Showing posts with label Sức khoẻ. Show all posts
Showing posts with label Sức khoẻ. Show all posts

Vòi nước uống công cộng Wallace tại Paris

Hôm nay, 1 ông thần quen, đăng tấm ảnh chụp ở Paris khi xưa khiến mình thất kinh. Không phải hình của ông ta giữa Paris lạnh giá mà mình thấy lại hình ảnh thân thương của Fontaine de Wallace, phía sau. Mấy vòi nước để dân Paris, khát nước, ghé lại uống mà mình vẽ nhiều lần, thời đi học. Các vòi nước này xuất hiện nhiều nơi trong thủ đô Paris, để giúp người dân uống nước hay lấy nước từ muà Xuân đến mùa Thu. Mùa đông thì tắt, tránh bị đông lạnh, làm hư hại các đường dẫn nước. 

Thiên hạ chụp ảnh tạo dáng, ông này chả nhớ gì cả về Paris, kêu không biết dù chụp hình ngay bên cạnh. Đối với mình là hình ảnh đầu tiên, đập vào mắt khi mới đến Paris. Hai điểm cần nhất khi đi ngoài phố Paris là chỗ đi tiểu công cộng và nước uống khi khát.

Mấy chỗ này hay để như vậy. Khi hư, họ tháo mấy tấm lưới bằng sắt lên, leo xuống để sửa chửa mấy ông nước.

Dạo mình mới đến Paris, thấy mấy vòi nước phong ten này, mang tên một người Anh quốc, Wallace nên thấy lạ. Lý do là người Pháp không thích người Anh quốc, từ thời Nã Phá Luân bị thất trận, đúng hơn là cuộc chiến 100 năm, giữa hai nước, có chung một hoàng tộc, tranh dành ngôi báu. Ngày xưa, mấy ông tây bà đầm dạy về lịch sử của pháp đến mờ mắt, chả hiểu gì cả vì ở đâu đâu, không dính dáng gì đến Việt Nam.


Hè đi vòng vòng Paris để xem biết tình hình, khát nước thì ghé lại cái phông ten này, đem theo cái bình nước để hứng nước uống. Nhất là khi mình tập vẽ, cần nước để pha màu thuỷ mạc. Mắc tè thì có chỗ đi tiểu công cộng mà người Pháp hay gọi Vespasienne, hay Pissoir qua tên một hoàng đế la mã tên Vespasien, cha của hoàng đế Titus, nổi tiếng vì đánh thuế người la mã, đi tiểu nơi công cộng. Tuần lễ đầu tiên đến Paris, mình đi viếng vườn Lục Xâm Bão mà ông Cung Trầm Tưởng làm thơ. Đi vòng vòng thì mót đái, thấy cái pissoir này, chạy vào tè lần đầu tiên tại Paris phê luôn.


 Sau này, mình về Paris thì họ dẹp mấy chỗ này, bù vào đó là những cầu tiêu công cộng của công ty Decaux, bị hư hoài vì dân tình thích xã hội chủ nghĩa, không muốn trả tiền nên phá. Du khách đi kiếm chỗ đi tiểu phải hát Nắng Paris mà anh chợt nóng vì đi kiếm chỗ cho em đi tiểu. Vào tiệm cà phê thì phải mua cái gì trong khi ở Hoa Kỳ, hay mấy nước khác như A Căn Đình, CHí lợi mà mình đi chơi vừa qua. Mót tiểu thì chạy đại vào khách sạn, tiệm ăn, tè một phát rồi đi. Chủ vui vẻ chào hasta la vista.


Ông Richard Wallace, người Anh quốc, sống gần cả đời tại Paris. Ông ta cho tiền để gắn và đem nước miễn phí qua các vòi phong ten, đến cho người dân tại Paris vào thế kỷ 19.


Mình nghe tây kể là trong thời gian chiến tranh Pháp-Phổ 1870-1871 và thời La Commune (Công Xã). Hoàng đế Napoleon đệ Tam choảng nhau với ông hoàng xứ Phổ, Otto von Bismarck. Quân đội pháp bị thua xiểng niềng. Hoàng đế tây bị truất phế và đệ tam cộng hoà được thành lập. Khi bị bao vây, cư dân ở Paris, đói quá nên ăn chuột, chó mèo và mấy con thú ở sở thú Paris. Thời đại La Commune ở Pháp, ít được nhắc đến trong chương trình giáo dục lịch sử Pháp. Ông tây khi xưa dạy Sử-Địa, chỉ nói phớt qua đến khi mình sang Pháp, kiếm sách đọc mới lòi ra vụ này.


Sau khi truất phế hoàng đế Napoleon đệ tam, cháu của ông Bonaparte, dòng họ này cứ đem chiến tranh đến cho nhân loại như gia đình Bush. Người dân bầu quốc hội mới. Mấy ông  thần đại biểu muốn hoà đàm , không đánh nhau nữa, khiến dân Paris, nổi loạn do một số trưởng giả và công nhân, đứng dậy chống đối.

Ngoài ra, khi ông Baron Haussmann, đập phá các khu vực cổ để xây dựng các đường xá rộng hơn, để nhân dân nổi dậy thì có thể đem cà nông ra bắn, triệt hạ hết hầu để tránh một cách mạng 14/7 lần nữa. Khi người dân chống đối, lính, công an của vua Louis 16, đi lùng kiếm thì dân núp khắp nẻo đường của Paris, khó tìm. Nên hoàng đế Napoleon III, ra lệnh cho ông Haussman, phá bỏ các khu nhỏ bé để thành lập các đại lộ như ngày nay. Paris nay còn vài khu vực nhỏ bé như xưa. Họ gọi nhóm cách mạng, chống đối này là Les Communards de Paris. Cuối cùng thì nhóm nổi loạn này bị dẹp tắt.


Trong thời gian hổn loạn này, ông Wallace sống tại Paris và chứng kiến sự đói khát của người dân nghèo nên có ý định tự bỏ tiền, gắn những phong ten này khắp Paris để cho dân tình có thể lấy nước uống và dùng.


Khởi đầu, họ cho gắn 50 cái phông ten, làm bằng gan sắt, sơn màu xanh lá cây vào năm 1872, xem như 102 năm trước khi mình đến Paris, vẫn thấy và sử dụng. Nghe nói nay vẫn còn hoạt động ngoại trừ mấy chỗ pissoir, đi tiểu công cộng. Nghe nói sau này có đến hơn 100 cái.


Ông Wallace phát hoạ ra hình ảnh của phông ten, rồi đưa cho điêu khắc gia Charles-Auguste Lebourg, thực hiện mẫu cuối cùng.

Đi trên đường, hay thấy mấy chỗ đi tè công cộng, sơn màu xanh để hoà với thiên nhiên, cây cối.

Trong cuộc chiến với quân Phổ, và cuộc nổi loạn La Commune, các hạ tầng cơ sở của Paris bị phá hỏng, người dân không có nước uống, xài. Người ta múc nước từ sông Seine, kéo xe bò để bán cho dân Paris. Nước dơ vì bao nhiêu cống rảnh từ Paris đều chảy sông Seine như Đà Lạt chảy về suối Cam Ly. Do đó mà người Pháp ở Paris, bắt đầu uống rượu và bia để khỏi bị nhiễm độc khi quân Phổ bao vây và cuộc nổi loạn La Commune. Mình đọc tài liệu, kể khi xưa, mấy ông bán thịt, làm thịt ngựa, bò xong thì bỏ xương, da,… dưới sông Seine nên khá hôi tanh vào mùa Hè. Nhất là khu vực La Cité. Kinh 

Từ đó say rượu và nạn nghiện rượu đến với dân lao động mà nhà văn Emile Zola tả trong các truyện của ông ta. Ở Việt Nam, mình chưa bao giờ đọc Balzac, hay Emile Zola nhưng khi qua tây, bạn bè kêu mình nên đọc. Mượn thư viện về đọc thì khám phá ra mấy ông muốn làm cách mạng, chắc bị ảnh hưởng bởi mấy cuốn truyện này.


Ngày nay, uống rượu rất đắt chớ thời xưa, rượu được làm ra, rẻ lắm vì ít ai uống. Dạo mình ở Tây, trưa đi ăn cơm tiệm, bình dân, một carafe de vin (bình rượu) rẻ hơn một chai nước suối. Rượu thường thôi mà người Pháp gọi vin de table. Rượu chỉ để dành khi đi lễ nhà thờ. Nghe kể khi Paris bị bao vây bởi quân Phổ, lính vệ quốc đến mấy quán rượu để uống rượu khi khát vì nước sông Seine quá độc. Say quá nên bị quân Phổ đánh chết bỏ.


Có lẻ vì lý do này mà ông Wallace thương cảm, bỏ tiền ra thành lập một hệ thống cung cấp nước cho người dân thủ đô đến ngày nay, do Eau de Paris quản lý. Dân tây thì chém giết lẫn nhau, một người ngoại quốc bỏ tiền cung cấp nước miễn phí cho dân tây dùng. Chuyện đời khó hiểu.


Nhiều khi mình nghĩ nếu người Pháp không đô hộ Việt Nam, không dạy tinh thần pháp chửi bới nhau, tự cho mình là đúng, đánh nhau như người Pháp thì có lẻ người Việt không bị ảnh hưởng mấy ông tây, đánh nhau chí choé nhân danh Tự Do, Bác Ái và Công Bằng bú xua la mua. Từ 1945, đánh nhau tới 1975, nay vẫn tiếp tục trên mạng, với bò đỏ bò vàng. Chán Mớ Đời 


Có hai loại phông ten này, đứng trên các lề đường và gắn ở tường. Mình nhớ ít thấy loại gắn bờ tường. Lúc đầu mới thấy cái phông ten rất lạ vì có 4 tượng phụ nữ. Sau này học lịch sử nghệ thuật mới khám phá ra ông Phidias của Hy Lạp đã bắt mấy bà đội nóc nhà, nóc đình từ lâu. Ngày nay, ai đến viếng Parthenon Ở Hy Lạp, sẽ thấy vài tượng phụ nữ đội cái mái nhà của đền, bên tay trái của đền chính.


4 người phụ nữ tượng trưng cho 4 mùa; lòng tốt (mùa đông), giản dị (mùa Xuân), từ thiện (mùa Hè) và sự tỉnh táo (mùa Thu). Mỗi phụ nữ đều khác nhau. Tượng trưng cho lòng tốt thì được điêu khắc gia cho cong đầu gối trái, Giản dị thì cong đầu gối phải,.. theo mình thì điêu khắc gia tìm cách làm cho bức tượng chung đẹp, sau này dân tây hay giải thích vớ vẩn cho có vẻ trí thức.


Địa điểm mà người dân Paris thích nhất là chỗ đi tiểu công cộng, họ gọi pissoir, do động từ Pisser (đi tè). Họ còn gọi là Vespasienne cho có vẻ trí thức, nhắc nhở đến ông hoàng đế la mã tên Vespasien. Ông này là người đầu tiên, cho trang bị các chỗ đi tiểu ở nơi công cộng, để đánh thuế, kiếm tiền cho nhà nước.


Paris thì đi bộ mệt thở, qua các chặng Métro. Dạo mới sang thì mỗi lần đi métro thì phải mua vé. Sau này, mới có mấy thẻ mua đi hàng tháng, lên xuống chỗ nào cũng được, trước kia thì khá mắc. Mình không nhớ phụ nữ ra sao, còn trong công viên hay trên đường bộ hành, có những chỗ để khi buồn tiểu, ghé lại tè. Khi xưa, phụ nữ không đi làm, ít ra đường nên các chỗ đi tiểu chỉ được thực hiện cho đàn ông đứng tiểu. Sau này, phụ nữ đi làm nên có vấn đề cho họ. 


Có vấn đề mình không quen là họ cứ để nước chảy hoài cả ngày cả đêm để không làm mùi khai nước tiểu. Sau này thì họ dẹp mấy chỗ này, bù vào đó, họ gắn các cầu tiêu công cộng của công ty Decaux. Lúc mình sắp sửa rời khỏi Paris thì có công ty Decaux, thiết kế mấy nhà vệ sinh cho hai giới nhưng mình chưa bao giờ sử dụng.


Hôm nào rảnh mình kể chuyện đời xưa ở Paris.


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo ăn bơ Sơn đen 


Nguyễn Hoàng Sơn 





Gà đẻ trứng vàng

Sau khi giải thích cho cả lớp, bài học đầu tiên khởi đầu sự làm giàu là tiết kiệm, để dành 10% số tiền tạo ra, kiểm soát sự tiêu xài, loại bỏ tiêu pha những thứ không cần thiết cho cuộc sống. Từ từ Chí phèo thấy cuộc sống dựa trên 90% tiền lương cũng không có gì thiếu thốn, bù lại cái hồ bao càng ngày càng đầy ắp.

Sáng hôm sau, Chí Phèo hỏi các học viên có gì thắc mắc hay không. Ai cũng đồng ý với ý tưởng để dành tiền, bớt tiêu xài hoang phí. Thay vì đi ăn tiệm, ở nhà nấy ăn, vừa rẻ vừa có sự đồng cảm với vợ con. Chí Phèo nói tiếp.

Cuộc sống lứa đôi tỏng niềm hạnh phúc vô biên

Sau khi cắt bớt chi tiêu, mua áo quần tạo dáng, chúng ta dành dụm được một số tiền, chúng ta phải bắt số tiền ấy làm việc ngày đêm, làm nô lệ cho chúng ta, tiền lời của chúng mới giúp chúng ta làm giàu được. Tôi mất hết số tiền dành dụm đầu tiên vì đưa cho một người không biết gì về thương mại. Hắn là thợ mộc nhưng nghe ai nói mua xe cũ đem về Việt Nam bán lấy lời. Hắn đem xe về Việt Nam, không biết luật lệ gì cả nên khi bị bắt đóng thuế 200% là hắn ngọng, phải bỏ của chạy lấy người. Tôi mất hết số tiền để dành vì tin người không chuyên nghiệp. Đó là bài học đầu tiên tỏng cách làm giàu chọn mặt gửi vàng.

Không nản chí, tôi tiếp tục để dành tiền và đưa cho những người nấu bánh tét, bánh mức, bán chợ tết lời gấp bội nhất là họ gửi đi các tiểu bang khác bán nên tiền tôi để dành có khá hơn. Tiền trong hồ bao của các anh không làm các anh giàu có mà là lợi tức do tiền của các anh làm ra mới giúp các anh giàu có. Các anh phải xây dựng một nguồn lợi tức mà khi các anh đau ốm, suối nguồn lợi tức vẫn tiếp tục chảy về. Như khi xưa, thầy cô dạy chúng ta về câu chuyện gà đẻ trứng vàng. Chúng ta phải kiên nhẩn nuôi gà ăn no béo để đẻ trứng.

Từ từ các đồng tiền để dành của tôi sinh ra tiền, rồi tiền đó sinh ra tiền như con gà đẻ trứng, nở ra gà con rồi gà con đẻ trứng, nở ra gà cháu rồi đẻ trứng nở ra gà chắt,… cứ thế mà tôi giàu lên. Tôi dùng số tiền ấy để đầu tư khi có cơ hội, thần tài gõ cửa đến.

Một nông dân, sinh ra một người con trai. Hắn muốn cho con trai một số vốn 1 lượng vàng nên đưa cho một tên cho vay ăn lời. Bảo để dành đến khi nào người con trai lớn 20 tuổi thì sẽ lấy lại để giúp con lập gia đình,… khi người con đến tuổi trưởng thành thì tên nông dân đến hỏi tên cho vay ăn lời, số tiền 10 lượng vàng nay đến đâu. Tên cho vay kêu vì để trong vòng 20 năm nên tiền lời sinh ra tiền lời nên 10 lượng vàng nay thành tổng cộng 30.5 lượng.

Tên nông dân rất vui nhưng không cần tiền nên bảo ông cho vay tiền cứ giữ đó, khi nào cần sẽ lấy. Khi người con đến tuổi 50 thì người cha đi thăm ông bà, người cho vay trả cho người con 167 lượng vàng. Trong suốt 50 năm số tiền nhân lên gần gấp 17 lần. Từ 1 lượng vàng, nay người con có đến 167 lượng nhân cho $2,000/ lượng.

Tiền để dành, nếu không có thần tài gõ cửa thì cứ cho vay, lâu ngày cũng đẻ ra trứng để khi cần chúng ta có thể sử dụng khi về già. Ở Hoa Kỳ, đi làm họ có những quỹ hưu trí cho chúng ta để dành hàng tháng đến khi về hưu thì sẽ có một số tiền để tiêu xài chơi những ngày tháng không làm ra lợi tức.

Các anh bàn bạc với nhau, xem có cách nào khác để giúp tiền của các anh đẻ ra tiền để khi hữu sự, đau ốm, có thể sử dụng. Ngày mai cho tôi biết kết quả cuộc trao đổi. Nhớ là nói chuyện đàng hoàng, không phải dzô dzô. Nhịn thuốc mua trâu, nhịn trầu mua ruộng. (Còn tiếp)

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 





Trung Cộng, bá chủ thế kỷ 21?

Từ khi Kissinger đi đêm với Bắc Kinh, bỏ Đài Loan, Việt Nam Cộng Hoà, lập bang giao và bán Coca Cola, MacDonald cho Trung Cộng, đã đưa xứ có nhiều dân số nhất thế giới lên hàng thứ 2 về kinh tế sau 30 năm khiến thế giới bàng hoàng nhất là tây phương, không ngờ đã tự xây cho mình một con ngựa của thành Troie. Giúp Trung Cộng móc cánh,…


Thế giới tây phương chợt nhớ đến câu của Nã Phá Luân: “quand la Chine se réveille, le monde tremble”. Họ đếm từng ngày xem chừng nào GDP của Trung Cộng sẽ vượt qua Hoa Kỳ, trở thành bá chủ thế giới về kinh tế. Ngày nay, người ta biến chiến trừng thành thương trường.


Hiện nay Trung Cộng có dân số đông nhất thế giới, kinh tế hàng thứ nhì, vũ khí hạt nhân đứng thứ 4. Trung Cộng là nhà máy sản xuất trên 60% sản phẩm mà thế giới tiêu dùng. Tương lai thế kỷ 21 sẽ thuộc về Trung Cộng như thế kỷ trước thuộc về Hoa Kỳ? Đó là câu hỏi mà ai cũng tự hỏi? Người thân cộng sẽ tin rằng Trung Cộng sẽ đứng đầu, dẫn dắt thế giới đại đồng Made in China.

Mình là người Mỹ nên cũng lo cho tương lai nếu Hoa Kỳ thua Trung Cộng. Cố gắng tìm hiểu để xem đầu tư ra sao để sống đến ngày mãn phần. Đọc tài liệu của các viện nghiên cứu tây phương thì họ cho biết là không. Thể chế quản lý, quyền lực trung ương sẽ không uyển chuyển để thay đổi đường lối phát triển kinh tế trong thời đại a còng. Chúng ta thấy họ phát triển về địa ốc, nhằm tạo dựng công an việc làm cho dân chúng, xây biết bao nhiêu thành phố, được mệnh danh là Thành Phố Ma. Mình thấy trên YouTube, có nhiều nơi mới xây hay chưa xong, đã phải đập bỏ.


Trung Cộng đang đánh tây phương với chính sách cô lập hoá Covid ở Thượng Hải vừa qua. Phong toả Thượng Hải, hải cảng lớn nhất của Trung Cộng, chuyên chở các sản phẩm được làm ra tại Trung Cộng, đi khắp thế giới khiến chuỗi cung ứng hàng hoá toàn cầu của thế giới bị khựng lại. Khắp nơi đều thiếu hụt các đồ phụ tùng xe hơi, nhà máy,…. Container bổng nhiên giá tăng gấp 10 lần. Cosco là công ty di chuyển hàng hải Trung Cộng đứng thứ 2 trên thế giới.


Vào Homedepot, có nhiều ngăn kệ thiếu hụt đinh vít, Sơn … Mình gửi xe cho dealer sửa. Họ phải đợi 36 ngày mới có đồ phụ tùng, họ phải cho mình mượn xe họ suốt 36 ngày miễn phí, dù tiền thay thế đâu $300 Và mướn xe tối thiểu là $55/ ngày. Làm khung cửa số phải đợi 10 tháng trời. Chán Mớ Đời 


Một công hai chuyện, ông Tập cật Bình ra lệnh phong toả Thượng Hải rồi đến Bắc Kinh để kiểm soát, loại trừ các thành phần chống đối trong đảng, để đạt số phiếu, được bầu thêm nhiệm kỳ hay như Mao Trạch Đông khi xưa, một hoàng đế của xứ này. Qua đại hội đảng xong với hình ảnh ấn tượng, nhân viên an ninh đưa ông cựu hoàng đế khác, đang ngồi ra cửa đại hội. Sau đó Trung Cộng mở cửa lại, cho hình ảnh lên truyền thông, nhiều người Tàu, đóng kịch, xuống đường, biểu tình vớ vẩn.


Các nước tây phương cho rằng hệ thống chuỗi cung ứng toàn cầu từ 30 năm bị khựng lại, như trong cuốn phim của ông hề Charlot. Các nước tây phương thức tỉnh, đang bắt đầu xây dựng lại một hệ thống khác chuỗi cung ứng khác, ít lệ thuộc vào Trung Cộng nhưng cần thời gian. Họ đầu tư, xây nhà máy tại các nước nhỏ khác như Việt Nam,… vấn đề là các nước này được Trung Cộng đầu tư nhiều. Hàng hoá sẽ được mang danh các xứ này nhưng cũng từ mấy công ty, nhà máy do người Tàu làm chủ. Điển hình thép Việt Nam, mật ong từ Việt Nam, một phòng thử nghiệm ở Berlin, Đức quốc báo cáo chỉ thấy toàn là phấn hoa của Trung Cộng….nghĩa là toàn đường hoá học.


Họ tin rằng Trung Cộng sẽ không bá chủ thế giới vì sự khủng hoảng dân số của họ. Hiện nay, dân số Trung Cộng là 1.4 tỷ người, xem như 17% dân số thế giới. Hôm trước đi chơi trên tàu, có ăn cơm vài lần với một cặp vợ chồng tàu, di dân qua Anh quốc với chương trình tương tự EB5 của Hoa Kỳ. 


Họ là những người sinh ra trước 1979, có hai cô con gái nên phải chạy qua Hương Cảng sinh sống rồi có tiền chạy qua Anh quốc. Tưởng tượng 1 người tàu sinh ra sau 1979 theo chế độ 1 con. Lớn lên, phải nuôi bố mẹ, ông bà nội và ông bà ngoại, và một người con trai hay gái xem như 1 người nuôi 7 người. Hai vợ chồng nuôi một con, bố mẹ chồng, bố mẹ vợ, ông bà nội chồng, vợ,… Xem như tương lai mù mịt, đóng thuế để nuôi mệt thở. Nhiều người có đến cả tá con nhưng đứa nào cũng nói nhau huống chi chỉ có một con trai độc nhất, phải lo nuôi bên vợ.


Trung bình Trung Cộng có tỷ lệ 105 con trai so với 100 con gái nhưng với chính sách một con. Các xứ tây phương thì 100 con gái cho 101.68 con trai. Lý do là người Tàu thích con trai hơn từ xưa. Có nhiều gia đình giết con gái để có thể mang thai đến khi sinh con trai nổi dòng chi đó. Mình có xem một phim tài liệu, nói về chế độ 1 con, có nhiều cảnh họ quay và kể nhiều người ở nông thôn có thai nhưng phải dấu rồi một ngày đẹp trời, gần 9 tháng, cán bộ trong huyện đến nhà, đem lên bàn mỗ, phá thai. Đưa đến phong trào nuôi con nuôi tàu niều lắm. Nay số con nuôi này trở về Trung Cộng để tìm lại cha mẹ ruột khá nhiều.


Hậu quả đưa đến ngày nay là tỷ lệ trai gái là 120 trai cho 100 gái, cho thấy tỷ lệ sinh sản càng ngày càng giảm nữa. Tình trạng trai thừa gái thiếu đưa đến những cuộc khủng hoảng xã hội, chưa kể áp lực của mấy đứa trẻ từ bên nội, bên ngoại, mong đợi trở thành bác sĩ, kỹ sư,… sau 75, ở hải ngoại có tình trạng trai thừa gái thiếu vì đa số đàn ông con trai đi vượt biển, tìm đường cứu gia đình. Đi làm kiếm tiền gửi về nuôi gia đình. Hải tặc khiến người Việt ít cho con gái đi. 


Có hỏi cặp vợ chồng gốc tàu, dân Anh quốc về chính sách 1 con của Trung Cộng được ban hành từ năm 1980 và chấm dứt năm 2019, xem như 40 năm, 2 thế hệ. Mình nhớ năm 1995, về Hà Nội dự hội thảo phát triển Việt Nam. Có gặp một cán bộ về dân số. Ông ta cho biết Việt Nam bắt chước mô hình phát triển của Trung Cộng nhưng thay vì 1 con, họ cho phép 2 con với khẩu hiệu “trai hay gái chỉ hai mà thôi”. Đó là cái may cho Việt Nam nhưng 2 con chưa đủ vì theo dân số học phải cần 2.1 con vì có những đứa bé chưa đến 18 tuổi đã lăn đùng ra chết Hay đổi giới tính.


Tại sao không sử dụng 2.0 để thay thế hai vợ chồng. Lý do dùng 2.1 vì có người chết sớm, hoặc không lập gia đình. Việt Nam nay tuy theo chế độ 2 con nhưng đọc đâu đó báo chí Việt Nam, cho rằng dân số Việt Nam già đi và tương lai sẽ bị lộn xộn nhưng không te tua như Trung Cộng.

Hiện tại các quốc gia trên thế giới có gặp vấn đề thiếu hụt dân số rất nhiều như Đức quốc, Ý Đại Lợi, Nhật Bản,…. Sau thế chiến thứ 2, các nước này muốn phát triển lại xứ sở của họ nên khuyến khích phụ nữ đừng đẻ, hô to khẩu hiệu “my body my choice” đủ trò. Đó là chiến lược của chính phủ đưa ra, đưa tiền để đẩy mạnh phong trào ngừa đẻ. Lý do là thêm người thì không có người nữ, lao động sản xuất. Tất cả dành cho sản xuất, phát triển, xây dựng một tương lai mới. Các phương pháp ngừa thai như Ogino-Knaus được ban hàng, khuyến khích và phá thai. 


Dạo ấy, trong xóm, Mẹ mình và mấy bà hàng xóm hay họp để bàn tán vụ ngừa thai. Bà cụ mình thì sợ bệnh hoạn, không ai nuôi con nên không tham gia trong khi 2 bà kia tham gia nên ngưng đẻ từ đó, bà cụ mình thì cứ năm 1. Từ đó cho tới nay dân số già đi mà người dân không muốn sinh con. Đức quốc, Nhật Bản, Ý Đại Lợi đều có tỷ lệ 1.1 vê sinh sản.


Hôm đi Antarctica, có xem phỏng vấn trên đài truyền hình pháp France 24, các cô gái ở Trung Cộng. Các cô này kêu không muốn có con, vì muốn thực hiện giấc mơ, sự nghiệp của họ. Họ chỉ muốn nuôi con chó hay con mèo cho vui nhà. Theo tin tức đọc thì tỷ lệ sinh sản ở Đức quốc là 1.1, Ý Đại Lợi tương tự cho nên các kinh tế gia cho rằng các nước này xem như tự diệt trong thế kỷ 21. Viết đến đây mới nhớ là bạn bè mình ở Ý Đại Lợi, Đức quốc, Thuỵ Sĩ đều có một con. 


Nhớ ở tây thời tổng thống Chirac có ra chương trình chính phủ cho tiền, khuyến khích đẻ thêm con. Tây con không chịu đẻ, nuôi chó, chỉ có tây đen và tây hồi giáo là đẻ, nay về Pháp, chỉ thấy tây đen, tây rệp nhiều. Nhất là ở Anh quốc, về lại xứ mưa dầm mưa dề, đi mấy đại lộ lớn như Oxford,…thấy toàn người Anh quốc, gốc ấn độ, Pakistan,… các đội cầu đá banh cua ra hay Anh quốc toàn là dân da màu.


Tre già nhưng măng không mọc là ngọng. Tỷ lệ sinh sản như 1.8, thấp hơn tỷ lệ 2.1 để giúp dân số bình quân. Ngày nay người ta sống dai hơn xưa. Ở Nhật Bản số người sống trên 100 tuổi cao nhất thế giới. Chính phủ, con cái, những người trẻ đi làm, phải đóng thuế nuôi những người già. Mình xem một phim tài liệu về Nhật Bản, có bà kêu là từ 10 năm nay, hai vợ chồng không giao cấu với nhau.


Vấn đề ngày nay, trai gái không bình thường như xưa, kiểu âm dương. Thật sự trước đây cũng có nhưng ít ai biết như trường hợp ông thi sĩ nào được lãnh đạo bố trí lấy một bà đạo diễn. Đêm tân hôn, cô dâu nằm trên giường đợi chú rể khai hoả thần công, trong khi ông này lại ngồi làm thơ. Chán Mớ Đời 


Trai thích trai, gái thích gái nên sẽ giảm tỷ lệ sinh sản. Cho nên Trung Cộng đang trải qua giai đoạn khủng hoảng về dân số. Người ta cho biết ảnh hưởng dân số lên GDP qua phương trình L x h = GDP. L là labor, lao động sản xuất và h là hour, thời gian làm việc. Chúng ta nhân số lao động cho số thời gian làm việc sản xuất để biết GDP.


Nếu một mặt dân số suy giảm, mặt kia lại già nua thêm, đưa đến các thời gian sẽ bớt hiệu lực vì phải lo cho chăm sóc người già. Sẽ không giúp phát triển ngành sản xuất, tăng trưởng kinh tế.


Ngày nay, Trung Cộng có trên 160 triệu người già trên 60 tuổi, xem như 40% dân số Hoa Kỳ. Người ta dự đoán vào năm 2040, con số này sẽ lên hơn 250 triệu người với nhiều người trên 80 và 90 tuổi. Về già người ta có khuynh hướng trả nhớ về không, bị Parkinson. Trung Cộng sẽ cần hàng trăm triệu người trẻ để chăm sóc cho số người này. Nhật Bản đang dự định dùng người máy để làm dịch vụ này. Họ bắt đầu mướn công nhân từ Phi luật tân, Việt Nam, các nước láng giềng để lo cho người già vì rẻ hơn mướn người Nhật Bản.


Dân số giảm và người cao tuổi gia tăng sẽ giảm sản xuất và GDP sẽ giảm. Họ tiên đoán vào năm 2100 nghĩa là 77 năm nữa, dân số của Trung Cộng sẽ còn 754 triệu, hay phân nữa ngày nay. Cứ tưởng tượng nếu còn sống đến viếng Trung Cộng, chỉ thấy 50% dân số ngày nay, nhà cửa bỏ hoang, không ai thèm ở. Mình xem video, Trung Cộng cho đập bỏ các chung cư xây xong không ai ở, bị hoang phế.

Nhà bỏ hoang ở Nhật Bản, gọi Akiya

Trường hợp này đang xẩy ra tại Nhật Bản, các làng mạc, tình nhỏ, nhà cửa cho không, bị bỏ hoang, không ai nhận, người ta gọi  (akiya. Tương tự ở Ý Đại Lợi, có nhiều làng kêu gọi bán căn nhà với 1 Euro với điều kiện phải sửa sang lại. Hiện nay, Nhật Bản có 62.4 triệu căn nhà, và 8.49 triệu căn nhà bị bỏ hoang xem 14% căn nhà bị bỏ hoang. Con số này càng ngày càng gia tăng.


Lần vừa rồi, mình ghé thăm La MÃ với đồng chí gái, gặp lại mấy người bạn ý. Mình hỏi căn nhà ở làng Pretare của ông bố mà mình có đến chơi một lần, bị tàn phá vì động đất, nay đã sửa sang lại chưa. Họ kêu chưa vì không có tiền là một, hai là ít ai về đó ở. Khi xưa, đi làm ở Ý Đại Lợi. Cuối tuần thiên hạ, thích về quê chơi cuối tuần, hoà nhịp vào thiên nhiên. Nay giới trẻ có Internet nên không cần đi xa, cũng hoà nhịp vào dân cư mạng. Họ hỏi mình muốn căn nhà đó thì họ cho để mình sửa chửa lại. Từ chối ngay. Xa lắc. Khi xưa, đến đây chơi, mình nói với họ ước gì một ngày nào đó, có một căn nhà như vậy để cuối tuần về chơi. Nay họ cho không cũng không dám lấy.


Nhớ đến đế chế La MÃ khi xưa. Lúc đầu bị mọi phía bắc đánh chiếm, đốt sạch nhưng họ vẫn xây dựng lại đế chế kéo dài đến 8 thế kỷ. Đế chế này tàn lụi khi bị đội quân Attila chiếm đóng. Người dân La MÃ không có sức, hay ham muốn xây dựng lại và từ từ đế chế này tàn lụi. Mấy người bạn mình, bỏ căn nhà của tổ tiên, nơi ông bố sinh ra đời, không xây dựng lại. Trường hợp cá nhân như vậy, mà toàn dân xứ này cũng có ý định như vậy thì khó mà tương lai sáng sủa.


Với chính sách một con, Trung Cộng tự làm mồ chôn tập thể cho nữa dân số của họ mà thế giới chưa từng thấy. Các nền văn minh như Inca, Aztecs,…bị chôn vùi vì bệnh hoạn của người tây phương đem sang. Tưởng tượng vào cuối thế kỷ này, ai đi du lịch ở Trung Cộng, phân nữa thành phố bị bỏ hoang và người già. Cho thấy sự nguy hiểm khi xây dựng, phát triển đất nước mà không có tiếng nói của người chống đối công trình, nói lên những lợi hại đem đến. Tinh thần gia tưởng sẽ không giúp gia đình thăng tiến vì không có tiếng nói khác, cái nhìn về sự lợi hại.


Mình có mua cổ phiếu của vài công ty Trung Cộng đầu tư vào hệ thống phúc lợi của họ. Hiện tại có 456 triệu người Tàu được bảo hiểm do công ty trả và 542 triệu bảo hiểm bổ sung ở nông thôn nhưng vẫn có một số khá cao hàng trăm triệu người không có bảo hiểm y tế và hưu trí. Họ cho biết vào năm 2035 thì quỹ hưu trí sẽ hết tiền. Mình đang suy tính chừng nào sẽ bán cổ phiếu Trung Cộng. Tài liệu mình mua về đầu tư, kêu mua thêm cổ phiếu của hai công ty Trung Cộng, xuống te tua mấy năm vừa qua. Nay chỉ số cho thấy có thể mua lại. Đành mua thêm 200 cổ phiếu cua mỗi công ty.


Ngoài ra, Trung Cộng có vấn đề môi trường bị tàn phá, huỷ hoại trong cuộc chạy đua làm nhà máy sản xuất cho thế giới. Những gì các chính phủ tây phương cấm vì đã bị ô nhiễm trước đây, họ đem qua Trung Cộng ngay cả rác rưỡi.


Các tàu chở hàng từ Trung Cộng đến các nước tây phương, khi về thì các container trống nên họ giác ngộ cách mạng, sao không chở đồ phế liệu của tây phương về để họ tái sinh, đỡ phí tiền chạy tàu về. Thế là Trung Cộng bao thầu rác của thế giới. Mình có xem vài tấm ảnh của người ta chụp lén đưa lên mạng. Các dòng sông đen xì vì phế thải từ nhà máy, dơ bẩn hơn Kinh Nước Đen của Nguyễn Thuỵ Lọng.


Nay thì họ giác ngộ cách mạng lần thứ hai, không nhận đồ phế thải của Hoa Kỳ nữa nên người Mỹ bắt đầu có vấn đề thải rác. Mình có kể vụ này rồi. Có lẻ quá trễ.


Dạo mình viếng thăm Trung Cộng, đến Bắc Kinh thấy trời toàn là khói đen dù họ đã ra lệnh phân nữa xe, bản số xe số chẳng số lẻ, thay phiên nhau ra đường theo ngày. 40% đất trồng trọt bị tàn phá, đất đang bị sa mạc hoá. Ngoài ra các dòng sông bị cạn vì họ cho xây cái đập Tam Hiệp. Nay đang tính xây thêm mấy con kênh để dẫn nước đến sông Hoàng Hà. Kinh 


Nguy hiểm cho các nước Đông Dương, Trung Cộng chận nước ở thượng nguồn của dòng sông Mekong. Phù sa, nước không xuống được khiến song này hấp hối ở hạ lưu.


Khi xây dựng, kiến thiết đất nước, thế kỷ 20 cho là phải cơ giới hoá, các hình ảnh nhà máy sản xuất là cốt yếu nên thiên hạ cứ xây dựng nhà máy để rồi tàn phá môi trường. Chúng ta tự xây môi trường tự chôn mình. Tưởng tượng, vài chục năm nữa, dân tình bị ung thư vì môi trường. Nhà nước phải chi tiền biết bao nhiêu, hay con cháu phải nai lưng ra trả. Nghèo hoàn nghèo. Đó là hậu quả của sự phát triển không có viễn kiến. Ăn xổi chủ nghĩa.


(còn tiếp)


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen 


Nguyễn Hoàng Sơn 

Bài tango cuối cùng tại Buenos Aires

 Sáng nay, phải đánh thức đồng chí gái dậy vào lúc 9 giờ sáng. Ăn sáng xong lại lên đường. Điểm dừng thứ nhất là quảng trường tháng năm, Plaza de Mayo đánh dấu tháng 5 cho cuộc cách mạng dành độc lập. Dạo ấy, ông Napoleon đánh chiếm xứ Tây Ban Nha nên sẵn dịp dân ở A Căn Đình, đúng hơn là các lãnh thổ, thuộc địa của Tây Ban Nha tại Nam Mỹ đứng dậy lật đổ ông sứ thần của vua Tây Ban Nha, tự xưng độc lập như Mễ Tây Cơ hay Hoa Kỳ,… họ chán phải đóng thuế cho mấy ông vua ở trời tây.

Tango đủ nơi trong Cabaret

Nhớ dạo mình còn sinh viên, có xem cuốn phim tài liệu về mấy bà mẹ mỗi cuối tuần ra quảng trường này, dương biển ngữ, hỏi con tôi đâu. Khi đám hội đồng tướng lãnh, lật đổ vị tổng thống được dân bầu lên. Họ kêu sinh viên là bọn mát xít nên bắt nhốt hết, rồi một số bị bắn giết, tra tấn,… nghe nói trên 30 ngàn mất tích, đến nay thân nhân, không biết tin tức.  Gần đây có một phim kể về ông quan toà xử án mấy tướng ra lệnh thủ tiêu. Nghe nói đoạt giải Oscar.

Họ đứng trên cái bar để nhảy tango, có cặp có đôi. 4 cặp nam nữ

Chụp hình kỷ niệm xong thì lấy xe buýt du lịch, chạy vòng vòng thủ đô. Giá 30 đô/ người thay vì 60 nếu trả bằng thẻ tín dụng. Khá hay! Từ những khu nghèo như La Boca có đội tuyển Boca Junior nổi tiếng, đào tạo những cầu thủ danh tiếng như Maradona,… thấy dân tình đi xem đá banh, đông như người bản xứ. Mua áo quần, cầm cờ xí đủ loại.

Xe chạy qua bến tàu cũ được họ thiết kế lại thành khu sang trọng như Wharf ở Luân Đôn. Nhà cửa đẹp, kiến trúc khá bắt mắt. Hình như thấy chiếc cầu do một kiến trúc sư Tây Ban Nha thiết kế. Mai rảnh mình chạy lại xem. Xe chạy nhiều nơi chính của thủ đô, sau đó hai vợ chồng nhảy xuống xe đi bộ vòng vòng rồi kiếm tiệm ăn vì đã 3 giờ chiều. Ăn xong lết bộ về khách sạn vào lúc 8 giờ tối. Tắm rữa xong thì thay áo quần, đợi tài xế đến rước đi xem Tango show. Một loại giải trí mà du khách đến xứ này, không bỏ qua. Mình thấy khuya nhưng đồng chí gái muốn đi nên phải đặt vé.

Đang ngồi, đèn tối bổng nhiên nghe tiếng hát phía sau lưng quay lại thì thấy cặp dưa hấu dừng sựng trước mắt. Đồng chí gái kêu bà này bơm ngực. Mấy bác nghĩ sao chớ em bị ám ảnh rồi. Chán Mớ Đời 

Chương trình có hai phần, ăn tối và xem show. Mình nói không cần ăn tối vì thường những bữa ăn tối như vậy, không ngon và đắt tiền. Mình xem trên mạng thấy giá mỗi show như vậy trung bình là $290/ người khiến mình xót tim nhưng đồng chí gái muốn thì phải chìu. Mình hỏi tên đổi tiền thì hắn lấy chỗ cho mình giá 41,500 AR. Tính ra giá chính thức là 245 đô, còn trả tiền tươi đổi là phân nữa, độ 125 đô/ người.

Đúng giờ tài xế đến đón với xế xịn Mercedes, bận đồ vét xôm trò, mở cửa cho đồng chí gái. Mình bận đồ bần cố nông, lại được tài xế bận đồ xịn, ngã nón chào đủ thứ. Đến nơi, là khách sạn to đùng, thảm đỏ đủ trò đi vào thấy đẹp sang quá cở đối với nông dân như mình. Đến nơi, nói tên, họ đưa vào chỗ ngồi. Thấy đa số đến ăn cơm tối trước. Đang đến phần tráng miệng. 

Ngồi xuống, họ đem rượu tới mời nhưng từ chối, đồng chí gái kêu trà, mình thì chỉ uống nước. Họ đem ra hai chai nước, uống chưa hết đã thấy họ đem ra thêm. Trước khi mở màn, họ đem biên lai đến để thiên hạ trả tiền. Không quen nên phải móc một cọc tiền ra rồi đếm tới đếm lui đến 90,000 AR thành một cọc tiền dày.

Không khí như một cabaret, chứa độ 100 người. Ban nhạc gồm 5 người, 1 dương cầm, 2 accordion, 1 contrabass và một vĩ cầm. Nhạc bắt đầu thì từ từ sân khấu hiện ra 4 cặp nhảy tango ào ào rồi thay đổi với hát. Có 2 ca sĩ chính, 1 nam 1 nữ. Bà ca sĩ, đi phía sau lưng mình hồi nào, bổng nhiên réo lên khiến mình quay lại. Nhìn lên chỗ sân khấu mấy nhạc sĩ thì chỉ thấy 2 trái dưa hấu của bà ta vì bận áo lộ hàng, chân dài tới đầu mình. Kinh

Đồng chí gái kêu bà này bơm ngực. Nói chung mình chả nghe bà ta hát, chỉ ngưỡng mộ cặp dưa hấu to đùng của bà. Các vũ công nhảy múa trên bàn của cái bar, trên sân khấu đủ trò. Họ hát nhạc xứ họ theo điệu Tango nên chả biết. Chỉ có một bài là nhận ra La Cumparsita. Xong om

Đồng chí gái kêu đi nhà vệ sinh, mình đứng dậy khiến đồng chí gái ngơ ngác. Mình nói đi với tây thì phải lịch sự khi vợ đứng dậy còn thường thì làm nông dân. Mụ vợ kêu khỏi cần. Chán Mớ Đời 

Có nhiều người Mỹ bỏ ra về sớm, cạnh bàn mình có một cặp trẻ Ý Đại Lợi, ra về sớm. Chắc tại tên bồ ngắm mấy quả dưa hấu của bà ca sĩ độ 50 tuổi. Cứ nghe nhạc tango từ đầu đến cuối nên hơi bị Chán Mớ Đời. Xong chương trình, thiên hạ vỗ tay như du khách. Hai vợ chồng ra về, đi tiểu lần chót như bản cuối tango.

Tango là một vũ điệu nghe nói ảnh hưởng từ các người nô lệ đến từ phi châu, rồi thêm mấy người di dân, xa quê hương từ Ý Đại Lợi, Đức quốc,… dưới thời cai trị của chế độ quân phiệt thì bị cấm. Lý do nam nữ ôm nhau quá gần. Phải công nhận ôm gái nhảy kiểu mấy vũ công thì chắc chưa hết bài hát, là đã đè xuống rồi, thấy mấy bà đưa chân, đá móc, kẹp vào thân thể đàn ông thì ai mà chịu được. Chỉ có mấy ông đồng tính thì chắc không cảm giác gì.

Thấy họ vẽ trên tường ngoài đường về đồng tính nữ. Chán Mớ Đời 

Nói đến đồng tính, hôm kia đi bộ, thấy phía trước có một bà thân hình thon thả, đến khi bà ta quay lại, thấy một ông để râu khiến mụ vợ hét lên kinh hoàng. Đi ngoài đường thấy nhiều cặp đồng tính, dẫn chó đi ỉa,… khá đông. Ở Quận Cam, đi xe không nên ít thấy. Đây đi bộ nên gặp nhiều. Hôm qua hai vợ chồng đi bộ đến 12 dặm. Đồng chí gái đi theo được dù khôgn mang giày, chỉ đi dép. Phụ nữ họ muốn đẹp để chụp hình.

Ra cửa, đã có bác tài xế đợi. Về tới khách sạn, boa nặng cho bác vui vẻ, đợi hai vợ chồng từ 9:15 đến 12:15. Lên giường ngủ tới sáng. Mệt, đi bộ cả ngày trên 11 dặm, lại thức khuya quá 12 giờ đêm. Đồng chí gái nhắn tin đủ trò với bạn. Giờ mình dậy sớm, mụ vợ còn ngáy. 

Trả tiền bằng một cọc tiền. Kinh

Tối nay phải dọn qua khách sạn Sofitel ngủ với nhóm đi chung tàu. Sáng mai họ đưa ra phi trường, xuống Ushuaia để lên tàu ra khơi. Đi Nam Cực. Sau chuyến hải trình, mình phải bay về B.A., ngụ lại một đêm vì máy bay đến trễ so với chuyến bay về lại cali. Sẽ về ngày 30, kịp cúng ông bà. Con cháu đi chơi quá độ.

Hôm nay, đợi ăn sáng xong thì gửi hành lý cho khách sạn, đi chơi một tí, trưa ghé Sofitel lấy phòng. Sau đó về khách sạn lấy hành lý rồi tính sau. (Còn tiếp)

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 






Fentanyl thảm hoạ tại Cali

 Mình thấy xe buýt Cali dạo này quảng cáo về nạn Fentanyl, thấy đề California more 4,000 killed by Fentanyl. Vấn đề ma tuý rất trầm trọng, có thể dự đoán cho tương lai Hoa Kỳ. Ai cũng biết là ma tuý đều được đưa qua biên giới Mexico và nguồn cung cấp là từ Trung Cộng. Mình đọc qua cuộc báo cáo tại quốc hội Hoa Kỳ cập nhật hoá ngày 8 tháng 12 năm 2022.

Theo mình đoán thì Trung Cộng muốn trả thù tây phương đã bán thuốc phiện, làm giàu trên xương máu của cha ông họ. Ngược lại thì người Tàu, nhóm người hảo hớn, phản Thanh phục Mình, gây quỹ cách mạng bằng cách bán thuốc phiện cho người Việt tại Việt Nam. Theo tài liệu của người Pháp, khi họ đánh chiếm Việt Nam thì 50% người đàn ông Việt Nam bị nghiện thuốc phiện do người Tàu, hoả hớn cung cấp. Hồi nhỏ mình thấy mấy người lớn, cứ kêu mình là tay hảo hớn, hãnh diện vì đầu độc người Việt. Chán Mớ Đời 

Hình như ở vùng Tam Giác Sắt, có một ông tướng tàu, bị quân Mao Trạch Đông đánh chạy, qua đến Miến Điện. Ông ta trồng thuốc phiện để gây quỹ chống tàu cộng rồi dầu dần giàu có nên chả mong chống cộng như các tay hảo hớn Phản Thanh Phục Minh và được Mao thị bỏ quên, không đánh phá.

Từ đó, người Pháp mới chiếm thị trường thuốc phiện và rượu để bán cho người Việt, làm giàu. Hút thuốc phiện thì sẽ mất đi ý chí chống ngoại xâm. Mình nghe mấy ông như Nguyễn Hải Thần, chống pháp ở bên biên giới Việt hoa, ngày ngày đi ngã bàn đèn thì còn đánh đấm gì nữa. Ông Văn Cao kể trong hồi ký cua rông ta là được lệnh đi ám sát mấy tên không theo đảng Cộng Sản. Cứ mò vào các nơi có ả phù du là tìm ra và giết chết mấy người này.

Fentanyl la một loại thuốc được xem như một loại thuốc an thần, giảm đau được bào chế bởi các tố chất thuốc phiện năm 1959. Sau này vì người ta sử dụng bừa bải nên Liên Hiệp Quốc nhờ các cơ quan an ninh kiểm soát. Được biết tại Hoa Kỳ có đến 73,000 chết vì overdose từ tháng 6 năm 2021 đến tháng 6 năm nay 2022. 

Khi con mình đi học trung học, mình có đi họp phụ huynh thì được biết là 1/3 học sinh đều chơi sì ke ma tuý. Chúng chỉ cần nhắn tin để mua rồi các tay bán, đem lại nhà. Khi hết tiền học sinh ăn cắp tiền của bố mẹ, ngủ với khách để có tiền hay ăn cắp xe cộ,…

Trước năm 2019, Trung Cộng được xem nơi sản xuất và cung cấp nhiều nhất loại thuốc này. Được biết loại thuốc này có rất nhiều giả mạo nghe nói đến 60%, gây nên tai hại, chết vì overdose. Trung Cộng sản xuất và cộng tác với nhóm buôn bán ma tuý Mexico, nơi đưa ma tuý vào Hoa Kỳ. Từ ngày ông Biden lên , biên giới được mở cửa. Có ông thợ mình quen, bảo là tốn $50,000 để trả cho bọn này đem vợ và mấy đứa con sang Hoa Kỳ. Nay được chính phủ Cali cấp nhà, cho đi học đủ trò. Một ông thợ khác, có giấy tờ nhưng bà vợ nghe lời nên đem con về Mễ, làm giấy tờ đàng hoàng mà nay đã trên 10 năm chưa xong. Tốn mấy chục ngàn cho luật sư.

Nước Ấn Độ được xem là nước cung cấp sản xuất thuốc tây nhiều nhất trên thế giới. Không biết vụ đấm đá giữa người Ấn và người Tàu tại biên giới có liên quan gì đến vụ buôn bán thuốc hay không.

Hoa Kỳ đàm phán với Trung Cộng đẻ yêu cầu họ ngăn chận sự sản xuất fentanyl qua Hoa Kỳ nhưng khi bà Pelosi bay qua thăm bà tổng thống Đài Loan thì Trung Cộng tuyên bố không hợp tác vụ chống phòng ngừa vào Hoa Kỳ.

Ai tò mò thì đọc thêm trên trang nhà của DEA, cơ quan bài trừ ma tuý của Hoa Kỳ. https://www.dea.gov/onepill

Hoa Kỳ và các nước tây phương được xem là nơi tiêu thụ nhiều nhất ma tuý, sì ke. Họ bỏ không biết bao nhiêu tiền để phòng chống ma tuý. Đời sống hôm nay khiến con người bị áp lực nhiều và để giảm bớp áp lực, họ cần đến thuốc an thần.

Những người nổi tiếng như tài tử, cầu thủ đá banh,…tưởng họ hạnh phúc vì lúc nào hình chụp cũng nở nụ cười tươi như hoa nhưng phía sau các hình ảnh ấy la những sự tàn phá khủng khiếp đến nổi họ phải quyên sinh hay sử dụng thuốc quá độ.

Hôm kia, đọc bài báo đức ngữ cho thấy ông cựu thủ môn của Đức quốc , Oliver Kahn, cho hay bị trầm cảm nên đã để thua chức vô địch thế giới vì quá nhiều áp lực của các công ty quảng cáo, khán giả, câu lạc bộ chưa nói đến vợ con.

Có lần mình nói chuyện với một anh quen. Mình hỏi lý do anh ta uống rượu nhiều. Anh kêu là nghiện rượu. Xong om

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 







Ung thư đường ruột



Hôm qua nghe tin tài tử Kirstie Alley vừa qua đời vì bệnh ung thư đường ruột khiến mình phải ghi vào sổ nhớ nhắc bác sĩ sang năm đến kỳ 5 năm đi soi đường ruột. Theo lệ thì trên 50 tuổi thì người ta khuyến khích người Mỹ đi soi ruột để phòng ngừa ung thư từ 45 đến 75 tuổi còn qua tuổi 75 thì công ty bảo hiểm nghĩ trước sau người Mỹ sắp đến tuổi đi Tây vì trung bình người Mỹ chết vào lứa tuổi 75 nhưng nếu muốn thì phải hỏi bác sĩ như ông bạn già Larry. Ông ta kể bác sĩ khuyên khỏi cần nhưng ông ta kêu tui trả tiền bảo hiểm, bảo hiểm phải cho phép nên được làm thêm 2 lần trước khi bị tai biến. 

Ung thư đường ruột đứng thứ hai sau ung thư phổi đã lấy mạng sống trung bình hàng năm trên 609,000 người Mỹ. Nếu phát hiện kịp thời thì may ra còn cứu sống. Do đó chúng ta cần nên đi bác sĩ, soi ruột theo lệ 10 năm bắt đầu từ năm 45 tuổi thay vì năm 50 tuổi như trước đây. 
Thống kê về ung thứ tại Hoa Kỳ năm 2022, cho thấy ung thư về phổi lên đến 21%
Thống kê ung thư tại Hoa Kỳ năm 2022

Cách đây đâu 10 năm, có anh bạn theo vợ đi soi ruột, vợ thì không có gì trong khi bác sĩ khám phá anh ta bị ung thư ruột, giai đoạn 4, phải chữa trị. May kịp thời nếu không đã như bố anh ta bị ung thư ruột già qua đời. 

Mình lò mò đi soi ruột với đồng chí gái. Kết quả đồng chí gái không có gì trong khi bác sĩ tìm và lấy ra mấy cái polibs xuất hiện trong đường ruột già của mình. May sau khi thử nghiệm thì bình thường nên cứ mỗi năm năm là phải đi tái soi ruột. Lần sau cũng bị vài cái polibs và đã được bác sĩ lấy ra khi soi ruột. 

Polibs là một loại như nấm mọc ra trong ruột già của mình và rectum, trực tràng. Nếu các polibs này sinh sôi nảy nở mà không được lấy ra thì có thể gây ung thư. Mình đoán nếu không bị ung thư thì cũng cản ngăn phân theo đường ruột già ra. 

Người ta khuyên mỗi năm nên uống thuốc xổ, nhịn ăn vài ngày để xúc ruột vì phân có thể bám vào đường ruột già, gây nên độc tố cho cả cơ thể. 

Có nhiều phương pháp truy tầm ung thư ruột già như lấy phân ở nhà rồi gửi qua bưu điện để phòng thử nghiệm truy tầm các loại máu ung thư và tế bào ung thư. Vấn đề là phương pháp này có thể sai, không chính xác và phải thử nghiệm hàng năm. Cần tránh ăn các loại thịt và lòng gan trước khi lấy phân ít nhất 3 ngày. 

Nếu phòng thử nghiệm tìm ra triệu chứng thì cũng phải lên bàn mỗ nằm để bác sĩ soi ruột. 

Một phương pháp khác là Thử nghiệm DNA vì tế bào ung thư có thể khiến DNA biến chứng. Do đó thử nghiệm có thể truy tìm những gen bất bình thường. Các loại thử nghiệm này có thể làm cách nhau ba năm. Nếu phòng thử nghiệm tìm ra những gì bất bình thường thì cũng lên bàn mỗ để soi ruột. Tốt nhất là đi soi ruột mỗi chu kỳ 5 năm. 

Mỗi lần đi soi ruột, bác sĩ cho uống thuốc xổ ở nhà cho sạch ruột và có gì màu trắng để khi họ đút cái sợ dây có ống kính vào hậu môn rồi từ từ đi vào sâu sẽ hiện lên hình ảnh ở đường ruột. Kiểu như thợ ống nước bỏ camera vào ống cống ở nhà để xem ống cống bị nghẹt hay bể ở khúc nào. Nếu thấy polibs thì bác sĩ lấy kéo cắt luôn rồi cho phòng thí nghiệm thử nghiệm xét có bị ung thư hay không. 

Virtual colonscopy: 
Loại test sử dụng. Mấy điện toán để chụp Quang tuyến và computed tomography (CT) để xem những hình ảnh 3 chiều trong đường ruột và thực tràng. Test loại này thì không cần đánh thuốc mê bệnh nhân. 

Mình nhớ hai lần trước đi soi ruột. Bác sĩ gây mê đến hỏi mình vài câu sau khi tiêm vào bịch thuốc và đường ống IV của mình khiến mình ngủ thiếp luôn, chỉ tỉnh dậy khi bà y tá đánh thức, kêu về. Thằng con đợi ngoài cửa. Chán Mớ Đời 

Vấn đề là bệnh nhân bị ảnh hưởng phóng xạ của máy CT và có thể bị vọp bẻ cho tới khi các hơi được thoát ra vì họ bơm bơi cho phình đường ruột để thấy rõ. Kết luận là nếu họ khám khá mấy polibs thì cũng phải lên bàn mỗ lại để bác sĩ lấy ra. 

Công ty bảo hiểm có thể chấp thuận các loại test rẻ hơn là soi ruột nếu còn trẻ nhưng khi đã bị polibs rồi thì lên bàn mỗ theo chu kỳ 5 năm. Xong om

Có nhiều trường hợp những người trẻ chết vì ung thư ruột già khi mới 40 tuổi

Tốt nhất là phòng ngừa. Ai chưa thử nghiệm thì nên nói với bác sĩ muốn soi ruột. Bảo hiểm trả chớ đợi như anh bạn mình, bị ung thư phải chữa trị khá mệt. Phải nghỉ làm rồi về hưu luôn vì khá mệt. Sau khi điều trị thì sức khỏe không còn như xưa nên về hưu sớm ra bolsa uống cà phê mỗi ngày. 

Bệnh ung thư là bệnh thời đại. Người xưa hay nói bệnh tòng khẩu nhập. Ngày nay chúng ta ăn đủ loại và nhiều nhất là thức ăn không được sạch như xưa. Thực phẩm được công nghệ hóa và biến chế, sử dụng khá nhiều đường và hóa chất để bảo quản đưa đến việc hủy hoại tế bào và đưa đến tế bào ung thư. Chúng  ta ráng ăn uống cẩn thận. Thanh lọc cơ thể đều đặn để giúp tái sinh các tế bào xấu. Mình có kể mấy vụ này khá nhiều trên bờ lốc của mình. Mình thấy trên mạng có ông này báo tin như sau:

I got a colonoscopy at 50, like you're supposed to. All clear. No polyps. "See you in 10 years" 7 years later I was diagnosed with stage 4 colon cancer. Spread to my liver. That was 2 years ago. So far so good.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen 
Nguyễn Hoàng Sơn 

Trả hết về người

 Hôm trước, gặp ông Tám Bolsa, nghe ông ta kể mấy ông bạn thân, bị tiểu đường nên nay hết rờ vợ, xao lãng việc nộp thóc. Ngạc nhiên mình hỏi thì ông Tám Bolsa nói tiểu đường khiến đàn ông liệt dương. Tò mò mình tìm tài liệu đọc thì rút vài điều thú vị. Đàn ông bị liệt dương còn phụ nữ cũng na ná khi về già, cũng hết muốn chồng nộp thóc, chẳng bù lại thời mới cưới nhau, làm rung chuyển giường hàng đêm.

Ông Tám còn kêu mấy ông bạn già khi hội họp, đi tiểu đều nhường ông ta đi trước vì họ có vấn đề đi tè lâu.

Theo thống kê thì hơn phân nữa những ai bị tiểu đường đều có vấn đề liên đới đến thoả mãn sinh lý. Điểm may là có cách để chửa trị, ngoại trừ không muốn nhìn chồng hay mụ vợ sau bao nhiêu năm máu lửa, nội chiến từng ngày.


Theo nghiên cứu của tiểu bang Massachussetts về đàn ông lớn tuổi, đàn ông có bệnh tiểu đường thì khả năng bị bệnh liệt dương lên đến gấp 3 đàn ông bình thường. Người Mỹ gọi “erectile dysfunction (ED)”. Bệnh này đến với người đàn ông bị tiểu đường sớm hơn 10-15 năm đàn ông bình thường. Căn bệnh này có thể đưa đến những vấn đề khác cho người đàn ông như bệnh trầm cảm, thiếu tự tin, lo ngại khi hành lạc…

Về phụ nữ cũng có những vấn đề về sinh lý khi bị bệnh tiểu đường. Họ không còn hứng thú khi làm tình, sợ đau khi hành lạc, không còn cảm nhận sự khoái cảm. Ngoài ra hay bị lộn xộn ở chỗ kín, đường tiểu hay bị nhiễm trùng như urinary tract infections (UTIs),…

Lý do chính là lượng đường Glucose cao, gây ảnh hưởng đến sức khoẻ và sinh lý. Theo nghiên cứu thì chỉ số A1C (đo lượng đường lâu dài) càng cao thì vấn đề con chim đa đa không hồi phục được đành bay xa như bài hát. Nhiều khi đàn ông lo sợ dương vật không cương hoành tráng được nên bị khủng hoảng tâm lý. Ngược lại lượng A1C của phụ nữ đưa đến không thích giao hợp chưa được các nghiên cứu xác nhận. Nhưng lượng A1C càng cao thì chỉ số bị UTIs càng nhiều khiến ông chồng chỉ biết ngồi ca buồn vào hồn không tên, thức giấc nữa đêm mò vợ, nàng biểu đừng đụng tôi… lượng đường Glucose cao thì dẫn đến tình trạng đau khi giao hợp.

Đầu óc cần thoải mái mới giúp con chim đa đa hoành tráng lên được. Khi lên cân nhiều thì giảm lượng nitric oxide (NO) trong cơ thể. Loại này giúp các cơ bắp thư giản, giúp máu chảy về vùng cấm địa để giúp cương con chim đa đa. Khi béo phì thì khiến đối tượng cảm thấy ít hấp dẫn về ngoại hình.

Phụ nữ có vấn đề về hormone, làm xáo trộn về sinh lý, nhất phụ nữ béo phì. Tương tự đàn ông béo phì thì sẽ giảm testosterone, đưa đến sự giảm thèm ân ái và con chim đa đa bay xa.

Đời sống hàng ngày không được chuẩn lắm khi ăn uống không điều độ, uống rượu, hút thuốc, không tập thể dục, bị stress,… đủ thứ trong cuộc sống hiện tại dẫn đến những vấn đề sinh lý không bình thường.

Vấn nạn của bệnh liệt dương là có khả năng khiến đàn ông bị bệnh trầm cảm. Các nghiên cứu khác cũng đưa đến kết luận về phụ nữ béo phì và bệnh tiểu đường. Bệnh tiểu đường và bệnh trầm cảm sẽ khiến chúng ta không thích gần gũi với người hôn phối, thậm chí ngủ riêng phòng. Nhiều vụ ly dị xẩy ra vì một trong người không còn thích giao cấu, gần gũi khi lên giường.


Xem truyền hình thấy quảng cáo nhiều về mấy loại thuốc trị bệnh liệt dương. Thấy ông chồng vui vẻ, bà vợ mặt sáng sủa như mặt trời cách mạng, ôm nhau đi bên nhau về ánh hoàng hôn của cuộc đời. Vấn đề là chỉ hiệu nghiệm cho độ 50% đàn ông bị bệnh tiểu đường loại 1 và loại 2. Nghe nói có máy bơm cho dương vật cường dương hay chích vào gì đó. Ngoài ra có phẫu thuật. Mình nhớ ông Larry quen, kể là có giải phẫu lâu rồi khiến con chim đa đa lúc nào cũng tung cánh chim bay về tổ ấm khiến mấy bà bạn ngạc nhiên. Ông ta không dám nói thật sợ mấy bà Chán Mớ Đời. Ông ta còn giao hợp đến năm 82 tuổi, khi bị bệnh ung thư thì nói bác sĩ cho uống thuốc gì đó khiến con chim tắt tiếng luôn. Ông ta kể được bác sĩ cho toa thuốc cường dương, một loại tương tự Viagra nhưng rẻ hơn.

Những ai có lượng ít testosterone thì nếu chữa lành vụ này sẽ giúp con chim phấn khởi hồ hởi lại. Tin mừng cho đàn ông bị bệnh tiểu đường. Có một cách trị liệu mới gọi là low-intensity shockwave therapy, dùng một chiếc đũa tạo những làn sóng âm thanh để giúp máu lưu thông đến dương vật mà tờ báo Sexual Medicine Reviews nhận xét rất hiệu nghiệm cho những ai bị bệnh tiểu đường. Bác nào đã thử rồi, cho mọi người biết. Em sẽ giữ kín danh tánh. Cảm ơn.

Ngoài ra các nhà nghiên cứu cho rằng thay đổi đời sống có thể giúp phục hồi chức năng của con chiêm đa đa như tham khảo các cố vấn về gia đình, ngưng hút thuốc, giảm cân, ngừng uống rượu hoặc chuyển đổi các loại thuốc vì có nhiều thuốc gây hiệu ứng phụ như trường hợp ông Larry, từ khi bác sĩ cho ông ta uống một loại thuốc gì để trị bệnh ung thư nơi mũi thì con chim đa đa của ông ta tan nát đời luôn.

Về phụ nữ bị tiểu đường thì bác sĩ khuyến khích giảm cân, tập thể dục, chữa trị cá nhân hay cùng với người bạn đời, dùng dầu để bớt khô hay dùng gia laser vào âm hộ để cấu tạo lại các làn da,… đừng sử dụng thuốc khiến giảm thiểu sự ham muốn sinh lý như ông Larry uống thuốc chữa bệnh ung thu. Nhất là giảm stress.

Họ khuyến khích ăn uống theo chế độ Địa Trung Hải, để giảm cân, giảm đường,… mình nhớ có xem một phim tài liệu về người Peru, ăn khoai tây đen chôn trên núi. Có ông lão trên 100 tuổi có cô vợ trẻ và có con nhỏ 10 tuổi kinh. Tháng 4 vừa rồi, leo núi Machu Pichu, mình có ăn được một lần nhưng chả thấy gì cả. Chắc leo núi cả ngày nên tối chỉ muốn ngủ để lấy lại sức. Ngược lại đi Ai Cập và Jordan vừa rồi, ăn uống theo chế độ Địa Trung Hải, thêm đi chơi không bị stress nên hay mi đồng chí gái. Chán Mớ Đời 

Người ta khuyên nên ăn uống theo chế độ Địa Trung Hải và tham gia các sinh hoạt cộng đồng để tránh bệnh trầm cảm. Quan trọng là nên nói cho bác sĩ hay nhóm y tế của mình thay vì đợi họ nêu lên vấn đề. Đây là một vấn đề tế nhị nên ít ai dám hỏi mà nếu không hỏi thì khó mà hiểu được vấn đề để giúp cuộc sống mình vui tươi hơn nhất là lao vào vùng trầm cảm.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo giang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 





Những nguy cơ khi sống lâu tại Hoa Kỳ

 Dạo mình mới sang Hoa Kỳ, thấy mấy người đồng nghiệp lớn tuổi lo ngại về quỹ hưu trí. Họ nói đến ERISA và luật Revenue Act, thành lập 401(k) đã thay đổi các quỹ hưu trí của công ty tư nhân nên người Mỹ lo ngại về hưu trí. Các công ty có quỹ hưu trí cho các nhân viên đã về hưu khiến họ phải phá sản như Sears, các công ty sản xuất xe hơi như GM, Ford,..đã không có tiền bạc để phát triển các loại xe mới, mất địa vị thương trường trên thế giới so với xe Nhật Bản và Nam Hàn.

Mình nghĩ làm việc vài năm ở Hoa Kỳ rồi trở về Âu châu nên không để ý lắm. Hàng năm, có mấy đại diện công ty bảo hiểm và quỹ hưu trí, đến công ty để thuyết trình, mình ngồi nghe, chỉ biết ngáp, không hiểu gì cả. Không ngờ cuộc đời sắp xếp mình định cư luôn tại Hoa Kỳ đến nay. Nay đồng chí gái nghỉ hưu sớm nên chú ý đến tiền bạc để hai vợ chồng có thể sinh sống đến khi theo ông bà.

Đa số người Mỹ thuộc thế hệ trước mình, đi làm cả đời cho công ty rồi khi hưu trí thì được công ty trả hưu trí nhất là bảo hiểm sức khoẻ nên khi mấy luật kể trên, được áp dụng vào thế hệ mình thì bở ngỡ. Lý do là tại trường học, người ta không dạy về tài chánh, đầu tư nên khi ra đời không ai được trang bị hành trang về kiến thức tài chánh, kinh tế để tự lo cho khi mình về hưu.

Nên nhớ giáo dục hiện tại bắt nguồn từ thời cách mạng kỹ nghệ, họ dạy chúng ta trở nên những người công nhân ngoan ngoãn, tận tuỵ cả đời cho công ty, một kẻ nô lệ của thế kỷ 19, 20. Công ty nói mình ráng chăm chỉ làm việc để khi hưu trí họ sẽ nuôi nấng mình. Hưu trí khi xưa là 65 tuổi, mà đa số người Mỹ chết trước 63.5 tuổi.

Ngày nay chỉ có những người nào làm cho chính phủ thì khi hưu trí được nhận tất cả những ưu tiên của người hưu trí còn những ai làm cho tư nhân là ngọng. Chúng ta là những người đi làm đóng thuế để nuôi họ. Giác ngộ cách mạng hơi bị trễ. Có phong trào tìm cách huỷ bỏ vụ hưu trí này nhưng cũng khó vì các đại biểu không muốn mất quyền lợi của họ.

Người ta cho biết 90% người Mỹ không có tiền để dành trên $5,000. Dù là hưu trí và tiết kiệm. Lý do là không được giảng dạy tại trường học nên khi đi làm nghe đến tài chánh là ngáp như mình.

Đa số dựa vào số tiền an sinh xã hội mà mình đã đóng 7.3% khi đi làm, đến khi hưu trí thì sống bám vào dù họ nới chỉ là lợi tức phụ. Vấn đề là khi chính phủ Hoa Kỳ thành lập quỹ an sinh xã hội, người Mỹ trung bình chết vào lúc 63.5 tuổi. Nghĩa là họ chết 18 tháng trước khi nhận được tấm ngân phiếu đầu tiên. Nếu họ không có con cái, vợ hay chồng thì chính phủ lấy luôn. Người vợ may mắn sống lâu hơn thì nhận được số tiền an sinh xã hội của người chồng đến khi qua đời còn không thì chính phủ không phải trả. Người Mỹ già rất được các cô gái trẻ ở các nước khác yêu chuộng vì cứ bắt ông chồng già trả bài qua đêm thì sẽ theo ông bà, họ có thể lãnh tiền an sinh xã hội của người chồng quá cố đến khi chết.

Ngày nay với sự tiến bộ của khoa học và y khoa, người Mỹ sống trung bình đến 76 tuổi và phụ nữ thì trung bình đến 82 tuổi. Tương lai có nhiều bất trắc về sức khoẻ, thị trường chứng khoán lên xuống bất thường, chúng ta lo lắng về số tiền có thể sống thoải mái đến mãn đời. Điển hình năm 2008, các nhân viên của công ty ENRON bị trắng tay khi công ty này bị phá sản. Vừa bị sa thải vừa trắng tay về quỹ hưu trí. Do đó chúng ta không nên tin vào công ty của mình đi làm. Amazon hôm qua là công ty ai cũng muốn vào làm việc, nay thì họ sa thải như điên. Dạo này người ta đánh Twitter sa thải nhân viên để quần chúng quên các công ty khác cũng đang sa thải nhân viên nhiều. Kinh tế đang te tua, họ chỉ cố cầm cự đến hôm nay để hốt phiếu, sau đó thì như JUdith Piaf  hát Non, je ne regrette rien. Mới đi bầu xong, dù biết người mình bầu sẽ không trung cử.

Một trong những nguy cơ của thế hệ thường được gọi là Babyboomers là sống lâu hơn thế hệ trước. Theo thống kê thì năm 1950, người Mỹ sống trung bình đến 68.14 tuổi và năm 2021 là 76.1 tuổi. Các công ty bảo hiểm nhân thọ cho biết là nếu cặp vợ chồng nào sống đến 65 tuổi thì một trong hai người có khả năng sống đến tuổi 93 (có đến 25% có khả năng sống đến 98 tuổi). Nguy cơ lớn nhất trong trường hợp này là người hưu trí có thể xài hết tiền để dành của mình. Sống 30 năm sau khi về hưu nhất là sức khoẻ yếu đi, bệnh hoạn nhiều hơn.

Các chuyên viên tài chánh đề nghị là nên chia ngân sách của mình ra làm 3 giai đoạn, nhằm đáp ứng cần thiết cho hôm nay, giải đoạn trong 5 năm tới và những gì cần thiết trong tương lai trong suốt 30 năm tới.

Ngoài ra, họ đề nghị là không nên lấy tiền an sinh xã hội khi mới về hưu, nên đợi đến 70 tuổi thì lãnh thì sẽ nhận thêm 8% cho mỗi năm. Vấn đề là không ai biết được mình sẽ sống đến khi nào để lo toan tài chánh để tránh lạm phát, thuế và các chi phí về y tế. Mình thì 62 tuổi đã nhận tiền này nên rất ít. Trên thực tế thì nếu sống lâu thì lấy tiền sớm lợi hơn. Mình đã làm con toán về vụ này rồi.

Lạm phát là kẻ thù vô hình của người hưu trí. Từ 1914 lạm phát trung bình mỗi năm là 3.24% khiến đồng tiền cua mình mất giá, nhất là năm nay lên đến 8-9%. Họ đề nghị chúng ta mua trái phiếu của chính phủ (TIPS) và Series I Bonds vì có lần lên 9.62%. Vấn đề là chỉ cho phép mua tối đa là $10,000 và hai vợ chồng là $20,000.

Nguy cơ thứ 2 là đóng thuế. Luật năm 2017 dưới thời ông Trump đã giảm thuế cho những người có lợi tức cao xuống 37% nhưng sẽ được xoá bỏ vào năm 2026. Người hưu trí và còn làm việc vẫn phải bị đánh thuế vào tiền hưu trí, tiền lời ngân hàng, municipal bond, và tiền rút ra từ quỹ hưu trí như 401(k), IRA và tiền an sinh xã hội, có thể bị đánh thuế nếu lợi tức cao.

Năm 2022, cá nhân từ $25,000-$34,000 hay cặp vợ chồng từ $32,000-$44,000, 50% tiền an sinh xã hội có thể bị đánh thuế. Nếu nhiều hơn thì có thể số tiền 85% an sinh xã hội sẽ bị đánh thuế. Mấy tên cố vấn tài chánh thường nói là khi về hưu, chúng ta đóng thuế ít lại vì không đi làm. Vấn đề là hai vợ chồng có thể sống tại Cali với lợi tức $44,000/ năm. Tiền nhà, tiền thuế, tiền bảo hiểm, tiền bú xua la mua. Chán Mớ Đời 

Đó chưa kể một loại thuế khác là phải đóng Medicare Part B premium, rẻ nhất là $170.10 và cao nhất là $578.30 cho mỗi tháng. Điển hình một người có MAGI (modified adjusted gross income) là $150,000 và năm 2020, họ phải đống Medicare Part B là $340.20 cho mỗi tháng, và năm 2023 sẽ xem MAGI của năm 2021. Cho nên ở xứ tư bản dẫy chết này thì phải nghèo cùng đinh hay giàu cực đỉnh thì mới sống yên vui tự tại. Nghèo thì chính phủ bao hết còn giàu thì trả $500/ tháng là vui vẻ. Mình có anh bạn bác sĩ về hưu sớm, trả hơn $2,000/ tháng tiền bảo hiểm sức khoẻ cho hai vợ chồng. Vợ mình trả obamacare, đợi đến 65 tuổi. Kinh

Do đó người ta khuyên là chúng ta nên chuyển từ từ 401(k) hay ỈRA qua Roth để trong tương lai, khi rút tiền từ quỹ Roth sẽ không bị đánh thuế. Nên thành lập HSA (health Savings Account) để trả tiền cho Medicare Part B sau này. Mỗi năm như 2022, được bỏ vào $3,650 cho mỗi người, hai vợ chồng có thể bỏ vào $7,300 nếu trên $55 tuổi thì thêm $1,000. Nên dùng Self-directed HSA. Cuối tuần này mình đi Puerto Rico để học thêm có cách nào sử dụng quỹ này để đầu tư thêm, sau này cần trả tiền nhà thương,… mình rất tiếc quỹ học vấn của con mình đã xài hết khi con vào đại học, thay vì giữ để chuyển qua cháu của mình. Ngu thì chịu. Tưởng tượng khi cháu nội hay ngoại đến tuổi học đại học có mấy chục triệu là vui rồi. Mình đóng bố mất 2 trương mục này đến khi gặp ông luật sư CPA chửi mới giác ngộ cách mạng.

Vẫn biết người tính không bằng trời tính nhưng thà tính trước để đỡ lo lắng, ngủ yên mộng mị đêm dài. Rồi chuyện gì đến sẽ đến, không tiếc nuối.

Nguy cơ về y phí khi về hưu trí. Người ta ước tính một cặp vợ chồng về hưu vào tuổi 65 vào năm 2022, cần $315,000 tiền để dành sau khi bị đánh thuế để trả chi phí các dịch vụ y tế trong tương lai. Về già thì bệnh tật đau nhiều, trả bảo hiểm Part B, tiền thuốc, đi bác sĩ phải đóng thêm (co-pay), bảo hiểm và những lặt vặt khác. Mình nói chuyện với nhiều người quen Mỹ, họ kể là mỗi tháng trả thêm tiền thuốc men là $600/ tháng hay $7,200/ năm sau khi đánh thuế xem như $10,000/ năm. Do đó chúng ta phải cẩn thận, nghĩ đến các chi tiêu về y tế. Có ông Mỹ quen, kể là có người em ở Ecuador, nên thuốc men gì nhờ ông em mua gửi qua Mỹ, rẻ bội phần.

Nguy cơ khác là về Long Term Care khi đến tuổi bận tả lại, đầu óc trả nhớ về không. Theo tin tức cho biết thì năm 2021 tiền ở trong các viện dưỡng lão, trung bình là $54,000 còn ở nhà thì $61,776 và một phòng riêng trong một viện dưỡng lão lên đến $149,947 và họ cho biết vào năm 2051 thì sẽ lên đến $230,347. Đó là ước tính năm ngoái nhưng năm nay lạm phát lên 9%. Tiếp tục như vậy sẽ lên một triệu một năm. Kinh hoàng.

Mấy cố vấn tài chánh khuyên mua bảo hiểm long term care, vấn đề là rất đắt và họ chỉ trả tối đa là 7 năm. Mình chết trước thì họ lời còn sống lâu hơn 7 năm vào viện dưỡng lão thì mình ngọng. Nói chung thì mình có tính gì đi nữa, vẫn không biết được ngày mai, ngày nào là ngày cuối cùng trên đời.

Chúng ta nên làm HSA để về già có thể trả tiền Medicare Part B, thuốc than. Tiền bỏ vào HSA được khấu trừ thuế. Chuyển dần 401(k) hay Ira qua Roth Ira để khi về già rút tiền ra không bị đánh thuế. Nên thành lập các trương mục Self-directed thay vì trương mục thường thì mình không có khả năng đầu tư vào những ngành khác thay vì chỉ có cổ phiếu và trái phiếu. Khi thành lập HSA, họ cho mình cái thẻ nên khi đi khám sức khoẻ, những gì cần phải trả thêm thì sử dụng thẻ này để thanh toán, không bị đánh thuế.

Các cố vấn tài chánh cứ dụ mình đổi 401(k) qua Annuity để họ ăn hoa hồng nhiều. Do đó nên tránh vụ này. Mình có kể vụ này rồi, ai tò mò thì kiếm trên bờ lốc của mình.

Từ khi mình có medicare, bác sĩ và nhà thương hay dược sĩ cứ gọi mình tới tấp, bảo đi khám đủ trò. Mình kêu là đã khám định kỳ rồi. Gặp bác sĩ thì họ kêu uống thuốc đủ trò. Hỏi một anh bạn bác sĩ thì được biết mỗi năm, mình có độ $8,000 của Medicare nên nhà thương và bác sĩ muốn triệt tiêu số tiền $8,000 của chính phủ nên gọi và doạ đủ trò.

Ai vào bị doạ sợ quá uống thuốc hay đi khám đủ trò rồi dính phải thuốc là coi như cả đời phải mua thuốc uống đủ trò. Mình đã kể rồi. Chán Mớ Đời 

Có mấy người ở Việt Nam, ngạc nhiên về những gì mình kể vì họ nghĩ Hoa Kỳ là thiên đường. Thiên đường cho những người vô sản. Ai di dân sang đây, không tiền bạc thì nhà nước lo hết. Về già, có người đến nhà tắm rữa, giặt áo quần, đi chợ cho mấy tiếng trong tuần. Hay chở đi bác sĩ,… còn ai mà làm việc, có chút tài sản thì đóng thuế để nuôi mấy người vô sản.

Do đó ở Hoa Kỳ, chỉ có hai loại người là sướng: vo sản và tư bản còn những ai trung lưu thì bị chính phủ đè lưng ra mà đánh thuế. Xong om

Lương y như Kế Mẫu 

Nguyễn Hoàng Sơn 

(opens in .

(opens .