Showing posts with label Đầu tư. Show all posts
Showing posts with label Đầu tư. Show all posts

Cúng thần thần đãi, cúng sãi sãi cho, ở so đo trời lấy lại


Cuộc đời, ai may mắn lấy được người phối ngẫu, biết lo toan nhất là hiền lành không gian ác, tham lam, tạo Đức cho con cháu sau này. Về Đà Lạt lần này thì thấy có nhiều việc khiến mình nghĩ đến luật nhân quả. Mình thuộc gia đình thuần nông. Từ bé, cuối tuần đã phải vào Suối Tía, làm vườn của gia đình thì khám phá ra; mình trồng cây gì ra trái đó. Trồng cây tốt thì ra quả tốt, trồng cây ác thì ra quả ác. Trồng ớt hiểm thì ra ớt cực cay.


Nghe kể ông thần quản lý nghĩa trang Đà Lạt. Người thân mất, xây cất mộ bia đều phải qua họ. Nếu không họ phá như đám chăn bò khi xưa, cởi bò đạp bể các mộ bia ở mả thánh, khiến bà cụ phải kêu mấy tên chăn bò lại cho kẹo bánh, để chúng tránh cởi bò đi qua mộ người em mình. Muốn xây mộ tại nghĩa trang, họ độc quyền nên vớt tiền của tang quyến nhiều. Ai mướn người khác xây thì họ đợi đi về rồi phá mộ. Về già con cái của họ hút nghiện đủ trò, trong khi họ cũng bị bệnh tật. 


Nhiều người khi xưa làm ăn khá, nay lại te tua thêm bệnh hoạn. Cho thấy ông trời cho mỗi người một thời rồi sau đó là hết. Vấn đề là làm sao giữ được cái Lộc trời cho về lâu về dài như bón phân cây cho ra trái đều đều đến đời sau. Ông bà khi xưa dặn con cháu; tích Đức như bón phân hữu cơ thì cây mới tiếp tục cho ra trái ngọt còn không, sẽ hết đơm ra trái như tiền bạc. Có đức mặc sức mà ăn.

Làm vườn mình khám phá ra là bón phân năm nay, không phải để cây cho quả năm nay, làm cho trái to mà là cho những năm về sau. Hàng năm mình phải gởi lá và đất của vườn cho phòng thí nghiệm, xem cần được bồi dưỡng loại phân nào cho những năm sau. Cây trái trồng ngày nay thì phải đợi 7, 10 năm sau mới có trái. Bón phân cây như làm những việc có tính cách tích đức, giúp gia đình, con cháu mình sau này khá, còn không tích Đức, như không bón phân cây hay tưới nước thì sẽ không có quả về sau, hay sẽ cây từ từ chết. Nhiều người cứ muốn bán các nhà thờ tự, để chia cho nhau vì đất lên giá như thể bứng các cội rễ của cây thì làm sao cây cối tiếp tục lớn mạnh.


Mình thấy nhiều người cướp đất hàng xóm, gia đình con cháu cũng không thấy khá so với trước khi cướp đất.


Mình cũng thuộc diện được xem trúng số độc đắc, lấy được đồng chí gái, hiền lành, không hại ai cả. Ai xin gì cũng cho, giúp đỡ, đi hát cho mấy người già trong viện dưỡng lão, nấu ăn cho người vô gia cư, giúp giảm bớt sự gian ác của mình. Sáng nay, đi xem cái tiệm bán đồ lưu niệm, thấy cái áo lụa thái lan, tính mua cho vợ. Gửi hình để hỏi ý kiến, đồng chí gái trả lời không mua gì hết. Xong om. 


Bà cụ mình thuộc loại dân hiền ở chợ Đà Lạt. Mình chưa bao giờ thấy mẹ cãi lộn với ai ngoài chợ. Bạn hàng mượn nữ trang đi ăn cưới rồi đổi hàng xấu, đành chịu, không chửi một câu. Nay nghe nói bà bạn hàng đó, ngồi xe lăn, con cái không khá lắm. Tránh gặp mẹ mình. Có người giựt hụi mẹ mình rồi nay con cháu cũng không khá. Người mượn tiền rồi sau 75 xù luôn, về già nằm liệt giường cả 10 năm tình lận đận với giường chiếu, làm khổ con cháu, mới qua đời. 


“U chau ơi số mạ răng bị người ta ăn cướp tiền hoài”. Đó là lời mẹ mình than. Mẹ mình kể lại chuyện làm ăn khi xưa ngoài chợ. Đi di tản 75 về Đà Lạt thì mất hết của cải. Trước khi chạy di tản, đưa người em rể chìa khóa nhà cửa và hàng chợ. Người em rể và gia đình đem bán tháo hết rồi không đưa lại đồng nào. Nay con cháu của họ cũng vất vả. 

May nhờ bà người Tàu bạn hàng, bán tương ớt ở cầu thang chợ cho mượn vốn để buôn bán lại, nuôi con, thăm nuôi chồng 15 năm cải tạo. 


Mỗi lần đi thăm nuôi là có một số người vợ hay mẹ ở Đà Lạt đi theo. Cứ 3 giờ sáng là có mặt ngoài chợ.  Đưa giấy tờ cho mẹ mình để đi bao xe đò. Phải nhờ người làm giấy tờ đi kinh tế mới, công an kinh tế mới cho đem gạo thức ăn ra khỏi Đà Lạt. Đi thăm nuôi cũng ê càng. 


Mỗi lần kể về 15 năm trời đi thăm nuôi, mẹ mình than khổ cực, thêm bị dân cm30 làm khó dễ, tìm cách đuổi gia đình mình đi kinh tế mới. Được cái là mẹ mình về già tương đối không cực khổ như xưa. Con cháu đều có cơ ngơi cả, thêm có sức khỏe. 91 tuổi mà vẫn đi đứng được. Đi Thái Lan, lội bộ mấy cây số mỗi ngày với mình. Ngày nay, mới hiểu sức khoẻ là vàng. Con cháu hưởng được cái Phước của mẹ.


Mẹ mình kêu đi viếng đền Hùng ở Sàigòn 
Đền Hùng này có cả bàn thờ ông hồ. Kinh

Gặp ai cũng khoe mình 91 tuổi. Thường phụ nữ ít khi nói thật tuổi của họ nhưng bà cụ mình thì cứ khoe tuổi già. Lạ thật. 


Đi chơi chuyến này, không dám dẫn bà cụ đi bộ nhiều. Lần trước đi Nhật Bản mỗi ngày đều 9-12 cây số nay 2 cây số là oải rồi. Chỉ ăn rồi bơi trong hồ trước nhà rồi ngủ. Lần sau về chắc chỉ dám dẫn bà cụ đi trong nước chớ bay xứ khác thì hơi châm. 


Đọc báo Việt Nam, nghe nói ông nào có đến 4 cái bằng đại học khiến mình cảm phục vô vàng. Mình học oải cả bánh mì tây đến 6 năm mới được cái bằng thạc sĩ, còn ông ta học trùng tu tại chức, lấy được 4 cái bằng đại học. Cho thấy Việt Nam không hiếm nhân tài. Không hiểu sao có đến 4 cái bằng, nay ông ta lại vào tù. Chắc không có đức hay tổ tiên không tích đức cho ông ta.


Nghe kể ông cựu bí thư Đà Lạt, về hưu, đi ăn cưới, không ai dám ngồi chung, thậm chí còn bị người ta trùm mền đánh như tù đánh dân làm ăng ten. Kinh


Người Huế hay nói “cúng thần thần đãi, cúng sãi sãi cho, ở so đo trời lấy lại”. Nay trên 6 bó mới hiểu ngụ ý của câu này mà mẹ vợ cũng như mẹ mình hay dạy con cháu. Nay già mới thấm thía. Không biết có trễ chưa để bắt đầu tích đức cho mai sau.


Xong om

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen 


Nguyễn Hoàng Sơn 

Các tiệm chụp hình xưa tại Đà Lạt

 Hôm rày, có một chị dân Đà Lạt, đọc bài của mình rồi cung cấp thêm những chi tiết khác về Đà Lạt, khiến mình ngạc nhiên vì chị ta biết đến những người mình quen khi xưa. Hỏi ra là em dâu của một người bạn học Văn Học khi xưa, có lần mình đã kể về anh ta. 

Tên Vũ Văn Tùng, người trồng cây si Hàng Thị Ngọc Hiền một thời, nay sinh sống tại Sàigòn. Anh chàng này làm phó, còn mình làm trưởng lớp 11B và 12B nên khá thân. Sáng đi học, từ nhà mình đi theo đường Hai Bà Trưng, đến góc Cẩm Đô thì có anh ta đứng đợi, ngay quán hớt tóc để đi chung đến trường ở đường Hoàng Diệu. Hình như lớn tuổi hơn mình, để tóc dài, bận áo sơ mi màu đu đủ, quần ống loa. Lúc nào cũng chải đầu láng cóng. Mình về Đà Lạt, có tìm anh ta. Đến nhà thì ngay cầu thang lên nhà thương, toàn là nhà san sát và cao ngất đồi luôn. Hỏi mấy người bạn học cũ, không ai nhớ đến anh chàng này. Sau 75, đi xứ khác thì ít ai nhớ ngoài trừ những tên như mình lênh bênh ở không gian vô định.

 Có người cho thêm tin tức về Đà Lạt, như đưa thêm mấy mảnh mosaic để mình ráp thêm vào hình ảnh, ký ức của Đà Lạt xưa. Càng ngày càng lộ rõ hình ảnh Đà Lạt một thời mình sinh ra và lớn lên rời bỏ. Mình vội vã trở về Đà Lạt thăm người thân, lại vội vã ra đi như kẻ si tình, không dám nhìn lại người xưa, đã thay đổi quá nhiều.

Đà Lạt xưa, ít ai có máy chụp hình nên muốn có ảnh thì phải ra tiệm chụp hình, chụp hình phông của họ dàn cảnh sẵn. Ngoài ra du khách viếng bờ hồ hay khu chợ Đà Lạt nhất là khi Tết đến với hoa mai anh đào thì có một nhóm phó nhòm chụp hình dạo. Họ chụp xong thì rửa đem lại nhà hay khách sạn. Rửa ảnh thì dễ, chỉ cần hai chậu nước, bỏ hoá  học vào là có thể rữa ngay.

Loại máy ngày xưa mình thấy là loại nhìn xuống để xem khung ảnh theo quang học

Nếu mình không lầm, đa số người Việt ở Đà Lạt có máy ảnh Pentax, lâu lâu ai có máy Canon là xịn hết chỗ chê. Người mai mối ông bà cụ mình là chú Lữ, sửa đồng hồ chỗ tiệm ông bà Võ Quang Hàm, có máy chụp hình, không nhớ loại gì nhưng khi chụp thì nhìn xuống cái máy thay vì nhìn vào cái hình chữ nhật như loại máy sau này.

Photo Hồng Châu ngay cầu thang chợ Mới Đà Lạt.

Mình nhớ Chú Chín, chồng của thím Mai, làm việc với cô Tuý tại nhà bảo sanh Hiền Chi, hay đứng ở Bờ hồ, cạnh cầu Ông Đạo để chụp hình cho du khách. Trước khi đi tây, ông bà cụ mình có nhờ chú chụp toàn gia đình mình trước khi rời Đà Lạt đi tây. Lúc mình sang Cali thì chú đã qua đời, chỉ có gặp thím Mai, đỡ đẻ bà cụ mình năm một tại nhà bảo sanh Hiền Chi. Khi mình sang Văn Học, có học chung với Đa, con trai độc nhất của chú thím. Khi mới sang Cali, mình ở nhà Đa mấy tuần trước khi tìm mướn được căn hộ trên Los Angeles. Sau này cả gia đình này đại diện nhà trai đi hỏi vợ cho mình. Sau này, Đa hay về Việt Nam làm ăn nên ít gặp lại. Đồng chí gái hay liên lạc với vợ anh chàng, con của bác Hoà, trồng hoa hồng Đà Lạt, làm ty Công Chánh khi xưa. Có gặp lại ông bà cụ mình khi sang Hoa Kỳ chơi. Nay đã qua đời.

Nói đến mấy tiệm chụp hình Đà Lạt xưa. Có lẻ là một thành phố du lịch nên tiệm chụp hình ở Đà Lạt khá đông. Mình nhớ tiệm Mỹ Dung ở đường Minh Mạng, cạnh tiệm Anh Võ, gần photo Đại Việt. Tiệm Mỹ Dung này quen với bà cụ mình nên mỗi lần cần chụp hình căn cước, làm thẻ học sinh, là chạy vào đây chụp. Họ bắt đợi cả tuần hai tuần mới đến lấy hình được. 


Mỗi lần đến chụp hình là họ, chải đầu đủ trò, bắt ngồi nơi ghế, kêu nhìn ống kính, còn ông chụp hình thì lấy tấm vải che phủ cả cái đầu rồi kêu cười lên, nhấn nút cái phèo. 

Hình 4x6 chụp ở tiệm Mỹ Dung

Ngoài ra đi học Yersin, hàng năm có vụ chụp hình chung cả lớp với thầy cô giáo. Bố của một người học chung mình không nhớ tên, đến chụp. Lớp khi xưa có cả 40 học sinh, chơi khá lắm là 5 tên.


Sang tây đi học, có phòng rửa hình nên sau khi chụp hình là có thể rửa ngay. Dễ như ăn cơm. Có tiệm chụp hình, chắc làm ăn khấm khá, sau này thấy tiệm này hùn tiền với mấy đại gia khác như ông Đoàn, xây mấy căn nhà ngay vạt đất đi lên dốc Nhà Làng, đường Phan Đình Phùng, đối diện khách sạn Cẩm Đô. Mình có bò vào đây, xem mấy ông thần Yersin chơi nhạc như Trình, con ông Đoàn, chơi trống…. Nghe nói anh chàng này hiện ở Texas.


Mình nhớ tiệm photo Đại Việt, cạnh tiệm Anh Võ trưng bày một cái máy chụp hình nhỏ như trong phim trinh thám, gián điệp nên mình muốn mua. Phải để dành tiền đến hai năm mới mua được cái máy. Mua về chụp hình được một lần thì bị hàng xóm chôm mất.

Ảnh này cho thấy tiệm Đại Việt, đi xuống một chút có tiệm Mỹ Dung

Đi xuống đường Minh Mạng, đối diện tiệm bi da Hồng Ngọc, cạnh nhà trồng răng của ông hàng xóm Nguyễn Văn Nghi, có tiệm chụp hình Hồng Thuỷ. Có anh bạn học, đọc bài này và có gửi tấm ảnh 4x6 chụp ở tiệm Hồng Thuỷ. Nói chung mấy tiệm chụp hình đều cha truyền con nối. Tiệm này là của con rể ông Trần Văn CHâu, chủ tiệm chụp hình Hồng Châu ở ngay cầu thang đi xuống chợ Mới Đà Lạt. Theo chị này, chủ tiệm tên Dũng. Đi xuống cuối đường Minh Mạng, cạnh tiệm nước đá Thuỷ Tinh, có một tiệm chụp hình Văn Hoa. Hình như con trai tên Hiệp, nối nghiệp ngày nay, quay video cho đám cưới, du khách.

Hình này cho thấy đường Thành Thái, có kem Việt Hưng, tiệm chụp hÌnh Harvest, Người Ảnh, gà Gala, và cuối cùng là rạp xi nê Ngọc Lan. Phần dưới có tiệm chụp hình Văn Khánh

Có lần mình đọc đâu đó, con ông Châu nói là có đem theo qua mỹ, các negatif của hình ảnh bố anh ta chụp khi xưa. Không biết làm sao liên lạc được để xem phim chụp của ông Châu. Ông này khi xưa, có quen bà cụ mình. Mình nhớ bên cạnh, có một tiệm bán đồ cho du khách. Hồi nhỏ mình hay vào đây vào mùa hè, lấy hàng về để xâu chuỗi hột màu đủ loại kiểu người Thượng đeo để họ bán cho du khách, kiếm tiền. Ông này có mấy tấm ảnh Đà Lạt, chụp từ trên máy bay bà già.


Đà Lạt có một nhiếp ảnh gia khá nổi tiếng ở hải ngoại, Phí Văn Trung, con của ông Lãm trong dốc Đào Duy Từ. Có người gửi cho mình một tấm ảnh gia đình chụp tại tiệm chụp hình Nam Sơn, cạnh Chic Shanghai.


Tương tự ở đường Duy Tân, ngay góc Thủ Khoa Huân, có tiệm chụp hình của ông Lợi Ký lâu năm. Sau này ông ta truyền nghề cho con trai, mở tiệm Văn Khánh, chỗ đường vào chợ Đà Lạt, cạnh Nam Đô ngân hàng. (Nay cháu nội ông Ký là Dũng  con chú Khánh vẫn nối nghiệp chụp hình tại tiệm Lợi Ký nhưng nay đổi tên là Ván Khánh…

Hình này chắc chụp sau 75 nên không thấy phòng trồng răng Nguyễn Văn Nghi và tiệm chụp hình Hồng Thuỷ. Đã đổi tên 

(Ông cụ Ký còn người con trai thứ hai cũng mở tiệm chụp hình ở đường Thành Thái gần tiệm kem Việt Hưng đó là tiệm Harvest).

Nghe nhắc đến tiệm chụp hình Harvest mới nhớ cạnh tiệm kem Việt Hưng có một tiệm chụp hình tên này. Sau này, thời ông Kỳ, cấm sử dụng ngoại ngữ đặt tên cho bảng hiệu nên họ đổi lại thành “Người Ảnh”.


Ngoài ra nếu mình không lầm, có một tiệm chụp hình ngay khách sạn Thuỷ Tiên, góc Trương Vĩnh Ký và Duy Tân, cạnh nhà ông Đàng, số 9 Duy Tân. Du khách ngụ tại khách sạn, chụp hình luôn. Nghe nói cũng thuộc con cháu ông Lợi Ký. Tiệm này tên Văn Khánh, sau đó chuyển xuống cạnh Nam Đô Ngân Hàng.

Khách sạn Thuỷ Tiên, góc Trương Vĩnh Ký và Duy Tân, có một tiệm chụp hình

Mình không nhớ ở đường Phan Đình Phùng có những tiệm chụp hình khác ngoài Việt Hoa. Ai biết thì cho xin, để bổ túc. Cảm ơn.

Không nhớ rõ nhưng có lẻ tiệm giữa là Văn Khánh photo. Chỗ này, khi xưa đói diện khách sạn Mộng Đẹp, mỹ đóng ở đó nên tha hồ rữa hình cho lính mỹ nên chắc giàu.

Thiên hạ mách dùm. Cảm ơn 


Tiệm chụp hình ở đường vô chợ là tiệm Văn Khánh con của ông Ký có tiệm chụp hình Lợi Ký … nay cháu nội ông Ký là Dũng  con chú Khánh vẫn nối nghiệp chụp hình tại tiệm Lợi Ký nhưng nay đổi tên là Ván Khánh…

Ông cụ Ký còn người con trai thứ hai cũng mở tiệm chụp hình ở đường Thành Thái gần tiệm kem Việt Hưng đó là tiệm Haverst


Sony NguyenUsa tiệm chụp hình ngay góc đường Trương Vĩnh Ký và Duy Tân là tiệm chụp hình Văn Khánh sau này chuyển xuống kiosque đường vô chợ và cũng là tiệm chụp hình đầu tiên ở Dalat chụp hình màu lấy liền trong 5’…

Sony NguyenUsa và  H nhớ có nhiếp ảnh gia nổi tiếng là Nguyễn Bá Mậu cũng ở cuối đường Mình Mạng cũng trong phạm vi có tiệm chụp hình Văn Hoa mà bác Mậu cũng một thời với bác Hồng Châu và mất năm 1990 do bệnh ung thư.Bác Mậu có hai người con trai cũng theo nghề chụp hình là Nguyễn Bá Trung và một người nữa tên gì thì H quên mất , không biết   tiệm chụp hình Văn Hoa có phải  là của bác Nguyễn Bá Mậu hay không ?

Có người cho biết tiệm Việt Hoa không phải của ông Nguyễn Bá Mậu. Mình nghe ôn thần tên Hiệp, cựu học sinh ở Văn Học nói là con của tiệm này khi xưa.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen 


Nguyễn Hoàng Sơn 








Gà đẻ trứng vàng

Sau khi giải thích cho cả lớp, bài học đầu tiên khởi đầu sự làm giàu là tiết kiệm, để dành 10% số tiền tạo ra, kiểm soát sự tiêu xài, loại bỏ tiêu pha những thứ không cần thiết cho cuộc sống. Từ từ Chí phèo thấy cuộc sống dựa trên 90% tiền lương cũng không có gì thiếu thốn, bù lại cái hồ bao càng ngày càng đầy ắp.

Sáng hôm sau, Chí Phèo hỏi các học viên có gì thắc mắc hay không. Ai cũng đồng ý với ý tưởng để dành tiền, bớt tiêu xài hoang phí. Thay vì đi ăn tiệm, ở nhà nấy ăn, vừa rẻ vừa có sự đồng cảm với vợ con. Chí Phèo nói tiếp.

Cuộc sống lứa đôi tỏng niềm hạnh phúc vô biên

Sau khi cắt bớt chi tiêu, mua áo quần tạo dáng, chúng ta dành dụm được một số tiền, chúng ta phải bắt số tiền ấy làm việc ngày đêm, làm nô lệ cho chúng ta, tiền lời của chúng mới giúp chúng ta làm giàu được. Tôi mất hết số tiền dành dụm đầu tiên vì đưa cho một người không biết gì về thương mại. Hắn là thợ mộc nhưng nghe ai nói mua xe cũ đem về Việt Nam bán lấy lời. Hắn đem xe về Việt Nam, không biết luật lệ gì cả nên khi bị bắt đóng thuế 200% là hắn ngọng, phải bỏ của chạy lấy người. Tôi mất hết số tiền để dành vì tin người không chuyên nghiệp. Đó là bài học đầu tiên tỏng cách làm giàu chọn mặt gửi vàng.

Không nản chí, tôi tiếp tục để dành tiền và đưa cho những người nấu bánh tét, bánh mức, bán chợ tết lời gấp bội nhất là họ gửi đi các tiểu bang khác bán nên tiền tôi để dành có khá hơn. Tiền trong hồ bao của các anh không làm các anh giàu có mà là lợi tức do tiền của các anh làm ra mới giúp các anh giàu có. Các anh phải xây dựng một nguồn lợi tức mà khi các anh đau ốm, suối nguồn lợi tức vẫn tiếp tục chảy về. Như khi xưa, thầy cô dạy chúng ta về câu chuyện gà đẻ trứng vàng. Chúng ta phải kiên nhẩn nuôi gà ăn no béo để đẻ trứng.

Từ từ các đồng tiền để dành của tôi sinh ra tiền, rồi tiền đó sinh ra tiền như con gà đẻ trứng, nở ra gà con rồi gà con đẻ trứng, nở ra gà cháu rồi đẻ trứng nở ra gà chắt,… cứ thế mà tôi giàu lên. Tôi dùng số tiền ấy để đầu tư khi có cơ hội, thần tài gõ cửa đến.

Một nông dân, sinh ra một người con trai. Hắn muốn cho con trai một số vốn 1 lượng vàng nên đưa cho một tên cho vay ăn lời. Bảo để dành đến khi nào người con trai lớn 20 tuổi thì sẽ lấy lại để giúp con lập gia đình,… khi người con đến tuổi trưởng thành thì tên nông dân đến hỏi tên cho vay ăn lời, số tiền 10 lượng vàng nay đến đâu. Tên cho vay kêu vì để trong vòng 20 năm nên tiền lời sinh ra tiền lời nên 10 lượng vàng nay thành tổng cộng 30.5 lượng.

Tên nông dân rất vui nhưng không cần tiền nên bảo ông cho vay tiền cứ giữ đó, khi nào cần sẽ lấy. Khi người con đến tuổi 50 thì người cha đi thăm ông bà, người cho vay trả cho người con 167 lượng vàng. Trong suốt 50 năm số tiền nhân lên gần gấp 17 lần. Từ 1 lượng vàng, nay người con có đến 167 lượng nhân cho $2,000/ lượng.

Tiền để dành, nếu không có thần tài gõ cửa thì cứ cho vay, lâu ngày cũng đẻ ra trứng để khi cần chúng ta có thể sử dụng khi về già. Ở Hoa Kỳ, đi làm họ có những quỹ hưu trí cho chúng ta để dành hàng tháng đến khi về hưu thì sẽ có một số tiền để tiêu xài chơi những ngày tháng không làm ra lợi tức.

Các anh bàn bạc với nhau, xem có cách nào khác để giúp tiền của các anh đẻ ra tiền để khi hữu sự, đau ốm, có thể sử dụng. Ngày mai cho tôi biết kết quả cuộc trao đổi. Nhớ là nói chuyện đàng hoàng, không phải dzô dzô. Nhịn thuốc mua trâu, nhịn trầu mua ruộng. (Còn tiếp)

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 





Làm sao hết nghèo được giàu có?

 Ngày xưa, có một ông vua vừa chiến thắng quân thù, được nước bại trận trả tiền, đền bù chiến tranh. Nhà vua cho thành lập các chương trình tái thiết đất nước, xây dựng đền đài nguy nga. Một thời gian sau thì gặp phải một vấn nạn cho quốc gia. Bộ trưởng tài chánh cho biết: “sau bao nhiêu năm, hoàng thượng xây dựng một hệ thống thuỷ lợi, đào sông, đào kênh để đưa nước vào các ruộng đồng và các chùa lớn nguy nga tráng lệ. Nay các chương trình đã hoàn thành, người dân trong nước không thể tiếp tục sống vui như trước đây vì không còn công ăn việc làm.” Thất nghiệp khắp nơi, dân tình than oán trách hoàng thượng.

Chúng ta phải đem quân đi đánh các xứ lân cận để kiếm tiền, để xây dựng thêm. Nhà vua kêu, can qua gây nên chết chóc, gia đình ly tán nên ta không muốn đánh nhau nữa. Người có cách nào khác để làm giàu cho xứ sở mà không cần đến chiến tranh, cướp bóc.

Các công nhân không có công ăn việc làm, các thương buôn có rất ít khách hàng và các nông dân không bán được rau quả của họ trồng. Nhà vua hỏi thế thì các vàng bạc mà chúng ta xuất kho để thực hiện các chương trình dẫn thuỷ nhập điền ấy đi về đâu? Bộ trưởng tài chánh cho biết, lọt vào tay một thiểu số người giàu nhất đất nước.

Sau một hồi suy nghĩ, nhà vua hỏi thế làm sao một thiểu số người có thể gom hết tiền bạc vào tay họ. Thưa hoàng thượng, lý do là họ biết cách, và chúng ta không thể lên án họ vì họ làm ăn chân chính, giỏi và chịu khó hơn những người khác.

Nhà vua hỏi thế tại sao, mấy người khác không học cách làm giàu như những người giàu kia. Thưa hoàng thượng vì không có ai dạy họ cả. Các quan giỏi đều dạy nhân nghĩa lễ trí tín ở Quốc tử Giám, không hiểu gì về tài chánh vì sách vỡ được giảng dạy Sĩ Nông Công Thương. Họ dạy học trò làm thơ phú, không muốn làm nông dân, không muốn buôn bán vì đó là giai cấp hạ đẳng. Mấy ông sư chắc chắn là không biết môn này ngoài kinh kệ, cầu siêu, kiếm tiền cho chùa. Vậy thì ai giàu nhất thành phố này, có thể dạy môn này, cách làm giàu cho mọi người dân, giúp họ giàu có qua chương trình xoá đói giảm nghèo.

Thưa hoàng thượng, đó là ông Chí phèo. Người cho truyền ông này vào cung ngày mai để ta hỏi chuyện. Sáng hôm sau, ông Chí phèo được đưa vào cung, ra mắt nhà vua. Nhà vua hỏi nghe nói ngươi là người giàu có nhất thành phố này. Làm sao ngươi trở nên giàu có. Dạ thưa hoàng thượng nhờ vào ơn của hoàng thượng, tạo các cơ hội dành cho các công dân của thành phố này. Xây dựng hạ tầng cơ sở, lâu đài,…giúp mọi người có công ăn việc làm, mua sắm,…

Nhà vua ngạc nhiên, người không có tiền của cha mẹ để lại khi bắt đầu sự nghiệp. Chí Phèo trả lời chỉ có niềm tin muốn thành công. Nhà vua kêu Chí Phèo, đa số các người dân trong nước không bằng lòng lắm vì chỉ có một thiểu số thu gom tài sản hết trong khi đa số không biết cách làm giàu như ngươi. Họ kêu gọi cướp của người giàu để ban bố cho người nghèo. Kêu bọn nhà giàu như ngươi là địa chủ độc ác, cường hào, kẻ thù của nhân dân. Phải bỏ tù hay giết chết để làm gương, không ai giàu cả, chỉ còn lại nghèo hết. Làm như vậy thì đất nước muôn đời không ngất đầu lên nổi, chỉ làm cu li cho ngoại bang.

Sợ sẽ có bạo loạn. Ta muốn đất nước này, ai cũng giàu có nên yêu cầu ngươi dạy cho mọi người cách làm giàu của ngươi. Chí Phèo, ngươi có thể dạy cho họ hay không. Vâng thưa bệ hạ, việc này rất dễ. Chỉ cần họ chịu khó và tự kỹ luật là được.

Vậy Chí Phèo ta nhờ ngươi dạy cho các thầy giáo giỏi của quốc tử giám, rồi họ sẽ dạy lại các người khác. Chí Phèo nghe đến đây thì can nhà vua. Xin bệ hạ cho thần một phòng lớp và 100 người muốn học, còn các thầy ở Quốc Tử Giám thì không nên vì họ được đào tạo theo Nho Giáo, họ là giai cấp Sĩ là số 1 còn thương gia như hạ thần là tận cùng bằng số của xã hội nên họ sẽ không chịu học từ hạ thần. Thần sẵn sàng chỉ dẫn các người nào muốn làm giàu. Còn đám trọng khoa bảng thì sẽ không bao giờ chịu nghe. Học chạy chọt để có bằng cấp, chớ không có tư duy sáng tạo, muốn học buôn bán.

Không biết gì về tài chánh nên họ để vợ họ tham nhũng, ăn hối lộ kiếm tiền cửa sau, không đóng góp gì cho sự phát triển đất nước của hoàng thượng. Nghe đến đây, nhà vua thất kinh, kêu bộ trưởng tài chánh, kiếm người muốn học làm giàu, xoá đói giảm nghèo. Nhà vua chợt hiểu ra lý do các quan trong triều đều ở trong các căn nhà đồ sộ, dù lương trả không nhiều lắm. Thậm chí có biệt phủ rộng lớn, nguy nga hơn cung điện của nhà vua.

1 tuần lễ sau, Chí Phèo ngồi trước 1 nhóm 100 người, muốn học cách làm giàu của hắn. Sau khi mọi người tự giới thiệu về mình và lý do muốn tham dự lớp học này, CHí Phèo bắt đầu nói. Tôi vâng lệnh nhà vua để truyền lại những kinh nghiệm làm giàu mà tôi đã học được từ bao nhiêu năm nay. Khi xưa, tôi cũng là thanh niên nghèo đói, không được đi học ở cửa Khổng sân Trình nhưng với một ý chí muốn làm giàu, thay đổi cuộc đời tôi và các thế hệ con cháu sau này, tôi đã học được bí mật ấy và từ từ thâu mua các tài sản tôi sở hữu ngày hôm nay.

Tôi khởi nghiệp như mọi người, không ăn gian nói dối gì cả. Việc đầu tiên là tôi muốn cái hồ bao của tôi đầy ắp tiền bạc. Tôi tìm mọi cách và cuối cùng tôi học được 7 cách làm giàu. Hôm nay, tôi hân hạnh được chia sẻ với các anh. Các anh nghe, đặt câu hỏi hay bàn bạc với nhau. Khởi đầu các anh phải tự xây dựng tài sản, sau đó dạy lại các người khác như lệnh của vua.

Chí Phèo hỏi người ngồi đầu bàn, anh làm nghề gì, anh làm nghề kế toán kể về công việc làm, tôi ghi lại số tiền của chủ buôn bán hàng ngày để cuối tháng đóng thuế cho vua. Làm nghề này cực nhưng anh cũng có tiền vô tiền ra, Chí phèo nói rồi hỏi tiếp người bên cạnh. Người này trả lời là làm nghề bán thịt, mua heo làm thịt rồi bán cho khách hàng,… sau khi hỏi hết mọi người, Chí Phèo nói tại đây, ai cũng có nghề kiếm ra tiền, anh thợ ghi kế toán làm ra tiền, cần thịt nên mua anh bán thịt, rồi anh bán thịt cần áo quần mới vì dính máu nên anh thợ may lại có tiền, rồi anh thợ may cần vải nên mua anh hàng vải,… cứ thế ai cũng có công ăn việc làm, dòng tiền luân chuyển trong tay các anh phải không. Mọi người nhất trí. Nghề của chúng ta đều có thể làm ra tiền, vậy chúng ta cần bắt đầu từ công ăn việc làm của các anh.

Chí Phèo hỏi anh bán trứng, mỗi vĩ trứng có 10 quả đúng không. Nếu mỗi ngày anh mua các vĩ trứng để bán, cất vào kho rồi hôm sau chỉ lấy 9 trứng của mỗi vĩ trứng ra để bán, việc gì sẽ xẩy ra. Anh hàng trứng kêu không bao lâu thì chỗ chứa trứng sẽ đầy. Tại sao? Chí Phèo hỏi. Lý do là mỗi ngày tôi bỏ vào trong kho 1 cái trứng khi lấy ra. Dần dần trứng sẽ đầy ắp kho.

Chí phèo quay lại lớp với nụ cười trên môi rồi hỏi: “ai có cái hồ bao rỗng?” Thoạt đầu mọi người ngồi đực như ngỗng ị, sau đó mọi người cười rồi kéo cái hồ bao ra, đưa lên rồi phất phất như ngọn cờ thiếu tiền. Chí phèo nói tiếp như trường hợp của anh bán trứng. Các anh phải nhớ việc đầu tiên là tiền các anh làm ra, bỏ vô hồ bao 10 đồng trước khi chi tiêu, thì phải để lại 1 đồng hay 10% số tiền mình làm ra. Tóm lại phải tiết kiệm ít nhất 10% lợi tức mà các anh làm ra. Tóm lại, các anh kiếm một cái hồ bao khác, gọi là hồ bao tiết kiệm. Làm ra 10 đồng thì các anh bỏ vào hồ bao ấy 1 đồng rồi mới dùng hồ bao chính có 9 đồng để tiêu xài, trả nợ các chi phí.

Các anh làm việc, kiếm tiền nhưng để trả cho những người khác mà không trả cho chính các anh. Xem như các anh cả đời làm nô lệ cho những người khác. Việc đầu tiên là các anh phải trả lương cho các anh trước khi trả cho những người khác.

Sự thật rất đơn sơ và từ từ tôi thấy chỉ tiêu xài 90% số tiền làm ra cũng dễ. Tôi không bị thiếu thốn gì cả như trước đây. Từ từ tiền bạc đến với tôi dễ dãi hơn xưa. Đó là phép kỳ lạ thứ nhất của thuật làm giàu. Để dành tiền 10% số tiền làm ra và đầu tư.

Việc đầu tiên khi các anh có tiền là làm vừa lòng, thoả mãn những thèm muốn hàng ngày được quảng cáo trên báo chí, truyền hình; nữ trang, ăn ngon món lạ, mua cái áo để xeo-phì câu like, những thứ sẽ mau quên và bỏ thùng rác. Còn nếu các anh dùng đồng tiền làm ra để tậu nhà cửa, đất đai, đầu tư, đem lại thêm lợi tức, tiền bạc sau này cho mình, không phải làm việc đến khi chết. Đừng mua những thứ sẽ mất giá mà mua những đồ vật sẽ đem lại lợi tức cao hơn trong tương lai như nhà cửa, ruộng vườn.

Mình phỏng theo cuốn sách the richest man in Babylon, để cảm ơn ông Rich Dad của mình đã dạy mình và thay đổi đời mình từ 20 năm qua, vừa mới qua đời. Mình theo cách dạy của cuốn sách từ hơn 30 năm qua. Chỉ có năm nay, hơi tiêu một tí.

Như anh bán xe cho biết, sau khi ký giấy tờ mua xe xong, anh chạy ra khỏi cổng Dealer, là xem như chiếc xe chưa chạy được một cây số đã mất giá $5,000. Ngược lại nếu anh mua vật gì về lâu về dài giá trị càng lên cao như nhà cửa thì nên mua. Mua một cái áo $100, thì bán lại $20 chưa chắc có ai mua. Cuối cùng gói lại đem đi tặng các hội từ thiện để thỏa cái lòng ân hận của mình đã tiêu bậy, nay có thể giúp đỡ ai đó.

Nên nhớ, vợ anh mua một cái áo đi đám cưới tốn $100, nghĩa là anh phải làm $150, rồi đóng thuế cho nhà vua $50, còn lại $100. Vợ anh đi ăn đám cưới đụng hàng cái áo thế là không bao giờ bận lại. Quăng $150 rồi lại tốn tiền mua cái cái khác. Vì đụng hàng nên cũng không dám tải xeo-phì lên mạng hình ảnh của cái áo $150, đụng hàng. Anh cần nhắc nhở vợ anh giúp hiểu vấn đề, chịu khó dành dụm để sau này sung sướng, còn không thì làm việc cả đời để trả nợ cho những vật không cần thiết.

Các anh có thể bàn bạc với nhau. Bài học đầu tiên để làm giàu là tiết kiệm 10% số tiền lương. Làm ra 10 đồng thì để dành 1 đồng, chỉ tiêu có 9 đồng thôi. Nếu các anh chỉ cho tôi là phương pháp này là sai thì cho tôi biết. Ngày mai tôi sẽ hỏi các anh và các anh có thể đặt câu hỏi sau khi đã bàn bạc với nhau.

Người bận thời trang đồ hiệu, đa số là nghèo vì không có tiền để dành, đầu tư cho tương lai. Các cầu thủ, minh tinh danh tiếng, thường về già thì đói nghèo vì đã chi tiêu bậy khi làm ra tiền.

Hôm sau, Chí Phèo cho biết có người hỏi hắn làm sao con người có thể để dành 10% số tiền họ làm ra, làm sao sống đủ với những cần thiết cho cuộc sống gia đình. Chí Phèo hỏi mọi người hôm qua, ai có hồ bao rỗng? Cá đám đưa tay lên, hôm nay hồ bao của mấy anh cũng rỗng. Mọi người gật đầu. Đây là sự thật là những gì cần thiết cho các anh đều gia tăng với tiền lương của các anh. 

Thí dụ cuối năm, anh được chủ cho bonus, việc đầu tiên các anh nghĩ đến là mua sắm cái gì để thỏa mãn cái Tôi của các anh. Vợ anh sẽ chạy đi mua cái ví LV hay quần áo Ann Taylor,… các anh sẽ mua một chai rượu được người ta nói là ngon, đắt tiền. Không bao giờ các anh nghĩ là dùng số tiền đó để đầu tư cho tương lai của gia đình các anh. Ông bà chúng ta thường nói; nhịn thuốc mua trâu, nhịn trầu mua ruộng. Các anh cứ tìm kiếm rượu đắt tiền để uống, tiệm ăn ngon để nhất dạ đế vương,… mấy thứ này là thuốc độc, ngấm từ từ vào thân thể rồi một ngày đẹp trời, khám phá bị ung thư…

Một người làm 1 năm được $500,000 mà tiêu xài đến $520,000 và một người làm $40,000/ năm nhưng để dành được $10,000. Ai giàu hơn ai? Các anh không nên nhìn bề ngoài của thiên hạ, hãy nhìn xem cái hồ bao của họ mới đánh giá được người nào giàu có.

Như đức Phật đã dạy, cái dục khởi đầu sự đau khổ của chúng sinh. Những đòi hỏi, thèm khát của các anh như cỏ dại mọc trên cánh đồng. Khi tên làm vườn quay đi là cỏ hoang bắt đầu mọc lên. Những ham muốn của chúng ta như cỏ dại mọc lên càng ngày càng nhiều. Chỉ là cỏ dại, cần trồng cây ăn trái để có thể ăn, và bán và con cháu sau này tiếp tục sống nhờ vào nó.

Chúng ta có giới hạn về thời gian, về khoảng cách, về đi xa, do đó có giới hạn về những gì chúng ta ăn, uống, áo quần,… chúng ta chạy theo một ý tưởng sai lầm, phải thoả mãn những gì thèm muốn rồi mấy tên quảng cáo kêu chúng ta chỉ có một đời để sống nên cứ xài thả cửa rồi không có tiền, bị trầm cảm, không có áo mới để xeo-phì rồi đau khổ.

Chúng ta viết xuống những cần thiết cho cuộc sống, ghi lại những chi tiêu vô ích để hạn chế, đơn giãn hoá những gì không cần thiết. Tại sao phải mua điện thoại hạng xịn để chụp hình và tải hình xeo-phì trên mạng. Dẹp bỏ trả tiền cáp đài truyền hình vì lo làm việc không có thời gian để xem. Tôi đây, sau 30 năm cưới vợ, vợ chỉ mua chưa tới 3 đôi giây, một bộ đồ vía trong khi Thị Nở mua đến hàng trăm đôi giày, nay chật ga ra phải đem đi cho. 

Tại sao phải chạy xe xịn, tại sao phải mua đồ mới trong khi có thể ra Goodwill hay Thrifty để mua đồ cũ, bền, xài cả đời.

Chúng ta phải làm ngân sách chi tiêu để làm cho hồ bao của chúng ta nhiều hơn thay vì rỗng như hiện nay.

(Còn tiếp)

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 






Hãy khóc cho Argentina

 Rời Chí Lợi, hai vợ chồng bay sang Á Căn Đình. Khi đến phi trường quốc tế của A Căn Đình thì mình nhớ đến bài hát của show Evita mà mình xem ở Luân Đôn “don’t cry for me Argentina”. Phi trường hàng xóm Chí Lợi đẹp sang, mới, hiện đại thì phi trường của xứ đoạt giải vô địch túc cầu thế giới vừa qua te tua. Máy bay từ CHí Lợi thì mọi người đi vào máy bay bằng cầu thang vệ tinh còn đây thì đi xuống cầu thang từ phi cơ rồi leo lên xe buýt thời Bảo Đại, ghế nệm cũ mèm, bị lũng lỗ, mất nệm mousse hết.

Sau khi qua hải quan, lấy hành lý thì nhắn tin tên đón vợ chồng mình từ phi trường. Khách sạn đòi $45/ người, tên này chỉ lấy có $30 cho hai vợ chồng. Hắn cho biết là ra không được nhưng sẽ gửi đệ tử ra nhưng đợi hoài không được nên mình kêu Uber. Từ Cali mình không thấy có Uber từ phi trường nhưng từ phi trường thì thấy hiện ra. Uber lấy có 10 đô. Khỏe re.

Phố xá ở Buenos Aires tương tự Paris và Budapest, khiến mình nhớ đến thời sinh viên ở phòng ô sin trên tầng chót. Nóng và lạnh kinh hoàng

Mình hỏi khách sạn thì họ cho biết bên cạnh có chỗ đổi tiền nhưng mình đã hứa là sẽ đổi tiền với tên đón mình và đã xếp người chở mình đến xem show tango tối mai nên kêu hắn xong việc thì ghé lại khách sạn để đổi tiền. Hối đoái chính thức của chính phủ là 1 đô ăn 170 pesos nhưng hối đoái chợ đen mà họ gọi là Blue rate, hối đoái xanh thì ăn gấp đôi hay 340 pesos. Mình phải đổi nhiều để trả tiền khách sạn. Khách sạn độ $300/ đêm nay còn có $150/ đêm. Có lẻ ai ở Mỹ nên đi chơi ở xứ này. Chỉ cần đổi đô la theo hối đoái xanh là rẻ phân nữa. Kinh

Để mai mình hỏi mua nhà xem sao. Nếu 1 căn hộ là 100,000 đô, mình chỉ mua với $50,000. 10 năm nữa tình hình sáng sủa lại thì giá đô la và tiền pesos không còn nạn chợ đen chợ xanh là bán, đem tiền về Hoa Kỳ. 

Tên này cũng gốc Venezuela, kêu tao quen xứ tao rồi nên đến xứ này làm ăn là hội nhập nhanh với nền kinh tế hàng hai. Mình chui vào xe hắn, đưa hắn tiền đô, hắn đưa tiền pesos. Hắn moi ra hai tờ 100 cũ, kêu loại này mất giá 35%. Mình kêu để lên phòng, lấy tiền đổi cho hắn. Kêu vợ thay áo quần, hắn chở đến một quán ăn ngon. Mình cũng liều, dám đổi đô la với tên Arbolito, tiếng lóng chỉ những người buôn bán lậu đô la. Ra phố, xuống mấy cái hầm, nơi thiên hạ đổi tiền. Nói cho ngay, ngày nay trên mạng, làm ăn ai nấy đều có thông tin của nhau. Dân làm ăn đàng hoàng không chơi bậy, lường gạt vì thiên hạ sẽ biết. Mình biết tên này qua một tên bạn giới thiệu, đã dùng hắn khi đi A Căn Đình.

Mụ vợ đi ăn, hỏi giá đổi tiền là bao nhiêu mình phải giải thích cho mụ vợ. Đại khái là lạm phát nên dân tình phải mua vàng hay đô la để thủ do đó đồng Mỹ kim lên như diều. Đi xứ nào cũng thấy rẻ. Ở Thổ Nhĩ Kỳ, đưa thẻ tín dụng American Express ra là mặt phục vụ viên xanh như đít nhái, hỏi có tiền đô không thì cười, bán rẻ hơn. Nhưng giá chợ xanh gấp đôi giá chính phủ thì mình thua non. Vấn nạn này xảy ra từ lâu, mấy chục năm nay thậm chí cả 100 năm qua, từ thời hai vợ chồng đại tá Peron lãnh đạo xứ này, thay đổi thể chế chính trị một cách nhanh chóng. Nạn nhân của nô lệ văn hoá tây phương. Ông Peron từng làm tuỳ viên quân sự tại Pháp hay Tây Ban Nha nên bị dính bệnh làm cách mạng, giúp nông dân nghèo có ruộng đất.

Thịt bò mềm, ăn nức nở
Mình thích nhất hai món này, miễn phí, ớt ngâm dầu olive và chichimurri ăn với thịt vừa cay cay vừa bùi  bùi

Lạm phát lên như diều. Nông dân chỉ biết trồng trọt còn buôn bán marketing thì i tờ nên nợ chồng chất đủ trò. Xứ này là xứ canh nông, xuất cảng nông phẩm nhưng lại phải mua dầu hoả đang lên như diều. Dân xứ này mê tiền đô la xanh còn hơn mê gái, mê trai. Nghe họ kể là khởi đầu từ thời chế độ quân phiệt. Kiểu Việt Nam Cộng Hoà khi xưa, lạm phát, ai nấy cũng mua vàng và đô la để dành.

Mình nhớ mẹ mình mua một tạ gạo 2,000 đồng thì tuần sau đã thấy lên 4,000. Thời đó thiên hạ cũng chết chới với với lạm phát khiến dân tình bất mãn với chế độ. Thêm nằm vùng quậy phá. Điên.

Nói chuyện với dân tại đây, họ nói đô la mà lên thì càng khổ nhưng mà họ quen rồi vì bắt đầu từ năm 1939 đến nay, gần 1 thế kỷ.

Nói chuyện với dân địa phương, họ kể từ cuộc khủng hoảng kinh tế  năm 2001, tiền Mỹ kim trở nên đồng tiền chống lạm phát của xứ. Chính phủ cho phép người dân mua bán tiền Mỹ kim và khởi đầu cuộc đổi tiền được gọi là el blue đến năm 2012 thì cấm luôn và cuộc hối đoái xanh bắt đầu từ đó. Hình như hiện nay chỉ cho phép mua đổi 200 đô mỗi tuần. Anh đổi theo giá chính phủ 200 đô, anh quay qua bán lại lời được 200 đô, 1 tháng 4 tuần xem như bỏ túi được 800 Mỹ kim.

 Về hưu sang đây, chơi màn này với sổ thông hành Mỹ, có thể đổi nhiều hơn. Hai vợ chồng lãnh tiền an sinh xã hội độ $3,000, đổi ra thành $6,000. Sống đế vương ở đây. Mụ vợ không chịu. Chán Mớ Đời 

 Mấy ông nên về xứ này ở thay vì về Việt Nam. Mấy em ở đây là thước tất đầy đủ chân dài tới mũi.

Năm 2014, 1 Mỹ kim ăn 15.72 argentine peso ARS trong khi giá chính thức là 8.50. Hôm nay, mình đổi giá DB (dollar Blue) là 340 ARS so với giá chính thức là 170. Kinh

Nghe nói mỗi ngày có trên 20 triệu Mỹ kim được đổi theo hối xuất đôla xanh, nhân cho 365 ngày, là 7,400 triệu hay 7 tỷ Mỹ kim mỗi năm.

Khi nợ chồng chất thì khó mượn thêm tiền nên xứ này quay qua mượn anh ba tàu. Mình đến Chí Lợi, thấy sự hiện diện của Trung Cộng khá nhiều về kinh tế, đến xứ vừa đoạt giải túc cầu thế giới thì anh ba tàu có mặt khắp nơi. Năm 2014, Trung Cộng cho vay 11 triệu nhân dân tệ. Nay thì mới ký hợp đồng 250 tỷ đôla đầu tư vào hạ tầng cơ sở của Á Căn Đình.

Trung Cộng bẩy nợ bằng cách cho công ty Trung Cộng sang xây cất các hạ tầng cơ sở và đổi lấy đậu nành, thịt bò, lúa mì để nuôi dân Trung Cộng. Thế kỷ 19, xứ này bị lệ thuộc vào tiền bảng Anh quốc, thế kỷ 20 thì bị anh Mỹ và thế kỷ 21 sẽ là anh ba tàu.

Xứ này chuyên về sản xuất nông phẩm, đứng hàng đầu trên thế giới. Nay chuyển qua GMO đậu nành và bò, tạo dựng một nền nông nghiệp chính. Vấn đề là các hậu quả cho sự khai thác man rợ này, kiếm tiền để trả nợ làm môi trường xã hội và môi sinh bị phá sản. Các nông dân nhỏ không đối lại các tổ hợp, công ty lớn đa quốc gia như ở Hoa Kỳ. Các công ty này sử dụng thuốc diệt sâu, đủ thứ không được kiểm soát vì họ quá lớn. Thêm mấy anh ba tàu sang đầu tư như ở phi châu mà mình có xem một cuốn phim tài liệu. Xem như tương lai là ngọng. Dân họ còn giết khơi khơi huống chi dân thiên hạ.

Sự bùng phát về bệnh ung thư và sinh con dị tật tại các vùng nông thôn nghèo như COrdoba, Santiago de Estero, bắt đầu gây chú ý đến dư luận thế giới y khoa.

Hỏi kinh tế xứ này đi về đâu. Không ai biết câu trả lời nhưng chắc chắn là sẽ có Nhân Dân tệ Yuan vào cuộc đua hối đoái chợ xanh. Có thể họ sẽ gọi đổi tiền nhân dân tệ là Hối Đoái Vàng. Chán Mớ Đời 

Đồng chí gái dậy, chuẩn bị ăn sáng rồi đi chơi với vợ để quên những phiền toái về kinh tế của mỗi quốc gia. Khi anh nghèo thì những tên tài phiệt đến cho vay, không phải vì thương cảm hoàn cảnh của anh mà để làm tiền và tiếp tục năm này qua tháng nọ, không muốn anh dứt nợ. Anh lại nghe tên tài phiệt hàng xóm, rủ rê cho anh mượn tiền rẻ hơn nhưng nếu anh hiểu về tài chánh thì anh sẽ không nghe theo, tìm cách giải quyết nợ với anh đang cho vay. Về lâu về dài sẽ trả dứt.

Vấn đề là anh muốn ở lại nắm quyền, không nghĩ đến đất nước, người dân. Anh cứ hô hoán này này kiếm phiếu để rồi nước anh sẽ không bao giờ dứt nợ mà con cháu phải trả đời đời nhớ ơn bác Washington hay bác Tập. Chán Mớ Đời (còn tiếp)

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 




Chuyện đầu năm 2023

 Đầu năm, đồng chí gái tổ chức đón giáo thừa tết Mỹ ở nhà. Trời mưa nhưng thiên hạ đến đông như quân Nguyên. Có nhiều người quen rủ thêm bạn của họ nên mình chả biết ai là ai. Cứ làm ô sin đi đổ rác, dọn dẹp trong khi đồng chí gái chụp hình toả sáng với mấy bà. 

Trời mưa, nên mọi người ở trong nhà, thay vì ra vườn, khiến mấy ông hút thuốc hơi chới với. Có anh chơi đàn, cứ lâu lâu hạ đàn xuống, tranh thủ chạy ra trước nhà, rít một hơi rồi chạy vào, cầm đàn Lý Thông tưng tưng đàn kêu tích tịch tình tang, ai đem công chúa lên hang, rồi chạy ra rít một hơi lại. 

Có cặp vợ chồng có tên khá vui tai, khi hợp tên của họ là bạn bè cười, chọc ghẹo. Chị vợ tên Lý, còn anh chồng thì tên Sinh, nên hai vợ chồng cứ giải quyết Sinh Lý cả ngày.


Đầu năm cẩn thận phải dơ chân trái lên cho đúng cách, khởi đầu bằng chân phải nếu không Chán Mớ Đời cả năm. 

Sáng ra, phải đi hốt tàn thuốc lá, bầy nhầy ngấm nước. Mình sợ nhất mấy ông hút thuốc lá và uống bia. Mỗi lần đồng chí gái tổ chức ăn uống, hát hò, mấy ông thường ở ngoài vườn. Hôm sau mình phải đi hốt tàn thuốc lá và chai bia rượu của họ dù mình cố ý để thùng rác và cái đĩa gạt tàn thuốc bên cạnh. Mấy ông xỉn nên chả nhớ gì cả. Mấy ông này thường được vợ cưng lắm, làm đồ nhậu ở nhà nên không quen thu dọn chiến trường, có vợ làm đầy tớ nhân dân. 

Mình không biết uống rượu nên không dám kêu đồng chí gái dọn dẹp. Hôm sau, có hai chị bạn ghé lại nhà, dọn dẹp dùm nên cũng nhẹ nhàng một chút. Có chị ở trên San Jose, đi theo bạn, ghé nhà, rữa chén bát, dọn dẹp mệt thở. Cô bạn hỏi mình có chén bát gì nữa không, đem ra cho cô bạn rữa luôn 1 thể.

Ngày 31, có ông thần quen qua mạng, gọi điện thoại khi mình đang lái xe trên đường về nhà. Ông thần bàn về kế hoạch năm 2023 bỏ vợ già, về Việt Nam kiếm em chân dài khiến mình thất kinh, khuyên ông thần, suy nghĩ lại. Một con vợ đã mệt, nay còn rước con vợ trẻ về thì chỉ có tử lộ mà Khổng Mình đã chỉ cho Phụng Sồ, Bành Thống, 1 đi không trở lại. Đang nói chuyện, ông thần chuyển qua, hỏi phải làm gì để chuẩn bị về hưu, kiếm chân dài bên Texas. Lý do là cổ phiếu trong 401(k) của anh ta xuống quá độ chân dài năm 2022.

Anh ta kêu nhà bên Texas rẻ, tính về hưu bên đó. Ông thần quên thuế địa ốc cao thêm quanh năm phải đốt lò sưởi hay máy điều hoà không khí. Khí hậu không như Cali, khi nóng khi thì lạnh. Cô giáo mình có nhà ở Texas, để trống, trả tiền sưởi và điều hòa không khí cho vui làng xóm.

Mình hỏi không đọc bài mình mớm từ khi đi Peru về, cho biết là chuyển tiền của 401(k) của đồng chí gái qua money market. Anh ta kêu có nhưng không để ý. Anh ta phải làm gì với 401(k) xuống thành 201(k). Mình nói đã dặn chuyển qua money market từ đầu năm mà anh ta không nhớ. Chán Mớ Đời 

Anh ta muốn để trong đó vì sẽ lên lại từ từ như sau 2008. Mình hỏi lên từ từ là mấy năm, 10 năm, 20 năm? Anh đã trên 6 bó, muốn về hưu, nghĩa là cần tiền bây giờ như đức giáo hoàng Phan Xít Cô kêu người nghèo không thể đợi. Mình hỏi nhớ Enron không? Sears? JC Penny? Phá sản. Anh cứ để đó rồi bay hết, thì chưa gặp em chân dài, mà 401(k) trở thành 101(k) hay 001(k) sẽ theo bước chân của Tuấn Vũ, hát đời anh cô đơn nên yêu ai cũng cô đơn.

Mấy tài liệu mình mua thì đều nói là chuẩn bị cho kinh tế suy thoái sau bầu cử 2022. Chính phủ mất dạy lắm, cứ xuống rồi họ bơm lên 1 tí nên thiên hạ không để ý. Như kiểu luộc con cóc. Nếu bỏ con cóc vào nồi nước sôi thì nhảy cái bực ra lại nên người ta cứ bỏ con cóc vào nồi rồi đun từ từ đến khi chín mềm. Thị trường chứng khoán cũng vậy cứ cho xuống rồi lên lại khiến thiền hạ mất cảnh giác, một ngày đẹp trời quay lại thấy đời tôi cô đơn.

Tốt nhất là chuyển hết qua tiền tươi rồi đợi. Bao lâu thì không biết. Mình may bán nhà ở cao điểm, nay đang chuẩn bị chuyển qua Opportunity Zone Fund, đợi mưa qua, trời lại sáng, chạy ra mua lại. Kỳ này có thằng con theo nên cũng vui.

Anh ta hỏi mình vậy mấy cổ phiếu về dầu hoả, năng lượng thì sao. Mình nói vẫn giữ và bắt đầu mua vàng lại sau bầu cử quốc hội. Chính phủ cầm cố đến sau bầu cử để lấy phiếu sau đó thì thả. Nếu không thì đảng Dân Chủ đã thua nhiều khiến mấy anh Cộng Hoà bị đứng hình như Từ Hải, khiến ông Trump hết gáy, buồn vui đời thị trường địa ốc. Nay thì thà như giọt mưa, đợi đến mùa bầu cử tới. Có bà nào thất cử ở tiểu bang Arizona, buồn đời, nhất quyết đi kiện, kêu là gian lận, bị toà án đuổi cổ ra, kêu làm mất thời gian, và tiền bạc của người Mỹ. Con người có tính tự kỷ, nghĩ mình là cái rốn của vũ trụ. Họ quên Không có mợ chợ vẫn đông.

Kết quả trong năm 2022

Anh ta hỏi mình có đọc thơ văn gì không mà thấy viết đều đều. Mình nói không. Mình chỉ đọc những gì giúp làm ra tiền. Mình đọc sách báo về tài chánh, còn thơ văn thì chịu thua vì không thực tế. Khi đi ăn uống ở nhà bạn bè, người quen, mình bị hụt hẫng vì không biết những đề tài mà họ tranh luận nên chỉ biết ngồi ăn.

3 ông này làm biết bao nhiêu người mất nhà mất cửa nhưng chả nghe báo chí nói đến. Mình đi Thổ Nhĩ Kỳ, Jordan thì khám phá dân tỵ nạn chạy qua mấy xứ này trên mấy triệu người. Cựu tổng tư lệnh khối Bắc đại tây dương, Wes Clark kêu ông ta được triệu về ngủ giác đài và được cho thấy 8 nước mà Hoa Kỳ muốn chiếm đóng sau khi vụ đánh bom ở Nữu Ước. Ông ta ra tranh cử tổng thống nhưng không ai cho tiền cả.

Mới mua cuốn sách của Jim Rickards, cựu nhân viên tình báo CIA về vấn đề ngưng hàng hoá, phụ kiện từ Trung Cộng. Từ khi Covid xẩy ra, hàng hoá không luân chuyển vì tàu bè từ Trung Cộng ngưng rời bến. Anh ba tàu muốn chơi thiên hạ, quen xài đồ rẻ, sẽ gây ảnh hưởng cho kinh tế Hoa Kỳ. Lên tàu 11 ngày, tha hồ có thì giờ để đọc. Ông này kiếm tin tức khả tín, mình theo dõi ông ta từ lâu. Tin tức về chiến tranh Ukraine, lý do đủ trò trong khi truyền thông tây phương thì tuyên truyền đánh lạc hướng dư luận.

Mình khám phá ra 1 điều là không tin vào những thông tin miễn phí trên mạng. Tin tức đúng đắn thường phải mua vì người ta mất công tìm tòi và mua tin tức. Còn thông tin trên mạng miễn phí thường được các nhóm lợi ích trả tiền nhà báo để viết.

Nói như chị bạn đêm giao thừa, “Anh có mụ vợ giỏi nên anh khổ”. Chán Mớ Đời. 

Đầu năm, trời mưa nên chạy lên vườn xem mưa được bao nhiêu. Xem cái gauge thì thấy được hơn 1 inch, thế là tháng 1 này không phải tưới nước, đỡ tốn $3,000. Đi chơi đến cuối tháng về không phải lo tưới nước. Trung bình mỗi tháng mình trả độ $3,000 tiền nước tưới cây. Từ ngày mua cái vườn, mình khấn vái trời đất Cali mưa nhưng ông trời phụ lòng mình rất nhiều vì thận ông trời bị lộn xộn, không đi tiểu được.

Khi xưa, mình đi thầu xây cất thì cầu trời đừng mưa vì mưa thì phải che mái nhà cả nước chảy vào nhà, hư hại, đền cho gia chủ mệt thở, đến khi trở về đời nông dân thì lại cầu mưa thì trời cali hết vụ El Niño. Dạo ấy ông trời còn trẻ nên thận tốt, đi tiểu đều đều khiến bolsa ngập lụt, nay về già nên thận bị lộn xộn không điều tiết được. Chán Mớ Đời 

Đang chuẩn bị ngày mốt đi Chí Lợi, Á Căn Đình và Nam Cực. Cứ gọi là du xuân gần 3 tuần lễ, sẽ về kịp ăn Tết ta với con cháu, rồi lại lên đường đi Á Châu. Về lại cuối tháng 2, lo vụ hái bơ bán kiếm tiền rồi đi tiếp.

Câu hỏi của anh bạn khiến mình suy nghĩ mông lung. Đa số chúng ta đi làm, kiếm tiền, tiêu xài rồi khi về già, không tiền lương là ngọng. Anh bạn nói muốn nghỉ hưu vì sợ bị đột quỵ. 65 tuổi mà làm việc 15-18 tiếng một ngày. Chỉ trông cậy vào tiền an sinh xã hội và quỹ hưu trí. Nếu quỹ hưu trí xuống thì phải đi làm lại.

Khi xưa, mình mới sang Hoa Kỳ làm việc. Suốt 2 năm trời, không lấy hè, làm việc mỗi tuần 60-80 tiếng, không được trả giờ phụ trội. Đến khi mình xin phép đi nghỉ hè 1 tuần với một đối tượng thì tên xếp đồng ý. 24 tiếng trước khi đi, tên xếp kêu huỷ chuyến đi vì hắn cần mình. Mình hỏi ai trả tiền vé máy bay đã mua rồi. Hắn không nói nên mình đi. Đi về, hắn cho mình nghỉ việc. 

Thế là mình giác ngộ cách mạng sớm được mấy chục năm trước là cuộc đời, chỉ nên tin vào chính mình, không có thằng Tây con Mỹ nào quan tâm cho tương lai của mình. Chúng xài xong thì bỏ như vắt chanh. Chủ nghĩa tư bản không có tình nghĩa gì cả. Chỉ có chủ nghĩa tự lo, tự túc tự cuồng là đúng đắn nhất.

Từ đó, mình tìm cách làm việc cho mình. Mình bắt đầu đọc sách báo về làm chủ chính mình, lo về tài chánh, thuế má, hưu trí,… mình từ giả nghệ thuật, văn hoá, bú xua la mua, chỉ để ý những gì liên quan đến tài chánh. Cuối tuần thay vì đi nhậu, mình đi học bổ túc văn hóa trùng tu cho bớt ngu.

Mấy tên cố vấn tài chánh, lúc nào cũng nói ba phải là thị trường lên thì có xuống. Xuống rồi thì lại lên. Vấn đề là lúc mình cần tiền thì thị trường đang lên hay xuống. Khi mình về hưu mà nó xuống là mình ngọng. Rút tiền từ quỹ hưu trí, phải đóng thuế vì tiền đó đã được trừ thuế khi còn đi làm.


Hôm trước, nói chuyện với anh bạn về vụ thành lập một pháp nhân Family Limited partnership, anh ta nói tài sản dưới 11.2 triệu không bị đánh thuế. Anh này là đại gia thứ thiệt, mà chưa cập nhật hoá vụ này. Tiền chính phủ Hoa Kỳ in ra rã cho vụ covid thì phải lấy lại bằng cách đánh thuế nên ai có tài sản trên 5 triệu vào năm 2025 thì nên tìm cách binh khác.

Ông Fullerton qua đời, hai người con thừa kế gia tài hiện nay, phải tìm cho ra 2 triệu đô trong vòng 9 tháng để đóng thuế thừa kế. Nếu ông chết sau năm 2025 thì con ông ta phải đóng 6 triệu, hai người con chia nhau 50% của 5.2 triệu, xem như mỗi người mất đi 2.6 triệu. Chán Mớ Đời 

 Mình nói hiện nay 11.2 triệu nhưng 3 năm nữa thì chỉ còn 5.2 triệu. Mỗi năm anh chị chuyển cho con được $17,000 xem như $34,000 cho mỗi đứa. 3 đứa con xem như $100,000 năm. Kêu chúng lấy vợ chồng sớm, có cháu thì cho thêm $34,000. Mấy đứa con sẽ có tên trong FLP nhưng không có quyền gì cả, chỉ khi anh chị lăn đùng ra thì tự động chúng có thể thay thế anh chị rồi truyền qua đời con, đời cháu,… Chán Mớ Đời

Đọc bài về FLP.

Cảm ơn mấy bác chúc mừng sinh nhật của em.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 









Người giàu nhất Bolsa

 Năm nay, hội ngộ các học sinh của trường Trần Hưng Đạo và Bùi Thị Xuân tại Bolsa, được tổ chức tại thủ đô của người Việt tỵ nạn. Sau đó, một số người tham dự cuộc hải hành trên biển từ Long Beach xuống vùng Mễ Tây Cơ để có dịp ôn lại chuyện xưa. 

Trên bong tàu, Tài và Lộc, hai người quen thân từ mẫu giáo lên đến trung học, đi làm rẫy sau 75 rồi được gia đình cho đi vượt biển cùng tàu. Định cư tại Hoa Kỳ nhưng khác tiểu bang, lâu lâu vẫn gặp nhau. Sau khi hồi tưởng lại quá khứ, hai người bạn từ thời mẫu giáo. Tài hỏi tại sao tụi mình khi xưa học rất giỏi, được bảng danh dự phần thưởng. Sang Hoa Kỳ mình cũng chịu khó học hành, tốt nghiệp kỹ sư nhưng sao không chạy xe xịn, ở nhà to đùng như mình từng mong ước khi đến đảo Pulau Bidong. Họ nói xứ Hoa Kỳ này là xứ của cơ hội. Mình làm việc nhiều nhưng càng thêm giờ phụ trội thì càng đóng thuế. Cho dù mình có cuộc sống ấm no khá hơn thời ở Đà Lạt nhưng có cái gì khiến mình không vui vì chưa đạt được những giấc mơ của mình.

Công nhận là khá hơn đi kinh tế mới ngày xưa nhưng tao không thấy cơ hội ở đâu cả. Chỉ thấy đi cày cho chủ làm giàu. Lương bổng thì khá nhưng không hiểu sao, cuối tháng trả nợ, cứ thấy thiếu thiếu, bị vợ cằn nhằn.

Lộc ngồi nhìn xa xa, khẽ gật đầu, chẳng bù lại thằng Chí Phèo, khi xưa học dỡ nhất lớp nay nghe nói nó giàu nhất Bolsa. Nó giàu mà sao rất bình dân, vẫn nhớ đến tụi mình, kêu nể tụi mình khi xưa học giỏi,… phải copy bài vở của tụi mình. Nghe nói nó giúp đỡ cộng đồng, đóng góp, giúp đỡ nghèo ngay cả người Mỹ. Chí Phèo tên thật là Tôn Thất Chí, dòng Các Mệ nhưng học lực khá dốt nên cả lớp gọi hắn là Chí Phèo. Cái tên chết cứng đến ngày nay.

Hay là tối nay chỉ bọn đàn ông họp mặt, sao mình không hỏi thằng Chí phèo, mánh khoé làm ăn của nó, làm cách nào mà giàu nhất Bolsa mà chả làm gì cả. Không lẻ buôn thuốc phiện, sì ke. Hai anh bạn nhất trí sẽ hỏi bí mật của người bạn học dốt thì xưa mà họ ít khi để ý đến.

Tối đó, cả đám mượn được một căn phòng nhỏ để hồi tưởng lại những ngày xưa thân ái tại trường. Những kỷ niệm như dòng sông ký ức về thầy cô được kể lại, những trò chơi tinh nghịch phá phách ngày xưa được nhớ lại khiến cả bọn cười nức nở.

 Bổng Tài hỏi Chí Phèo: khi xưa tụi mình bằng nhau, học cùng thầy giáo, chơi đá banh với nhau nhưng không thấy Chí giỏi hơn tụi này, thầy cô hay kêu học dốt. Nói chung dạo ấy không ai thấy bạn hơn tụi này nhưng 40 năm qua, bạn đã làm gì mà thành công hơn chúng tôi. Chúng tôi nghe lời thầy dạy, chịu khó học, sang Hoa Kỳ, tiếp tục đi học lại, đậu bằng kỹ sư đi làm trong khi bạn thì không đi học lại nhưng nay lại nghe nói giàu có nhất Bolsa. Xứ này được gọi là xứ của cơ hội nhưng chúng tôi chỉ thấy cơ hội đi làm cho Mỹ như các đồng nghiệp Mỹ.

Chí Phèo nhấp ngụm nước rồi từ tốn nói nếu bạn không tích luỹ được nhiều tài sản từ khi định cư tại Hoa Kỳ vì bạn chưa học được luật tạo nên tài sản hay bạn không để ý đến. Thần Tài không đem tài lộc đến cho ai lâu dài. Ngược lại làm nhiều người tan gia bại sản khi nhận được tiền không phải do chính mình làm ra như trúng số hay thừa kế gia tài. Phải hiểu thần tài.

Có nhiều người lo sợ tài lộc bay đi nên sống trong sợ hãi, lo Âu, sợ người ta ăn cắp, lấy của mình nên sống cuộc sống khá cô độc, không dám ăn, dám mặc. Khi sang Hoa Kỳ, mình nhận thấy tiền bạc, nếu biết sử dụng, có thể đem lại nhiều thứ cho chính mình, gia đình và cộng đồng.

 Khi xưa, thầy chúng ta nói có hai cách học: một là học những gì mình thu nhận từ thầy cô hay sách vỡ để hiểu biết, để thi cử, kiếm cái bằng kiếm cơm và cách thứ 2 là giúp chúng ta tìm tòi, học hỏi thêm. Mình sang đây, có vợ con nên phải đi làm, không có thời gian đi học lại. Bù lại bỏ thời gian nghỉ cuối tuần để học hỏi, tìm tòi trong sách vở và những người thành công ở Hoa Kỳ.

Mình làm công cho nhà in để nuôi vợ con. Một hôm, một khách hàng giàu có, hay đến đây để in thiệp. Ông ta, di cư từ Ý Đại Lợi sau thế chiến thứ 2, in thiệp để gửi cho các chủ nhà xem ai muốn bán nhà thì gọi ông ta mua, không qua trung gian mấy chuyên viên địa ốc, lâu ngày trở thành khách quen. Ông ta kêu mình in 10,000 tấm thiệp nhưng tiệm đến giờ đóng cửa nên mình bảo ông ta trở lại hôm sau. Ông ta cho biết cần gấp cho ngày mai. Mình tính từ chối, vì phải đi ăn sinh nhật con người bạn, nói chơi nếu tôi thức đêm để in thiệp của ông thì ngày mai, ông chỉ tôi cách làm giàu ở xứ này. Ông ta đồng ý.

Tối đó, thay vì đi ăn sinh nhật con người bạn, nhậu nhẹt với bạn, mình thức trắng đêm để đánh máy, bỏ mực để in thiệp cho ông ta. Sáng hôm sau, 6 giờ sáng ông ta đã có mặt và rất hài lòng về mấy tấm thiệp được in. Ông ta kêu mình đã thực hiện lời hứa thì ông ta phải giữ lời hứa, chỉ mình cách làm giàu như ông ta. 

Ông ta nói tuổi trẻ bồng bột, chỉ có khi về già mới hiểu được về cuộc đời, đạt được sự khôn ngoan nhưng đã trễ. Nên nhớ mặt trời hôm nay cũng là mặt trời thời bố tao sinh ra, không thay đổi. Chân lý làm giàu đã có từ nghìn xưa và không bao giờ thay đổi.

Tôi khám phá ra một phần tiền của tôi làm ra là phải để trả cho tôi trước. Câu nói này khiến mình phân vân, như bò đội nón nên hỏi lại ông ta. Ông ta nói mình tưởng ông ta nói láo nhưng nếu mình hiểu được câu nói này thì xem như ông ta trả gấp mấy ngàn lần công lao của mình thức đêm để in thiệp cho ông ta.

Mình hỏi ông ta thế tôi không mua áo quần, trả tiền ngân hàng,… ông ta nói mình phải trả lương cho mình trước, rồi mới đến mọi người. Đừng có mua sắm tiêu xài phí phạm thì tiền sẽ không bao giờ thiếu.

Tiền như cây ăn trái, phải trồng từ những hạt nhỏ. Nếu mình chịu khó cứ chăm tưới nước thì một ngày kia cây sẽ lớn và cho ra nhiều quả. Nói xong thì ông ta lấy đồ in đi cho kịp, để tránh kẹt xe.

Cả ngày đó mình suy nghĩ về điều ông ta nói và thấy có lý nên bắt đầu từ hôm ấy, tiền lương làm ra, mình trả cho mình 10% trước, sau đó mới tính đến chuyện mua mấy thứ khác. Từ đó mình không thấy thiếu tiền nữa. Khi tiền để dành của mình lên nhiều, mình muốn mua sắm mọi thứ đẹp nhưng phải chịu khó, đấu tranh tư tưởng để tránh phạm vào cám dỗ.

Năm sau, ông ta lại trở lại để in thiệp chúc tết. Ông ta hỏi mình có trả lương, để dành tiền cho mình như lời ông ta dặn. Mình vui vẻ nói có, cứ mỗi tháng mình để dành 10% tiền lương. Ông ta hỏi mình làm gì với số tiền đó. Mình nói đã đưa cho tên bạn, thợ hồ, hắn nói sẽ mua xe cũ đem về Việt Nam bán lời to.

Ông ta cười to rồi nói ai cũng phải trải nghiệm qua cửa ải này. Tại sao mày tin tưởng tên thợ hồ, đi buôn xe hơi. Khi mày đau răng thì đến nha sĩ để chữa, xe mày hư thì đem đến thợ sửa xe, chớ mày đem xe đến nha sĩ thì họ ngọng. Thôi tiền mày đã mất rồi nhưng đừng nản chí, tiếp tục để dành tiền rồi đầu tư vào chỗ nào tin cậy. Phải nghiên cứu lời lỗ, khả thi hay không trước khi bỏ tiền đầu tư.

Đúng như lời dự đoán của ông ta, tên bạn mua xe đem về Việt Nam, chúng bắt đóng thuế 200% hơn số tiền mua xe nên đành bỏ của chạy lấy người. Mình trắng tay vì ham lời, không điều nghiên kỹ càng. Tin lời đường mật và tham lam.

Một năm sau, ông Mỹ trở lại để in thiệp tết. Ông ta hỏi mình làm gì với tiền để dành, mình nói cho ông Hoàng mượn tiền để mua đồ trữ, nấu bánh tét, bánh chưng cho chợ tết. Ông Hoàng trả tiền đàng hoàng. Ông Mỹ kêu tốt thế mày làm gì với tiền lời. Mình nói dẫn vợ con đi ăn tiệm cơm sang, uống rượu XO khiến ông ta cười sặc sụa, rồi nói thế là mày đã ăn hết con cháu của tiền của mày rồi. Mày phải để tiền đẻ ra tiền như gà đẻ ra trứng mà mày ăn hết thì lấy đâu đẻ ra gà. Mày phải để trứng nở ra gà rồi gà đẻ ra trứng rồi ra gà,… lần lần khi nào mà gà và trứng mày có nhiều thì mới ăn cho biết mùi.

2 năm sau ông Mỹ trở lại. Lần này thấy ông ta già hẳn đi. Ông ta hỏi mình đã đạt được giấc mơ của mình chưa. Mình nói chưa nhưng vẫn tiếp tục để dành tiền để cho vay những người cần bán bánh tét ở chợ tết. Ông ta cười vậy là mình đã học được 3 điều căn bản của cách làm giàu. Làm tiền, để dành và đầu tư để tiền sinh sôi nảy nở thêm.

Ông ta nói nay đã già và bệnh. Con tao chúng không muốn làm ăn chỉ muốn tiêu tiền. Nếu mày chịu khó ra Riverside và quản trị các nhà cửa cho thuê của tao thì sau này, tao sẽ bán cho mày một phần gia tài của tao. Mình dọn ra Riverside để quản lý các căn hộ của ông ta. Sau này ông ta qua đời, để lại di chúc, bán cho mình một phần gia tài của ông ta, và cho vay lại. Mình chỉ trả tiền hàng tháng cho vợ con ông ta tiêu xài. Từ đó mình đã biết cách quản lý và mua thêm nhà và chung cư nên từ từ khá ra.

Nói tới đây thì Tài và Lộc đồng kêu số mày hên, được ông Mỹ cho gia tài. Chí Phèo kêu; mình may mắn vì đã có ý định làm giàu trên đất Mỹ nên mới tìm kiếm được ông ta và theo lời ông ta để học 3 điều căn bản làm giàu. Người ngư phủ may mắn sau bao nhiêu năm chịu khó học hỏi cách đánh cá mới biết được chỗ nào có cá. Cơ hội là Ông Thần Tài, không bao giờ đợi chờ những ai chưa chuẩn bị hay có ý đồ làm giàu.

Một người khác kêu Chí Phèo có ý chí dù đã mất toi số tiền năm đầu tiên đưa cho tên thợ hồ đi buôn xe hơi cũ ở Việt Nam. Ý chí, Chí Phèo cười. Nếu mình có ý chí, muốn dỡ bao gạo 100 ký lô thì đến tết Maroc cũng không dỡ được. Đó là những lời nói vớ vẩn. Phải tìm cách dỡ nó lên như đòn bẩy,..

Một người trong nhóm nói nếu như mày nói thì ai cũng làm như mày thì đâu còn ai giàu nữa. Chí Phèo kêu khi một tên giàu có đầu tư, xây một chung cư thì người thợ hồ, thợ mộc, thợ điện, thợ ống nước, người bán sơn, bán thảm,…đều được hưởng lợi cả. Vấn đề là họ chỉ muốn tiêu xài, không biết sử dụng đồng tiền.

Một người khác nói nhưng làm sao chúng ta làm giàu được khi nay đã già rồi. Chí Phèo kêu già hay trẻ, như ông Mỹ dạy mình, cứ để dành mỗi tháng 10% cho mình thì từ từ sẽ có một số tiền rồi nghe những ai có sự khôn ngoan về đầu tư, nhớ đừng có ăn những tiền lời mà đầu tư thêm thì từ từ sẽ không thấy thiếu tiền. Không biết để dành như mình khi xưa, chỉ làm ra tiền rồi tiêu xài.

Một vài người bạn cũ cảm ơn Chí Phèo, 1 số mỉa mai kêu đám có tiền nên chia xẻ tài sản của họ cho những người thiếu may mắn hơn tương tự những người làm cách mạng, đuổi họ đi kinh tế mới, lấy nhà của cha mẹ họ, đã làm họ bỏ nước ra đi để kiếm sống. Thật sự thì chỉ có người nào chịu khó tìm ra ý nghĩa của Chí Phèo kể. Chỉ có trải nghiệm thì người ta mới hiểu rõ sự việc. (Còn tiếp)

Mình viết bài này lâu rồi nhưng quên tải lên mạng. Có một anh, đầu năm lục trên bơ lốc của mình đọc và chia sẻ với bạn. Họ hỏi sao chưa thấy viết tiếp theo. Mình đang viết dựa theo cuốn người giàu nhất Babylon mà đọc lại mỗi năm vào lúc giáng sinh. Mỗi năm lại khám phá ra một điều mới lạ. Mình đang viết phỏng theo bình dân học vụ cho hợp với gu của mình. Bác nào có ý kiến gì thì cho em hay. Viết tóm tắc hay dài,… Cảm ơn trước. Chúc các bác một năm mới được nhiều sức khoẻ.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 








Một năm tiễn những người bạn ra đi

Năm nay, mình đi chơi cũng nhiều mà đi đám tang, tiễn những người bạn già ra đi về đất Chúa cũng khá nhiều. Cảm tưởng như đã mất một thời thanh xuân nào đó. Những người bạn này, lớn tuổi hơn mình, vào hàng cha chú của mình. Cái hay là người Mỹ họ không quan tâm đến chơi với nhỏ tuổi hơn tương tự nay mình có vài người trẻ học nghề, kinh nghiệm của mình cũng như đang truyền nghề cho thằng con trai.

Cách đây 25 năm, mình tham gia một nhóm đầu tư về địa ốc, mỗi sáng thứ 6 họ đều gặp nhau, ăn sáng ở tiệm Coco hay Denny. Nhà hàng dành riêng 1 căn phòng để cả đám ăn sáng, chia sẻ những tin tức và kinh nghiệm của họ. Chỉ cần cho tiền boa hậu hĩnh là các phục viên vui vẻ. Ai có vấn đề gì thì đem ra bàn cãi để cùng nhau học tập, rút kinh nghiệm. 

Mình là ma mới nên chỉ ngồi nghe và ăn. Sau này mình không ăn sáng nên chỉ uống trà, bàn với họ về các tin tức liên quan để địa ốc tại Cali. Có quen vài nhóm khác, cũng gặp nhau sáng thứ 4 để ăn sáng. Qua những buổi ăn sáng từ mấy chục năm qua, mình học rất nhiều từ những người này nhất là những sai lầm của họ, phải trả giá cao, giúp mình tránh những lỗi lầm này.

Vấn đề là nhóm toàn là dân già nên từ từ nghe người này qua đời hay đau ốm, từ từ giã từ cuộc chơi. Thằng con mình quen với một nhóm trẻ khác, đi học về đầu tư nên cuối tuần, đi theo đám đó đến văn phòng ai, ngồi chơi Cash Flow, để tập như đang mua thật nhà cửa, thương lượng ra sao,… có lẻ lần sau mình sẽ theo nó chơi cho vui luôn tiện có thể cho ý kiến.

Năm nay, mình đi đám ma nhiều người trong nhóm khiến 1 nhóm giải tán. Khởi đầu là ông Mic, đến bà vợ rồi đến ông Jack rồi ông Larry và cuối tháng vừa rồi, mình gọi điện thoại cho bà Inge để chúc mừng sinh nhật thì vài ngày sau, bà không nhận ra mình, gọi người con trai. Hỏi thăm tình hình sức khoẻ của bà. Vài ngày sau, con trai bà ta cho biết bà đã qua đời.

Từ từ mình học được những trải nghiệm cuộc đời của họ như ông Jack Fullerton. Một huấn luyện viên thuỷ cầu, lương bổng không khá nên bà vợ bỏ. Buồn đời ông ta xuống San Diego đi câu cá như gặp biển động nên buồn đời không biết làm gì, có bạn rủ đi dự một seminar về đầu tư địa ốc. Từ đó chăm chỉ tiết kiệm tiền để mua nhà, nay qua đời để lại 15 căn nhà cho mấy người con.

Ông Jack Fullerton, người đã dẫn dắt mình trên con đường đầu tư, mới qua đời

Đến ông Mic, một thời du đảng, ăn welfare với vợ. Bị cán bộ xã hội hành lên hành xuống nên hai vợ chồng Chán Mớ Đời nên đi làm. Họ xài một đồng lương và để dành lương kia, được 2 năm thì mua được căn nhà. Sau đó thì mua nhà sửa lại bán rồi cho thuê. Chết để lại trên 50 căn nhà cho hai cô con gái.

Có chuyện vui do họ kể. Họ chỉ làm việc có 1 tuần lễ. Có lần họ bay lên Seattle chơi, gặp bạn bè rũ đi Alaska. Ông ta nói vợ ở lại chơi, ông ta bay về Cali, vì gần cuối tháng. Đến đầu tháng, ông ta lãnh tiền thuê nhà, rồi bay lên Seattle lại, rồi đi Cruise 2 tuần rồi bay về Cali, thâu tiền thuê nhà vào đâu tháng.

Ông Larry thì 19 tuổi đã xây nhà để bán. Sau học được 2 năm đại học rồi thi vào làm cai ngục nhà tù. Có ông bố thích nuôi gà, không thích làm gì cả còn bà mẹ thì mua nhà cho thuê. Khi bà mẹ chết, để lại 1 số tiền, ông ta cho vay rồi nhà xuống, người mượn nợ không trả tiền nhà, phải xiết nhà và bắt đầu nghề cho thuê nhà nghiệp dư. Lấy vợ được 2 năm, rồi ly dị, ở vậy đến cuối đời. Chết để lại 12 căn nhà cho cô cháu dâu, gốc Mường. Ông cháu tự tử nhưng cô cháu dâu vẫn tử tế, mời ăn cơm ở nhà vào dịp Tạ Ơn nên ông ta để lại gia tài cho cô này.

Ông Jerry, gốc Tiệp. Sau 1945, nước ông ta bị cộng sản xâm chiếm, ông chán làm nông dân nên trốn qua biên giới Áo quốc. Buồn đời nhớ cô bồ nông dân, đêm ông ta leo rào, vượt biên giới lại, nhảy về quê, vào nhà cô bạn gái, kêu thoát ly, không theo cách mạng, mà chạy theo bơ thừa sữa cặn của đế quốc. Bố mẹ vợ nhất trí, cho cô con gái thoát ly đi theo bơ thừa sữa cặn.

Đến Đức quốc, hai vợ chồng đợi giấy tờ đi Úc Đại Lợi. Lên tàu đi Úc thì ông thần Nasser, buồn đời, quốc hữu hoá con kênh Suez. Thế là tàu không đi đâu được. Hoa Kỳ hỏi muốn đi Mỹ nên ông bà nhất trí. Sang đây chịu khó làm việc trong tiệm làm bánh mì, để dành tiền, mua được 8 căn hộ cho thuê. Về già con gái nói để cô ta quản lý mấy căn hộ. Thế là cô ta vớt hết tiền đi chơi mệt thở. Chán Mớ Đời 

Bà Inge sang Hoa Kỳ năm 19 tuổi, bỏ lại quê hương, trước kia là nước đức, sau thế chiến thứ 2 thì Ba Lan chiếm. Làm ô sin cho bà dì rồi mua một nhà nghỉ cho người ta thuê tháng tuần để nuôi ong chồng tốt nghiệp tiến sĩ rồi một ngày đẹp trời ông chồng theo cô thư ký xinh đẹp. Bà ở vậy, bán nhà nghỉ để mua 20 căn nhà, lợi tức $50,000/ tháng trong khi ông chồng tiến sĩ, về hưu đói, xin tiền mấy đứa con để sống.

Có một điều mình thấy đa số những người về già, không vui về con cái lắm. Họ cố gắng làm việc nhiều để tạo nên của cải, tài sản vô hình trung đánh mất sự liên hệ với con cái. Con cái thì thấy bố mẹ làm việc nhiều, quên cả chúng nên không muốn theo đường của bố mẹ. Bố mẹ con cái không hoà thuận lắm.

Về đời sống lứa đôi, cũng te tua, ly dị, có lẻ vì làm việc quá độ. Vừa làm việc ở sở vừa theo nghiệp dư mua nhà sửa nhà cho thuê. Họ thành công nên nhìn con cái khác xa, so sánh với những gì họ đã trải nghiệm nên rất khắc nghiệt với con cái.

Làm quen với mấy người này, cuộc đời họ như những cuốn sách để mình học hỏi. Ông Jack nói mình nên bỏ thêm thời gian, chăm sóc gia đình. Thằng con có lần nói muốn học nghề mình nên từ đó mình bắt đầu dạy nó, cho nó quản lý từ từ nhà cho thuê. Có lẻ nó thấy mình đi làm ít giờ, bỏ thời gian lo cho mấy đứa con khi còn đi học ở trung học. Cứ đi làm nhưng 2 giờ chiều là mình ngưng, đi đón con, nấu ăn cho chúng rồi chở đi bơi, thể thao hay học đàn. Cuối tuần thì chở đi họp hướng đạo, bơi đua,… lúc nào cũng có mặt bên con. Có lẻ vì vậy mà nó muốn theo gót mình để vào con đường mua nhà cho thuê. Sang năm nhà xuống xuống nhiều mình sẽ giúp nó mua nhà.

Dạo này mình kêu nó xem các nhà mà chủ không ở, nghĩa là nhà cho thuê, không có nợ trong vùng Opportunity Zone, để liên lạc để mua. Nếu nó mua được nhiều nhà rẻ vào hai năm tới như mình năm 2009-2010 thì cuộc đời nó khoẻ, có thể về hưu non.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn