Trở lại căn phòng xưa ở Paris

 Trở lại căn phòng cũ

Hôm nay lấy xe lửa TGV từ Lyon đến Paris mất chưa đến 2 tiếng đồng hồ. Cô em đón ở ga de Lyon, nay chả có đèn vàng gì cả, như thời xưa mà chỉ toàn là LED. Ông Xung Trầm Tưởng mà trở lại Paris chắc sẽ làm thơ ga Lyon đèn Lờ e đờ. Hai anh em lấy xe điện ngầm về nhà rồi hẹn với cô tàu chăm sóc bà mẹ nuôi chiều ghé lại ăn goûter. 

Phòng mình ở trên gần nóc nhà. Mỗi đi lên ít nhất hai lần. Sáng đi xuống chạy bộ rồi chiều đi học về. Nhiều khi quên đồ. Tầng ở lầu 7, không có thang máy

Cô tàu này cũng tội, du học sinh từ Trung Cộng, học xong không thích về sống với Tập Đồng chí nên ở lại chui. Kiếm việc khó khăn nên đi giữ bà mẹ nuôi mình bán thời gian. Mấy đứa con ở tỉnh khác, lấy xe lửa cứ thay phiên nhau mỗi tuần đến chăm sóc, ngủ qua đêm với  bà mẹ nuôi. Khi nào bận thì chúng nhờ cô người Tàu thế và trả tiền. Cô này đi làm được trả lương và bảo hiểm an sinh xã hội để hy vọng được giấy tờ ở lại. Cho thấy tàu hay ta đều muốn ra đi hết, chả ai thích sống trong chế độ cộng sản. Cô này du học sinh là phải có tiền mới đi nhưng chắc bị Tây hủ hoá trở thành phản động. Không chịu về nước, quê hương không còn là chùm khế ngọt. 

Cửa ra vô vẫn như xưa chỉ khác là muốn vào ngày nay phải có mật mã hay gọi chủ nhà bấm cửa mở

Cho thấy bà mẹ nuôi rất tốt có phúc nên về già được con cái chăm sóc chớ thường con cháu bỏ vào viện dưỡng lão. Bà ta ngạc nhiên khi thấy mình xuất hiện, nay không thấy rõ cũng như tai bắt đầu có vấn đề. Bà ta nhắc lại là cuộc sống không phải chỉ có tiền mà cần những thứ khác để được hạnh phúc. Lòng biết ơn là trí nhớ của con tim. 

Bà ta chỉ cái bàn ăn mà khi xưa, trời lạnh bà ta kêu mình trên lầu xuống vẽ trên bàn. Bà ta kể là khi xưa, dây cầu chì trên phòng mình chỉ để được một lò sưởi rất nhỏ nên sưởi không được căn phòng. Mùa đông thì ở dưới mái nhà lạnh cũng như mùa hè thì nóng như Paris. Nên năm cuối cùng khi mình làm luận án ra trường, cuối tuần, trường đóng cửa nên bà ta kêu mình xuống nhà vẽ đến 2,3 giờ sáng mới leo lên phòng ngủ. Thật ra bà ta cho ở miễn phí nên mình không sử dụng lò sưởi sợ tốn tiền bà ta. 

Sau này khi cái chaudière của căn hộ bà ta hư nên mới sửa thêm cầu chì cho căn phòng của mình để có thể gắn cái lò sưởi điện lớn hơn. Lúc đó mình đã đi Thụy Sĩ, em trai mình vượt biên sang bên pháp được nâng cấp mùa đông không lạnh lắm. Bà ta chỉ mình cái lò sưởi điện trong phòng mình nay được dùng trong căn hộ bà ta. Khiến bao nhiêu ký ức tuôn về một thời sinh viên tỵ nạn. 

Cô em mang bánh ma cà rồng đến có loại sô cô la nên bà ta ăn ngay. Bánh ma-cà-rồng bên tây nhỏ hơn và ngon cực đỉnh.  Bà ta và gia đình mê sô cô la lắm. Khi mình ở Thụy sĩ về Paris thăm mấy người em và gia đình bà ta là mua sô cô la. Bà ta nhắc là mình gọi  gia đình bà ta là chocolatistes, chả biết sao mình lại chế danh từ tiếng Tây dù đã dốt. Mình cười khi nghe bà ta nhắc lại chuyện xưa. 

Đi rồi mới thấy bánh chocolate nếu không mình đã mua cho bà ta ăn cho đã . Chắc trước khi đi mình sẽ ghé lại mua cho bà ta ăn. 

Mình không nhớ khi xưa có tiệm bánh Le Nôtre ở trên đường này

Đúng là Tây có cái bánh mà họ trưng bày quá thẩm mỹ 

Bà ta hỏi đi bộ hành hương ở đâu rồi mình nói hy vọng mỗi năm đi bộ cho tới năm 90 tuổi. Bà ta kêu 90 tuổi đối với  bà là tuổi trẻ vì khi bà ta 90 tuổi vẫn có thể nấu ăn đi chợ, khỏe mạnh như bà đầm. Chỉ có năm ngoái mình về thì bà ta yếu thôi chớ trước đây rất khỏe mạnh. Nay đi được vài bước cần cái gậy và tay kia cần người dìu dắt ở cánh tay. Ngồi nói chuyện được 10 phút thì bà ta mệt nên xin phép ngồi lại chỗ mà bà ta thường Đọc sách. Nay thì hết rồi. 

Nhớ khi xưa mỗi lần bà ta gặp mình là hai vợ chồng đưa báo hay sách họ đọc xong cho mình đọc. Mình nhiễm tính đọc sách báo là bị dính bệnh này từ hai vợ chồng nhất là ông chồng. Ăn xong thì bà ta lấy đồ đan len ra đan cho con còn ông chồng thì đọc báo hay sách. Họ cứ đưa sách đã đọc cho mình. Đọc riết tờ báo La Croix nên mình trở thành bảo thủ. 

Khi cô cháu quen mình, hỏi bà ta có phòng ô sin cho mình mướn. Bà dọn căn phòng dùng làm nhà kho trên lầu chót để cho mình mướn 100 quan pháp một tháng. Mấy gia đình khác trong chung cư có người giúp việc nên họ để người ô sin ở trên lầu. Còn gia đình bà ta thì không có ô sin nên làm kho chứa đồ. Hôm qua quên hỏi vì khi xưa đối diện phòng mình có một bà người Tây Ban Nha. Một hôm bà ta thấy mình giặt áo quần ngoài hành lang mà trời lạnh, nước buốt giá tay nên bà ta kêu để bà ta giặt cho nên từ đó bà lấy áo quần dơ của mình đem xuống nhà chủ có máy giặt cho mình. Mình muốn Tìm bà này lại để cảm ơn. Vì lúc mình đi làm ở Thụy Sĩ thì không gặp bà ta để chào. Sau này có hỏi thì nghe  nói bà ta về hưu về Tây Ban Nha. 

Mỗi tháng mình ghé lại trả tiền nhà thì sau 3 tháng thì bà ta kêu thôi khỏi trả tiền nhà từ đó rồi mỗi lần nhà có tiệc như giáng sinh, bà ta kêu mình xuống. Sau này em mình vượt biển sang đảo thì ông bà đứng ra bảo lãnh đem qua pháp. Cô em mình thì ông bà cho ở trong nhà của ông bà để bà ta dạy cách sống ở tây ra sao đi chợ búa này nọ mấy tháng trời. Sau đó có ông bà nội người bạn học có phòng ô sin nên cho cô em ở nên dọn ra đi học lại rồi đi làm. 

Ra về hai anh em đi lại căn nhà cũ khi xưa ở, chụp vài tấm ảnh để nhớ lại tuổi thanh xuân mới sang Tây. Ông bà ta sau khi mấy đứa con thành gia thất thì dọn về căn hộ nhỏ hơn cho hai vợ chồng cũng ở Neuilly-sur-Seine. Bà ta 100 tuổi mà vẫn nhớ tên mụ vợ mình, nói rõ rằng Trin không có h. Đầu óc minh mẫn thiệt. Gặp mặt có ba lần. Nay có 5 con, 14 cháu và 21 chắt. 

sau đó đi dọc đường về phía La defense mà khi xưa mình hay đi vào mùa xuân ra sông Seine vẽ. Nay chỗ này đầy các Tòa nhà cao ốc tấp nập dân chúng. Lấy xe điện về nhà. 

Không Biết lần sau trở lại Paris có còn gặp lại bà mẹ nuôi hay không nhưng kỷ niệm về gia đinh này nhất là sự giúp Đỡ của họ giúp mình vượt qua những gian khó trong thời gian Mất liên lạc với gia đình đến 3 năm sau 75. Không có gia đình này chắc mình khó được như ngày nay. Hay học thành tài vì có thể bỏ học đi làm vớ vẩn kiếm tiền nuôi thân. 

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Chuyến xe đò chiều mưa

 Chuyến xe đò 131

Mình có duyên đi chuyến xe đò 131 này. Hôm đi bộ từ San Gimignano đến Monteriggioni thì khám phá mình đi quá đà, gấp đôi con đường cần đi, đã đi luôn chuyến đi cho ngày mai, phải quay ngược lại. Tính xem khách sạn có chỗ thì khỏi phải về. Nhưng nhớ sực là không có chỗ nên công ty phải giữ phòng cho mình giữa đường nên đành châu về hiệp phố thôi. Mấy chỗ này nhỏ nên khó có phòng vì chỉ lác đác vài nhà nghỉ nhỏ. 

Mỏi giò nên hỏi vòng vòng tìm đường đến trạm xe đò 131 liên tỉnh từ Siena đến Firenze. Hồi nãy đi lên đồi nay phải xuống lại. Trời mưa lại đi xuống tìm đường về khách sạn. 

Hóa ra có chuyến xe đò 131 từ Siena ghé lại Monteriggioni rồi ngưng lại Colle Val D’Elsa trước khi đến Firenze. Sáng hôm sau mình lại lấy chuyến xe đò 131 này khởi hành từ Firenze đậu lại Colle Val D’Elsa để đưa mình lại bến xe cũ chiều qua. Cũng may là hôm qua đi không gặp mưa còn hôm nay lấy xe đò đi thì mưa như điên. 

Mai mình sẽ đi Firenze nên tìm trên ứng dụng Rome2Rio thì có 3 cách đi: xe lửa, FlixBus hay Itabus nên hỏi tiếp tân cách nào đi từ khách sạn ra nhà ga để lấy xe buýt thì ông ta kêu không nên đi FlixBus mà kêu đi xe đò chuyến 131R. Lại thấy hình ảnh của chuyến đi lộn khách sạn vào lúc 5 giờ chiều nay gió đông. Thế là chuyến đi này có duyên với chuyến xe đò liên tỉnh Toscana 131. Đi là 131 còn về là 131R. Cho thấy ứng dụng không bằng hỏi thổ công. 

Từ khách sạn bò đến bến xe đò có mấy trăm thước. Độ 200. Rồi lên xe đi như mấy lần trước, được dịp ghé qua lại con đường mình đã đi qua rồi khi trời tối, nay đi lại. Tới nơi sớm nên để hành lý ở khách sạn rồi đi vòng vòng. Firenze thì mình đã đến 4 lần rồi nên chắc chả có gì lạ. Lại đi vòng vòng 10 dặm cho quen chân vì sau đó lại lên đường hành hương. Điểm lạ đi quen rồi mỗi ngày không đi được 10 dặm thấy khó chịu ở chân. 

Dạo này thấy chân cẳng không còn chất béo nữa. Dù mình ăn cũng nhiều. Hôm trước lấy hai trái táo của khách sạn nói để ăn khi đợi ăn cơm chiều vì bên này 7 giờ tối tiệm ăn mới mở cửa nhưng quên đến khi muốn ăn thì chúng bị hư cho thấy không được ngâm thuốc bảo quản như ở Hoa Kỳ vì hai tuần sau vẫn còn ăn được. Nên sáng nay ăn chuối kiwi và táo ngay. 

Sáng nay ra bến xe đò đợi chuyến 11:10 nhưng có chuyến 10:40 nên leo lên cho chắc ăn dù chạy chậm vì phải ngừng nhiều trạm. Giá 9,50 Euro. Rẻ hơn FlixBus. Mà lại gần khách sạn. 

Đến Firenze thì kéo Vali đi bộ độ 1 cây số đến khách sạn để hành lý đó rồi đi ăn. Ăn xong đi vòng vòng thấy nay họ chặt tiền để vào xem cái dome vòm của Brunoleschi khi xưa không trả tiền nay họ chặt 30 Euro. Thiên hạ làm đuôi, xếp hàng để vô cả mấy tiếng đồng hồ trong khi mình khi xưa vào đây chả tốn tiền, lác đác vài du khách. Họ cho biết là mỗi năm có đến trên 13 triệu du khách đến thành phố này. Xem như 1 triệu mỗi tháng. 

Nông dân ngu lâu dốt bền như mình đi ngang thành phố phải ngủ lại thấy tên thành phố ngày mà đến mà sao đã đến. Chụp hình kỷ niệm rồi đi tiếp đến chặng cho ngày mai tổng cộng 38 km. 

Mình đến Firenze nhiều lần nên không còn rung động như lần đầu. Đi vòng vòng chỉ thấy toàn là du khách. Đa số xung quanh chiếc cầu cũ ( cỗ kiều) và thánh đường. Ngày nay thấy nguy nga vậy chớ khi xưa chỉ làm bằng gạch. Mình có tấm ảnh trước đây. Sau này có tiền giáo phận mới bỏ tiền lát đá cẩm thạch trên tường, màu mè như ngày nay. 

Khi xưa mình đi Ý Đại Lợi bằng xe đò cũng nhiều vì rẻ. Nhớ năm 1981 khi mình sang Ý Đại Lợi làm việc mấy tháng vì đã đủ điểm cho các khóa học. Nay chỉ cần làm luận án ra trường nên buồn đời hỏi bạn bè thì họ giới thiệu cho một người chị họ rồi từ đó dẫn đến giáo sư Ana của Đại học bách khoa Torino. Rồi Đi làm 5 tháng rồi chạy đi vòng vòng xứ Ý Đại Lợi từ Bắc chí nam suốt 3 tháng hè rồi về lại Paris. 

Đi xe buýt ở Ý Đại Lợi thì có thể lên lỏi vào các các làng mạc nhỏ vì xe lửa chỉ đến những thành phố lớn rồi đi xe đò về các làng. Như trường hợp ở làng Chiusi Della Vierna nơi mình dừng chuyến đi bộ. Muốn lấy xe lửa phải đi xe buýt đến thành phố nhỏ Arezzo, lấy xe lửa đến Firenze rồi đi đâu thì đi. Xe buýt có hai chuyến một ngày 6 giờ sáng và 5 giờ chiều nên mình mướn xe chở thẳng ra Firenze. Mất hai tiếng còn đi xe buýt rồi xe lửa mất 6 tiếng. 

Đi xe đò mình có một kỷ niệm ở Ý Đại Lợi rất vui. Sô là khi xưa ở vùng Sicilia ít phát triển nên xe lửa ít thêm đồi núi nhiều nên phải đi xe đò nhiều. Có lần mình lên xe đò ngồi buồn đời mình vẽ ông lơ xe đò và tài xế. Thế là họ đòi mua, trả giá được miễn vé xe đò. 

Lý do đi quá Giang xe và xe đò là năm đó. Khi mình vừa rời thành phố Bologna bằng xe lửa thì hôm sau khủng bố đánh bom trạm xe lửa này nên sợ quá phải đi quá Giang và xe đò. 

Khi xưa lên xe lửa sợ không biết có bị đánh bom này thì không có cảm giác này. Chỉ lo đình công. 

Xe đò ý ngày nay rất tối tân, mua vé bằng thẻ, không còn lơ xe đò để bán vé. Lên chỗ tài xế bên cạnh có cái hộp đưa điện thoại ra xẹt một cái là xong. Vấn đề là chả biết giá tiền bao nhiêu. 

Ai đi chơi thì nên lấy xe đò một lần cho biết. Ở vùng Toscana thì chuyến xe đò từ Firenze và Siena có 2 chuyến mỗi giờ. Có thể viếng các thành phố xung quanh như San Gimignano, Montserragioni, rất đẹp. Sáng đi chiều về khỏi mất công đổi khách sạn. Tốt nhất ở Siena vì rẻ hơn Firenze.

Sau này có. Dịp trở lại với vợ con mình sẽ mướn xe vespa chạy mấy đường nhỏ viếng các thành phố này vì xe hơi là ngọng không có chỗ đậu xe. 

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nhà 

Thăm viếng 2 với Thổ công Lyon

 Sáng như hẹn ra đứng đợi anh ta lái xe tới đón vì phải đi xa vào buổi chiều. Anh ta chở lên đồi để viếng nhà thờ Fourviere, thờ đức mẹ vì nghe kể khi xưa thành phố này bị nạn dịch nên dân tình mới cầu nguyện đức mẹ và như phép lạ, thành phố ngưng bị dịch nên người ta xây một nhà thờ để tạ ơn  sau đó người ta quyên thêm tiền để xây lớn hơn. Thấy có các giáo xứ ở Trung Hoa! Phi luật Tân, … cúng tiền nên có một chỗ để thờ Phượng Đức mẹ tàu , Đức mẹ phi luật Tân, Đức mẹ phi châu nhưng không thấy Đức mẹ người Việt  chắc không đóng góp. 

Nhà thờ Đức mẹ Fourviere

Bên trong lần đầu tiên thấy tượng Đức mẹ thay vì chúa Giê su ở chính 

Ngôi nhà thờ mới được xây dựng rất đẹp, các mosaique trên tường tương tự như các nhà thờ cơ đốc giáo. Đẹp bình dị, không rườm rà lắm. Ở ngoài có những bức tượng chưa được thành hình hết vì tác giả qua đời sớm nên họ để vậy không tiếp tục. Mình đoán chắc hết tiền vì thường các ông điêu khắc gia có đệ tử làm. 

Nhà thờ đầu tiên sau họ xây thêm bên cạnh to đùng

Muốn cúng dường thì cứ đưa thẻ ra. Khỏe re để thắp nến. 

Sau khi đi bộ tà tà trong khu phố cổ trên đồi, tương tự thành phố Lausanne, Thụy Sĩ nhưng dơ không có sạch như bên Thụy sĩ. Rất đẹp và dễ thương. Sau đó cả hai chạy vào ăn cơm. Sau đó lấy xe anh ta chở mình đến cái làng Perouges cách Lyon 30 cây số. Nghe kể là khi xưa thiên hạ trong làng bỏ đi hết nên người ta tính đập bỏ nhưng có ai đó trong thành phố Lyon đề suất một kiến nghị mua lại rẻ rồi cho trùng tu để giữ gìn bản sắc dân tộc vùng miền. Nay họ cho trùng tu, viếng thăm thì miễn phí nhưng trả tiền đậu xe khẩm. Bò lại đây mua miếng đất ngoài làng rồi tạo dựng bãi đậu xe là hốt bạc. 

Mò thêm tin tức thì được biết làng Pérouges được xây dựng từ thế kỷ 14-15, từng là trung tâm dệt may và thương mại trên tuyến đường Lyon-Genève. Đến thế kỷ 19, làng bị suy tàn (dân số giảm từ 1.500 xuống còn 90 người) do đường sá thay đổi, người ta di chuyển bằng xe lửa hay xe hơi thay vì bằng tàu như xưa. 

Năm 1911, một nhóm nghệ sĩ và chính quyền Lyon (dẫn đầu bởi thị trưởng Édouard Herriot) đã cứu làng khỏi phá hủy, khôi phục từng ngôi nhà. Ngày nay, với chỉ khoảng 100 cư dân, Pérouges là di tích sống động, từng xuất hiện trong phim như Ba Chàng Ngự Lâm (1973)  mình có đi ngang chỗ này nhưng không vô được. Nghe nói các phim cổ xưa đều bò đến đây để quay ngoại cảnh các nhà cổ xưa  

Cây này được trồng từ khi cách mạng thành công năm 1789 giữa làng  này họ phải chống cây để mấy nhánh cây không gãy  

Nếu quan sát chúng ta thấy đường dốc được lót bằng đá  giữa đường thấp hơn phía nhà để nước chảy từ tường nhà ra đường  các viên sỏi nhỏ lớn giúp làm chậm nước mưa hay khi tuyết tan, tránh lụt lội cho làng  

Đường khi xưa họ lót đá nên bác nào đến đây không nên mang giày cao gót cũng như trong phố cổ của Lyon. Qua cái làng này mình có thể mường tượng  được cuộc sống khi xưa trong các làng mạc của người Pháp vào thời trung cổ. 

Sau đó lái xe về Lyon anh ta thả mình xuống gần khách sạn và chia tay. Kỳ này có duyên gặp anh ta là thổ công ở vùng này nên dẫn viếng thăm nhiều chỗ vì nếu đến không biết gì phải đọc sách và mất thời gian để mò đến các điểm quan trọng nhất là viếng các hẻm xưa cổ mà đi ngang không biết vì có cửa đóng. Anh ta chở ngang campus đại học Lyon rất có tiếng tại Âu châu, nhà thương khi xưa, sau này họ dời ra ngoại ô và biến thành khách sạn Intercontinental khá dễ thương. 

Cánh cửa cổng mấy trăm năm còn lại, bằng gỗ

Theo kể là khi xưa dân tỉnh ở trong hẻm nên khi họ nổi loạn chống áp bức thì lính triều đình phái đến vào trong mấy chỗ này là bị giết nên không dẹp loạn được. Tương tự khi xưa ở Paris khi cuộc cách mạng nổi dậy dân chúng trốn trong các hẻm này nên sau này họ dẹp hết để xây chung cư dễ bắt hơn. 

Các con hẻm nối liền từ đường này qua đường khác và các căn hộ trên lầu. Lính nhà cửa mà chui vô là bị đâm chém nên khó dẹp loạn. Độ 1.5 mét chiều ngang

Bây giờ thì có rào chớ khi xưa leo lên cầu thang để vào nhà, 3 ,4 tầng lầu. Đi nhanh quá nên không hiểu nhà vệ sinh ở đâu khi xưa. Ngày nay thì họ đã làm trong các căn hộ. 

Mình rất thích thành phố Lyon nhẹ nhàng hơn Paris nên trong tương lại nếu có dịp sẽ dẫn đồng chí gái đến đây viếng tha hồ mà tỏa nắng. 

Đồng hồ mấy trăm năm vẫn chạy và chỉ ngày giờ khá đúng

Đồng hồ khi xưa to như vậy, ngày này đeo đồng hồ bé xíu và dẹp lép. 

Đường phố đi bộ được lót bằng đá

Thấy mấy bánh nổi tiếng của thành phố nhưng không mua

Đây khi xưa là nơi họ buôn bán nay là một nhà thờ Tin Lành

Ai có dịp ghé sang vùng này thì liên lạc với thổ công xứ này. Anh ta định cư tại đây từ năm 1977 đến nay nên rành các hang cùng ngõ hẻm của xứ này. Mình may mắn gặp anh ta nếu không phải mất cả tuần mới đi hết những điểm quan trọng của xứ này.  

Xem cái vòm của nhà thờ nhưng nếu xem kỹ hơn thì mấy cái tượng nhỏ đều bị ngắt cái đầu. Xem hình dưới. Lý do là khi xưa có sự bất hòa giữa công giáo và đạo Tin Lành nên họ đốt nhà thờ của nhau. Cuối cùng họ đột phá tư duy là đốt nhà thờ có thể cháy luôn nhà của họ nên chỉ bắt thang lên lấy búa đập bể đầu mấy thánh được điêu khắc. Chán Mớ Đời 

Ai buồn đời đọc về les Huguenots mà khi xưa ông Tây bắt học khiến mình Chán Mớ Đời đi Tây để hiểu sự tình. 

Cảm ơn ông thần thổ công đã bỏ hai ngày để đưa em đi viếng thành phố dễ thương này và thuyết minh lịch sử của các di tích lịch sử của vùng này. Có duyên sẽ gặp lại. 

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

thăm viếng với thổ công Lyon

Lâu lắm tình cờ đọc một bài của một ông thần đoán là ở thành phố Lyon, viết đi tìm viếng mộ hoàng hậu Nam Phương và vua Hàm Nghi. Rất chi tiết. Mình lại thích bà hoàng hậu cuối cùng của nhà Nguyễn này nên định bụng có dịp sẽ ghé qua Lyon để đi viếng. Năm ngoái tính đi nhưng nghe ông thần kể phải lái xe 50 km nên thôi. 

Năm nay thì còn ngày giờ sau chuyến đi bộ cho nó lành ở Ý Đại Lợi. Tính viếng Bảo Gia Lợi và Lỗ Mà Ni vì cũng gần nhưng xem lại máy bay thì mất 7 tiếng dù rất gần vì phải bay đổi nhiều chặng nên thôi. Ghé thăm vợ chồng anh bạn ở Torino rồi lấy xe lửa ghé Lyon, quê hương ẩm thực của Pháp quốc. 

Mình liên lạc ông thần ở Lyon thì may quá anh ta về hưu và không Đi nghỉ hè nên ra chương trình làm hướng dẫn viên cho mình. Qua mạng cũng làm quen nhiều người dễ thương chưa bao giờ thấy mặt tự nguyện làm hướng dẫn viên. Về Việt Nam cũng vậy, có nhiều người đọc bờ lốc mình nhắn tin gặp gỡ. Đúng là 5 châu bốn bể Anh em một nhà. Đi xa mà có thổ công thì tốt nhất như ở Torino có anh bạn dẫn đi mấy chỗ đẹp ở ngoại thành hay anh bạn ở Veneto cho xem những thành phố xung quanh quá đẹp mà du khách khó biết vì chỉ đến venise. 

Anh ta lên chương trình như sau:”Tui đề nghị với anh 2 ngày ở Lyon như thế này :

- Thứ năm 9/10 tới Lyon Part Dieu lúc 11:30. Từ “Quai” xuống “gare” anh đi ra ngõ Vivier Merle (hướng Centre Commercial Westfield La Part Dieu). Khi ra khỏi nhà ga, anh quẹo trái đi theo đường Vivier Merle khoảng 3 phút là tới Pullman.

- Tới Pullman anh nhận phòng và có thể ăn trưa ở đó (nghe nói họ nấu ngon).

- Khoảng từ 14:00 đến 14:30 tui sẽ đến Pullman gặp anh. 

- Sau đó mình sẽ đi Bus đi vô centre ville, đi xem Musée des beaux-arts (khoảng 2 tiếng), place des Terreaux, rue de la République (rue piétonne), place Bellecour. Sau đó đón Métro trở về ks, chia tay.

- Thứ sáu 10/10, khoảng 9:30 tui đến đón anh ở ks để đi xem Notre Dame de Fourvière, le Vieux Lyon. Ăn trưa xong mình đi tới làng Pérouges classé des plus beaux de France. Viếng xong trở về ks mình chia tay. Sau đó anh có thể đi bộ 3 phút qua Centre Commerciale Westfield để đi shopping chút đỉnh và ăn tối trong đó luôn.

Anh thấy chương trình như vậy được không ?” Mình thì nhất trí ngay, chỉ có vụ viếng viện bảo tàng thì khỏi vì nông dân ngu lâu dốt bền như mình thấy cũng chả có gì. Đi vòng vòng ngoài trời ngắm thiên hạ vui hơn. 

Đi xe lửa cao tốc nên sau 4 tiếng đã đến Lyon. Mình mướn khách sạn ngay bên cạnh nhà ga để dễ di chuyển vì mình lấy xe lửa tgv đi Paris có hai tiếng vào sáng sớm. Thường khi xưa ở Âu châu xung quanh nhà ga là không an ninh nhưng nay thì bên cạnh nhà ga toàn là phố xá mới và đẹp. 

Họ chưa cho lấy phòng nên mình đi vòng vòng thấy có nhà hàng, có cặp Tây đầm già đứng xem thực đơn rồi đi vào nên đi theo. Đúng 12:00 giờ nên họ bắt đầu cho thực khách vào. Ngồi buồn đời thấy cuốn sổ tay trên bàn mới khám phá ra một chi nhánh của ông đầu bếp danh tiếng người Pháp tên Paul Bocuse. Ông ta chết rồi, nghe nói chắc gia đình cũng không còn phần hùn nhiều trong tập đoàn này nhưng rất ngon. Đáng ở lại Lyon để ăn vì giá thì phân nữa Ritz Carlton ở Cali mà lại ngon gấp bội. Phục vụ viên bận đồ vứt thắt cà ra vát sang như tây. 

Ăn xong lại bò về khách sạn ngồi đợi ông thần Lyon đến vì chả biết mặt ất giáp ra sao. Thấy anh chàng đi vào thì đoán nên tới chào. Anh ta dẫn ra lấy xe buýt. Thấy dân Tây vẫn không thay đổi, vẫn dành nhau khi lên xe không thứ tự như xưa, nhất là giới trẻ. Được cái là ghế đều dành cho phụ nữ ngồi. Mình không thấy thằng Tây nào dành chỗ của phụ nữ. 

Trường học trung học nổi tiếng nhưng chụp vì kiến trúc đẹp

Nguyên Đinh cơ này được vẽ tường. Chả thấy cửa số đâu. Cũng có thể cửa sổ được sơn như xe buýt   Trong nhìn ra thấy nhưng ngoài nhìn vào thì mù. 

Hẻm thương mại như ở Paris

3 tiệm sát nhau đều là Mỹ 

Quảng trường có đồ che nắng để hè thiên hạ ra ngồi chơi đọc sách 

Xe chạy qua hai chiếc cầu, một qua sông Rhone và một sông Saone. Hai con sông này giao thoa tạo thành một ốc đảo. Nghe kể mấy chiếc cầu này khi quân Đức rút lui thì họ đánh sập hết khác với chiếc cầu cũ ở Florence thì tên chỉ huy Đức mến vẻ đẹp của chiếc cầu cũ kỹ nên ra lệnh không đánh sập, nay người ta ghi ơn ông ta, có gắn bảng nơi cầu ghi ơn kẻ thù. Chỉ thấy khi con người có văn hóa, có chút suy nghĩ sẽ không đập phá quá khứ, những gì cha ông đã xây dựng để lại hay chế độ cũ. Tôn trọng lịch sử và văn hóa. 

Sau đó anh ta kêu xuống xe buýt rồi thả bộ đi viếng phố cỗ. Rất đẹp. Anh ta giải thích là ông thị trưởng thuộc dạng écolo nên cấm xe cộ vào thành phố nên phố xá ít người đi mua sắm. Đi chơi thì sướng vì rộng rãi nhưng phố xá đóng cửa nhất là 3,4 giờ chiều vì người có tiền đi mua sắm cần xe hơi chạy vào trung tâm rồi bỏ lên xe. Không lẽ chạy xe đạp vào thành phố thì còn sức đâu mà bát phố với mua sắm. Mùa này hết du khách rồi nên có thể ngắm dân sở tại sinh hoạt. 

Mình để ý là các chi nhánh tiệm ăn hay uống của Hoa Kỳ rất nhiều so với thời mình ở pháp. Vào các trung tâm mua sắm cũng vậy. 

Đi qua công trường Terreaux (đất bùn) có viện bảo tàng mỹ thuật anh bạn hỏi có muốn vô xem không. Mất độ 2 tiếng nên mình nói thôi. Để thời gian đi vòng vòng thú hơn là xem mấy bức tranh chả hiểu gì cả. Chỗ này có bể nước do điêu khắc gia Frédérique Bartholdi thực hiện. Ông thần này nổi tiếng vì thực hiện tượng nữ thần tự do ở New York. Nghe kể là Năm 1857, thành phố Paris mở cuộc thi thiết kế đài phun nước cho Place des Terreaux ở Bordeaux. Frédéric Auguste Bartholdi, khi đó 23 tuổi, thắng cuộc thi với tác phẩm Fontaine de la Garonne, tượng trưng cho sông Garonne và bốn nhánh của nó (Dordogne, Tarn, Lot, Ariège) chảy ra Đại Tây Dương, được thể hiện qua hình ảnh một phụ nữ dẫn dắt cỗ xe ngựa. Tuy nhiên, thành phố Bordeaux xù, từ chối công trình vì chi phí cao (300.000 franc). 

Thế là ông Thị trưởng Lyon, Antoine Gailleton, quyết định mua đài phun nước này để đặt tại Place des Terreaux nhằm nâng tầm thẩm mỹ cho thành phố. Công trình được hoàn thiện năm 1892, đúc bởi xưởng Gaget, Gauthier & Cie (cũng đúc Tượng Nữ thần Tự do). Bể nước nặng 21 tấn, cao 15 mét, với bể chính chứa 70.000 lít nước, được bơm tuần hoàn. 

Lúc đầu đài phun nước này được đặt ở giữa quảng trường nhưng sau họ xây hầm đậu xe ở dưới quảng trường nên phải dời vào một khúc để khỏi bị xụp hầm. Nghe nói trùng tu mất mấy triệu Euro. 

Đi vòng vòng mình cảm thấy thích không gian của thành phố này, màu mè như vùng Toscana của Firenze khác với paris. Sau đó cả hai ghé tiệm uống nước và đi tè cho thoải mái. Sau đó lấy métro về lại khách sạn. Chia tay hẹn gặp lại ngày mai đi ngoại thành. (Còn tiếp)

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn