Tuần này, lễ Tạ Ơn tại Hoa Kỳ nên mình kể về một góc nhìn khác về sự thành lập của nước Hoa Kỳ. Lễ Tạ Ơn được giảng dạy trong trường học, như một cách tạ ơn các người dân bản địa đã đón tiếp, giúp đỡ các người di dân đến từ Âu châu đến. Mình đã kể trong bài “con tàu lịch sử Mayflower”. Các người âu châu mới đến, te tua đã được các thổ dân tại đây giúp đỡ những ngày đầu khi mới đến, tạo ra một truyền thống cho người Mỹ, giúp đỡ những ai chạy giặc, đến tỵ nạn tại xứ này. Nhờ đó mà trên 2 triệu người Việt, tỵ nạn cộng sản, có mặt tại xứ sở này hôm nay.
Mình học lịch sử về Hoa Kỳ năm 11 B, được biết Kha Luân Bố, tìm ra Châu Mỹ. Đó là một cách nói khá lạ hay định nghĩa rất đặc biệt. Lý do là khi ông ta đặt chân đến Mỹ Châu, đã có người sở tại sinh sống tại đây từ nghìn năm trước mà chúng ta thường gọi là người da đỏ. Người Mỹ có cách nói rất hay: người da đỏ, sinh sống từ bao nhiêu đời tại Mỹ châu thì họ gọi là “Native American” (người bản địa), người gốc Á Châu thì họ gọi là “Asian American”, người gốc Phi châu thì gọi là “Afro-American”, còn người da trắng thì gọi đơn sơ “American”. Cho thấy người Mỹ da trắng là người Mỹ hoàn toàn.
Cái hay của Hoa Kỳ là người Mỹ có quyền phát biểu tự do ngôn luận. Các sử gia Hoa Kỳ bắt đầu nghiên cứu về giai đoạn khi người âu châu sang Mỹ Châu. Người ta ước lượng có đến 12.5 triệu người bị bắt cóc tại Phi Châu, chở qua Mỹ Châu để làm nô lệ. Người bỏ tiền thành lập ra đại hoc Yale là tên bắt cóc người phi châu đem qua Hoa Kỳ bán làm giàu nhiều nhất. Xem link về hội thảo của đại học Yale về chế độ nô lệ
https://news.yale.edu/2021/11/01/yale-publicly-confronts-historical-involvement-slavery
Nay qua các thư từ, công văn mà người ta soạn lại được thì họ khám phá ra có từ 2.5 đến 5 triệu người Mỹ da đỏ, bị bắt cóc, chở về Âu Châu, bán cho các chợ nô lệ ở Tây BAn Nha. Hoá ra nghề buôn người do người da trắng đã có từ lâu. Có lẻ vì vậy mà người da đỏ đánh nhau với người da trắng mà chúng ta thấy trong các phim cao bồi, người da đỏ được xem là man rợ đủ trò. Anh bắt cóc chúng tôi, chở về âu châu, bán làm nô lệ thì phải chống lại chớ. Có lẻ vì vậy mà người da đỏ ngày nay rất ít.
Trong những lá thư của Kha Luân Bố gửi cho ông bạn ở Ý Đại Lợi. Bà hoàng hậu Isabella, hổ trợ tài chánh cho ông Kha Luân Bố đi về hướng Tây để đến Ấn Độ, để mua vàng, gia vị,…nhưng lại đến bờ Mỹ CHâu. Không tìm ra những gì mà họ mong tìm, ông Kha Luân Bố, đành gửi 5 chiếc tàu về âu châu với 550 người da đỏ để họ có thể bán nô lệ, rút vốn về.
Trước đây, người Tàu chở các container hàng hóa đến các xứ tây phương. Khi thuyền của họ về lại Trung Cộng thì trống không nên họ mới tư duy đột phá, chở đồ tái sinh về Trung Cộng để lựa ra rồi chế tạo lại đồ nhựa,… khiến môi trường của họ bị ô nhiễm hết thuốc chửa nên mấy năm gần đây họ kêu Basta, không nhận nữa nên kỹ nghệ tái sinh Hoa Kỳ ngọng. Các nơi nhận chai nhựa hay nhôm đóng cửa.
Mình đoán là khi thuyền của người da trắng, từ Tây Ban Nha,…đến Hoa Kỳ đem các người chạy trốn sự áp bức công giáo, chọn tự do tín ngưỡng thì khi trở lại các cảng âu châu, họ phải đem hàng hoá hay nô lệ về bán kiếm tiền. Lịch sử do kẻ thắng cuộc viết nên chúng ta chỉ học những gì họ muốn nói hay về họ, còn những gì độc ác thì họ lại dấu. Mình thì thích đọc ba chuyện ngoài luồng để hiểu thêm về lịch sử thay vì tin những gì được rao giảng ở nhà trường khi xưa.
Trong một lá thư của ông bạn tên là Michelle da Cuneo, mình đoán ông này ở vùng gần Torino, vì mình có đến viếng một thành phố tên Cuneo, gần đó. Ông này kể là khi nhận được của Kha Luân Bố, 1 cô gái da đỏ như món quà tặng thì ông ta muốn giao hợp ngay. Từ đó, người ta tìm hiểu thêm thì khám phá ra các nô lệ người da đỏ được bán tại âu châu. Phụ nữ có giá từ 50-60% giá hơn đàn ông da đỏ. Người ta lý giải là bán nô lệ tình dục, được tiền nhiều hơn là nô lệ lao động.
Người ta cho rằng, buôn người làm nô lệ tình dục thời đó. Qua các tài liệu được khám phá về Mỹ Châu trước khi ông Kha Luân Bố đến đây thì các bộ lạc đánh nhau, rồi bắt người của các bộ lạc khác để thay thế người chết của bộ lạc họ. Các dòng tộc cưới nhau, trao đổi nô lệ,..nên khi người âu châu đến, bắt họ đem về âu châu làm nô lệ, xem như hiển nhiên.
Vào thế kỷ 19, ông Brigham Young, đem một số đạo hữu đi về miền viễn tây, đóng đô tại tiểu bang Utah, thành lập đạo Mormon. Họ khám phá ra các con buôn Tây Ban Nha hoạt động trong các vùng này. Họ bỏ đói các trẻ em ngoài trời đông lạnh, nói như vua Gia Long có đói nói mới nghe, khiến nhà thờ Mormon này phải mua các nô lệ lại. Dần dần nhà thờ này, khuyên răn các tay buôn nô lệ, chấm dứt nạn buôn người.
Trong thời kỳ đi tìm vàng ở California, người ta bắt các người da đỏ làm nô lệ để làm các công việc đào vàng, đưa đến các vụ đánh phá của người da đỏ mà chúng ta xem phim cao bồi, thấy họ cướp xe đò,… sau đó người Mỹ dồn các người da đỏ vào một một vùng, lãnh thổ riêng do người da đỏ tự trị. Cuộc di chuyển người da đỏ đến vùng tự trị này được gọi là Long Walk, vạn lý trường chinh của người da đỏ, bị nhốt vào các vùng đặc khu của họ. Nhưng các chủ nông trại vẫn tìm cách kiếm nhân công người da đỏ cho dù bị cấm.
Có luật của người âu châu cho phép buôn bán nô lệ từ phi châu nhưng năm 1542, hoàng gia Tây Ban Nha, ra lệnh cấm buôn bán nô lệ người da đỏ. Trên thực tế, các chủ đồn điền của các thực dân từ âu châu, vẫn cần sức lao động của người da đỏ. Mình không hiểu khi các cố đạo giảng tất cả đều con của chúa nhưng lại chấp nhận để con chiên có nô lệ. Thậm chí dòng tên cũng có nô lệ như khi họ thành lập đại học nổi tiếng John Hopkins, sau này bị một anh chàng người Mỹ vớ vẩn khám phá ra khiến nhà dòng đền bù thiệt hại mệt thở. Ai tò mò, mình đã kể trên bờ lốc.
Khi mấy đứa con học về lịch sử các tu viện ở California, mình có đi viếng vài viện này, thấy mấy ông cố đạo của nhà thờ Tây Ban Nha, sử dụng các người da đỏ để xây cất, trồng trọt, nhốt họ lại vì họ hay trốn thoát. Mấy ông cố đạo nhân danh thiên chúa đi giảng đạo rồi còng đầu người da đỏ làm nô lệ, để trồng trọt, nuôi thú cho họ giảng đạo.
Người ta cho biết, khi người âu châu bắt cóc người da đen đem qua mỹ châu làm nô lệ thì dân số ở phi châu bị giảm mất 20%. Nay người ta xét lại tại Tân Thế Giới, nhân số của người da đỏ, người địa phương, giảm đến 80%-90%. Mình có kể vụ người Mỹ cho giết bò rừng qua các chương trình được những người như ông Buffalo Bill thực hiện, giết mấy triệu con bò rừng. Người da đỏ, sống nhờ bò rừng nên họ phải di chuyển theo bò rừng, dần dần chết nhiều và trốn qua Gia-nã-đại.
Lập luận này có thể đúng một phần nhưng theo mình thì họ bắt cóc mấy người da đỏ, đem về âu châu bán làm nô lệ. Nên nhớ dân số người bản địa giảm 80%-90% mà người ta ước tính đến trên 2 triệu người da đỏ được chuyên chở về âu châu. Giết 2 triệu người thì tốn khá nhiều súng đạn.
Vùng Trung Mỹ, khi các người âu châu sang, đem theo các bệnh tật lan trưởng khiến người địa phương chết rất nhiều, giúp họ tấn công vào các thành phố của người địa phương, đưa đến sự giảm dân số khá nhiều.
Ngày hôm nay, chúng ta có cơ hội nhìn lại lịch sử của Hoa Kỳ. Chúng ta có nên lên án hay không? Lịch sử, đưa đẩy các người âu châu đến đây. Với khí hậu khắc nghiệt, họ phải chống trả, bảo vệ sự an toàn của họ, để thành lập một quốc gia hùng cường ngày nay. Chúng ta nên nghiên cứu lại lịch sử được dạy trong các lớp học khi xưa. Lịch sử thường được viết lại bởi người thắng cuộc.
Ngày nay, khi người Mỹ hiểu được sự thật nên một số người Mỹ trẻ lên tiếng, đòi hỏi phải phá bỏ tượng đài của ông tướng Robert Lee, người lãnh tụ quân đội của miền Nam. Họ kêu gọi không được treo cờ của quân đội miền Nam, biểu tượng cho chính sách nô lệ. Họ lên án các ông cố đạo dòng tên thành lập đại học danh tiếng John Hopkins, lạm dụng sức lao động của mấy người nô lệ da đen và phải đến bù đủ trò và lên tiếng xin lỗi.
Đi viếng thăm vùng Trung Á vừa qua, mình mới khám phá ra lý do chính giữa cuộc nội chiến Hoa Kỳ. Khi xưa có đọc đâu đó về kinh tế là chính, nhưng kẻ thắng cuộc đưa ra chiêu bài bãi bỏ nô lệ khi học lịch sử Hoa Kỳ. Trên thực tế sau cuộc nội chiến, các địa chủ ở miền bắc vẫn tiếp tục có nô lệ, những người làm không công cho họ.
Tại sao các dòng tên vẫn sử dụng nô lệ sau khi miền bắc đánh thắng miền nam và có nhiều địa chủ khác cũng sử dụng nô lệ tại miền bắc. Hôm nào buồn đời sẽ kể. Họ vẫn không sinh sống chung đụng với người Mỹ da màu đến khi người da màu được ông King và nhóm lãnh đạo người Mỹ da màu xuống đường, đòi hỏi công băng, quyền dân sự. Ai tò mò nên xem phim Rustin trên Netflix. Để hiểu thêm về phong trào đòi quyền dân sự, bình đẳng của người da màu.
Nhờ những nghiên cứu lịch sử, người Mỹ của các thế hệ sau, đã cưu mang các người đến từ các quốc gia khác như người Việt chúng ta, tỵ nạn cộng sản. Có một nơi để làm lại cuộc đời, sống an lành. Hy vọng chúng ta hay các thế hệ mai sau, sẽ đóng góp xây dựng đất nước này, và tiếp tục truyền thống, cưu mang các người tỵ nạn khác bất kỳ là chủng tộc nào. Thay vì hô hoán theo người Mỹ da trắng, chống di dân.
Chúc các bác một mùa lễ tạ Ơn vui vẻ, bên cạnh gia đình.
Nguyễn Hoàng Sơn
