Tà kiến hay tà tư duy

 Nhà ở gần chùa

Dạo này thiên hạ đang chọc ông tiến sĩ kiêm tu sĩ nào ở Bà Rịa, kêu gọi mọi người nhà ở gần chùa, nên cúng nhà cho chùa rồi đi đâu cất cái chòi ở, để được Phước cho con cháu sau này. Thiên hạ cười chớ thật ra có nhà ở gần chùa, không phải là chuyện may mắn, sẽ gặp rất nhiều khó khăn, sớm muộn gì cũng phải dọn đi. Bán không được thì phải cúng cho chùa luôn.


ở Cali mình thấy chùa am thất mọc lên như nấm sau cơn mưa. Cứ chạy lòng vòng khu Little Sàigòn là thấy chùa lớn có, chùa nhỏ có rồi có mấy căn nhà ở trong khu thổ cư, cũng treo cờ Phật giáo lên kêu gì đó tự. Hàng xóm khổ lắm vì cứ tới ngày rằm, hay lễ Phật đản, hay chi đó là bá tánh thập phương đến chùa lạy lục, cúng dường như mua bán với Phật. Con cúng Phật 100, xin Phật phù hộ con mua may bán đắt, làm ăn phát đạt này nọ. Phật đâu mà rảnh để nghe bá tánh xin xỏ, thương lượng. Thế giới có 7 tỷ người thì làm sao Phật hay thượng đế có thể nhớ ai để giúp. Tây hay nói hãy tự giúp mình trước rồi thượng Đế sẽ giúp sau. 


Mà lạ lắm. Bá tánh vào chùa hay con chiên vào nhà thờ đều cầu nguyện xin xỏ Phật hay CHúa phù hộ cho con buôn may bán đắt, không một ai đến chùa hay nhà thờ, hỏi thăm phật hay CHúa có khoẻ không. Không ai chúc Phật hay Chúa được nhiều sức khoẻ để nghe con chiên và Phật tử xưng tội hay xin xỏ hay chúc Phật và Chúa buôn may bán đắt. Chán Mớ Đời 


Có lẻ văn hoá Việt Nam khi xưa, cúng thờ ông bà, thần hoàn ở làng, người ta quan niệm mấy người này, phù hộ cho làng, cho gia đình nên cúng tế. Ngay vua khi xưa cũng phải hàng năm, ra đàn NAm Giao ở Huế để cúng cho mưa gió thuận hoà để nông dân được mùa. Và có lẻ từ đó khi Phật giáo du nhập vào Việt Nam rồi hằm bà lằn theo, chớ Phật giáo đâu có nói cúng thờ gì đâu. Chán Mớ Đời 


Cứ tưởng tượng ở ngay gần chùa, cuối tuần thiên hạ đi chùa đậu xe ngay trước nhà mình, nhiều khi ngay driveway khiến không de xe ra được. Hỏi có điên hay không. Rồi mỗi ngày các thầy thức dậy vào lúc sớm, đánh chuông gõ mõ từ 4 giờ sáng là ngọng. Còn ai muốn tu thì mua nhà gần chùa để tập bớt sân si. Ai đậu trước nhà mình vẫn hoan hỉ cười vui. Họ hái trái của vườn mình vẫn có nụ cười trên môi. 


Khi xưa, ở Đà Lạt, cứ 4 giờ sáng là mình nghe chuông chùa Linh Sơn, vang sang đường Hai Bà Trưng, thức giấc để học bài rồi chạy đi tập võ ở ngã ba chùa trước khi đi học. Mỗi lần đi đám giỗ người thân ở một chùa nào xa lạ, phải để vợ xuống trước chùa rồi mình đi đậu xe nhiều khi 200 thước cách chùa mới có chỗ đậu xe.


Muốn dọn đi thì phải bán nhà mà bán nhà thì phải khai với người mua nhà là có vấn đề xe cộ chùa chiềng, nếu không sẽ bị thưa kiện, không ai dám mua dù hạ giá thấp. Có ông thầy kêu mình vẽ và xây chùa, kêu mấy thằng hàng xóm kỳ thị, lên thành phố thưa kiện đủ trò. Mình thấy mấy nhà ở gần chùa sau này bán cho chùa chớ đâu có ai dám mua mà không có ai mua thì chùa mua giá rẻ, giá bèo. Mình nhớ lâu rồi xem mấy căn nhà bên cạnh chùa thấy để giá bán rẻ hơn giá thị trường độ 15% mà cứ trơ trơ không ai mua. Sau này thầy chùa mua rồi nới rộng ra, xem giá bán thì Hải hùng. Xem như đủ trả nợ tiền mượn ngân hàng.


Cho nên mấy người ở gần chùa khó tu lắm vì cuối tuần là bực mình chửi rủa bá tánh đủ trò. Hai tuần nay, mấy ông kiếm tiền trên du-tu-be và TikTok bu theo ông đi khất thực để quay nói đủ trò. Thậm chí khi ông ta vào nhà vệ sinh để trục vong những gì người cúng dường cũng bị họ bị bu quanh để quay qua cửa sổ. Cuối cùng ông ta đành nói không nhận cúng dường để ông ta đến nhà. Mấy năm nay, ông này đi chả ai để ý đến khi có tên nào quay bỏ lên mạng, được thiên hạ xem nhiều, hái ra tiền nên họ tìm đến chận ông này để quay hỏi khiến ông ta phải trốn vào rừng. Cho thấy tu cũng chưa chắc được yên. Gặp cái đám muốn làm tiền, quay ông ta đi vệ sinh trục vong cũng không yên. Khi xưa ông Phật Thích Ca đi khất thực chắc ít gặp khó khăn như ông đi chân không này. 


Gần căn nhà đầu tiên mình ở, có một trung tâm hồi giáo, họ xây mosque và trường học. Có hai căn nhà bên cạnh, mình tính mua cho thuê rồi đợi trung tâm hồi giáo mua thì bán giá cắt cổ. Ai ngờ chủ nhà kêu bán không được rồi cuối cùng phải bán cho trung tâm này với giá bèo. Một ngày phải nghe người hồi giáo đi lễ 5 lần. Xe đậu rần rần trước nhà. Mình nhớ lần đầu tiên đến Casablanca, có anh chàng người Maroc rủ về nhà ở. Mình theo về, sáng đang ngủ nghe la ỏm tỏi, té ra có cái tháp đài mà tây gọi là Minaret có người leo lên đó đâu 4, 5 giờ sáng gì đó kêu gọi dân đi lễ sáng. Mình nghe phòng bên cạnh ai đó đọc kinh cầu nguyện bằng tiếng ả rập. Mở cửa, lén xem hoá ra cả nhà đang quỳ gối, cầu nguyện nơi phòng khách. Nhà chỗ đó, nay xung quanh đa số người đạo hồi dọn về ở. Người mướn nhà ở cũng trên 20 năm. Kinh


Cho nên không nên mua nhà gần chùa người Việt vì sẽ gặp lộn xộn. Nhà thờ thì đa số do người Mỹ xây nên họ kiếm đất rộng rồi xây nhà thờ cộng bãi đậu xe. Chùa Việt Nam thì lúc đầu mướn cái nhà để ở, lấy phòng khách làm Chánh điện rồi từ từ đông Phật tử lên thì mua mấy nhà bên cạnh để nới rộng hơn. Chớ không có ý tưởng là thu góp như nhà thờ Mỹ để mướn hay xây một ngôi chùa khác. Mình có bà bạn, người Mỹ chuyên gia địa ốc và chuyên bán và cho thuê nhà thờ. Có mục sư xây dựng nhà thờ rồi khi qua đời hay bệnh hoạn thì phải bán nhà thờ hay cho mướn. Khu thương mại mình mua năm ngoái, có một nhà thờ mướn để làm lễ hay văn phòng gì đó. Thay vì tốn tiền bá tánh, cứ ra mướn một chỗ nào rộng và có chỗ đậu xe rồi làm chùa. Sau này phật tử đông thì có thể góp tiền mua luôn thay vì cứ quyên tiền phật tử để xây rồi sau này thầy trù trì qua đời, lại gây cãi cọ đủ trò. Tốn tiền bá tánh cúng dường. Chúng ta ở Hoa Kỳ nhưng tư duy vẫn ao làng như xưa nên lãng phí tiền của bá tánh. 


Ở thành phố Bellflowers, có dạo họ xây cái chùa nhỏ nhưng chưa đủ tiền nên cứ trơ trơ ra. Thành phố nhờ mình vô nói chuyện vì có một tu sĩ ở trong đó nhưng chưa được giấy phép của thành phố. Ông tu sĩ phải dọn đi rồi thành phố cho người đến dỡ hết những gì đã xây dựng còn lại miếng đất trống. Tốn tiền bá tánh vô ích nay cái miếng đất rao bán. Thay vì mua miếng đất, cứ chạy ra mướn một cái nhà thờ hay chỗ nào đó để làm chùa, khỏi tốn tiền bá tánh cúng dường. 


Không có gì nhất định, như một ngôi chùa tại Nam Cali, được xem là ngôi chùa to nhất miền Nam Cali khi mình mới dọn về. Quyên tiền bá tánh đủ trò, gia đình bên vợ mình đóng rất nhiều rồi ông thầy đi Việt Nam, xây chùa gì đó, đưa sư quốc doanh từ Việt Nam sang. Bá tánh không đến chùa, lâu lâu mình ghé lại vì có thờ bố mẹ vợ trong chùa thì thấy chùa vắng lắm. Nay bán cũng không được vì ai mua. Ông thầy nào cũng muốn mình tự xây chùa thay vì sử dụng của người khác. Tốn tiền bá tánh. người Mỹ hay chỗ đó là có thể bán hay cho thuê nhà thờ của họ nếu không thấy con chiên tham dự nhiều.


Hồi mình dọn về Cali, chỉ có hai ba cái chùa, nay thì không biết bao nhiêu là chùa. Đồng chí gái hay đi với mấy bà bạn lạy phật 10 cái chùa trong một ngày khiến hàng xóm của chùa phải khóc vì xe cộ ra vào đường nhà của họ đầy. Cả tuần đi cày, mệt mỗi, cuối tuần muốn yên tịnh thì xe phật tử đến chùa mệt thở. Đó là chỉ nói đến chùa người Việt còn chùa tàu, đại hàn, Kampuchia, Lào ôi thôi đủ loại thêm đi chùa Ấn Độ.


Về hưu đồng chí gái thích đi hát trong các viện dưỡng lão cho mấy người cao tuổi nghe tiếng Việt và hàn huyên với họ cho vui. Con cháu bận nên vào thăm. Nay lại nghe ông tiến sĩ kiêm tu sĩ kêu là hát, sau này chết sẽ làm ma câm khiến mình sợ. Nhiều khi làm mà xâm không chửi chồng ma. Ngày nay với AI, có thể người ta ghét ông ta nên sử dụng kỹ thuật điện toán, gắp lửa bỏ mồm ông ta hay không vì thấy hơi lạ. Một vị tu sĩ kiêm tiến sĩ luật mà phát ngôn rất lạ. Thêm ánh sáng chỗ ông tiến tu sĩ khác với chỗ bá tánh ngồi nghe. Có thể là ghép phim. 


Có lần ăn cơm với một ông thầy ở chùa vùng bolsa. Mình hỏi thầy đi Việt Nam xây chùa ở Vũng Tàu. Thầy lên núi xây hay sao. Ông thầy nói điên sao mà lên núi. Xây chùa trên núi thì ai mà lên. Phật tử bận công việc ai mà leo núi. Phải làm chùa gần chợ, trong thành phố thì mới có nhiều Phật tử đến thăm. Lúc đó mình mới giác ngộ đi tu xây chùa cũng phải có chính sách định hướng kinh tế thị trường thay vì đến nơi yên tịnh để tu hành. Ông thầy này về Việt Nam nên gửi mấy ông thấy quốc doanh qua thế khiến phật tử chạy tám hướng mười phương nên nay tuy to nhưng ít Phật tử vãng lai. Không biết có đủ tiền để trang trải tự phí hay không. Mình cũng ít đi lắm sợ gặp sư quốc doanh. 

Thật ra chúng ta cần chùa, nhà thờ vì trong cuộc sống hôm nay, với nhiều áp lực, nhiều khi chúng ta cần đến một nơi nào đó giúp tâm linh mình yên ổn. Cầu nguyện Phật hay thượng đế để tâm được bình an. Giúp vượt qua các nổi khổ hay lòng vòng trong đầu. Chùa hay nhà thờ cần phật tử bá tánh cúng dường để có thể trang trải các chi phí phật sự, chúng ta nên cúng dường. Vấn đề mình cúng dường để cầu mong được giàu có hết khổ thì hơi mệt, không đúng đạo pháp. Thường người nghèo mới hay đi chùa hay mua vé số.


Có lần mình nghe kể ở Việt Nam, có cán bộ nào lớn bị ung thư sau đó ai mách kêu xây cái chùa thì hết bệnh rồi còn lên chức nên từ đó thiên hạ có tiền cúng chùa nhiều hay sang Côn đảo, cúng cô Sáu (Võ thị 6) để được lên chức, kiếm tiền giàu có. Vấn đề ai cũng đi xin thì cô 6 sẽ cho ai. Có người cho mình biết có nhiều người tự nhiên giàu có mà không hiểu lý do, thiên hạ cứ đem tiền đến nhà cúng nên họ nghĩ phải xây chùa, cúng dường để an vui. Khi nói về tâm linh thì khó chỉ trích vì mỗi cá nhân tự mạc khải hay giác ngộ theo kinh nghiệm cá nhân của họ để có niềm tin.


Đồng chí gái có chị bạn học cũ, trước đây chị ta theo Phật giáo. Một hôm chở chồng lên bệnh viện khám sức khoẻ. Đang ngồi ở phòng đợi thì anh chồng bổng nhiên lăn đùng ra khiến chị ta chới với tụng Phật Bà hoài không thấy anh chồng tĩnh lại. Quýnh quá, chị ta cầu CHúa Giê Su thì bổng nhiên anh chồng mở mắt chào đời lại. Khiến chị ta mừng quá và trở về đạo. Gặp ai chị ta cũng khuyên mọi người trở về đạo. Bạn bè xa lánh. Mình mừng chị ta đã gặp được phép lạ, mạc Khải tình thương của Chúa. 


Có lần đồng chí gái bị đau nên nhờ một ni sư làm lễ cầu an. Hôm đó có đến 5 ông thầy ở đâu dưới Riverside, San Diego lên. Mình vốn dòng keo kiệt nên thấy 5 ông và ni sư là thất kinh, tự hỏi phải trả bao nhiêu, phải cúng dường nhiều vì họ từ xa đến. Bù lại mụ vợ kêu không ai được như mụ có đến 6 người tụng kinh cầu an. Đồng chí vợ vui là mình mừng. Sau khi làm lễ thì mấy thầy thọ trai và nói chuyện phật sự cúng dường, như nhà trả $2,000/ tháng rồi phật tử cúng dường hàng tháng ra sao khiến mình muốn đi tu. Chỉ tụng ma chay đại khái mà còn được tiền. Có mấy người đến chùa nấu ăn cho 3 bữa. Ai đưa tiền thì không phải đóng thuế mà thường là tiền tươi. Mấy người bạn kêu mình nên xây một cái thất ở vườn bơ rồi để bá tánh thập phương đến cúng đường. Nhưng có lẻ mình chưa đi tu được, nợ trần còn nhiều. Chán Mớ Đời 


Dạo này thiên hạ nói đến tu khổ hạnh đầu đà. Vợ mình tên Hạnh mà dám lấy mình từ trên 30 năm qua cho thấy mụ vợ cũng tu KHổ Hạnh, còn vợ chồng mình thì tu theo Hạnh Đấu Đá cả ngày. Đấu đá ngày chưa đủ tranh thủ đấu đá đêm. Cuối tuần đồng chí gái đi San Jose thăm bạn từ Việt Nam sang nên mình khoẻ, không phải đấu đá với kẻ nội thù. Chúc các bác một cuối tuần vui vẻ.


Mình hỏi ChatGPT về nhà thờ tại Hoa Kỳ được cúng dường bao nhiêu. Sau đó là trả lời theo tìm kiếm trên Bing. 

Nhà thờ không, cúng dường lên đến $74.5 tỷ Mỹ kim và các sinh hoạt khác liên quan đến tôn giáo lên đến $378 tỷ Mỹ kim. 


In the United States, religious congregations generate substantial revenue each year. The latest data indicates that religious congregations in the U.S. receive approximately $74.5 billion annually [oai_citation:1,Church Revenue Statistics 2024 By Trends and Facts](https://www.enterpriseappstoday.com/stats/church-revenue-statistics.html). This figure represents the total contributions from church members, including donations and other forms of financial support.


Additionally, broader faith-based organizations, which include hospitals, schools, and other entities run by religious groups, contribute even more significantly to the economy. These organizations collectively earn over $378 billion each year [oai_citation:2,Church Revenue Statistics 2024 By Trends and Facts](https://www.enterpriseappstoday.com/stats/church-revenue-statistics.html) [oai_citation:3,The 2024 Church Giving Statistics You Should Care About](https://pushpay.com/blog/church-giving-statistics-and-trends/). This large sum underscores the significant economic footprint of religious institutions beyond just congregational giving.


Most church income is primarily allocated towards operational costs. For instance, churches typically spend a substantial portion of their revenue on staff salaries and maintaining their facilities, with these expenses consuming more than 70% of their income [oai_citation:4,Church Giving Statistics for 2024: Who's Tithing, and How Much? - CareyNieuwhof.com](https://careynieuwhof.com/church-giving-statistics/).


Overall, despite some fluctuations in attendance and giving trends, especially among younger generations, the financial contributions to churches and related faith-based organizations remain a critical component of their sustainability and their broader economic impact.


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn