Hôm nay đọc tin tức về an sinh xã hội thì 2020 Socal Security Adminsitration trustees cho biết vào năm 2034, lợi tức thu vào chỉ có thể trả 76% cho tiền người đã về hưu lãnh tiền này. Khi đi làm thì chúng ta trả 7.5% tiền lương hàng tháng, chủ trả thêm 7.5% hàng tháng, xem như trả 15% tiền lương cho ai làm riêng.
Họ đang tìm cách để giải quyết vấn đề này, hạ 24% tiền an sinh xã hội, hay không tính an sinh xã hội trong lợi tức hưu trí của người Mỹ. Người ta đã dời tuổi về hưu đến 67 tuổi thay vì 65. Họ ra chương trình quảng cáo là nên lấy tiền an sinh xã hội trễ hơn để có thể lãnh nhiều tiền hơn sau này.
Vấn đề là có sống lâu để lãnh nhiều hay chết sớm, lợi cho chính phủ. Mình có biết một bác, đi làm cả đời, về hưu có 6 tháng là được chúa gọi về. Mình thì lấy tiền an sinh sớm hơn cho chắc ăn. 1 đồng trong tay hôm nay vẫn tốt hơn 2 đồng ngày mai. Đừng tin những gì chính phủ nói, hãy nhìn kỹ nhưng gì chính phủ đang và đã làm.
Người ta gọi hệ thống an sinh xã hội là một vụ lừa đảo của thế kỷ, một loại Ponzi scheme. Khi họ thành lập quỹ an sinh xã hội để giúp người Mỹ về hưu có thêm chút đỉnh tiền phụ trội, ngoài cái quỹ hưu trí, trung bình người Mỹ chết dạo ấy vào 63.5 tuổi thọ. Nghĩa là họ chết 18 tháng trước khi nhận tấm ngân phiếu của an sinh xã hội. Nếu chết thì vợ có thể lãnh số tiền của mình. 50% số tiền an sinh xã hội lãnh bị đánh thuế tuỳ theo lợi tức hàng năm (tính thêm những tiền khác như quỹ hưu trí,..)
Vấn đề là ngày nay, khoa học, y khoa tiến bộ nên người Mỹ có tuổi thọ trung bình lên tới 75, phụ nữ thì thọ hơn 5 năm. Do đó, Hoa Kỳ cũng như các nước khác tây phương có chương trình này gặp vấn đề tài chánh trong những năm tới đây.
Thế hệ trẻ đi làm, đóng thuế, đóng an sinh xã hội để trả cho những người đã về hưu. Thế hệ trẻ lại ít hơn thế hệ babyboomers do đó tương lai sẽ không đủ tiền để trả cho người đã hưu trí.
Thông thường khi xưa, người Mỹ đi làm về hưu sẽ có an sinh xã hội và tiền hưu trí của hãng hay cơ quan mình làm việc. Nay thì chỉ có công chức và công nhân của công đoàn là có tiền hưu trí, thường là 90% lương cuối cùng của họ. Dân công chức về hưu sướng lắm, được đủ thứ còn dân làm cho công ty tư thì hơi mệt.
Lý do là các công ty không có quỹ hưu trí. Trước đây các công ty nổi tiếng Hoa Kỳ như Sears,…đều bị phá sản vì phải trả hưu trí và y tế cho nhân viên cũ của họ. Do đó mà có mấy vụ, các tỉnh hay thành phố thậm chí tiểu bang muốn huỷ bỏ vụ hưu trí như đạo luật 10 (Act 10) 11 năm về trước, đã khiến công đoàn kêu gọi biểu tình tùm lùm nhưng thất bại, khiến hội viên bỏ công đoàn rất nhiều. Ở Cali thì họ lấy tiền của công nhân hội viên đầu tư vào những chương trình khá nguy hiểm và mất khá nhiều tiền.
Không có một chính trị gia nào dám kêu gọi giảm tiền an sinh xã hội, do đó chỉ có đưa ra các quảng cáo mà họ đang khởi đầu từ khi ông Biden nhậm chức, kêu gọi đánh thuế người giàu. Người giàu là ai, là người Mỹ trung bình, lợi tức từ $100,000 lên đến $300,000. Bọn làm bạc triệu trở lên, đều có CPA, luật sư của họ biết cách lách luật để đóng thuế ít. Cứ hỏi ông Buffett bô bô kêu thư ký ông ta đóng thuế nhiều hơn ông ta. Chán Mớ Đời
Cách tốt nhất là tự lo cho mình để khi về hưu không bị lộn xộn về tiền bạc. Cách hay nhất là ăn chơi, uống rượu để ngã bệnh sớm rồi chết sớm khi còn đi làm, có bảo hiểm. Chết thì vợ con có tiền tử và sẽ lãnh tiền an sinh xã hội của mình. Cuối tuần rồi, mình đến nhà thân hữu ăn tân gia. Mình thấy mấy ông ngồi uống rượu whisky hết chai này đến chai khác khiến mình thất kinh.
Bên tây mình thấy dân tây phương uống một chút để tiêu cơm đây người Việt mình uống cho vui không phải để thưởng thức rượu. Chán Mớ Đời
Nếu muốn sống lâu thì hà tiện, bớt tiêu xài sẽ thành thói quen nên khi an sinh xã hội giảm tiền mình cũng bình an.
Mình khuyên mấy đứa con bỏ tiền vào Roth IRA của chúng để khi về hưu không bị đánh thuế. Mỗi năm chúng bỏ $6,000 để đầu tư trong quỹ hưu trí cá nhân cho mai sau. Nếu bỏ vào IRA thường thì phải đóng thuế khi rút ra. Nếu không rút ra sau 70.5 tuổi thì bị đánh thuế và phạt.
Hai đứa con đi làm được 2 năm, bỏ vào quỹ Roth IRA được $12,000. Làm tính sau 45 năm lao động, xem sao
N= 45 năm I= 12% PV = $12,000 PMT = 0 FV = $2,586.563
Tính chúng bỏ vào $500 / tháng ($6,000/ năm)
N = 45 năm I = 12% PV = $12,000 PMT = -$500 FV = $8,140,783
Không bị đóng thuế.
Mình đang tính khi nhà xuống, mình sẽ kiếm nhà để mua cho chúng. Lấy tiền $12,000 của chúng để đặt cọc một căn nhà giá khi xuống độ $500,000. Sau 45 năm thì giá nhà cứ lên xuống nhưng trung bình là lên 6%. Căn nhà sau 45 năm sẽ lên ?
N = 45 năm I = 6% PV = $500,000 PMT = 0 FV = $7,389,981
Chỉ cần mua một căn nhà và bỏ $500/ tháng vào Roth IRA, hai đứa con sẽ có $15 triệu khi về hưu 45 năm nữa.
(Còn tiếp)
Nguyễn Hoàng Sơn
