Đổi giờ năm nay sẽ vào chủ nhật tuần này (chủ nhật đầu tiên của tháng 11). Mình sẽ đang ở tiểu bang Arizona, đi dã ngoại với đồng chí gái và bạn. Người ta ra lệnh đổi giờ sau cuộc khủng hoảng dầu hoả vào thật niên 70 của thế kỷ trước.
Mình nhớ hè năm 1975, khi mình đang đi làm hè tại Mantes La Jolie thì họ ra lệnh đổi giờ mùa hè lần đầu tiên. Lý do là để tiết kiệm sự tiêu thụ dầu hoả. Thường mùa hè thì trời sáng lâu hơn mùa đông. Mình đi du lịch ở xứ Thuỵ Điển, Đan Mạch khi xưa, chiều mặt trời vẫn mọc đến 10 giờ đêm, vào lều ngủ chút xíu thì mặt trời mọc lại đâu vào 3 giờ sáng.
Nha Kiều Lộ cho rằng đổi giờ mùa đông và hè giúp tiết kiện năng lượng , tai nạn xe cộ và giảm tội ác. Ngược lại, các chuyên gia về giấc ngủ lại cho rằng đổi giờ giấc sẽ khiến người Mỹ mất ngủ, tốn tiền hơn là tiết kiệm năng lượng,…
Trên thực tế thì các hiệp hội thượng mại mỹ muốn dùng thời gian này để buôn bán, kiếm tiền thêm. Người ta cho biết đổi giờ mùa đông vào tháng 11 như năm nay vào chú rể nhật đầu tiên của tháng 11. Họ cố ý kéo dài vì 31 tháng 10 là Lễ Cô Hồn, Halloween, giúp họ bán kẹo cho con nít nhiều hơn.
Đổi giờ màu hè giúp bán thêm 200 triệu dụng cụ thể thao chơi banh cù.thường là giờ mùa hè được thay đổi vào tháng 4 nay thì vào tháng 3 để buôn bán thêm.
Họ cho rằng những hệ quả tiêu cực của việc đổi giờ đưa đến những cuộc tai nạn xe cộ vào mùa Xuân không đáng để thay đổi giờ giấc.
Năm 2020, các chuyên gia về giấc ngủ lên tiếng Hoa Kỳ cần phải loại bỏ sự thay đổi giờ mùa hè và được sự ủng hộ của các chuyện gia y tế.
Lý do là giấc ngủ rất quan trọng cho sức khoẻ người Mỹ như dinh dưỡng và tập thể dục. Họ cho rằng gửi là một trong những căn bản của sức khỏe của chúng ta. Người thiếu ngủ sẽ lấy quyết định dễ dàng, thiếu suy nghĩ vì họ ít để ý đến những hậu quả. Điển hình, con nít mất ngủ có thể chạy ra dường, không để ý đến chung quanh. Chúng làm những hành động bất ngờ và ít suy nghĩ trước.
Cái này thì mình hiểu được. Mình có kinh qua một lần khi đi làm ở Nữu Ước. Mình có quen một cô sinh viên y khoá ở Philadelphia. Cô nàng bị rớt một môn về anatomy nên nhờ mình tối ghé lại, đi vào nhà xác, đúng hơn là nơi trường để mấy xác chết để sinh viên họ về cơ thể. Trước đó một tuần, có cô sinh viên khác, bị gác dan hiếp dâm vì ở tỏng phòng học một mình.
Chiều đi làm ra, mình lấy xe lửa xuống Philadelphia, sau đó vào nhà xác, ngồi lấy mấy các kẹp để mở ra các nơi trên thi thể để hỏi cô nàng, bộ phận này tên gì,…. Khi không trở thành sinh viên y khoa bất đắc dĩ. Chán Mớ Đời. 2 giờ sáng mới về phòng, ngủ một giấc đâu 3 tiếng, rồi lấy xe buýt, xe lửa lên lại Nữu Ước để đi làm. Đúng bà tháng sau, cô nàng đậu lại môn anatomy la mình trốn luôn, không dám gặp lại. Giờ nhớ lại vẫn còn kinh hoàng vì thiếu ngủ, phai ngủ trên xe lửa, vô hãng chỉ muốn ngủ. Kinh
Giấc ngủ giúp não bộ làm việc, kiến tạo, lấy quyết định rỏ ràng,… thiếu ngủ khiến người ta lơ là, không chú ý,… mình thấy dạo con mình còn đi học, chúng bận học đủ trò khiến mình lo nhưng cơ chế đã như vậy phải theo. Nếu biết được như hôm nay thì mình sẽ không cho con mình sống như kiểu học sinh tại Hoa Kỳ.
Sáng dậy sớm, để ôn bài rồi chiều học ra, phải đi bơi cho đội bơi của hội hay trường. Về nhà ăn uống rồi làm bài tập. Cuối tuần phải đi bơi đua hay đi hướng đạo, học tiếng Việt,… đủ trò. Lý do, muốn vào đại học phải có những sinh hoạt ngoại khoá,..
Thiếu ngủ dễ đưa đến bệnh trầm cảm và có ý định quyên sinh. Giấc ngủ giúp cơ thể hàn gắn, tái tạo lại các bộ phận tim mạch, thận, giảm các bệnh cao máu, tiểu đường, bệnh béo phì và tai biến,…
Tương tự, các người làm đêm, dễ bị bệnh ung thư, tiểu đường, tim mạch.
Người ta nghĩ đổi giờ sẽ giúp tránh tai nạn nhưng trên thực tế thì trái ngược. Người ta nhận thấy 6% tai nạn gia tăng khi thay đổi giờ mùa hè. Nhất là vào buổi sáng ở miền tây Hoa Kỳ. Các tai nạn xảy ra vì thiếu ngủ vì vào mua hè thì người Mỹ mất một giờ ngủ.
Người ta nghiên cứu tại Phần Lan 2 tuần trước và 2 tuần sau khi đổi giờ. Người ta nhận thấy nạn nhân vì tai biến gia tăng hơn 8% từ năm 2004-2013. Các bệnh nhân ung thư bị tai biến gia tăng lên 25% sau khi đổi giờ hè so với các thời gian khác trong năm.
Trong bản đúc kết về y khoa điều dưỡng năm 2019, họ nghiên cứu về thay đổi giờ mùa hè trên hơn 100,000 người, có nhiều vụ tai biến xảy ra khi thay đổi giờ vào mùa hè và mùa thu. Các người Mỹ miền Tây, nguy cơ bị ung thư theo nghiên cứu của hiệp hội Ung Thư Hoa Kỳ.
Người ta nghiên cứu về các học sinh thì được biết vào tuổi dậy thì, hormones thay đổi khiến các học sinh bị lộn xộn khi phải thức sớm, ngủ trễ hơn, thay đổi giờ giấc ngủ. Thường vào mùa Xuân thì thay đổi giờ giấc là chính lúc các học sinh phải chuẩn bị học thi SAT hay làm các chương trình học đường như Schiences Fair,… ảnh hưởng đến các kỳ thi rất trầm trọng.
Có thể năm 2022, Hoa Kỳ sẽ bỏ vụ đổi giờ mùa đông và mùa hè. Nếu bác nào muốn triệt tiêu luôn đổi giờ vào mùa hè và mùa đông thì nên nhớ đi bầu nhớ. Có trên 19 tiểu bang muốn huỷ bỏ vụ đổi giờ.
Nguyễn Hoàng Sơn
