58 năm gặp lại ông cậu

Hôm qua, mình ghé thăm một ông cậu họ. Ông cậu này mình gặp lần đầu 58 năm trước, khi ông cụ dẫn mình vào nhà thăm cậu vì nghe tin cậu sắp đi pháp du học. Cậu sang pháp học và tốt nghiệp bác sĩ về mỗ tim, nay hưu trí về Đà Lạt ở. Gặp lần này là lần thứ hai nên không biết chừng nào gặp lại.

Món này sau 50 năm mới được ăn lại

Cậu là một trong những người bà con xa đã gây mầm du học trong đầu mình từ bé khi ông cụ dẫn mình vào thăm cậu, nói cậu học giỏi, ráng bắt chước cậu. Mình đoán là ông cụ, thấy mình học cực ngu nên tìm cách động viên tinh thần ngu lâu dốt bền của mình. Sau này ông cụ Chán Mớ Đời nên quên vụ này. Đến khi bà cụ dẫn mình vào thăm bác Cháu, nhà ở trong ấp Ánh Sáng gần nhà mình khi xưa. Bác Cháu bán mắm ngoài chợ gần đồn cảnh sát. Bác này giỏi buôn bán, một tay làm nên sự nghiệp. Một hôm mẹ mình nhắn đi học về ra chợ. Sau đó mẹ mình dẫn vào nhà bác Cháu, đúng lúc anh Phú, đang chuẩn bị ra bến xe Đà Lạt ngay đầu ấp Ánh Sáng, đi Sàigòn du học bên Nhật Bản. Lúc đó thì trong đầu mình mới loé lên hy vọng đi tây.

Mình toàn ăn bánh tét do người quen nấu. Khi xưa thì bác Tám đường Tăng Bạt Hổ nấu dùm mỗi năm. Sau 75 thì ông cụ và bà cụ nấu nay về thì lại có cô em kết nghĩa với cô em út nấu. Cô này nấu ăn cực ngon. Dưa món nhất là dưa hành để ăn với chả thủ và giò cực đỉnh.

Lý do là cậu N mà ông cụ mình dẫn vào nhà khi xưa thì giàu có nên mình nghĩ như Út Trà Ôn, là khó đến phiên mình. Trong khi, anh Phú, con bác Cháu thì có biết mặt, gặp vài lần, nhà bé lụp xụp ở ấp Ánh Sáng, giúp mình nuôi được hy vọng. Mẹ mình gọi mấy người bà con xa bằng dì dượng như ông bà Võ Quang Tiềm, khu Hoà Bình, ông bà Long Hưng, và Hiệp Thạnh ở đường Duy Tân. Mấy người này có con du học từ thời Bảo Đại nên khi xưa hay nghe kể về mấy ông cậu bà dì họ hàng xa. Vào nhà bà Phúng thì thấy mấy album hình ảnh của cậu Mạnh gửi về. Nào là hình ảnh mùa đông với tuyết rơi như Adamo rên rĩ.

Sau này lớn lên một tí vào nhà Hùng Con Cua và nhà thằng Nguyên có anh đi du học, mới được xem hình bên Gia-nã-đại với tuyết rơi nhưng hình màu khiến hạt mầm giấc mơ khi xưa du học lại nở rộ thêm. Đến khi Ngô Văn Thuỷ rủ đi chúc Tết thầy Nguyên năm 1972, thầy kêu tên mình trong đám học sinh đi chúc tết thầy. Em ráng đi du học. Thầy thấy em có khả năng. Thế là ngọn đuốc du học được đốt cháy. Mình bắt đầu học ngày chưa đủ tranh thủ học đêm, bỏ đánh bi-da, mượn sách đọc rồi trời ị trúng đầu mình có tên trong nghị định danh sách của bộ giáo dục Việt Nam Cộng Hoà cho phép đi du học. Thế là 10 ngày sau mình lên máy bay đi tây đến 20 năm sau mới trở lại Việt Nam.

Có lần mình nhận tin nhắn trên mạng, thấy tên quen quen nên tò mò xem profile ra sao thì mới biết là cậu N. Có lẻ cậu liên lạc với cậu Tri, con ông Võ Quang Tiềm nên chắc nghe kể về mình. Cách đây mấy năm, cậu Tri liên lạc với mình qua tin nhắn. Cậu cháu hay nhắn tin cho nhau để hỏi thêm tin tức về Đà Lạt xưa, họ hàng ra sao. Mình có gặp cậu một lần năm 1978, ở Paris khi cậu về pháp nghỉ hè khi làm việc cho Liên Hiệp Quốc, hình như cơ quan FAO. Mình nhờ cậu về Việt Nam, thăm ông bà Tiềm và đưa lại cho mẹ mình một lượng vàng khi đi tây, mẹ mình đưa để phòng hờ, lỡ hết tiền thì bán. Nhờ cây vàng đó mà một người em khác vượt biên được. Năm ngoái mình về Paris, có liên lạc với cậu nhưng không thấy trả lời, đến khi nói chuyện với một người mợ đầm thì mới khám phá ra cậu đã qua đời trong mùa đaị dịch.

Năm ngoái, mình về Việt Nam, có liên lạc với cậu N nhưng cậu nói đang ở pháp, thăm con cháu. Cậu N sang pháp học y khoa về ngành giải phẫu tim ở phía bắc xứ Pháp, gần Lille. Mình nhớ ơn cậu vì khi làm thủ tục đi tây thì cậu là người được cậu Mạnh, con bà Phúng liên lạc, nhờ nộp đơn đại học Roubaix về ngành kỹ sư dệt cho mình.

Qua pháp gần cuối năm thì trễ niên học nên mình tính ở Paris đến hết hè thì lên Roubaix học thì ai ngờ 30/4 đến nên nghe lời cậu Miên, con ông bà Võ Quang Tiềm, ở lại Paris nên không có dịp gặp lại cậu N. Đến 58 năm sau mới gặp lại được để nói lời cảm ơn cậu, đã giúp cho vụ du học của mình thành tựu. Nay về hưu nên cậu về Đà Lạt sinh sống, mỗi năm về Pháp, đóng thuế thăm con và cháu. Cậu kể là thích cuộc sống thanh bình ở Đà Lạt hơn là bên pháp.

Cậu tâm sự là khi thành đạt rồi thì bà mất nên không có dịp báo Hiếu. Sau 75 thì cũng khó mà về Việt Nam đến 1992 đổi mới mới có người Việt Hải ngoại về nhưng lúc đó cậu bận công ăn việc làm. Có về thăm gia đình nhưng cũng không ở lại Đà Lạt như ngày nay. 

Hai cậu cháu ngồi nói chuyện gần 3 tiếng đồng hồ. Cậu muốn mời đi ăn nhưng mình có hẹn với vợ chồng anh bạn học chung khi xưa, Phước Lâm Viên, nhà in Lâm Viên cạnh cà phê Tùng. Hai vợ chồng này, khi xưa đi học không thân lắm nhưng không hiểu sao, mỗi lần họ về Đà Lạt là ghé lại nhà mình, chụp vài tấm ảnh bà cụ, gửi cho mình, báo cáo tình hình sức khoẻ của mẹ mình. Ơn này không biết chừng nào trả nổi. Lâu lâu có nhiều người bạn học xưa còn ở Đà Lạt, gặp bà cụ mình thì chụp hình gửi sang cho mình. Xin cảm ơn các bạn. Nhân dịp đầu năm, về ăn tết với gia đình sau 50 năm, mình xin chúc các bạn cùng gia quyến được nhiều sức khoẻ. Vào tuổi này chỉ cần sức khoẻ.

Từ nhà mình đi bộ đến nhà cậu độ 10 phút. Đi ngang đường Calmette, có chị nào tự xưng ở cạnh nhà nhạc sĩ Nguyễn Đức Quang, căn thứ 2 ở ngay dốc nhỏ nối liền 3 con đường. Mình hỏi cạnh nhà tên Thạch, nhà tên này có cây lựu ngay sân, ngay dốc Calmette, chết sau 75, bị đâm chết. Chị ta kêu Thạch nào. Mình dừng lại, chụp tấm nhà căn nhà ấy, gửi cho chị ta. Chị ta không nhận ra nhà của chị ta khi xưa. Chán Mớ Đời 

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Ngày tàn của dòng họ Gucci

 Ngày tàn Dòng họ Gucci 

Nhớ năm con gái học trường kinh tế Bocconi, tại Milano, Ý Đại Lợi, hai vợ chồng khăn gói đi thăm con, và thân hữu. Con gái dẫn mẹ nó viếng con đường đắt tiền nhất thành phố, Via Monte Napoleone, có nhiều tiệm thời trang, rồi kéo mẹ nó vào tiệm Gucci khiến mình muốn đứng tim, nhưng cũng phải bò vào. Vợ mình là vợ của nông dân nên cũng e dè, sợ sệt nơi chốn sang trọng, trong khi con gái chạy tùm lùm, kêu mấy cô bán hàng, cho xem cái này cái kia. Con hơn mẹ cha tốn tiền. Du khách tàu nhiều nên họ mướn sinh viên tàu đứng bán khá nhiều. Mình nghe nói là muốn mua đồ của công ty Hermes, khách hàng phải mua đồ bao nhiêu tiền mới được vào club của họ.

Vào đây khiến mình nhớ đến vụ Maurizio Gucci, cháu nội của người sáng lập công ty, bị bắn chết trước cửa tiệm của ông ta. Có thời báo chí ngày nào cũng nhắc đến. Sát thủ là ai? Người ta điều tra ra, chính bà vợ cũ thuê người hạ sát tên chồng cũ. Kinh. Cho thấy đừng đùa với gái Ý Đại Lợi, có máu Mafia. Trở lại việc khởi đầu của công ty danh tiếng thời trang này. Hồi mới quen đồng chí gái, có cô đồng nghiệp hỏi có muốn mua đồng hồ Gucci không vì cô chị bán hàng ở Gucci, được giảm giá 50% nên mình nhờ mua hộ cái đồng hồ Gucci không người lái, không cửa sổ, 3 cái chèo cho đồng chí gái. Tặng đồng chí gái nhưng đâu dám nói là mua hàng khuyến mại. Để cho sang. 

Mình có xem phim tài liệu quay cách làm cái quai của sách tay này làm bằng trúc.

Năm 1921, ông Guccio Gucci mở một cửa tiệm nhỏ bán sản phẩm làm bằng da, ở thành phố Florence, Ý Đại Lợi. Ông ta từng làm việc trong các khách sạn sang trọng ở Paris và Luân Đôn, nên muốn tạo dựng một thương hiệu Ý Đại Lợi, có tầm quốc tế. Các sản phẩm lúc đầu là đồ bằng da, như Vali, và các dụng cụ cho môn thể thao cho kỵ mã. Và từ đó thương hiệu Gucci được xem là đồ xịn cho giới có tiền. Đâu năm 1947, sau thế chiến thứ 2 thì Gucci cho ra đời các ví tay phụ nữ, có cái quai làm bằng trúc, và trở thành cái ví mà phụ nữ nào cũng muốn sở hữu.

Ba anh em thời thịnh vượng chưa tranh dành gia tài 

Vào thập niên 50, thế kỷ 20, Gucci mở một tiệm ở New yOrk, và các người nổi tiếng như Jackie Kennedy, Liz Taylor là khách hàng thường xuyên khiến phụ nữ tại Hoa Kỳ thèm khát các sản phẩm của công ty này tương tự ngày nay các phụ nữ Á đông như người Tàu, người Việt ,…mê Louis Vuiton. Và cái logo Gucci nổi tiếng như ngày nay, ai cũng muốn mua đồ ví LV. Chỉ có vấn đề là khi xưa mang đồ xịn là người ta biết đồ xịn, còn nay thì đồ giả được sản xuất nhiều hơn đồ thiệt nên khó mà biết được giả hay thật. Đó là thực tế của đời nay.

Khi ông Guccio qua đời, 3 người con trai nối nghiệp và tiếp theo là các cuộc tranh dành, chia gia tài xẩy ra trong gia đình, đưa đến ngày tàn của doanh nghiệp gia đình này.

Tiệm này đồng chí gái và con gái kéo mình đi vào. Xem thiên hạ đứng đông đợi vào mua. Hình cũ khi xưa.

Cuộc tranh chấp giữa 2 người con trai Aldo và Rodolpho: Aldo thì muốn khuếch trương doanh hiệu trên thế giới còn Rodolpho thì không muốn cải tổ, cứ thế mà ăn. Nên hai anh em choảng nhau như điên. Năm 1983, Maurizio Gucci, con trai của Rodolpho, hưởng gia tài khi ông cha qua đời, và tìm cách đẩy Aldo ra khỏi công ty. Đời cha ăn mặn đời con khát nước, Maurizio không biết cai quản nên công ty lâm vào khủng hoảng tài Chánh.

Từ một thương hiệu danh trấn khắp thế giới hơn cả Louis Vuitton, bổng nhiên Gucci bị tan tành. Lý do là hổ phụ sinh tiểu hổ, Paolo Gucci, buồn đời, tố cáo ông bố Aldo trốn thuế và khiến ông ta đi tù vào tuổi 81, hy sinh đời bố củng cố đời con. Củng cố đời con đâu không thấy, Paolo rảnh tay làm kinh doanh theo ý mình. Người ta kêu doanh hiệu này tan tành vì thuế vụ nhưng trên thực tế thì sự choảng nhau trong gia đình đã khiến cho công ty cuốn theo chiều gió. Aldo xem con trai mình là thằng đần. Nên tìm cách giúp Maurizio để thay thế ông ta và ông anh. Thật ra là bà vợ của ông Maurizio la người giựt dây giữa mấy anh em. 

Đây người đàn bà có câu tuyên bố lẫy lừng, giết chồng cũ vì không chu cấp tiền

Công ty này muốn quần chúng hoá nên bán đủ loại sản phẩm như giấy đi cầu, ly uống cà phê đủ loại đem đến cho mọi giới dù nghèo, tinh thần dấn thân xã hội chủ nghĩa thời đó. Ý Đại Lợi có đến 35% thuộc Đảng Cộng Sản thân Liên Xô. Kiểu thương hiệu Trump, ngày nay bán thịt bò, chén đũa, kinh thánh … đến năm 1993 thì ông con bán hết cổ phần của mình. 2 năm sau, ông ta bị bắn chết trước cửa tiệm. Người mướn sát thủ là bà vợ cũ, tên Patricia Reggiani. Hết tiền nên chỉ mướn được sát thủ hạng bá vơ nên bị bắt và khai hết, mướn Mafia thì khỏi lo. Bà này có tuyên bố một câu xanh dờn : “thà khóc trong xe Roll-Royce còn hơn là vui vẻ trên yên xe đạp”.

Vào đầu thập niên 90, khi mình phát hiện ra mối tình hữu nghị của đồng chí gái, công ty này bị lộn xộn nên cuối năm họ bán hạ giá 50% nên mình mới mua được cái đồng hồ xịn cho đồng chí gái.

Maurizio bán cổ phần còn lại của mình cho công ty Investcorp, chấm dứt công ty do gia đình Gucci sở hữu. Có lẻ vì hết tiền chu cấp cho bà vợ cũ nên khiến bà ta tức giận nên sai người giết cho rảnh nợ đời. Ai giàu 3 họ, ai khó 3 đời , đến đời cháu là ăn mày còn bị vợ giết.

Du khách tàu mua nhiều

Sau khi mua lại Gucci thì công ty này được Domenico De Sole và Tom Ford quản lý, giúp thương hiệu này lên lại, tìm lại được thời vàng son của mình. Mấy người này dẹp hết các sản phẩm rẻ tiền, chỉ bán những vật có giá trị, tạo dựng một hình ảnh sexy. Đến năm 1999 thì GUcci lên giá 90%.

Đến năm 1999, nhóm Kering của pháp bơm thêm tiền , giúp Gucci khuếch trương khắp thế giới. Ngày nay, Gucci được mệnh giá độ 20 tỷ đô la. Năm 2021, có một cuốn phim mang tên “House of Gucci” ra đời, ai buồn đời thì tìm xem. Trên YouTube miễn phí, hơi cải lương một tí không nói rõ lý do gây nên xụp đỗ.

Trong vòng 20 năm tới đây, sẽ có cuộc chuyển giao tài sản từ thế hệ Babyboomers qua con cháu. Đa số tài sản là các công ty nhỏ nên Đảng Dân Chủ muốn đánh thuế cao cho nên họ sẽ bán và cho vay lại. Mình tìm kiếm mua cho mấy đứa con. Năm ngoái có tiệm bán đồ cho tiệm ăn, về hưu cho vay lại nhưng thằng con và thằng cháu chê. Bán hàng năm độ 1 triệu đô la, lời độ 30% nhưng đám trẻ ngày nay, chúng chỉ thấy mặt nổi, không hiểu mặt chìm của các công ty này. Chủ bán cho vay lại nên chỉ đặt cọc tiền ít thôi, để họ đóng thuế ít. Sau này thằng con đi học khóa tài chính mới hiểu ra thì họ đã bán.

Ai giầu 3 họ ai khó 3 đời. Thương hiệu Louis Vuitton cũng nằm chung số phận với công ty Gucci và những công ty được thành lập trong gia đình rồi sau 3 đời, bay mất. Ngày nay Louis Vuitton được xem là thương hiệu thời trang giàu nhất thế giới.

Mình đang tìm các Assisted Living home để mua. Bác nào biết thì cho em biết, vùng nam Cali thôi. Thế hệ mình già đi sẽ vào đây ở nên mua trước, sau này vào đó ở luôn. Khỏi phiền con cháu.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Gặp thầy cũ với con

 Gặp thầy cũ với con

Hôm qua, mình chạy xuống San Diego, gặp một ông thầy cũ và mời ông ta đi ăn với thằng con, để ông ta nói chuyện với thằng con. Mình thường hay mời mấy người người dạy mình khi xưa hay có kinh nghiệm nhiều về mua nhà cho thuê, ăn trưa để học hỏi thêm kinh nghiệm của họ, nhất là các thất bại để tránh. Ông này học luật ra nhưng lại đi bán máy IBM, được xem là người bán nhiều nhất của công ty này ở vùng nam Cali, dù chưa bao giờ qua trường lớp dạy bán hàng. Sau đó công ty thấy ông ta bán được nhiều nên cắt bớt địa hạt bán xuống để người khác tiếp thu khu vực bán thêm nên ông ta tức và nghỉ làm rồi với sự hiểu biết về luật, ông ta đi mua nhà đấu giá khi ngân hàng kéo.

Ông thầy và con trai

Ông ta thành công lắm, sau này thiên hạ đi học ông ta nhưng không dạy người nào ở San Diego nơi lãnh địa của ông ta. Mình theo học 2 ngày về Trust, tốn $2,000 cách đây 25 năm về trước, móc thẻ tín dụng trả rồi trả từ từ cả năm trời mới hết nhưng đã giúp cho mình rất nhiều sau này. Mình có mượn anh bạn, bài tập sách của ông ta dạy về mua nhà bị ngân hàng kéo nhưng thấy không hợp với mình lắm. Khi thấy thiên hạ sắp mất nhà, mình nhảy vào tìm cách mua rẻ, thấy như tạo thêm cái nghiệp cho đời sau.

Ông ta hỏi thằng con, nhắm gì về tương lai. Thằng con lơ ngơ không biết gì hết. Ông ta nói ông ta may mắn, sinh ra tại xứ Hoa Kỳ vì ông ta mồ côi từ bé. Cha mẹ bỏ rơi, vào nhà nuôi trẻ mồ côi từ bé. Xong trung học thì đi làm, học đại học để ra trường. Nếu ông ta sinh ra tại Việt Nam thì không biết thân phận ngày nay ra sao. Xứ này có nhiều cơ hội để làm tiền. Ông ta nói là không cần dạy thiên hạ nhưng nếu dạy miễn phí thì người ta không để ý. Lúc trả tiền với giá cao, người ta mới trân trọng quý những gì ông ta truyền lại cho. Cái này mình đồng ý. Nội bơ mình cho thiên hạ đến vườn hái, họ không trân trọng, không một lời cảm ơn nên sau này mình không cho đến vườn nữa. Muốn ăn thì mình bán. Xong om

Nghĩ lại thì ông ta nói đúng, sinh ra tại xứ Hoa Kỳ này chớ ở xứ khác như Việt Nam thì ngọng nếu không phải Đảng viên, 3 đời bần cố nông. Thủ khoa mà còn chạy xe gap rõ chán.

Mình tính sang năm dẫn vợ con đi lại đường mòn Inca rồi viếng thăm cái hồ cao nhất thế giới này.

Ông ta cho biết năm vừa rồi ông ta đóng thuế đến 2.8 triệu đô la. Ông ta chỉ thích làm tiền. Mồ côi, thiếu thốn từ bé, lớn lên chỉ muốn làm tiền, đó là mục tiêu của đời ông ta. Khi lên 6 tuổi, ông ta khám phá ra là ông già Noel không có thật nên từ đó trở thành tên vô đạo, vô thần nhưng lại lấy bà vợ gốc Mễ, ngoan đạo đến cuồng tín. Muốn lấy bà vợ nên ông ta đi theo nhà thờ nhưng Chán Mớ Đời với mấy ông cố đạo, giảng chuyện cõi trên. Bà vợ thuộc dạng Nhất Chúa Nhì Cha thứ Ba Jose tổng thống. Con trai ông ta làm việc chung với ông ta cũng phì cười.

Ông ta không quan tâm đến bầu cử, ai thắng ai bại, ông ta chỉ chú trọng vào làm tiền. Mà đúng thật, mình đâu để ý đến con gái của Dick Cheney bầu cho ai. Lướt tin tức trên mạng thấy Chán Mớ Đời. Dick tiếng lóng của Mỹ là cái buồi. Ông ta nói thằng con là chú trọng vào ngày 10/10 năm nay. Nếu nghe lời tao theo dõi tin tức thì có thể thay đổi cục diện về sở hữu xe hơi. Khi nào đến ngày 10/10, mình sẽ kể.

Có lần ông ta kể với mình qua điện thoại, vì lâu lâu mình hay gọi nói chuyện, hỏi thêm vài điều mình thắc mắc. Ông ta kể là bán một khu chứa hàng nào ở Arizona nào đó mua khi xưa, bị nhà băng kéo, lên mấy triệu để mua 2,000 cổ phiếu của Tesla, rồi split ra mấy lần. Ông ta kể nói chuyện với một cô gốc việt nào, cô ta kêu ông ta sử dụng covercall với cổ phiếu tesla, như cho mướn nhà nên ông ta theo. Ông ta tặng mình một cuốn sách nói về covercall để đọc. Tuần này phải đọc cho xong. Cuộc đời mình thường hay được thiên hạ cho sách đọc, nhiều cuốn đã thay đổi đời mình. Mình thân với con trai ông ta vì có con cùng thời. Ông ta nay 84 tuổi, có 11 đứa cháu ngoại nội, từ một đứa bé mồ côi nên vui vẻ lắm.

Con trai nói với mình là ngày nay, mỗi tháng chỉ có độ 25 căn nhà bị trễ nợ tiền ngân hàng trong khi 25 năm trước, khi mình đi học có đến 2,000 căn. Tha hồ mà lựa. Ông ta dặn thằng con, ai mà kêu dạy nghề mua nhà của ngân hàng kéo thì bỏ chạy xa cho mau vì luật lệ thay đổi, không còn như xưa nữa. Như ông Robert Kiyosaki, tác giả cuốn “rich dad poor dad”, dụ thiên hạ tới học với giá mấy chục ngàn. Sau này bị thiên hạ kiện này nọ. Hình như ông ta có hợp tác với ông trump, mở trường đại học Trump, vớt tiền thiên hạ. Ngoài đời có nhiều tên dạy kiếm tiền dù chả mua căn hộ nào cả.

Mời ông ta đi ăn cơm, ông ta nói là nay theo chế độ dinh dưỡng trường phái ăn thịt thôi nên đến tiệm bán thịt nướng để ăn. 

Ông ta cho biết ngày nay, mục đích ông ta là làm thế nào để thức dậy mỗi sáng. Về già mà không còn mục đích để tiếp tục cuộc sống thì Chán Mớ Đời. Lạ một điều là ông ta cũng uống Niacin như mình và vitamin K. Cho thấy đều đọc hay xem phim tài liệu  như nhau. Ông ta chỉ mình là nên uống rãi ra cả ngày thay vì một lần. Từ một tháng qua nghe lời AI, mình giảm được thêm 10 cân anh. Kinh

Hai cha con lái xe về, không biết thằng con học được gì qua cuộc gặp gỡ. Hy vọng nó sẽ học được suy nghĩ của người đi trước. Con mình thường ít khi nghe mình, nên tìm cách cho nó tiếp cận với những người nào giỏi để nó theo gương. Xong om

Mình thì tương tự như ông ta, rất nhớ ơn những người đã giúp đỡ mình trên đường đời. Tháng 10 này mình sẽ về Paris, thăm bà Cayla, người đã cho mình ở căn phòng Ô-sin suốt mấy năm học đại học. Bà ta cũng lớn tuổi, chắc gần 100. Thăm bà ta và những người khác, một thời đã giúp mình.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Chữ tài liền với cái tai một vần

Trên đời, ai cũng muốn may mắn, trúng số này nọ để được sung sướng nhưng khi xưa học truyện Kiều của ông Nguyễn Du thì ông này lại kêu “chữ tài liền với cái tai một vần”, thấy lạ nhưng về già nghiệm lại thấy khá đúng.

 

Hồi nhỏ mình thấy ông bà cụ hay đánh số đề và mua xổ số kiến thiết quốc gia hàng tuần khiến mình xót của dùm vì thua nhiều. Nội tiền đó dùng để cho mấy anh em mình ăn uống chắc khá hơn. Nhà con đông nên mua vé số, cầu ơn trên gia hộ trúng có tiền mua sữa cho con. Trong xóm Địa dư có ông thần quên tên, em của ông Lào và ông Mai, ba thằng Banh, hay đến nhà mình cù ông cụ mua số đề. Mình ghét ông này, mỗi tuần thấy lên nhà mình ngày thứ 2. Lý do là tiền bay hoài mà ông cụ có trúng một lần nhưng bù lại bay số tiền hàng tuần thì không đủ, như muối bỏ biển. Một lần, mình biết ông cụ trúng số đề vì ông thần ghi số đề lên nhà thì ông cụ kêu không mua nữa vì ông thần đi báo cho cả xóm, cả Đà Lạt biết là ông cụ mua số đề do ông ta biên nên trúng để thiên hạ mua số đề qua ông ta. Ông thần xin lỗi năn nỉ đủ trò. Mình không biết ai là chủ đề, đoán là mấy người Tàu ngoài phố hay ở khu Tân Sanh.

Bà may mắn trúng số nhưng đen về toà án.

Có câu chuyện thật xảy ra cho bà Tonda Dickerson, sinh sống tại Alabama. Trúng số nhưng cuộc đời bà không kết thúc như trong truyện cổ tích mà đem lại cho bà ta vô số hệ lụy như ông Nguyễn Du đã nói.

Bà Dickerson là tiếp đãi viên nhà hàng Waffle House. Một hôm có một thực khách quen, thường đến ăn ở tiệm, tên Edward Seward thay vì boa tiền ông này lại boa một tấm vé số cho bà Dickerson mà ông ta mua ở Florida. Ông ta cũng boa 4 người tiếp viên khác mỗi người một tấm vé số.

Tuần sau xổ số thì bà Dickerson khám phá trúng được 10 triệu đô vào năm 1999, 25 năm về trước thì xem như 30 triệu hôm nay, nếu tính theo lạm phát. 

Vé số này đã thay đổi cuộc đời của bà. Người ta nói tiền không thay đổi con người nhưng giúp bộc lộ ra tâm tính của họ. Mình thì cả đời không trúng số, không có tiền nên Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen. 70 năm nay vẫn đen.

Khi trúng số thì công ty xổ số cho người trúng 2 lựa chọn: 1 là lấy hết liền năm đó, 2 là lấy trong vòng 30 năm hay số năm tuỳ người trúng số lựa chọn. Bà ta chọn lấy số tiền trúng cho 30 năm thay vì lấy nguyên một lần. Mỗi năm nhận được là $375,000 vì nếu lấy 1 lần thì bị đánh thuế thường là phân nữa có thể hơn vì năm 1999. Mọi người đều vui mừng cho bà nhất là các đồng nghiệp. Lý do là ông thực khách cũng tặng mấy phục vụ viên kia mỗi người một tấm vé số nên các phục viên có hứa hẹn với nhau là nếu trúng sẽ chia đều cho nhau.

 

Buồn đời bà Dickerson, đột phá tư duy, giác ngộ cách mạng, nghĩ tại sao phải chia cho 4 người kia xem như bà mất 8 triệu. Còn lại 2 triệu cho bà. Bà ta bổng nhiên bị bệnh Alzheimer, ngu ngơ nhìn mọi người, kêu không nhớ đã có hứa. 4 người kia để nghị chỉ lấy 3 triệu thay vì 8 triệu, bà còn lại 7 triệu. Bà ta kêu Chán Mớ Đời tiền này là của thượng Để cho tui thì tui giữ không chia cho ai cả. Bề trên cho bao nhiêu thì nhận bấy nhiêu. Thế là mấy người kia cho bà ta ăn cháo luật sư, thưa kiện ra tòa. Tiểu bang Alabama thì có luật cấm đánh cược chơi bài nên không thể thực thi được hợp đồng nói miệng. Mấy người đồng nghiệp vẫn tiếp tục chùi bàn mỗi ngày trong tiếng hát của Tuấn Vũ, đời tôi cô đơn nên ai cho vé số, vẫn chùi bàn, trong khi bà Dickerson có tiền nhưng phải vác chiếu ra tòa đều đều trong suốt 12 năm đại hạn.

Ông Edward Seward, người boa bà ta tấm vé số, buồn đời đột phá tư duy là bà Dickerson có hứa nếu trúng số sẽ mua cho ông ta một chiếc xe mới. Thưa bà ra toà không giữ lời hứa nhưng tòa kêu vô duyên. Trúng 10 triệu nên cũng không nên hà tiện tặng ông cho tấm vé số chiếc xe cũng không thua thiệt gì. Cho thấy lòng tham sẽ đưa con người đến những hệ luỵ, khiến lệ rơi theo cuộc tình.

Khi trúng số thì có vÔ số chuyên gia tài Chánh nhảy vào để xin mớ tiền nên có người kêu bà ta thành lập một công ty dưới dạng “S corporation” với ông Bồ mới. Mình đoán là ông Bồ mới đột phá tư duy, mới hiến kế này nhưng sở thuế gửi cho bà một tờ giấy phạt $771,570 vì không đóng thuế liên bang khi nhận tiền trúng số. Lý do là bà ta tặng gia đình bà ta số tiền $2,412,388 khi bà ta chuyển cho gia đình bà ta xem như 51% của số tiền trúng số. Cho thấy chúng ta cần tìm hiểu chín chắn khi lãnh gia tài hay khi không có một số tiền lớn. Khi nghèo thì chả có ai bám nhưng có chút tiền là kênh kênh bu như ruồi.

Hình như mình đã có kể một ông trúng số rồi tự tử, kêu trúng số là điều bất hạnh nhất xảy cho ông ta.

Lại vác chiếu ra tòa đủ loại. Phải đến 12 năm sau mới hết kiếp nạn khi tòa phán có lợi cho bà Dickerson. Cứ tưởng tượng tuần nào cũng ra tòa luật sư ăn tiền suốt 12 năm cúng hết số tiền mà tinh thần cúng banh ta lông. Cuối cùng bà ta đưa tiền cho gia đình để mở công ty buôn bán. Vì giữ thì không đúng như lời bà ta khai là giúp gia đình. Mình đoán chắc bà không còn tiền nhiều.

Trúng số là hên nên bà ta lại bị ông chồng cũ bắt cóc đem nhốt trong một chiếc tàu. Ông ta dọa sẽ giết bà ta chắc phải chia tiền. Bổng nhiên cái điện thoại của bà réo nên ông chồng ngu, để cho bà ta trả lời vì rất quan trọng. Bà thò tay vào ví móc ra khẩu súng lục và bắn tên chồng tham tiền như Clint Eastwood trong vai thám tử Harry “make my day”. Ông chồng trúng đạn, té xuống nên bà ta sợ đi tù nên kêu cấp cứu. Nói đến ông tài tử này, ông ta trên 90 tuổi mà cô Bồ 61 tuổi mới qua đời. Chắc uống sữa quá Date nhiều. Không biết Ông chồng có bị xử án về tội bắt cóc hay không, vì không thấy ai kể.

Người ta không biết bà ta ngày nay ra sao. Có người nói bà ta hành nghề chia bài ở sòng bài biloxi. Chán Mớ Đời. Có lần mình ghé lại Biloxi. Hình như có luật cấm chơi bài nên các casino đều nằm trên tàu. Thấy người Việt mình xất bất xăng bang với cờ bạc, vợ chồng bỏ nhau. Cặp vợ chồng quen dẫn mình thăm viếng, thấy tội. Sang đây, làm ăn dành tiền rồi bọn sòng bài ghé lại dụ dỗ bay hết.

Ông Mỹ nuôi ong trong vườn mình kể là một hôm về nhà, thấy tờ giấy ly hôn và lá thư từ giả, đắp mộ cuộc tình với anh chàng nuôi ong của bà vợ. Kêu bà ta không muốn chung sống với ông ta nữa. Sau này ông ta khám phá là bà ta trúng số nên hát bài Capri, c’est Fini! nghìn trùng xa cách, chuyện đôi ta chỉ có tấm vé số thôi.

Nếu các bác trúng số có bắn chồng cũ hay bỏ chồng. Đừng có chia với em nhé. Vì em học được từ Phật sỹ Minh Tuệ, không nhận tiền, nhận thức ăn thôi.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Nên đồng ký tên mượn nợ?

 Tuần này đọc một câu hỏi trên chương trình về tài chính, thấy là lạ nhưng có khả năng xầy ra cho chúng ta nên mình ghi lại đây. Một ông Mỹ hỏi sự việc ông nội của ông ta muốn giúp một người cháu nội, bằng cách đồng ký tên mượn nợ học đại học của 

Massachusetts Educational Financing Authority như một nợ cho gia đình, không phải là nợ của liên bang giúp sinh viên.

Vấn đề là người cháu kia biệt tăm và không trả và ông nội ông ta mới qua đời. Món nợ bây giờ bị “defaulted”vỡ nợ và ông ta không biết người em họ ở đâu. Câu hỏi của ông ta bây giờ món nợ đại học phải làm sao? Cái Estate của ông nội phải trả hay xem như ông nội xù nợ.

Ông này cầm cái biên lai đi chợ năm 2019, nay đem ra chợ mua lại y chang thì thấy giá cả lên 40%

Sau đây là câu trả lời của chuyên viên tài Chánh.

Khi qua đời thì người mượn nợ của MEFA, không phải là sinh viên, thì người ký giấy nợ chung và Estate của người đó không còn bị liên luỵ về món nợ này nữa. Estate của người qua đời cần báo cho MEFA để được biết cần nạp hồ sơ, giấy tờ nào để thoả mãn vấn đề người chết không còn dính dáng đến món nợ và hát trả lại em yêu món nợ này. 

 

Khi người co-Borrower qua đời, thì người sinh viên (cháu nội) mượn nợ vẫn còn trách nhiệm về món nợ. Cứ sau 180 ngày mà món nợ không được trả theo thoả thuận thì được xem là “defaulted” và sẽ được giao cho văn phòng “Collection” để họ đòi. Sẽ được ghi vào Credit của người sinh viên kia.

Nếu người vay bỏ lỡ các khoản thanh toán (Payments), ngay cả khi sau đó họ bắt kịp  các khoản thanh toán bị bỏ lỡ có thể ảnh hưởng đến điểm tín dụng (Credit score) của người đồng ký tên, điều này sau đó có thể đẩy chi phí cho các khoản vay và thế chấp xe, cá nhân lên cao đối với người vay đó hoặc thậm chí dẫn đến đơn xin vay tiền bị từ chối.

Trên thực tế thì người ký tên chung mượn nợ cũng bị ảnh hưởng nếu người mượn không trả. Họ khuyên người mượn nợ nên liên lạc với chủ nợ để thoả thuận thanh toán mỗi tháng ít hơn, có thể trả nhưng có lẻ lâu hơn. Đừng có nghe mấy ông thần sửa chửa Credit rồi tốn tiền vẫn mang tật.

Theo nguyệt san Forbes, mới được người Tàu mua cho biết. Từ 30 năm qua, với lạm phát, tiền học đại học công tại Hoa Kỳ đã gia tăng từ $4,160 đến $10,740 cho 4 năm đại học, và từ $19,360 đến $38,070 tại một đại học tư. Không kể các đại học danh tiếng. Forbes reported in April. 

Sinh viên nay ra trường, tìm việc không có nên trốn nợ. Ngày nay, nợ sinh viên lên đến $1.75 ức, với nợ liên bang cho sinh viên chiếm 90% con số này. Vấn đề là khi tìm việc, 95% các công ty đều sưu tra các người nạp đơn (HR.com và National Association of Professional Background Screeners). Khi thấy họ không trả hay bị trễ thì khó mà kiếm được việc.

Nay ông Biden muốn xoá nợ đại học để được phiếu. Hình như tối cao pháp viện kêu vi hiến. Nếu không lại phải in tiền nữa, lạm phát gia tăng. Có ông Mỹ mua thức ăn tất cả những món ở siêu thị năm 2019 và năm nay mua lại y chang để so giá thì lên 40%. Dạo này xem tin tức về địa ốc thấy Florida đang te tua có nơi giá nhà hạ 45% so với mấy năm trước. Arizona cũng đang te tua. Không biết khi nào đến Cali. Chính quyền cứ bơm tin kinh tế tốt để qua mùa bầu cử. 

Mình lo cho thế hệ con cháu sau này với tình hình, cứ in tiền ra cho thiên hạ, rồi còn cháu sau này phải cày đóng thuế. Một căn nhà bây giờ nghe nói ở Garden Grove giá $1 triệu mà thiên hạ sắp hàng để đợi vào xem open house. 1 triệu thì phải đặt cọc tối thiểu $200,000. Con cháu sẽ phải đi làm $400,000, đóng thuế $200,000 còn lại $200,000 để đặt cọc.  Giá nhà ở Florida đang xuống 40%. Hy vọng sẽ đến Cali sau bầu cử. 

Mua nhà hay xe cộ thường người ta hay ký tên chung cho con hay bạn bè. Cái này rất nguy hiểm cũng như “assume” cái nợ của người bán. Có một ông bạn quen kể, khi xưa ông ta mua nhà rồi “assume”, xem như tiếp tục trả cái nợ của người bán. Vấn đề là khi làm giấy tờ để tiếp tục trả món nợ này thì bao nhiêu Credit score của người bán, sẽ được trao lại cho người mượn mới. Bao nhiêu điểm xấu của người bán là ông ta thầu hết gom hết châu về hiệp phố nên Credit score xuống te tua. Phải mất mấy tháng để xóa sổ. 

Mình mua nhà hiện nay là tìm các căn nhà có nợ với 3% hay 2.75% tiền lời để mua. Điển hình, 1 căn ở Cerritos giá $935,000, có cái nợ $750,000 với tiền lời 2.75%. Mình trả họ $900,000 trừ cái nợ $750,000. Đưa họ $100,000 và nợ họ $50,000. Lý do mình giữ $50,000 vì nếu họ báo cáo với ngân hàng thì họ sẽ mất $50,000. Nhưng 10 năm sau mình sẽ trả họ $50,000. Lý do là khi xưa mình bị một lần. Họ cho mình tiếp tục trả cái nợ, chuyển sổ đỏ sau đó họ viết thư cho ngân hàng bảo là đã bán căn nhà thì ngân hàng nay có tiền lời lên 7, 8% nên họ dùng Due on Sale Clause để bắt mình trả họ ngay cái nợ.

Mình không assume cái nợ. Chỉ kêu họ sang tên vào cái Trust rồi bán cho mình 100% benefiary Interest cho mình. Phương cách này gọi là “subject to the existing loan “.

Khi xưa, thấy một chị quen mua nhà đứng tên dùm cho ai đó, được trả mấy ngàn vì có Credit tốt nhưng rất nguy hiểm vì nếu người mua nhà không trả là chị ta lãnh nợ.

Trở lại vụ ông Mỹ già mới qua đời, đồng ký tên mượn nợ cho thằng cháu. Làm ông bà hay cha mẹ, ai cũng muốn giúp đỡ con cháu. Khi con cháu còn trẻ chưa có Credit thì khi mua xe hay mượn nợ đại học, tiền lời rất cao. Do đó chúng có khuynh hướng là đồng ký tên để mượn nợ, giúp con cháu mình mua xe với tiền lời rẻ. Vấn đề là nợ phải trả lâu dài không như nợ xe độ 5 năm. Mà nếu con cháu không trả là mình ngọng.

Có điểm này nên chú ý là nếu chúng ta muốn giúp con cháu mua nhà thì nên bắt chúng ký một giấy nợ. Thí dụ: một cặp vợ chồng quen, muốn giúp đứa con mới lập gia đình, mua căn nhà. Lương bổng hai vợ chồng mới cưới thì đủ trả tiền nhà, vấn đề là chúng có nợ đại học và nợ xe nên không có tiền đặt cọc. Điển hình mua một căn nhà 1 triệu dô. Theo nguyên tắc, phải đặt cọc 20% hay $200,000 và ngân hàng cho mượn $800,000. Con không có tiền đặt cọc nên hai vợ chồng kêu, mình già, chết thì cũng để lại cho con. Thay vì đợi mình chết, nay cho con trước. Vấn đề là mai sau, khi vợ chồng canh không ngọt, cơm Khê.

Mình có ông bạn người Mỹ, nha sĩ nên tiền nhiều. Con gái muốn mua nhà, ông ta trả luôn $600,000 tiền mặt (cáCH ĐÂY 15 NĂM).  Một hôm thằng rể buồn đời, vác chiếu ra toà muốn ly dị, hát bài Capri! C’est fini ! Thế là bán căn nhà chia đôi. Ông ta mất trắng $300,000. Do đó cho con đã lập gia đình, cần bắt chúng ký một giấy nợ với tiền lời 12% nhưng không trả. Nếu sau này chúng có ly dị, chia tài sản thì số tiền $600,000 với tiền lời 12% lên khá khủng nên bán nhà là chúng chả còn đồng xu nào. Mình làm tờ giấy reconveyance xem như món nợ đó không còn, bỏ trong tủ, lỡ khi mình qua đời thì con cháu có thể đem ra mà nộp cho thành phố để xóa nợ. 

 (Còn tiếp)

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn