cung điện Tuileries tại Paris bị cháy

 Hôm trước kể vụ đám tang văn hào Victor Hugo, mình có kể khải hoàn môn Caroussel gần bảo tàng viện Louvre nhưng quên nhắc đến Palais De Tuileries từng được xây cất tại đây với vườn thượng uyển Tuileries. Tuileries có tên là vì khi xưa chỗ này có nhà máy làm mái ngói. Vườn thượng uyển do ông kiến trúc sư nổi tiếng Andre Le Nôtre thiết kế.

Đây là cung điện Tuileries khi xưa, sau bị dân Tây nổi dậy đốt phá nếu không thì chắc được nhập vào bảo tàng viện Louvre luôn

Theo lịch sử thì bà hoàng hậu Catherine de Medici, lấy vua pháp tên Henry II, buồn đời sau khi ông chồng băng hà, kêu dân Tây xây cung điện này mang tên Palais De Tuileries vào năm 1564. T. ừ đó, cung điện này được nhiều ông vua Tây ở như Henry IV, Louis XIV và ông Napoleon I nên khi mình xem phim Napoleon, thấy ông ta ở lâu đài với Josephine thì ngạc nhiên vì đã bị cháy.

Đến năm 1682, vua Louis XIV dọn về điện Versailles mới xây cất ở nhưng cung điện này vẫn nhộn nhịp vì quan lại ra vào. Khi cách mạng nổi lên, các tên nông dân như mình, nghe lời xúi giục của đám trí thức ở m ờ, vác cuốc chạy vào đây, kiếm vua Louis 16 và hoàng gia. Sau đó lôi vua ra chém đầu rồi thấy hoàng hậu Marie-Antoinette, buồn quá nên cũng đưa bà ta lên máy chém luôn.

Tấm ảnh này được xem là tấm ảnh đầu tiên chụp tại mặt trận đang đánh nhau ở Sedan

Ông Napoleon ở đảo Corse, đói quá gia nhập quân đội pháp, rồi buồn đời, tự xưng làm hoàng đế, chạy vào đây ngủ. Rồi hứng tình lên ông ta đem quân sang Nga sô để xem mùa đông Mạc Tư Khoa ra sao. Khi xưa ông Tây bắt mình học bài hoàng đế Napoleon ở Mạc Tư Khoa, ông ta lạnh quá nên đốt nhà cửa, điện Cẩm Linh cho ấm lòng rồi làm thơ kêu ở Mạc tư Khoa bổng nhớ đến dòng sông Seine.

Tranh vẽ khi xưa, phiá xa là cung điện Tuileries đã bị công nhân nổi điên lên đốt.

Rồi ông Napoleon đệ tam, buồn đời cũng bắt chước ông chú đem quân đi đánh quân Phổ. Thấy dòng họ Napoleon nên quân Phổ, hăng say bắt sống ông hoàng đế của Tây tại trận đánh Sedan năm 1871. Nghe tin này thì có bảo vệ quân Pháp quốc, nổi điên nổi dậy mà người ta gọi “La Commune de Paris” mà khi xưa ông Tây dạy lịch sử bắt mình học mà chả hiểu gì cả.

Phần mình tô màu phía màu đỏ xanh dưới là địa điểm khi xưa của cung điện Tuileries

Chỉ nhớ là hoàng đế Napoleon đệ tam thua trận này, bị bắt sống, nhưng chính phủ Pháp ở Paris không chịu thua nên quân Phổ bao vây Paris, kêu hàng, trời lạnh quá nên họ đặt cà nông rồi bắn vào Paris chơi cho ấm người thế là chính phủ pháp đầu hàng, nhượng hai vùng Alsace và Lorraine giữa hai nước cho quân Phổ rồi 1945, khi quân đội đồng minh thắng quân đội của Hitler, nên Tây đòi lại hai vùng này.

Phần mình tô màu là địa điểm của cung điện Tuileries, phía trái là vườn Tuileries. Hình ảnh này khi mình ở Pháp, lúc chưa xây kim tự tháp, chỗ đi vào bảo tàng viện Louvre

Thế là đám trí thức xách động quần chúng, dân bần cố nông như mình chạy vào cung điện này , đập phá, chôm chỉa rồi buồn đời đốt luôn. Rồi thua trận thì phải đền nợ chiến tranh cho mấy ông vua Phổ nên không có tiền xây lại nên năm 1883, chính phủ pháp ra lệnh phá luôn tàn tích của chế độ cũ.

Barricade của commune de paris. Kỳ này, các đại lộ của Paris đã được thành lập nên họ vác cà nông đem ra bán chí choé nên dẹp được loạn Commune de Paris sau 2 tháng. Chuyến đi vừa rồi mình có ghé Lyon thì được dẫn đi xem các con hẻm xưa còn tồn tại. Mà khi dân thợ thuyền dệt vải mà Tây gọi là Canut nổi khùng chống lại chính quyền, trốn vào mấy chỗ này khiến khó đàn áp như thời cách mạng 1789 ở Paris. 

Commune của Paris nắm chính quyền đâu 10 tuần lễ mà họ chém mấy chục ngàn người, mấy ông linh mục cho lên máy chém luôn. Đóng cửa trường của mấy ông cha bà sơ dạy. Ảnh hưởng của Commune de paris rất mạnh đến ông Hegel và Karl Marx, vì dạo đó Paris có nhiều nhân công, lao động thêm tỵ nạn. Quân Phổ đánh banh ta lông lính Tây nên họ bỏ chạy về Paris trú. Vụ này rất quan trọng gây ảnh hưởng đến lịch sử của Pháp quốc và thế giới sau này nhưng kể lại thì dài quá. Hôm nào rảnh em kể tiếp. Hôm ở Paris, đi bộ lại mấy chỗ này với cô em khiến mình nhớ lại mấy vụ này. Khi xưa ông Tây dạy lịch sử Tây khiến mình ngu nên dốt bền. Nhưng khi sang pháp thì buồn đời mình phải đọc lại lịch sử của Tây. Lúc đó mới hiểu những cuộc nổi dậy như vậy mới đưa đến các chế độ cộng sản sau này. Chán Mớ Đời 

Tượng Napoleon I bị communards  đập phá. Hôm qua được tung hô hôm nay bị đập phá. Chán Mớ Đời 

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Âu châu có gì thay đổi

 Âu châu có gì thay đổi

Về Paris kỳ này, sau chuyến đi bộ hành hương 325 cây số suốt 15 ngày ở Ý Đại Lợi, nên tà tà vì năm ngoái về Paris có đi viếng lại những chỗ mình muốn viếng. Cốt để gặp lại bạn học khi xưa ở Đà Lạt, thăm em út và Paris để ôn lại chuyện xưa. Cái thú về già là tìm lại những ký ức một thời với thân hữu. Như nhìn lại các khúc phim xưa với tốc độ chậm.

Tiệm ăn MacDonald ở Paris. Khi xưa mình ở Paris chỉ có hai tiệm; một ở Champs elysees và một ở đường wagram, nay thì khắp nơi

Có một điểm mình thấy ngày nay, du khách trẻ đi du lịch kiểu Instagram hay Tik Tok như để “check-in”, chụp hình để tải lên mạng câu view thay vì tìm hiểu lịch sử, văn hoá sở tại. Họ đi ăn cũng dựa vào gú gồ, xem mấy sao này nọ, đứng đợi xếp hàng mấy tiếng đồng hồ để vào các nhà thờ hay viện bảo tàng để quay video tải lên mạng. Ăn xong lại phê bình cho mấy sao như các nhà chuyên nghiệp về ăn uống như Gault et Millau. Khác với khi xưa, du khách ít hơn, ai cũng sử dụng Guide Vert của Michelin để tìm hiểu về lịch sử của thành phố, các nhà thờ, kinh tế và các nhân vật của thành phố,… giúp du khách hiểu được và yêu mến thành phố. Họ đi qua các con đường trong thành phố, viếng các di tích lịch sử. Ăn uống các món tại địa phương đẻ cảm nhận được không gian cũng như mùi vị của địa phương. 

Có lẻ du lịch ngày nay một cách phiến diện quá nhanh chóng. Vài tháng sau, ai hỏi hình họ chụp ở đâu, chưa chắc họ nhớ vì quá nhiều. Rồi khi memory của Icloud quá tải họ lại xóa hết. Như thể ngày nay họ ít đọc sách chỉ lướt mạng rồi chả nhớ gì cả. Trên xe lửa cũn như tỏng công viên mình thấy nhiều người đem sách đọc. Vào các tiệm sách thấy ngừoi ta mua sách đông như quân nguyên.

Ngoài ra mình còn thấy du khách đi từng đoàn như khi xưa đa số là du khách đến từ Nhật Bản. Nay du khách đủ loại giống dân, mỗi người đeo cái máy và máy nghe. Người hướng dẫn viên nói rồi máy tự động thông dịch hay đã có sẵn chọn tiếng mình nghe được. Sáng sớm còn thấy thiên hạ nghe, chăm chú nhưng độ 2 tiếng sau là thiên hạ oải, chả thấy ai nghe nữa. Cho thấy du lịch mà đi theo đoàn tour thì hơi mệt.

Lên mạng xã hội cứ thấy thiên hạ quay video tự sướng giải thích đi đâu, ăn cái gì, uống cái gì vì khi họ nói thì chắc chắn họ không thấy hương vị thấm sau vào tâm khảm.

Kỳ này ở Ý Đại Lợi, mình có dịp thấy tảng đá to trên núi đã truyền cảm hứng cho nghệ nhân Michelangelo để vẽ mấy bức hoạ trên trần nhà của nhà nguyện Sixtina ở toà thánh Vatican. Tình cờ thôi, vì khi đến thành phố Chiusi Della Verna, bổng nhiên thấy tấm bảng chỉ dẫn nói về tảng đá của Michelangelo nên tuy đừ cũng ráng đi bộ thêm mấy cấy số để xem. Có chị nào hỏi mình sao đi bộ, mình trả lời là già rồi, không dám lái xe ở Âu châu nên đi bộ cho chắc ăn. Mình hỏi thổ công Lyon là còn bằng lái xe của Tây khi xưa, anh ta cho biết vẫn còn sử dụng được. Lần sau qua Âu châu mình có thể mướn xe đi thay vì phải làm thêm bằng quốc tế đủ trò.

Porte Saint Denis, Paris 

Khác với khi xưa rất nhiều. Điển hình khi mình đến thành phố Pisa, nổi tiếng với cái tháp nghiêng năm 1976. Dạo ấy, ít du khách nên có theo đám bạn leo lên cái tháp này với cầu thang quay vòng vòng rất hẹp. Dạo đó không trả tiền gì cả. Ngày nay, du khách đông kéo theo các đám bán đồ dụ du khách đủ trò, cứ như cái chợ. Ai nấy đều đứng lấy tay làm dáng đẩy cái tháp để bạn bè chụp rồi đi.

Mình đoán ít ai đi du lịch, bỏ thời gian để đọc lịch sử cái tháp, suýt nữa bị tàn phá trong thế chiến thứ hai như chiếc cầu cũ ở Firenze. Quân lính đức dùng cái tháp này để quan sát quân đội đồng minh, đúng hơn là Mỹ. Tư lệnh của Mỹ gửi một thượng sĩ già đến đây trinh sát, gọi pháo binh bắn. Tới nơi ông thần này được chúa hiện lên hay sao, thấy đẹp quá nên không gọi pháo binh. Do đó ngày nay có đến 7 triệu du khách đến để nuôi thành phố này. Nếu không có cái tháp này thì có lẻ thành phố đã chết.

Năm 1998 họ gắn mấy tấm bằng chì vào phía bị nghiêng để kéo từ từ cái tháp bớt nghiêng lại.

Được cái là họ dùng chì để làm cho độ nghiêng của cái tháp này ít lại từ 5 độ, nay chỉ còn 3.5 độ. Mất 10 năm vào thập kỷ 1990. Khi xưa mình thấy nghiêng nhiều hơn ngày nay. Đọc lịch sử vè cái tháp này cũng hay vì bị bỏ dỡ công trình mất mấy chục năm giúp cái nền móng khô lại nên tiếp tục xây lên cao. Sau này sợ rớt luôn nên các kỹ sư tìm cách dùng mấy tấm chì to đùng buộc chặt vào một bên và từ từ làm giảm độ nghiêng.

Tương tự chiếc cầu cũ (ponte Vecchio) của thành phố Firenze, mà du khách đến là phải tới đó chụp hình tạo dáng, để bị móc túi. Chiếc cầu còn hiện hữu đến ngày nay nhờ ông tư lệnh quân đội đức, được cấp trên ra lệnh phá chiếc cầu để chận đường tiến của quân đội đồng minh nhưng ông ta là người có học, không phải nông dân ngu lâu dốt bền như mình nên cãi lời cấp trên, không cho phá. Nay người Ý Đại Lợi, làm tấm bảng để vinh danh ông ta, kẻ thù chiếm đóng xứ họ, đã không vâng lệnh cấp trên, bảo tồn cái đẹp của xứ họ. May là gặp người Mỹ và người đức nên họ không bắn xập chớ gặp người cộng sản như liên Xô là bắn nát hết. Mình có kể vụ này rồi.

Bảng khắc trên Cầu Cũ tại Firenze, ghi nhớ ông người đức tên Wolf, đã cãi lệnh cấp trên không cho nổ mìn phá cầu. Cho thấy khi người ta cảm nhận được cái đẹp, văn hoá thì sẽ không có khả năng tàn phá mà tìm cách giữ gìn.

Hôm ở Lyon, ông thần thổ công Lyon, dẫn mình đi ngang một cái chợ cũ, nay là nhà thờ Tin Lành, khiến mình nhớ đến bức tranh “la bataille de Saint Barthélemy “ kể về sự tàn sát giữa người theo Công Giáo và người theo Tin Lành tại Pháp khi xưa mà khi xưa ông Tây bà đầm cứ bắt mình học về lịch sử, nói về Les Huguenots bú xua la mua thêm mình là người lương nên chả hiểu thằng Tây con đầm nào cả. 

Văn phòng của công đoàn lao động Force Ouvriere tại Paris

Khi xưa ít thấy các nhà thờ tin lành ở Paris

Les Huguenots là tên gọi những người theo đạo Tin Lành của pháp khi xưa. Họ theo giáo phái của ông Jean Calvin. Sau này bị người công giáo đứng đầu là vua Louis 14 đánh giết tàn sát khá nhiều, bỏ chạy sang các xứ lân cận theo đạo Tin Lành như Thuỵ Sĩ, Hoà Lan, Anh quốc,…và châu Mỹ. Làm thất thoát khá đông những người tài giỏi của Pháp quốc. Thường dân có học thì họ không tin tuyệt đối, đặt lại vấn đề cho hợp với thời đại nên bị gọi là phản động, khi bị tàn sát, họ bỏ chạy trốn.

Ông thổ công Lyon, dẫn mình đến nhà thờ chỉ mấy cái tượng nhỏ ở bên ngoài, và giải thích lý do các đầu của mấy cái tượng bị bể hay biến mất. Lý do là công giáo và tin lành trong cuộc chiến tôn giáo mà khi xưa ông Tây bà đầm bắt mình học dù chả hiểu gì cả về La guerre des religions. Họ đốt nhà thờ nhau nên sau đó họ đột phá tư duy là quá ngu, tại sao phải đốt nhà thờ, tốn tiền xây lại, nên chỉ bắt thang đập mấy đầu tượng là xong. Mình có kể trong chuyến đi Lyon với thổ công tại đây. Mình có chụp hình với anh ta làm kỷ niệm. Cuộc đời quen nhau trên mạng rồi gặp nhau ngoài đời vài tiếng đồng hồ rồi lại giả từ, không biết bao giờ gặp lại.

Tình hình kinh tế và chính trị tại Pháp quốc hay Ý Đại Lợi ngày nay rất bết. Nhớ dạo mình ở pHáp, họ ra chương trình cho về hưu sớm. Lý do là để có chỗ trống trong công ty, mướn giới trẻ làm việc vì thất nghiệp khá đông. Bây giờ người Pháp không chịu chết sớm như hồi họ ra lệnh cho về hưu đâu 60 tuổi. Điển hình bà mẹ nuôi đầm của mình nay hơn 100 tuổi và đầu óc minh mẫn. Bà ta không ngờ là vẫn còn sống lâu sau khi ông chồng qua đời.

Nay đánh thuế quá dân có tiền không muốn đầu tư, nghe lời ông Trump, đem tiền qua Mỹ đầu tư. Ở Pháp, mình để ý các tiệm nhỏ đóng cửa khá nhiều, đề bảng cho thuê đầy. Ở Paris đi đến mấy chỗ du khách viếng thì tấp nập, tiệm ăn, tiệm bánh đủ trò, còn đi xa xa một tí thì tình hình rất oải như khi mình ghé khu Montparnasse, họ đóng cửa Les Galleries De Lafayette. Khu xưa đông đúc, nay thì Chán Mớ Đời, Graffiti đầy nơi.

Nhà thờ ở Florence, lúc đầu được xây bằng gạch, được lót đá Cẩm thạch vào thế kỷ 19.

Về chính trị thì cũng như ở Hoa Kỳ, cử tri mà ghét ông tổng thống đương nhiệm thì chửi bới, kêu “Sale Con”, họ tạo dựng cắt xén các video để chỉ ra ông Macron là ngu dốt này nọ. Hoa Kỳ có 2 Đảng chính thức mà còn lộn xộn, đóng cửa này nọ huống chi ở pháp có cả 7, 8 Đảng lớn và Tây đầm là thầy truyền đạt cái tính hay chê bai cho người Việt nên ai cũng chửi bới hết, tự xưng là Jeanne d’Arc ngày nay.

Cho thấy người dân thậm chí người di dân có quyền chửi bới, chửi tổng thống đương nhiệm là ngu dốt này nọ, không bị gì. Đó là tự do ngôn luận chớ ở các xứ độc tài nơi họ phải bỏ nước ra đi mà chửi lãnh đạo ngu dốt là đi tù mọt gông.

Tình hình kinh tế khó khăn và mình nghĩ trong tương lai sẽ có một chính phủ mạnh bạo lên nắm chính quyền như thời chính phủ Vichy. Xã hội nước pháp bây giờ cũng phức tạp. Sau đệ nhị thế chiến, Hoa Kỳ giúp nước pháp xây dựng lại nền kỹ nghệ nên cần nhân công. Do đó họ đem thợ thuyền từ các thuộc địa cũ ở phi châu sang làm việc. Rồi mấy ông này đem vợ con sang nên tấm tranh xã hội, chủng tộc của pháp khá ly kỳ. Mình để ý trong xe điện, lai Á châu có, lai đen có, lai rệp có lại thêm có nhiều bà che mặt che mày hồi giáo. Bửa ăn đầu tiên tại Paris là món Tagine của Maroc. Mình rất thích xứ Ma-rốc này. Tính sang năm dẫn đồng chí gái đi lại xứ này và Tunisia.

Lại nghe các nước Bắc Âu bắt đầu kêu mọi người phải tuân thủ theo văn hóa của xứ họ, không còn tôn trọng các nền văn hoá khác như xưa. Hòa Lan là một nước theo mình rất tôn trọng sự khác biệt, cấp tiến mà nay chính phủ cực hữu kêu gọi tống cổ người di dân ra khỏi nước. Mình nghĩ trong tương lai Liên Hiệp Âu châu sẽ đuổi dân ngoại quốc không có quốc tịch về nước. Để xem hết nhiệm kỳ của ông Trump, vụ dẫn độ, và nhập cư bất hợp pháp từ biên giới có hiệu lực hay không. Họ bắt đầu bắt du khách phải ghi danh trước khi nhập cảnh qua ETIAS để biết du khách có trở ra hay không khi quá hạn nhập cư và sẽ tìm cho ra vì ngày nay các camera đều được gắn khắp nơi, dễ nhận diện. Anh ở lậu là sẽ bị tóm ngay.

Bên Nhật Bản mới bầu người phụ nữ đầu tiên làm thủ tướng, cho thấy vật đổi sao dời. Bà này lại cực hữu, thành lập một bộ trục suất các di dân lậu hay không đàng hoàng. Có một bà bộ trưởng lai da trắng, chuyện lạ ở xứ Nhật Bản. Cho thấy thế giới đang chuyển mình, có cái nhìn về di dân dưới một nhãn quan khác. Các khó khăn về quỹ hưu trí và bảo hiểm sức khoẻ vì người già sống lâu thêm dân số giảm nên lòng bác ái cũng bay theo cánh chim biền biệt.

Nói chuyện với bạn bè thì khám phá ra tình hình như xưa. Nghĩa là nhập gia tuỳ tục. người Việt sống ở Âu châu, bị ảnh hưởng không gian chính trị của nước sở tại. Khi xưa, khi mình sang pháp thì có đến 25% người Pháp bầu cho Đảng Cộng Sản, nay chả nghe ai nói đến xây dựng thiên đường cộng sản nữa. Hôm trước đi ngang trụ sở một công đoàn lao động Force Ouvriere đẹp như Tây, sang trọng. Các chính trị gia cánh tả, cấp tiến vào ăn cơm ở tiệm sang trọng Mâtillon và tự xưng đại diện, lên tiếng đấu tranh cho người nghèo, thợ thuyền. Họ gọi “la Gauche Caviar”.

 Dạo đó, người Việt hay sinh viên gốc việt cũng bị lôi cuốn vào các môi trường chính trị tại nơi mình đi học nên cũng theo cộng sản, chống chính phủ Việt Nam Cộng Hoà, tự xưng Việt kiều yêu nước bú xua la mua. Nay cũng vậy có người chống Macron, người bầu cho Le Pen , người bầu cho Écolo, bú xua la mua. Cũng có người ủng hộ Trump và chống Trump. Cũng chửi nhau trên mạng xã hội như khi xưa, sinh viên Việt Nam đánh nhau ở Maubert. Chán Mớ Đời 

Vấn đề là nếu phái cực hữu lên thì số phận người Việt dù có quốc tịch Tây sẽ ra sao. Nhất là giới về hưu, Tây kêu hết tiền nuôi người già. Hôm qua xem phỏng vấn ông Macron, ông ta kêu người về hưu phải thắt lưng buột bụng. Họ chỉ ông ta đeo cái đồng hồ giá 70,000 Euro. Chả có ông Tây bà đầm nào muốn giảm tiền hưu trí, thế là ngọng. Qua Âu châu thấy có phong trào ủng hộ Palestine, chận đường, chận xe lửa. Mình đi xe lửa tốc hành mà bị chận mất 15 phút. Đùng cái ông thần Trump làm sao đó khiến hai bên ngưng bắn, thả con tin nên hết trò chận xe lửa, xa lộ. May quá, bay về Cali được.

Nhưng có lẻ chuyện hy hữu là cựu tổng thống Sarkozy bị giam ở tù về tội tiền nong bài cử chi đó, lấy của Khadafi. Mình không rõ lắm vì không theo dõi. Chỉ biết là chính ông ta, khởi đầu cho phản lực cơ Oanh tạc Libya khiến dân chúng nổi dậy, kéo cổ ông thần Khadafi ra khỏi ống cống và giết luôn. Diệt khẩu nhưng chắc oan hồn ông Khadafi trở lại chỉ chỗ dấu này nọ.

Mình nhớ thời sinh viên, có tham gia nhóm giúp vận động cho ông Sarkozy đắc cử thị trưởng thành phố Neuilly sur Seine, vì ông ta lấy con gái bà Perry, bạn của bà mẹ nuôi đầm của mình. Hồi đó có ông Michel Poniatowski, bộ trưởng của tổng thống Giscard D’Estaing, ủng hộ ông thần này. Mình đi nghe rồi dán truyền đơn bú xua la mua. Sau này mình sang Hoa Kỳ, lại nghe ông thần ly dị để lấy vợ đẹp hơn. Nay lại đi tù. Khóc khi nghe bà vợ trẻ kêu đừng xa em đến nay khi bóng anh vào Santé. Thấy cũng tội, một thời tiền hô hậu ủng, làm cha ông Tây bà đầm nay phải vào tù nhưng nhà tù ngon lành. Anh ta nói là đem theo cuốn thánh kinh để tìm về thiên chúa.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn

Thuốc bổ sung lợi hay hại

 thuốc bổ sung, lợi hay hại

Từ ngày qua Mỹ mình thấy người Mỹ uống thuốc bổ sung hàng ngày nhất là người lớn tuổi. Nay về già thì nghe bác sĩ kêu uống thêm chất bổ sung như dầu cá, sinh tố C này nọ. Lại có bác sĩ kêu đâu cá có thể có chất độc. 

Hàng ngày thấy quảng cáo đủ loại trên truyền hình rồi trong cộng đồng Việt Nam cũng thấy quảng cáo bú xua la mua này nọ thiên hạ chạy mua rần rần. Hết chất bổ sung mỹ đến tàu, đại hàn, Nhật Bản rồi nay đến Việt Nam. 

Ngoài ra trên mạng xã hội có nhiều quảng cáo vô tội vạ. Cứ nói đến cỏ này bổ mông, lá kia chống ung thư, nói chung là cứ như cái chợ hằng hằng xa số. Không biết đâu mà mừng. 

Gần đây mình đọc tài liệu cho biết là kỹ nghệ chất bổ sung phát triển quá nhanh chóng vì người Mỹ rất chuộng về sức khỏe. Cứ nghe bạn bè nói ăn cái này uống cái kia bổ chim bổ ngựa là cứ mua. Uống được vài ngày rồi lại bỏ. Lâu lâu lựa ra thấy hết date quăng thùng rác. Rồi lại đi mua tiếp. Muốn giàu cứ bựa ra chất bổ sung bán kiếm tiền vì không chết ai cả. Ngay bà nào nổi tiếng trên 60 tuổi kêu ca bán sữa bà chúa. 

Nhưng gần đây nghiên cứu cho thấy 20% chất bổ sung và thuốc nam gây ảnh hưởng đến lá gan. Thậm chí tùy trường hợp lên đến 43%. Ai buồn đời thì đọc đường dẫn này.  https://journals.lww.com/hep/fulltext/2017/01000/liver_injury_from_herbal_and_dietary_supplements.36.aspx

Chúng ta sống trong một môi trường tư bản đầy ắp quảng cáo để bán và thường không hiểu kỹ nên cứ nghe bạn bè hay quảng cáo là tin sái cổ. Có lần mình hỏi một anh bạn, bác sĩ về quảng cáo thuốc tiên trong cộng đồng người Việt. Anh ta nói ở xứ này, nếu mà thuốc tiên này đúng như sự thật thì người chế ra loại thuốc tiên này đã giàu và bán cho người Mỹ gần 400 triệu người Mỹ. Đâu cần phải trả tiền quảng cáo như hàng chợ cá. Ám chỉ it một bác sĩ chuyên quảng cáo thuốc bổ. 

Hoa Kỳ là nước độc nhất cho phép quảng cáo thuốc trên truyền hình để người Mỹ có thể yêu cầu bác sĩ mình kê toa. Nếu để ý thì chúng ta thấy có đến 1/3 thời gian quảng cáo nói về hệ ứng phụ của thuốc. Tại sao thuốc tốt lại nói về hệ ứng phụ. Khi không uống thêm hệ ứng phụ. Lãnh nợ vào cơ thể. 

Mình không biết bài nghiên cứu được viện y tế quốc gia xuất bản  trên có phải được các công ty dược phẩm biên soạn nhưng nếu là sự thật thì chúng ta cần kiểm chứng đọc tài liệu kỹ lưỡng trước khi tiêu dùng. 

Số người Mỹ đợi thay lá gan (transplant) vì gan có vấn đề vì chất bổ sung gia tăng từ 1% lên 7% từ năm 1995 đến năm 2020, xem như gấp 7 lần. Trong suốt 25 năm tình cũ với chất bổ sung được tạo ra bán như thuốc tiên, tóc đen, trẻ mãi không già,… collagen và cô la ghen

Gần đây họ báo cáo các người Mỹ dùng chất bổ sung được chở đi cấp cứu có hiện tượng mắt vàng mệt mỏi , đau bụng và lá gan banh ta lông vì uống chất bổ sung. Thậm chí những chất bổ sung được bảo chứng bởi nhà thương nổi tiếng và do bác sĩ kê toa. 

Nhiều chất bổ sung được cho là nguyên nhân như tinh chất trà xanh, thường giúp cho gầy. người Tàu họ có làm loại này, khi xưa mình mua ở tiệm thuốc bắc  uống khiến đi cầu rất nhiều, được vài hôm thì cũng quăng thùng rác hay "chất tăng cường", các chất bổ sung thể hình đôi khi bị nhiễm steroid đồng hóa; và các chất bổ sung dinh dưỡng đa thành phần được sử dụng cho nhiều mục đích, từ kích thích mọc tóc như collagen đến sức khỏe tâm thần.

Năm 2024, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng 15 triệu người Mỹ sử dụng các hợp chất được biết là có độc tính với gan: nghệ, ashwagandha, rễ cây rắn đen, quả nụ, trà xanh và gạo men đỏ. Mấy loại này giờ thấy trên mạng xã hội nhất là ở Việt Nam kêu rao bán bởi các ông các bà tự nhận là  bác sĩ thuốc nam chi đó. Họ cứ phán tì vị bú xua la mua rồi bỏ nhỏ muốn mua thuốc cho đó. Lắm thầy rối ma. 

https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/

Sức khỏe rất cần thiết nhất là khi về già, chúng ta cần bảo vệ sức khỏe nhưng phải nghiên cứu cho kỷ. 

Thay vì nghe ai nói về một thứ thuốc hay phương pháp dưỡng sinh rồi cứ nhắm mắt tin. Người báo cho mình là ai? Một bác sĩ hay một ông thầy thuốc bắc có uy tín. Cứ tin sái cổ rồi rước họa vào người. Nên tìm tài liệu đọc cho kỹ trước khi uống. 

Gần đây mình có đọc tài liệu về các phân tử của chất nhựa từ trong các chai nước mua uống ở chợ rất nguy hiểm vì khi uống sẽ vào cơ thể lâu ngày trở thành đống rác không tiêu hủy được hết gây tổn Thương trong người nên họ khuyến cáo không nên uống trà bọc bằng nhựa. Gần đây thấy nhiều loại trà bọc làm bằng nhựa trong rất lịch sự và đắt tiền nên sợ hết dám mua. 

Trà được biết là họ xịt thuốc sâu như điên, tương tự cà phê mà báo chí cứ cả tụng bú xua la mua, uống vào là giảm thọ. Có ông Tây trồng nho, hỏi tại sao bán cho người Tàu. Ông ta kể là ngày nay sử dụng thuốc sâu quá nhiều khiến ông ta không muốn con cháu mình lãnh đủ nên bán cho người Tàu. 

Nhất là các loại thuốc bổ sung có một lớp bọc bên ngoài là chất nhựa hay gì đó không biết. 

Có anh bạn kể ông cậu chữa bệnh ung thư nghe ai nói dùng baking soda tạo dựng chất Alkaline giúp bảo hòa pH nên cứ uống. Gần đây mình có đọc về baking soda thì họ nói loại mình thấy ở siêu thị rất độc hại. Nên mua loại tốt mà sử dụng. Ông cậu rồi cũng đi Tây phương cực lạc, dù có baking soda này nọ. Không biết ông ta mua loại gì để dùng. (Còn tiếp)

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn

Vai trò Triglyceride

 

Nhớ trước đây đi khám bác sĩ, thử máu đủ trò rồi ông ta lắc đầu kêu mình phải uống thuốc vì Triglyceride quá cao. Mình hỏi ông ta Triglyceride là gì thì Ông ta chỉ trả lời khiến anh mau chết. Chán Mớ Đời 

Đây là bảng đo lượng của Triglyceride 

Từ độ đọc 5 cuốn sách về ung thư  mình bắt đầu tìm tài liệu về sức khỏe và y tế để đọc thêm. Lý do là bác sĩ nói phải tìm đọc mấy cái gì khó nuốt để giúp não bộ tiếp tục làm việc vì làm nông dân như mình thì không sớm thì chày sẽ trả nhớ về không. May mình không sử dụng thuốc trừ sâu vì ngày nay họ nghiên cứu về bệnh Parkingson ở vùng trung Cali, nơi sản xuất rau cải và trái cây của tiểu bang. 

Đọc quảng cáo của mấy tên guru về sức khỏe cho rằng do di truyền, xem như nan y chất béo đủ trò, phải uống thuốc và gây bệnh tai biến khiến cha con teo dế để mua thuốc của họ uống hay ghi danh tập thể dục chi đó. 

Đây là bảng đo lường về ngưỡng tinh bột của cơ thể 

Đó là sự thao túng tâm lý y tế chế độ tư bản. Mò mò thêm tài liệu thì nguyên nhân chính không vì di truyền hay chất béo mà vì lối sống dinh dưỡng của chúng ta gây nên vụ cao mỡ. 

Trước nhất phải hiểu Triglyceride là cái chi chi đã. Ông bác sĩ không giải thích cho mình vì nghĩ mình là nông dân ngu lâu dốt bền có giải thích cũng không hiểu. Triglyceride là chất béo trong huyết quản giúp tạo năng lượng cho cơ thể hoạt động. Theo định nghĩa ngày nay thì lượng Triglyceride được xếp theo như sau:

Bình thường <150mg/dl 

Hơi hơi: 150-199 mg/dl 

Cao: 200-499 mg/dl 

Quá cao: >500 mg/dl 

Nếu lượng Triglyceride quá cao sẽ có thể dẫn đến bệnh tim mạch và tuyến tụy. Mình nói có thể vì còn hội nhiều yếu tố khác. Có anh bạn kể là bà bác sĩ người Việt kêu răng anh không chết vì Triglyceride của anh ta hơn 500.

Theo các nghiên cứu của Harvard thì những người theo chế độ dinh dưỡng cao về đường ngọt có đến 38% nguy cơ bị chết vì bệnh tim mạch. Vấn đề là các bác sĩ vẫn kêu ăn chất béo khiến bị nghẹt van tim trong khi họ nhắm mắt để các sản phẩm thực phẩm có chất đường hóa học và tinh bột tinh chế được tự do bán trên thị trường. 

Khi mình khám phá ra là lá gan của con người sản xuất 80% chất béo hàng ngày để cơ thể sử dụng còn 20% kia là do thực phẩm được mang vào từ mồm. Thất kinh vì bác sĩ bắt uống thuốc làm giảm chất béo mà cơ thể tự động tạo ra. Khi ăn tinh bột và chất đường thì lá gan sẽ chuyển thành chất béo Triglyceride và nếu cơ thể không kịp đốt các chất béo này sẽ hội tụ lại trong cơ thể, phần đông tích tụ ở bụng. Ai có bụng phì thì không cần đo máu cũng biết là dư mỡ. 

Nếu chúng ta ăn tinh bột nhiều thì sẽ khiến gia tăng Triglyceride. Nếu tinh bột mà chúng ta ăn hàng ngày có 55% - 60% calories mà cơ thể hấp thụ sẽ khiến lượng Triglyceride gia tăng rất nhanh. Nhớ có dạo đồng chí gái mua croissant, bánh sừng trâu ở Costco về mà nhà chỉ có hai vợ chồng. Đồng chí gái ăn có chút xíu , mình thì keo kiệt sợ bị hư nên ăn trước khi quá Date. Tuần lễ sau là thấy cái bụng phì ra liền. Xem như cơ thể chúng ta biến chất ngọt và tinh bột thành chất béo trong huyết quản. 

Đây là bản chỉ dẫn về lượng đường trong các sản phẩm chế biến

Đây bản chỉ dẫn cách thực phẩm đi vaof cơ thể và tạo ra đường và chất béo. 

Đi bác sĩ sẽ nói là di truyền phải ngưng ăn chất béo và uống thuốc ngăn ngừa ngay. Di truyền thì có thể có nhưng ít so với dinh dưỡng. Đi Ý Đại Lợi mình thấy các phần ăn họ đem ra rất nhỏ so với Hoa Kỳ. Dân họ ít to béo như người Mỹ.  Vào quán ăn, mình chơi 3 món thậm chí 4 món nhưng không đầy bụng trong khi ở mỹ ăn 1 phần là oải cái bụng. 

Mình đi tập ở Đông Phương Hội 90 phút mỗi sáng thì đồng hồ chỉ tiêu đâu 245 calories mà về nhà chơi 3 cái bánh sừng trâu của Costco, mỗi cái có đến 406 calories xem như tọng vô 1018 calories. Hỏi sao 1 tuần lễ sau không thấy bụng phì. Cho nên đừng than là có tập thể dục, đi bộ bú xua la mua mà vẫn phì. Cái may là ở Hoa Kỳ họ bắt nhà hàng phải ghi trung bình món ăn có bao nhiêu calories. 

Viết vụ này nên hôm qua mình để đồng hồ khi đi bộ 20 dặm hay 32 km. Đến nơi nhìn đồng hồ có đến 2034 calories xem như đi bộ mỗi dặm đường là mất 100 calories. Mình ăn mỗi ngày một bữa nhưng khách sạn cho ăn sáng nên sơ sow lấy sức để đi, chiều về ăn 3 món cho đủ 2000 calories sang hơn thì làm cái gelato. Trong khi ở Hoa Kỳ phần ăn to gấp 3 lần ở Ý Đại Lợi lại thêm uống coca ăn ngọt. Chán Mớ Đời 

Chúng ta cần biết ngưỡng giới hạn của mình về tinh bột, tùy cơ thể có khi 50g, có người 100g/ ngày. Khởi đầu chỉ ăn tinh bột của rau cải và đậu độ <50g/ ngày trong vòng 3 tuần lễ. Đừng nghĩ ăn chay là không có tinh bột. Cứ xem mấy thầy ở chùa. Sau đó thì bắt đầu ăn lại tinh bột thường nhưng ít thôi, xem kết quả thử máu để biết cơ thể mình khám nổi 50g hay 100g tinh bột mỗi ngày. 

Kế tiếp là ngưng ăn fructose ( thường trong trái cây nhất là nước trái cây) vì khi đưa vào cơ thể thì sẽ được chuyển biến thành đường ngay không thanh lọc chuyển hóa như xăng vào là máy xe nổ ngay. Ăn sáng ở Anh quốc hay Hoa Kỳ họ hay cho uống ly nước cam. Một ly nước cam có đến 27 g đường trong khi một ly CoCa có 22 g đường. Cứ lấy 27 g chia cho 4 là ra số lượng muỗng đường tương đương là 4 g. Trái cây nên ăn không nên uống nước trái cây vì khi ăn sẽ có chất xơ giúp biến đổi chậm chất ngọt fructose trong trái cây. Họ ép ra uống liền là đã bị oxy hóa thành đường ngay còn loại trong chai mua ở tiệm về thì pha đủ thứ. 

Mình uống nước bưởi vắt trong vườn loại không ngọt còn loại thanh trà trong vườn thì ăn vì ngọt. Cẩn thận khi mua thực phẩm vì fructose được dấu dưới nhiều tên như let chụp cũng sử dụng nhiều fructose. 

Hạn chế ăn tinh bột nhưng ăn chất béo lành mạnh. Không dùng mấy loại dầu ăn thường bán trong siêu thị nên lấy Mỡ để nấu ăn như dầu dừa hay dầu olive. Theo thử nghiệm thì giảm 3 lần Triglyceride. Lý do chất béo không chuyển hóa thành Triglyceride như đường và tinh bột. 

Ăn chất béo như dầu olive, trái bơ, mỡ cá, đậu,… trứng, cá mòi,… họ cho biết chất béo omega 2 của cá có thể làm giảm 30% Triglyceride. Không nên uống rượu vì lá gan chuyển hóa độ cồn như đường. Dù một hai chai. Tin tức quảng cáo là nên uống rượu vang sẽ giúp giảm chất béo bus xua la mua chỉ sợ bọn bán rượu quảng cáo.

Tập vô thất gián đoạn chỉ ăn trong vòng 8 tiếng. Mình đi bộ 20 dặm hiện nay nhưng ăn bữa chính là buổi chiều khi đến khách sạn. Sáng vì có điểm Tâm nên ăn một chút cho có sức và đi liên tục chỉ ngừng uống vài ngụm nước như ông thần người nhái Hoa Kỳ chỉ. Mà đúng thật uống từng ngụm ít mót tiểu hơn. Mình đi liên tục và thở bằng bụng không há mồm, tuy chậm nhưng về đến khách sạn vẫn tỉnh bơ thay vì đừ như khi leo Kilimanjaro hay Machu Picchu. 

Lý do khi ăn sẽ kích hoạch insulin và nếu 6 lần với snack là cứ khiến insulin ở cao độ cả ngày. Khi nhịn đói thì sẽ giúp cơ thể sử dụng tất cả Triglyceride và sau đó chuyển qua đốt các chất béo dư thừa. Mình để ý từ mấy ngày nay bụng xẹp lép lại, mỡ ngay bụng biến mất chắc đi bộ mệt thở nên cơ thể đốt hết chất béo, tinh bột ăn sáng nhưng tật ra cũng không ăn nhiều. Suốt từ 8:00 giờ sáng đến chiều không ăn lúc đi bộ, xem như nhịn đói độ 12 tiếng vì đến 7 giờ tối tiệm ăn mới mở cửa. 

Họ khuyên di chuyển và tập thể dục và sử dụng sauna để giúp cơ thể đốt Triglyceride. Họ cho biết sau khi ăn cơm đi bộ sẽ giúp giảm độ 22% insulin gia tăng đột biến. 

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn