Sáng nay lên vườn để họ thanh tra hệ thống tưới nước thì nghe podcast nói về cây giáng sinh năm nay lên giá độ 20% so với hàng năm khiến mình nhớ đến những năm học tiểu học ở Petit Lycée Yersin Đàlạt.
Mình nhớ Giáng sinh năm đó vì những giờ cuối học với cô Huệ trước khi cô đi du học bên Tây. Như mọi năm, trước khi nghỉ lễ Giáng sinh, ông planton đem một cây thông vào để trong lớp, sau đó học sinh và thầy cô trang trí, thường lấy giấy màu rồi xếp ngôi sao, làm guirlandes,.., lấy giấy màu loại láng, mua ở tiệm sách Thiên Nhiên hay Khai Trí ở đường Minh Mạng, cắt theo khổ 2 cm, nối thành vòng tròn như sợi dây xích, gắn lên tường và cái nào đẹp thì được treo lên nhánh cây thông.
Học sinh phải vẽ cây thông rồi lấy võ hột gà, đập nát rồi dán lên theo hình cây thông. Mình có hỏi cô Huệ về sự tích của Chúa Giê Su, người công giáo ăn thịt chó,..thì cô cười nói đừng tin họ. Mình nhớ cô treo cái ngôi sao to tổ chảng ở trên đầu ngọn cây, tượng trưng cho chúa Giê Su, để nhớ khi ngài ra đời thì có một ngôi sao rất to và sáng, báo tin vị cứu tinh của nhân loại đã xuất hiện khiến ai cũng tò mò đi theo hướng ngôi sao và dẫn đến máng cừu nơi chúa sinh ra đời.
Năm đó cả lớp được cô Huệ dạy hát hai bản nhạc; "mon beau sapin" và "j'ai perdu le Do de ma clarinette" mà mình nhớ đến giờ. Gia tài của mình về nhạc tây sau 10 năm trường tây, 7 năm học bên Tây chỉ vỏn vẹn hai bài này. Sau này nghe kể mình du học bên tây, mấy cô hay kêu mình hát nhạc tây nhưng chỉ biết hai bài này. Chán Mớ Đời
Sang Tây, ngồi vẽ trong lớp nổi hứng hát bài "j'ai perdu le Do de ma clarinette " làm tụi bạn học Tây đầm cười nức nở, được giải thích là bài hát này dựa theo một bản nhạc xưa của quân đội Napoleon, " le chant de l'oignon ". Thời gian sinh sống tại Thụy Sĩ lại khám phá ra bài "mon beau sapin" được dịch từ một bản nhạc dân quê của Đức "O Tannenbaum" tương tự bài "Lily Marlène " mà khi đánh nhau trong thế chiến, lính Tây và Đức nằm trong giao thông hào đều hát bài này, tâm sự người lính xa nhà, có lần mình được cô bạn người Đức ở Đan Mạch dạy lời, khá buồn.
Mấy tuần trước khi nghỉ mùa đông, cô Huệ cho tập hát rồi ngày liên hoan đến; đám con gái hát bài "mon beau sapin" còn đám con trai hát "j'ai perdu le Do de ma clarinette". Nếu mình không lầm thì cháu nội cụ Sâm, ở đường Hùng Vương, có lần mình học tư hè với cụ. Nhà cụ ở dưới vườn phía sau gần nhà đèn, giữa hai biệt thự ở đường Hùng Vương, có con đường nhỏ đi xuống, qua hai mảnh vườn thì đến nhà cụ Sâm, được xây bằng gỗ.
Cụ có một người con trai đi du học bên Pháp, lấy vợ đầm, năm 1972, có đem vợ đầm về thăm Đà Lạt, mình có gặp. Cháu nội cụ Sâm tên Thanh thì phải, đại diện đám con gái hát bài Mon beau sapin. Mỗi nhóm có 5 học sinh đại diện để hát, con trai thì có một tên hát rất hay nên hát phần chính, không nhớ tên còn 4 thằng con trai trong đó có mình được bà cô chọn hát điệp khúc. Cứ rống "au pas camerade, au pas au pas..."vừa hát vừa nhịp chân, hai tay quơ quơ như gà mái vỗ cánh ngáp ngáp khi mới ngủ dậy nhưng mình cứ vênh mặt lên rống cho to và nghề ca sĩ của mình cũng chấm dứt từ đó.
Mình chia tay với thầy cô rất nhiều nhưng có lẻ lần chia tay với cô Huệ năm đó làm mình buồn nhất. Hôm trước ăn bún bò Mụ Diễm thì mấy ông thần Yersin xưa, đưa xem hình cô Huệ ở bên tây nên nhớ lại cô giáo rất hiền này ngày xưa. Mình chỉ nhớ cô đeo kính cận thị, tóc ngắn kiểu uốn quăn. Có lần trời mưa đứng dưới préau, trong giờ thể thao thì cô Huệ chỉ cho đám học sinh nhảy cao. Vì bận jupe nên nhảy cao làm cô ấy té cái bịch khiến thằng Tây dạy lớp bên cạnh cười khì khiến đám học trò của cô càng căm thù tây.
Có lần cô hỏi cả lớp đánh vần chữ Twist nhưng không có ai trả lời đúng, có một tên viết đúng theo tiếng Việt "Tuýt" nên được Bon Point. Năm đó bà cụ mình gói tặng cô một bộ ly, lúc ra về thì cô kêu đám con gái đem quà của cô vào văn phòng thì có một con học chung, nhà ở đâu cạnh abattoir bê gói quà của mình nên mình dặn ả cẩn thận, tuần vừa rồi Mai Thanh và Thu Thuỷ gửi hình thì mới khám phá ra cô bé ngày xưa bê gói quà, nay ở bên Pháp là ca sĩ tên Lệ Thu, garage STT ngày xưa hát rất chiến. Hôm trước có một cô cựu Yersin cũng gửi lên diễn đàn, giọng hát cũng nức nở. Mình có gặp lại cô này tại nhà mình, Tú-Anh đem lại nhưng cô nàng không nhớ mình. Chán Mớ Đời
Có lẻ vì sắp đi Tây nên cô Huệ kể nhiều về xứ này, về tuyết rơi,... như một cơn gió thổi cuộn về dòng sông tuổi thơ, đưa cánh buồm khát vọng của đứa bé ra biển tìm về một phương trời xa xăm mà cô sẽ sang đó.
Sau này lập gia đình, mình hay phụ đồng chí gái và mấy đứa con trang trí cây giáng sinh để tìm lại chút hương vị của thời thơ ấu, thời bình yên, một thời để nhớ.
Không ngờ mấy năm sau, cũng vào ngày mà thế giới chào mừng vị cứu thế ra đời, Việt Nam Cộng Hoà vừa mất Phước Long, Sàigòn đang sôi động với những cuộc biểu tình, biểu ngữ đả-đảo Việt Cộng, vi phạm hiệp định Paris, chiếm đóng Phước Long. 4 giờ chiều hôm đó, mình bước ra khỏi bộ Nội Vụ cầm trong tay sổ thông hành và chiếu khán của toà đại-sứ pháp đi Tây mấy ngày sau đó.
Nhs
