Ăn uống khi du lịch

Mình có quen một cặp lớn tuổi hơn mình ở miền nam Cali. Mỗi lần đi du lịch xa là thấy họ tải các tấm ảnh trải nghiệm ăn uống nơi xứ lạ quê người. Cặp này thích ăn uống như Tây đầm, uống rượu này nọ. Có lần họ rủ hai vợ chồng đi du lịch chung nhưng vào giờ chót chỉ mình và đồng chí gái đi vì chị vợ bị đau chân hay sao đó. 

Một tiệm ăn quên tên thấy họ trang trí các bức tượng to đùng thêm người tiếp viên bận đồ nên chỉ đoán là ở Hy Lạp

Đồng chí gái với mình thì không chú ý tới ăn uống. Đi du lịch thì ăn các món dân dã bình dân của người dân sở tại là vui rồi vì không thích ăn lắm. Hai vợ chồng không uống rượu nên không rành về “savoir de vivre” của người Pháp lắm. Mình thích viếng thăm các nơi đẹp, Mỹ thuật nên có những tiệm ăn được trang trí đẹp lộng lẫy nên tìm đến để trải nghiệm. Ngày nay có những địa danh nổi tiếng vì trước đây có những văn hào, thi sĩ nổi tiếng đã từng ghé lại thì chúng ta chỉ gặp toàn du khách nên tránh vì chả có gì là đặc biệt. Có thể đi ngang cho biết chớ ăn uống đắt tiền mà gặp toàn du khách. Không tạo lại khung cảnh của ngày xưa lắm. Nắm ngoái mình về Paris, đi ngang tiệm Les 2 Magots, thấy toàn du khách ngồi, khác với 50 năm trước khi mình có đến vài lần với đám bạn học chung vì trường ở gần đây.

Người ta nói vẻ đẹp nuôi dưỡng tâm hồn nhưng nếu chúng ta ăn trong ánh sáng lung linh của đèn cầy, trong khung cảnh trên đỉnh núi hay trong các hang động. Đó không còn là thức ăn thuần chính mà được xem trải nghiệm cuộc sống, tạo dựng kỷ niệm khi đời đã rong rêu mà chúng ta khó quên. Trong cuộc đời giang hồ của mình từ khi còn ở Âu châu đến nay, mình du lịch trên 60 nước. Tuần tới sẽ đi thêm 3 nước cho đủ 70 thì kể các trải nghiệm về ăn uống tại xứ lạ quê người thì chắc không bao giờ hết.

Như có một lần ở Barcelona, đi ăn với đồng chí gái vào ban đêm trên đỉnh đồi Montjuic nhìn xuống thành phố này. Một tiệm ăn phải đặt bàn đâu mấy tháng trước khi sang barcelona, phải trả tiền phân nữa trước vì mỗi đêm họ chỉ nhận 12 thực khách. Nếu vì lý do gì mình không đến thì họ vớt tiền đặt cọc. Mình thuộc dạng gà chạng vạng là lên chuồng mà bữa ăn khởi đầu 9 giờ đêm, là giờ mình đi ngủ. Thuê taxi chở đến sớm hơn và đợi ở ngoài đến đúng giờ họ mới mở cửa. Hôm đó chỉ có 2 bàn 12 người. Khởi đầu bữa ăn từ 9 giờ tối đến 12 giờ đêm, ăn 14 món và không biết bao nhiêu loại rượu, mình không uống rượu nên họ đổi nước trái cây đủ loại cho mỗi món ăn, khiến mình ngủ gà ngủ gật khi ăn.

Hay gần đây khi hai vợ chồng đi viếng Capadoccia ở Thổ Nhĩ Kỳ, ngồi trên đỉnh đồi đá, xung quanh, ánh sáng của hoàng hôn từ từ tắt lịm trên các hang động đá khác thường rất là đẹp tuyệt vời. Phải công nhận ánh sáng chiều đó quá đỉnh, rất đẹp. Hai vợ chồng kêu một món đặc sản của vùng này, quá ngon. Món được nấu trong cái thố, đậy lại và trét đất sét để bịt kín cái thố bỏ vào lò lửa. Hôm sau thuê xe chở đến một khu nghỉ dưỡng vắng như chùa bà đanh nhưng thức ăn quá ngon, chỉ có hai vợ chồng được hầu hạ như 2 tên nông dân lạc vào nhà Thỗ.

Có những tiệm ăn trên thế giới mà du khách muốn được ghé vào để trải nghiệm. Mình hy vọng có dịp dẫn đồng chí gái đến trải nghiệm mấy nơi này:

Năm ngoái về Paris, mình có mời gia đình cô em đi ăn ở tiệm “Le Train Blue” trong nhà ga xe lửa Lyon mà mình đã có kể rồi. Thuộc thời La Belle Époque, trang trí rất đẹp. Chỉ cần ngồi đây ăn hay uống là cảm thấy đang ở trạng thái khá xa lạ. Có thực khách người Pháp đến ăn nhưng đa số là du khách. Nói chung ngồi ăn trong khung cảnh được trang trí đẹp thì nông dân như mình cũng vẫn có cảm xúc trước vẽ đẹp nhất là các món ăn ngon. Nông dân như mình thì đẫn hết mấy miếng bánh mì. Cho thấy khi xưa đi chơi, bằng xe lửa đối với người pháp là một trải nghiệm, xe dừng họ ghé vào ăn trưa hay tối trước khi xe lửa chuyển hành. Ngày nay chúng ta ăn cái gì cho lẹ hay vào tiệm ăn, cứ bấm bấm cái điện thoại. Chúng ta mất đi tỉnh thức về cuộc sống.

Thật ra đến mấy chỗ này, nếu được bận đồ của thời La Belle époque, sẽ có cảm hứng hơn nhiều. Nhớ khi xưa, ở trường có hay làm các Bal, có năm bận áo quần theo thời La Belle époque , đội mũ như Claude money, đủ trò khá vui. Nay vào thấy du khách kéo Vali, rẹt rẹt, đa số là người Mỹ hay Nhật và đại Hàn. Thường mấy chốn này ít có cả bầy du khách nên thường thấy 1 hay 2 người người Nhật hoặc đại Hàn.

Polignano A Mare, Ý Đại Lợi 

Ở bên Ý Đại Lợi, vùng biển Adriatic có một tiệm ăn gọi là Grotta Palazzese, ở Polignano a Mare, gần Bari. Mình có ghé lại thành phố này vẽ những dạo đó chỉ ăn pasta thôi, cũng có thể tiệm này chưa mở. Tiệm ăn được dựng lên trong hang đá ngay bờ biển. Ngồi ăn mà nghe sóng vỗ vào ghềnh đá, trong ánh sáng lung linh của cây nến, nhìn mụ vợ ăn ào ào. Đó không thể xem là bữa ăn tối mà là một đêm để nhớ một đời. Mình đoán chắc là đắt tiền vì chỉ có mấy bàn.

Có một nơi mình muốn đến nhưng phải đợi ông thần Puchin chết mới bò lại được. Để xem trạm xe điện ngầm Mạc tư Khoa và ghé tiệm ăn Turandot để xem trần nhà được thiết kế kiểu Baroque với những chandelier để chiêm ngưỡng khung cảnh vua chúa thời xưa như đi xem Opera, như điện Versailles, sống xa hoa, xa rời nhân dân để họ làm cách mạng tiêu diệt hết. Thay vào đó một lớp lãnh đạo khác cũng gian hùm hay tàn bạo hơn.

Hay trở lại Luân Đôn để ghé tiệm Clos Maggiore, được xem là tiệm ăn lãng mạn nhất thủ đô sương mù này.

Lần sau trở lại Paris, phải đến ăn ở tiệm Beefbar để xem các đá Cẩm thạch, gương được khắc trổ và thịt bò. Sàn nhà quá đỉnh. Chỉ cần ăn món rẻ tiền để vào xem là đủ mãn nguyện.

Hôm sau ghé tiệm Pink Mamma, đoán là tiệm ăn Ý Đại Lợi, hiện đại hơn nhưng tràn đầy sức sống, ít du khách. Nhưng khó vì mụ vợ không thích pháp.

Không biết có dịp trở lại Cabo San Lucas hay không vì đã đến nay nhiều lần nhưng nếu các bác có dịp đến đây thì nên ghé lại tiệm El Farallon, Mễ Tây Cơ, tiệm ăn này được thiết kế ngay sườn đồi của vách đá. Chiều ra đây ăn nhìn hoàng hôn từ từ lặn xuống Thái Bình Dương. Mình có trải nghiệm được bữa ăn ở Matzatlan, Mễ Tây Cơ không xa chỗ này. Buổi chiều vợ chồng chị vợ và vợ chồng mình. Họ làm một cái lều ngay bãi biển cho tụi này, có hai người hầu. Ăn uống no nê nhìn hoàng hôn lịm dần trong màu tím. Ông anh cột chèo cứ nhắc hoài đến bữa ăn tối này.

Hay lần mình dẫn bà cụ đi Thái Lan, cạnh Phuket có một hòn đảo. Hai mẹ con ngồi ngày biển ăn nhìn hoàng hôn đẹp mê hồn. Một trong nhưng kỷ niệm đẹp vối mẹ mình.

Lần sau đi thăm con gái ở New York chắc phải ghé lại tiệm Le Bernardin, nghe nói thức ăn đồ biển rất ngon. Tên thì có lẻ là đầu bếp người Pháp. 

Trở lạI PARIS, sẽ dẫn mụ vợ đến viện bảo tàng Orsay, một nhà ga xe lửa cũ gần trường mình học khi xưa, cạnh sông Seine, sau được cải tạo thành viện bảo tàng, thức ăn thì không ngon lắm nhưng khung cảnh thì quá đẹp. Mình có đến khi mới mở cửa.

Ai đến Budapest, Hung Gia lợi nên ghé tiệm cà phê New York rất đẹp. May mấy ông cộng sản khi xưa không đập phá. Mình chỉ vào xem sơ sơ vì đông quá. Nếu có trở lại thì sẽ đặt chỗ trước để uống cà phê ăn bánh của họ.

Mình không thích ăn uống lắm nhưng đi du lịch thường muốn xem Mỹ thuật của những tiệm ăn vì trang trí nội thất rất quan trọng để thực khách có thể ăn và trải nghiệm. Để xem kiến trúc để hiểu lịch sử của thành phố, của xứ này quyện vào thức ăn, ẩm thực. Chớ còn ngồi ăn 3 tiếng đồng hồ thì Chán Mớ Đời.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Du lịch Tây Ban Nha cần biết

Đồng chí gái có đi Tây Ban Nha nhưng chỉ đến Barcelona mấy ngày. Mình dự định năm nay đi hành hương từ Porto, Bồ Đào Nha đến Santiago de Compostella với đồng chí gái nên đang xem chương trình nên dẫn vợ đi chơi chỗ nào sau vụ này. Mình thì khi xưa có đi Tây Ban Nha khắp nơi suốt 3 tháng mùa hè. Đọc lại thêm tin tức ngày nay thì có nhiều điểm lạ nên ghi lại đây để tránh bị lộn xộn khi đi chơi. Dạo này du khách Mỹ không còn được ưa chuộng như xưa, họ kiểm soát kỷ lắm vì có nhiều người đến ở, làm việc quá thời gian của chiếu khán. Cần có chiếu khán để vào xứ này bắt đầu 2026 (ETIAS).

Xứ này khi xưa, mình đi chơi thì mới thoát khỏi chế độ độc tài của Franco mà họ gọi El Gaudillo. Dân tình chửi rủa chế độ Franquiste. Quân đội tính đánh chiếm quốc hội để dẹp bỏ chế độ dân chủ, may ông vua Carlos mới lên đài truyền hình kêu gọi, binh sĩ trở về căn cứ quân đội. 

Ngày nay thì họ theo chế độ xã hội chủ nghĩa mà Franco chống đối, thắng trong cuộc nội chiến mà ai đi chơi gần Madrid thì nên ghé Thung lũng Thượng Đế (Val del dios). Xem đài tưởng niệm những người chết trong cuộc nội chiến, quân chống cộng sản của phe thắng cuộc còn phe thua cuộc thì đến bây giờ cũng chưa được cái gì. Cho nên dân miền Nam dưới chế độ Việt Nam Cộng Hoà không nên mơ chuyện hòa giải hoà hợp với bên thắng cuộc. Lịch sử luôn luôn do người thắng cuộc viết lại.

Bác nào đi Tây Ban Nha mà thấy hình ảnh mấy cô, mấy cậu bận áo phản quang là biết gái hay trai nhà thổ. Nghe nói Madrid đồng tính đông như quân nguyên

Xứ này, làm nghề nhà thổ thì được phép, không bị cấm nhưng nếu các cô hay các cậu đứng đường chào khách như ở ngoài rừng Boulogne của Paris thì phải bận áo phản quang để tránh tai nạn. Nếu không bận thì có thể bị phạt 40 Euro. Điển hình ở Els Alamus, vùng Catalunia. Kinh

Không được đặt tên con với những tên nổi tiếng như Hitler, Lucifer, Michael Jackson,…vì sợ đi học, con nít sẽ bị trêu chọc như Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen.

Ở Sevilla, vùng Andalusia, mình định sẽ đưa mụ vợ đến đây, vùng này rất đẹp, để nghe và nhảy flamenco. Người dân hay ngồi ngoài đường, uống cà phê, uống rượu bia, chơi cờ. Nay bị cấm vì sợ làm ồn ào khi người chơi la hét này nọ. Nay bị cấm nhưng lại cho phép bắn pháo bông khi các lễ lạc của giới đồng tính. Chán Mớ Đời 

Có thành phố Zamora, có đội banh khá nổi tiếng, mình chưa bao giờ đến, hiện nay cấm không được hát ngoài đường hay la hét. Không biết bị phạt bao nhiêu.

Ở tỉnh Cadiz, mình có ghé lại đây một ngày, họ cấm không được quăng gạo khi đám cưới. Thường phong tục của người Tây Ban Nha, là sau khi ông cố đạo tuyên bố hai người thành đôi vợ chồng, khi bước ra khỏi cửa nhà thờ thì họ hàng hai bên, lấy nắm gạo quăng lên đầu họ để chúc lành, ấm no một đời làm ô sin cho vợ.

Không được dành chỗ tại bãi biển. Thường mấy vùng biển vào mùa hè đông lắm, thiên hạ hay ra sớm, lấy khăn, làm dấu, xí chỗ cho gia đình, thân hữu. Nay bị cấm. Nếu làm thì sẽ bị phạt có thể 3000 Euro . Mình đoán là thiên hạ hay đạp nhau khi dành chỗ. Ai đi mấy thành phố như Cullera, Algarrobo,…thì nên nhớ quy tắc của người Mỹ First come first serve.

Ở thành phố Vigo, cấm được đái ngoài biển. Anh bơi ra ngoài hay mắc tè, không được đi ra biển tè. Hay dùng xà bông Cô Ba hay rửa chén bát ngoài biển. Có thể bị phạt đến 750 Euro. Ở hồ tắm công cộng thì họ có bỏ hoá chất để khi ai tè thì nước tiểu sẽ đổi màu là người ta biết nhưng ở biển thì sao biết ai tè. Chán Mớ Đời 

Khi người ta ở nhà mình không trả tiền thì không được cúp nước hay điện, khi chưa có lệnh toà án. Cái này thì ở Cali cũng tương tự.

Họ cấm xây các lâu đài cát ở bãi biển để tránh chửi lộn, dành chỗ này nọ. Mùa hè đông lắm. Dân miền Bắc âu châu, chạy xuống miền nam để tắm biển nên đông người, không có chỗ mà thiên hạ xây lâu đài tình ái cho con hay người yêu là có thể ăn đòn. Ai muốn vào quốc tịch Tây Ban Nha, chỉ cần mua một căn nhà to đùng là trong vòng 18 tháng là có quốc tịch. Cách đây đâu 10 năm, Tây Ban Nha nổi điên xây nhà rất nhiều để bán cho dân aau châu miền Bắc. Xứ này nổi tiếng là biển đẹp và rẻ nên mỗi năm, dân tình từ Pháp quốc, Bắc Âu, Anh quốc lái xe xuống đây nghỉ hè nên họ xây nhà bán cho dân âu châu nhưng bị khủng hoảng kinh tế thêm quá đắt nên họ ra luật, ai mua nhà thì được vào quốc tịch nên người Tàu, người Việt, hay mấy xứ khác mua nhiều lắm.

Họ cấm khi ngồi ăn xin, ôm chó mèo. Anh chị có thể ăn xin, hợp pháp nhưng cấm sử dụng chó mèo. Lý do là phòng ngừa người ta lợi dụng chó mèo để kiếm thêm tiền. Khi đi làm ở New York, mình hay thấy thiên hạ ăn xin, hay ôm con chó. Người Mỹ thích chó mèo nên bò tới rờ vuốt rồi cho tiền để mua thức ăn cho chó mèo. Nhưng chủ đi mua rượu uống.

Ở Granada vùng Andalusia, ai đi Tây Ban Nha nên đến đây vì có Alhambra, được xem là tuyệt đỉnh nghệ thuật hồi giáo trên thế giới. Cần mua vé trước. Nay thì họ cấm uống rượu nơi công cộng nên có dành một địa điểm riêng gọi là Botellódromo có thể chứa 20,000 người để ngồi nhậu. Xa những khu dân cư.

Chỗ uống rượu, chắc bắt chước Oktober fest cảu Đức quốc.

Để tránh nạn đi lục thùng rác, ở Sevilla, vùng Andalusia mà mình muốn dẫn đồng chí gái đến, cấm không cho lục thùng rác, sẽ bị có thể 750 Euro. Người ta hay lục thùng rác để lượm lon đi bán ve chai. Nhiều khi lục tung ra, rớt dưới đường không bỏ vô lại. Anh đã vô gia cư, không tiền mà đòi phạt 750 Euro thì thằng Tây Ban Nha nào có.

Ở Villanueva de la Torre, họ cấm phơi các chổi chùi nhà nơi lan can, sợ bốc mùi qua hàng xóm.

Ở Benidorm, rất nổi tiếng về bãi biển, họ cấm chơi Paddleball ngoài biển vì sợ an toàn chi đó, bị phạt có thể lên đến 3000 Euro. Tương tự ai nuôi chó mà để ban đêm chó sữa thì bị phạt lên đến 3000 Euro. Cho chim Bồ câu ăn cũng bị cấm vì muốn hạn chế sinh đẻ loại chim này. Bị phạt 300 Euro. Năm ngoái mình ghé Venezia thì nhận thấy ít chim Bồ câu, không như lần trước đến đây, chụp hình vợ con cho chim Bồ câu ăn. Mấy con này bu khắp nới, ỉa trên mấy toà nhà tráng lệ, phải dọn chùi tốn tiền. Lần trước mình đến Milano, ở trước thánh đường Duomo, thiên hạ bán ngô cho Bồ câu, mình không muốn mua vì sợ bị phạt 300 Euro nhưng bị đồng chí gái chửi hà tiện bú xua la mua.

Đi bộ ngoài đường mà không bận áo hay bận đồ tắm ở Barcelona, Málaga thì bị phạt từ 80 đến 200 Euro. Gây nguy hiểm, đang chạy xe mà gặp cô nào đẻ lộ vú dài ra phải ngắm có thể gây tai nạn. Ở thủ đô Madrid, ai hát ngoài đường phải thi bằng được hát ở các nơi công cộng. Để giải thích, ở âu châu, ra biển thì các cô các bà chơi xăng xú, nằm phơi nắng. Nhớ ở vùng Camargue, mình ra biển thấy một cô đầm không bận áo đi vòng vòng bán cà REM, phải kêu lại mua ăn mấy lần để ngắm ngực cô ta. Quá đỉnh. Có lần mấy cô đầm quen ở lữ quán thanh niên với một tên có xe từ Bỉ, rủ đi bãi biển nudist, vô đó thấy Chán Mớ Đời. Đàn ông bụng xệ, con chim như chuối khô, mấy bà thì vú như phương trình bậc 4. Chán Mớ Đời mình thích ngắm mấy cô đầm đi chung hơn.

Xứ Tây Ban Nha từ một nước bị kiểm soát, chế độ quân phiệt khiến đất nước nghèo luôn, nên cuối cùng họ phải thay đổi sau khi Franco qua đời. Lúc Đảng Xã Hội lên nắm chính quyền, họ kêu gọi tự do này nọ. Ngày nay, đọc mấy vụ cấm đoán này thì cho thấy xã hội chủ nghĩa cũng chả khác gì chế độ phát xít. Cấm đoán này nọ.

Nhớ khi xưa, đi chơi ở đây, tối tối, ra các quảng trường của thành phố, nghe thiên hạ đánh đàn guita, hát Flamenco, thiên hạ nhảy rất vui. Mình cũng mò lại học nhảy flamenco, vui lắm. Không khí cảm thấy hồn nhiên, nay cấm đoán đủ trò. Mình muốn dẫn vợ đi lại những vùng, thành phố khi xưa đã đi qua, để lại cho mình nhiều kỷ niệm, nay nghe vậy thấy Chán Mớ Đời.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Thành phố nổi trên biển Venezia

Mình rất yêu thích Ý Đại Lợi, đã đi vòng quanh xứ này bằng quá giang xe nhiều lần, từ miền Bắc xuống mũi chân giày Sicilia, quê hương của Maàia rồi lên đến quê hương của La Camora. Có hai thành phố mình yêu thích nhất và đã trở lại đến 5 lần, thêm đồng chí gái cũng yêu thích hai thành phố này; Roma và Venezia. Venezia là thành phố đầu tiên của Ý Đại Lợi mà mình viếng. Khi xưa không biết bao nhiêu lần ngồi vẽ ở hai thành phố này. Năm ngoái về Ý Đại Lợi, ghé thăm gia đình anh bạn ở vùng Veneto, có đi lại Venezia. Chỉ cần lấy xe lửa thì 30 phút sau là đến Venezia, rồi đi bộ vòng vòng, đến chiều lấy xe lửa đi về lại. Mình có kể về lịch sử hình thành của La Mã. Hôm nay, kể sự hình thành của Venezia mà mình học khi xưa.

Venezia là một thành phố nổi, được xây trên biển, được thành lập cách đây đâu 1,604 năm về trước, sau khi đế chế la-mã tan rã. Làm sao thành phố này lại nổi trên biển từ 17 thế kỷ qua. Muốn hiểu phải tìm ở dưới nước để hiểu các chân móng của thành phố độc nhất trên thế giới vì các thành phố khác như Bruge, Colmar, Amsterdam tuy có nhiều con kênh nhưng không được xây dựng như Venezia.

Venezia là một kết hợp của 120 đảo nhỏ, nối kết bởi 177 con kênh và 391 chiếc cầu. Người ta cho rằng vào thế kỷ thứ 5, sau khi đế chế La-mã tan rã thì các đội quân ngoại quốc như Visigoth, quân của Attila,.. xâm chiếm, các người tỵ nạn bỏ chạy ra đến vùng này để thành lập thành phố này. Thật ra lúc ấy đảo Torcello đã có 20 ngàn dân cư sinh sống tại đây rồi đến thế kỷ 9, người dân dời đến đảo Rialto không hiểu nguyên do, chắc vì kinh tế, cũng có thể vùng Torcello không có thể xây thêm ra biển và người ta cần thêm đất để phát triển. Do đó thành phố phát triển ra biển. Người ta cho biết các dân cư vùng này đã đóng hơn 10 triệu cái cọc gỗ san sát nhau xuống sâu phần đất sét dưới biển, nhiều khi sâu đến 25 thước. Sau đó họ bồi bùn vào những khe trống của các cọc. Trên các cọc này họ, họ tạo sàn gỗ rồi xây các toà nhà bằng đá. Mình thắc mắc là nếu bằng gỗ, ngâm nước biển thì lâu ngày sẽ bị mục nhưng người ta giải thích là gốc cây được bùn bao bọc không có Oxygen nên không bị mục, ngược lại bị thạch hoá qua sự khoáng hoá. 

1604 năm sau, thành phố Venezia vẫn được chống trên các thân cây này. Cho thấy thời xưa người ta đã có kỹ thuật cao về xây cất dưới biển. Nghe nói thánh đường San Marco và cái tháp chuông to đùng được xây trên 100,000 cái cọc gỗ, và thánh đường Santa Maria  della Salute được xây trên 1 triệu cọc gỗ. Hay chiếc cầu danh tiếng Rialto mà ai đến đây đều phải chụp hình, có đến 12,000 cọc gỗ.

Người ta mới khám phá dưới chân của Kim Tự Tháp bên Ai Cập, được chống bởi các trụ sâu.

Tại sao thành phố này giàu có khi xưa. Lý do là vào thời trung cổ, Âu châu chìm trong giáo điều của giáo hội Vatican, thành phố này ở xa, dễ phòng ngự vì ở ngoài biển. Họ theo ngành ngoại thương thay vì buôn bán với các nước nhỏ trong vùng. 

Chỉ cần chở muối đi buôn bán trong vùng rồi chở đồ địa phương đem về bán đủ giàu 

Hệ thống các con kênh đã giúp thành phố này trở thành giàu có nhất thế kỷ 14 với 3,300 chiếc thuyền và 33,000 thủy thủ. Họ buôn bán đủ loại nhất là muối. Cơ thể chúng ta ai cũng cần muối nên thời đó vùng này đã biết làm muối để chở đi bán khắp nơi thua vì người Việt đi bán muối nghĩa là theo ông bà. 

Vấn nạn ngày nay của thành phố này là  mỗi năm bị lún độ 1-2 milimét xem như từ 16 thế kỷ qua đã lún xuống 1.82 mét. Kinh

Mình có theo dõi cách họ chống lại sự lún sâu này nhưng không ăn thì gì nên họ đoán độ 150 năm nữa là chìm luôn. Tây hay nói: viếng Venise rồi qua đời. Mấy bác còn chân đi thì nên đi viếng tránh mùa hè. Năm ngoái em đi tháng 10 mà du khách đông như quân nguyên. 

Đây hệ thống chống thủy triều của người ý nhưng không thành công vì đến nơi vẫn thấy ván để lót đường khi nước ngập. 

Mình có viếng Dubai, có một thành phố được xây trên biển nhưng nay thì được biết đang bị lún. Mỗi năm nghe đâu 2 cm. Kinh nên dân tình mua nhà ở đây tìm cách bán, và các hòn đảo khác dự tính xây, không có thằng ả rập nào mua nữa.

Thánh đường San Marco

Cầu than thở, nơi họ dẫn tù đi qua chỗ để hỏi cung

Kiến trúc Bizantine đến tuyệt đỉnh

Còn thành phố Bruge, nước BỈ rất đẹp cũng như Amsterdam của Hoà lan, hay Colmar của Pháp cũng dễ thương nhưng so với Venezia thì không thể so sánh. Kiến trúc quá đẹp, cho thấy khi xưa, dân ở đây giàu có thật sự mới xây cất như vậy.

Em định sẽ đi lại Venezia vào mùa đông vì họ có festival hoá trang rất đẹp. Thường em đi vào mùa Xuân, ít nóng và ít du khách nhưng nay thì các du thuyền lớn đổ bộ du khách vào mùa đông khá nhiều và Trieste gần đó. Thật ra năm ngoái về lại, không có đồng chí gái nên không thấy cảm xúc như ngày xưa. Chắc già hay nhớ vợ vì hai anh bạn đi với vợ còn mình thì lơ ngơ một mình. Chán Mớ Đời 

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Lượm lặt trên đường

 Lượm trên đường 

Mình thấy có nhiều điều lạ ở xứ Tân Tây Lan nên ghi lại đây:

Xứ nổi tiếng là có chim Kiwi, khi đến nơi thì được biết loại chim này thuộc giống hiếm, có nguy cơ bị tuyệt giống nên họ nuôi trong chuồng, cho đẻ trứng rồi thả vào thiên nhiên. Chắc thịt ngon nên mấy con thú khác hay bắt ăn thịt. Hơn 60% trứng chim này không nở cũng như con người, mỗi cặp vợ chồng cần 2.1 con nít mới quân bình dân số. 

Tại đây thấy họ treo cờ LGBT khắp nơi, thấy đồng tính đủ loại sắc tộc đi vòng vòng nên không biết giống chim kiwi có bị đồng tính hay chuyển giới hay không nên trở thành hiếm. Mình sẽ xin tiền của USAID để chuyển giới tính cho chim kiwi. Loại chim này sống về đêm như chim cú hay dơi. Bay mấy ngàn dặm để thấy được hai con chim kiwi trong chuồng tối đen tối mù. Chán Mớ Đời 

Dân đây nói giọng lợ lợ với người Anh quốc. Có nhiều người nói rất khó hiểu nhưng từ từ quen nơi hiểu được như ông tài xế chở hai vợ chồng đi tham quan mấy chỗ ở miền nam. 

Xăng ở xứ này giá gấp đôi cali. Hèn gì đời sống mắc mỏ. Trên $8/gallon

Điểm nhấn là hôm qua trên đường về Auckland, mót tè nên mình nói ông tài xế ghé chỗ nào để xả xú bắp. Ông ta ra xa lộ chạy đến một thị trấn nào đó, bên đường có căn nhà nhỏ làm bằng nhôm oxydable, nhảy xuống đến bấm cái nút thì cửa mở đi vào nhấn cái nút thì có tiếng nói cửa đã khóa rồi kêu ông bà có 10 phút tối đa để làm phận sự. Sau đó nhạc nổi lên nhẹ nhàng loại baroque. Xong xuôi rửa tay bấm nút thì cửa tự động mở. Miễn phí. Pha cho tổng thống macron sang đây đi tè chỗ này để pháp bắt chước thiết bị ở bên Tây. 

Du lịch ở Tân Tây Lan rất bài bản nhất là họ xây dựng nhà vệ sinh khắp nơi và sạch sẽ. Ngay vào tiệm ăn tàu thấy sạch. Lần đầu tiên vào nhà ăn tàu trên thế giới mà thấy cầu tiêu tương đối sạch. 

Nhà vệ sinh được thiết kế đàng hoàng

Cửa mở hé, đến bấm nút

Phía trong là cho người khuyết tật luôn

Chạy xe ngoài Auckland thì thấy đa số là nhà tiền chế, nhỏ gọn và rẻ vì nhà xây rất đắt. Họ cho biết từ khi COVID thì lạm phát, nhà cửa lên như điên. 

Thịt bò ở đây rất mềm và nhiều omega 3 vì được nuôi tự nhiên, ăn cỏ trên các cánh đồng. Phong cảnh các cánh đồng xanh khiến mình nhớ đến xứ Ái nhỉ Lan. 

Từ ngày rời New York nay mpowis thấy lại tiệm Comme des Garcons

Xứ này theo chủ nghĩa thức tĩnh nên bao dung về giới tính đủ trò. Đi ngoài đường thấy người đồng tính, chuyến giới khá đông. Cờ LGBT khắp nơi. Đặc biệt người trẻ lai khá đông nhất là á châu và da trắng. Thấy nhiều cô gốc Á đông đi với mấy ông già da trắng. Chắc về hưu, ly dị về á châu kiếm một cô về hầu hạ thay vì suốt đời hầu mụ vợ da trắng với nữ quyển hay chủ nghĩa thức tĩnh. 

Vẫn thấy da trắng ăn uống trong các tiệm sang trọng và dân thiểu số phục vụ. Nay xứ này hạn chế di dân so với thập niên trước. 

Xứ này theo chính sách bảo vệ môi trường. Có ba loại thùng rác: xanh cho giấy, đỏ cho rác, vàng cho nhựa. Họ muốn sử dụng ít nhựa nên ai mua đồ cần cái bị nylon thì trả thêm $2 trong khi ở Cali chỉ trả thêm 10 xu. Thấy trả 2 đô thì thiên hạ kẹo như mình phải suy nghĩ thay vì xách cái bị hay bỏ vào ba lô. 

Thức ăn nhanh của Mỹ rất được ưa chuộng Tại xứ này. Đi đâu cũng thấy MacDonalds, KFC, Taco Bell, không nói nói chuyện với dân bản xứ nên không biết họ nghĩ thế nào về người Mỹ. Chắc chắn đa số ghét ông Trump. 

Họ có chương trình ca nhạc của người bản địa nhưng mình chán mấy vụ này rồi nên không đi xem. Mình nghĩ họ bựa ra để kiếm tiền của du khách chớ chả có văn hóa gì cả. Ngày nay muốn xem thì lên du tu be xem có hết. 

Ở quan thuế khi nhập cảnh họ rất gắt gao, kiểm soát những thức ăn, cây cối đem vào nước họ nên cần khai báo cho chắc ăn. 

Mình thấy có cái điện thoại công cộng cho người khuyết tật nhưng trả tiền bằng thẻ tín dụng thay vì bạc cắc như khi xưa. 

Nói chung xứ này hiền hòa không lạnh lắm về mùa đông, sống có vẻ êm đềm cho người gốc á châu. Không biết có đối chọi giữa các sắc tộc hay không. Không nói chuyện với người bản xứ nhiều nên chưa có nắm rõ nội tình. Đa số sống về cảnh nông xuất cảng trái cây, lúa thóc sữa thịt bò thịt trừu và len. Họ có mở một nhà máy nhuộm lông cừu của họ tại Đà Lạt để tránh ô nhiễm môi trường ở xứ họ. Chán Mớ Đời 

Hôm nay ra phi trường thì thấy hai cách bán vé máy bay. Mình check-in ở khách sạn không được, Qantas kêu ra phi trường. Ra phi trường thì họ kêu máy bay đầy, kêu đi chuyến sau. Mình đồng ý với điều kiện cho vào lounge.  Mình có thẻ AE nên có thể vào lounge nhưng muốn xem lounge của Qantas. Họ đồng ý cho vào lounge Qantas với lên máy bay trước như vé thương gia.  Đang đứng thì có tên hành khách Mỹ chạy lại kêu không Hiểu vì American airline huỷ phân nữa các chuyến bay. Chắc máy bay không đầy nên American airline dồn lại chuyến sau nên phải bay về Mỹ qua ngã san Francisco rồi phải đổi đủ trò. Trong khi Qantas cho bán vé líp ba ga. Ở mỹ thì luật cấm bán kiểu này nên hay bị hủy chuyến bay. Hy vọng đến nơi. Nói chung chuyến đi này khởi hành hơi vội vàng nên cũng có nhiều trục trặc. 

Chào Tân tây Lan

Khi qua cửa quan thuế thì máy scan không được vé của hai vợ chồng khiến họ phải mở cửa cho qua nên khi vào lounge mình hỏi nếu được In lại cho mình Boarding pass thì họ scan được. Hai vợ chồng ngồi uống nước tính chút nữa đi lấy đồ ăn. Đùng một cái nghe báo là chuyến bay Qantas mà mình trên nguyên tắc bay kêu mọi người ra cổng. Buồn đời mình xem lại thì thấy boarding Pass cho chuyến bay này thay vì chuyến sau nên chạy ra hỏi lại. Họ xem máy và kêu đúng là chuyến bay của mình thế là phải chạy nữa. Mụ vợ thì lo mất áo dài mua ở Việt Nam vì không biết vali sẽ bay cùng chuyến bay hay chuyến sau nên cứ rào rào. Chán Mớ Đời đi thích đem theo vali nhỏ nhưng mụ vợ mua đồ tùm lum nên phải gửi Vali to mua ở Sàigòn. Hy vọng chuyến này sẽ giúp mụ không nữa đồ khi đi chơi để khỏi thất lạc hành lý. 

Lên máy bay còn lo sợ có ai trùng ghế đến khi máy bay đóng cửa mới yên tâm. Giờ không biết đến Sydney có lấy được Vali hay không. Thôi thì tới đâu hay tới đó. Cùng lắm đến chỗ thất lạc hành lý đưa địa chỉ khách sạn cho họ đem lại. 

Mình quên xem tin nhắn của Expedia, có báo cho hay chuyến bay đổi. Tới phi trường, có hành lý hết. Hú vía

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn