Điện thoại cho cha mẹ


 Điện thoại cho cha mẹ

Mình nghĩ rất may mắn trong cuộc đời vì từ khi rời Đà Lạt đi Tây thì trên đường đời mình gặp rất nhiều người giúp đỡ. Rồi may mắn lại phát hiện mối tình hữu nghị của đồng chí gái chung nhau với sức người sỏi đá cũng thành cơm. 


Mỗi chiều thứ 6 như thông lệ bất thành văn, cô em từ Đà Lạt gọi điện thoại cho mình nói chuyện với bà cụ. Câu chuyện chỉ loanh quanh qua hàng xóm, bạn Của mẹ, em út làm ăn ra sao. Đó là may mắn của cuộc đời vì có nhiều người quen bằng tuổi mình không còn Diễm phúc ấy. 


Sau khi rời Đà Lạt đi Tây thì mình mất 3 năm trời mới đọc được thư của mẹ mình lần đầu tiên. Mình thắc mắc thường ông cụ viết nhưng sau này mới hiểu là ông cụ đang ở trại cải tạo. Đọc chữ mẹ mình như gà bới khiến mình khóc hoài như ông Đức Duy kêu khóc một dòng sông Seine. Mẹ mình cả đời chưa bao giờ được đến trường chỉ biết đọc và viết khi theo kháng chiến bị Tây bắt ở tù được các đồng chí dạy đọc và viết. 


Hôm trước mấy đứa con và thằng bồ gọi điện thoại hỏi về một chung cư mà chúng muốn mua. Mình hỏi giá bao nhiêu này nọ thì nghe tiếng thằng bồ con gái khỏ lóc cóc bên kia Đường dây. Mình nói đi gặp người bán nhà mà mình không làm tính nhẩm trong đầu, kêu đợi tui về nhà mở laptop là ngọng vì trong khi đó có người mua rồi. 


Ngồi xe với mình thằng con cứ bị mình kêu làm tính, nó cứ mở máy tính trên điện thoại ra trong khi đi mình đã làm tính nhẩm xong rồi trong đầu. Mình kêu mấy đứa con và thằng bồ phải tập như bà nội, chưa bao giờ đi học mà làm tính nhẩm trong đầu còn nhanh hơn bố. Mấy đứa con học ở Mỹ nên chúng cứ dựa vào máy tính nên không có là chúng không biết mò ra sao. Nên mỗi lần đi chung là thằng con rầu vì bị mình bắt làm tính nhẩm. 


Kỳ này hai vợ chồng có cái may nữa là đưa bà cụ đi chơi dù năm nay bà cụ đã 93 tuổi, đầu óc còn minh mẫn. Vẫn đi bộ được nhưng không lâu như trước đây ở Hoa Kỳ. Khi bà cụ ở với mình là mỗi nhà mình bắt bà cụ đi bộ một cây số rồi chở đi tập dưỡng sinh nên khỏe. Qua Nhật Bản đi bộ đến 9 cây số mỗi ngày với mình. 


Trở lại vụ nói điện thoại với bà cụ mỗi tuần là lý do mình có đọc một bài của ông Tây kể về cha mẹ ông ta thì mình thấy y chang như trường hợp của hai vợ chồng mình khi con cái đi học xa. Lúc đầu chúng gọi điện thoại hay nhắn tin rồi từ từ thưa dần chỉ khi nào hết tiền hay có vấn đề gì đó thì mới gọi. Cũng đỡ là hai đứa con học trường USC và UCSD nên cũng không xa lắm nên mụ vợ cứ kêu chở đi thăm vào cuối tuần. 


Mình có anh bạn kể khi thằng con đi học ở San Diego. Đi làm về vợ hắn nhớ con quá nên nấu ăn rồi kêu hắn chở xuống trường thằng con. Đến ký túc xá gõ cửa thằng con mở cửa, kêu ba má xuống đây làm gì rồi lấy đồ ăn xong đóng cửa cái rầm. Trên đường về hai vợ không nói tiếng nào. 


Một anh bạn khác kêu lên thăm con ở UCLA thì thằng con kêu phải báo cho nó biết trước mấy tuần. Cho nên khi mình đọc câu chuyện của ông tây con kể khiến mình giác ngộ là chỉ trách con nhưng lại quên bổn phận của mình đối với song thân. Xin tóm tắc lời kể của ông tây như sau:


Hồi mới xa nhà, tôi gọi điện cho bố mẹ mỗi Chủ nhật. Cùng giờ. Mẹ sẽ bắt máy ở hồi chuông thứ hai, giọng đã bắt đầu mỉm cười. Bố, ở phía sau, gọi to chào con. Vụ này là mỗi khi vợ nói chuyện với con ở xa nhà thì mình để mụ vợ nói chuyện rồi nghe hai mẹ con vui vẻ với nhau rồi mỉm cười. Cuộc gọi điện thoại trở thành thói quen vào chiều chủ nhật, nói chuyện độ nữa tiếng. Bố mẹ hỏi thăm tôi ăn uống có ngon không còn Tôi sẽ kể cho họ nghe về công việc, căn hộ, thời tiết ở nơi đang sinh sống. Những chuyện nhỏ nhặt, không có gì đặc biệt.


Nhưng cuộc sống của tôi cứ trôi nhanh hơn nên các cuộc đàm thoại vào chiều chủ nhật bắt đầu thưa dần, cách hai tuần một lần rồi một tháng rồi chỉ những khi có chuyện quan trọng. 


Mẹ không bao giờ phàn nàn như nước mắt lúc nào cũng chảy xuôi. Mẹ chỉ đơn giản nói: Bố mẹ biết con bận mà. Điều quan trọng là con vui vẻ và khỏe mạnh. 


Rồi một buổi sáng, tôi nhận được tin nhắn thoại của bố. Giọng ông nhẹ nhàng và ngập ngừng: Chào con. Lâu rồi bố mẹ không nghe tin con. Tối nay mẹ con làm món lasagna. Bố mẹ đang nghĩ về con. Đừng lo… chỉ là… bố mẹ nhớ con.


Tin nhắn đó khiến tôi chới với nên Tôi gọi lại ngay, nhưng họ đã ngủ rồi. Sáng hôm sau, mẹ trả lời vui vẻ, như thể không có gì thay đổi. Nhưng giọng bà nghẹn lại khi nói: Bố con rất vui khi nghe thấy tiếng chuông điện thoại đêm qua. Ông ấy cứ tưởng là con.


Đêm đó, tôi quyết định: Dù cuộc sống có bận rộn đến đâu, tôi sẽ không bao giờ để họ thắc mắc liệu tôi có còn nghĩ đến họ nữa không. Vì vậy, tôi bắt đầu gọi lại. Mỗi Chủ nhật. Có khi một tiếng, có khi chỉ năm phút. Ngay cả khi tôi chẳng có gì để nói, tôi chỉ lắng nghe. Vụ này thì mình hay làm vì mẹ mình cả tuần buồn ít ai thăm hỏi nên khi nói chuyện với mình thì bao nhiêu chuyện để kể cho mình. Kể xong lại cho xào lại băng cũ, mình chỉ im lặng nhìn hình ảnh mẹ qua mạng, tiếp tục nghe mẹ kể lại chuyện mình đã nghe rất nhiều lần. Như khi xưa, mẹ ru mình hay mấy người em ngủ. 

Như những dòng sữa mẹ khi xưa từ đâu chảy về nuôi lại ký ức đời mình. 


Đời xưa đời nay nhất là thời con nít ở Huế về ông Phủ Doãn, ông Tiến Lãng rể của của ông Phạm Quỳnh, có thời làm thị trưởng Đà Lạt năm 1945 rồi đến bà vợ của ông Nguyễn Văn An tiệm thuốc tây ở cạnh tiệm bánh mì Vĩnh chấn rồi đến mấy người quen xưa ở Đà Lạt như bà Tư Bổ Từ Bội Sanh, bà Giáo Trình,.. khiến giúp mình nhớ lại hình ảnh của nhưng người này khi xưa gặp là mình phải vòng tay chào ná thở. 


Rồi mẹ ông Tây nói về khu vườn của bà. Những lời phàn nàn của bố về giá xăng. Và tiếng ồn quen thuộc ấy, tiếng bát đĩa va chạm, tiếng chó sủa của hàng xóm, tiếng cười vẫn còn thoang thoảng mùi hương quê nhà.


Càng gọi điện cho họ, tôi càng không cần lý do. Đó không còn là nghĩa vụ nữa; đó là một nhịp điệu. Một sợi dây vô hình kết nối chúng tôi, vượt qua hàng dặm đường và năm tháng. Chủ nhật tuần trước, bố đã nói một điều khiến tôi bàng hoàng:


"Con biết không, hồi con còn nhỏ, con thường gọi bố từ vườn chỉ để cho bố xem một viên sỏi hay một con côn trùng." Hôm nay, con cũng chờ đợi cuộc gọi của bố vào Chủ nhật như vậy không phải vì con cần gì cả… mà vì điều đó có nghĩa là bố vẫn ở đó.


Ông Tây im lặng một lúc rồi chỉ mỉm cười, nước mắt trào ra. Bởi vì bố đã đúng, đôi khi, tình yêu không cần phải nói ra. Nó được thể hiện, chỉ đơn giản bằng việc ở bên cạnh bố mẹ. Chúng ta không cần một dịp đặc biệt nào để gọi cho bố mẹ.


Họ không mong đợi những cử chỉ to tát, chỉ cần giọng nói, thời gian, sự hiện diện của chúng ta bởi vì một ngày nào đó, điện thoại của họ sẽ không còn reo nữa.


Và chúng ta sẽ đánh đổi tất cả để có được một Chủ nhật cuối cùng. Hay như ai đã viết  cho mình chị ta muốn đổi lấy thiên thu để thấy nụ cười của mẹ. 

Đồng chí gái , mẹ và em gái


Mình may mắn còn bà cụ nên đưa mẹ đi chơi rồi mai sau không còn có dịp cho dù lúc đó có bạc triệu cũng đã quá muộn màng thêm lại có đồng chí gái đi kèm để tạo nhiều kỷ niệm để rồi một ngày nào đó trả nhớ về không. 


Tương tự lâu lâu đồng chí gái và mình hay mời mấy người anh của đồng chí gái đi ăn tiệm để nói chuyện như thuở xưa đi ở Việt Nam chung một nhà. Mình có nhiều người em nhưng có lẻ chỉ liên lạc thường xuyên với hai cô, tháng 10 vừa rồi ghé thăm cô em ở Paris còn mấy cô kia quá bận rộn làm ăn nên ít khi thấy họ trả lời trong group chat. Thời gian sẽ đến nhanh và khi anh em trong nhà từ từ trả nhớ về không. Lúc đó có muốn nói chuyện với nhau thì đã muộn   Chán Mớ Đời 


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Mừng trẻ thêm 10 tuổi

 Trẻ thêm 10 tuổi

Có lần đồng chí gái nói muốn đi Bali nên tính có dịp đưa mụ vợ đi đến xứ này. Mình thì đã đến Nam Dương mấy chục năm về trước. Nhân dịp muốn đưa mẹ mình đi chơi ở ngoại quốc, khổ cái là bà cụ có sổ thông hành của Hà Nội nên khó xin chiếu khán ở Âu châu. Dễ dàng thì chắc người Việt đi du lịch rồi trốn luôn như ở Nam Hàn hay Nhật Bản.


 
Mẹ mình có thời gian ở Pháp mấy tháng nhưng chỉ biết Paris và Nancy thôi. Muốn dẫn mẹ mình đi mấy chỗ khác mà với sổ thông hành Việt Nam thì xin chiếu khán đu lịch các nước mệt lắm. Nhớ dạo xin chiếu khán cho mẹ mình đi Nhật Bản mà trần ai tính bỏ cuộc. Nghĩ lại mẹ mình một đời nuôi mình không quản ngại nhọc nhằn trong suốt 18 năm trời nên phải chạy lên tòa lãnh sự Nhật Bản mấy lần nộp thêm giấy tờ trong khi mình thì chả cần chiếu khán. Mẹ con mà ra nữa ngoài lại khác nhau. Chán Mớ Đời 


Mấy nước đông Nam Á và Nhật Bản, Trung Cộng hay Nam Hàn thì mẹ mình đã đi rồi nên chỉ còn Bali và Java là chưa nên luôn tiện đưa đồng chí gái đi xứ này và mẹ mình luôn. Mấy lần trước nhất là chuyến đi viếng Cao Miên, đồng chí gái và mẹ mình vui lắm đi tuk tuk chụp hình uống nước dừa vui tàn canh khói lửa. 


Nam dương là một nước có dân cư đông nhất trong các xứ theo hồi giáo. Họ có đâu trên 17,000 hòn đảo, có nhiều đảo theo đạo hồi đông nhưng cũng có đảo theo Ấn Độ giáo nên cũng ăn thịt heo nhưng không ăn thịt bò. Bali có độ 75% dân cư theo Ấn Độ giáo và độ 20% theo hồi giáo số còn lại thì thiên chúa giáo hay đạo sợ vợ như mình. 


 Nhớ khi xưa có vụ đánh bom ở Bali trong khu vực du khách ngoại quốc nên thiên hạ hơi lo ngại. Du khách ngoại quốc đến Bali đông như quân da trắng. Đa số là từ Úc Đại Lợi và Tân Tây Lan gần đó. 


Người Tây phương sang đây ở cho rẻ và làm việc qua mạng khiến chính phủ xứ này mới ra luật lệ phải xin chiếu khán nhập cư này nọ chớ khi xưa mình đi đâu có vụ này. Tốn $26/ người. Được cái là họ cho làm qua mạng rất nhanh. Đóng tiền xong là độ 5 phút sau có imeo gửi đến trong khi xin chiếu khán Hà Nội phải qua công ty du lịch để xin chiếu khán rồi họ cấp cho cuốn sổ giấy in thời bao cấp còn sót. Chán Mớ Đời 


Mẹ mình và cô em có sổthông hành của Hà Nội thì đi xứ này không cần chiếu khán. Đó là điểm vui cho Việt Nam chớ phải lên toà lãnh sự để xin chiếu khán nữa là mệt. Đi cao miên thì người Mỹ cũng phải xin chiếu khán tại phi trường cũng mất đâu $25. Còn Việt Nam anh em thì không. Có lẻ vì vậy mà họ bắt cóc người Việt bỏ vào mấy trại lừa đảo dễ dàng. 


Hai vợ chồng quá cảnh Đài Bắc sau 15 tiếng bay. Ngồi lounge ăn đợi chuyến bay tiếp đến Bali. Mụ vợ mệt, mình dặn không được xem phim nên thấy cũng đỡ thấy mệt hơn mấy chuyến đi xa khi xưa. Ở đây họ cho ăn thức ăn tàu nên hơi khác với các nước khác khi quá cảnh nhất là Nhật Bản hay Nam Hàn. 


Mình nhắn tin khách sạn và người đưa đón ở phi trường. Rồi nhắn tin cho cô em ở Sàigòn. Cô em cho biết là đang chuẩn bị ra phi trường. Bà cụ và cô em về Sàigòn đi thăm bà con khiến bà cụ vui. 


Đến phi trường của Bali thì eSIM của Nam Dương tự động kích hoạt vì mình đã mua qua Airelo và tải về điện thoại. Tương tự ở Đài Loan. Có mấy cuộc gọi lỡ của cô em. Mình nhắn tin là đang ở hải quan. Thấy có bản chỉ lối đi cho người trên 60 tuổi và mang thai. Mình xem bụng xem có mang thai hay không chợt nhớ ra mình trên 6 bó nên đi theo đường dẫn. Thấy cô gái trước mặt còn trẻ chen vào mình đoán là người Tàu vì chỉ có dân tình ở xứ này mới làm vậy. 


Một ông hải quan chạy ra hỏi cô gái có mang thai không, cô ta kêu không rồi ông hỏi tiếp có trên 60 tuổi, cô ta trả lời là không. Ông ta ôn tồn nói là khu đứng xếp hàng này dành cho hai hạng người này và yêu cầu cô ta bước qua ngõ đường xếp hàng bên kia như mọi người. Nhìn lên lại thấy tấm bản to đùng đề chữ “No Tipping” nghĩa là không được boa tiền cho nhân viên hải quan trong khi trên mạng họ quảng cáo muốn xuất cảnh cũng như nhập cảnh tại Việt Nam thì chỉ 15-20 đô cho nhóm nào đó. Bắt tay với hải quan đi nhanh hơn.  Hổi cuối năm ngoái mình và đồng chí gái về Việt Nam ăn tết với bà cụ lần đầu tiên sau 51 năm, sau khi bay 22 tiếng đến Hà Nội phải đợi thêm hai tiếng ở hải quan. Nghe nói Sàigòn còn tệ hơn. Du khách ngoại quốc cứ đứng nói với mình xứ gì lạ. Ở Thái Lan mà họ mới rời khỏi để đến Việt Nam còn nhanh hơn làm tình đột suất. 


Qua hải quan họ không hỏi visa vì khi nộp đơn đã có ghi hết hồ sơ nên trên màn hình của họ chắc có hết nên qua nhanh. Cô em nhắn tin kêu là xong chưa vì đang ngồi uống nữa ở starbuck bên ngoài đợi. Mình lật đến chỗ quan thuế để xem có cần khai báo gì không. Họ kêu scan cái mả quẹt nhưng mình không có lại chạy ngược lại đến máy điện toán có cả đống. Đang đứng mắt nhắm mắt mở để đọc vì màn hình khá xa so với mắt mình thì có một cán bộ phi trường, bận đồng phục thấy lão già mếu máo trong khi mụ vợ ngồi bên cạnh mệt mỏi. Cô ta hỏi để cô ta giúp rồi đánh ào ào sau đó kêu mình chụp hình cái mả quẹt rồi đi ra quẹt một cái là đi. 


Mẹ con trùng phùng tại Bali

Nhắn tin cho ông thần tài xế, là đang ra thì anh ta nói cứ tiếp tục đến cuối hàng rào. Đi ra thấy bà cụ và cô em đang ngồi trong cái nóng của Bali. Đang ở Đài Bắc lạnh như Tây đến đây trong phi trường thì có máy lạnh không như  phi trường ở Việt Nam. ESIM chỉ cần mua data thôi vì khi gọi thì đung WhatsApp hay Viber. Mình chỉ mua khi đi Ý Đại Lợi có thêm số điện thoại địa phương để gọi khách sạn lỡ có vấn đề giao dịch đã đặt trước hay Grab hay Uber đều liên lạc qua các ứng dụng nêu trên. Mình mua số điện thoại ở Ý Đại Lợi mà chỉ dùng có hai lần khi kêu xe địa phương đến đón. Không phải taxi hay Uber. 


Theo ông tài xế thì tiền mình trả cho Viator, ông ta chỉ nhận có 35% mà không phải sau khi đưa gia đình mình về khách sạn mà phải đợi đến tháng sau. Thiên hạ cứ chửi Mỹ là tư bản gian ác mà mấy xứ này còn ăn 3 cấp. Tạm gọi là bốc lột đa hệ. Chán Mớ Đời 


Vừa bước ra khỏi cửa là cái nóng phực lên như mình vào lò nướng pizza. Kinh. 


Đồng chí gái đến chào mẹ chồng , hai người gặp nhau là nói rặc giọng Bến Ngự. Mụ vợ hỏi gặp lại con trai vui không.  Bà cụ kêu mừng trẻ thêm 10 tuổi. Mụ vợ mình thương bà cụ lắm. 


Bà cụ cứ lập lại là cô em không cho biết đợi mình, nói đợi xe đến đón mà thời khoá biểu thì chuyến bay đến trước mình độ 40 phút. Cô em không nói với bà cụ, cứ làm ngạc nhiên như hồi cuối năm ngoái mình về, đến nhà cô em vào phòng kêu bà cụ. Bà cụ bước ra gặp mình thì chới với. Mình đoán không muốn báo trước vì sợ mẹ mình không ngủ được. 


Đẩy xe ra khỏi hàng rào thì thấy tên mình dán ở hàng rào. Ông tài xế kêu đợi để ông ta đi lấy xe rồi chở về khách sạn. Mẹ con gặp lại nơi xứ lạ. Quá vui!


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Vấn nạn di dân

 Vấn nạn di dân

Trong lịch sử loài người thì việc một người rời nơi mình sinh ra để đến định cư tại một nơi có khả năng giúp họ có cuộc sống tốt hơn, tránh chiến tranh là chuyện thường tình. Thậm chí ngày nay người Tàu giàu có cũng bỏ chạy sang Gia-nã-đại, Âu châu và Hoa Kỳ. Đọc trên mạng họ cho biết năm ngoái có 34 tỷ Mỹ kim được người Tàu chuyển ra ngoại quốc. Có bà nào từng là cán bộ cao cấp của Trung Cộng nay hạ cánh an toàn ở Vancouver có nhiều cửa hàng lớn kêu ở đây làm bao nhiêu giữ bấy nhiêu sau khi đóng thuế còn ở Trung Cộng thì ngày mai không chắc chắn, ở tù khi nào không biết. 



Như vụ người công giáo Tây Ban Nha chiếm lại vùng Andalusia đã tống cổ các người không muốn trở về đạo thiên chúa giáo ra khỏi vùng Iberia đã khiến biết bao đau thương xẩy ra.  Người hồi giáo, người do thái giáo bắt buộc phải đi về Bắc Phi dù cha ông họ đã chiếm đóng xứ Tây Ban Nha nhà nay trên 400 năm. Ngày nay đến vùng này còn lại âm hưởng một thời qua nhạc flamenco bi ai. 


Ngày nay xem truyền hình bên Âu châu, các chính phủ cực hữu đang tìm cách tống cổ người di dân nhân danh bảo vệ văn hóa cũng như tôn giáo của họ mà ngay chính họ cũng ít khi đi nhà thờ. Lịch sử đang lập lại tại Âu châu với cường độ rộng lớn hơn. Chính phủ Thụy điển cho 30k Euro để họ về nước 


Sau đệ nhị thế chiến, với chương trình Marshall của Hoa Kỳ giúp các xứ Âu châu phục dậy nên họ cân nhân công. Người Đức kêu người Thổ Nhĩ Kỳ sang làm việc trong các nhà máy, Pháp quốc thì có mấy anh Tây đen và ả rập của thuộc địa riêng tự anh Bỉ cũng đem nhân công từ thuộc địa sang. Người ra các nước nghèo Âu châu dạo đó như Tây Ban Nha, Ý Đại Lợi cũng bỏ làng ra đi định cư tại các nước miền Bắc Âu châu. Người Ý Đại Lợi nói cho mình biết là có 4 triệu người ý đã bỏ xứ họ đi kiếm việc ở khắp năm châu ở thế kỷ 20 dù mới được thống nhất vài chục năm. 



Họ quên vấn đề về văn hóa là các người cần gia đình nên được quyền đem vợ con sang. Trong khi đó khi xưa Hoa Kỳ cần nhân công rẻ nên có cho người Tàu sang để làm việc trong các công trường xây cất đường sắt. Nhưng họ cấm người Tàu được mang vợ con vào Hoa Kỳ, không có cảnh tàu kiều về  quê cưới vợ đem sang Hoa Kỳ như ngày nay. 

Người việt bị chính phủ pháp tuyển qua pháp trong thời  chiến tranh để làm việc trong các nhà máy chế tạo vũ khí khá nhiều, sống trong môi trường khắc nghiệt bị ông tây thực dân khai thác vắt kiệt sức lao động khiến nhiều người bỏ mạng tại mẫu quốc. Có lần ông bộ trưởng Khrusner nhận danh Pháp quốc xin lỗi những người này. 

Hôm trước, có ông thợ sơn gọi hỏi có việc cho ông ta làm khiến mình ngạc nhiên hỏi ông anh đâu. Lý do là ông. Ta làm việc cho ông anh. Mình có gọi ông anh hai tháng trước đêm nhà để mụ vợ kêu sơn cái gì đó rồi ông ta mất tích. Không gọi lại. 


Hóa ra anh ta bị đụng xe và tử thương khiến mình nhớ trước đây đâu năm 2007 xem như gần 20 năm. Mình có căn nhà nhừ anh ra sơn phết lại bán. Mình hỏi muốn mua không thì anh ra và người em chần chừ. Lúc đầu mình hỏi lý do thì được biết là anh ta để dành tiền để xây căn nhà to đùng ở làng để sau này về hưu. 

Mình nói tốt nhất là mua căn nhà ở Hoa Kỳ rồi sau này về hưu thì bán căn nhà này về xứ mua hay xây căn nhà to đùng mấy hồi. Còn tương lai thì con ông sẽ không. Về Mễ Tây cơ để sinh sống. Đất nước của chúng là Hoa Kỳ. 

Cuối cùng thì một ông thợ khác mua và mình giúp ông ta tiếp tục trả nợ của chủ cũ này nọ. Từ căn nhà ấy, ngày nay ông ta có 3 căn nhà. Cứ nhà lên thì ông ta rút ruột ra đặt cọc mua một căn khác trong khi hai anh em ông thợ sơn cứ phải mướn nhà ở. Nay ông thợ bị tai nạn chết chẳng có gì để lại cho con cái và giấc mơ hồi hương cũng theo cánh bay theo thùng sơn. 

Họ cho biết là 74% tội phạm ở Thụy Sĩ là người di dân. Vụ này thì mình tin vì có gặp một anh chàng trẻ vượt biển được định cư ở Thụy Sĩ, ngồi ăn cơm với anh ta và gia đình thì anh ta kêu là ở tù sướng hơn vì được lãnh lương không lo lắng gì cả. Mình không hỏi han tội gì mà ở tù. Nghe nói mấy nước Bắc Âu cũng vậy phải nuôi tù di dân khá đông. 

Khi Âu châu cho người di dân được đoàn tụ với vợ con thì tạo ra một văn hóa khá lạ. Con của người di dân chạy theo dòng chính nhưng vì sinh sống tại các chung cư nghèo nên dể dính líu vào tội phạm. Mình nhớ đến các vùng ngoại ô Paris như Nanterre hay Bobigny là ớn da gà. Con của người di dân như trường hợp con lai giữa hai dòng văn hóa khác biệt. Về nhà thì nói tiếng bố mẹ còn đến trường thì tiếng Tây. Vụ này mình có kinh qua vì khi xưa học chương trình pháp về nhà lại nói tiếng Việt vô lớp thì phải xổ tiếng Tây với ông tây bà đầm nhừ đi là ở Việt Nam còn đỡ. Đây ở Âu châu ra đường đa trắng xem thường thì xây dựng bia căm thù đi đốt nhà đốt cửa và cuối cùng đi tù. 


 Âu châu cũng như Hoa Kỳ có vấn nạn là dân số suy thoái. Thật ra khắp thế giới ngoại trừ vùng phía nam Sahara thậm chí Ấn Độ cũng lầm vào tình trạng này. Họ nghĩ nếu cho di dân đến sẽ giải quyết vấn đề. Di dân học thức kém sẽ làm việc tay chân cho họ như dọn nhà dọn cửa, chăm sóc người già. Tiếp tục cuộc sống như thực dân ở các thuộc địa. 


Đây là cuộc suy giảm dân số lớn nhất lịch sử loài người từ năm 1300 đến nay khi có đại dịch giết không biết bao nhiêu sinh mệnh tại Âu châu. Ở pháp họ tính tỷ lệ sinh đẻ thấp nhất tương đương khi napoleon thắng trận Iena vì trai tráng đi lính hết. Ông thần Napoleon nướng trên 1.5 triệu đàn ông tại mặt trận. Nhớ thời ông Chirac có động viên dân Tây đẻ tặng thêm tiền tươi nhưng mấy bà đầm nhất quyết không đẻ. 

Hy Lạp mấy thần nữ hết đẻ cho thần Zeus nên năm nay nghe nói họ đóng cửa 700 ngôi trường học. Ở Cali cũng vậy, học khu ở thành phố Orange được  gom lại vì bớt học sinh. Con người di dân lậu thì đông như quân mễ vì người mễ sang lậu họ tìm cách sinh con đẻ cái ngay vì luật công dân Hoa Kỳ. Nên chính phủ khó đuổi họ về nước để lại đứa con có hay nhiều đứa con nên tương lai người Mỹ gốc lễ chắc chắn sẽ nhiều hơn người da trắng. 


Nếu người di dân ít thì sẽ không ảnh hưởng nhiều vào xã hội của nước sở tại ngược lại nếu đông thì hơi mệt. Đi tiểu bang như Texas hay California là thấy song ngữ. Khi xưa mìn kêu thằng con học sinh ngữ chính là Tây Ban Nha nhưng nó học được hai năm thì chán nên nhảy qua học nhật ngữ. Ngày nay đi theo mình gặp thợ 

hay người thuê nhà, phải sử dụng tiếng Tây Ban Nha khiến nó ngọng. Cứ hỏi bố họ nói gì nên nay phải tự học thêm tiếng Tây Ban Nha. 


Vấn nạn ngày nay tại Hoa Kỳ và Âu châu là dân số giảm và các chương trình phúc lợi quá tải. Dân số giảm thì họ cho di dân vào. Nhớ hồi ở pháp có vụ ông Tây đen mỗi năm về nước lấy một bà vợ trẻ hơn rồi đem qua tây tha hồ đẻ ăn trợ cấp. Ông ta ở chung nhà với ba bà vợ và 12 đứa con. người Pháp dễ thương lắm kêu phải bảo vệ văn hóa của ông Tây đen này. Chắc nay ông ta có vài chục bà vợ như ông vua Bokassa. 


1.7 người Pháp trẻ đi làm để nuôi một người Pháp hưu trí mà dân Tây tương đối khỏe hơn người Mỹ nên sống lâu khiến một ông chính trị gia kêu nếu trên 90 tuổi vào nhà thương không nên chữa trị. Tốn tiền nhà nước Tây đầm. 

An toàn khi sử dụng Gmail

 



Gú gồ cảnh cáo


Đọc trên Goôgle, thấy họ khuyên 2.4 tỷ người sử dụng Gmail ngưng xài mật mã của họ tự tạo nên tò mò đọc. Lý do là trương mục i-meo của chúng ta là chìa khóa cho mọi dịch vụ qua mạng Internet. 


Lý do an ninh bảo vệ cho chúng ta. Hàng ngày, chúng ta nhận không biết bao nhiêu tin nhắn, imeo để lừa đảo chúng ta. Cứ hàng ngày thấy tin nhắn của mấy cô trẻ hay già không biết vì Ây- Ai trùng tu nên phải chận như con quái vật trăm đầu trong truyện huyền thoại Hy Lạp thì chận đầu này nó ló ra đầu kia nên mỗi sáng thức giấc khi mở iPad ra là phải làm thủ tục đầu tiên: chận mấy bà cố này. 

Mình có kể vụ anh bạn 80 tuổi mà được một cô bé thua 50 tuổi gọi bằng chồng qua mạng. Mình chúc mừng anh ta khi xem mấy tấm ảnh của cô vợ qua mạng, không biết có được AI Tân trang hay không mà rất đẹp. Đến khi anh ta kêu là người cô vợ trên mạng đài tư dùm qua Bitcoin nên tiền lên như nước từ $40,000 nay lên $175,000 khiến mình thất kinh. Nó anh ta kêu cô vợ trên mạng cho anh rút tiền vốn về. Hôm trước nó chuyện anh ta kêu nó trốn mất tiêu. Chán Mớ Đời 


Lâu lâu Google hay thông báo là nên thay đổi mật mã của Gmail do bị hack. Thật ra chỉ là một phần đúng, họ khuyên là ngưng sử dụng mật mã lý do như sau. Xem đường dẫn stop using your password altogether

Trước đây có đám hacker tên ShinyHunters (UNC6040). Đám này lấy dữ liệu liên quan đến Gmail  Tạo ra các phishing và tự xưng là Google để dụ thiên hạ để họ xâm nhập vào máy điện toán hay cho họ mã số. Mình bị lừa một lần khi thấy quảng cáo của công ty này mày chỉ mất có 100.  Sau này lại có phong trào Vishing hay điện thoại gọi với mã số (650) tương tự với số công ty Google. 


Phishing tấn công rất hiệu nghiệm và gia tăng qua năm tháng, theo Google thì 37% họ câu được nạn nhân như lâu dốt bền như mình. 


Các phishing này tạo dựng những dữ liệu về công ty hay đồng nghiệp khiến chúng ta tin tưởng và nhận hay cho thông tin cá nhân. Một khi dữ liệu đã được cướp thì họ chả cần gì thêm. Họ cho biết là không bao giờ xin nhắc là không bao giờ cho ai mật mã của email của mình. Dù ai đó tự xưng là kỹ thuật viên giúp mình trên mạng. Tương tự google cho biết là hỏi không bao giờ gọi hay yêu cầu mình đưa mật mã. 


Lý do là ổn của chẳng ta là căn bản của mọi thứ trên mạng. 

Nếu chúng ta không có một mật mã tốt cho email thì cuộc đời chúng ta rất vui tươi đón chào các hacker. Lý do là mỗi lần thay thế mật mã là họ gửi qua email mà nếu họ cướp được imeo của mình thì họ thay đổi hết. 


Mình họ Hà Nội cướp một tòa khoản của Facebook nên phải làm tài khoản khác gắn thêm USA để khỏi lầm lẫn với tài khoản bị cướp. Mình không để ý nên không bỏ số điện thoại hay một cách khác để facebook hỏi trước khi thay đổi nên bị cướp. Nông dân như mình thì đâu có rành về IT nên mất luôn. Và khi mấy email thì họ có thể vào các tài khoản ngân hàng hay tìm ra số an sinh xã hội.  


Mình có anh bạn một buổi đẹp trời khám phá ra có người lấy tên anh ta mua xe BMW, rồi một hôm chị vợ ở nhà thấy một ông vợ đi bên hông nhà lấy đồ của Amazon gửi. Chị vợ hỏi thì ong ta kêu Amazon gửi lộn qua nhà chị ta. Hóa ra người nhân viên làm trong ngân hàng là người chơi vụ này. Cứ mỗi lần anh ta đổi mật mã là 5 phút sau thấy mật mã bị đổi nên trung ương mới kêu anh ra đổi lại và chỉ hỏi mới cho phép đổi thì cảnh sát vào chi nhánh ngân hàng bắt nhân viên người Việt lấy cắp dữ liệu của anh ta. 


Người ta khuyên nên dùng passkey. An ninh hơn cả mật mã tốt.  Để bảo vệ tài khoản của chúng ta. Giúp không bị phishing. Google khuyên nên thay đổi mật mã thường xuyên nhưng ở tuổi già nhồi mà đổi mật mã hoài hay bị lú nhưng tốt nhất là không nên dùng mật mã nữa mà xài passkey. Và muốn chúng ta cần hai loại kiếm xét khi thả đổi mật mã vì nhắn tin có thể bị cướp được. 

Họ khuyên như sau:


Thay đổi mật mã xuyên   Chọn mật mã xa lạ, độc đáo như ngân hàng hay hỏi con đường ngày xưa em đi tên gì, hay tên người tình phụ thứ hai bữa xưa la mua. 

Nếu nhận tin nhắn hay điện thoại nó về bảo mật tài khoản thì đừng trả lời. Vào thẳng công ty để xem tình hình hay gọi số của công ty. Không ai giờ cho mật mã qua điện thoại.  

Sử dụng an ninh Google để khảo sát các thiết bị khác mình sử dụng có an toàn hay không. 


Nếu nhận email nói có ai đang login tài khoản của mình thì phải thay đổi mật mã ngay. Có 2.4 triệu người sử dụng Gmail nên dễ bị hacker nhảy vào. Mình phải. Sử dụng 1Password để login. Họ có nhiều loại lắm nhưng tên bạn IT khuyên dùng côg. Ty này vì hắn cũng xài. Lúc đầu thì hơi lấn cấn nhưng sau thì khỏe re. Khỏi phải nhớ mật mã. Xong om 


Ăn cướp tài sản của người khác có từ thành ông Bành Tổ, người ta đa số thích làm ít hưởng nhiều nên kẻ ác phải chặn đường ăn cướp nên dễ bị lộ. Nay trên mạng nên chả ai biết khó bị bắt nên thiên hạ lừa đảo nhau để ăn sung mặc sướng. Mình có gửi anh bạn bị cô vợ trên mạng nhỏ hơn 50 tuổi,  cái video xem trên YouTube một ông Gia-nã-đại bị bà nào bên Georgia lừa đảo hết tiền để anh ta hiểu sự việc và bớt buồn vì không phải anh ta là người duy nhất bị lừa tiền lừa tình. Chán Mớ Đời 


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn