Năm 1986, mình đi du lịch Hoa Kỳ lần đầu tiên, máy bay đáp xuống phi trường JFK, Nữu Ước khiến mình choáng váng vì quá đẹp. Mình du lịch ở Hoa Kỳ để viếng những công trình kiến trúc nổi tiếng nhất thế giới thời đó. Năm sau, mình trở lại Nữu Ước thì công ty kiến trúc I.M.Pei & Partners mướn mình, để thiết kế khuếch trương phi trường JFK sau đó đồ án này bị đình chỉ vì chủ không được thành phố Nữu Ước bớt thuế.
Năm vừa rồi, mình quá cảnh xuống phi trường JFK lại thì thấy phi trường này cũ kỷ, già nua so với những phi trường Á châu như ở Tân Gia Ba, Hán Thành, Nhật Bản, Bắc Kinh, Hương Cảng. Các công trình kiến trúc ngày nay đều được xây cất tại Á Châu, tháng 4 vừa rồi, mình trở lại Tokyo thì thấy thủ đô này đẹp hơn xưa, và bỏ xa thành phố Nữu Ước về những toà nhà cao ốc.
1945, Hiroshima sau khi ăn trái bom nguyên tử
Hiroshima sau 65 năm
Mình có xem 4 tấm ảnh của Hiroshima, Nhật Bản và Detroit, Hoa Kỳ năm 1945 sau vụ thả bom nguyên tử. Hiroshima thì tan hoang còn Detroit thì hoành tráng. Tấm ảnh năm 2015, 70 năm sau thì Hiroshima lại hoành tráng còn Detroit, thủ đô sản xuất xe hơi của Hoa Kỳ, từng được mệnh danh thiên đường của giới lao động, nay te tua.
Detroit, thiên đường mà các người lao động trên thế giới mơ về giấc mơ Hoa Kỳ 65 năm sau
Detroit hoang tàn trên đổ nát của nền chính trị dựa trên tập đoàn công nhân xe hơi để hốt phiếu
Detroit năm 1945, đèn đuốc sáng trưng trong khi thế giới thắp đèn cầy sau cuộc chiến tranh thế giới
Các hình ảnh này khiến mình tìm tài liệu đọc để xem để hiểu mà lo toan cho tương lai của mình và gia đình. Người ta kêu nếu chúng ta không thay đổi thì sẽ biến thành khủng long thời tiền sử. Phải hiểu những gì đang di động để thay đổi chuyển theo vật đổi sao dời. Ngay ở ngoài Phước Lộc Thọ, người ta bắt đầu bán trên mạng, quay video, truyền hình trực tiếp bán trong khi những quán, tiệm vàng ngồi ngáp ruồi.
Khi mình sống tại Hoa Kỳ thì khám phá ra người Mỹ, không biết gì nhiều về thế giới ngoài nước mỹ. Hỏi 100 học sinh trung học, tên thủ đô của Gia Nã Đại thì bảo đảm 99 học sinh không trả lời được. Mình quen nhiều người Mỹ mà cả đời chưa ra khỏi xứ mỹ, chưa bao giờ có sổ thông hành dù là triệu phú. Họ lại được cấy trong đầu là sinh ra trong một quốc gia hùng cường kiểu người đức dưới thời Hitler hay kêu gọi:“Deutschland über Alles”.
Con gái mình đi học ở Hương Cảng 1 năm và 1 năm ở Ý Đại Lợi về thì thấy bạn bè ở mỹ rất quái quái, cứ tự cho mình là số một trên thế giới dù ở một thành phố nhỏ ở ngoại ô Los Angeles. Không biết Thái Lan ở đâu, á châu hay phi châu. Họ không thăm viếng các nước khác để thấy Hoa Kỳ tụt hậu so với các nước nghèo trên thế giới 30 năm về trước.
Năm 1989, mình làm việc ở Nữu Ước, xem truyền hình thấy đế quốc Liên Xô xụp đỗ mà Hoa Kỳ không cần bắn một phát súng khiến ông Francis Fukuyama viết cuốn: “The End of History and the Last Man”. Cho rằng thái bình đã đến, dân chủ sẽ trải rộng khắp nơi trên thế giới. Khiến ông Jacques Derida, triết gia, cha đẻ của chủ thuyết “Deconstruction” lên tiếng chỉ trích đủ trò, tạo nên một cuộc tranh luận về triết học khá sống động một thời.
Đùng một cái, năm 2016, người Mỹ như bừng tỉnh cơn mơ và bầu cho cho ông Trump với slogan: “make America great again” khiến mình ngạc nhiên vì không biết họ dùng thước đo nào, với mốc thời gian nào trong lịch sử Hoa Kỳ quá ngắn ngủi. 70 năm về trước, ở nông thôn mỹ chưa có điện nước.
Cuốn sách của ông Fukuyama, đã ru ngũ người Mỹ và người tây phương, cho rằng nền dân chủ và văn minh của họ đã đánh bại chủ nghĩa toàn trị, các nền độc tài và toàn thế giới sẽ bắt chước, đi theo cái đuốc dân chủ của họ để cải tiến đất nước, tạo nên sự no ấm và thịnh vượng.
Trong thời gian này, có hai quốc gia đông dân nhất ở á châu và thế giới như bừng tỉnh sau sự xụp đổ khối Liên Xô vì họ đã ngủ quên trong suốt 2 thế kỷ. Từ công nguyên đến thế kỷ 18, hai nền kinh tế và văn minh Ấn Độ và Trung Quốc được xem là lớn nhất thế giới, được nối kết bởi Con Đường Lụa, và đường biển mà khiến khu vực nằm giữa hai nước lớn này, được gọi là Indo-China. Đến khi các nước tây phương bắt đầu thám hiểm và chiếm đất đai toàn thế giới. Pháp quốc gọi Indochine là 3 thuộc địa của họ tại vùng Đông Nam Á.
60 năm trước những cuộc hải trình của Vasco Gama, Kha Luân Bố từ âu châu, nhà Minh có đô đốc Dương Hà, đã đem 300 chiếc tàu to gấp 4 lần chiếc tàu của Kha Luân Bố đến Mỹ Châu, đã đến Phi châu, Ấn độ bằng đường biển. Rồi họ bế môn toả cảng, đốt thuyền hết, dẫn đến sự cai trị, thống trị về chính trị của người tây phương mà đến nay họ vẫn xem là một quốc nhục lớn nhất lịch sử Trung Hoa. Trung Quốc đã từng bị thôn tín bởi nhà nguyên, nhà Thanh nhưng dần dần nền văn hoá của họ đã nuốt luôn văn hoá người cai trị.
Từ 1989 đến 2019, 30 năm qua thế giới đã sống trong thanh bình, không lo ngại về chiến tranh, ngoại trừ Trung Đông do Hoa Kỳ xía vào, can thiệp nội bộ. Nếu hỏi người dân Iraq, Syria, Yemen, Á Phủ Hản,…thì ai nấy đều nói trước khi Hoa Kỳ đem quân đến hô hào dân chủ hoá dân tộc họ thì người ta sống yên lành dù bị cai trị bởi Sadam, Assad,...
Dân chúng trên thế giới chưa bao giờ trải nghiệm một giai đoạn chưa từng có trong lịch sử loài người. Các nơi đều chạy theo văn hoá tây phương từ khoa học đến kinh tế. Mọi nơi trên thế giới đều có bán Coca Cola, MacDonalds’, xem phim Hollywood, nghe nhạc Rap,….
Khoa học tây phương đã giúp các nước trên thế giới; tây y đã trị được nhiều bệnh ngặt nghèo, dân chúng được ăn uống khá hơn qua các phát minh về nông nghiệp,… được biết theo thống kê của ngân hàng thế giới: năm 1945, sau đệ nhị thế chiến thì 75% dân số trên thế giới được xem là nghèo khổ, năm 1990 thì 30% mà ngày nay chỉ còn 10%. Lần đầu tiên, người dân trên thế giới có nguy cơ chết vì bội thực nhiều hơn là thiếu lương thực.
Dân trí toàn thế giới được nâng cao. Trong gia đình mình, bố mẹ, ông bà của mình chưa bao giờ cắp sách đến trường, đến đời mình được đi du học, xem như người đầu tiên tốt nghiệp đại học. Khi xưa, phải đi gánh nước, điện thì nơi có nơi không, về nông thôn là toàn xài đèn hột vịt hết. Nay thì mọi nơi đều có điện nước máy, thậm chí còn có điện thoại di động.
Dân trí cao vô hình trung tạo nên cuộc cách mạng tâm lý. Khi xưa, ông bà mình, bố mẹ mình không được đi học nên cứ tin vào số mệnh, khi đi học thì người ta tin tưởng vào tài sức, kiến thức của mình, phấn đấu để đi lên trong xã hội, thay vì kêu con sãi ở chùa thì quét lá đa. Em mình không được Việt Cộng cho đi học, nay có con tốt nghiệp đại học, có đứa tốt nghiệp ở đại học Hoa Kỳ, Pháp, con mình cũng tốt nghiệp đại học. Hy vọng đời cháu cũng tiếp tục.
Mình hay thắc mắc lý do tại sao người tây phương, đi chiếm các thuộc địa, xía vào chuyện nước khác. Tại sao họ không để các nước này tự xử, tự lo toan cho tương lai của họ. Có thể vì thiếu đất, muốn tìm châu báu, vàng bạc nhưng có lẻ vì theo đạo thiên chúa nên họ muốn mọi người trên thế giới trở về đạo. Ai cũng bình đẳng trước thiên chúa,… Một xứ như Úc Đại Lợi xa xôi đối với Anh Quốc nhưng họ cũng đi xa, vượt đại dương để chiếm đóng.
Trong một buổi tiếp kiến tại Bắc Kinh, một lãnh đạo cao cấp của Trung Cộng, đón tiếp Tom Friedman của tờ báo NYT, tác giả cuốn “The World is flat”, Martin Wolf của Financial Times,… Lãnh đạo cao cấp của Trung Cộng nói nếu đọc NYT, chỉ Tom Friedman và FT chỉ Martin Wolf thì chúng tôi sẽ tưởng ông Trump là một tên ngu xuẩn.
Sau đó lãnh đạo người Tàu nói: “You Americans are too late. We’re too big to be pushed around anymore.” Ông Friedman có viết bài: “China deserves Donald Trump”. Gần đây có viết một bài về mậu dịch, yêu cầu hai bên đàm phán lại. Ông này có viết cuốn: “thank you to be late” rất quan trọng cho những ai có chưa hiểu những gì đang và sẽ xẩy ra chung quanh ta.
Báo chí phương tây làm hại đọc giả, tạo nên một tình hình không đúng sự thật. Mình không biết có phải là chiến lược của tây phương, tô vẽ ông Trump như một tên khùng điên nhưng lãnh đạo của Trung Cộng không nghĩ ông Trump ngu xuẩn như báo chí phương tây mô tả trên báo chí và truyền hình. Thương lượng với một người cá tính như ông Trump rất khó, tương tự như Khrushev ngày xưa. Bỏ một chiếc giày trong cái cặp, rồi rút ra trong hội nghị, đập trên bàn, kêu chúng tôi sẽ chôn sống quý vị. Đa số là đóng kịch nhưng nếu ai không quen thương lượng sẽ nghĩ họ khùng điên.
Trong cuốn sách “you can negotiate anything” , tác giả Herbert Cohen có nói đến chiêu trong thương lượng thường được gọi là “Bad Cop Good Cop”, (công an xấu và công an tốt) mà ông Trump đã kể trong cuốn “Art of the Deal” mà mình đọc khi mới đến Nữu Ước. Ông ta kêu sẽ tăng thuế hải quan với Mễ tây Cơ, (chiêu Bad Cop) khiến tổng thống xứ này chửi bới rồi phái đàn em đi thương lượng phía sau (Good Cop) , đệ tử của Trump kêu các vị nên thương lượng với chúng tôi tốt hơn còn ông Trump thì khùng khùng lại mang tiếng với quốc dân. Mễ tây Cơ đồng ý đem quân đội đến biên giới, xua dân tỵ nạn,…thế là ông Trump kêu hoản vụ tăng thuế.
Mình hay dùng chiêu này khi đi mua đồ với vợ mình. Mình cứ la hét rồi bỏ đi khiến đối tác quýnh lên vì mình la to trong tiệm, “Bộ muốn ăn gian tôi?” khiến thiên hạ nhìn, rồi bỏ đi. Không có mình thì không bán được trong khi vợ mình xin lỗi về hành vi của thằng chồng mất dạy, rồi deal với giá mình muốn. Sau đó thì gọi mình kêu OK trở lại, ký tên. Mình là Bad Cop, còn đồng chí gái là Good Cop. Xong om
Mình sống ở Hoa Kỳ nên đọc sách báo hay dân tình người Mỹ đều nghĩ xứ mỹ là số một trên thế giới như trong cuốn sách “The Ugly American” khiến thiên hạ chán ghét.
Cựu ngoại trưởng Henry Kissinger, người đã bán đứng miền nam Việt Nam, bỏ Đài Loan để buôn bán với Trung Cộng, có nói trong cuốn “World Order” là ông ta không ngờ Trung Cộng đã trở thành như hôm nay. Người ta hy vọng Trung Cộng theo chế độ dân chủ như Nga sô hay các nước cộng sản cũ. Te tua, vô tổ chức như đa số các nước muốn thành lập chế độ dân chủ, để các tây tài phiệt Hoa Kỳ kiếm chác, làm ăn như ở các nước khác.
Nga Sô sau khi bãi bỏ chế độ cộng sản thì nhảy theo chế độ Dân Chủ ngay khác với ý định của Gorbachov. Ông này bị coi như khoá sổ. Các cựu đảng viên cộng sản thi nhau mua rẻ các công ty quốc doanh được tư hữu hoá, làm giàu trong khi các người nga bình thường chịu nhiều thiệt hại về kinh tế và tinh thần.
Các nước cộng sản, chuyển đổi qua chế độ dân chủ rất hổn loạn lúc đầu như Nam Tư. Hàng xóm hôm qua, hôm nay chém giết nhau, phân chia thành lập nhiều nước, Nga Sô cũng te tua. Từ ngày xụp đổ, theo thể chế dân chủ thì người nga chết sớm, số tử vong của thiếu nhi gia tăng, phụ nữ sinh đẻ ít lại khiến người ta lo ngại cho tương lai của xứ này. Người ta kêu Nga Sô coi như xong vào năm 2050.
Có lẻ vì vậy mà khi các sinh viên Trung Quốc, biểu tình đòi tự do, dân chủ ở quảng trường Thiên An Môn khi ông Gorbachov thăm viếng, có thể Đặng Tiểu Bình, có nói chuyện với Gorbachov nên ra lệnh quân đội tàn sát sinh viên biểu tình. Tây phương làm ngơ vì muốn làm ăn. Họ dùng chiêu bài nhân quyền để thương lượng, còn ai chết mặc ai. Họ đã bán đứng Đông Dương, Đài Loan để bán coca cola cho Trung Cộng. Hình ảnh sinh viên gục ngã xem rất man rợ. Nếu người Tàu chiếm Việt Nam thì cũng đem người Việt ra bắn tương tự khi họ tràn qua biên giới năm 1979. Có lẻ còn tàn độc hơn Việt Cộng.
Từ 1990 đến nay, có một biến động xẩy ra khiến Hoa Kỳ đổi chiến lược về tương lai là vụ khủng bố 9/11. Tây phương chuyển qua, thay thế đối thủ Liên Xô bằng quân Khủng Bố. Hoa Kỳ tìm cớ để đánh Iraq rồi bị sa lầy tại Á Phủ Hản, Syrie , Iraq,… bộ máy chiến tranh mỹ gia tăng khủng khiếp, có trên 800 căn cứ quân sự trên thế giới. Năm cuối cùng tại vị, tổng thống Obama, khôi nguyên giả Nobel hoà bình, đã cho bỏ bom 20,000 tấn khắp nơi, cho biệt kích mỹ đánh phá khắp nơi,…
Mình không biết các nước tranh đua với Hoa Kỳ và tây phương có giúp đỡ tài chánh hay súng ống cho nhóm khủng bố hay không vì xem truyền hình thì đa số họ sử dụng xe tải Toyota, chạy trong sa mạc, trang bị súng đại liên,…
Cựu tổng tư lệnh Bắc Đại Tây Dương, Wes Clark kể là sau 9/11, ông ta được triệu về bộ quốc phòng, được cho biết bộ quốc phòng Mỹ có chương trình đánh 7 nước. 18 năm sau, chỉ còn Ba Tư là nước chưa bị đánh phá, gây tan tóc. Dạo này, Hoa Kỳ đem 1,500 quân đến vùng này. Chiến hạm tuần tiểu trong khi hai bên khẩu chiến.
Có hai trường hợp đáng được nghiên cứu: Syrie và Miến Điện. Cả hai chế độ đều độc tài. Thay vì đem quân, đánh bom như ở Syrie, ASEAN đã đón nhận Miến Điện làm thành viên của hội. Từ từ khi đám quân phiệt Miến Điện giao tiếp với nước ngoài, họ thấy sự điên khùng của họ, sự bất tài của họ nên thả bà thủ lãnh đối lập, rồi từ từ nới lỏng chính trị để xây dựng một nền dân chủ trong trật tự. Trong khi đó, Hoa Kỳ bom Syrie, Iraq, Á Phủ Hản, Lybia, Yemen,…khiến dân tình đau khổ, can qua.
Tiền đốt ở Trung Đông trên gần 1,000 tỷ, có thể tạo dựng một xã hội Hoa Kỳ khá hơn ngày nay thay vì có đến 47% người dân ăn trợ cấp. Trong khi đó cũng năm 2001, Trung Cộng được gia nhập WTO, đem 900 triệu nhân công rẻ vào với những lợi khí, làm mất công ăn việc làm của người Mỹ. Đó là yếu tố chính khiến Hoa Kỳ thua Trung Cộng ngày nay về mặt kinh tế.
Hoa Kỳ có 360 triệu người dân mà đến 47% dân số ăn trợ cấp trong khi người Tàu có đến 900 triệu nhân công làm việc ngày đêm thì theo đường dài sẽ khó cạnh tranh với Trung Cộng. Các lãnh đạo ở á châu ngày nay đa số đều tốt nghiệp các đại học Hoa Kỳ hay Anh Quốc. Họ nói anh ngữ rất rành, không cờ lờ mờ vờ.
Attila the Hun, một nhân vật thời đế quốc La Mã, hoàng tử bị bắt làm con tin ở thủ đô La Mã, học tập văn hoá, chiến lược của La MÃ, sau đó ông ta trốn về nước và dấy binh, đánh đế quốc La Mã xiểng niểng. Khi xưa để tránh can qua hay sợ chư hầu đánh mình, các triều đình đều yêu cầu các ông vua nước nhỏ, đưa con trai đầu đến thủ đô để học hỏi, xem như làm con tin vì lạng quạng họ giết con của vua các nước nhỏ ngay.
Có đặc điểm là khi các nước tây phương chiếm đóng các thuộc địa, thì cho một số người thuộc địa theo học chương trình của họ tại nước sở tại hay cho du học tại mẫu quốc. Mấy người này học Égalité, Liberté, Fraternité xong thì quay lại cầm súng chống họ, đưa đến phải trao trả độc lập lại cho người bản xứ. Ben Bella của Algerie, Võ Nguyên Giáp của Việt Nam, Gandhi của Ấn Độ, Tôn dật Tiên của người Tàu,…
Ngày nay cũng tương tự, Hoa Kỳ đào tạo mỗi năm 275,000 du học sinh từ Trung Cộng, 200,000 từ Ấn Độ trong khi đó Goldman Sachs của Hoa Kỳ lại tiên đoán vào năm 2050, kinh tế Trung Cộng sẽ là số 1, và kinh tế Ấn Độ sẽ là số 2 và Hoa Kỳ sẽ là số 3 trên thế giới. Trên thực tế, theo ngân hàng thế giới thì từ năm 2014, kinh tế của Trung Cộng đã là số 1 trên thế giới nếu tính theo hối đoái của Nhân Dân Tệ. Hoa Kỳ hay kêu Trung Cộng hạ giá đồng tiền của họ, thao túng ngoại tệ, thay vì một đôla ăn 5 nhân dân tệ thì họ cho lên 8, 10 và đánh thuế khá cao sản phẩm của Hoa Kỳ.
Nếu tranh nhau thì Hoa Kỳ không nên đào tạo người Tàu để họ biết hết yếu điểm của mình để tranh đua trong cuộc chiến chạy đua về công nghệ.
Du học sinh Trung Cộng và Ấn Độ học xong lại trở về nước, có một thiểu số chọn ở lại. Họ học cách làm việc, tư duy của người Mỹ rồi cộng thêm văn hoá trung hoa, Ấn Độ sẽ tạo nên nhiều điều có thể rất hay trong tương lai. Mình có tên bạn người Tàu, du học sinh rồi ở lại, kêu mấy tên bạn học của hắn ngày nay, bên tàu trở thành tỷ phú hết.
Tổng thống Obama kêu là Hoa Kỳ thiếu độ 50,000 kỹ sư/ năm. Ấn Độ hàng năm sản xuất 1.5 triệu Kỹ sư trong khi Trung Cộng có 3 triệu tốt nghiệp đại học hàng năm. 40 năm qua, người Tàu sống trong một thời kỳ cực kỳ thịnh vượng nhất lịch sử 4000 năm của họ. Người ta nói đến thời vua Nghiêu Thuấn chi đó nhưng thời đó là thời ăn lông ở lỗ. Chả có gì để cướp.
Dân số người Tàu đông gấp 4 lần Hoa Kỳ, người ta nói nếu người Tàu chỉ làm 25% năng suất của người Mỹ thì đã bằng Hoa Kỳ nhưng trên thực tế, người Tàu làm việc ngày đêm, họ lại học hỏi được cách thức làm việc của người Mỹ tại các đại học mỹ nên không chóng thì chày, chính phủ mỹ không đổi hướng thì chắc chắn sẽ thua Trung Cộng trong nay mai.
30 năm qua, người Tàu đã chế được phi cơ, phóng phi thuyền của họ lên mặt trăng. Có thể nói họ ăn cắp kỹ thuật công nghệ của tây phương nhưng với mấy triệu du học sinh trở về từ Hoa Kỳ, những thành tựu của họ quá nhanh chóng ngoài sức tưởng tượng và có thể tương lai, chắc chắn họ sẽ qua mặt Hoa Kỳ nếu người Mỹ không chịu thay đổi tư duy. Thêm nữa, người Mỹ gốc á châu lại bị hạn chế khi vào trường đại học.
Mình gặp hai du học sinh việt đang học tiến sĩ ở Nhật Bản, kêu là ra trường về Việt Nam không được dùng nên lo, không biết có nên xin ở lại Nhật Bản. Đọc một bài của tiến sĩ Tuấn Nguyen, một người Úc gốc Việt, đi vượt biển, rất thành công tại Úc Đại Lợi về sự cách biệt của Thái Lan và Việt Nam.
So sánh giữa Việt Nam và Thái Lan
Việt Nam thắng Thái Lan trong trận túc cầu hôm qua là một sự kiện đẹp trước Tết.
Nhưng chúng ta cũng đừng tự mãn, mà hãy nhìn vào các chỉ số khác để có lí do cố gắng nhiều hơn nữa:
Dân số (2023)
* Việt Nam: 98.9 triệu
* Thái Lan: 71.8 triệu
Tổng GDP (2023)
* Việt Nam: 429.7 tỉ USD
* Thái Lan: 514.9 tỉ USD
Thu nhập bình quân đầu người (2023)
* Việt Nam: 4282 USD
* Thái Lan: 7336 USD
Xuất cảng gạo (2022):
* Việt Nam: 3.46 tỉ USD
* Thái Lan: 4.29 tỉ USD
Tuổi thọ bình quân (2022)
* Việt Nam: 74.6 năm
* Thái Lan: 79.7 năm
Tỉ lệ tử vong ở trẻ sơ sanh (tính trên 1000 trẻ mới sanh, 2022)
* Việt Nam: 16.2
* Thái Lan: 7.0
Số bài báo khoa học công bố quốc tế (2024)
* Việt Nam: 13,893
* Thái Lan: 20,2190
Đại học hàng đầu của Việt Nam (QS, 2024)
* Duy Tan: hạng 495
* Tôn Đức Thắng: 711-720
* ĐH Quốc Gia Hà Nội: 851-900
* ĐH Quốc Gia HCM: 901-950
Đại học hàng đầu của Thái Lan (QS)
* Chulalongkorn University: hạng 229
* Mahidol: 368
Chỉ số hạnh phúc (World Happiness Index, 2023)
* Việt Nam: hạng 54 trên thế giới
* Thái Lan: hạng 58 trên thế giới
Việt Nam đông dân hơn, nhưng thua kém Thái Lan về kinh tế, thu nhập bình quân, tỉ lệ tử vong, nghiên cứu khoa học, giáo dục đại học, v.v. Tuy nhiên, chúng ta hạnh phúc hơn Thái Lan!
Đọc báo ngoại quốc về Việt Nam, thì được biết các công ty tàu đầu tư vào Việt Nam rất nhiều. Có chủ người Tàu kêu là ở bên tàu chỉ cần mướn 3 người Tàu, ở Việt Nam thì phải mướn 5 người Việt cho một công việc tương đương. Cho thấy năng suất lao động người Việt thua kém người Tàu rất xa.
Chính phủ Hoa Kỳ chỉ có 1.5 tỷ đô để nghiên cứu về trí tuệ nhân tạo trong khi Trung Cộng có đến 145 tỷ với những tiến sĩ kỹ sư tốt nghiệp các trường đại học danh tiếng Hoa Kỳ. Ngày Tây phương lo sợ vì Trung Cộng đã qua mặt về AI.
Khi cuộc khủng hoảng kinh tế Hoa Kỳ xẩy ra năm 2009, chính phủ Obama gửi ngay sứ thần sang Trung Cộng, xin người Tàu tiếp tục mua công khố phiếu của chính phủ Hoa Kỳ. Người tàu kêu không muốn mua nhưng họ mắc phải lỗi lầm lớn là giúp Hoa Kỳ thoát cơn khủng hoảng tài chánh này.
Có lẻ kinh tế Trung Cộng dựa vào xuất cảng qua Hoa Kỳ và chính phủ mỹ cần Trung Cộng mua công khố phiếu của họ như Nhật Bản từ trước đến nay. Đại loại mua bán của Trung Cộng và Nhật Bản với Hoa Kỳ là: người Tàu và Nhật sản xuất tivi, áo quần đem bán cho người Mỹ. Người mỹ in công khố phiếu trả cho họ, như tờ giấy nợ sẽ trả trong vòng 10 năm, 20 năm,…
Do đó khi người Mỹ ngưng nhập cảng thì người Tàu hay Nhật Bản ngọng. Kinh tế Nhật Bản một thời lên như điên, tưởng sẽ qua mặt Hoa Kỳ rồi người Mỹ kêu người Tàu sản xuất rẻ hơn khiến kinh tế Nhật Bản èo eo lại. Trong cuộc chiến mậu dịch Trung Cộng thử bán 20 tỷ mỹ kim cổ phiếu của Hoa Kỳ mà thiên hạ gọi là “Nuclear Option” để thử Hoa Kỳ nhưng chưa có kết quả cụ thể.
Người tàu đâm ra tự tin, tự nhủ nay họ có thể làm chủ tình hình, có thể ép buộc Hoa Kỳ làm theo ý họ nên tiếp tục mua công khố phiếu của Hoa Kỳ. Nếu họ ngưng mua là nền tài chánh của Hoa Kỳ năm 2009, 2010 đã banh ta lông hoàn toàn. Sau vụ đó, mình thấy xuất hiện cuốn sách “Dealth to China” mà trong một seminar về tài chánh, mình được tác giả tặng cuốn sách này vì mình là người duy nhất trả lời đúng câu hỏi của ông ta. Người gốc as châu độc nhất trong buổi họp. Kinh
Từ đó thấy xuất hiện chiêu bài chống Trung Cộng trên báo chí truyền thông Hoa Kỳ. Thông tin về sự độc hại của sản phẩm tàu,… Đến năm 2016 thì định hướng này lên cao và ông Trump đắc cử. Ai có tài liệu về vụ này thì cho em xin.
Là người Việt, ai cũng lo bị người Tàu đô hộ lại nhưng phải cần có một cái nhìn khách quan về tình hình hiện nay. Ông Trump mới lên đã bị đảng Dân Chủ đánh tơi bời, đòi truất phế, không biết có tái đắc cử lại không trong khi Tận Cập BÌnh được phong làm hoàng đế suốt đời. Cũng có thể người Tàu cho tiền đám đại biểu quốc hội Mỹ, kêu đánh ông Trump tời bời hoa lá. Người Tàu có thời gian với họ để thi hành các hoạch định của họ đến năm 2050.
Trong khi đó thì đảng Dân Chủ lại cứ theo chương trình xã hội chủ nghĩa, bảo vệ môi trường xanh,…thì khó mà đối đầu với Trung Cộng và Ấn Độ. Đó cũng là tư duy của ngoại trưởng Kissinger. Giai đoạn này cũng tương tự những năm cuối cùng của đế quốc la mã. Ngày nay chiến tranh qua kinh tế, kỹ thuật, văn hoá không phải đem quân đánh chiếm đất đai. Ngân sách quốc phòng Hoa Kỳ cao ngất ngưỡng mà mới đây quốc hội biểu quyết thêm 747 tỷ đô la dù mình có tìm cách xem số tiền này dùng để làm gì, cũng không ra. Ông Trump bỏ chương trình sửa chửa lại hạ tầng cơ sơ, cầu cống của Hoa Kỳ được xem là 75% cần tân trang lại.
Gần đây, chúng ta thấy kinh tế của Đức quốc banh ta lông, quốc chội kêu gọi thủ tướng từ chức. Lý do là nền chính trị của họ dựa trên một chủ thuyết Môi Trường Xanh của Đảng Xanh. Họ phá bỏ tất cả các trung tâm nguyên tử lực, phát điện cho nền kỹ nghệ và người tiêu dùng. Đổi lại, họ bắt phải xài năng lượng xanh như mặt trời, gió,… và ga nhập cảng rất rẻ từ Nga. Nga xâm chiến Ukraine thì NATO chống cự, Hoa Kỳ chơi cha thiên hạ phá nổi đường dẫn ống ga từ Nga qua Đức quốc và các xứ khác ở Âu châu, nay Ukraine cấm không cho đường ga qua xứ họ nữa. Lần đầu tiên tỏng lịch sử kinh tế Đức quốc, họ sa thải nhân viên của các hãng xe hơi như Volkswagen, Mercedes Benz,… mình xem phim tài liệu , bộ trưởng kinh tế Đức quốc, kêu Wir sin Kaput!
Chính phủ Biden cũng khơi khơi chơi theo con đường này, cấm không cho bơm dầu lửa, bắt năm 2035, xe hơi hoàn toàn chạy bằng điện hay ga. Khiến vật giá leo thang, lạm phát. Nay ông Trump lên thì chưa chắc đã hết lạm phát vì gái chỉ có lên chớ không bao giờ xuống. Nhưng hy vọng xăng sẽ giảm cho bà con nhờ.
Lịch sử có thể sẽ được viết ngoại trưởng Kissinger, một người ái mộ ngoại trưởng Metternich của đế quốc Áo và ngoại trưởng Talleyrand của Pháp quốc, là người đã đưa đế quốc Hoa Kỳ đến sự suy tàn và giúp Trung Cộng lên ngôi bá chủ thế giới. Với thời gian, mình thấy cách nhìn của ông Zbigniew Brzezinski cựu cố vấn an ninh quốc phòng của Hoa Kỳ, thầy của ngoại trưởng Madeleine Albright đúng hơn ông Kissinger. Chính quyền Reagan áp dụng tư duy của ông ta để chống lại Liên Xô và cuối cùng đã làm tan rã khối này, chấm dứt cuộc chiến tranh lạnh. Mình không biết ai là người đứng sau chính phủ Trump để đối đầu với Trung Cộng hiện nay. Ai biết cho mình xin. Thông thường là người vô hình, không tuyên bố trước đám đông.
Xem lại nền Dân Chủ của Hoa Kỳ, từng là đuốc sáng của thế giới, các quốc gia noi theo để đạt được sự thịnh vượng. Như ông Jefferson đã lo sợ khi viết bản hiến chương Hoa Kỳ. Nền dân chủ có thể bị mua chuộc. Ngày nay, chúng ta thấy chế độ dân chủ giúp đem lại tự do cho người dân nhưng lại bị mua chuộc. Các đại biểu quốc hội ở cấp tiểu bang hay liên bang đều cần tiền để ứng cử. Điển hình ông Bernard Sanders, thượng nghị sĩ, cả đời không đi làm, kêu gọi xây dựng xã hội chủ nghĩa mà tài sản lên trên 2 triệu đô, bà Pelosi, làm dân biểu từ mấy chục năm nay, có gia sản lên trên 160 triệu, dù họ kêu gào xã hội chủ nghĩa. Bà ứng cử viên tổng thống Warren ở trong một biệt thự giá 2.5 triệu đô nhưng vẫn lên tiếng bảo vệ giai cấp thợ thuyền.
Chế độ dân chủ với thời gian chỉ giúp một số người hiểu cách hoạt động và làm lợi cho chính mình. Từ 30 năm qua lương bổng của nhân công mỹ không thay đổi nhiều, ngược lại các người làm chủ, giám đốc thì được trả lương gấp mấy trăm lần nhân công. Dần dần khoảng cách lợi tức của người Mỹ quá xa, gây nên căm phẩn giữa người nghèo. Để tránh bạo loạn như những năm 1966, họ cho trợ cấp người nghèo, dần dần biến thành phần này thành những ký sinh trùng, vô hình trung biến họ thành một giai cấp vô dụng, không muốn làm gì cả thêm vấn nạn sì ke ma tuý lan rộng khắp mọi giai cấp, tầng lớp xã hội của Hoa Kỳ. American Dream trở thành “American Nightmare”.
Nghe kể người được tổng thống Obama cử đi thương thuyết với Ba Tư về hiệp định Hạch Nhân, bật khóc khi đối tác Ba Tư thay đổi ý kiến. Người theo đảng dân chủ đa số không làm ăn, trí thức nên khó thương thuyết trong khi những tên thuộc đảng Cộng Hoà, đa số là dân làm ăn nên hiểu cách “make a deal”. Họ sẵn sàng “Walk away” nếu không đạt được những gì họ muốn.
Vụ họp mặt với Kim Ủn ở Việt Nam, ông Trump “walk away” khi Kim thị nghe lời Trung Cộng, đoán vụ điều trần của chánh án Mueller, ông Trump sẽ bị áp lực, sẽ nhất trí những đòi hỏi của họ Kim để ký hiệp ước. Cuối cùng nghe nói ông ta bắn người khuyên ông ta đòi hỏi thêm yêu sách làm mất mặt ông ta.
Dù không thích người Tàu nhưng phải công nhận là lãnh đạo của họ, mỗi ngày đều nghĩ cách tăng trưởng nước họ, biến thành một kinh tế mạnh nhất thế giới, đàn áp các sắc dân thiểu số đòi ly khai. Giới lãnh đạo của Trung Cộng ngày nay rất giỏi, tốt nghiệp các đại học Hoa Kỳ. Mình nghe nói chuyện của cố vấn tài chánh của Tập Cận BÌnh, xuất thân từ đại học Princeton rồi học cao học Harvard kinh tế toàn là Ph.D không, để hiểu người Tàu suy nghĩ về thế giới ngày mai.
Nghe nói 70% dân số, sinh sống tại Tây tạng là người Hán. Trong khi ở Việt Nam, lãnh đạo chỉ biết nghĩ cách xổ số bán kiếm tiền, xây tượng đài người mẹ Việt Nam anh hùng chi đó để bỏ túi. Thành phần lãnh đạo tương lai cuả đất nước phải được nâng điểm rất nhiều mới đậu, cho thấy tương lai Việt Nam không mấy sáng sủa. Nhất là nợ công như chúa chổm.
Mình về Đàlạt, thấy 50% dân chúng là người từ miền bắc vào. Nay mai Trung Cộng sẽ cho người của họ sang Việt Nam lập nghiệp. Hiện nay đã có những biệt khu dành cho dân họ, cấm người Việt lai vãng.
Trong cuộc chạy đua ở thế kỷ 21 này, Việt Nam cần có những người tài giỏi để quản lý đất nước. Việt Nam cần bỏ chế độ lý lịch, ai giỏi được đi học cao và được lãnh đạo. Lâu lâu, mình có nhận thư của bạn bè gửi cho đọc mấy lá thư từ Việt Nam. Có nhiều người rất giỏi, họ viết với tâm huyết. Mình đoán có rất nhiều người tài giỏi nhưng có lẻ vì lý lịch, không có đảng tịch nên chả làm gì được, bất lực trước thời cuộc.
Nghe bà đại biểu nào nói là chạy tiền cả triệu đô mới được vào quốc hội. Bà ta có sổ thông hành Malta, chắc đầu tư mấy trăm ngàn đô ở đảo này (xem bài mua Passport).
2050 là xem như còn 30 năm nữa. 30 năm vừa qua thế giới đã thay đổi quá nhiều với vận tốc chưa bao giờ lịch sử được trải nghiệm. 30 năm tới, năm 2050 còn thay đổi nhanh hơn nữa vì công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo mà Việt Nam không để những người tài giỏi ở Việt Nam điều hành đất nước thì chắc chắn sẽ không có cơ hội sánh vai cùng thế giới.
Ngay chính Tân Gia Ba ngày nay còn phải lo sợ, bị bỏ rơi phía sau. Họ phải tổ chức các cuộc hội thảo để những người tài của xứ họ nêu ra những vấn đề hiện nay mà nước họ đang gặp phải để cải thiện, để không bị bỏ rơi sau Trung Cộng, Ấn Độ và Tây Phương.
Xong om
Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen
Nguyễn Hoàng Sơn
