Showing posts with label Văn nghệ. Show all posts
Showing posts with label Văn nghệ. Show all posts

Tiễn biệt chim đầu đàng Bút Nhóm Lửa Việt

“Mày và thằng Lâm còn có gì để bám vào. Tao không vợ con, không nhà cửa, không có gì để lo ngại cả. Chúa gọi tao ngày nào thì tao sẵn sàng lên đường”. Đó là lời anh bạn nói với mình khi báo tin bị ung thư cách đây mấy năm.


Mình thấy anh ta nói rất bình tỉnh, chẳng bù lại mình khi đi mỗ cục bướu. Trong khi chờ đợi kết quả khám nghiệm, xem bướu lành hay bướu ung thư. Mình phải đọc suốt 2 tuần lễ đợi chờ, 5 cuốn sách về ung thư để chuẩn bị tinh thần. May quá, bướu lành nên từ dạo đó, ăn uống điều độ như có tiếng chuông báo động, mách bảo mình.


Có lần anh ta đến viếng vườn mình với một linh mục khác, ở giáo phận cạnh vườn mình, cũng cho biết là bị ung thư khiến mình thất kinh. Trước đây, mình không có ý niệm rằng các người đi tu, kẻ thừa sai của Thiên Chúa, cũng bị ung thư như người đời. Sau đó đi ăn, nói chuyện thêm, mới hiểu họ có một niềm tin mãnh liệt về Thiên Chúa, là kẻ thừa sai của ngài, dọn mình, chuẩn bị về Thiên Quốc. Mình sẽ xuống Địa Ngục, không gặp lại họ. Chán Mớ Đời 


Hôm qua đi đám tang anh bạn, mình không dám đến gần linh cữu để xem mặt lần cuối. Thật ra, mình gặp anh ta 3 ngày trước khi anh được Chúa gọi về. Anh đến nhà với một linh mục khác vào lúc 9:15 tối, sau khi dự đám tang ai đó ở Quận Cam, để nhận quà của giáo dân ở Việt Nam, nhờ mình đem về, để gây quỹ giúp người nghèo. Cả ba nói chuyện về giúp đỡ người Việt sinh sống tại Ukraine, đang vào mùa đông, cần máy sưởi, đến các nạn nhân động đất ở Syria, bị tây phương bỏ quên. Họ cần Thổ Nhĩ Kỳ nên bao nhiêu trợ giúp nạn nhân dồn vào Thổ Nhĩ Kỳ, còn người Syria thì bị lãng quên. 


Cuối cùng hơn 10 giờ đêm, hai vị linh mục ra về, mang theo hai thùng bơ của vườn mình, cho tu viện. Lần trước anh bạn đến vườn mình, đem bơ về thì mọi người trong tu viện rất ưa thích nên mỗi mùa mình đều gửi tặng. Không ngờ, đó là hình ảnh cuối cùng của anh bạn, đem hai thùng bơ bỏ lên sau xe.


Mình hẹn gặp lại nhau ở tu viện Don Bosco, 3 ngày sau để bàn về mấy chuyện này, nhất là thiết kế và kêu thợ xây thêm khuôn viên của Hang Đá để làm lễ nhà thờ ngoài trời. 1 tiếng trước giờ hẹn, mình nhắn tin cho biết đang chuẩn bị lên Rosemead. Ai ngờ mở điện thoại ra thì được tin nhắn anh ta đã được Chúa gọi về.


Hôm qua, đến nơi để linh cửu của anh bạn, cho bạn bè, giáo dân thăm viếng, mình kiếm một chỗ riêng để ngồi, hồi tưởng vài kỷ niệm về anh ta, về những sinh hoạt đã đồng hành một đoạn đường đời suốt 35 năm qua.


Những ngày tháng, gây quỹ giúp tỵ nạn qua chương trình Chén Gạo Tình Thân, tổ chức biểu tình chống cưỡng bách hồi hương người Việt tỵ nạn tại các trại tỵ nạn ở Đông Nam Á, các buổi họp mặt, sinh hoạt giới thiệu văn hoá Việt Nam cho sinh viên gốc Việt và Mỹ tại các đại học vùng Đông Bắc, chưa kể các trại hè, giúp giới trẻ gốc Việt tìm về nguồn. Nếu không có những trại hè này thì chắc mình chả bao giờ đọc lại sách báo việt ngữ, thậm chí còn viết bài cho báo của Bút Nhóm Lửa Việt.


Nhớ đến những buổi gặp gỡ, hàn huyện với anh bạn, kể về những chuyện của giáo dân. Những câu chuyện của người khác được anh bạn kể, như những bài giảng ở thánh lễ, giúp mình nhìn lại mình, để sửa đổi tâm tính.


Tuần vừa rồi, mình dự một họp mặt tiễn một người bạn gốc đức về Thiên Quốc. Chỉ có đâu 20 người đến dự. Đa số là những người quen, bạn trong nhóm yêu thơ của người bạn. Nói về tài sản thì chắc chắn bà bạn gốc đức, giàu có hơn anh bạn của mình. Cuối đời, ngay con cháu không về tham dự, dù được nhận gia tài của bà để lại.


Bà bạn giàu có nhưng sống cô quạnh, con cháu không nói chuyện từ lâu. Con trai từ pháp về cũng bị bà ta đuổi ra khỏi nhà. Buổi tiễn đưa chỉ có mấy thi sĩ của nhóm bà ta, đến để đọc thơ. Ngược lại, anh bạn vừa qua đời, bạn bè khắp nơi, từ Pháp, từ miền Đông Bắc,… bay về, chưa kể giáo dân và các linh mục.


Hôm qua, rất đông người đến viếng linh cữu của anh bạn. Những người đã đồng hành với anh ta từ mấy chục năm qua, đến từ miền Đông Bắc và khắp Hoa Kỳ. Mình có gặp lại hoạ sĩ Vũ Đình Lâm từ Paris, người đã sát cánh với Bút Nhóm Lửa Việt từ đầu, vẽ các thiệp tết, báo Xuân,… anh ta sang Hoa Kỳ chơi để bàn với anh bạn về chương trình 117 vị thánh tử đạo Việt Nam.


Mình gặp cha bề trên của anh bạn. Cha nói sẽ tiếp tục ý tưởng, chương trình của anh bạn muốn thực hiện tại nhà dòng, trùng tu lại tu viện được xây cất trên 60 năm qua và phát triển thêm. Mình hẹn với anh bạn, đến để vẽ khuôn viên hang đá ở ngoài, và cho biết giá cả, xây cất để trình lên giáo phận. Không ngờ chưa gặp thì anh đã được Chúa gọi về.


Từ khi Covid xẩy ra thì tu viện được giáo dân vùng Los Angeles, chiếu cố đến nhiều vì có thể làm lễ ngoài trời, nơi hang đá, vì mọi người phải đứng cách nhau 6 bộ. Anh ta kể trước kia, mỗi tháng chỉ lo tang lễ 2 lần, nay thì mỗi tháng, anh bạn phải lo đến 63 tang lễ nên có tài chánh, có thể thực hiện giấc mơ của anh ta. 


Đêm cuối cùng gặp nhau, anh ta hỏi từ đây đến tháng 10 có đi đâu ngoài Hoa Kỳ nữa không. Mình nói không, sau tháng 10 thì có thể leo căn cứ đầu tiên của núi Everest. Anh ta hẹn liền để thiết kế công trình nới rộng khuôn viên Hang Đá, đã bàn trước đây.

Linh mục Phao Lồ, Nguyễn Hoài Chương


Minh có gặp và nói chuyện với cha bề trên của anh ấy. Nếu giáo phận vẫn muốn tiếp tục chương trình của anh bạn, mình sẽ cố gắng giúp giáo phận, thực hiện giấc mơ cho anh ta. Anh ta nói về chương trình này từ lâu nhưng thủ tục, quá trình xin phép giáo phận khá lâu.


Mình nhớ khi xưa, ở New York, cuối tuần, anh ta hay ghé nhà mình rồi kêu lên xe, chở đi lòng vòng, thăm các giáo dân. Có lần đến thăm một gia đình, bà chủ nhà hỏi mình là thầy hay cha để tiện xưng hô khiến mình thất kinh. Dạo ấy mình hay bận đồ đen khiến ai cũng tưởng là linh mục khi đi chung với anh. Anh ta kêu tao mà giới thiệu mày là linh mục là hết lấy vợ. Mày lấy vợ công giáo thì tao miễn phần học giáo lý hôn nhân. Từ đó mình gọi anh ta là Bố. Sau này thấy anh ta tự xưng qua i-meo là Bố Già.


Mình cảm ơn Bố Già, đã đồng hành với mình một đoạn đường đời từ 35 năm qua. Anh bạn thích nói chuyện với mình, lý do là có thể xưng tao gọi mày, khác với khi có mặt giáo dân.


Mình nhận được tin nhắn của nhiều người đã quen biết và đồng hành với Bố Già từ nhiều năm qua. Mình xin mạn phép chia sẻ 1 tin nhắn: 


Trong tuần này tôi nhận được tin báo tang về Cha Chương ở trong Facebook feed của mình từ nhiều friend khác nhau. Điều này cho thấy hai nhận xét. Thứ nhất là một số Facebook friend mà tôi chưa hề gặp mặt nhưng cũng chia sẻ một mẫu số chung. Thứ hai là Cha Chương đã giao thiệp và quen biết rộng. Từ một linh mục dòng Mary Knoll đi phục vụ tại Nhật Bản cho đến nhóm Huynh Trưởng Thiếu Nhi Thánh Thể của tôi tại Houston, Texas. Quen biết và giao thiệp rộng là tính cách của những người dấn thân phục vụ. Họ biết một mình họ không thể nào cáng đáng được mọi công việc và có thể phát triển lớn nên giao thiệp rộng rãi để tạo ra một hệ thống, mạng lưới (network) và đặc nền móng để người khác thấy được tầm nhìn của họ và dùng sự hợp lực của nhiều người đóng góp công sức hầu làm được việc to lớn hơn. Giống như Mẹ Teresa thành Calcutta chỉ là một nữ tu nhỏ bé nhưng Mẹ nhận sự giúp đỡ của nhiều ân nhân để thực hiện công việc chăm sóc người nghèo của dòng.

Cha Chương lớn hơn tôi đúng một con giáp. Lúc tôi biết Cha thì tôi còn đang làm huynh trưởng trong Phong Trào Thiếu Nhi Thánh Thể Việt Nam tại hải ngoại. Tôi thì ở trong lứa tuổi hai mươi và Cha thì đã trong lứa tuổi ba mươi. Lúc đó Cha đã có mái tóc bồng bềnh như một lãng tử mà lại ăn nói hoạt bát như một nghệ sĩ nên nếu Cha không mặc áo dòng thì ít ai có thể nghĩ rằng đây là một linh mục. Cha xưng “anh” với các anh lớn hơn tôi. Các bạn tôi thì gọi cha bằng “Bố”. Tôi không ở trong nhóm trực tiếp liên lạc với Cha nên chỉ chào hỏi mà không có dịp nói chuyện. Lúc đó tôi có đọc tập san Lửa Việt do Cha chủ trương và thấy tờ báo rất phong phú. Tôi có ý định muốn cộng tác. Nhưng rồi bận rộn với cuộc sống nên tôi không có dịp thực hiện ý định và từ đó không còn cơ hội để liên lạc với Cha. Tuy nhiên nhóm Lửa Việt của Cha cũng mang lại một kỷ niệm không bao giờ quên trong quá trình trưởng thành của tôi.

Qua Lửa Việt tôi biết được các trại hè do nhóm Về Nguồn tổ chức. Năm đó họ tổ chức trại hè tại tiểu bang Kentucky. Tôi và các bạn mướn xe và lái 15 tiếng từ Texas đến Kentucky để tham dự trại hè này. Thời đó vì còn là trai trẻ và để tiết kiệm, chúng tôi thay phiên nhau lái xe thâu đêm để khỏi phải tốn tiền và thời gian ngủ lại nhà trọ. Ban tổ chức mời được ba diễn giả. Người đầu tiên nói chuyện với chúng tôi là nhà văn Phan Nhật Nam. Tôi không biết bao nhiêu trại sinh cùng lứa tuổi tôi biết tác giả của “Mùa Hè Đỏ Lửa”, “Dọc Đường Số Một”, “Tù Binh Và Hòa Bình” là ai. Nhưng riêng tôi, tôi đã đọc hết ba cuốn sách này. Tuy nhiên ông không kể chuyện đi lính hoặc viết văn của ông mà lại kể thời gian ông sống ở trong tù Cộng Sản. Trong thời gian 14 năm lao động ở trong tù Cộng Sản, ông đã áp dụng tinh thần Hướng Đạo sinh mà ông học được hồi còn trẻ để sống sót lao tù Cộng Sản. Hai người diễn giả còn lại không diễn thuyết mà biểu diễn nhạc cho chúng tôi nghe. Nghệ sĩ Nguyễn Đình Nghĩa thổi sáo và gõ đàn t’rưng rồi kể chuyện hồi nhỏ ông đã theo học thổi sáo như thế nào và ông đã sáng chế cách gõ đàn t’rưng như thế nào để đạt được âm thanh khác lạ. Người diễn giả cuối cùng là một bác sĩ mà tôi đã quên tên. Ông này chơi đàn bầu. Ông cũng giải thích về những tinh hoa và nghệ thuật của đàn bầu. 

Ở lứa tuổi hai mươi đó, tôi ngưỡng mộ những người viết lách, làm văn chương như Cha Chương hoặc nhà văn Phan Nhật Nam. Nhưng buổi trình diễn của hai người nghệ sĩ lớn tuổi lại đem cho tôi một ấn tượng sâu đậm hơn. Nó cho thấy tôi cần chọn một cái gì mà mình thích rồi phải cố gắng để trau dồi kiến thức, thực tập và rèn luyện để có được một trình độ cao rồi mới có hữu dụng. Phải chọn một thứ rồi trở nên thật là giỏi trong lãnh vực đó chứ không thể cái gì cũng muốn biết sơ sơ rồi cuối cùng không làm nên tích sự vì không đủ khả năng làm hơn những gì người khác đã thực hiện. Tôi chọn cho mình con đường nghiên cứu về văn hóa Việt Nam nên bao nhiêu năm tháng tôi đã dành thời gian để trao dồi kiến thức về văn hóa Việt Nam. Lâu lâu tôi lại nhớ về kỷ niệm trại hè Về Nguồn và buổi trình diễn nghệ sĩ Nguyễn Đình Nghĩa, nhắc nhở cho tôi tiếp tục kiên trì trong con đường mà mình đã chọn. 

Tôi chia sẻ kinh nghiệm cá nhân tôi để cho thấy khi chúng ta quan tâm và giúp đào tạo người trẻ, nó sẽ có những ấn tượng và ảnh hưởng lâu dài sau này. Những người như Cha Chương thật sự là giống như những người chăn chiên nhân lành. Họ thương yêu đàn chiên, biết nghe tiếng chiên và sẵn sàng dấn thân để tạo cơ hội cho đàn chiên là những con chiên non trẻ để giúp cho chúng nó phát triển một đời sống hữu ích cho xã hội. Có thể suốt đời của tôi sẽ không có đóng góp gì đáng kể cho văn hóa Việt Nam vì không phải hạt giống nào cũng có thể nào mọc lên thành một cây cổ thụ. Nhưng nếu chúng ta không gieo hạt giống thì làm sao có cây. Khi có cây mà chúng ta không vun sới thì làm sao có hoa trái nói chi tới nó phát triển đến trở thành cây cổ thụ. Thầy của tôi đã dày công phiên âm các tác phẩm Nôm cổ. Tôi hứa với Thầy của tôi là sẽ khai triển những gì mà ông đã bỏ công ra thực hiện. Việc này giống như thầy tôi đã bỏ công ra giết con gà để những người không biết giết gà như tôi có thể biến chế thịt thành những món ăn ngon miệng. Gia tài văn hóa cha ông để lại cũng chỉ có nhiêu đó, nhưng tùy theo sự hiểu biết của mình mà khai triển ra thành bao nhiêu biến hóa mới. Nhưng tất cả cũng phải bắt đầu từ hạt giống được gieo vào đất tốt. Xin cám ơn những người như Cha Chương và Thầy của tôi.”



“My Dear Cha Chương,


There aren’t words to describe how much I will miss you and how grateful I am to have known you. From a young age, you have always inspired me from your incredible work with the poor to the way you were able to connect with people of all ages. I was never able to tell you this, but your hard work with Lua Viet Youth Association inspired me to attend physician assistant school. I always said to myself that one day when I am a PA I could go to Vietnam with you on a mission trip. I promise to do that still, but this time with you watching over me from heaven. You have been a role model to me since I was young and I was so blessed to have a teacher like you to guide me and enrich my faith. I will miss all your jokes, your inspirational yet funny homilies, and your kindness. Even though you’re not here anymore, I know that you’re up in heaven right now, looking over us and keeping us safe. Thank you for making the world a better place and for bringing such a bright light to the Catholic community. “


Có rất nhiều tin nhắn nhưng 2 tin nhắn trên đã nói lên thành quả của việc làm của các anh chị em của Bút Nhóm Lửa Việt, đã đồng hành với anh ta 40 năm qua. Giúp giới trẻ Mỹ gốc Việt, tìm về cội nguồn, hãnh diện về gốc gác của mình. Khi con cháu chúng ta tại Hoa Kỳ hay tại một quốc gia nào khác, hiểu được lịch sử, hãnh diện về cha mẹ, cũng như Việt Nam Cộng Hoà thì sẽ giúp con cháu chúng ta thăng tiến trong xã hội ở xứ người.


Mình nhớ các sinh viên gốc việt tham dự các sinh hoạt với anh chị em BNLV, đều cảm ơn những người đi trước, kể lại cho họ những gì thật sự xảy ra tại Việt Nam khi xưa. Họ sang Hoa Kỳ lúc còn bé, không hiểu gì về Việt Nam. Vào đại học thì thầy giáo, đa số thuộc thành phần thiên tả, chống chiến tranh Việt Nam. Mời người của Hà Nội đến nói chuyện,  rồi trình diễn “Múa rối nước” hay văn nghệ, sẽ thu hút các giới sinh viên gốc Việt theo họ. Hà Nội rất giỏi về tâm công trong thời gian chiến tranh Việt Nam, để thu phục giới trí thức tây phương ủng hộ họ. Họ nghiên cứu rất kỹ về Nguyễn Trãi.


Các anh chị BNLV mời các nhạc sĩ như giáo sư Nguyễn Thuyết Phong, dạy nhạc cổ truyền dân tộc Việt Nam tại đại học Hoa Kỳ, biểu diễn và giải thích nhạc cụ Việt Nam, tiếng sáo Nguyễn Đình Nghĩa và gia đình mà khi xưa, mình có nghe được một lần tại Đà Lạt. Mời bác Huỳnh Sanh Thông của đại học Yale nói chuyện về Truyện Kiều, giáo sư Nguyễn Quỳnh nói về hội hoạ Việt Nam,…

Hoạ sĩ Vũ Đình Lâm, tại Paris


Các sinh viên gốc Việt tham dự các sinh hoạt này, cảm thấy hãnh diện về văn hoá Việt Nam, không cảm thấy nhục nhã của con cháu Việt Nam Cộng Hoà, bị giới truyền thông thiên tả chửi bới thậm tệ. Khi họ thấy các người vượt biển tỵ nạn cộng sản, nên dám đồng hành cùng các anh chị em BNLV, tổ chức biểu tình, chống cưỡng bách hồi hương tại đại lộ số 5, nổi tiếng nhất của thành phố New York. Cảnh sát chận xe để đoàn biểu tình được  tự do đi trên đại lộ, phát truyền đơn, kêu gọi người Mỹ ủng hộ, nhận thêm người tỵ nạn cộng sản. Có các dân biểu Mỹ đến tham dự  và nhận mấy chục ngàn chữ ký của người Mỹ kêu gọi chính phủ Mỹ, chống cưỡng bách hồi hương, thu nhận thêm người Việt tỵ nạn cộng sản.


Cha mẹ sang đây, bận làm ăn, không có thì giờ giải thích về tỵ nạn cộng sản. Cứ nghe đến cộng sản là họ chửi nhưng không giải thích. Con cái đi học ở Hoa Kỳ, chúng chỉ phục khi được giải thích nguyên nhân. Người Việt sống về cảm tính nhiều hơn nhưng không quen giải thích do đó con cháu không phục. Thêm đi học thì tài liệu về chiến tranh Việt Nam, người Mỹ rất nhục vì thua cuộc chiến nên đổ lỗi cho Việt Nam Cộng Hoà. Kêu chính quyền tham nhũng, đủ trò vô hình trung khiến con cháu người Việt xem thường sự chiến đấu của cha mẹ khi còn ở Việt Nam.


Mình có thời đi học tại Paris, gặp nhiều giới trẻ gốc Việt, rất hãnh diện về cuộc chiến Việt Nam, kiểu David mà dám chọi Goliath nên họ được Hà Nội thu phục, mang danh Việt kiều Yêu nước.

Làm báo Xuân BNLV, gây quỹ giúp Tỵ Nạn


Nếu Hà Nội được lập bang giao là xem như thế hệ con cháu sẽ bị Hà Nội thu phục. Do đó giới trẻ gốc Việt, thậm chí người Mỹ cần được giải độc về sự thất bại tại Việt Nam. Phải thành thật với lớp trẻ.


Ngày nay thì dễ vì có rất nhiều giới trẻ đã sinh sống tại Việt Nam sau 75. Họ hiểu thế nào là cộng sản nên không cần giải độc nhưng vào thập niên 80, phải giả thích vì sao làn sóng người Việt vượt biên, thà chết trên biển cả, đến sống lây lất trong các trại tỵ nạn. Báo chí tây phương cứ đổ lỗi là tỵ nạn kinh tế. Ngày nay, vẫn có nhiều người bỏ nước ra đi, có thể chết ngạt trong các thùng trên xe tải, hay đi du lịch rồi trốn ở lại.


Con mình theo phái đoàn y tế về Việt Nam vào mùa hè, thấy cán bộ và gai đình đến dành chỗ cua người nghèo, để khám bệnh, và hiểu được lý do mẹ chúng phải vượt biển tìm tự do. Do đó, Hà Nội rất sợ các phái đoàn y tế đến Việt Nam chữa bệnh cho người nghèo.


https://youtu.be/iit7aKRh5js



Có lẻ giây phút mình cảm nhận được việc làm của anh chị em BNLV đúng, khi đọc tiểu luận của thằng con, xin vào đại học. Mình cho nó học chơi đàn bầu của Việt Nam. Cháu kể là khi nghe tiếng đàn bầu lần đầu tiên, nghe rất quen thuộc nên muốn học và tập đàn món đàn này. Đến khi cháu đánh thuần thuộc mới nhận ra bản thể của mình là người Việt.



Nguyễn Hoàng Sơn 


Biệt kích nhị trùng

Hồi nhỏ, mình hay sang nhà hàng xóm chơi, có anh trai đi biệt kích, nhảy toán. Mấy người em hay nghe nhạc và tin tức đài Mẹ Việt Nam, Gươm Thiêng Ái Quốc. Có lần trước rạp Ngọc Hiệp, mình thấy anh hàng xóm về phép Đà Lạt, bận đồ Việt Cộng, đeo Ak đi ngoài bến xe đò về khiến thiên hạ nhất là Tuần Cảnh, không dám chận hỏi. 


Mình không nhớ và hiểu nhiều về thời sự, chỉ nhớ lâu lâu đài để nhạc truy điệu rồi giọng cô xướng ngôn viên kêu “sinh Bắc tử Nam”, khiến mình rợn tóc gáy. Giọng cô xướng ngôn viên rất nhẹ nhàng, giọng Hà Nội nghe rất êm tai.


Tưởng tượng mấy ông bộ đội, nằm bắt võng ở đầu Trường Sơn, đêm đêm nghe nhạc truy điệu. Ai ngờ sau 75, mình mới biết có một ông chú ruột sinh Bắc tử nam. Không ai biết mộ ở đâu, được cái bằng khen Liệt Sĩ để trên bàn thờ. Sau 75, thì lại có chiêu “sinh Nam tử Bắc”. Các người đi tù cải tạo ở miền bắc rồi chết ở đó, vợ con không biết mồ chôn ở đâu.


Mỗi lần nghe bản nhạc của tướng Lê mInh Đảo và một người bạn khi ở tù. Những chiều buồn trên đất Bắc, có nhớ về nam con nhớ mẹ hiền,… khiến mình lại nghĩ đến ông cụ ở tù 15 năm, 40 năm xa mẹ.


Ngược lại, đài Hà Nội có chương trình bằng tiếng anh, phát thanh cho lính Mỹ nghe, kêu gọi đào ngủ. Bà Trịnh thị Ngọ tên Hannah Hà Nội. Trên YouTube có phát các thu băng của mấy chương trình này. Tâm lý chiến song song với súng nổ ngoài chiến trận rất quan trọng.

Bà Trịnh Thị Ngọ, biệt danh Hannah Hà Nội, xướng ngôn viên trên đài Hà Nội bằng anh ngữ, kêu gọi lính Mỹ đào ngủ. Cô xướng ngôn viên của đài Gươm Thiêng Ái Quốc nghe nói chết trên đường vượt biển.


Đọc báo và sách của Hà Nội thì được biết nhiều bộ đội vào nam, đêm có nghe lén đài miền nam tương tự người miền nam nghe đài Hà Nội. Mấy người miền Bắc khen nhạc miền nam quá hay mà ngày nay người miền Bắc vẫn mê nhạc bolero xưa của miền nam. Có một ông đi tù 10 năm vì nghe nhạc miền nam. Sau khi ra tù thì khắp Hà Nội nghe nhạc vàng khiến ông ta chới với.


Trên đường Thi Sách, Dũng Đầu Bò, người Nùng, có mấy người anh đi Biệt Kích, lái xe jeep Mỹ, lâu lâu thấy về nhà, đeo súng khác với lính thường khiến mình cũng tò mò hỏi Dũng Đầu Bò nhưng hắn không trả lời. Nghe nói ở Đà Lạt, có anh chàng nào tên Sơn Beatles, đi Lôi Hổ bị bắt ở tù, sau 75, mới được thả về. Nói chung hồi nhỏ mình nghe nhiều huyền thoại về lính biệt kích, Lôi Hổ,.. Sau này nghe họ nói chuyện thì được biết họ không phải những người thấy trong xi nê. Họ chỉ lén lén núp quan sát rồi trốn về báo cáo. Chớ không như Rambo, chạy ra đánh lộn, bẻ tay bẻ cẳng đối phương.


Lâu rồi, mình có đọc cuốn Thép Đen, của ông Đặng Chí Bình (bút danh), mật danh là Athena. Một người gốc Bắc, di cư vào nam, được huấn luyện, rồi đổ bộ vào miền Bắc, trên vĩ tuyến 17, lén về Hà Nội để liên lạc với những phần tử chống đối chế độ. Sau khi đưa thư cho ông linh mục trong nhà thờ ở Hà Nội thì phát hiện ra bị công an theo dõi. Cuối cùng ông bị bắt và kể gặp trong tù những toán hay nhân vật gốc Bắc, được miền nam huấn luyện gửi ra Bắc hoạt động, đều bị Hà Nội bắt hoặc giết hết. 


Người chỉ huy các chuyến bay thả dù biệt kích là ông Nguyễn Cao Kỳ, từng lái máy bay chở các toán biệt kích nhảy Bắc. Kể ra phải phục ông này gan dạ vì máy bay cũ, bay thấp để tránh radar dễ bị bắn rơi. Hình như có ông phi công tên Phan Thanh Vân bị bắn rơi tại Bắc Việt, sau đó được người nhà ở Pháp bảo lãnh sang. Hình như đêm đó, ông Kỳ có nhiệm vụ lái chiếc máy bay định mệnh nhưng không hiểu vì lý do nào, bận nên ông Vân lái thế và bị bắn rơi. Xem như mạng ông Kỳ lớn. Hà Nội kêu là “giặc lái”. Chán Mớ Đời 


Sau này, ông Đặng Chí Bình khám phá ra ông cha ở nhà thờ là công an chìm của Hà Nội. Ai vào xưng tội, có tư tưởng phản động là đi tù. Thậm chí những người huấn luyện ông ta là người của Hà Nội, cài đặt vào chính quyền miền nam. Cho thấy tình báo Hà Nội rất mạnh tương tự các chính quyền cộng sản khác như Liên Xô, Cuba,…đã cài người vào Hoa Kỳ, Anh quốc, Đức quốc, Pháp quốc,… ngược lại họ khám phá ra các tay gián điệp của Mỹ rất nhanh khi xét lịch trình nhân viên của bộ ngoại giao Hoa Kỳ. Thi cử, ăn ở rất nghiêm trong khi nhân viên CIA mang sổ thông hành ngoại giao thì hành vi khác.


Có lần FBI phá vỡ hệ thống gián điệp của Cuba tại Hoa Kỳ. Chính quyền Castro, cho những gián điệp, được huấn luyện rồi vượt tuyến đến Hoa Kỳ, bằng tàu hay máy bay bà già rồi len lỏi vào các tổ chức chống cộng tại Miami,… Các tổ chức chống Cộng này, muốn biểu dương thanh thế nên mời các người vượt tuyến tham gia các hội nghị, tổ chức. Mấy tay trùm gián điệp này dụ dỗ người Mỹ gốc Cuba chống cộng về Cuba đánh phá, làm kháng chiến,…rồi bị bắt khi đặt chân lên Cuba, khiến Hoa Kỳ mất mặt. Ai hô hào chống cộng rất hăng say, cần phải cẩn thận, nhiều khi họ là người của Hà Nội, đóng kịch để lôi kéo người chống cộng...


Sau này, được giải mã là người chỉ huy, điều hành các toán biệt kích là người của Hà Nội. Trước khi lên đường, Hà Nội đã được tin địa điểm nhảy toán sẽ được thả xuống. Gần đây, thấy báo Hà Nội có đăng mấy vụ này nên tò mò mình đọc trên mấy tờ báo AN Ninh Thế Giới,…

Phạm Chuyên, bí danh là Ares, người đầu tiên được gửi ra Bắc. Bị bắt, làm nhị trùng giúp Hà Nội xỏ mũi CIA suốt 10 năm trời từ 1961-1970. Sau chiến tranh được Hà Nội vinh danh, tặng 2 huy chương 

Trong Thép Đen có nói đến một nhân vật có mật danh là Ares, người đầu tiên được cài đặt trở lại vùng Quảng Ninh, liên lạc vô tuyến về Phi Luật Tân, thay vì Sàigòn, đã bị Hà Nội bắt và tương kế tựu kế, Hà Nội cứ để ông này lâu lâu gửi tin tức, kêu gọi tiếp tế để Hà Nội dùng. Sàigòn và người Mỹ cứ tin tưởng là ông này vẫn còn hoạt động tự do. Ares là mật danh của ông Phạm Chuyên, được Hà Nội vinh danh, tặng 2 cái huy chương, kháng chiến hạng nhất, và Vì An Ninh Tổ Quốc, nhờ làm nhị trùng, lừa CIA và Việt Nam Cộng Hoà.

Hình ảnh chụp Pham CHuyên đang ngồi đánh truyền tin cho CIA tại Phi Luật Tân như ở phòng thâu. CIA bị lừa từ 1961-1970
Bản thảo để gửi cho CIA ở Phi Luật Tân

Dạo ấy các toán nhảy biệt kích đều do CIA lựa chọn và huấn luyện với sự cộng tác của Nha Kỹ Thuật, Việt Nam Cộng Hoà như trong đệ nhị thế chiến tổ chức OSS liên lạc với nhóm đấu tranh của ông Hồ, để đánh quân đội của thiên hoàng. Mấy người này hoạt động với tình báo Mỹ khi xưa trong thế chiến thứ 2, có ông William Colby, sau này làm đến chức cao nhất của CIA và chết mờ ám, chống Nhật Bản nên rành 6 câu về điệp báo của Mỹ. Ông Hồ sử dụng hình ảnh chụp với biệt kích của Mỹ để tuyên truyền, lấy điểm. Xem như tổ chức của ông được Hoa Kỳ ủng hộ. Trên thực tế, dạo ấy Liên Xô là đồng minh với Hoa Kỳ, chống trả Đức quốc Xã và Nhật Bản nên có giúp đỡ các tổ chức đấu tranh tại Việt Nam trong thời gian Nhật Bản chiếm đóng Đông-Dương.


Có một cuốn phim tài liệu kể về đời ông Colby, hình như do con trai thực hiện, có nói khá nhiều đến thời gian làm việc tại Sàigòn. Cuối cùng ông ta chết khi đi tàu ra khơi một mình. Không ai đặt câu hỏi về cái chết ông này. Chắc biết nhiều chi tiết có hại cho những người khác làm chính trị. Xong om


Không hiểu tại sao CIA cứ tiếp tục gửi người ra Bắc dù bị bể. Nhất là các hoạt động phá hoại của họ qua các toán biệt kích Đài Loan tại Trung Cộng bị thất bại, không rút kinh nghiệm mà cứ tiếp tục tại Việt Nam. Có lẻ mạng người Việt quá rẻ nên họ không đoái hoài đến. Chỉ cần trả tiền tử là xong trong khi họ được xếp trên khen thưởng. Mình nghe nói là biệt kích lãnh tiền tử trước khi làm Kinh Kha sang Tần.


Miền Bắc là một cơ cấu làng-nối-làng vô cùng hiệu quả về an ninh, không có chỗ cho kẻ lạ mặt. Rất khó cho người lạ xâm nhập. Khác với miền nam, nằm vùng rất đông. Mình nhớ có tên học chung, ở trọ ngay ngã ba chùa. Lâu lâu, hắn dẫn mấy tên nào ở đâu ra, mặt mũi rất cô hồn, lớn tuổi hơn mình. Nay nghĩ lại có lẻ hắn nằm vùng, nhà ở Tùng Nghĩa, khai gian tuổi lên ở trọ Đà Lạt. Thậm chí có mấy bà ngoài chợ, hay trên khu Hoà Bình là nằm vùng cho Việt Cộng, được khen là Tư Sản yêu nước hay gì đó. Sau đó cũng cho con vượt biển.


Dạo mình đi thi tú tài thì họ có bắt đi khám sức khoẻ, để nộp đơn. Nữ sinh thì được miễn vụ này nên đoán họ dùng chiêu này để thanh lọc dân nằm vùng vì đa số bị bệnh sốt rét. Phụ nữ cũng nằm vùng rất nhiều. Có một chị người làm, từ Quảng Ngãi vào làm cho gia đình mình, sau bỏ trốn. Nghe nói vụ nổ ở rạp Ngọc Lan, đúng hơn là khách sạn Ngọc Lan, thủ phạm là một cô học Yersin cùng niên khoá với mình tên Nguyệt Thu, sau 75 mới được phong tặng anh hùng cách mạng gì đó. Mình có gia đình hàng xóm trên đường Thì Sách, có người con trai chết trong vụ này. Hôm nào có dịp mình hỏi chị hàng xóm về vụ này để biết thêm chi tiết.


Theo báo Hà Nội cho biết thì Ares, tên thật là Phạm Chuyên. Từng theo kháng chiến, làm công an, rồi bất mãn vì bị lên án hủ hoá, trốn qua Lào rồi được chính phủ miền nam đưa về Sàigòn sinh sống như các người vượt tuyến dạo đó nhưng được tình báo Sàigòn liên lạc và huấn luyện để trở về Bắc làm nội tuyến. Báo Hà Nội, cho biết 1 ông, có bí danh là François đã kết nạp và huấn luyện ông Chuyên. Theo mình đọc qua cuốn Thép Đen thì nhân vật François này là người của Hà Nội, được cài đặt vào chính quyền miền nam. Ông này biết Phạm Chuyên trốn qua Lào rồi vào nam, nay dụ trở về Bắc. Nếu đúng như mình đoán thì chuyên án được Hà Nội thiết kế quá đẹp. Hình như Ngô Quyền có cho một ông hàng tướng, làm khổ nhục kế rồi trốn qua đầu Tào Tháo trong vụ đánh trên sông Xích Bích. Chán Mớ Đời 


Có một cựu biệt kích Việt Nam Cộng Hoà tên Vũ đình Hiếu, có dịch cuốn sách của người Mỹ viết về cuộc chiến bí mật tại Việt Nam, để lên tiếng sự bỏ rơi của người Mỹ đối với các biệt kịch đã được họ huấn luyện, nhảy ra Bắc và bị bắt ở tù bao nhiêu năm. Hình như nhờ vậy mà có một số cựu biệt kích được Hoa Kỳ cho di dân qua Mỹ. Chỉ nhớ mại mại như vậy. Ai biết rõ thì cho mình thêm tin tức để bổ túc.


Theo mình nghĩ khi đọc báo Hà Nội thì có lẻ họ sử dụng cuốn sách của ông HIếu rồi xào nấu định hướng theo ý họ muốn. Rảnh mình sẽ mua cuốn sách của người Mỹ viết và cuốn dịch của ông Vũ Đình Hiếu để đối chiếu.


Hà Nội kêu đã bắt ông Phạm Chuyên, rồi thuyết phục ông ta làm nhị trùng vì ông ta thương bà mẹ, sẽ không bắt người nhà ở tù,… nhưng nếu ông François, người huấn luyện ông Đặng CHí Bình, chắc chắn được Hà Nội thông báo về ông Phạm Chuyên, được Hà Nội đưa vào nam, ông François, kết nạp, huấn luyện đưa về Bắc lại để chơi CIA.


Lâu rồi, có xem hình ông tướng miền nam nằm vùng cho Hà Nội, tên Hạnh thì phải, về già sống gần nghĩa địa, nghèo xác xơ, không được Hà Nội nhớ công ơn cách mạng, khi nằm vùng, nhận chỉ thị của Trần Văn Giàu trong khi ông Phạm Chuyên được Hà Nội trao tặng 2 huy chương và có nhà ở riêng ở quê. Mình đoán kịch bản do Hà Nội dựng lên từ đầu. Họ tạo dựng Phạm Chuyên hủ hoá, trốn qua LÀo. Việt Nam Cộng Hoà đem về Sàigòn, sau khi hỏi cung và được an ninh Sàigòn, người của Hà Nội, thuyết phục về bắc. Nhất là trở lại quê của ông ta, khi mọi chuyện của ông hủ hoá, đều được cả làng biết.


Mình biết một bác, bố của một người bạn, kể cùng ông bố vượt tuyến từ Nghệ an, qua Lào rồi được đưa về Sàigòn. Đoán là thời sau 1954, có nhiều người sống tại miền Bắc, khổ quá nên vượt tuyến qua Lào nên Hà Nội có thể cho ông Phạm Chuyên, vượt tuyến, tạo ra những tin tức như bất mãn, bị trù dập, hủ hóa để đánh lừa an ninh miền Nam và CIA. Chỉ cần đăng tin trên tờ báo nhân dân, là an ninh của Sàigòn đọc. Thêm ông Phan và ông François lại nằm vùng của Hà Nội. Xem như người của Hà Nội, huấn luyện người Hà Nội để đưa ra bắc lại.


Nhạc sĩ Duy Khánh có kể là ông ta làm bản nhạc Xin anh giữ trọn tình quê vào đêm cuối ở Lào, theo chân đoàn văn nghệ Việt Nam Cộng Hoà, hát cho kiều bào tại xứ Lào. Nghe nói dạo ấy vùng phi quân sự khó trốn lắm vì bãi mìn nên đa số người ở trên vùng vĩ tuyến 17, chạy qua Lào hết. Cộng đồng người Việt ở Lào khá đông.

Nhà của Phạm Tuyên ở đến khi qua đời lúc 91 tuổi.

Tháng 11/ 1963, ông Diệm bị lật đỗ, ông Lê Quang Tung chỉ huy trưởng về an ninh, lực lượng đặc biệt dưới thời ông Diệm đã bị giết nên bao nhiêu vấn đề an ninh đều bị thất lạc, phải xây dựng lại từ đầu và nằm vùng có thể xâm nhập.


Nếu mình không lầm trong cuốn Thép Đen, ông Đặng Chí BÌnh kể có nhân vật tên François, và ông Phan đã huấn luyện ông Thép Đen và được biết sau 75 thì ông François này là người của Hà Nội. Khi bị lấy cung, họ đưa hình chụp ông ta và ông François tại Sàigòn. Địa chỉ chỗ ăn ở trong thời gian huấn luyện. Cho nên khó mà khai láo được. Sau này hồ sơ mật được giải mã thì ông François, tên thật là trung uý Đỗ Văn Tiên. Xem như bao nhiều người được mấy ông này (miền Nam) huấn luyện, Hà Nội đều có hồ sơ của họ.


Ông Phạm Chuyên được đưa ra Bắc thành công nhưng cách kiểm soát của Hà Nội rất nghiêm ngặt, nhất là Sàigòn gửi thuyền khác với dân trong vùng thường dùng nên gây nghi ngờ và bị tóm. Ông Thép Đen cũng kể khi thả người ra Bắc, đưa cho họ thuốc lá của Trung Cộng mà dân ngoài đó không dùng.


Sau 1949, CIA cũng giúp Đài Loan thả biệt kích Đài Loan vào Trung Cộng để tìm cách phá hoại nhưng đều thất bại, cuối cùng bỏ các hoạt động này. Buồn đời, họ dùng mấy ông Đài Loan này, để huấn luyện các toán biệt kích Việt Nam Cộng Hoà, vẫn đưa đến thất bại. Lý do là hệ thống an ninh của các chế độ cộng sản rất nghiêm ngặt. Anh phải báo cáo các hành vi của hàng xóm để có gạo ăn nếu không sẽ bị cúp sổ gạo.


Trích báo Tiền Phong: “Kỳ I: Chiếc thuyền lạ trên bãi biển và cuộc truy lùng "người trở về"

1. Một buổi sáng đầu tháng 4/1961, cũng như bao buổi sáng khác, ông Ngột, một ngư dân ở thôn La Khê, xã Tiền An, huyện Yên Hưng, tỉnh Hồng Quảng (nay là Quảng Ninh) cùng một bạn chài từ trong làng ra bến thuyền để đi biển. Nhưng khi qua đầm Thùa (thôn La Khê), hai người bất ngờ thấy có một chiếc thuyền nan có kiểu dáng rất lạ, không giống như của ngư dân vùng Hồng Quảng đang sử dụng…”


Thí dụ trên cho thấy CIA làm việc rất bất cẩn. Dùng thuyền khác với thuyền mà người dân đánh cá trong vùng sử dụng. Trong suốt gần 1 thập kỷ, Hà Nội dắt mũi CIA để báo tin giả, và tin là người của họ được thả ra Bắc thành công. Phạm Chuyên được xem là người đầu tiên được CIA cài ra bắc và được Hà Nội sử dụng, để đưa tài liệu giả để CIA thả các toán biệt kích khác để tiếp tế cho ông này và bị lọt lưới hết. Nay đọc bài Hà Nội mới biết ông Phạm Chuyên bị bắt sau khi đổ bộ thành công bằng thuyền do miền Nam chế. Gây nghi ngờ cho dân trong làng, báo cho công an rồi công an biên phòng,…cho người xuống theo dõi, thân nhân rồi còng đầu và thu phục làm nhị trùng.


Sau đó, chỉ đạo cho ông ta gửi tin tức giả cho CIA từ năm 1961 đến 1970 khi Hà Nội chắc được mấy người nằm vùng cho biết, Sàigòn và Hoa Kỳ nghi ngờ nên mới kết thúc chuyên án này cũng như mấy toán biệt kích khác bị bắt. 


Cũng có thể khi Hoa Kỳ bắt đầu đi đêm với Hà Nội, trước khi hoà đàm ở Paris, Hà Nội yêu cầu Hoa Kỳ ngưng các cuộc ném bom và phá hoại tại miền bắc nên chương trình nhảy toán bị đình chỉ. Khó biết vì người Mỹ không muốn nhắc tới chiến tranh Việt Nam. Bao nhiều phim ảnh về chiến tranh, Hồ Ly Vọng đều nói về thế chiến thứ 2, Hoa Kỳ toàn thắng nhưng về Việt Nam, A Phú Hãn,….đều lơ vì người Mỹ không thích xem phim thua trận.


Sàigòn muốn hồi hương Ares và mấy toán bị Hà Nội bắt, tiếp tục gửi tin tức nhưng Hà Nội đều bảo họ thối thát, khó khăn, đợi thêm thời gian. Cuối cùng chấm dứt, đưa ra toà để công khai hoá, lên án Hoa Kỳ và Sàigòn cho người xâm nhập đánh phá miền bắc.

Thấy trên báo Hà Nội . Theo mình thì sự thật khác hơn là những gì họ viết.

Báo Hà Nội cho biết là con trai của nhà văn Nguyễn Công Hoan, chỉ huy vụ phản gián này trong vòng 10 năm để lừa CIA.


Nghe kể có đến 22 toán biệt kích được thả xuống Bắc Việt để hoạt động. Cứ trung bình 7 người cho một toán là 154 người rồi. Trong chiến dịch Bravo, một trung tá không quân Mỹ bị bắn rơi, người Mỹ bỏ ra không biết bao nhiều người và máy bay bị rơi để cứu ông này. Nhờ một biệt kích Việt Nam, dẫn một biệt kích người Mỹ đi thuyền vào khu vực đóng quân của Việt Cộng, cứu ông ta. Mình có kể vụ này rồi. 


Đọc tài liệu của Hà Nội, cho thấy đa số các cuộc đổ bộ biệt kích miền Nam, đa số nằm ở vùng trên vĩ tuyến 17 như Quảng Bình, Nghệ An, Thanh Hoá,.. tháng vừa rồi mình ghé Quảng Bình thì thấy rất nhiều nhà thờ công giáo. Hỏi ra thì được biết 90% dấn số vùng này là người công giáo. Sau vụ 1953, cải cách ruộng đất đã khiến dân của mấy vùng này chống đối. 


Năm 1954, có trên 1 triệu người từ miền bắc, di cư vào Nam. Đa số các người chống đối Hà Nội, đều vào nam trong khi chỉ có 300,000 từ miền Nam tập kết ra bắc. Hà Nội để lại trong nam rất nhiều cán bộ để chuẩn bị đấu tranh tiếp như ông Lê Duẩn, Nguyễn Văn Linh,... 


Sau 54, họ cho người liên lạc gia đình những người tập kết để móc nối gây cảm tình với Hà Nội. Như trường hợp cô nào khi xưa, đã giúp CIA phá vỡ hệ thống gián điệp của Hà Nội tại Hoa Kỳ. Cô ta kể tưởng ông bố tập kết nhưng thật ra ông ta ở lại miền nam, làm bộ trưởng ngoại giao cho mặt trận. Tối nào cũng mở đài MTGPMN để nghe, để nghe giọng nói của ông bố. Điển hình tướng Dương Văn Minh có người em là DƯơng Văn Nhật, tập kết, rồi trở lại miền nam, vào nhà ông ta hay người thân để ở, móc nối với tướng Minh. Nghe nói an ninh Sàigòn bắt ông ta rồi thả vì sợ ông Minh giận.


Trích báo cand.com


Ngày 1/1/1970, Chuyên án BK63 chính thức kết thúc. Sau gần 10 năm thực hiện, chuyên án đã 13 lần vượt qua sự kiểm tra an ninh của trung tâm tình báo địch, cung cấp 307 tin giả, câu móc và bắt giữ hàng chục tên gián điệp biệt kích, thu giữ 1 tàu cùng hàng chục tấn vũ khí, khí tài hiện đại của trung tâm tình báo địch tiếp tế cho BK63. Số vũ khí này Bộ Công an đã giao cho Bộ Quốc phòng đưa vào chiến trường miền Nam đánh Mỹ. Không những thế, qua chuyên án, ta đã nắm được hầu hết âm mưu, biết trước hoạt động bắn phá của Không quân Mỹ trong chiến tranh leo thang phá hoại miền Bắc tại Quảng Ninh để kịp thời sơ tán nhân dân.


Trong khi đó họ cứ thả biệt kích Việt Nam Cộng Hoà xuống miền Bắc để bị bắt tại chỗ và đi tù mười mấy năm trời hoặc bị giết. Mạng người Việt quá rẻ so với người Mỹ. Chán Mớ Đời (còn tiếp)


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen 


Nguyễn Hoàng Sơn 

Từ Kilimanjaro đến Kim Tự Tháp và Thạch Thị

 Mình xuống núi Kilimanjaro xong thì ngủ được 3 tiếng đồng hồ tại nhà nghỉ, phải ra phi trường để bay qua Ai Cập, gặp đồng chí gái để đi chơi mấy ngày tại xứ của bà Cleopatre và xứ Jordan, quê hương cua những người Bedouin. Ông tài xế là người đón mình ở phi trường vào lúc 2 giờ sáng khi đến và nay lại ngủ gật trong xe đến khi mình gõ cửa, đưa ra phi trường lại vào lúc 12 giờ đêm.

Phi cơ bay từ 2 giờ sáng đến Zanzibar, bờ biển của Tanzania, để thả du khách đi tắm biển ở Ấn Độ Dương và lấy hành khách tại đây về Istanbul quá cảnh 5 tiếng đồng hồ. Tại đây, đồng chí gái đã hạ cánh cách đó 30 phút và đang ở phòng đợi thương gia.

Kỳ này đi mình mua vé thương gia cho đồng chí gái vì sợ cô nàng ngủ không được trên máy bay, lại vật vã khi đi chơi. Phi trường Istanbul mới được xây cất từ năm 2018 nên khá đẹp. Có đến 2 cái phòng đợi thương gia nên mình phải mò hết phi trường. Chuyến về thì đi vé thường vì đồng chí gái muốn về sớm nên không có vé thương gia. Được cái là có thể vào phòng đợi của hội viên Priority Pass của American Express. Cũng được ăn uống miễn phí, có chỗ ngồi thoải mái thay vì lây lất như ở lầu dưới.

Mình nhờ một công ty du lịch, lên chương trình cho hai vợ chồng đi chơi riêng, không mất thời gian lại chủ động được thời gian của mình. Vợ mình ngủ ngáy khó khăn nên tốt nhất là để cô nàng ngủ đến khi nào dậy thì gọi hướng dẫn viên lại khách sạn để đưa đi theo chương trình mình muốn. Chạy giữa đường thích chỗ nào thì ngừng lại ăn hay chụp hình,… mình thấy du khách tây, mỹ, Ý Đại Lợi đi xe buýt, gọi nhau ới ới, đợi chờ.

Từ phi trường Cairo, đại diện hướng dẫn viên vào thẳng trong khu máy bay đáp xuống để gặp vợ chồng mình như ở Hoa Kỳ trước vụ đánh bom ở hai toà nhà New York. Cho thấy, công ty du lịch có quen biết an ninh phi trường nên được ra vào dễ dãi.

Đến phi trường này, nhớ anh bạn học chung khi xưa, tên Nguyễn Trung Việt. Anh ta kể một ông mỹ đến phi trường này thì được quan thuế, đóng dấu C.I.A. Ông ta ngạc nhiên hỏi sao ông biết tôi là Xịa. Ông quan thuế bảo C.I.A có nghĩa là Cairo International Airport.

Để mình giải thích sự khám xét an ninh tại phi trường ở Ai Cập hay Thổ Nhĩ Kỳ. Bước vào cửa phi trường là có máy rà hành lý và người an ninh xét thân hành khách. Nữ có nữ nhân viên phụ trách. Nam có nam nhân viên phụ trách. Có lần mình đi qua rồi đứng cho một cô xét thì cô ta cười nói chi đó khiến tên ả rập giận nhìn mình, kêu qua đây. Chán Mớ Đời  Sau đó, trước khi vào chỗ check-in, lại có máy dò xét và khám thân thể nữa. Dây nịt và giày phải cởi ra. Mình mới leo núi 10 ngày, thiếu ăn nên cái bụng thon, khiến cái quần không dây nịt muốn tuột xuống. Chán Mớ Đời 

Gửi va li xong thì trước khi lên máy bay, lại phải qua trạm rà xét nữa. Tổng cộng là 3 lần. Tuy phiền hà nhưng cảm thấy an toàn hơn vì mấy xứ này hay có vụ khủng bố đặt bom.

Xe chở về khách sạn, chạy ngang quãng trường Tariq nổi tiếng của Mùa Xuân Ả Rập, xe chạy như điên. Thấy toà đại sứ Hoa Kỳ, xung quanh là các tường bê tông cao đến 3 mét, cong cong để xe cảm tử đánh bom không đâm thẳng vào được. Thấy dòng sông Nile lịch sử. Đến khách sạn Sheraton, an ninh chận lại lục xét, xem tên của mình trong danh sách xong thì mới mở cách cổng sắt to và nặng để xe chạy vào. Mình không nhớ khách sạn nào của Mỹ bị đánh bom, khiến du khách mỹ chết tơi bời hoa lá. Hình như ở Mumbai.

Về tới khách sạn thì tối nên hai vợ chồng không đói thêm trên máy bay, ngồi hạng thương gia nên được cho ăn mệt thở. Đói là gọi, tiếp đãi viên mang lại không như ngồi ghế thường thì phải đợi họ cho ăn. Đây thì vô tư. Nói chung phi cơ Nhật Bản tiếp đón và cho ăn ngon hơn hãng Thổ Nhĩ Kỳ. Sau 10 ngày không tắm rữa, lại được ở suite lớn như cái đình ở Sheraton, mình tha hồ kỳ cọ. Đúng là qua cơn bỉ cực đến thời thái lai. Vừa ngâm nước nóng, vừa xem trận đá banh giải vô địch âu châu.

Khi xuống núi Kilimanjaro, mệt nên mình bị ngã nên cái mông hơi đau đau, ê ê nên ngâm nước nóng jacuzzi phê không thể tả.

Hôm sau, ăn sáng tại khách sạn. Sướng không thể tả. 10 ngày đói meo với mấy anh phi châu da đen, nay được ăn thả dàn. Thật ra Ai Cập cũng thuộc vùng châu Phi, thường được gọi là vùng bắc phi. Trong chuyến leo núi, mình thấy mấy người khuân vác, ăn toàn bánh mì, chả có gì ngoài bánh mì khô nên không dám ăn nhiều, để dành cho họ. Thêm đồ ăn không ngon lắm, so với chuyến đi Machu Picchu. Họ chỉ được phép mang theo 15 kí-lô nên đem theo hết lương thực cho người trong đoàn. Lâu lâu thấy bên vệ đường, mấy người này, lấy bịch bánh mì lát ra ăn.

Trên đồi Giza, có 3 kim tự tháp còn hơi nguyên, và 2 cái nhỏ bị hư hại nhiều

Ăn xong thì hướng dẫn viên đến chở đi viếng thăm viện bảo tàng Ai Cập. Họ trả tiền cho mấy người Freelance, có bằng hướng dẫn viên, đưa mình vào viện bảo tàng, chỉ mấy nơi quan trọng. Nói chung họ chỉ nói về những điểm cho du khách, còn hỏi rộng thêm thêm thì họ ngọng. Mình học về lịch sử kiến trúc của xứ này nên có hỏi vài thứ lặt vặt thì họ ngọng nên không dám hỏi tiếp.

Mất cũng 3 tiếng ở viện bảo tàng, thật ra mất cả tuần lễ để xem xét từng vật thể. Họ đang làm một viện bảo tàng mới, nghe nói tháng 11 này khai trương hay năm sau, ở ngoài thủ đô Ai Cập, gần mấy kim tự tháp. Ai muốn đi Ai Cập nên đợi họ khánh thành xong thì đi, tiện hơn. Xem viện bảo tàng xong đi bộ lên đồi Giza viếng kim tự tháp. Chỗ mới chắc có điều hoà không khí vì viện bảo tàng này được xây dựng ở thế kỷ 19, bởi người Pháp nên chưa có máy điều hoà không khí.

Sau đó mời tài xế và hướng dẫn viên đi ăn trưa. Họ đưa đến một quán khá ngon nhưng du khách đến đây cũng nhiều nên mình không biết là ngon hay họ được bakshish (lại quả). Tương đối ăn được mấy món thịt nướng. Buổi ăn Ai Cập ngon nhất là tại Sheraton, trong tiệm ăn Ai Cập, mấy món kosheri, thịt nướng quá đỉnh. Ăn xong thì họ đưa mình ra phi trường để bay đến thành phố Aswan, ở phía nam Ai Cập. 

Món kebab thịt nướng xâu siêng, để trên lò giữ nóng, có mấy món mezze ăn phê.
Món kosheri đặc biệt của Ai Cập. Khá lạ họ trộn đậu pea spaghetti, hành chiên, cơm rất lạ. Kiểu nấu Al Dente, hơi sống sống nên ăn khá lạ.

Tại phi trường có người của công ty đón , đưa về khách sạn trên hòn đảo Isis, tên một nữ thần Ai Cập. Từ bờ có tàu nhỏ chở ra đảo, ông đại diện chỉ một khách sạn bên bờ, kêu Agatha Christine đã viết cuốn truyện nổi tiếng “án mạng trên dòng sông Nile” taị đó. Nhận phòng rồi ngủ vì khuya, không thấy gì cả.

Đền Philae do người Hy Lạp xây cất trong thời gian chiếm đóng xứ này. Họ xây theo văn hoá của Ai Cập. Nói chung thì nước Hy Lạp tuy chiếm đóng, đô hộ xứ Ai Cập nhưng lại học rất nhiều từ người thua cuộc. Không có sự giao thoa với nền văn minh Ai Cập, có lẻ nền văn minh Hy Lạp không được như ngày nay. Tất cả những tư tưởng gia, y sĩ Hy Lạp đều sang đây học mấy năm.

Hôm sau, hướng dẫn viên Freelance đến chở đi thăm viếng đến Philae và cái đập Aswan được xây cất dưới thời tổng thống Nasser, với sự cộng tác của Liên Xô, sau khi Nasser quốc hữu hoa con kênh Suez. Mình có kể vụ này rồi.

Hai loại hoa được người Hy Lạp sử dụng để trang trí các cột trụ là hoa sen và hoa paperus. Từ đây, họ mới chế ra các cột kiểu Corinthian, Dorique, Ionique sau này. Thậm chí Phidias làm mấy cột trụ có hình phụ nữ cũng bắt nguồn từ Ai Cập 

Sau đó thì lên du thuyền đi 4 ngày 3 đêm trên dòng sông Nile, từ phía nam chảy xuôi về miền bắc, đỗ ra Địa Trung Hải. Lên tàu được ăn 3 bữa bao bụng nên tha hồ ăn trả thù cho những ngày đói ở Kilimanjaro. Tàu nhổ neo vào lúc 2 giờ sáng, chạy chậm chậm. Đến sáng thì ăn xong thì anh hướng dẫn viên dẫn lên bờ, đi viếng các đền thờ khác được xây cất bởi người Hy Lạp. Điểm đặc trưng là họ dùng hoa Sen và Paperus để tô điểm ở đầu các trụ cột bằng đá. Thời đó người Ai Cập đã tìm ra cách làm giấy bởi cây paperus để ghi lại sự việc.

Xem được cái đền này vào buổi sáng khi mặt trời vừa lên thì đáng đồng tiền bát gạo.
Không nhiều khinh khí cầu như ở Cappadocia. Gặp hôm không có gió nên chỉ là đà độ 50 mét cao.

Cứ sáng ăn xong thì lên bờ đi viếng đèn thờ như Kom Ombo và Edfu. Trưa về tàu ăn tiếp rồi ngủ trưa, chiều dậy đi tiếp rồi về ăn tối. Sáng sớm hôm sau, dậy sớm từ 4 giờ sáng để đi khinh khí cầu ở Thung Lũng lăng tẩm vua (valley of the kings). Đi Thổ Nhĩ Kỳ, được đi khinh khí cầu quá đẹp nên nghĩ đây chắc cũng đẹp nên bò lên. Hơi thất vọng nhưng khi bình minh lên thấy đền của hoàng hậu Hatshapesut mà mình có học khi xưa thì quá đẹp. Anh hướng dẫn viên đi tàu với mình luôn nhưng để hai vợ chồng thoải mái, nói chuyện với mấy người đồng hành. Mình gặp 4 người từ Thuỵ Sĩ nên có kể chuyện về thời mình đi làm ở Thuỵ Sĩ.


Trời nóng nên mình kêu hướng dẫn viên dẫn đi viếng đền này vào ban đêm, có ánh sáng đền đuốc. Có lẻ đi ban ngày đẹp hơn. Đi ban đêm nếu có các show và nhạc 

Đại lộ Sphinx khá đặc thù. Đến mùa nước dân, các lãnh đạo tinh thần, đi thuyền đến đây để làm lễ. Nay thì cái đập Aswan đã chận nước nên không có nước nổi vào mùa mưa. Sông Nile bắt nguồn từ phía nam, vùng nhiệt đới, chảy qua 8-9 quốc gia. Đến mùa mưa thì nước kéo về làm lụt vùng hạ lưu của sông Nile, đem theo phù sa tương tự sông Mekong làm vùng này trù phú. Nay thì hết.

Thuyền đến Luxor là điểm dừng. Chỗ này có nhiều đền đài để thăm viếng nên du khách khá đông. Lên bờ, có xe ngựa chở hai vợ chồng và anh hướng dẫn viên đi viếng đền đài. Nói chung thì hơi nóng vào tháng 10. Tốt nhất là đi vào tháng 12 và tháng 2 thì trời bớt nóng. Tối đó thì ngủ lại khách sạn để sáng mai bay vào sa mạc Sinai, phi trường Sharm El Sheikh rồi hướng dẫn viên, chở đến Dahab, bên bờ Hồng Hải (Red Sea), nghỉ giải lao. Đây họ có chương trình lặn xem cá kiểng. Nếu ai đã đi Hạ Uy Di hay Cancun rồi thì không nên đến đây.

Ở 3 đêm rồi hai vợ chồng bay về Cairo rồi bay qua Amman, Jordan. Từ phi trường, đã có người đứng đón, lo thủ tục chiếu khán hết cho mình. Qua an ninh xong thì có tài xế đón chở về Petra. Ở Jordan cách làm việc cũng gọn. Chỉ cần tài xế đón đưa là xong. Ở Ai Cập, cần 1 tài xế và một hướng dẫn viên hay người của công ty du lịch, họ đến khách sạn, lo check-in phòng ốc cho mình. Trong khi ở Jordan thì tài xế lo hết nên khoẻ. Chỉ boa 1 người là xong. Ở Ai Cập cho tiền boa mệt thở. Nói chung họ sống nhờ du khách nên có rất nhiều người được cử lo cho hai vợ chồng thay vì một người tại Jordan.

Trên đường đi, anh ta dừng lại đồi Nebo, nơi nghe kể ông Moise, trước khi chết đã leo lên đây để nhìn về quê cha đất tổ, vùng đất hứa. Ghé thăm viếng nhà thờ cơ đốc giáo Madaba rồi cuối cùng là Petra.

Nhà vệ sinh công cộng ở Jordan, sạch và mới, lót bằng đá
Đi mấy cây số mới đến cái đền nổi tiếng này. Thật ra có rất nhiều đền tương tự ở đây nhưng bị khí hậu làm hao mòn qua thời gian 
Nebo, nơi ông Moise leo lên để nhìn lần cuối về quê cha đất tổ, miền đất hứa, cách đó 46 cây số là Jerusalem
Con đường dẫn đến mấy cái đền ở Petra. Bên trái, còn chút tàn tích của hệ thống dẫn nước tỏng vách đá
Thùng rác làm bằng đá sách sẽ

Đến khách sạn, hai vợ chồng không ăn vì khuya nên đi bộ chơi thì thấy tiệm còn mở. Ghé vào mua thêm cái Vali để đồng chí gái bỏ đồ mua từ mấy ngày qua. Leo núi xong thì mình cho gần hết áo quần của mình nên cái duffel bag của mình không có gì cả nên vợ nhét đồ mua sắm nhưng cũng hết chỗ. 

Khi xưa, mình thấy mấy ông già, nắm tay vợ đi phố, mình thấy họ sao hạnh phúc, già mà còn nắm tay nhau đi bát phố. Nay đến tuổi mới hiểu, ông chồng nắm tay vợ vì nếu xảy ra là bà vợ chạy đi mua sắm. Đồng chí gái kêu hơi sợ, nếu lạc không biết đâu mà lần. Mình dặn mở điện thoại ra là xong, gọi mình. Tới chỗ nào đó, giác quan phụ nữ rất hay là họ ngửi được mùi mua sắm, đồng chí gái vô phòng xong là bỏ chạy mất dép. Mấy tiếng sau mới bò về, nhét đồ vào va li. Chán Mớ Đời 

Sáng hôm sau, ăn sáng xong thì hướng dẫn viên địa phương đến đón dẫn vào khu di tích lịch sử. Nếu muốn viếng hết khu vực này thì phải ở lại 2 đêm, 2 ngày. Mình chỉ có một đêm nữa ngày. Sau đó, tài xế đón mình ở phía bên làng của người Bedouin rồi chở về khách sạn, lấy hành lý rồi trực chỉ Biển Chết (Hải Tử). Lý do là đồng chí gái muốn cởi lừa.

Xe xuống núi, rồi chạy thấp hơn mặt biển vì chỗ mình đến thấp hơn mặt biển đến 420 mét trong khi Thung Lũng Tử Thần của Hoa Kỳ, chỉ có 80 mét thấp hơn mặt biển. Tại đây, có dịp tắm biển chết. Nước có độ mặn gấp 10 lần nước biển bình thường nên không sợ chìm. Không biết họ vét bùn ở đâu, đem lại, trây lên người, ngồi phơi nắng cho khô độ 15 phút rồi nhảy xuống biển tắm lại, kỳ cọ lại. Lên bờ thì họ đưa cho muối để cọ sát thêm trên thân thể rồi đi tắm.

Tắm biển này thì lên bờ thấy da nhờn nhờn vì nước có Potassium và Magnesium cộng muối nên có dầu. Mình thấy người do thái có mấy nơi chận lại để khai thác Potassium và magnesium. Sáng hôm sau, mình dậy sớm muốn xuống tắm biển lại vì họ mở bãi tắm vào lúc 7 giờ sáng. Ngồi đợi đồng chí gái dậy để đi nhưng cô nàng vẫn chìm trong giấc điệp, mơ đến những lúc bận áo quần mới mua sắm nên không dám đánh thức. Khi cô nàng dậy thì chỉ còn thời gian để chụp hình cho cô nàng nên hết thời gian để tắm biển.

Trưa, tài xế đến, chở viếng Jarash, rồi về Amman. Hôm sau, tính mướn thêm anh tài xế để chở đi chơi, anh ta tính chặt thêm hai vợ chồng $200 nên mình nghĩ lấy Uber đi chơi cũng được. Tại đây có Uber nên tốn độ $5 cả tiền boa là chạy mút mùa. Đi viếng thành Amman, chụp hình cho đồng chí gái xong thì đi lang bang vào khu mua sắm mới mở, khá đẹp. Lần đầu tiên thấy bão cát sa mạc. Gió thổi cát bụi bay mịt mù. Nghe anh tài xế kể là mình may mắn vì nếu hôm qua bị bão cát thì không được đi đâu cả, kẹt lại Biển Chết. Cảnh sát đóng cửa quốc lộ.

Ở Việt Nam, kiến trúc sư nào xây cất nên dùng theo cách của họ, tạo gió mát trong khu mua sắm, không cần máy điều hoà không khí. Họ sử dụng cách dựng lều của người Bedouin để làm tương tự phi trường ở Saudi Arabia.

Chiều mình kêu Uber chở lại nhà bố mẹ tên bạn gốc Jordan. Mụ vợ kêu anh quen thằng này ở đâu. Mình thì có bạn khắp 4 phương trời nên đi đâu cũng có thể gặp người bản xứ. Ở Ai Cập mình có hai tên bạn nhưng họ chết trước nên không liên lạc được nữa. Họ làm món ăn thuần tuý nhất của người Jordan, gọi Mansaf. Gồm hai loại thịt: trừu và gà. Gà thì được ướp rồi nướng lên. Tháng 12 này hai vợ chồng này sang Cali, mình sẽ mời lại nhà ăn cơm Việt Nam rồi sẽ hỏi cách họ ướp thịt gà. Ngon cực. 

Món Mansaf gồm nhiều loại như món thịt cừu nấu với phô mát khô, chan sốt chua chua của sữa, có cornichon củ cải đỏ và hành sống. Rắc lên đậu phụng rang

Món taboulet của người ả rập, ăn khai vị
Món gà nướng của họ được ướp với gia vị rất ngon

Món thịt trừu thì được nấu với loại sửa khô, hơi chua chua kiểu giả cầy Việt Nam, ăn với cơm, chan nước sốt sữa chua lên. Ngoài ra còn có món taboulet gồm ngò, dưa leo,..mà mình hay ăn khi ở Pháp hay Ma-rốc. 4 người ăn mà họ làm như cả dòng họ ăn. Đem lên trên mấy cái khay to đùng. Chưa bao giờ mình ăn no như vậy. Họ cho uống loại araq, một loại rượu làm từ Anis mà người Pháp hay uống khai vị kiểu anisette hay Ricard. Mình nhấp một tí cho họ vui, đầu óc bắt đầu lộn xộn. Ăn xong thì họ kêu hai vợ chồng vào divan nằm dưỡng sức. Phong tục của họ. Mình ngủ được 1 tiếng hay 2 tiéng gì đó, chủ nhà gọi dậy, chở về khách sạn để lấy Vali rồi anh tài xế đến đón đưa ra phi trường. Tặng anh ta tiền boa khá hậu hỉ khiến anh ta cười như hoa sim tím chiều vang biền biệt.

Hai vợ chồng đẩy xe vào phi trường, qua an ninh rồi lên máy bay quá cảnh tại Istanbul. Kỳ này không có vé thương gia nên hai vợ chồng vào phòng Priority Pass ăn uống. Mình thì no càng hông nên chỉ lấy mấy chai nước uống trong khi đồng chí gái thì thử đủ món. Lên máy bay, họ cho ăn tiếp nhưng mình chỉ xin nước uống rồi đi tiểu. Về lại Cali hết dám ăn mấy ngày nay. Nhịn đói cho vui nhà. Hôm nào buồn đời, ra bolsa ăn phở.

Mình bận trước khi đi nên không xem kỹ chương trình, tại có mấy ngày mất thời gian, chỉ đợi ra phi trường để bay đi. Thăm viếng lại Ai Cập thì chắc không nhưng Jordan, có thể ghé lại Biển Chết. Khá đặc thù.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo giang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn