Du lịch qua Netflix *
Mấy tuần nay công ty Netflix cho mình một trương mục để xài thử miễn phí trong 30 ngày. Sau cơm chiều hai vợ chồng đi bộ cho tiêu cơm rồi coi xi nê hay các chương trình tài liệu văn hoá của các nước trên thế giới do công ty Netflix cung cấp. Đêm thì coi phim Do Thái để hiểu thêm về cuộc đấu tranh giữa người Palestine và Do Thái, đêm thì du lịch qua Thổ Nhĩ Kỳ nói về những phong tục của hồi giáo, đêm thì đi Ý, đêm thì đi Pháp, Nhật bản, xứ Hàn,...
Hôm nay tình cờ coi phim "Poussière de vie" của Pháp phỏng theo cuốn sách "ngọn đồi Fanta" của nhà văn Duyên Anh, kể chuyện có thật về các trẻ em đi học các khoá "phục hồi nhân phẩm" sau 75, chết thì được chôn trên một ngọn đồi có những võ chai Fanta của lính Mỹ đóng quân uống trong thời chiến tranh bỏ lại. Ai chết thì được chôn tại đây rồi bỏ cái tên trong cái chai Fanta thay thế mộ bia. Cuốn sách này mình có mua đọc mấy chục năm trước khi nhà văn này mới đến định cư ở Pháp. Nếu mình không lầm thì có một linh mục đã dịch vài cuốn sách của nhà văn này viết ở hải ngoại ra Pháp ngữ tương tự như sách của nhà văn Dương Thu Hương mà mình đọc cuốn Au Zenith. Mình không ngờ là người Pháp dám làm và sản xuất cuốn phim về VN sau 75 vì dạo mình sang du học thì 25% dân Pháp là cử tri đảng Cộng sản. Mình từng bị đảng viên Cộng sản Pháp chửi thậm tệ nhiều lần vì dám nhận là người miền Nam VN.
Ngày xưa mình mê và đọc hết mấy cuốn sách của ông Duyên Anh viết về tuổi thơ như Thằng Vũ, Con Thuý, Chương Còm, Dàn hoa Thiên lý, Mơ thành người Quang Trung... Sau này ra hải ngoại, ông viết nhiều bài báo đã kích ba anh em nhà Tây Sơn khởi sự bằng nghề ăn cướp sau này lên ngôi nên được nhà nước VN đề cao như anh hùng đấu tranh cách mạng chống xã hội phong kiến khiến mình phải tìm đọc tài liệu lịch sử về giai đoạn này được biên khảo bởi các tác giả người Việt và các tài liệu ngoại quốc để kiểm chứng.
Hồi bé mình có lần, mơ thành người Quang Trung, nghe kể là một người rất giỏi Võ, mưu lược thần sầu, mưu tính đi đánh Trung Hoa để lấy lại hai Quảng cho VN nhưng không may chết sớm vì bị đầu độc. Theo ông Tạ Chí Đại Trường thì cái chết của ông Quang Trung rất bình thường vì thời tiết ở vùng Qui Nhơn, Bình Định rất khắc nghiệt, dễ bị đau rồi chết. Mình được biết trận Đống Đa, mà khi về Hà Nội lần đầu tiên phải đi viếng cái gò này, ông Quang Trung cho lính ăn Tết sớm rồi hẹn ăn Tết Kỷ Dậu 1789 ở thành Thăng Long. Theo Hoàng Lê Nhất Thống Chí thì ông Nguyễn Huệ cho lính đi bộ, ngày đi đêm nghỉ, cứ hai người gánh một người rồi luân phiên đi cho kịp ra Bắc Hà, cho 30 người lính cầm cái khiên để đở tên hay súng bắn của địch, tổng cộng có 20 cái khiên coi như là 600 lính trong khi Tôn sĩ Nghị đem sang 20 vạn binh sang hỏi tội theo lời yêu cầu của Vua Lê Chiêu Thống. Trong một đêm 600 lính Tây Sơn đã đánh tan 200,000 quân nhà Thanh, Tôn sĩ Nghị phải bỏ cả Ấn tính để chạy thoát thân nên mình rất tự hào làm người VN.
Sau này ra hải ngoại, có cơ hội đọc sách và tài liệu của người ngoại quốc thì bắt đầu đặt câu hỏi những gì mình được dạy ở trường khi xưa hay nghe kể rất là khó tin. 600 lính Tây Sơn đánh bại 200,000 lính Thanh coi như một người lính Tây Sơn trung bình chống lại 333 người lính của nhà Thanh mà dạo đó dân số sinh sống ở Thăng Long có độ trên dưới 10,000 dân. Nhà Thanh sai Tôn Sĩ Nghị đem 20 vạn binh để cai trị 10,000 dân của thủ đô VN? Dân đã đói nay phải nuôi thêm 200,000 người từ bên Tàu sang. Năm 1945 Tưởng Giới Thạch đem mấy sư đoàn Tàu Phù sang giải giới quân đội Nhật ở miền Bắc làm dân chúng ngoài Bắc kinh hoàng, ông HCM phải làm tuần lể quyên vàng để hối lộ cho tướng Lữ Hán rút về Tàu. Trên VN thư quán , ông Nguyễn Duy Chính có viết nhiều bài về lịch sử VN đã giúp mình hiểu rõ thêm về thời đó. Qua gia phả gia đình thì ông tổ của mình thuộc người Nghệ An nhưng mình không hiểu lý do nào ông ta lại đến Sơn Tây lập nghiệp vì dạo đó di chuyễn xa xôi như vậy rất khó khăn. Qua tài liệu của ông NDC đưa ra thì lính Tây Sơn sau khi ra Bắc thì có một số ở lại và được vua cấp đai ở các vùng lân cận của Thăng Long để trồng trọt. Sơn Tây dạo đó là một vùng của người Mường thưa dân.
Mình muốn nói đây là cái tính hay "nổ" của người mình, có một thì nhân gấp 10, gấp 100 lần. Dạo còn sinh viên thì mình có đọc tài liệu của một sinh viên kiến trúc người Pháp, nghiên cứu về thành Thăng Long thì dân số đâu có trên dưới 10,000 người mà nhà Thanh lại phải đem theo 200,000 binh lính. Nếu kể cho tây thì họ cười mà người mình vẫn tin vào đó như là chân lý và sẽ xỉ vã mình nếu đặt lại những câu hỏi về lịch sử đã được dạy khi còn ở VN. Đối với người không có cơ hội ăn học thì mình không chấp nhất nhưng đối với những người tốt nghiệp đại học thì bất bình thường như một ông thầy dạy sử của mình, kể một cách đam mê cho cả lớp trận Đống Đa 600 lính Tây Sơn đánh bại 20 vạn binh của đế quốc Trung Hoa. Theo tài liệu kể thì sau trận Đống Đa thì ông Nguyễn Huệ sai người con rể giả làm vua Quang Trung đi sứ sang Tàu để thần phục như đa số các vua VN khi xưa mới lên ngôi, lý do là sợ vua nhà Thanh giết cho nên nói ông ta dự định đem quân sang đánh Trung Hoa để lấy lại Quảng Đông và Quảng Tây là chuyện hoang đường, mà có lấy được thì làm sao nuôi mấy triệu dân của hai vùng đó.
Có lần mình đọc một bài viết của thư ký của ông Trần Huy Liệu nói về anh hùng nhân dân Lê Văn Tám. Ông này kể là họ muốn tạo nên một huyền thoại để tuyên truyền. Nhân cơ hội kho đạn xăng Nhà Bè bị cháy nên họ tạo ra một huyền thoại Lê Văn Tám tự tẩm xăng chạy vào làm nổ kho đạn, hy sinh tính mạng để chống Mỹ cứu nước vì chưa bao giờ có một người bị cháy mà có thể chạy mấy trăm thước cả. Ông Thích Quảng Đức phải tiêm thuốc mê mới có thể ngồi im khi tự thiêu rồi tạo tấm hình trái Tim không bị cháy để tuyên truyền....Hồi nhỏ có lần mình đi lên núi Bà lấy nước thánh và người ta bán hình Phật Bà hiện về trên núi Lâm Viên mà bà ngoại mình có mua về để trên bàn thờ. Sau này mới hiểu là quân đội Mỹ sắp đóng trên đó để làm Đài radar cho cả vùng cao nguyên trung phần nên họ tuyên truyền là đất linh không được cho lính Mỹ chiếm đóng như có dạo sáng ra mình thấy ai sơn vôi trên cửa nhà mình chữ Vạn để trừ ma quỷ, nếu đọc theo tiếng lái là trừ Mỹ qua vì dạo đó các tướng lãnh miền Nam chấp thuận cho quân đội Mỹ đổ bộ sang VN.
Nghĩ lại tuổi trẻ của mình bị đầu độc nơi học đường bởi bạo lực, chiến tranh, được nuôi dưỡng bằng hận thù trong khi con mình đi học bên này thì họ dạy các diễn văn "I have a dream" của mục sư Martin Luther King Jr., của tổng thống Kennedy khi nhậm chức kêu gọi giới trẻ đừng hỏi quê hương phải làm gì cho bạn, hãy tự hỏi mình đã làm gì cho quê hương,..giúp học sinh tự nguyện mỗi tuần quét dọn, lượm rác trong trường hay kèm bài tập các học sinh yếu kém hơn. Mỗi ngày đi học đều nói "mọi người đều bình đẳng và một quốc gia không chia rẽ,..." Cho nên mới đào tạo những khôi nguyên về giải Nobel, Bill Gates, Facebook,... Trong khi về thăm VN mình có thấy những đường mang tên Lê Văn Tám,..
Khi nói về sử thì cần sự trung thực nên trong sách của mấy đứa con học về chiến tranh VN thì có nói trên 58,000 lính Mỹ tử trận ở VN, thậm chí họ còn xây đài tưởng niệm ghi tên tất cả những người đã nằm xuống ở thủ đô Hoà Thịnh Đốn. Hồi nhỏ mình học nhà Nguyễn là phong kiến, làm mất nước nhưng xét lại từ ngày vua Gia Long lên ngôi thì triều đại nhà Nguyễn cai trị VN lâu nhất trong lịch sử VN gần 150 năm chưa kể thời đại Chúa Nguyễn nhưng có lẻ ông Ngô Đình Diệm là quan mà truất phế ông vua Bảo Đại nên phải chê bai nhà Nguyễn để biện minh cho hành động của mình, thay vì trung với vua lại đi truất phế rồi tự mình lên ngôi.
Cái sai của nhà Nguyễn là bắt chước Trung Hoa bế môn toả cảng không cho giao thương với người Tây Phương, không có cái nhìn xa. Các đám quan lại chỉ lo cho cái lợi cá nhân khiến Nguyễn Trường Tộ suýt mất mạng khi kể về những văn minh tây phương. Mình có lần trò chuyện với ông Hồ Thái Bạch thì ông ta nói lúc ông Nguyễn Ánh chạy trốn thì dân cư miền Nam giúp ông ta trốn thoát dù lính Tây Sơn rất tàn ác xử tử ai bao che cho lính của Nguyễn Ánh. Thật ra khi Chúa Nguyễn Hoàng vào Nam thì có công rất lớn mở man bờ cõi, buôn bán với các quốc gia trên thế giới, có hải cảng Hội An để các thương thuyền của Nhật Bản, Trung Hoa hay Âu Châu, Mỹ đến giao thương mà ngày nay mình còn thấy dấu tích khi viếng phố cổ Hội An sau này các vua nhà Nguyễn đã tiến về phía Nam, chiếm đất Chiêm Thành, Cam Bốt.
Ba anh em Nguyễn Nhạc , Nguyễn Huệ và Nguyễn Lữ xuất thân là cướp biển, liên kết với đám cướp biển Trung Hoa, Chàm chận bắt các tàu buôn trong vùng nên họ thăng chức theo quân giai của Hải quân như là đô đốc,... Các tàu buôn Nhật bản kể là đám cướp biển Tây Sơn rất là tàn bạo đốt cháy, cướp bóc thành phố Taipho (Hội An sau này) khiến thương thuyền của Nhật bản không dám ghé lại. Hội An được sống lại là nhờ các người của nhà Minh vượt biển sang khi quân đội nhà Thanh chiếm đóng Trung hoa cho nên còn được gọi là người Minh hương.
Coi phim Poussière de vie khiến mình nhớ đến những người con lai đã gặp ở New York. Họ kể trong xã hội VN thì bọn em không được thừa nhận vì là tàn tích của chế độ cũ còn sang đây thì người Mỹ cũng không thừa nhận vì cũng không phải Mỹ hoàn toàn cho nên một số đi theo diện con lai đợt đầu thì sống chung với nhau nên cũng trộm cướp, sì ke nhiều. Dạo đó mình có tham gia một nhóm do ông cha xứ đỡ đầu, giúp đỡ nhóm trẻ con lai này học hành, kiếm nghề vì không may bị gia đình bỏ rơi hay xã hội ruồng bỏ. Có nhóm được gia đình nuôi thì sau này có nhiều người nhận là cha mẹ ông bà, anh em họ hàng giả để đi Mỹ theo diện con lai. Nghe kể có vài trường hợp sang đây rồi, có giấy tờ xong xuôi thì các người đi theo diện con lai cũng bỏ mặt cho những người con lai sống lây lấc ở xứ này.
Mình thích Netflix vì không có quảng cáo thương mại nên coi liên tục không như các kênh trên đài truyền hình lại muốn chọn đề tài nào mình thích thay vì phải coi những gì đài truyền hình chiếu theo đặt hàng. Mình theo dõi mỗi tuần các lớp dạy của những giáo sư các môn mình thích về Tài Chánh của đại học Stanford, Harvard và NYU mà không tốn đồng xu nào. Nhiều khi tưởng tượng đến con cháu của mình sau này với truyền thông hiện đại thì trong 40 năm nữa con người sẽ sinh sống, liên lạc ra sao? Mấy chục năm trứoc mình coi "2001 a space Odyssey" của đạo diễn Stanley Kubrick thực hiện năm 1967, có cảnh ông phi công liên lạc với gia đình qua đài truyền hình thì ngày nay mình có thể liên lạc với người thân khắp thế giới qua Skype,...Hàng ngày mình nhận email từ thân hữu chia sẽ những tài liệu đủ loại nên phải thanh lọc để đọc vì không có đủ thì giờ, chỉ muốn giới hạn những đề tài mà mình yêu thích. Có lẻ trong tương lai con người sẽ phát triển theo sở thích của mỗi cá nhân thay vì giáo dục đại chúng thì tự do sẽ được con người tận dụng khá hơn để bồi đắp cho trí tuệ hay đời sống cá nhân.
Nghiệm lại thì Netflix giúp vợ chồng mình gần gủi hơn vì bỏ thời gian xem chung những chương trình mà hai vợ chồng cùng lựa chọn sau cơm tối. Coi truyền hình thì thường thường đồng chí gái thích coi mấy chương trình nói về các siêu sao nên mình vào phòng khác xem đài khác hay đọc sách còn chương trình VN thì bà xã cứ xem chương trình ca nhạc mà mình nghĩ ca sĩ được mời hát vì lộ hàng nhiều hơn là do tài năng. Vợ chồng nhiều khi sống chung với nhau nhưng nhiều khi sở thích mỗi người lại khác nhau và dòng thời gian sẽ làm hai người xa lạ nhìn về hai hướng khác nhau rồi có thể chia tay. Mấy năm gần đây mình ít khi xem truyền hình với vợ ngoại trừ năm ngoái có coi chung chương trình The Voice. Mấy tuần nay tối nào cũng đi du lịch với vợ qua Netflix thì mình cảm thấy gần vợ hơn và ít bị đồng chí gái la nên lấy quyết định là tiếp tục xem Netflix.
Sơn đen
