Đi chơi ở công viên quốc gia Yosemite, thấy một chị bạn bị thiếu nước, dù mình đã dặn mang theo nước nhiều vì trời nóng. Cuối cùng chị ta leo lên thác nước, mình tưởng để chụp hình, hoá ra để múc nước suối uống. Mình đoán phụ nữ sợ phải đi tiểu nên tự hạn chế uống nước trong khi trời nóng như lò pizza. Tuần rồi có một chị gốc Việt, ở San Diego, đi leo núi để gây quỹ từ thiện, trời nóng, lại mang ít nước, cuối cùng qua đời. Cho thấy nước rất quan trọng cho chúng ta hàng ngày. Vấn đề là uống bao nhiêu trong ngày cho đủ. Khá phức tạp.
Mình nghe người ta nói mỗi ngày phải uống 2 lít nước nhưng không hiểu tại sao. Lý do là mỗi cơ thể mỗi người mỗi khác. Buồn đời, mình mò tìm tin tức để đọc. Trước đây có một ông bác sĩ gốc ba tư viết cuốn sách kêu chúng ta không bị bệnh mà vì khát nước. Thấy cũng đúng vì mỗi lần đau, mình nghe lời ông ta, cứ uống nước ấm nhiều thì hết bệnh. Chả cần thuốc thang gì cả. Chỉ nhịn đói rồi uống nước để giảm cơn sốt, và bình thường hóa nhiệt độ trong người. Mình có kể về cuốn sách này rồi. Ai buồn đời thì mò trên bờ lốc. Nay đọc cuốn “the water cure” của ông Vincent Priessnitz, được xem la cha đẻ của Môn hydropathy, chữa bệnh bằng nước.
Vào đầu thế kỷ 19, người Mỹ ít uống nước. Mình đoán là nước không được thanh lọc như ngày nay, còn người Tàu hay uống nước nóng là vì nước đun sôi sạch sẽ hơn. Nhớ khi xưa, ở nhà, sáng mình nấu nước sôi rồi bỏ vô bình thuỷ. Lấy cái phểu, bỏ bông Gòn để lọc các chất bẩn trong nước. Sáng dậy, mấy người em lấy nước sôi trong bình thủy, pha sữa uống ăn với bánh mì.
Ngày nay, người ta uống nước nhiều hơn xưa, thậm chí nước bán nhiều hơn là nước ngọt. Vào siêu thị thấy nước đắt hơn CoCa cola. Bên Tây nước chai đắt hơn là rượu uống khi ăn cơm. Vin de table. Chán Mớ Đời
Chúng ta cứ nghe nói là uống nước sẽ giúp sức khoẻ tốt hơn, giảm cân, tránh bệnh ung thư và da đẹp. Vấn đề là không biết rõ cội nguồn của những tin tức này. Chúng ta thường nghe mỗi ngày uống 8 cốc nước theo phương thức 8x8: kêu gọi chúng ta uống 8 ounce hay 240 mL cốc nước, tổng cộng 2 lít nước. Vấn đề là các khuyến cáo này chưa được khoa học kiểm nghiệm. Cơ thể mỗi người khác nhau, khí hậu, môi trường có ảnh hưởng.
Tại sao các tin tức về uống nước thường nhật không nhất định. Có lẻ vì năm 1945, sau chiến tranh, US Food and Nutrition Board of the National Research Council khuyên người Mỹ uống một millilitre nước cho mỗi calorie thực phẩm tiêu thụ mỗi ngày, tương đương với 2 lít nước cho phụ nữ với 2,000 calories và đàn ông 2.5 lít nước cho 2,500 calories ăn vào mỗi ngày. Không những nước, mà những gì có gần 98% chất lõng. Vấn đề đó là tiêu chuẩn cho người Mỹ to lớn, chớ một phụ nữ nhỏ bé người Việt mà ăn 2,000 calories mỗi ngày là béo trùng trục như chơi.
Hôm qua ra bolsa, thấy người Việt nay cũng béo to như người Mỹ. Thất kinh.
Theo nghiên cứu ngày nay cho biết, chúng ta nên uống từ 1.5 đến 1.8 lít nước mỗi ngày. Thay vì uống theo 8 cốc nước 8 ounce chúng ta nên uống theo nhiệt độ và hoạt động mỗi ngày. Một điểm là người Mỹ hay uống nước hay nước ngọt với đá lạnh. Không tốt cho cơ thể nhất là sau khi ăn hamburger, với phô mát này nọ. Lý do là nước lạnh sẽ làm phô mát hay chất dinh dưỡng trong bao tử đông lại, làm khó tiêu. Ở Thuỵ Sĩ, khi người ta ăn fondue thì không bao giờ họ uống nước lạnh mà uống rượu nóng, quên tên. Lâu quá rồi. Họ giải thích là uống nước lạnh vào sẽ khiến phô mát đã được chảy ra vì được nấu nóng lên sẽ khô đặt lại, làm hại bao tử, khó tiêu. Mình có xem một video, họ giải thích cái ly nóng, rồi tự nhiên bỏ mấy cục đá lạnh vào thì khiến nhiệt độ thay đổi nhanh chóng và làm vỡ cái ly pha lê. Bao tử mình cũng vậy, đang ở độ 100 rồi chơi đá lạnh vào thì sẽ gây khó chịu và lâu tiêu. Lâu ngày có thể gây nhiều tai hại về sức khoẻ.
Năm 1974, trong cuốn Nutrition for Good Health, 2 tác giả Margaret McWilliams và Frederick Stare, khuyên người lớn uống mỗi ngày 6 đến 8 cốc nước, cả nước trái cây và rau cải, cà phê và nước ngọt. Thậm chí bia. Mình lại đọc đâu đó là rượu bia hay cà phê không tính vì khiến đi tiểu nhiều, nhất là rượu làm chúng ta mất nước nhiều vì khiến cơ thể nóng lên và có thể sẽ làm toả nhiệt ra ngoài để cân bằng nhiệt độ cơ thể.
Nước rất quan trọng cho cơ thể chúng ta. Chiếm khoảng 2/3 trọng lượng cơ thể, nước giúp mang chất dinh dưỡng và chất thải đi khắp cơ thể, điều chỉnh nhiệt độ, hoạt động như chất bôi trơn và giảm xóc trong khớp và đóng vai trò trong hầu hết các phản ứng hóa học xảy ra bên trong chúng ta. Mình uống nước ấm, bắt chước người tàu. Lý do là nước ấm vào cơ thể không làm giảm nhiệt độ đột ngột trong cơ thể nhất là khi lớn tuổi.
Chúng ta liên tục mất nước qua mồ hôi, tiểu tiện và hơi thở. Chúng ta cần uống nước hàng ngày để có đủ nước giúp cân bằng cơ thể tốt và rất quan trọng để tránh mất nước. Đi chơi ở công viên quốc gia Yosemite tuần vừa rồi, trời nóng nên cơ thể mất rất nhiều, nên cần uống nước nhiều hơn. Các triệu chứng mất nước có thể được phát hiện khi chúng ta mất từ 1-2% lượng nước trong cơ thể và tình trạng sức khỏe của chúng ta tiếp tục yếu đi cho đến khi cơ thể được bổ sung đủ chất lỏng. Trong một số ít trường hợp, tình trạng mất nước như vậy có thể gây tử vong. Dạo này, mình mua băng dán miệng để ngủ, giúp mình chỉ thở bằng lỗ mũi khi ngủ thay vì thở miệng nên sáng thức giấc không bị khát nước vì hả mồm trong khi ngủ, đặc biệt không thức giấc đi tiểu trong đêm.
Mình đọc nhiều tin tức như là tối trước khi đi ngủ không nên uống nước vì sợ đi tiểu đêm này nọ. Làm sao cơ thể có đủ nước khi mình ngủ suốt 8 tiếng. Có người khuyên là sáng thức giấc nên uống một ly nước ấm. Cái này thì có lý vì sau 8 tiếng đồng hồ, nằm trong chăn, cơ thể mất nhiều nước nên cần uống nước khi thức giấc. Nước ấm để tránh các tình trạng lộn xộn xảy ra khi nhiệt độ cơ thể bị thay đổi quá nhanh.
Nhiều năm qua, chúng ta nghe tin tức không có căn cứ xung quanh quy tắc 8x8 đã khiến chúng ta tin rằng cảm thấy khát có nghĩa là chúng ta đã bị mất nước ở mức nguy hiểm. Nhưng các chuyên gia phần lớn đồng ý rằng chúng ta không cần nhiều chất lỏng hơn lượng chất lỏng mà cơ thể chúng ta báo hiệu khi cơ thể ra tín hiệu.
Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy có một số lợi ích quan trọng để tránh ngay cả giai đoạn đầu của tình trạng mất nước ít. Ví dụ, một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng uống đủ nước để tránh mất nước nhẹ sẽ giúp hỗ trợ chức năng não. Một nghiên cứu năm 2023 cho thấy việc cung cấp đủ nước cũng có thể làm chậm quá trình lão hóa và giúp tránh các bệnh mãn tính như bệnh tim và phổi. Nhiều người trong chúng ta thường bị mất nước nhẹ và không nhận ra điều đó. Hình như mình có đọc đâu đó, nói rằng người bị bệnh tháo đường, hay bị khát nước. Trên BBC, có tường trình về hiện tượng mất nước khi trời nóng, làm não bộ chúng ta bị lộn xộn. Có ông thần nào bên Mỹ, buồn đời bay về Việt Nam, đi bộ với Phật sĩ Mình Tuệ, lăn đùng ra chết. Ông Minh Tuệ kể là phải tập ăn một ngày một bữa, đi bộ trong vòng 6 tháng trước khi bắt đầu cuộc hành trình của ông ta từ 5 năm qua.
Một số nghiên cứu cho thấy tiêu thụ chất lỏng có thể giúp kiểm soát cân nặng. Brenda Davy, giáo sư về dinh dưỡng, thực phẩm và tập thể dục của con người tại Viện Bách khoa Virginia, đã thực hiện một số nghiên cứu về mức tiêu thụ chất lỏng và cân nặng.
Trong một nghiên cứu, bà ta chia các người tham gia cuộc nghiên cứu vào một trong hai nhóm. Cả hai nhóm đều được yêu cầu tuân theo chế độ ăn uống lành mạnh trong ba tháng, nhưng chỉ một nhóm được yêu cầu uống một cốc nước 500ml nửa giờ trước khi ăn mỗi bữa. Nhóm uống nước giảm cân nhiều hơn nhóm còn lại. Có lẻ uống nước nhiều trước khi ăn khiến đầy bao tử. Lại gây đến vấn đề là làm sao bao tử có thể nghiền nát thức ăn vì nước nhiều sẽ làm loãng các chất Acid được sử dụng để làm nghiền nát thức ăn. Ai cũng khuyên là không nên uống nước liền sau khi ăn cơm, để giúp tiêu hoá nhanh chóng.
Mất nước trông như thế nào?
Mất nước có nghĩa là chúng ta đang mất nhiều chất lỏng hơn lượng nạp vào. Theo NHS, các triệu chứng mất nước bao gồm nước tiểu màu vàng sẫm; cảm thấy mệt mỏi, choáng váng hoặc chóng mặt; bị khô miệng, môi và mắt; và đi tiểu ít hơn bốn lần một ngày. Nhưng triệu chứng phổ biến nhất? Đơn giản là cảm thấy khát. Mình để ý khi thiếu nước, đi tiểu thì hơi bị rát rát. Khi làm vườn, quên uống nước thì biết là thiếu nước.
Barbara Rolls, giáo sư về tiêu hóa của con người tại Đại học Pennsylvania, nói rằng bất kỳ sự giảm cân nào liên quan đến nước uống đều có nhiều khả năng đến từ việc sử dụng nước thay thế cho đồ uống có đường.
"Quan niệm cho rằng uống đầy nước trước bữa ăn sẽ giúp giảm cân là chưa được xác lập rõ ràng và lượng nước tiêu thụ sẽ tự thoát ra khỏi dạ dày rất nhanh. Nhưng nếu chúng ta tiêu thụ nhiều nước hơn thông qua thực phẩm ăn vào, chẳng hạn như súp." , điều này có thể giúp chúng ta no vì nước liên kết với thức ăn và lưu lại trong dạ dày lâu hơn". Ở Pháp mình nhớ người Pháp hay ăn súp vào buổi tối, trước khi ăn món chính. Nhưng khác với Hoa Kỳ là các phần ăn rất nhỏ, không nhiều như ở Mỹ.
Một lợi ích sức khỏe khác được cho là của việc uống nhiều nước hơn là làn da được cải thiện và được dưỡng ẩm tốt hơn. Nhưng vẫn thiếu bằng chứng cho thấy cơ chế khoa học đáng tin cậy đằng sau điều này. Nếu dựa theo cuốn sách của bác sĩ người ba tư, tên dài dòng lắm, thì khi uống nước đủ, các tế bào sẽ được giãn nỡ thay vì khô khan như người thiếu nước.
Chúng ta có thể uống quá nhiều nước?
Nếu chúng ta đặt mục tiêu uống 8 ly nước mỗi ngày sẽ không gây hại gì cho bản thân, nhưng chúng ta tin rằng cần uống nhiều nước hơn mức cơ thể báo hiệu đôi khi có thể trở nên nguy hiểm. Tiêu thụ quá nhiều chất lỏng có thể trở nên nghiêm trọng khi nó làm loãng natri trong máu. Điều này tạo ra tình trạng sưng não và phổi, khi chất lỏng dịch chuyển để cố gắng cân bằng nồng độ natri trong máu. Chúng ta không thường nghĩ đến điều đó, nhưng uống quá nhiều chất lỏng có thể nguy hiểm. Vì vậy khi đi bộ lâu hay leo núi, người ta uống nước nhiều, cần bổ sung thêm các chất khoáng vì nước sẽ thải đi các khoáng chất trong người.
Trong hơn một thập kỷ qua, bà Kipps đã biết ít nhất 15 trường hợp vận động viên tử vong do mất nước trong khi tranh tài thể thao. Bà ta nghi ngờ những trường hợp này một phần là do chúng ta không còn tin tưởng vào cơ chế khát của chính mình và chúng ta nghĩ rằng mình cần uống nhiều hơn mức cơ thể yêu cầu để tránh mất nước. Có bà người anh bị vào bệnh viện khi chạy Marathon. Lý do là uống nước quá nhiều, cứ nghĩ mình mất nước trong cơ thể nên bạn bè đưa nước cho uống, để rồi nặng bụng, thiếu chất natri, được đưa vào nhà thương. Leo núi mình thấy người Mỹ hay uống các chất bổ sung. Mình hay lấy chanh muối pha đem theo để uống.
Hugh Montgomery, giám đốc nghiên cứu tại Viện Thể thao, Thể dục và Sức khỏe ở London, cho biết: “Một người có thể đổ mồ hôi tối đa trong điều kiện nắng nóng nhất giữa sa mạc là hai lít trong một giờ, nhưng điều đó thực sự khó khăn”.
Khi chúng ta già đi, cơ chế khát tự nhiên của chúng ta trở nên kém nhạy cảm hơn và chúng ta dễ bị mất nước hơn những người trẻ tuổi. Đối với những người cảm thấy thoải mái hơn khi làm theo hướng dẫn chính thức thay vì khát nước, trung tâm y tế quốc gia của Anh quốc khuyên nên uống từ sáu đến tám ly chất lỏng mỗi ngày, bao gồm sữa ít béo và đồ uống không đường, bao gồm trà và cà phê. Có nhiều tài liệu mình đọc thì họ khuyên cà phê không được xem là nước, nên phải uống thêm nước. Lý do là cà phê có chất diurid khiến chúng ta đi tiểu nhanh. Khi uống trà hay cà phê thì một thời gian ngắn sẽ khiến chúng ta đi tiểu. Có thể chất caffeine khiến máu chạy về thận nhiều hơn, khiến chúng ta đi tiểu nhiều hơn. Đi tiểu nhiều hơn thì cơ thể cần nước nhiều hơn. Ngược lại mình có đọc là nếu uống cà phê không thì cà phê sẽ trở thành Alkaline, tốt cho cơ thể để bảo hoà các chất a xít tỏng cơ thể. Ở Nam Hàn, bệnh nhân nằm bệnh viện đều được cho uống nước có Alkaline để giúp mau bình phục. Họ có quảng cáo máy lọc Alkaline nhưng đắt, tốt nhất là mua một ống Alkaline rồi mỗi lần uống nhỏ vài giọt vào ly uống.
Họ khuyên uống cà phê không nên pha với sữa hay đừng vì sữa có chất a xít. Sẽ làm mất đi cái tốt của cà phê như giúp não bộ,…
Điều quan trọng cần nhớ là cơ chế khát của chúng ta mất đi độ nhạy khi chúng ta trên 60 tuổi - và các nhà nghiên cứu đã công bố phát hiện vào năm 2022 cho thấy các triệu chứng mất nước thường có thể bị bỏ qua. Rosenburg nói: “Một trong những sai lầm của quy tắc 8x8 là nó đơn giản hóa quá mức về cách chúng ta, với tư cách là sinh vật, phản ứng với môi trường mà chúng ta đang ở. Chúng ta nên nghĩ về nhu cầu chất lỏng giống như nhu cầu năng lượng, trong đó chúng ta nói về nhiệt độ cơ thể và mức độ hoạt động thể chất đã tham gia.”
Năm 2022, các nhà nghiên cứu từ Đại học Aberdeen ước tính lượng nước con người cần là từ 1,5 đến 1,8 lít mỗi ngày chứ không phải hai lít hay tám ly như khuyến cáo trước đây. Họ đã làm được điều này bằng cách cộng tác với các nhà khoa học từ 23 quốc gia khác nhau để đo lượng nước cần thiết để giữ cho con người đủ nước. Họ phát hiện ra rằng những người sống trong môi trường nóng ẩm và ở độ cao, cũng như các vận động viên, phụ nữ mang thai và cho con bú, cần uống nhiều nước hơn những người khác. Yếu tố dự đoán lớn nhất về lượng nước mà một người cần là lượng năng lượng họ đốt cháy. Xem như nếu chúng ta hoạt động nhiều, tiêu hao năng lượng thì càng mất nước trong cơ thể nên uống thêm nước. Còn bình thường, ngồi một chỗ, nhấn like thì ít hoạt động, tập thể dục thì không cần uống nhiều.
Hầu hết các chuyên gia đều đồng ý rằng chúng ta không cần phải lo lắng về việc uống một lượng nước tùy ý mỗi ngày: cơ thể gửi tín hiệu cho chúng ta khi chúng ta khát, giống như khi chúng ta đói hoặc mệt. Có vẻ như lợi ích sức khỏe duy nhất của việc uống nhiều hơn mức bạn cần là lượng calo bạn tiêu hao thêm khi chạy vào nhà vệ sinh thường xuyên hơn.
Càng đọc tài liệu càng hoang mang. Người khuyên 2 lít nước hay 1.8 lít thì cũng không khác bao nhiêu. Khi đi tiểu mà thấy màu vàng là biết cơ thể thiếu nước. Mầu trắng thì xem như không thiếu nước. Một điều rất quan trọng là khi chúng ta lớn tuổi, thì sẽ mất dần cảm giác khát nước. Làm sao giúp chúng ta khi lớn tuổi, không quên vụ uống nước. Nhất là não bộ bắt đầu quên trước quên sau.
Trong một cuộc đi Việt Nam với phái đoàn y tế. Một anh bạn kể là vị bác sĩ ngoại quốc quan sát, chẩn bệnh người Việt ở Việt Nam thì thắc mắc lý do phụ nữ Việt Nam ít uống nước nên áp huyết rất cao. Tại các nơi chẩn bệnh cho người nghèo, có để mấy bình nước. Phụ nữ có đến lấy nước cho con và chồng nhưng họ không uống. Anh bạn mới tìm hiểu thì khám phá ra tại Việt Nam ít có nhà vệ sinh công cộng nên phụ nữ ngại phải đi tìm nhà vệ sinh nên uống rất ít nước khi ra ngoài. Đàn ông con nít thì cứ đến mấy chỗ cấm đái bậy vô tư.
Mình có xem mấy video phỏng vấn Phật sỹ Mình Tuệ. Ông cho biết là phải tập ăn mỗi ngày một bữa suốt 6 tháng trời cho quen trước khi đi khất thực từ nam chí Bắc Việt Nam. Thấy ông ta cũng ít uống nước. Ai tặng mấy chai nước, ông ta chỉ lấy 1 chai, kêu nặng mang theo không nổi. Không biết ông ta uống được bao nhiêu bình nước mỗi ngày.
Đồng hồ đeo tay cũng có các ứng dụng như nhắc nhở chúng ta uông nước. Mỗi ngày quên nên lâu lâu đồng hồ bắn tin kêu uống nước.
Lúc leo núi, lên cao thì khát nước dễ sợ nên phải mang theo nước rất nhiều. Thường mình mang 4 lít nước. Mình đang ráng tập leo núi không hở miệng, chỉ thở bằng mũi để bớt hao nước khi há mồm. Chán Mớ Đời
Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen
Nguyễn Hoàng Sơn
