Ăn uống khi du lịch

Mình có quen một cặp lớn tuổi hơn mình ở miền nam Cali. Mỗi lần đi du lịch xa là thấy họ tải các tấm ảnh trải nghiệm ăn uống nơi xứ lạ quê người. Cặp này thích ăn uống như Tây đầm, uống rượu này nọ. Có lần họ rủ hai vợ chồng đi du lịch chung nhưng vào giờ chót chỉ mình và đồng chí gái đi vì chị vợ bị đau chân hay sao đó. 

Một tiệm ăn quên tên thấy họ trang trí các bức tượng to đùng thêm người tiếp viên bận đồ nên chỉ đoán là ở Hy Lạp

Đồng chí gái với mình thì không chú ý tới ăn uống. Đi du lịch thì ăn các món dân dã bình dân của người dân sở tại là vui rồi vì không thích ăn lắm. Hai vợ chồng không uống rượu nên không rành về “savoir de vivre” của người Pháp lắm. Mình thích viếng thăm các nơi đẹp, Mỹ thuật nên có những tiệm ăn được trang trí đẹp lộng lẫy nên tìm đến để trải nghiệm. Ngày nay có những địa danh nổi tiếng vì trước đây có những văn hào, thi sĩ nổi tiếng đã từng ghé lại thì chúng ta chỉ gặp toàn du khách nên tránh vì chả có gì là đặc biệt. Có thể đi ngang cho biết chớ ăn uống đắt tiền mà gặp toàn du khách. Không tạo lại khung cảnh của ngày xưa lắm. Nắm ngoái mình về Paris, đi ngang tiệm Les 2 Magots, thấy toàn du khách ngồi, khác với 50 năm trước khi mình có đến vài lần với đám bạn học chung vì trường ở gần đây.

Người ta nói vẻ đẹp nuôi dưỡng tâm hồn nhưng nếu chúng ta ăn trong ánh sáng lung linh của đèn cầy, trong khung cảnh trên đỉnh núi hay trong các hang động. Đó không còn là thức ăn thuần chính mà được xem trải nghiệm cuộc sống, tạo dựng kỷ niệm khi đời đã rong rêu mà chúng ta khó quên. Trong cuộc đời giang hồ của mình từ khi còn ở Âu châu đến nay, mình du lịch trên 60 nước. Tuần tới sẽ đi thêm 3 nước cho đủ 70 thì kể các trải nghiệm về ăn uống tại xứ lạ quê người thì chắc không bao giờ hết.

Như có một lần ở Barcelona, đi ăn với đồng chí gái vào ban đêm trên đỉnh đồi Montjuic nhìn xuống thành phố này. Một tiệm ăn phải đặt bàn đâu mấy tháng trước khi sang barcelona, phải trả tiền phân nữa trước vì mỗi đêm họ chỉ nhận 12 thực khách. Nếu vì lý do gì mình không đến thì họ vớt tiền đặt cọc. Mình thuộc dạng gà chạng vạng là lên chuồng mà bữa ăn khởi đầu 9 giờ đêm, là giờ mình đi ngủ. Thuê taxi chở đến sớm hơn và đợi ở ngoài đến đúng giờ họ mới mở cửa. Hôm đó chỉ có 2 bàn 12 người. Khởi đầu bữa ăn từ 9 giờ tối đến 12 giờ đêm, ăn 14 món và không biết bao nhiêu loại rượu, mình không uống rượu nên họ đổi nước trái cây đủ loại cho mỗi món ăn, khiến mình ngủ gà ngủ gật khi ăn.

Hay gần đây khi hai vợ chồng đi viếng Capadoccia ở Thổ Nhĩ Kỳ, ngồi trên đỉnh đồi đá, xung quanh, ánh sáng của hoàng hôn từ từ tắt lịm trên các hang động đá khác thường rất là đẹp tuyệt vời. Phải công nhận ánh sáng chiều đó quá đỉnh, rất đẹp. Hai vợ chồng kêu một món đặc sản của vùng này, quá ngon. Món được nấu trong cái thố, đậy lại và trét đất sét để bịt kín cái thố bỏ vào lò lửa. Hôm sau thuê xe chở đến một khu nghỉ dưỡng vắng như chùa bà đanh nhưng thức ăn quá ngon, chỉ có hai vợ chồng được hầu hạ như 2 tên nông dân lạc vào nhà Thỗ.

Có những tiệm ăn trên thế giới mà du khách muốn được ghé vào để trải nghiệm. Mình hy vọng có dịp dẫn đồng chí gái đến trải nghiệm mấy nơi này:

Năm ngoái về Paris, mình có mời gia đình cô em đi ăn ở tiệm “Le Train Blue” trong nhà ga xe lửa Lyon mà mình đã có kể rồi. Thuộc thời La Belle Époque, trang trí rất đẹp. Chỉ cần ngồi đây ăn hay uống là cảm thấy đang ở trạng thái khá xa lạ. Có thực khách người Pháp đến ăn nhưng đa số là du khách. Nói chung ngồi ăn trong khung cảnh được trang trí đẹp thì nông dân như mình cũng vẫn có cảm xúc trước vẽ đẹp nhất là các món ăn ngon. Nông dân như mình thì đẫn hết mấy miếng bánh mì. Cho thấy khi xưa đi chơi, bằng xe lửa đối với người pháp là một trải nghiệm, xe dừng họ ghé vào ăn trưa hay tối trước khi xe lửa chuyển hành. Ngày nay chúng ta ăn cái gì cho lẹ hay vào tiệm ăn, cứ bấm bấm cái điện thoại. Chúng ta mất đi tỉnh thức về cuộc sống.

Thật ra đến mấy chỗ này, nếu được bận đồ của thời La Belle époque, sẽ có cảm hứng hơn nhiều. Nhớ khi xưa, ở trường có hay làm các Bal, có năm bận áo quần theo thời La Belle époque , đội mũ như Claude money, đủ trò khá vui. Nay vào thấy du khách kéo Vali, rẹt rẹt, đa số là người Mỹ hay Nhật và đại Hàn. Thường mấy chốn này ít có cả bầy du khách nên thường thấy 1 hay 2 người người Nhật hoặc đại Hàn.

Polignano A Mare, Ý Đại Lợi 

Ở bên Ý Đại Lợi, vùng biển Adriatic có một tiệm ăn gọi là Grotta Palazzese, ở Polignano a Mare, gần Bari. Mình có ghé lại thành phố này vẽ những dạo đó chỉ ăn pasta thôi, cũng có thể tiệm này chưa mở. Tiệm ăn được dựng lên trong hang đá ngay bờ biển. Ngồi ăn mà nghe sóng vỗ vào ghềnh đá, trong ánh sáng lung linh của cây nến, nhìn mụ vợ ăn ào ào. Đó không thể xem là bữa ăn tối mà là một đêm để nhớ một đời. Mình đoán chắc là đắt tiền vì chỉ có mấy bàn.

Có một nơi mình muốn đến nhưng phải đợi ông thần Puchin chết mới bò lại được. Để xem trạm xe điện ngầm Mạc tư Khoa và ghé tiệm ăn Turandot để xem trần nhà được thiết kế kiểu Baroque với những chandelier để chiêm ngưỡng khung cảnh vua chúa thời xưa như đi xem Opera, như điện Versailles, sống xa hoa, xa rời nhân dân để họ làm cách mạng tiêu diệt hết. Thay vào đó một lớp lãnh đạo khác cũng gian hùm hay tàn bạo hơn.

Hay trở lại Luân Đôn để ghé tiệm Clos Maggiore, được xem là tiệm ăn lãng mạn nhất thủ đô sương mù này.

Lần sau trở lại Paris, phải đến ăn ở tiệm Beefbar để xem các đá Cẩm thạch, gương được khắc trổ và thịt bò. Sàn nhà quá đỉnh. Chỉ cần ăn món rẻ tiền để vào xem là đủ mãn nguyện.

Hôm sau ghé tiệm Pink Mamma, đoán là tiệm ăn Ý Đại Lợi, hiện đại hơn nhưng tràn đầy sức sống, ít du khách. Nhưng khó vì mụ vợ không thích pháp.

Không biết có dịp trở lại Cabo San Lucas hay không vì đã đến nay nhiều lần nhưng nếu các bác có dịp đến đây thì nên ghé lại tiệm El Farallon, Mễ Tây Cơ, tiệm ăn này được thiết kế ngay sườn đồi của vách đá. Chiều ra đây ăn nhìn hoàng hôn từ từ lặn xuống Thái Bình Dương. Mình có trải nghiệm được bữa ăn ở Matzatlan, Mễ Tây Cơ không xa chỗ này. Buổi chiều vợ chồng chị vợ và vợ chồng mình. Họ làm một cái lều ngay bãi biển cho tụi này, có hai người hầu. Ăn uống no nê nhìn hoàng hôn lịm dần trong màu tím. Ông anh cột chèo cứ nhắc hoài đến bữa ăn tối này.

Hay lần mình dẫn bà cụ đi Thái Lan, cạnh Phuket có một hòn đảo. Hai mẹ con ngồi ngày biển ăn nhìn hoàng hôn đẹp mê hồn. Một trong nhưng kỷ niệm đẹp vối mẹ mình.

Lần sau đi thăm con gái ở New York chắc phải ghé lại tiệm Le Bernardin, nghe nói thức ăn đồ biển rất ngon. Tên thì có lẻ là đầu bếp người Pháp. 

Trở lạI PARIS, sẽ dẫn mụ vợ đến viện bảo tàng Orsay, một nhà ga xe lửa cũ gần trường mình học khi xưa, cạnh sông Seine, sau được cải tạo thành viện bảo tàng, thức ăn thì không ngon lắm nhưng khung cảnh thì quá đẹp. Mình có đến khi mới mở cửa.

Ai đến Budapest, Hung Gia lợi nên ghé tiệm cà phê New York rất đẹp. May mấy ông cộng sản khi xưa không đập phá. Mình chỉ vào xem sơ sơ vì đông quá. Nếu có trở lại thì sẽ đặt chỗ trước để uống cà phê ăn bánh của họ.

Mình không thích ăn uống lắm nhưng đi du lịch thường muốn xem Mỹ thuật của những tiệm ăn vì trang trí nội thất rất quan trọng để thực khách có thể ăn và trải nghiệm. Để xem kiến trúc để hiểu lịch sử của thành phố, của xứ này quyện vào thức ăn, ẩm thực. Chớ còn ngồi ăn 3 tiếng đồng hồ thì Chán Mớ Đời.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Lại chuyện lá cờ

Hôm nay trời mưa. Chạy lên vườn thấy thợ đến rồi về, không hái bơ. Mình cũng bò về luôn. Mưa thì đỡ tốn tiền nước nhưng lại không làm được việc. Trưa đi gặp một ông thần quen trên mạng, mời đi ăn vì anh ta muốn hỏi mình chuyện về bán hay không bán nhà. Đến nơi thì thấy anh ta đi với một chị mới di dân sang Hoa Kỳ với 3 đứa con. Tại sao người khá giả tại Việt Nam vẫn tiếp tục ra đi.

Chị ta kể, có căn nhà cho thuê từ 8 năm qua, nay mới lấy lại vì người mướn chỉ muốn trả có $2,650/ tháng trong khi các mặt bằng trong khu vực thì độ $2,800. Mình nói chị lấy lại phải sửa chửa lại, sơn phết mất cả $14,500 như người quản lý báo cáo, trong khi để yên, lấy $2,650 vẫn lợi hơn thay vì tốn $14,500 mà chỉ được có $150/ tháng hay $1,800/ năm, mất đến 9 năm trời mới lấy lại vốn thì không lợi. Bán thì phải đóng thuế vì chị ta mua lâu rồi mà nhà đang xuống.

Chị ta hỏi nên bán hay giữ. Mình nói không biết tuỳ hoàn cảnh của chị chớ mình đâu biết tài chánh của chị ta ra sao mà xía vô. Có lẻ cách tốt nhất là bán rồi mua một chung cư đa hộ độ 5 căn trở lên thì dễ mượn tiền ngân hàng vì mới qua nên không có tín dụng. Mua chung cư đa hộ trên 5 căn thì được xem nợ thương mại nên ngân hàng chỉ xét trên số tiền mướn và cho mượn thay vì phải xét tín dụng của mình nếu mua 4 căn trở xuống. Con mình đang kiếm chung cư mua thì mình nói tìm trên 5 căn hộ mà mua vì chúng còn trẻ nên chưa có tín dụng. Như vậy mua mấy căn rồi cho thuê mấy căn kia, ở một căn và từ từ tạo dựng tỷ số tín dụng lên sau này.

Ông thần nói chị này sinh sau 1975 nên khi sang đây thấy lá cờ Việt Nam Cộng Hoà thì kêu cờ 3 Que. Khiến mình cười vì đó là quen mồm của người Việt. Mẹ mình cũng kêu Giải phóng vô đây khổ lắm con. Đó là quen mồm nói những có thể sẽ gây hiểu lầm. Gặp người bị nạn cộng sản thì họ kêu là ngày quốc hận. Chị ta nói mấy đứa con cũng khó chịu hay ngạc nhiên khi thấy cờ Việt Nam Cộng Hoà khi ra Bolsa khiến mình buồn cười. Con mình đi học, cô giáo bảo vẽ cờ Việt Nam thì chúng cũng vẽ cờ đỏ sao vàng vì lên mạng thấy. Chỉ sau này đi hướng đạo thì thấy chào cờ vàng 3 gạch mới từ từ hiểu. 

Thật ra lá cờ vàng 3 sọc này có từ lâu khi triều đình nhà Nguyễn lấy quẻ Ly (離) (☲), một vạch đứt giữa hai vạch liền, trong kinh dịch để làm cờ xứ mình. Sau khi vua Bảo đại thoái vị thì chính phủ Trần Trọng Kim sử dụng Quẻ Càn gồm ba vạch liền (☰), tượng trưng cho trời, sức mạnh, sự sáng tạo và quyền lực. Ba sọc đỏ trên nền vàng của lá cờ được giải thích là biểu tượng của quẻ Càn, đại diện cho sự thống nhất của ba miền Bắc, Trung, Nam Việt Nam, đồng thời nói lên tinh thần quốc gia và ý chí mạnh mẽ của dân tộc. Màu vàng nền cờ tượng trưng cho hành Thổ, liên quan đến chủ quyền quốc gia, trong khi màu đỏ của các sọc thuộc hành Hỏa, biểu thị phương Nam và sự thịnh vượng. Hồi nhỏ nghe người lớn giải thích là da vàng máu đỏ.

Cờ này được sử dụng sau khi chính phủ Trần Trọng Kim lên còn lá cờ Nhà Nguyễn theo quẻ Ly.

Hình như cờ Nam Hàn cũng lấy mấy quẻ trong Kinh Dịch và thêm biểu tượng Âm Dương để làm cờ cho quốc gia của họ. Cờ Nam Hàn (Taegeukgi) được lấy từ triết lý Kinh Dịch, cụ thể là các quẻ trong Bát Quái. Bốn góc của lá cờ có bốn quẻ chính từ Kinh Dịch, mỗi quẻ mang một ý nghĩa riêng:

1.  Càn (乾) (☰, ba vạch liền, góc trên bên trái): Tượng trưng cho trời, sức mạnh, sự sáng tạo và khởi đầu.

2.  Khôn (坤) (☷, ba vạch đứt, góc dưới bên phải): Tượng trưng cho đất, sự nuôi dưỡng, nhu thuận và ổn định.

3.  Cảm (坎) (☵, một vạch liền giữa hai vạch đứt, góc dưới bên trái): Tượng trưng cho nước, sự nguy hiểm, linh hoạt và sâu sắc.

4.  Ly (離) (☲, một vạch đứt giữa hai vạch liền, góc trên bên phải): Tượng trưng cho lửa, sự sáng tỏ, gắn kết và nhiệt huyết.

Hình tròn Taegeuk ở trung tâm cờ thể hiện sự cân bằng âm dương, một khái niệm cốt lõi trong Kinh Dịch, nói lên sự hài hòa và chuyển hóa không ngừng của vũ trụ. Mỗi quẻ và biểu tượng trên cờ đều phản ánh triết lý về sự cân bằng, biến đổi và mối quan hệ giữa các yếu tố trong tự nhiên theo Kinh Dịch. (Tài liệu trên internet).

Mình nhớ thời đi làm ở Anh quốc, có tham gia mấy ngày lễ Tết với người Việt tỵ nạn tại đây. Vấn đề là người Việt tỵ nạn tại Anh quốc gồm 2 thành phần: người đi từ miền nam và người đi từ miền Bắc. Cả hai đều là nạn nhân, không thể sống tại Việt Nam, sau 30/4/75 hay bị Hà Nội đuổi về tàu vì có chiến tranh với Trung Cộng năm 1979. Đa số là người Việt gốc tàu. Người ra đi từ miền Bắc không muốn chào lá cờ Việt Nam Cộng Hoà và người ra đi từ miền nam không muốn chào lá cờ của Hà Nội. Dù ai cũng là nạn nhân của chế độ mới. Cuối cùng họ thống nhất là trong các buổi họp cộng đồng không có chào cờ là xong chuyện. Đâu phải chào cờ mới yêu Việt Nam. Hình như sau này, mạnh phe nào phe đó tự tổ chức cho xong chuyện. Mình có gặp nhiều người đi từ miền Bắc.

Mình có anh bạn người Hoà Lan, khi mình ghé thăm xứ anh ta. Anh ta chỉ bên kia đường là dân theo đạo Tin Lành ở, còn bên này là nhà anh ta theo Công Giáo. Nếu anh ta sinh bên kia đường thì nay đã là dân theo đạo Tin Lành. Không có chọn lựa vì bị áp đặt từ khi mới sinh, lớn lên được dạy dỗ không yêu thích người theo đạo Tin Lành.

Mình nói lá cờ Việt Nam hiện nay gây mâu thuẫn giữa người Việt với nhau. Bên thì kêu là cờ vàng 3 sọc đỏ mới biểu tượng tổ quốc của họ còn một bên thì kêu lá cờ đỏ sao vàng. Ai đúng ai sai. Khó trả lời. Biết đâu 10 năm, 20 năm nữa, Việt Nam sẽ thay lá cờ khác. Mình thích ăn chè 3 màu, tượng trưng cho 3 miền của Việt Nam, thiết kế cờ màu vàng, trắng nước dừa và xanh. Như vậy ai cũng nhất trí hết ngoại trừ những ai không thích nước cốt dừa. Khỏe.

Chúng ta bị áp đặt từ gia đình, trường học từ bé như anh bạn người Hoà Lan, sinh bên này thì trở thành Thiên Chúa Giáo, đi học trường công Giáo chớ không phải tự lựa chọn. Mình khi xưa, bà ngoại dẫn đi chùa thì nghĩ mình là Phật giáo, khiêng bàn thờ ra đường, lạy Phật đủ trò, trong khi ông bà cụ mình thì theo đạo Tổ Tiên Chính Giáo, bắt mình đi hướng đạo của Tổ Tiên CHính Giáo nhưng khi qua Pháp đến dự lễ ở chùa Khánh Anh mình mới xin quy y, lựa chọn Phật Giáo. Mình cũng có đi nhà thờ bên Pháp với mấy người bạn Tây đầm, khi họ kêu mình trở về đạo để tìm hiểu thêm về Thiên CHúa Giáo nhưng cuối cùng mình chọn Phật giáo. Mình có tự do chọn lựa tôn giáo mình cảm thấy gần với mình hơn khi lớn lên. Nên khi xưa có quen vài cô công giáo nhưng không đả thông tư tưởng được. Có ông kia quen, lấy vợ công giáo kêu con tôi không có tội tại sao lại bắt nó rữa tội sau 1 tháng ra đời. Tôi và mẹ nó thả gà ra đá sinh ra nó. Chớ nó có biết gì mà kêu nó có tội. Mới sinh ra đời đã có tội phải rữa tội. Chưa có tội, rữa tội để có tội, có tội rồi, đi xưng tội. Xong om

Tương tự mỗi thứ 4 mình đi dự họp mặt của hội Lions quốc tế, và Toastmasters, tại đây mình đều đứng nghiêm chỉnh với các hội viên khác, chào cờ Hoa Kỳ. Đó là sự chọn lựa của mình về quốc gia và đọc lời nguyện trung thành với nước đã cưu mang mình. Khi còn ở Việt Nam mình sinh ra tại miền nam nên chỉ biết lá cờ và quốc ca Việt Nam Cộng Hoà do nhạc sĩ Lưu Hữu Phước, một người cộng sản viết bài mang tên “Thanh Niên Hành Khúc”. Có người kêu lấy bản nhạc “Việt Nam Việt Nam” của ông Phạm Duy làm quốc ca cho Việt Nam Cộng Hoà, không dùng bài do người cộng sản sáng tác. Người cộng sản làm bản nhạc hay thì Việt Nam Cộng Hoà vẫn sử dụng, không vì khác chiến tuyến mà không dùng. Vẫn tiếp nối lịch sử cận đại của người Việt thay vì xoá bỏ ký ức ấy, đáng được tôn trọng. Tương tự ngày nay người Việt tại Việt Nam hát nhạc vàng Bolero bú xua la mua của Việt Nam Cộng Hoà mà trước đây có mấy người ở miền Bắc nghe nhạc vàng, bị bắt đi cải tạo như ông Lộc Vàng và thân hữu. Nếu sinh ra tại miền Bắc như mấy người em họ của mình thì họ chào lá cờ đỏ sao vàng. Thậm chí em mình ở Việt Nam vẫn xem lá cờ đỏ sao vàng là cờ tổ quốc. Không có gì sai. Chỉ là biểu tượng. Không có sự lựa chọn. Không lẻ mình lại chống gia đình? Nay ở Hoa Kỳ mình có sự lựa chọn lá cờ đại diện cho tổ quốc của mình như trường hợp tôn giáo.

Mình về Việt Nam, có anh bạn Đảng viên, kể là ông anh bên Mỹ chửi anh ta vì treo cờ đỏ sao vàng. Nhưng ở đây, khu phố đến nhà kêu gọi treo cờ, không treo là có thể bị quy vào tội chống phá, thế lực thù địch, diễn biến hoà bình. Tết vừa rồi, về Việt Nam chạy xe từ Đà Lạt ra đến Huế. Dọc hai bên đường, thấy nhà nào cũng treo cờ. Mình nói ở Việt Nam mà may cờ bán vào mấy dịp này là hốt bạc. Bác tài xế kêu là cơ cấu cả rồi. Mỗi chậu cúc và lá cờ ở mỗi hộ là phải đóng 300,000 đồng. Không treo cờ và để chậu cúc trước nhà là hơi bị mệt. Anh của người bạn không hiểu vấn nạn này.

Như trường hợp chị ở Việt Nam, quen chào lá cờ tổ quốc từ bé nên bị dị ứng khi thấy lá cờ Việt Nam Cộng Hoà. Từ bé chị đã được giáo dục là bọn ngụy quân ngụy quyền này nọ nên có thể chị đã căm thù tàn dư chế độ cũ. Tương tự những người ra đi từ miền nam, đều có vấn đề với chế độ mới. Chị ra đi dù từ bé được nói đến tội ác Mỹ ngụy, dù giàu có ở Việt Nam, nhưng muốn con mình có tương lai khá hơn trong một môi trường tốt. Con chị nay học ở Hoa Kỳ, từ mẫu giáo lên đến trung học, không phải đóng học phí hay mua sách gì cả. Tất cả đều được trường phát, thậm chí hai cuốn. Một để ở nhà làm bài tập và một ở trong lớp để khỏi mất công đem sách vở vào lớp hay về nhà. Chị phải thông cảm cho nhưng người không thể sống trong chế độ mới vì lý lịch. Con cái của họ không được đi học đại học. Sau này họ đã bỏ chế độ đó rồi nhưng trước Đổi Mới là như vậy nên người ta phải bỏ nước ra đi để tìm tương lai cho họ và con họ như chị ngày nay.

Hôm qua đi dự lễ gây quỹ từ thiện cho các chương trình giáo dục ở Việt Nam, mình được giới thiệu một chị từ Việt Nam qua. Chị này nghe kể rất giàu có về nhà đất. Chị cho con sang đây học từ trung học đến MBA. Có nhà cửa bên này nhưng vẫn lo vì chưa vào quốc tịch Mỹ, nên có thể qua Tây Ban Nha mua nhà thì sau một năm mấy tháng là được vào quốc tịch Tây Ban Nha. Có dạo nhà cửa ở Tây Ban Nha được xây như điên, kiểu bên Trung Cộng, tại các thành phố miền nam gần bãi biển, vì người đức và người Anh quốc xuống mấy vùng này nghỉ hè rồi không ai mua nên chính phủ Tây Ban Nha ra luật về di trú dễ dàng để tống bớt mấy nhà cửa xây dư thừa.

Hôm qua xem phim tài liệu họ cho biết năm 2024, có đến trên 14 ngàn triệu Phú người Tàu di dân qua Hoa Kỳ, Gia-nã-đại hay các nước ở Âu châu. Nay thì từ đầu năm, họ ngăn chận, không cấp phát sổ thông hành, nhiều khi rút lại sổ thông hành, không cho xuất ngoại. Nghe nói sau khi ông Trump tuyên bố đóng 5 triệu đô la sẽ được qua Mỹ nên người Tàu xếp hàng từ giữa đêm để nộp đơn. Xin nhắc lại 5 triệu đô La. Tại sao người có số tiền lớn như vậy mà vẫn tìm đường ra đi, hạ cánh an toàn vì bất an.

Đời người rồi cũng qua đi, chế độ nào rồi cũng có ngày được đổi thay, lá cờ tổ quốc cũng sẽ được thay đổi. Chúng ta nhìn nhau bằng tình người Việt thay vì vướng mắt bởi những cái gì không quan trọng, do tuyên truyền của hai bên. Người đức họ thống nhất và đồng ý lá cờ chung như ngày nay. Hay làm như người Việt tại Anh quốc, không cần chào cờ gì cả. Khỏe đời, không chửi bới nhau. Tình người quan trọng hơn lá cờ. Nhất là nay họ là công dân của Anh quốc, Hoa Kỳ, Gia-nã-đại,… phải trung thành với đất nước đã cưu mang họ.

Đó là nói theo những gì mình nghĩ một cách khiêm tốn, chưa từng tham dự vào cuộc chiến vì còn nhỏ khi chiến tranh chấm dứt nhưng trên thực tế rất khó. Hôm nay mình có xem một khúc phim của lính Mỹ tham chiến tại Việt Nam. Có nghe giọng điện đàm luôn của người sử dụng vô tuyến điện kêu gọi cứu viện. Một đại đội lính Mỹ có đâu 180 người bị hoả lực của Việt Cộng pháo kích và tấn công, họ kêu Việt Cộng có nhiều đạn dược hơn họ, suốt mấy ngày và cuối cùng sau khi đẩy lui cộng quân thì họ có đến 128 người chết và bị thương. Một ông cựu quân nhân tham chiến tại Việt Nam kể là khi thấy đồng đội bị chết, lòng căm thù của ông ta trở nên tàn bạo. Ông ta chỉ muốn tàn sát hết để giúp lòng căm thù nguôi đi. Những hình ảnh đồng đội bị sát hại vẫn đeo đuổi ông ta đến ngày nay. 55 năm sau vẫn bị hậu chứng của chiến trường.

Những người từng chiến đấu cho hai bên, từng ra trận, nhìn thấy đồng đội bị sát hại hay bị bỏ tù ở trại cải tạo sau 30/4/75 thì có lẻ khó mà quên những ngày tháng đã qua. Cho thấy lá cờ không quan trọng mà tình người mới đáng tôn trọng. 50 năm sau, chúng ta vẫn bị đầu độc tuyên truyền, chưa được giải độc. Chỉ có khi qua đời thì mới nghĩa tử nghĩa tận. 

Có cuốn phim “Ngày giỗ” của đạo diễn Hàm Trần, nói về hai anh em ruột vì thời cuộc xa cách nhau. Người anh đi với ông bố, đấu tranh chính quyền Sàigòn, sợ bị bắt bỏ chạy với người con kế vô bưng. Người anh sống với mẹ lớn lên đi lính Việt Nam Cộng Hoà. Anh em gặp nhau ngoài mặt trời bắn nhau. Người em bị người anh bắn chết, người em trước khi chết thấy bảo vật, lá bùa mà người mẹ đã tháo ra để đeo lên người anh bị đau, không theo cha được. Người em trước khi tắt thở kêu tên người anh. Chiến tranh chấm dứt người anh đi tu và mỗi năm đến ngày mình giết em lại làm lễ giỗ. Đó là một chuyện thật của cuộc chiến. Còn biết bao nhiều chuyện thật như vậy trong chiến tranh chưa được kể lại. Chán Mớ Đời 

https://youtu.be/0CJE1p7eS9c?si=Dd5vi7bztN9dhD3d

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Tại sao người Mỹ để lại tiền cắc khi viếng nghĩa trang liệt sĩ

Hôm nay thấy họ đăng hình ông Nguyễn Thanh Thu, điêu khắc gia, tác giả của bức tượng Thương Tiếc ở nghĩa trang quân đội Việt Nam Cộng Hoà tại Biên Hoà, vừa qua đời. Mình có viếng nghĩa trang này trong chuyến ghé Biên Hoà lần về Việt Nam vừa qua. Thấy lính chết trẻ toàn ở tuổi 19,20 như lúc mình mới đậu tú tài đi Tây. Cứ nghĩ rớt tú tài, chắc đi lính rồi chắc được chôn tại đây. Tương tự mình ra Bắc cũng thấy nhiều nghĩa trang liệt sĩ, chắc không có xác vì trong thời chiến, sinh Bắc tử nam, làm sao đưa xác về Bắc. Có anh bạn kể ông bố chết khi theo việt minh, được chôn trong nghĩa trang liệt sĩ nhưng không có xác, chỉ có mồ. Vì phần mộ của bố mẹ anh ta được chôn tại Lạc Dương, đất của gia đình.

Người Mỹ viếng các nghĩa trang quân đội, để lại tiền bạc cắc với nhiều ý nghĩa

Tại Hoa Kỳ người ta cũng đi thăm mộ các liệt sĩ, quan trọng nhất là nghĩa trang Arlington ở gần D.C. Có điểm đặc biệt là đi vòng vòng thấy có nhiều mộ có mấy đồng xu để lại trên mộ. Hỏi người Mỹ, cựu quân nhân thì khám phá ra nhiều điều khá lạ đối với mình nên ghi lại đây. 

Mọi người đến thăm Lăng mộ Người lính Vô danh (thường gọi là “lăng mộ người lính cũ”) và để lại đồng xu như một cử chỉ bày tỏ sự tôn kính, tưởng nhớ và theo truyền thống. Hành động này đặc biệt phổ biến tại Lăng mộ Người lính Vô danh ở Nghĩa trang Quốc gia Arlington, Virginia, Hoa Kỳ, dù các phong tục tương tự cũng tồn tại tại các đài tưởng niệm khác trên thế giới. Các đồng xu mang ý nghĩa biểu tượng, bắt nguồn từ truyền thống quân sự và tình cảm cá nhân.

Lăng mộ Người lính Vô danh đại diện cho những chiến sĩ hy sinh trong chiến tranh nhưng không xác định được danh tính, tượng trưng cho tất cả những người đã hy sinh. Người viếng đến để bày tỏ lòng tôn kính với những anh hùng vô danh này. Nhưng có lẻ đài tưởng niệm chiến tranh Việt Nam rất cảm động, thê lương hơn. Khi mình ghé chỗ này thì cảm nhận khác khi viếng nghĩa trang quân đội Hoa Kỳ.

Để lại đồng xu là một phong tục lâu đời trong quân đội, đặc biệt ở Mỹ, có lẻ khởi nguồn từ cuộc nội chiến. Người ta tin rằng phong tục này bắt nguồn từ việc các binh sĩ để lại vật kỷ niệm tại các ngôi mộ, có thể để người đã khuất được tưởng nhớ hoặc để “trả tiền” cho một ly rượu ở thế giới bên kia. Khi xưa, một ly rượu chắc chỉ có mấy xu, nay thì trên 10 đô, để lại thì gió bay mất. Có lẻ bên kia thế giới không có lạm phát.

Hành động này là cách bày tỏ sự kết nối thầm lặng với những người lính đã hy sinh. Nhiều du khách, đặc biệt là cựu chiến binh hoặc gia đình quân nhân, để lại đồng xu để tưởng nhớ những người thân yêu đã phục vụ hoặc hy sinh trong chiến tranh. Đồng xu là biểu hiện hữu hình cho cảm xúc của họ.

Một số người để lại đồng xu để đánh dấu chuyến thăm, tạo nên khoảnh khắc suy ngẫm cá nhân tại địa điểm thiêng liêng này. Với một số người, để lại đồng xu là một phần trải nghiệm khi đến thăm một địa điểm lịch sử và thiêng liêng. Đây là cách tham gia vào một nghi thức chung, kể cả đối với dân thường hoặc du khách quốc tế.

Loại đồng xu được để lại thường mang ý nghĩa đặc biệt trong văn hóa quân sự. Những ý nghĩa này không phổ quát nhưng được công nhận rộng rãi, đặc biệt tại Lăng mộ Người lính Vô danh ở Arlington.

•  Đồng 1 cent (Penny): Đồng 1 cent biểu thị rằng ai đó đã đến thăm để bày tỏ lòng tôn kính. Đây là dấu hiệu tưởng nhớ chung, thường được dân thường hoặc những người không có mối liên hệ quân sự cụ thể để lại. Đây là cử chỉ đơn giản, có nghĩa là: “Tôi đã đến đây và tôi tôn vinh bạn.”

•  Đồng 5 cent (Nickel): Đồng 5 cent cho thấy du khách và người lính từng được huấn luyện cùng nhau, chẳng hạn như ở trại huấn luyện hoặc chương trình đào tạo quân sự khác. Nó cho biết họ trải nghiệm chung trong quá trình học tập, chuẩn bị phục vụ.

•  Đồng 10 cent (Dime): Đồng 10 cent cho thấy người viếng từng phục vụ cùng đơn vị người lính chết, hoặc cùng cuộc chiến trận. Nó biểu thị mối liên kết chặt chẽ hơn, thể hiện tình đồng đội hoặc nhiệm vụ chung.

•  Đồng 25 cent (Quarter): Đồng 25 cent thường được để lại để cho thấy người viếng có mặt khi người lính tử trận. Đây là cử chỉ rất cá nhân, thể hiện mối liên hệ trực tiếp với sự hy sinh của người lính. Trong một số trường hợp, nó cũng có thể có nghĩa là tham gia vào việc xác định danh tính hoặc thông báo cho gia đình về cái chết của người lính.

•  Một số người để lại đồng xu với năm cụ thể, biểu tượng quân chủng, hoặc thiết kế kỷ niệm (ví dụ: đồng xu về Thế chiến II hoặc Chiến tranh Việt Nam) để phản ánh thời kỳ hoặc cuộc chiến liên quan đến người lính vô danh hoặc chính sự phục vụ của họ.

•  Đồng xu nước ngoài: Du khách quốc tế hoặc quân nhân đồng minh có thể để lại đồng xu từ quốc gia của họ như một dấu hiệu của sự tôn kính và đoàn kết, công nhận những hy sinh chung trong các nỗ lực quân sự liên minh.

•  Phong tục để lại đồng xu có thể bắt nguồn từ các tập quán cổ xưa, chẳng hạn như đặt đồng xu trên mộ để trả phí cho hành trình ở thế giới bên kia (ví dụ: truyền thống đồng xu Charon của Hy Lạp). Ngày nay, nó mang tính biểu tượng hơn là mê tín.

•  Lăng mộ Người lính Vô danh, được bảo vệ 24/7 bởi các lính gác trong một nghi thức trang trọng, là tâm điểm cho những cử chỉ này do ý nghĩa sâu sắc và tầm nhìn của nó.

•  Phong tục này không chỉ giới hạn ở Mỹ. Các phong tục tương tự tồn tại tại các đài tưởng niệm người lính vô danh ở các quốc gia khác, mặc dù ý nghĩa cụ thể của đồng xu có thể khác nhau. Mình chỉ tiếc là khi đi Trieste, Ý Đại Lợi, không ghé viếng thăm 500,000 cái mộ chết trong thế chiến thứ 1, vì mấy ông tương Ý Đại Lợi ngu, nướng quân.

Hôm nay thấy hình ảnh của nhân viên toà đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam đi viếng nghĩa trang quân đội của chiến sĩ Việt Nam Cộng Hoà mà mình có lần ghé lần trước về Việt Nam tại Biên Hoà. Mình không thấy ai để tiền bạc gì lại mà nếu có thì chắc đã có người lấy.

Có lẻ lần đầu tiên ghé lại đài tưởng niệm lính Mỹ chết tại chiến trường Việt Nam. Khiến mình xúc động, hơn 58,000 lính Mỹ , thanh niên chết khơi khơi ở một xứ xa lạ, không liên quan gì đến quyền lợi của họ. Chỉ vì họ muốn người Việt sống tự do.

Để lần sau, sang miền Đông Bắc, sẽ ghé lại nghĩa trang quân đội Hoa Kỳ Arlington để xem có để tiền bạc lại không. Không biết Hà Nội có cho ai đại diện viếng đài tưởng niệm lính Mỹ chết trận tại Việt Nam. Lần đầu tiên qua Mỹ là phải bò đến chỗ này để xem. Rất cảm động.

Đại diện toà đại sứ Mỹ không dự lễ 50 năm chiến thắng của Hà Nội nhưng đi viếng các ngôi mộ của các lính Việt Nam Cộng Hoà, đồng minh của họ. May có người Mỹ can thiệp nếu không thì Hà Nội đã đập bỏ khu nghĩa trang quân đội Việt Nam Cộng Hoà này từ lâu. 

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn