Hình phạt goá phụ

Năm ngoái mình có nói đến vấn đề hình phạt về tài chánh dành cho goá phụ mà người Mỹ gọi là hình phạt goá phụ (widow penalty). Mình nghĩ ông trời có mắt, bà nào đì chồng quá thì ông ta về thiên quốc sớm. Để mấy bà ở lại sám hối, nhớ đến kẻ nội thù cãi nhau mỗi ngày. Vấn đề sám hối ở chùa hay nhà thờ thì dễ nhưng sở thuế dập khá mệt. Theo nghiên cứu thì có đến 30% các cặp vợ chồng không hạnh phúc tại Hoa Kỳ, nhưng không dám ly dị. Lý do là tài chánh, gánh không nổi khi ra riêng. Về già thì càng cần kẻ nội thù ở với mình hơn như bố già dạy con là kẻ thù phải để ở gần.

Mình có giải thích về an sinh xã hội là hai vợ chồng lãnh số tiền nào nhiều nhất và người Phối ngẫu lãnh phân nữa số tiền của người chồng hay vợ nhận được hàng tháng. Để nhắc lại cho ai không đọc trước đây.

Không biết ai chụp hình mình và đồng chí gái bỏ lên mạng. Chán Mớ Đời

Thí dụ ông chồng đóng tiền an sinh xã hội, cuối đời về hưu lãnh được $4,000/ tháng. Bà vợ đi làm, đóng an sinh xã hội, trên nguyên tắc lãnh $3,000/ tháng. Nếu hai vợ chồng lãnh thì trên nguyên tắc thì được $7,000. Nhưng người phối ngẫu chỉ lãnh được 50% số tiền của ông chồng lãnh Được là $4,000/ 2 là $2,000. Tổng cộng hai chồng lãnh được $4,000 + $2,000 = $6,000 thay vì $7,000. Nếu người vợ hay người chồng không đi làm, ở nhà nuôi con thì về già cũng nhận 50% tiền an sinh xã hội của chồng hay vợ, dù không đóng đồng nào. Muốn được $7,000 thì hai vợ chồng nên ly dị và khai thuế cá nhân nhưng ở chung một nhà như một cặp vợ chồng mình biết. Nhà và tài sản bỏ vào living trust rồi. Bà vợ kể khai với mẹ mình là hai vợ chồng già ly dị nhưng vẫn ở chung khiến bà cụ mình chới với, không hiểu gì cả khiến mình phải giải thích.

Mình xin đơn cử một thí dụ lấy trên báo KIplinger. Ông chồng tên Bill và bà vợ tên Jill. Đừng bao giờ đặt tên con trai là Bill cả vì cả đời sẽ trả nợ cho vợ. Cả hai về hưu, ông chồng lãnh an sinh xã hội được $48,000/ năm, còn bà vợ lãnh phân nữa tiền an sinh xã hội của ông là $24,000. Họ trên 73 tuổi nên bị bắt buộc lấy tiền của quỹ hưu trí ra (RMD) $60,000/ năm.

Xem hình ta thấy hai cách khai thuế. Khi chồng còn sống thì cả hai đóng thuế $11,053 còn khi chồng chết thì bà vợ đóng $17,141, thêm $6,000 khi còn chồng chưa chết, lại mất phần an sinh xã hội $24,000 của mình. Chỉ nhận được tiền an sinh xã hội của chồng là $48,000. Khi chồng còn sống thì tiền của chồng là của vợ xài.

Cho nên khi chồng vào nằm cấp cứu, không nên rút ống, hỏi người làm thuế, đóng thuế ra sao chớ rút là ngọng. Kêu ông chồng hành quá cỡ thì rút ngay. Sau đó đóng thuế như bà Jill này. Cứ để trong nhà thượng, vẫn có tiền đều đều đi shopping. Thoải mái con gà kê.

Khi hai vợ chồng sống chung, họ khai thuế chung. Họ đều trên 73 tuổi nên bị bắt buộc rút tiền từ quỹ hưu trí ra mà người Mỹ gọi là required minimum distributions (RMDs). Trước kia, đi làm người Mỹ về hưu được chính phủ hay công ty trả lương hưu trí và y tế đến khi mình qua đời. Dạo ấy, khi chương trình an sinh xã hội được thành lập, người Mỹ chết trung bình ở độ tuổi 60.5 tuổi nghĩa là 4.5 năm trước khi về hưu. Y khoa tiến nhanh nên giúp người Mỹ sống đến 82 tuổi nên phải trả tiền hưu và y tế thêm 20 năm khiến nhiều công ty to lớn, danh tiếng như Sears, banh ta lông..

Các công ty chế tạo xe hơi có công đoàn lao động rất mạnh như Ford, GM,…không khá được vì trả tiền cho nhân viên hưu trí khiến chính phủ Obama phải ra tay bảo vệ miễn thuế, cho tiền nhưng lỗ là vẫn lỗ. Nếu không cho thì không được bầu. Hãng Ford chia ra làm 2, một là chế tạo xe cũ và một chế tạo xe điện, được tự động hoá hết. Từ từ họ sẽ bỏ công ty xe chạy bằng điện, có nhiều người về hưu. Ai đi bầu cũng vì sổ hưu của chúng ta chớ chả có tình nghĩa gì với tự do dân chủ bú xua la mua. Mình có quen vài người, trước đây thì chửi đảng Dân Chủ đủ trò nhưng về hưu thì lại bầu cho Dân Chủ vì hy vọng họ bảo vệ tiền hưu trí của mình.

Xã hội ngày nay đang thay đổi rất nhanh chóng. Trí tuệ thông minh sẽ biến những người không có khả năng thu nhận thêm tin tức kỹ thuật, học thêm về kỹ thuật thì không có khả năng tìm việc làm ngoại trừ việc chân tay. Việc này thì người Mỹ da trắng hay thế hệ thứ 2 không muốn làm, chỉ có dân nhập cư lậu là chịu khó làm. Điển hình là trong ngành canh nông Hoa Kỳ, không có người Mỹ da trắng nào chịu làm việc vì cực. Họ không tìm được việc làm, sẽ trở thành người vô dụng, nghĩa là không phải một đơn vị sản xuất cho xã hội. Từ từ sẽ tạo thành một giai cấp vô dụng (useless Class) với những ghế luỵ kèm theo. Thế hệ con cháu chúng ta sẽ gặp phải nhiều trường hợp khó xử, tâm trí bất an, xã hội sẽ bất an. Các xã hội sẽ được trang bị toàn là máy quay phim an ninh để theo dõi chúng ta cũng như trên mạng, cũng như tại gia để kiểm soát bạo hành, giết người.

Các công ty danh tiếng một thời như Sears bị banh xác vì phải trả hưu trí cho cựu nhân viên hay công chức nên họ kêu gào tự do cho nhân viên được quyết định hưu trí của họ. Ai nấy cũng được truyền thông định hướng ủng hộ, bầu cho đảng cộng hoà để thực thi việc tư hữu hoá quỹ hưu trí. Hàng tháng cho phép mình rút một ít tiền lương để bỏ vào quỹ hưu trí và được khấu trừ thuế. Nghĩa là bớt đóng thuế. Vấn đề là khi mình bỏ tiền vào quỹ hưu trí đầu tư. Hên tiền lên thì chính phủ để cho mình nuôi heo cho mập rồi thịt cho nên khi về hưu là mệt. Nếu mình không muốn đóng thuế thì không rút ra thì họ bắt buộc tới tuổi 73 phải rút ra tối thiểu để họ đánh thuế. Đó là RMD. 

Xem hình thì họ phải rút tiền hưu trí ra và an sinh xã hội khiến họ phải đóng thuế $11,053. Về già không đi làm mà phải trả mỗi tháng $1,000 hay $11,053 cho một năm, chưa kể tiền thuế địa Trạch nhà cửa rồi mua gì cũng bị đánh thuế tơi bời hoa lá.

Ông chồng bị vợ đì, Chán Mớ Đời nên lăn đùng ra chết thì bà vợ phải rút tiền hưu trí ra $60,000/ năm như khi chồng còn sống vì bị bắt buộc tối thiểu. Bà ta lãnh quỹ hưu trí của chồng. Vấn đề là tiền an sinh xã hội của bà vợ biến mất vì chồng chết nên chỉ được lãnh tiền của chồng $4,000 vì $2,000 của bà bị biến mất. Tiền an sinh xã hội của chồng hơn thì bà ta lãnh được. Xem như bà vợ bị mất $2,000/ tháng để mua sắm ngày thứ ba mỗi tuần cho người cao tuổi. 

Bảng khung thuế đóng thuế của người Mỹ năm 2023

Được cái chúng ta an ủi là chồng chết thì không cần chi tiêu nhiều nên có thể tạm được. Vấn đề là bà vợ khai thuế từ vợ chồng chung qua đơn thân. Đơn thân phải đóng thuế nhiều hơn là vợ chồng chung. Nhiều khi gần gấp đôi. Do đó ai mà có chồng chết thì nên bán căn nhà đang ở để được hương chế độ Section 121

Nếu ở đến khi chết thì không sao nhưng mà nếu bán để vào viện dưỡng lão, sẽ mất đi số tiền lời $250,000 của ông chồng nếu để thêm một năm nữa. Không nhớ ai hỏi mình vụ nhà cửa, hỏi ra thì ông chồng qua đời mấy năm nhưng bà ta không chịu bán nhà sớm. Thay vì được hưởng $250,000 mỗi người, nay bà ta phải đóng thuế $250,000 tiền lời của căn nhà mà hai vợ chồng mua trên 40 năm. Hai vợ chồng mua căn nhà $120,000 năm 1984, nay căn nhà trị gái đâu $1,000,000. Bán đi thì lời $880,000. Mỗi người được khấu trừ $250,000, xem như hai vợ chồng được khấu trừ thuê $500,000, đóng thuế trên $380,000. Không chịu bán vì kêu thương chồng, muốn ở lại căn nhà, sau quen ông tây nào nên bán thì phải đóng thêm thuế cho số tiền $250,000 mà ông chồng cũ được phép khấu trừ nếu bà ta bán 1 năm sau khi ông chồng cũ qua đời.

Theo bảng thuế của sở thuế năm 2023 thì hai điểm như sau:

1/ Khấu trừ tiêu chuẩn (standard deduction) bị giảm phân nữa. Nghĩa là người ở lại sẽ nhận tiền ít hơn nên họ hay hát bài khúc Thụy du. Nếu nói về cuộc đời khi tôi không còn sống nữa, tiền thuế vợ tôi sẽ trả gấp đôi. 

2/ Khung thuế (tax brackets) cao hơn. This dụ khi ông chồng còn sống thì hai vợ chồng có $85,000 lợi tức hàng năm thì khung thuế chỉ đóng 12% nhưng khi một người qua đời thì tiền thuế phải đóng lên 22%, gần như gấp đôi. Cái này được đến đây thì nên kêu Chán Mớ Đời. 

Cái Chán Mớ Đời là người ở lại, thay vì hát karaoke Adieu Sois Heureux! lại phải đóng thuế cao hơn và nhận tiền ít lại. 

Khung thuế ngày nay là thấp so với trước đây. Ai ở các tiểu bang như Cali và New York thì cứ tin rằng là tương lai họ sẽ đánh thuế nhiều hơn còn liên bang cũng sẽ bị đánh thuế cao hơn. Chúng ta thấy các thuế được đánh dưới tên rất khả ái như Net Investmenet Income Tax (NIIT) hay còn được gọi là Medicare Tax mà những người xấu mồm gọi là Obamacare vì được ông này ký, vớt của người Mỹ thêm 3.8%.

Cách tốt nhất là khi chưa về hưu hay đã thì nên chuyển quỹ hưu trí từ từ qua Roth-Ira để sau này quá 73 tuổi thì không cần rút ra mà nếu có rút tiền từ Roth ira sẽ không bị đánh thuế. 

Xem ra bà vợ ở lại bị mất $30,000 lợi tức ($24,000 tiền an sinh xã hội của bà ta và thuế gia tăng thêm $6000). Nếu xẩy ra khi người phối ngẫu qua đời khi còn trẻ thì người còn ở lại, vui vẻ đi hát karaoke anh còn nợ em tiền an sinh xã hội, tiền hưu trí đủ trò. Do đó người Mỹ gọi là hình phạt người goá phụ vì đa số đàn ông bị vợ đì quá nên lăn ra chết sớm. Để người vợ hối tiếc khi thấy tiền bạc ít lại, không có ai sai bảo, phải tự lo liệu. BỚt tiền tiêu xài nên phải nhắm mắt cho tôi tìm một thoáng hương xưa, khi tôi còn tiền an sinh xã hội của anh, và đóng thuế ít hơn.

Chúng ta không biết ngày mai ra sao và ngày nào chúa Phật gọi về nên tốt nhất là nên bắt đầu chuyển tiền ở quỹ hưu trí qua tài khoản nào mà sẽ không bị đánh thuế nữa. Làm living trust và di chúc cho chắc ăn. Nếu sau này bị vợ đì quá thì ít ra để tiền lại cho vợ tiêu xài, nếu không ngày nào bà ta cũng khấn không cho siêu thoát. Chán Mớ Đời 

Cách tốt nhất là đừng đì ông chồng, chăm sóc chồng khỏe mạnh, đi bộ mỗi ngày. Thay vì dẫn chó đi bộ, các bác dẫn ông chồng đi bộ để ông ta sống lâu với các bác. Có tiền an sinh xã hội của ông ta xài khỏe hơn. Chồng mất rồi mới hối tiếc. Hãy yêu chồng như chưa yêu lần nào đi nhé.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Lãnh tiền an sinh xã hội và Medigap

 Người Mỹ có thể nhận tiền an sinh xã hội từ năm 62 tuổi trước thời điểm từ 65 tuổi trở lên. Báo chí truyền thông cứ tung tin là đợi già hơn rồi lấy tiền này vì sẽ nhận được tiền nhiều hơn. Mình cứ lấy được chừng nào hay chừng nấy từ 62 tuổi. Truyền thông Hoa Kỳ liên tục kêu gọi tăng số tuổi cao hơn hiện nay là 67 tuổi. Vấn nạn ngày nay là người già sống lâu, trẻ không sinh đẻ không có người đi làm đóng an sinh xã hội để nuôi người lớn tuổi.

Ông bà cụ mình có 10 người con, có vài người qua đời sớm, còn lại 7 người. Mấy anh em đóng góp hàng tháng, người đóng ít người đóng nhiều tuỳ hoàn cảnh kinh tế nên cũng giúp ông bà cụ về già thoải mái. Với chế độ trai hay gái chỉ hai mà thôi thì khi về già hơi mệt vì hai đứa với lối sống ngày nay, trải nghiệm, không tích tụ tiền bạc thì khi về già con cháu không có tiền. May mắn 1 trong hai đứa khá thì có thể giúp mình còn không thì phải chăm sóc cháu nội cháu ngoại mệt thở. Làm Ô -Sin không công dù thương cháu.

Ông Rudy Giuliani bị thua kiện nên nay rên là chưa lãnh tiền này sớm hơn. Nay thì trễ. Tổng thống Joe Biden thay vì tăng độ tuổi cao hơn thì kêu gọi đánh thuế người có lợi tức cao, nhiều hơn để có tiền trả cho những người đã nhận tiền già. Nếu tăng độ tuổi cao hơn thì như tự sát chính trị. Tổng thống pháp Macron lên tiếng muốn tăng tuổi về hưu được thiên hạ xuống đường đình công. Vấn nạn ngày nay của thế giới, không một chính trị gia nào muốn thay đổi hệ thống hưu trí vì sẽ không được bầu lại.

Vấn đề là tăng thuế cũng không đủ để chi trả. Lý do là các triệu phú nhất là tỷ phú, không đóng thuế. Một cách mị dân là rao rảo kêu bắt đóng thuế người giàu để câu phiếu.

Vào năm 1935, trong cuộc suy thoái, tổng thống Franklin Roosevelt ký sắc luật Social Security Act, hạn định tuổi về hưu là 65 tuổi. Vì sao 65 tuổi, thời gian đó người Mỹ trung bình chết ở tuổi 60.7 hay đúng hơn ít ai sống lâu đến 65 tuổi để nhận tiền an sinh xã hội. Họ tính ra là một người Mỹ đi làm nuôi 25 người Mỹ về hưu. Nay thì một người Mỹ đi làm để nuôi 5 người Mỹ về hưu. Người phối ngẫu trẻ hơn, may mắn sống thêm được vài tuổi để nhận sau đó thì theo chồng về thiên quốc. Ngày nay, nhờ y khoa tiến bộ người Mỹ sống trung bình đến 76.4 tuổi. Trên nguyên tắc thì người Mỹ được lãnh tiền an sinh xã hội vào năm 80 tuổi như năm 1935 khi luật này ra đời. Xem như thọ thêm 15.5 tuổi. Có thể vì vậy họ khuyến khích uống thuốc họ Cao để chết sớm. Nghe nói độ tuổi thọ của người Mỹ đang giảm vì ăn đường nhiều quá.

Vấn đề là gia tăng tuổi hưu trí lâu hơn nhưng chúng ta có thể làm việc được lâu không. Trí tuệ thông minh sẽ thay thế con người rất nhiều trong khâu sản xuất nên có lẻ người Mỹ sẽ về hưu sớm hơn hay ăn tiền trợ cấp thất nghiệp, đi học lại,… mình có gặp một chị gốc Việt, đi từ Hà Nội. Hỏi sao đi học các trường đại học cộng đồng, từ 15 năm nay, khi qua Hoa Kỳ đến nay, chị ta bảo là để có tiền trợ cấp. Chị này đem tiền qua mua nhà đàng hoàng nhé. Ông chồng có giấy tờ xong xuôi thì về Việt Nam sống với tiền an sinh xã hội.

Hiện nay trung bình người Mỹ về hưu lãnh độ $1,907/ tháng, hay 22,884.00/ năm cao hơn mức $15,060 lợi tức hàng năm cá nhân được xem là nghèo. 

Vấn đề là sống lâu thì người Mỹ phải sống trong các viện dưỡng lão khi không thể tự chăm sóc cho mình được. Medicare thì không lo vụ này cho nên chúng ta cần chuẩn bị sớm vấn đề này vì sống trong các viện dưỡng lão rất đắt tiền. Nhất là bị trả nhớ về không. Theo thống kê của viện y tế quốc gia thì khi đến tuổi 82 thì 50% người Mỹ bị bệnh Alzheimer. Xem như cặp vợ chồng là có một người bị bệnh trả nhớ về không.

Theo Department of Human Health and Services, thì 56% người Mỹ đến tuổi 65 sẽ có vấn đề tự lo cho mình. Họ tính năm 2015 có độ 6.3 triệu người Mỹ cần được chăm sóc khi về hưu và con số này sẽ gia tăng lên 15 triệu người vào năm 2050.

Vấn đề là chi phí chăm sóc khi về già sẽ gia tăng rất nhiều. 

Theo ước lượng của Genworth thì chi phí chăm sóc người già sẽ lên đến $100,000/ năm. Medicare sẽ không trả tiền này cho viện dưỡng lão thì chúng ta phải tự lo liệu. Phải rút tiền của quỹ hưu trí mà nếu rút nhiều thì sẽ bị đánh thuế cao rồi phải bán nhà đang ở để trả. Lấy thí dụ một cặp vợ chồng ở Cali, có một căn nhà trả hết nợ $1,000,000 và $1,000,000 trong quỹ hưu trí. Bán nhà để trả tiền thì căn nhà bán $1 triệu thì được trừ $500,000 (section 121) còn $500,000 bị đánh thuế Capital gains là bay mất $200,000, còn lại $800,000. Xem như mỗi người trả được 4 năm. Sau đó lấy tiền của quỹ hưu trí $1,000,000. Mỗi năm cần $200,000 cho hai vợ chồng trả tiền cho viện dưỡng lão. Vấn đề nếu là chưa đóng thuế thì phải trả thuế nên phải rút độ $300,000, đóng thuế $100,000 còn lại $200,000 để trả chi phí. Vậy là chỉ 3 năm là đi đứt số tiền hưu trí. Sau đó thì hoạ may mới được Medicaid trả nhưng lúc đó thì phải dời về viện dưỡng lão rẻ tiền. Chán Mớ Đời 

Theo năm 2024 thì trung bình an sinh xã hội mỗi năm người Mỹ nhận được $1,907 mỗi tháng hay $22,884 mỗi năm, 22% số tiền cần cho mỗi năm. Mình nhận ít hơn số này nhưng đồng chí gái nhận nhiều hơn nên xem trung bình là mỗi người nhận được $1,900/ tháng. Chưa kể phải đóng thuế trên 50% số tiền nhận được hay hai vợ chồng phải đóng thuế $1,905/ tháng còn số kia thì được miễn.

Theo Kiplinger, chi phí viện dưỡng lão trong tương lai như sau:

Private room: $120,304 (phòng riêng)

Semi-private room: $107,146 (share phòng)

Community and assisted living 

Adult day health care: $25,441

Assisted living facility: $66,126

 In-home care

Homemaker services: $70,699

Home health aide: $77,769

Medicare không trả tiền lâu dài trong viện dưỡng lão nhưng sẽ trả tiền cho những ngày nằm trong viện dưỡng lão ngắn hạn theo dạng hồi phục chức năng. Có anh bạn kể bà mẹ bị đưa vào phòng cấp cứu sau đó họ đưa vào viện dưỡng lão ngắn hạn được 3 tuần lễ rồi họ chở vào bệnh viện cấp cứu rồi cho trở lại. Xem như 3 ngày trong phòng cấp cứu, 20 ngày trong viện dưỡng lão đến khi qua đời. https://www.thestreet.com/retirement/major-healthcare-facilities-operator-files-chapter-11-bankruptcy

Máy công ty có viện dưỡng lão bị phá sản mệt thở tại Hoa Kỳ sau covid 

Mình đang lo vụ Medicare cho đồng chí gái vì năm nay được nhận nên đi nghe người ta nói về Medicare và gặp các người bán bảo hiểm. Mình lo cho mụ vợ bệnh hoạn nên mua thêm medigap đủ loại cho vợ. KỆ cứ trả để lỡ có chuyện thì đỡ lo. 

Dân Đà Lạt xưa tổ chức họp mặt tháng 4 này. Ai muốn tham dự thì liên lạc với địa chỉ trên.

Medicare phần A trả 20 ngày đầu trong một viện điều dưỡng. Medicare sẽ trả cho đến ngày thứ 100. Vấn Đề là bệnh nhân phải trả $204/ ngày hay $20,400 từ ngày 21 đến ngày 100 nằm trong viện điều dưỡng. Nên nhớ là chúng ta nhận an sinh xã hội có $1,905/ tháng. Sau đó là Medicare trả hết. Nếu chúng ta có khả năng nhận được Medicaid thì Medicaid sẽ trả hết. Nếu có chút tài sản thì phải trả cho hết tiền thì mới được Medicaid trả. Ở Hoa Kỳ, chỉ có hai loại người là sướng: nghèo cùng đinh thì được chính phủ lo hết và cực giàu. Còn lẻ tẻ như mình thì đóng chết bỏ.

Có hai tiêu chuẩn để được Medicaid trả viện dưỡng lão:

1/ Level of care criteria: Nursing Home Level of Care (NHLOC) 

Mỗi tiểu bang có tiêu chuẩn riêng về NHLOC, xét về tình trạng thân thể đi đứng, nhận xét. Xem như có thể không tự lo cho mình được. https://www.medicaidplanningassistance.org/nursing-home-level-of-care/

2/ Tiêu chuẩn tài chính: mỗi tiểu bang có tiêu chuẩn riêng về lợi tức và tài sản để có thể nhận được Medicaid. Ai buồn đời thì vào trang nhà Medicare. Gov để đọc thêm. 

Đại khái là nếu Medicaid của tiểu bang mình đang cư trú giới hạn $2,000 lợi tức hàng tháng mà nếu nhận được $2,200/ tháng thì chúng ta có thể mua thêm medigap đâu $250. Mình trả $200 còn Medicaid trả dùm $50 thì mình vẫn được đủ tiêu chuẩn. 

Đi kiếm mua thêm bảo hiểm cho Medicare mấy người bán bảo hiểm này cứ muốn mình mua advantage plan vì họ nhận được nhiều huê hồng. Chán Mớ Đời 

Mình thuộc dạng ngu lâu dốt sớm nên coi Seminar trên mạng, đi nghe người ta giải thích tại các quán ăn. Vấn đề ngày nay, chính phủ giới hạn số tiền được trả cho khách mời có $15. Nên chả gọi được gì cả ngoài chén súp và đĩa xà lách. Phải đi 5, 6 lần rồi kêu người bán đến nhà để hỏi. Trước khi đến họ gửi cho mình vài hãng bảo hiểm để đọc rồi lên mạng mò xem hãng nào tốt cho năm 2024. Mệt khùng luôn. Cuối cùng thì mua Medigap của nhiều hãng khác nhau thay vì mua một công ty.

Trước đây mình mua Kaiser Permanente thì cả năm muốn lấy hẹn bác sĩ cũng không được. Chỉ đi khám mắt được một lần nên bỏ mua SCAN Advantage thì đi bác sĩ phải được bác sĩ gia đình giới thiêu, mất thời gian đủ trò vì HMO. Mụ vợ mình thì cứ thích đi bác sĩ mà phải đợi chờ nên phải chuyển qua PPO. Bác sĩ mình réo như chim ri để khám bệnh đủ trò vì Medicare trả tối thiểu $10,000/ năm nhưng mình lờ đi. Mình chỉ cần khám máu là xong. Chớ gặp bác sĩ kêu phải uống thuốc để ngừa cao đường dù A1C của mình dưới 7.0. Nay thì đi chơi ở ngoại quốc phải khám bác sĩ hay gì thì trả trước, giữ biên lai đem về gửi cho họ thì họ hoàn trả lại. Xong om

 Long-term care insurance

Loại bảo hiểm này rất đắt. Mình có kể về vụ này rồi. Họ chỉ trả đâu 5 năm là tối đa. Nếu sống lâu hơn thì họ xù không trả nữa. Có ghi rõ trong hợp đồng. Ai buồn đời thì tìm trên bờ lốc của mình mà đọc, đừng có hỏi em nhé. Ngay em còn tìm không ra vì chả nhớ tên. Cứ đánh y tế là ra.

Tháng qua mình đi du thuyền vì có Seminar trên tàu. Có ông luật sư gia đình nói về trường hợp ông ta. Bị ung thư vào năm 32 tuổi với hai đứa con. Khi bà vợ đến tuổi hưu trí 65 bị bệnh quái đản là ngồi một chỗ, chân tay bị liệt hết. Nếu ông ta không thành lập những kế hoạch để chuẩn bị cho những sự vụ này thì đã tang gia bại sản ngay năm đầu tiên. Do đó chúng ta nên chuẩn bị mọi tình huống vì không ai biết được ngày mai ra sao.

Ai cũng kêu là muốn chết nhanh chóng nhưng vấn đề là không phải mình tự quyết định được như tài tử Alan Delon. Mình có quen một gia đình, ông bố về Việt Nam làm ăn chi đó bị Coma đến nay hơn 10 năm, vợ con hầu hàng ngày vì đợi khi nào Chúa gọi về.

Hôm trước đi khám bác sĩ nhãn khoa, thư ký cứ thúc vì còn thêm hai bệnh nhân mà ông bác sĩ này thích nói chuyện với mình, kể chuyện tếu DO Thái. Có ông kia chết lên trên trời thì thấy có hai cổng, một đề thiên đàng và một địa ngục. Ông ta nghĩ mình hiền lành như Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen nên gõ cửa thiên đàng. Thánh Phao lỒ ra mở hỏi tên tuổi, đánh vào máy điện toán thì không thấy tên ông ta. Bảo ông ta qua bên cửa Địa Ngục thử xem có tên trong danh sách. Ông ta hỏi nếu địa ngục không có tên thì sao, phải làm gì. Thánh Phao lồ kêu thì về với vợ đợi tới ngày rồi đi. Ông ta gõ cửa Địa Ngục, quỹ ra hỏi tên tuổi, đánh vào máy điện toán, không thấy tên ông ta. Chiều đi làm ra, thánh Phao Lồ vẫn thấy ông ta ngồi ở trên đường. Hỏi sao ông ta không về với vợ đợi Ngày xét xử rồi trở lại. Ông ta kêu không muốn về nhà với vợ, ngồi đây đợi đến khi có tên trong danh sách của thiên đàng hay địa ngục.

Mệt rồi.  Hôm nào kể tiếp

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Tại sao người giàu không để bố mẹ họ sống trong viện dưỡng lão

Mình đọc tài liệu về hưu trí tại Hoa Kỳ. Trung bình các “asssisted living houses” thì mỗi tháng trung bình trả $5,000 còn nursing home mỗi tháng phải trả $7,000- $8,000. Sau mấy chục năm lao động vinh quang mỗi người được lãnh an sinh xã hội và có chút tiền của hưu trí, có thể trả cho hai chốn kể trên thì hơi mệt nếu sống thêm 20, 30 năm vì lạm phát.

Assisted Living houses thường là một căn nhà có độ 4 phòng trở lên, cho các người hưu trí, không muốn vào viện dưỡng lão. Họ thích sống dưới một mái nhà, có một số người đồng cảnh ngộ, làm bạn vào cuối đời. $5000/ tháng xem như $60,000/ năm, chưa kể các dịch vụ khác như chở đi khám bác sĩ, nha sĩ còn nursing home thì $7,000/ tháng xem như $84,000/ năm. Nếu về hưu có trên $500,000 cộng với an sinh xã hội thì xem như 5-10 năm là đứt chếnh. Vì phải tính thêm tiền thuốc men đủ trò. 

Có chương trình này mình thấy hay nên ghi lại đây cho ai có khả năng giúp cha mẹ luôn tiện tạo dựng tài sản cho mình hay cha mẹ giúp con cái sau này. Con cái của mình có thể mua căn nhà cho mình, hay mình có thể mua một căn nhà để con đứng tên qua chương trình gọi là Family Opportunity Mortgage.(FOM)

Chương trình đặc biệt này dành riêng cho cha mẹ muốn mua nhà riêng cho con mình bị khuyết tật hay con cái muốn mua nhà cho bố mẹ ở riêng, thay vì vào viện dưỡng lão. Nếu ai có con khuyết tật, thường được gửi vào trung tâm đặc biệt. Nếu mình không muốn thì có thể giữ ở nhà và chính phủ cho đâu $3,500/ tháng. Mình có một gia đình mướn nhà, có con khuyết tật, được chính phủ chu cấp mỗi tháng $3,500 để trả tiền nhà. Hàng năm phải ký giấy cho họ để được gia hạn.

Mình có một người quen, mua nhà cho bố mẹ ở đến khi qua đời thì đem cậu con trai bị bệnh down  syndrome về ở, thay vì để trong viện trẻ em khuyết tật. Lúc bố mẹ còn sống thì có người giữ, chăm sóc bố mẹ đến khi bố mẹ qua đời thì đưa cậu con trai khuyết tật về, có bà chăm sóc từ hơn 30 năm qua. Bà này quá 65 nên được tiền hưu trí vì được xem làm việc cho chính phủ như cán bộ xã hội, được trả lương hàng tháng bởi chính phủ còn nhà thì chuyển tên qua cậu con trai đầu. Xem như vừa trả hiếu vừa nuôi con tật nguyền, nay qua đời thì cậu con trai không bệnh tật hưởng được căn nhà giá 1 triệu và tiền nợ ngân hàng đã trả xong. Xong om

Nếu chúng ta mua nhà cho con khuyết tật hay bố mẹ già thì sẽ được đặt cọc 3% giá trị căn nhà thay vì 20% như thông lệ, ngoài ra còn được hưởng tiền lời rẻ. Chúng ta được khấu trừ thuế về tiền lời ngân hàng, thuế địa ốc,…như các loại nhà khác. Nếu ai là cựu quân nhân thì có thể mượn nợ ngân hàng với 0% đặt cọc.

 

Mua nhà này cho bố mẹ vì bố mẹ không còn khả năng để mua nhà trả góp vì hưu trí hay lợi tức thấp. Dạo mẹ mình sang định cư tại Phila với cô em, mình nghĩ nói với cô em, cùng mua căn nhà hay căn hộ cho bà cụ mình và mẹ chồng ở theo diện này. Mẹ chồng ở riêng và người em rể phải chu cấp tiền thuê nhà. Hai bà mẹ không đả thông tư tưởng với nhau được, thêm bà cụ không muốn ở bên Mỹ, về lại Đà Lạt.

Mình có quen bà Betty, bán cho mình căn nhà và cho vay lại. Lúc bà ta bị lẫn thì con bà đưa vào viện dưỡng lão, dạo ấy $5,000/ tháng thêm các dịch vụ như ban đêm bà ta quậy thì họ tính thêm nên cuối cùng bà ta được con đem về nhà, mướn 2 người trợ lý gốc Phi, mỗi người $1,500/ tháng xem như $3,000/ tháng bao ăn ở luôn, rẻ hơn viện dưỡng lão 50%. Được chăm sóc 24/24. Mỗi người 12 tiếng đồng hồ. Giảm bớt tiền chi tiêu cho bà với số tiền để lại. Con cháu ở bên cạnh nên chạy qua lại mỗi ngày dễ.

Theo thống kê thì 3/4 người Mỹ trên 50 tuổi muốn sống trong căn nhà của họ khi về già. Sử dụng chương trình Family Opportunity Mortgage, (FOM) giúp nguyện vọng của bố mẹ muốn ở trong căn nhà thay vì viện dưỡng lão. Mình có viếng vài viện dưỡng lão thì te tua. Đồng chí gái có theo một nhóm bạn hát trong viện dưỡng lão, thấy kinh hồn. Ban ngày y tá đẩy xe lăn cả đám ra gần cửa ngồi để xem có con cháu vào thăm. Có người còn biết sự việc có người thì không vì điều dưỡng viên tọng thuốc cho say ngồi im, không quấy họ đến giờ ăn.

Người Mỹ càng ngày càng sống lâu hơn. Khi chương trình an sinh xã hội được thành lập, người Mỹ trung bình chết ở tuổi 63.5 tuổi, nghĩa là 18 tháng trước khi nhận được tấm ngân phiếu đầu tiên sau một đời lao động cực lực. Ngày nay, nhờ sự tiến bộ của y khoa đàn ông Mỹ sống trung bình đến 75 tuổi còn phụ nữ thì sống thêm 5-7 năm để sám hối. Đời sống càng ngày càng đắt hơn khiến các người hưu trí rất lo lắng về vật chất leo thang, sẽ không còn tiền để dành sinh sống. Pension gì họ đều dẹp ngoại trừ các người làm việc cho chính phủ và nhận được lương hưu trí khá cao.

Nếu mua căn nhà theo chương trình FOM thì khi bố mẹ đều qua đời 20-30 năm sau thì chúng ta có một căn nhà có thể lên 2 triệu hay 3 triệu làm vốn. Nếu bố mẹ không bị vấn đề sức khoẻ thì theo mình cách này là tốt nhất. Bố mẹ thay vì trả tiền viện dưỡng lão, có thể giúp con trả tiền lời ngân hàng. Ngược lại nếu con chúng ta mua cho chúng ta ở, chúng ta giúp con trả tiền thay vì trả tiền viện dưỡng lão.

Mình thấy nhiều người phải bán nhà tẩu tán hết trước khi hưu trí, để vào viện dưỡng lão. Qua 65 tuổi thì được medicare, nếu con mình mua căn nhà cho mình ở theo chương trình FOM thì mình trả tiền nhà cho con, xem như chuyển gia tài sản cho con một cách công khai. Có người còn để cha mẹ ở theo diện housing. Mình biết một anh quen, mua nhà cho bà cụ anh ta ở, có thêm người share phòng, bà này chăm sóc bà cụ anh ta và ở miễn phí. Có người cứ nghe ai, bán nhà chia cho con hay sang tên cho con để trở thành vô sản, vào viện tế bần sống vài tháng rồi qua đời. Nhiều khi hổ phụ sinh hổ tử nên con cháu đánh nhau, kiện tụng ra toà vì chia chác không đều.

Theo các hướng dẫn của Fannie Mae, người Mỹ có thể mua một căn nhà chính cho một người con hay cha mẹ không có khả năng làm việc, hay không đủ lợi tức để có thể mượn nợ mua nhà. Người mua sẽ được hưởng các quyền lợi như owner-occupant dù không ở trong nhà. Do đó có thể trả thuế địa ốc rẻ hơn. Ở Hoa Kỳ, trên nguyên tắc chúng ta có thể mua một căn nhà chính để ở, ngoài ra có thể thêm một căn nhà thứ hai ở vùng khác cho gia đình ở vào dịp lễ. Căn chính được homestead nên trả thuế ít hơn còn căn thứ hai trở đi thì đóng thuế mệt hơn. Căn nhà chính thì khi bán có thể hưởng quyền lợi của luật 121, mỗi người chủ được miễn $250,000 tiền lời thuế. Hai vợ chồng được hưởng $500,000. Mua nhà cho bố mẹ, dù không ở đến khi bố mẹ qua đời thì bán cũng hưởng được luật 121, không phải đóng thuế trên tiền lời $500,000. Thí dụ: mua nhà $500,000, 20 năm sau bố mẹ qua đời bán $1,000,000 xem như lời $500,000, hai vợ chồng miến thuế trên tiền lời $500,000 này. Xong om

Mình có người khách hàng khi xưa, mình xây nhà cho ông ta. Ông ta ly dị từ lâu, nay giá trị căn nhà của ông ta lên trên 1 triệu mà nhà khi xưa xây cất đâu $400,000. Nếu ông ta bán khi về hưu, dọn về khu Havasu, nơi ông ta có một căn nhà thứ 2 thì sẽ bị đánh thuế tiền lời. Thí dụ ông ta bán $1,500,000, thì xem như lời $1,100,000, theo luật 121 chỉ được trừ $250,000, còn lại $800,000 tiền lời sẽ bị đánh thuế 30%. Ông ta đang thương lượng với mình để bán lại căn nhà và cho vay lại để tránh trả thuế tiền lời liền một lúc. Hy vọng cuối năm khi ông ta về hưu sẽ mua được căn nhà của ông ta.

Tóm tắc chương trình FOM có thể dùng cho các trường hợp sau đây:

1/ cha mẹ hay người giám hộ muốn chu cấp căn nhà cho một đứa bé khuyết tật.

2/ con muốn cung cấp nhà ở cho bố mẹ, không có khả năng mượn tiền ngân hàng vì lợi tức thấp.

Người mua sẽ được mượn tiền lời thấp như căn nhà chính của họ. Điều kiện là Credit Score của chúng ta kha khá một tí. Sau khi mua thì bố mẹ hay người con khuyết tật được dọn vào, căn nhà đứng tên mình cũng như cái nợ ngân hàng. Bố mẹ có bổn phận trả tiền ngân hàng hay xin được Housing trả. Xong om

Mình thấy chương trình này khá hay, mua nhà cho bố mẹ hay con mình có thể mua nhà cho chúng ta ở. Chúng ta có thể trả tiền lời cho chúng, còn dư thì đi chơi rồi một mai xa quả đất này, con chúng ta sẽ có một số vốn nhờ căn nhà mình có thể sống 20 năm trong đó. Khi nào chới với thì mướn 1, 2 cô người phi chăm sóc. Nhiều gia đình anh em hòa thuận, có thể đứng tên chung mua căn nhà cho bố mẹ nhưng theo mình thì không nên vì không ai học được chữ ngờ. Con cái có thể ly dị thì bắt bán nhà nên lại phải vô viện dưỡng lão. Có thể sử dụng một pháp nhân nào đó như trust để mua thì có thể tránh được vấn đề này. Căn nhà không có con rể hay con dâu trong đó nên khi bỏ nhau không liên can đến căn nhà. Xong om

Sau này, khi con mình khá khá rồi, vợ chồng mình lão lão 1 tí, sẽ nhờ con đứng tên mua căn nhà cho bố mẹ để ở. Mình sẽ lấy tiền hưu trí của đồng chí gái trả hàng tháng tuỳ theo số tiền còn trong quỹ hưu trí. Nếu tính ra mỗi tháng trả nhiều được thì mua căn hộ ở vùng sang trọng để tính trong 20 năm số tiền đó sẽ chuyển vào căn nhà. Con mình được trừ thuế dù không đóng tiền nhà.

Tháng 2 năm tới có đám quen gọi Real Estate addicts đi du thuyền từ Florida, đi 5 nước nên mình ghi danh đi để khi lênh đênh trên biển, vào phòng nghe họ nói chuyện về buôn bán nhà cửa. Đồng chí gái đang tính rủ bạn của mụ đi theo để khi mình đi nghe đầu tư, mấy bà tha hồ nhí nhố nhí nha. Vợ vui mình cũng vui.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn