Nhớ cuối năm 11 B, đi cắm trại ở hồ Than Thở với trường. Trời mưa, lạnh, thấy hai tên học chung lớp cãi nhau ỏm cù tỏi về bản nhạc “ L’amour c’est pour rien” khiến mình đã ngu lại càng ngu lâu vì không hiểu tại sao 2 tên này, mới sáng sớm đã cãi nhau và cãi sai. Hai anh chàng cứ gân cổ cãi ai là tác giả bài này, bên thì kêu Phạm Duy, bên thì kêu Elvis Phương. 1 tên hiện còn ở Đàlạt và 1 tên ở Úc.
Sau này sang Pháp, mới khám phá ông Enrico Macias là tác giả, và ca sĩ bản nhạc bất hủ này theo điệu tango này. Mình thích nhất bản nhạc “Adieu mon pays “ cũng do chính ông ta sáng tác khi bị quê hương ruồng bỏ, phải lên tàu, đi định cư tại Pháp vì ông bố vợ bị người Algérie giết chết vì chủ trương Algerie của người Pháp. Trong những số người này, có ông Albert Camus, khôi nguyên Nobel về văn chương.
14 năm trước khi mình đến xứ Pháp, ông ta cùng trên 200,000 người sinh trưởng tại Algérie, mà người ta gọi “les pieds noirs “, những bàn chân đen, ý là những người sinh tại Phi châu, bị buộc phải bỏ lại nhà cửa, đất đai của ông bà tổ tiên, ra đi nếu không sẽ bị giết như bố vợ. Kể từ đó, ông không bao giờ được phép trở về nơi chôn nhau cắt rún vì ông ta gốc Do Thái.
Tên cúng cơm của ông ta là Gaston Ghrenassia, còn tên nghệ nhân là Enrico Macias, nghe hơi Tây Ban Nha 1 tí, chớ lấy tên Do Thái, khó đọc và dạo ấy dân tây không thích người do thái hay ả rập. Khi Sàigòn rơi vào tay Hà Nội thì mình có 1 gia đình “chân đen” cưu mang, kiếm công ăn việc vào mùa hè ở Mantes La Jolie. Nay ông chồng mới qua đời cách đây hai năm, chỉ còn bà vợ mà mình hay liên lạc.
Algerie, cựu thuộc địa của người Pháp, tương tự như Đông Dương, đấu tranh dành độc lập và số người muốn duy trì nền thuộc địa của Pháp, đa số là những “người chân đen”, nên khi tổng thống De Gaulle tuyên bố trao trả lại nền độc lập cho Algérie thì có một số quân nhân không đồng ý và ám sát hụt ông này. Nhóm này được gọi OAS (organisation d’armée secrète) mà mình có quen vài ông bị De Gaulle bỏ tù, người nổi tiếng nhất là ông sĩ quan hải quân, được dựng phim “Le crabe tambour” do đạo diễn Pierre Schoendoerffer viết và thực hiện, do Jacques Périn đóng vai chính.
Mình có gặp và ăn cơm với ông này vài lần tại Paris khi ông ta lên có việc. Sau này có ghé nhà ông ta chơi vài ngày ở Nimes. Ông ta chở mình đi vẽ Pont du Gard của La-mã, và giới thiệu cháu ông ta ở Ma-roc để viếng thăm khi sang Ma-rốc. Ở Paris, mình có gặp và ăn cơm với ông tướng Bigeard, bác sĩ Grovin, 2 người có mặt tại trận Điện Biên Phủ, tướng RaoulSalan,...được họ kể về lịch sử của thời họ ở Việt Nam và Algerie. Do đó khi cuốn phim Le Crabe Tambour được trình chiếu thì mình biết các nhân vật trong phim. Vui.
Thời sinh viên, hai bản nhạc mình gối đầu giường là “Adieu mon pays “ của ông này và “Sàigòn niềm nhớ không tên” do Khánh Ly trình bày. Sau này nghe riết mình sợ vì nhớ nhà, nhất là mấy năm đầu, mất liên lạc với gia đình, chẳng muốn học hành hay làm gì cả nên ngưng, cất dấu ở đâu.
Ông “le crabe tambour” nói với mình là nên tránh xa, đám bạn mày quen vì cứ xúm nhau lại thì cứ kể chuyện Việt Nam, buồn, không thiết học hành, cứ nhậu cho quên đời, quên buồn. Từ đó mình ít giao tiếp với người Việt đến khi tốt nghiệp. Nhìn lại thì nghe lời ông ta là điều đúng, vì các bạn mít dạo ấy, sau này gặp lại, ít ai ra trường lắm, bỏ học đi làm hết. Gặp họ là cứ nói làm kháng chiến đâu đó rồi nhậu.
Giọng ông Enrico Macias là giọng ả rập, ông ta hát rất có hồn. Nhạc ông ta được khán giả ở các xứ ả-rập ưa chuộng nhất là Algerie, quê hương của ông. Các xứ hồi giáo như Thổ-nhỉ-kỳ rất mê nhạc của ông vì có âm hưởng nhạc trung đông. Khi bỏ nước Pháp đi kiếm cơm ở các xứ khác thì mình quên ông này đến khi YouTube xuất hiện thì mò kiếm các bài hát của ông .
Sau này lấy vợ, mình thích nhất bài hát “pour toutes ces raisons, je t’aime », được sáng tác khi vợ ông ta qua đời. Các ca từ được sử dụng rất chân thành, khi kể lại cuộc đời, thời gian sống bên vợ ông ta. Trong một buổi trình diễn trên đài truyền hình, ông ta kể bà vợ bị đau hồi còn trẻ lúc mới lấy ông ta. Lâu quá mình không nhớ bệnh gì.
Mình thích quá nên có lần sinh nhật mụ vợ, mình làm cuốn video, để gửi nhắn vợ tâm trạng của mình qua những ca từ mộc mạc của bài hát nhưng đồng chí gái không hiểu tiếng tây nên Chán Mớ Đời.
Bài hát nói lên tình cảm chân thành, cảm ơn người vợ, đã sinh ra 2 người con, sát cánh bên nhau trong thời gian hai người xa quê hương, cùng một lứa bên trời lận đận. Bài hát đã nói lên những gì mình cảm nhận về đồng chí gái. Bao nhiêu năm đợi chờ, để rồi đón nhận được mối tình hữu nghị của vợ.
Paroles "Pour toutes ces raisons je t'aime"
Toi tu m'as donné ton sourire de femmeTes larmes sucrées que je n'oublie pas
Avec toi j'ai eu des années lumière
Des châteaux de cartes et des feux de bois
Pour toutes ces raisons, je t'aime
Les nuits de l'exil, on était ensemble
Mon fils et ma fille, ils sont bien de toi
Tu es comme moi et je te ressemble
Je suis orphelin quand tu n'es pas la
Pour toutes ces raisons, je t'aime
Je n'ai pas de médaille, je suis venu comme ça
Je suis un homme un fou d'amour, un fou de toi
J'ai passé ma vie, ma vie à t'attendre
Mais j'ai gagné l'amour de toi
Les bouquets de fleurs semblent dérisoires
Je ne chante plus dès que tu t'en vas
Tu connais par cœur ma vie, mon, histoire
Mes chansons d'amour parlent encore de toi
Pour toutes ces raisons; je t'aime
Je n'ai pas de médaille, je suis venu comme ça
Je suis un homme un fou d'amour, un fou de toi
J'ai passé ma vie, ma vie à t'attendre
Mais j'ai gagné l'amour de toi
Pour toutes ces raisons, je t'aime
Hôm trước, có chị bạn gửi bài hát tây, tặng mình, mình gửi lại bài này khiến ông chồng chị ta nhảy vào kêu hay quá, nên tải về đây cho các bác nghe.
Nguyễn Hoàng Sơn
