Hết mùa bơ
Cuối tuần rồi, cô cháu và chồng lên vườn hái bơ lần chót. Hai ông Mễ gọi điện thoại kêu hỏi mua bơ. Mình nói hết rồi. Còn một ít để ăn ở nhà. Đợi năm sau. Hơi buồn nhưng cũng phải chuẩn bị các công việc khác để bơ lớn mau như tỉa các nhánh cây khô để có không gian giúp cây lá trái vươn ra ánh sáng. Nhánh khô che hết ánh sáng mặt trời. Mình cũng vừa cưa bớt một số cây lớn.
Có điểm lạ nên kể đây để bác nào hiểu thì giải thích dùm em. Mỗi lần chặt nhánh cây thì phải đợi đến ngày rằm. Theo ông thợ gốc Guatemala cho biết phải đợi trăng rằm chặt thì khí trời giúp cây khỏe mạnh lại. Vì có mấy cây mình chặt ngắn lại không phải lúc trăng tròn thì bị chết. Không hiểu lý do. Ông thợ thì quen làm từ quê nhà nên nói vậy. Mình ngu lâu dốt sớm nên nghe theo. Ai biết vụ này thì giải thích dùm. Mình hỏi một chuyên gia từ Chí Lợi, thì ông ta cho biết tuỳ mình.
Mùa vừa qua, mấy cây mình chặt ngắn trước đây 1, 2 năm cho trái khá to nhưng ít vì năm đầu tiên ra trái. Vườn mình được gầy dựng bởi chủ trước cũng trên 30 năm đến khi mình mua, nay được xem là 40 năm nên cây cối già, to lớn. Nên các chất dinh dưỡng đều dồn để nuôi thân cây, ít trái và trái rất bé.
Mình mua vườn để phân lô, xây nhà bán vì thuộc khu thổ cư nên không cố ý làm vườn. Chỉ muốn giữ vườn bình thường rồi bán. Có nhờ mấy chuyên gia về bơ được mướn mỗi năm 2 lần đến từ Peru để giúp ý kiến, làm sao cho cây cối ra trái.
Lúc đầu mình cũng nghe lời họ khuyên, chặt bớt 1 hay 2 nhánh để có ánh sáng mặt trời nhưng các nhánh mới mọc ra thì vươn lên cao thay vì mọc ngang ra. Lý do là muốn tìm ánh sáng mặt trời nên các nhánh càng ngày càng mọc lên trời. Dẫn đến một vấn nạn là thường niên ở Nam Cali có gió từ sa mạc thổi về, được gọi là gió Santa Ana. Gặp cây cao thì chúng làm lắc qua lắc lại rất mạnh, khiến trái non rụng khá nhiều, nên khi đến mùa hái thì ít trái đúng chất lượng để bán nhất là trái nhỏ và khó hái vì quá cao, phải bắt thang. Mướn thợ đắt hơn.
Cuối cùng mình thấy thương cái vườn nên không muốn phân lô bán nên bắt đầu nghiên cứu, đi học các lớp và gặp mấy ông già có vườn bơ để học cách học trồng. Phải chịu khó, chặt cây cho ngắn lại, để các nhánh mới ra nên phải mất hai năm không có trái. Do đó mình chia ra từng khu vực để cắt ngắn cây. Khi thân cây bị cưa ngắn độ 1.5 thước thì các nhánh mới mọc ra và lớn ngang thay vì chỉa lên trời như khi mình mới mua. Được cái là trái ra rất to, khách đều thích. Xem như mình làm được 3/5 vườn. Sang năm chặt ngắn thêm số còn lại là xong. Hy vọng vào tương lai tươi sáng hơn.
Mùa này tương đối trái to hơn trước đây. Lý do mình bón phân nhiều hơn. Thường mỗi năm, đại lý mua bơ của mình đến vườn lấy đất và lá mẫu, gửi cho phòng thí nghiệm để xem cần thiếu chất gì. Chủ trước, già nằm bệnh viện, con cháu không chăm sóc nên đất thiếu rất nhiều khoáng chất. Mấy năm nay, không muốn tốn tiền nhiều nên mình chỉ phân bón sơ sơ nhưng cũng giúp đất khá màu mở. Đặc biệt năm nay, mình bón thử nhiều hơn thì mấy trái trên cao thường là rất nhỏ thì năm nay khá to. Mình quyết chí phân bón thêm để xem mùa bơ tới ra sao. Nếu mà ra nhiều là mình học nghề ông Mỹ đúng. Thường mỗi acres, trung bình cho 20,000 cân anh trái bơ nhưng ông ta chơi tới bến đến 30,000 cân anh. Mình chỉ cần 20,000 là đủ vui. Cách đây 5,6 năm mình có đến 15,000 cân anh/ acres, nhưng mấy năm qua ít lại vì cây cao. Nếu được trái to thì mình sẽ bón phân kỹ hơn cho mùa sau.
Mùa này thì mình có 3 người lấy bơ và mật ong vườn để bán. Cô cháu bán cho bạn bè ở Quận Cam, 1 ông Mễ thì bán chợ trời, đến vườn lấy hàng tuần và một ông thợ, lấy về để cho vợ con học cách buôn bán. Anh ta rất vui vì thấy vợ con chịu khó nhất là thích có tiền. Lúc đầu thì vợ con ầm ừ nhưng khi thấy có tiền vào thì hăng hái, lên vườn Tio Sony. Sáng anh ta chở vợ con ra tiệm bán bánh mì. Người Mễ mua bánh mì mỗi sáng nên khi đứng đợi thấy bơ là hốt. Ăn ngon nên họ đặt nhiều khiến mình hái không kịp. Cũng vui, giúp một gia đình có thêm thu nhập. Bác nào muốn lấy bơ của em bán vào năm tới thì liên lạc nhé.
Một ông Mễ bán chợ trời mà từ 2 năm qua, đến vườn mua để bán lại giá gấp mấy lần ở chợ. Thiên hạ gặp mình rên, mình nói ra chợ mua của ông ta giá gấp 5 lần. Mình chỉ sợ mấy người quen đồng chí gái mua bơ . Lý do là không biết tiền đi đâu, không thấy mụ vợ đưa lại tiền, trả tiền nước tưới. Nhiều khi đồng chí gái ngại hỏi tiền của bạn, thậm chí có người nghĩ là mụ vợ phải cúng dưỡng họ trong khi mình tốn tiền tưới nước, bón phân, hái mệt thở. Đời chỉ thích bơ hiệu lá Bồ đề.
Phải nhờ một anh bạn quen trên mạng. Anh ta về hưu, ở gần vườn nên mỗi tuần ghé lại phụ mình vài ngày, làm các thiết bị dài để hái. Đổi lại anh ta hái bơ và bưởi cho vợ ăn mệt nghỉ.
Có điểm lạ, trước đây, các trái bị sên ăn thì bị thiên hạ chê không mua nhưng năm nay thì trái ngược. Có nhiều bà nói với cháu mình là cứ bán cho bà ta hết các trái bơ bị sâu ăn. Đồng giá.
Khi trái cây không bị xịt thuốc sát trùng như vườn mình thì bị sên hay sóc ăn, trái bơ thường tiết ra các hợp chất hóa học để bảo vệ, giúp hàn gắn lại vết thương như cơ thể chúng ta khi bị đứt tay, trầy da, thì cơ thể sẽ tải về chỗ bị thương các hoá chất nhằm giúp làm lành vết thương. Những hợp chất hóa học có thể tạo ra một mùi hương. Khi ăn lại thấy rất ngon và có mùi vị đậm đà hơn.
Tháng 4 vừa rồi về Đà Lạt, ghé tiệm cà phê của ông Thi ở đường Yagut, thấy có cây bơ nhiều trái nhưng không phải bơ Hass. Mấy loại này vỏ mỏng nên dễ bị dập khi di chuyển nhưng vẫn có rất nhiều dinh dưỡng. Xuống Di Linh thấy họ có trồng bơ nhưng không bán. Lý do là không ai mua. Mình thấy lạ vì trái bơ được xem là quả trái cây có nhiều chất bổ dưỡng, không đường mà tại Hoa Kỳ một trái ở chợ có thể lên đến $3/ trái. Người Nhật Bản nhập cảng từ Cali, bán giá $8 còn ở Việt Nam thì chê đồ có chất dinh dưỡng tốt. Chán Mớ Đời
Dạo này trời nóng nên phải tưới nhiều hơn bình thường để tránh trái nhỏ bị rụng. Trái đã đậu xong nên cần bón phân và tưới. Tuần này bắt đầu chuẩn bị các cây chống để khi các nhánh đầy trái nặng, sẽ trĩu xuống, cần phải chống nếu không sẽ gãy là xem như bao nhiêu trái nhỏ bay về miền đất lèo luôn. Bây giờ chỉ có vái trời cho thuận buồm xuôi gió vì năm nay trái đậu rất nhiều so với mấy năm trước. Xong om
Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen
Nguyễn Hoàng Sơn
