Phi trường Cam Ly xưa

 Mình có nhận vài tấm ảnh của vài người lính Mỹ đóng quân hay làm việc tại phi trường Cam Ly gửi. Một ông thì mình không biết ông ta làm gì, nghe kể làm bảo vệ lính mỹ tại phi trường. Chỉ đoán là cố vấn lực lượng đặc biệt vì có lần nói đến vị chỉ huy người đã kể vụ Mậu Thân khi ông ta ở khách Mộng Đẹp trong thời gian Mậu Thân và chứng kiến cảnh chiếc xe jeep của mấy ông tá Việt Nam Cộng Hoà đi học tham mưu, buồn đời lấy xe Jeep ra phố ăn phở bị Việt Cộng chiếm đóng Hoà Bình bắn B40 cháy trong đó có bố một chị bạn học Yersin xưa sống sót người mà ông Mỹ thấy vụ kể ông bố bò tránh đạn xuống cầu thang chợ Đà Lạt. Và ông ta bắn chết một Việt Cộng cũng đang tìm cách bắn ông ta khi phát hiện ông ta đứng trên sân thượng của khách sạn để quan sát. Ông ta cho biết có liên lạc với cấp trên và được lệnh không can thiệp nếu không bị tấn công. Mình có email cho ông ta nhưng không nhận được trả lời. Hình như ông ta có liên lạc qua Facebook thôi nên mình không dám hỏi thêm chi tiết.

Còn ông kia gửi cho mình nhiều tấm ảnh thì làm việc tại phi trường Cam Ly, lo chuyển rau cải cho quân đội Mỹ sau khi thu mua rau cải của chủ vườn ở Đà Lạt. Nhiệm vụ là bỏ rau vào trong các con thùng to, rồi bỏ lên máy bay C-130 để họ chở đi phân phối các nơi cho lính mỹ. Trước Mậu Thân thì người Mỹ mua rau cải rồi đem ra nhà ga chở xuống Phan Rang và từ đó được phân phối khác miền nam qua phi trường ở Phan Rang. Sau mấy ông Việt Cộng chơi ngang, buồn đời phá đường rầy vì nói sau này giải phóng Đà Lạt, sẽ bán lạc xoong đồ đế quốc cho Thuỵ Sĩ kiếm được tiền, làm giàu như chú Hoả. Chỉ xài đồ Trung Cộng và Liên Xô thôi.

Mình chưa bao giờ vô phi trường Cam Ly cả vì phi trường quân sự. Mình có nghe một phi công, em của tướng Ngô Dzu kể là phi trường này rất khó đáp. Khi ông ta đáp C130 xuống lần đầu tiên, sương mù là muốn tè trong quần.

Không biết Việt Cộng khi xưa có đánh chiếm hay không nhưng sao không thấy pháo kích. Chắc khi Mỹ rút quân thì phi trường này chắc ít hoạt động. Đúng hơn hết xăng để bay vì xăng dầu lên như điên thêm mỹ cúp viện trợ. Đà Lạt khi xưa ít bị Việt Cộng pháo kích, có lẻ đồi núi nhiều khó canh toạ độ. Có lần họ pháo kích đâu trúng ở gần bến xe đồ Đà Lạt, ở gần cầu Ông Đạo. Tỉnh trưởng Tuyên Đức kêu đại đội 302, vào núi Với bắn vài Việt Cộng, đem xác về bỏ ở chỗ bị pháo kích để trấn an người dân thị xã. Chớ các nơi khác như Cai Lậy, giờ ra chơi, Việt Cộng pháo kích ngay trường tiểu học khiến nhiều học sinh chết. 

Nhìn từ trên không, thấy phi đạo và đài không lưu.

Đài không lưu, có mấy lô cốt phía trước

Đài không lưu cũng sơ sài được xây dựng từ thời Pháp.

Đặc biệt tại đây có tiệm ăn mà ông mỹ làm trong phi trường nói là lính mỹ thời đó gọi Howard Johnson một loại chuỗi nhà hàng phổ thông tại Hoa Kỳ khi xưa.

Đây là chiếc xe Jeep mà mình đọc bài tường trình của ông mỹ làm cố vấn quân đội kể. Lúc đầu, có thằng bé đạp xe đạp chạy lên từ bờ hồ, Việt Cộng kêu thằng bé ngừng lại, bắt ngồi đó. Thằng bé bò lại chiếc xe đạp thì bị bắn. Đau quá nên nó rên nên Việt Cộng núp trên khu Hoà Bình bắn chết luôn. Mày đau thì tao giải phóng mặt bằng luôn. Mấy ông tá đi học tham mưu, được ông Trung Tấn Cang, cho phép ra phố ăn phở thấy thằng bé nằm chết như mơ bên cạnh chiếc xe đạp nên dừng lại xem xét thì bị Việt Cộng bắn nguyên một trái B 40. Mình đoán là bố chị bạn là người nhảy xuống xe Jeep để xem xét thằng bé bị bắn chết. Nên sống sót còn 3 ông kia ngồi trên xe bị chết tại chỗ. Mấy năm trước về Việt Nam, đi ăn cơm với mấy người học chung Yersin khi xưa thì một chị bạn lại nói bài ông viết về chiếc xe Jeep bị B 40 bắn cháy. Người sống sót là bố tôi đấy. Ai buồn đời thì tìm trên bờ lốc, mình có kể về Mậu Thân

Chỗ ông ta làm việc là cuối phi trường, bên trái là nhà hàng thiết kế theo nhà sàn của người Thượng. Mình đoán là do người Pháp thiết kế.

Máy bay đậu rồi họ chở rau cải bỏ phía sau đuôi máy bay

Chỗ ông ta và đồng đội làm việc, cân, đóng thùng rau cải

Toàn xe nhà binh

Mái tôn được viết Cam Ly để máy bay nhìn từ xa

Nhìn từ phi đạo

Chắc văn phòng của người Việt 

Mình đoán trước đài không lưu là các lô cốt

Ông ta có gửi hình căn nhà ông ta thuê ở với mấy đồng đội tại Đà Lạt. Mình thấy quen nhưng không nhớ ở đâu, ông ta kêu phía bắc của hồ Xuân Hương nên đoán là đường Đinh Tiên Hoàng. Ai nhớ thì xin chỉ giúp. Thấy lan can được chất bao cát để khỏi ăn B 40 của Việt Cộng.

Hình chụp mấy chị ô sin làm việc nấu ăn giặt quần áo cho họ.

Hình này ông ta gửi kêu là có thấy mấy cô học sinh nên đoán là dân Couvent des oiseaux chạy ra đây chơi, thác Cam Ly

 Mình không nhớ căn nhà nhỏ này. Chỉ nhớ thác Cam Ly thối. Có mấy cặp tình nhân đến đây, đem sơn của hãng Bạch Tuyết, vẽ 2 trái tim và một mũi tên xuyên qua hai quả tim, và viết tên họ lên tảng đá rồi nắm tay nhau, hẹn mối tình sông liền sông thác liền thác, đời đời bền vững, không có gì lay chuyển như tiệm sơn Bạch Tuyết. Ai ngờ 75 đến, tiệm sơn này đóng cửa luôn ở Ba Son.

Ông ta có gửi hình nhà ông Quang, một nhà thầu rau cải bán cho quân đội mỹ khá nổi tiếng Đà Lạt.

Mình nhớ sau Mậu Thân, có lần lính Biệt Động Quân bị Việt Cộng phục kích trong núi Cam Ly. Chết đâu 25 người, xác đem về Nhà Xác ở nhà thương Phương Lan. Vợ con hay mẹ lên nhận xác khóc như mưa ngâu. Tối đi ngang thấy đèn cầy trong nhà xác rồi tiếng khóc nghe bi ai, nay viết lại vẫn còn nghe bên tai. Lý do mình nhớ là dạo đó có người em trai bị bệnh, nằm bệnh viện Nhi Đồng. Tối mình phải lên ngủ canh em, nên tối sau ăn cơm là phải bận áo mưa đi lên đường Calmette, đi ngang nhà xác. Sợ té đái luôn.

Nghe kể là Việt Cộng về trên Cam Ly đào hố hầm gì đó, tình báo mình lên khu đó làm củi về báo cáo. Thế là cho lính lên theo bài bản, sách vở nhưng chả thấy Việt Cộng đâu cả, rút hết. Thế là phe ta đi về. Rồi tuần sau lại nghe báo cáo thế phe ta chở nhau lên theo bài vở. Việt Cộng rút hết. Tuần sau, tình báo, có thể hai mang, lính mình ỷ y nghĩ chắc nghe tiếng Biệt Động Quân, nêu bỏ chạy như hai lần trước nên không chuẩn bị, ca hát vang trời thì bị phục kích. Phi cơ phải tới giải vây. Chết 25 mạng. Xem như phục thù được vụ Mậu Thân bị bắn chết 25 người khi tấn công tiểu khu, máy bay trực thăng bắn chạy vô nhà thờ Tin Lành, mỹ chả sợ chúa gì cả, bắn luôn, nát cái nhà thờ.

Mình chưa hỏi ông ta nên chưa tải hình có mặt của ông lên đây. (Còn tiếp)

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn