay, đi Los Angeles, Santa Ana, Anaheim,.. chúng ta thấy nhiều khu khi xưa te tua, trộm cắp, nay được trùng tu với giá nhà lên như diều. Các khu vực này được trung tu với ngân quỹ của chính phủ, thay vì cho người nghèo, chỉ toàn là dân có tiền mới vào lại đây ở.

Mình đi dự mấy hội thảo này rất tốn tiền, cần quen biết và chi tiền cho các người có quyền cho vay tiền và khỏi đóng thuế. Mình là nông dân nên chả quen ai nên bán miếng đất, lời chút đỉnh. Trời cho chừng nào nhận chừng ấy, không tham lắm.

Xứ nào cũng có tham nhũng cả, ở Hoa Kỳ thì cũng có đầy, nhiều khi rất khéo léo để tránh lộn xộn. Cứ lấy thí dụ công ty Solyndra, chuyên làm các thiết bị năng lượng mặt trời. Công ty này cúng cho uỷ ban bầu cử của ông Obama $500,000. Sau khi đắt cử, ông Obama ra lệnh cho công ty này mượn $505,000,000, xin nhắc lại 505 triệu Mỹ kim với tiền lời cực rẻ. 1 năm sau, tổng giám đốc lượm $100 triệu về hưu, sau đó công ty khai phá sản. Tiền thuế của dân được ông Obama trả ơn cho thân hữu, cúng dường để ông ta làm tổng thống bay theo mây ngàn về miền quá khứ. Chán Mớ Đời 

Thống đốc Cali mới tậu được một biệt hự giá $9.1 triệu với lương hàng năm là $220,000. Xem 9 triệu phải đặt cọc 20% hay $1.8 triệu, mượn nợ ngân hàng $7.280,000, phải đóng $48,434.02/ tháng. Cộng thêm thuế bất động sản 1.2% là $9,100/ tháng thêm bảo hiểm là độ $4,000/ tháng. Xem như mỗi tháng phải đóng trên $62,000/ tháng. Xem như lương ông ta chỉ trả được được hai tháng tiền nhà vì đóng thuế lợi tức phân nữa. 

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Hy sinh đời bố củng cố đời con

Từ ngày hai đứa con đi học mấy khoá tài chính thì mình khá bận rộn với những câu hỏi của chúng vì chúng đi kiếm nhà để mua cho thuê. Mỗi tối thứ 2 là mấy cha con gọi điện thoại nói chuyện. Bàn tính cách thương lượng với chủ nhà muốn bán này nọ.

Đầu tiên con gái nói bà chủ căn hộ ở New York muốn bán khu chung cư có 5 căn hộ. Hỏi bà ta muốn bao nhiêu thì được biết 5 triệu khiến mình thất kinh. Hỏi bà ta còn nợ bao nhiêu thì được biết độ $350k. Mỗi căn trả $4,800/ tháng. Mỗi tháng trả đâu $14,000 thì 3 năm là hết nợ. Mình có mua một căn nhà như vậy, tiếp tục trả cho ngân hàng xong thì 3 năm sau bắt đầu lấy tiền thuê nhà trả cho chủ nhà. Mình nói nó thương lượng, tiếp tục trả tiền nợ đến khi hết (3 năm) rồi sau đó trả cho bà ta tiền cho vay lại. Nhưng bà ta đòi 1.5 triệu đặt cọc. Lý do là trong cái trust mà ông chồng để lại, bắt như vậy. Mình đoán là họ làm living trust ABC nên khi ông chồng chết, sợ bà vợ đi lấy chồng khác nên ra điều kiện bán thì phải bỏ 1.5 triệu tối thiểu để mấy người con có thể có chút gì sơ múi. Mình nói nếu con có 1.5 triệu, thì cho vay 12%, mỗi tháng được 15k, một năm được 180K, khỏi cần đi làm. Nói tiếp tục kiếm nhà khác rẻ hơn. Mình nói kiếm một căn trước rồi học nghề cho thuê. Đi từ từ. Được cái là tối nó với thằng Bồ chơi trò Cash Flow của Kiyosaki, đỡ tốn tiền đi ra ngoài lại học cách đầu tư.

Còn thằng con thì hăng hái hơn, dẫn mình đi gặp nhiều chủ nhà muốn bán. Mấy người này bầu cho dân chủ nên đầu óc hơi đi trên mây. Tuyệt nhiên nhà của họ đều thừa hưởng từ cha mẹ, còn họ thì chưa bao giờ mua được căn nhà dù được sinh ra tại Hoa Kỳ. Cho thấy người Việt mình sang đây thế hệ đầu tiên đều dành dụm, mua được nhà là một sự thành công lớn, thực hiện giấc mơ Hoa Kỳ còn người Mỹ sinh tại đây thì lại không. Đúng là ai giàu ba họ ai khó ba đời. Đến đời thứ 3 thì xem như con cháu người Việt là người Mỹ hoàn toàn thì hết lo làm ăn, buôn bán, ăn chơi tiêu xài như người Mỹ.

Người thứ nhất đến xem nhà thì thất kinh. Họ ở với bố mẹ từ lâu, rồi khi bố mẹ qua đời, vay tiền để trả phần cho bà em ở Colorado. Họ đòi 1.2 triệu trong khu nhà độ 800-900K. Hóa ra họ mượn tiền để xây một cái spa to đùng giá 120K, mà họ cũng không biết sử dụng hết các chức năng của spa. Cái mất dậy là nội cái spa này không là tốn thêm $500/ tháng để nấu nước nóng 24 trên 24. Phải đậy nắp lại và ít khi dùng vì mở ra thì bốc hơi, lại tốn tiền điện nấu nước sôi. Chán Mớ Đời 

Thiên hạ đến nhà mình hay xúi mình xây một hồ tắm ở sau vườn khiến mình buồn cười. Mình đi Los Angeles Fitness miễn phí, có hồ bơi to đùng, tội vạ gì phải xây hồ tắm cho họ đến chơi. Tốn tiền sưởi nước nóng. 

Họ lại bỏ thêm 250K để làm cái sunroom thay vì xây luôn căn phòng vì sunroom không tính vào diện tích của căn nhà dù tốn tiền. Nay mất việc, không trả nổi nên muốn bán nhưng cứ nghĩ sẽ có người ngu như sơn đen đến mua. Xem như họ bỏ ra 370K để làm mấy cái để chơi nhưng không đem lại giá trị cho căn nhà. Nếu họ tính toán một tị thì dùng số tiền này xây một ADU rồi cho thuê được $2,500-$3,000/ tháng, có thể trả tiền ngân hàng, sống về già thoải mái con gà kê. Mình nói căn nhà quá đẹp nhưng không đủ tiền để mua. Chúc phúc cho họ.

Căn thứ hai thì ở thành phố sang Villa Park. Chỉ có tội là nhà ở khu chỉ có 10,000 sqft diện tích lô đất vì bên kia đường Katella là khu có giá trị hơn thì mỗi lô đất là 20,000 sqft thì giá nhà trên 3 triệu ít nhất mỗi căn. Khi xưa, mình tìm nhà ở khu vực này nhưng mụ vợ không chịu, kêu khu này sang quá. Có mấy căn mà mình thương lượng nhưng mụ vợ không chịu mua, nay giá toàn là 4 triệu trở lên. Số mình ở nhà khu nghèo thì chịu.

Bà này thì gốc phi luật Tân, ly dị chồng, ở với mấy đứa con làm y tá. Muốn bán căn nhà giá 1.6 triệu, nhưng không được vì giá quá cao, nhà lại cũ, có 3 cái nợ; 750K, 250K và cuối cùng là 150K. 750K thì tiền lời 3.5% thì mình thấy ổn, có thể mua rồi tiếp tục trả còn 250K kia thì nằm yên. Lý do là trước năm 2008, thì wall street mua nợ rồi cộng chung bán trên thị trường chứng khoán mà người ta gọi là MERS. Bây giờ tiêu theo mấy khói nhưng giấy tờ của số tiền vẫn còn đó và không biết thuộc về ai nên cứ để đó, khi nào bán nhà thì tính sau và nợ thứ 3 là do một tên nào cho vay ngắn hạn 150K. Nếu mua thì phải trả số tiền 150K này vì tiền lời rất cao. Mỗi tháng bà ta trả đâu PITI là $3,900. Bà ta cần 2 xe cũ, mình nói có thể đưa chiếc xe Lexus của mụ vợ cho bà ta và mua một chiếc khác độ 20K nhưng bà ta phải trả 50% tiền nhà nhưng rồi bà ta đòi mình phải trả hết tiền mỗi tháng cho bà ta trong vòng 10 năm. Mình nói thằng con làm tính: trả 150K rồi 2 chiếc xe 80K rồi tiền trả cho chuyên gia mua bán địa ốc thêm 40K là 270k, cộng thêm 2 cái nợ kia là 1 triệu xem như căn nhà 1.27 triệu mà mỗi tháng bỏ thêm $4,000 hay $48,000/ năm cho 10 năm thì thêm $480,000. Có nên mua không. Thằng con làm tính xong thì kêu không. Thật sự mình đi tới đi lui thương lượng nhiều lần để dạy thằng con cách nói chuyện, thương lượng chớ ngay lúc đầu là thấy mệt rồi. Nếu họ tiếp tục trả $3,900 thì mình có thể mua. Vì giá cho mướn là tối thiểu $6,000. Nếu họ dọn ra thì mình mua được. Vì mỗi tháng có $2,000 tiền lời.

Nhà thứ 3 thì ở Costa Mesa, họ đòi 1.3 triệu, chủ nhà nói trước “non negotiable”, mình đồng ý. Mua nhà thì có hai cách: giá thấp hoặc giá cao cho chủ nhà nhưng điều kiện thuộc về mình. Họ nói nợ đâu 300k, lý do là mượn tiền để trả cho cô em vì căn nhà thừa hưởng từ cha mẹ rồi sửa sang lại, mua xe RV này nọ. Họ kêu đưa cho họ 900K, và để họ ở trong vòng 10 năm và mình tiếp tục trả nợ cho họ. Mình hỏi họ dùng 900k để làm gì, họ kêu để đi chơi trước khi chết, ăn tiêu. Khiến mình thất kinh. Khen căn nhà rồi kêu vợ mình chắc không cho mua dù căn nhà đẹp. Bỏ ra 900k, cho vay với tiền lời 12% thì mỗi tháng được 9k, một năm được 108K. Hai cha con đi về, mình nói thằng con, xem gương họ đó. Cả đời chả dành dụm gì cả, không mua được căn nhà, nay hưởng của bố mẹ rồi sẽ xài cho hết dù có 900K thì độ 2 năm là hết sạch. Vì không biết quản lý tiền bạc. Họ đòi 900K, họ nợ 300k, xem như 1.2 triệu rồi còn cho họ ở trong đó 10 năm. Rồi mình tiếp tục trả nợ cho họ trong 10 năm. Chuyện trên trời. Mấy ngày sau, họ gọi lại kêu trả trước 450K, mình nói thằng con cảm ơn. Quá nhiều. Lý do là mình mua nhà không bao giờ trả quá 10% đặt cọc.

Một hôm mình chạy đến khu thương mại của mình xem xét tình hình. Thì gặp bà quản lý giới thiệu một bà mướn căn phố dọn ra, vì có người dọn vào trả thêm đâu $1,000/ tháng. Bà này người gốc Thái Lan, mướn căn phố để may vá, sửa áo quần. Mình hỏi bà ta lý do dọn ra, kêu ông chồng về hưu và dọn về Tennessee. Mình hỏi vậy nhà của ông bà ở đây thì bà ta kêu sẽ bán. Mình nói bán cho mình nghe rồi chúc phúc bà ta.

Hôm sau ông chồng gọi kêu muốn xem nhà không. Mình nói tuần tới lên vì hơi xa. Ông ta đòi $425K, nhà 4 phòng ngủ, 2.5 tắm, rộng 2,916 sqft, đất 2.5 acres. Có giếng nước, điện thì năng lượng mặt trời, chỉ có mua Propane để xài. Ông ta có nợ 270K với tiền lời 2.75% của VA, dành cho cho cựu chiến binh và đồng ý cho mình tiếp tục trả nợ này. Xem như mình nợ ông ta 150K nhưng mình nói chỉ có 40K, còn thiếu ông ta 110K, sẽ đưa sau 15 năm sau khi mình tái tài trợ hay bán căn nhà. Tổng cộng PITI là $1,892/ tháng cho thuê độ $2,500. Thế là bắt tay rồi mình về nhà làm giấy tờ. Hôm qua đến gặp lại. Đưa giấy tờ cho họ đọc rồi kêu bà quản lý của mình chạy lại thị thực chữ ký. Sau đó chở họ chạy lên Bakersfield, mất 90 phút may quá trước 3:00 chiều thứ 6, để Record giấy tờ sang tên. Sáng nay, mình sẽ chuyền tiền cho họ. $40,000, 10% giá bán. Họ bán nhà cho cho mình, ký giấy tờ, thị thực chữ ký sang tên cho mình, nộp cho nhà nước mà chưa lấy mình một đồng.

Con gái muốn hùn vốn nên mình làm giấy tờ cho hai đứa con làm chủ, để chúng khấu trừ thuế. Xem như hy sinh đời bố củng cố đời con. Nay về già, dạy thằng con quản lý nhà cửa rồi tụi nó tìm được nhà thì thương lượng, giúp chúng mua, giúp chúng upload phần mềm của mình để sau này chúng tự mua. 

Thằng con đi theo bố, quan sát bố mua nhà dễ như mẹ đi mua áo quần. Nó hỏi sao mẹ lại kêu bố không biết ăn nói, nói chuyện vô duyên nhưng người ta lại bán nhà cho bố, dù chưa đưa họ một đồng. Mình giải thích nói chuyện để cưa gái khác với nói chuyện để người ta giao tiền, tài sản cho mình rất khác nhau. Con chọn cách nào? Chán Mớ Đời 

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn