Các cuộc đánh cắp viện bảo tàng Louvre

 Các cuộc đánh cắp tranh và nữ trang tại viện bảo tàng Louvre


Mình về lại nhà thì sáng hôm sau mở tin tức thì được biết có cuộc đánh cắp vật trưng bầy tại viện bảo tàng Louvre ở Paris. May quá nếu không ở quan thuế chắc sẽ bị xét hành lý nhiều. Khiến du khách đã mua vé trước không được vào vì họ phải điều tra. Ngày nay ai muốn viếng viện bảo tàng, hay nhà thờ danh tiếng, cách tốt nhất là trả thêm tiền để mua vé trước. Ở Florence, mình thấy du khách xếp hàng mấy tiếng đồng hồ để vào thánh đường của thành phố, không phải để cầu nguyện mà phải trả 30 Euro để chiêm ngưỡng nghệ thuật. Khi xưa nhà thờ mướn các nghệ nhân vẽ hay điêu khắc các tượng trong thánh kinh để đề cao thiên chúa nhưng ngày nay, người ta vào nhà thờ không để tôn vinh thiên chúa mà tôn vinh các nghệ nhân. Chán Mớ Đời 

Phòng triển lãm Appollo nơi trưng bày các nữ trang bị đánh cắp



Theo tin tức thì nhóm ăn cắp nữ trang của dòng họ Bonaparte (hoàng đế Nã Phá Luân), chỉ mất có 4 phút để đánh cặp rồi chuồng đi bằng xe gắn máy. Mình đi ngoài đường ở Paris thấy đầy camera an ninh khắp nơi mà mấy ông Tây coi về an ninh chắc đang ăn cơm nên quên để ý trên màn hình. Một trong những nữ trang có một sâu chuỗi của vợ thứ 2 của ông hoàng đế nướng hơn 2 triệu lính, được ca tụng là một hoàng đế vĩ đại, mà đến ngày nay, nhiều người Pháp vẫn định ninh là ông ta đã thắng trận Waterloo, ở Bỉ.


Rất tiếc mình không ở pháp để nghe người Pháp chửi thề và tự hỏi làm sao các tên bịt mặt này lại có thể ăn cắp ban ngày trong vòng 4 phút. Hệ thống báo động ở đâu. Mình đoán là có nhiều đồ quá nên chả có tiền để gắn báo động mỗi thứ.


Để giải thích những gì mình đã chứng kiến ở Paris khi đi thăm người quen. Ngoài cửa, có mật mã để bấm trước khi vào chung cư. Không có mật mã thì phải bấm hay gọi điện thoại người ở nhà, căn hộ để họ mở. Sau khi vào thì cửa đóng lại thì mới gọi để mở cửa tiếp theo.


Bên Tây khi xưa có một tên đạo chích danh tiếng mà mấy năm trước, có một phim bộ ra đời kể lại cuộc đời của hắn tên là Arsene Lupin. Nghe kể lại, mùa hè, tháng 8 thường thiên hạ đi nghỉ hè. Trong các chung cư sang trọng ở Paris đều có gác dan. Trong chung cư của mình có lần, một đám chở cái tủ đến, nói để giao cho một căn hộ đã đi nghỉ hè. Nên nhờ bà gác dan mở cửa căn hộ để họ khiêng cái tủ lên lầu vì thang máy quá nhỏ. Sau đó bà gác dan khoá cửa cẩn thận. Độ 1 tiếng sau, mấy tên này trở lại, kêu giao lộn địa chỉ nên phải lên khiêng cái tủ xuống lại. Khi gia đình này trở về sau 1 tháng nghỉ hè, phơi nắng thì thất kinh vì tiền bạc, đồ đạt quý giá không cánh mà bay. Hỏi bà gác dan thì được kể lại sự việc. Hóa ra là mấy tên ăn trộm, khiêng tủ vào căn hộ, có một tên nằm trong tủ. Khi bà gác dan khoá cửa thì hắn chui ra, và đi tìm kiếm vàng bạc nữ trang này nọ rồi chui vào tủ lại để đồng bọn khiêng ra xe lại.


Dạo mình ở pháp có vụ đào đường hầm để mở trộm lấy mấy két sắt trong ngân hàng. Sau này họ có đóng thành phim, mình có xem trước khi đi xứ khác.


Trở lại vụ đánh cắp nữ trang ở viện bảo tàng Louvre. Lâu đài Louvre được xây dựng từ thế kỷ 13 cho dòng họ vua, nói nôm na là hoàng cung. Gia đình vua ở khu vực được gọi là Palais Royal ngay đường Rivoli. Sau này, vua buồn đời xây điện Versailles để dời hoàng cung ra đó cho gần thiên nhiên hơn cho hợp với thời trang thời ấy, theo chủ nghĩa lãng mạn như ngày nay với chủ nghĩa Écolo, đi xe đạp để bảo vệ môi trường vì vườn Tuileries quá nhỏ bé và đầy cứt chó và phân người. Mình có kể vụ đi vệ sinh ở Pháp quốc thời gian đó trong hoàng cung. Thời đó chưa có nhà vệ sinh Decault nên mấy bà mấy ông đi dạo vườn thượng uyển Tuileries hay Versailles đều có mấy ông hầu, xách theo cái thùng để hốt cứt và được boa tiền. Từ đó người pháp có từ Pour Boire.


Buồn đời mấy ông Tây bà đầm, không biết gì làm nên đột phá tư duy, làm cách mạng, đem vua chúa ra chặt đầu. Chặt đầu không kịp nên họ chế ra máy chém đầu. Sau này bị sét rĩ nên họ đem qua Việt Nam, chém đầu mấy ông người Việt muốn bắt chước mấy ông Tây bà đầm làm cách mạng. Khi đám đông nổi dậy lật đổ chính thể phong kiến thì có nhiều người ái ngại là bọn dân ngu khu đen ăn trộm, ăn cắp đồ trong cung điện, lại mất công đem lên máy chém nên họ đột phá tư duy, kêu là của nhà nước, để cách mạng quản lý, không được đụng đến và biến điện Louvre thành viện bảo tàng. Dân ngu khu đen, nông dân như mình thì đâu biết gì là nghệ thuật, nhất là phải đóng tiền để vô xem nên chả ai vào ngoài đám thượng lưu, xúi nông dân như mình làm cách mạng. Từ đó viện bảo tàng Louvre ra đời cho đám nhà giàu, trưởng giả chiêm ngưỡng những gì chúng muốn có nhưng không được đụng vào vì các đồng chí sẽ kêu hủ hoá này nọ, lại cho đi tù. Như ông cựu tổng thống Sarkosy, nay được tống giam để làm gương. Ông ta tuyền bố vào tù đem theo cuốn kinh thánh để đọc.


Viện bảo tàng nhưng vẫn có những tên muốn sở hữu các hiện vật này nên kêu các tên đạo chích ăn cắp bán lại cho họ. Nên từ đó có nhiều vụ trộm cắp tranh hay nữ trang trong viện bảo tàng.


Mình nhớ khi xưa, mượn báo tuổi hoa của mấy cô hàng xóm đọc thì có kể vụ đánh cắp bức tranh Mona Lisa của nghệ nhân Leonardo Da Vinci. Tấm tranh này trước đây, chả ai thèm xem nhưng từ khi bị đánh cắp thì du khách vào viện bảo tàng, bắt buộc chen lấn đến xếp hàng để xem tấm tranh này. Cho thấy sự Hiếu kỳ quan trọng hơn là nghệ thuật. Ông Da Vinci này có vẽ nhiều tấm tranh nức nở nhưng ít ai xem, họ chỉ muốn xem La Jocombe, nổi tiếng vì bị đánh cắp chớ không vì nghệ thuật. Chán Mớ Đời 


Năm 1911, ngày 11 tháng 8, dạo đó dân Tây chưa được đi nghỉ hè vào tháng 8 nên trời nóng như điên và Paris không có máy điều hoà không khí. Tháng 7, tháng 8 là hai tháng nóng nhất nên người Pháp đi nghỉ hè, vì nóng quá chả làm việc gì được.


Dạo ấy tấm tranh này được treo ở Salon Carré, ông thần di dân gốc Ý Đại Lợi, tên Vincenzo Peruggia, từng làm việc ở viện bảo tàng, đóng khung cho các tấm tranh, bận bộ đồ nhân viên của viện bảo tàng rồi bước vào vô tư như người Hà Nội. Thường thì các tấm tranh được treo trên tường nhưng lâu lâu các bức tranh có thể được dời đi tạm thời để chụp hình hay trùng tu. Nên khi bức tranh biến mất, không ai để ý vì phòng triển lãm này trưng bày nhiều thứ ít ai biết. Dạo ấy chưa có 72 triệu du khách đến Paris như ngày nay nên chả có thằng Tây nào đi xem tranh, viện bảo tàng. 24 tiếng sau khi ông thần Peruggia bước ra khỏi viện bảo tàng với tấm tranh thì tình cờ một ông thần đến trùng tư một tấm tranh khác được treo trong phòng, mới khám phá ra bức tranh không cánh mà bay. Ông ta hỏi khắp nơi thì chả có thằng Tây nào biết sự việc. Nếu chả có ai đến trùng tu thì chắc chả ai biết bị mất. Mình đoán chắc cũng có nhiều tấm tranh bị mất cắp nhưng không ai biết.

Tòa xét xử ông ái quốc người Ý Đại Lợi, đánh cắp tranh La Jocombe
Khi xưa họ chưa có video nên phát hoạ lại sự đánh cắp. Ông thần Peruggia vào gỡ tấm tranh xuống , lấy cái khung ra đem vào một góc phòng rồi quay lại lấy tấm tranh, cuộn dưới bộ đồng phục rồi đi ra vô tư.


Cuộc truy lùng kẻ đạo chích rất sôi nổi, ngày nào báo chí cũng đăng tin giật gân, thậm chí họ hỏi thăm nghệ nhân Picasso, lúc ấy chưa nổi tiếng. Lý do là ông này có mua đồ ăn cắp của viện bảo tàng trước đây nên đã trao trả lại lại cho mấy ông Tây bà đầm nếu không bị đuổi về Tây ban nha. Hay bị tố liên quan đến vụ đánh cắp tranh Mona Lisa.


Hai năm sau, hết tiền , chưa có hưu trí nên ông Peruggia buồn đời mới hỏi một viện bảo tàng khác để bán thì bị tóm cổ. Hóa ra ông ta để bức tranh trong căn hộ của hộ tại Paris. Ra toà, ông ta kêu là đánh cắp bức tranh vì lòng ái quốc, đây là tài sản của Ý Đại Lợi, tương tự mấy người Việt sang Nhật Bản ăn cắp kêu là tài sản Việt Nam bị người Nhật đánh cắp của Việt Nam đem về nước.


Thật ra là tấm tranh này được nhà vua Francois Ier mua năm 1518, khi ông Da Vinci vẽ tại Pháp quốc. Và từ đó tấm tranh này được nổi tiếng mà du khách đến Paris phải mất cả ngày để vào viện bảo tàng để chụp hình với nàng La Jocombe. Mình có xem tấm này lần đầu tiên năm 1976 khi học trường Cao Đẳng Quốc Gia Mỹ Thuật Paris, vào cửa miễn phí vì có thẻ sinh viên trường Mỹ Thuật. Sau này đi chơi với mấy cô đầm cũng hay dẫn vào đây vì không có tiền uống cà phê hay ăn uống.



Khi Đức quốc xã chiếm đóng Paris thì họ cũng muốn vớt hết tranh ảnh của viện bảo tàng một mớ. Nghe nói có ông Tây đã chở đi thoát được 1,800 thùng đựng tranh hay tượng,… từ đó có nhiều vụ đánh cắp tranh hay nữ trang như năm 1976, khi mình ở Pháp, có vụ đánh cắp một cái gươm của ông vua Tây nào đó quên tên. Và cái gươm này chưa tìm lại được. Đâu năm 1990 có vụ đánh cắp tranh của Augustus Renoir và các nữ trang thời la mã. Năm 1995 có nhiều vụ đánh cắp nữa và năm 1998 có tấm tranh Camille Corot bị đánh cắp ban ngày rồi biến mất luôn.


Thật ra có nhiều tranh ảnh và nữ trang bị mất cắp nhưng chính quyền không nói. Nghe nói năm 2021 có một bộ áo giáp mà một gia đình quý tộc phải hoàn lại cho viện bảo tàng vì khi ông bố chết, mấy đứa con đem bán thì khám phá ra là của đánh cắp. Chán Mớ Đời 


Dạo này tin tức bên Tây hàng ngày chắc chỉ bàn đến vụ này để khỏi nói đến ông Sarkosy bị ở tù hay thiên hạ chửi ông Macron. Hay vụ chính phủ pháp chưa ra đời. Đó cũng là cái may chính trị của Pháp quốc.


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

đám tang văn hào Victor Hugo tại Paris

 Đám tang Văn hào Victor Hugo 


Kỳ này về Paris, đúng ngày nước pháp đem ông cựu bộ trưởng tư pháp Badinter vào Pantheon, nơi họ chôn các người có công với nước pháp. ông Napoleon đã nướng cả triệu lính pháp trên chiến trường để rồi thua thảm bại tại Nga và Bỉ quốc thì được chôn ở Hotel des Invalides. Hôm trước ở Paris mình có đi ngang, nay là viện bảo tàng. Hình như chỉ biểu tượng thôi vì ông này đã được chôn lâu rồi, không biết ở đâu.Mộ của ông Badinter ở nghĩa trang Bagneux... Đi ăn cơm Ma-rốc xong về nhà xem truyền hình đến lúc ông Macron đọc diễn văn thì thấy không hay như mấy chính trị gia khi xưa nên đi ngủ.

Trên đỉnh của Khải Hoàn Môn, có chiến mã đánh dấu chiến thắng Austerlitz mà ngày nay bò lại Paris không còn thấy nữa. Có lẻ nặng quá, sợ sụp luôn Khải hoàn môn nên họ dẹp. Mấy tượng này thường được đúc bằng đồng nên khá nặng. Ở Lyon, có bể nước với đài phun nước kiểu này, họ phải dời vì khi xây hầm đậu xe phía dưới, sợ nặng quá xụp nên phải xây bê tông cốt sắt phía dưới.


Đặc biệt là nơi đây có chôn cất nhà văn hào Victor Hugo, tác giả của cuốn Les Miserables ( những kẻ khốn cùng) và tên lưng gù của nhà thờ Đức và Paris. Ngày 1 tháng 6 năm 1886, Pháp quốc tiễn đưa đại văn hào của họ đến nơi an nghỉ cuối cùng, nghe nói có đến trên 2 triệu người mến mộ đi đưa đám ông ta. Ai thích ông này thì khi đến Paris ghé lại Place des Vosges, có căn hộ của ông ta.

đầu vườn Tuileries, có một Khải hoàn môn nhỏ hơn nhưng nếu đứng đây vào ngày 2 tháng 12 vào độ 5 giờ chiều sẽ thấy mặt trời lặn phía La Defense, sẽ thấy mặt trời qua cái trục này. Hình này chụp từ Place de la Concorde vào vườn Tuileries . Mình có đến đây ngày 2 tháng 12 để thử nghiệm có đúng không thì  đúng như  sách nói. Nếu xem bản vẽ thì sẽ thấy đường thẳng đến kim tự tháp của viện bảo tàng Louvre. 
Mình đoán là bức tượng có 4 con ngựa từ Khải Hoàn Môn chỗ Place D’ Étoile đã được đem xuống gắn lên Khải hoàn môn nhỏ này, mà họ gọi là Khải hoàn môn Austerlitz. Chớ lúc đầu, sau khi chiến thắng trận Austerlitz thì ông Napoleon chỉ thị xây khải hoàn môn, tại Place đã Étoile để tưởng niệm cuộc chiến thắng lừng danh. Ai đến Pháp vào đầu tháng 12 thì ngày 2 tháng 12, vào độ 5 giờ chiều ra đây đứng chỗ Khải hoàn môn nhìn về phía La Défense sẽ thấy mặt trời lặn để đánh dấu trận đánh 3 hoàng đế mà ông Napoleon thắng trận này nhưng lại thua cuộc chiến, bị bắt bỏ tù trên đảo Sainte Hélène rồi chắc bị đầu độc, chết sớm.


Tấm ảnh Khải Hoàn Môn được che phủ bởi các vãi đen và trang trí của quốc táng. Quan tài của ông Hugo được đặt dưới vòm Khải Hoàn Môn, thường được xem là của quân đội, một tượng đài ghi ơn các chiến sĩ đã hy sinh, bỏ mình vì Pháp quốc. Cho thấy người Pháp rất kính trọng ông Hugo, không những là nhà văn mà còn là tiếng nói đòi công lý cho người nghèo. 


Hồi nhỏ đi học, ông Tây bà đầm bắt học ông này, kêu phải đọc “những kẻ khốn cùng” (les miserables) mệt thở và chả hiểu gì. Chỉ khi qua Tây, buồn đời đọc lại thì mới giác ngộ cách mạng, cũng như mấy ông Tây khác như Balzac, Emile Zola. Hôm trước ở Paris, đi lang thang thấy đường Saint Joseph, lại nhớ đến hội cựu chiến binh đông dương khi xưa, mình hay đến. Họ cho mình học bổng và quần áo cũ bận suốt thời gian đi học. Nên mò mò lại xem có còn hay không. Mình đoán mấy người này chắc chết hết vì ông chủ tịch đã qua đời lâu rồi, khi con ông ta viết thư báo cho mình biết cả 20 năm rồi. Thì thấy tấm bảng ghi là nơi sinh quán của nhà văn Émile Zola.


Số 10 rue  Saint Joseph, Paris


 Hôm trước ở Lyon, thổ công vùng này hỏi mình vì sao có nhiều tượng đài đề Tổ Quốc (patrie) ghi công, có nơi đề Pháp quốc (La France) ghi công. Có nhiều vùng như Alsace và Lorraine, trước 1945, thuộc về Đức quốc, và sau 1945 thì Pháp quốc sát nhập hai vùng này vào nước pháp nên họ chỉ ghi Pháp quốc ghi công. Theo lịch sử thì nước Phổ và nước Pháp cứ đánh nhau để dành hai vùng này. Mình nhớ có đến vùng này chơi, ở nhà cô bạn, ông bố kể khi xưa đi lính cho Đức quốc xã bị quân đội Mỹ bắt làm tù binh. Vùng này họ nói thổ ngữ của họ tượng tự như tiếng đức. Ở nhà hai vợ chồng và hai người con nói với nhau bằng thổ ngữ, nay chắc thế hệ con của cô bạn chắc nói tiếng Tây.


Dạo ấy, ông Victor Hugo được xem là báu vật quốc gia. Ông ta tranh đấu cho tự do, dân chủ, và nhân quyền qua các tác phẩm của ông ta. Từ đó chính phủ pháp quyết định làm quốc táng cho ông để cảm ơn sự nghiệp chính trị và văn chương của ông ta, thường chỉ để cho các tổng thống hay anh hùng quốc gia. Không biết sau này khi cựu tổng thống Sarkozy qua đời, không biết người Pháp có đem ông ta vào đây hay không vì đang cho ông ta ở tù.


Ai ở Paris hay ghé sang thủ đô này thì nên ghé lại nhà thờ Saint Sulpice, lớn thứ 3 ở Paris, có nhiều nhà văn và nghệ sĩ danh tiếng của pháp được chôn tại đây. Khi xưa còn sinh viên mình hay đến vẽ nhưng nay làm nông dân nên chả muốn vào xem lại. Ông Victor Hugo làm đám cưới tại đây cũng như lễ đám tang tổng thống Chirac. Nếu mình không lầm có hai tấm tranh của Delacroix tại đây. Hôm mình đến thì có chợ búa gì đó nên không chụp mặt tiền được.


Nghe kể sau cuộc lễ tại Khải Hoàn Môn, quan tài của ông ta được di dời trên các đường phố Paris đến Panthéon, nơi họ chông cất các người danh tiếng, có công với Pháp quốc như ông cựu bộ trưởng tư pháp dưới thời tổng thống Mitterand, Robert Badinter, người đã nổ lực bãi bỏ việc tử hình tại xứ Tây này mà mình thấy các đài truyền hình pháp trực tiếp truyền hình rồi ông Macron đọc diễn văn. Khi ông Mitterand lên làm tổng thống thì mình tốt nghiệp ra trường rồi đi Thuỵ Sĩ nên không nhớ lắm những gì xảy ra sau này.


Khoảnh khắc này đánh dấu một bước ngoặt, cho thấy các nhà văn và nghệ sĩ có thể được tôn vinh như những người lính hay quan chức, khẳng định vị trí của Hugo trong ký ức quốc gia Pháp. Ai đến Paris nếu buồn đời thì nên ghé chỗ này, gần vườn Lục Xâm Bảo. Cuốn Những Kẻ Khốn Cùng gây ảnh hưởng nhiều cho thế hệ của mình. Qua Tây bọn bạn hỏi mày đã đọc chưa, nói rồi mà khi còn bé, kêu đọc lại rồi họ cho mượn Balzac, Zola đọc bú xua la mua. Chỉ có điều mình không xuống đường đi biểu tình như họ. Lo học cho xong, ra trường rồi tính. Ra trường lại lo kiếm việc làm và kiếm vợ nên đến nay chả làm gì cả. Chỉ làm ô sin cho đồng chí gái là hết ngày. Chán Mớ Đời


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

con đường mang tên ai

 


Mấy lần trước đến Firenze, người Pháp gọi Florence, mình vẽ và lần chót đến với đồng chí gái sáng đi chiều về Roma nên không có thì giờ để xem xét thêm về lịch sử của thành phố này, được xem là cái nôi của thời Phục Hưng của Âu châu. Nên đa số chúng ta quên một điều là thành phố này từng hiện hữu trong thời đế chế La-MÃ. Du khách đến đây chụp hình toả nắng, đợi 2, 3 tiếng đồng hồ để được vào thánh đường, trả 30 Euro.


Mình để ý ngày nay du khách đến một thành phố, thường họ chỉ đến những nơi nào được các tiktoker tải trên mạng hay Instagram. Như tiệm ăn hay quán bar thậm chí các tiệm bán bánh ngọt hay croissant này nọ. Họ đến ăn để cho bạn bè biết là họ đã đến đó, những nơi được du khách biết đến. Vấn đề là dân địa phương lại tránh. Muốn ăn ngon hay đặc sản địa phương thì cần hỏi dân địa phương, nên phải ra xa xa trung tâm thành phố ít du khách. Ghé lại Paris, mỗi sáng cô em mình đi mua bánh sừng trâu bơ và pain au chocolat về ăn. Ngon nức nở vì mới ra lò.

Nếu bác nào đến Florence thì khi vợ đi mua sắm thì bò lại đây cũng gần khu mua sắm thời trang xem dấu tích lịch sử một thời của con đường này. 


Hiện nay, thành phố Firenze còn một con đường gọi là Via del Proconsolo, đường của tổng đốc (không biết dịch sao vì consolo như cố vấn, lãnh sự nên mình dịch đại toàn quyền ) mà chuyến ghé lại Firenze vừa qua mình mới có thời gian xem kỷ vì mấy lần trước có đi ngang nhưng không để ý các chi tiết. Lý do là xem quá nhiều khai quật cổ thành la mã. Nhất là lúc đó họ tu sửa lại thành phố rất nhiều như toà nhà Palazzo Vecchio, khi xưa mình đến họ đang sửa chửa, nghe nói mất 20 năm, nay đến xong rồi đẹp như Ý Đại Lợi.


Trên con đường lát đá Via del Proconsolo (cách Bargello một quãng ngắn) có một "hình chiếu" hình tròn kép bằng đồng thau. Một hình tròn kép có một lời giải thích. Đây là dấu vết hình tròn chỉ ra vị trí của một tòa tháp cổ trong vòng tròn tường thành La Mã, vòng tròn đầu tiên bảo vệ thành phố khi xưa.


Đây là một phát hiện rất quan trọng trong các cuộc khai quật vào những năm 1980 và 1990, đã phát hiện ra một tòa tháp và một phần tường thành La Mã, có niên đại từ năm 30 đến năm 15 trước Công nguyên. Đó là thời kỳ ra đời của thuộc địa bên bờ sông Arno. Dạo ấy họ chưa cho xem nên kỳ này đến phải bò đến xem sao để tưởng tượng.


Via del Proconsolo chạy dọc theo đoạn tường thành ở phía đông thành phố Florentia của La Mã, nơi có khoảng 2.500 cư dân. Nó được bao quanh bởi hình tứ giác đặc trưng của lâu đài, được bảo vệ bởi những bức tường gạch dày hàng mét, với bốn cổng chính và nhiều tháp phòng thủ. Sau đó mình đi theo con đường này, rẽ trái băng qua chiếc cầu mà đa số các cặp mới cưới hay sắp cưới của đại hàn đến đây với thợ chụp hình riêng của họ để chụp về hướng cầu cũ (ponte Vecchio). Mình gặp đúng 7 cặp. Sau đó đi lên trên đồi, piazza Michelangelo. Xui cái là hôm đó họ đóng cửa nên không được vào, chỉ đi xung quanh ngoài thành San miniato.

Thật sự khi xưa ngôi thánh đường mà ngày nay thiên hạ xếp hàng trả 30 Euro để vào xem, có hình ảnh tương tự như ngôi nhà thờ này . Sau đó vào thế kỷ trước họ buồn đời sau khi được ông Garibaldi thống nhất đất nước mới bỏ tiền ra mua đá Cẩm thạch để lót phía ngoài nên đẹp như ngày nay.
Chỗ chiếc cầu này, các cặp vợ chồng mới cưới của Nam Hàn đứng chụp lưu niệm thề mối tình hữu nghị của đôi ta như chiếc cầu cũ này. Khi nào nó xụp thì mối tình hữu nghị mới thôi không còn chảy trên dòng sông Arno.
Tường thành mình đoán được xây vào thời Phục hưng, chụp trên đồi
Hôm đó họ đóng cửa nên không vào được nên chụp ngoại thành


Via del Proconsolo là một trong những con phố cổ kính và quan trọng nhất ở trung tâm Florence (Firenze), Ý. Nằm giữa Piazza del Duomo (phía bắc) và Piazza San Firenze (phía nam), con phố này không chỉ là tuyến đường kết nối các địa danh lịch sử mà còn mang dấu ấn sâu sắc từ thời La Mã cổ đại đến thời Phục hưng.


Florence được thành lập như một thuộc địa La Mã mang tên Florentia vào khoảng năm 59 TCN, dưới thời Julius Caesar. Thành phố có cấu trúc điển hình của các đô thị La Mã: hai trục đường chính giao nhau tại cardo và decumanus, tạo thành lưới đường vuông góc. Via del Proconsolo chính là phần còn lại của bức tường thành phía đông của Florentia, đánh dấu ranh giới ban đầu của thành phố cổ. Bức tường này chạy dọc theo các con phố hiện đại như Via del Proconsolo, Via de’ Cerretani và Via de’ Tornabuoni, với các tháp tròn cách nhau khoảng 50 mét để phòng thủ. Cổng phía đông (gần Via del Corso ngày nay) là điểm tiếp giáp với tuyến đường thương mại Via Cassia cổ đại. Khu vực này từng là trung tâm hành chính và quân sự, phản ánh vai trò của Florence như một tiền đồn quan trọng ở thung lũng Arno. Con sông Arno chảy qua thành phố này, và rất quan trọng cho vùng Toscana này. Mình đi bộ 2 tuần lễ ở vùng này, chỉ thấy toàn là chi nhánh sông Arno.


Trong thời kỳ Carolingian (thế kỷ 8–9), Florence phát triển nhanh chóng dưới sự bảo trợ của Đế quốc La Mã Thần thánh, trở thành một trong tám thành phố Ý có trường học giáo hội. Via del Proconsolo chứng kiến sự ra đời của các công trình tôn giáo quan trọng. Năm 978, Badia Fiorentina (Tu viện Thánh Mary) được thành lập dọc theo con phố này, bên trong pháo đài La Mã cũ. Tu viện này, do Wilhelmina của Foix và Marchese Ugo di Toscana sáng lập, trở thành trung tâm tôn giáo nổi bật, lưu giữ lăng mộ của Ugo di Toscana, nhân vật lịch sử được tôn vinh qua các lễ hội kéo dài hơn một thiên niên kỷ. Đến thế kỷ 11, nhà thờ Santa Maria in Campo (nay là một quảng trường nhỏ) được xây dựng ngay bên ngoài tường thành cũ, đánh dấu sự mở rộng của thành phố.

Theo gú gồ con đường này khởi từ nhà thờ Maria Del Fiore.


Con phố cũng là phần của vòng tường thứ tư (thế kỷ 12), nhưng bị thay thế bởi vòng tường lớn hơn của Arnolfo di Cambio (1284–1333), vẫn còn dấu vết ở các khu vực lân cận như Via di Belvedere. Đi lên trên đồi phía bên kia sông Arno, nhìn xuống đẹp lắm, còn sang hơn thì đi độ 10 cây số, vòng vòng thấy đẹp lắm. Nhưng cẩn thận vì xe chạy lên xuống, con đường lên đồi lại nhỏ.


Ai đến đây buồn đời thì vào viếng toà nhà xây dang dỡ này. Có lẻ hết tiền đúng hơn hay kiến trúc sư chết nên chủ cứ để như vậy vì đến Lyon, có nhà thờ đức mẹ, khi kiến trúc sư chết, họ không tiếp tục điêu khắc, tạc tượng bên ngoài nữa.


Thế kỷ 15 đánh dấu sự bùng nổ kiến trúc Phục hưng dọc Via del Proconsolo. Palazzo Nonfinito (Cung điện Chưa Hoàn Thành) tại số 12, bắt đầu xây dựng năm 1593 theo thiết kế của Bernardo Buontalenti, là một ví dụ điển hình của phong cách Mannerist. Công trình bị gián đoạn do tranh chấp giữa các kiến trúc sư (bao gồm Santi di Tito và Vincenzo Scamozzi), chỉ hoàn thành tầng trệt và lối vào chính (1600–1612) bởi Giovanni Battista Caccini.

Tháp Volognana
 


Sau này, nó trở thành văn phòng chính phủ và từng là trụ sở Hội đồng Nhà nước khi Florence là thủ đô Ý tạm thời (1865–1871).

Gần đó, tháp Volognana (1256–1332) và các tòa nhà thế kỷ 15 như Residenza del Proconsolo (một B&B cổ kính nhìn ra Duomo) thể hiện sự hòa quyện giữa lịch sử và cuộc sống hàng ngày. Tháp này được xem là cao nhất ngày nay của Florence.


Ngày nay, Via del Proconsolo là con phố sôi động với các cửa hàng da thuộc, nhà hàng (như Osteria del Proconsolo từ 1969, nổi tiếng với bistecca alla fiorentina), và bảo tàng. Museo Nazionale del Bargello (tại cuối phố) là điểm nhấn với bộ sưu tập điêu khắc Phục hưng thế giới. Con phố cũng giữ dấu vết khảo cổ, như các phiến đá La Mã tại Badia Fiorentina và kính sàn nhìn xuống nền thành cổ tại các cửa hàng gần Via Dante Alighieri.


Các Địa Danh Nổi Bật Dọc Phố

•  Badia Fiorentina: Tu viện thế kỷ 10 với lăng mộ Ugo di Toscana.

•  Palazzo Nonfinito: Kiến trúc Mannerist dang dở.

•  Museo del Bargello: Bảo tàng điêu khắc Renaissance.

•  Fresco Madonna (Via dei Maccheroni): Tranh tường thế kỷ 15 ẩn giấu.

•  Cửa hàng thủ công: Như Bramada (quà lưu niệm tu viện) và Migliorini (kính và gương). Chúng ta biết là 90% kính được sản xuất bán trên thị trường thế giới là từ Ý Đại Lợi. Ngay công ty RayBan của được người ý mua. Nên sang Ý Đại Lợi, các tiệm bán kính mắt đông còn hơn các tiệm ăn.




Via del Proconsolo không chỉ là “con đường của các nhà lãnh sự La Mã” mà còn là minh chứng sống động cho sự tiến hóa của Florence từ một thuộc địa biên giới thành “Cái nôi Phục hưng”. Nếu ghé thăm, hãy thử dạo bộ vào buổi tối lúc du khách ăn cơm để tránh đám đông và cảm nhận không khí lịch sử yên bình.


Được biết hàng năm có đến 13 triệu du khách đến thành phố này, xem như hơn một triệu mỗi tháng trong khi dân số của thành phố đâu 360,000 người. 1 người phục vụ 3 du khách Nên khá đắt. Tốt nhất là ở Siena hay vùng lân cận rồi mỗi ngày đi xe điện vào thành phố thì rẻ hơn.


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 


Nguyễn Hoàng Sơn 

ghép phòng ghép tình 2026

 Ghép phòng ghép tình 2026


Vừa về đến nhà, mụ vợ ra chào, phải giang tay nối vòng tay lớn mới ôm mụ được. Khi đi có chốn trở về rất cảm động. Chưa tháo bỏ Vali thì mụ vợ kêu chưa bao giờ đến Amsterdam nên muốn đi. Khi xưa mình làm hướng dẫn viên du lịch cho hội Auberge de la jeunesse nên được phái đi mỗi mùa Xuân khi sinh viên nghỉ hè 1, 2 tuần. Không được trả tiền nhưng lại được đi chơi mấy xứ lân cận Pháp quốc, chỉ việc đọc thêm sách nói về thành phố thì trên xe buýt, mình giải thích kể về lịch sử bú xua la mua. Một tên annamite lại kể chuyện lịch sử cho Tây đầm nghe. Thật ra là toàn đám Tây đầm làm nhân công, thợ thuyền nên họ cũng không rành gì cả. Đám sinh viên thì chúng tự đi, ngủ trên xe lửa ban đêm vì không có tiền. Đám đi làm thì có tiền ít nên ghi danh các chuyến đi với Auberge de la jeunesse. Trẻ trung hơn vừa túi tiền của tuổi trẻ.

Chuyến du hành trên sông danube nổi tiếng 


Mình biết vụ này do tình cờ vì công việc đầu tiên ở pháp là đi làm cu-li cho một đám trẻ đi trượt tuyết ở miền nam nước pháp. Nên từ đó mình muốn đi giang hồ khi nghỉ mùa Xuân là ghi danh làm hướng dẫn viên không công. Dẫn đến nơi đến chốn, tài xế lạc đường thì mình chạy đi hỏi, nói tiếng anh để lấy phòng cho thiên hạ. Sau đó ai đi đâu thì đi, miễn về trước khi nhà nghỉ đóng cửa. Dạy họ nhất là mấy cô câu hỏi chính và quan trọng nhất. Wo sind die toiletten ? Nhà vệ sinh ở đâu? Lên xe buýt phải tập cho họ nói. Lập đi lập lại. Nay nhìn lại mới buồn cười, thằng người Việt nói tiếng pháp chưa sỏi lại đi dạy Tây đầm tiếng đức. Chán Mớ Đời 


Dạo đó dân Âu châu không nói tiếng anh, ngoại trừ sinh viên và học sinh vùng không phải la tinh. Dân đức hay hoa flan dù học sinh cấp 3, nói tiếng anh như dân đức. Còn dân vùng la tinh như Tây thì không khạc được một câu anh ngữ dù có học  tại nhà trường như lãnh đạo người Việt là Hồng phúc cho dân tộc. Nay thì thay đổi vì liên hiệp Âu châu nên đa phần đều nói được tiếng anh mà cựu bộ trưởng văn hoá pháp tên Jacques Lang kêu là văn hoá đế quốc này nọ. Có nhiều kỷ niệm vui.


Do đó cũng ớn trở lại mấy xứ này. Dạo đó đi chuyến 10 ngày thì chạy từ Paris đến Bỉ, rồi Amsterdam, qua Áo, rồi ghé về Munich đủ trò nên khi đưa mụ vợ đi Âu châu mình quên đưa đến mấy chỗ này. Nói cho ngay không có thì giờ để đi mấy thành phố này. Vì với Tây và Ý Đại Lợi, và Tây Ban Nha là hết ngày.


Mình nói dễ, sẽ lên chương trình sang năm. Mụ kêu cho mấy bà bạn của em đi theo nghe, khiến mình thất kinh. Nói thôi đi riêng cho khoẻ chớ đi chung phải gánh thêm trách nhiệm nữa. Mụ vợ kêu ráng đi mà, làm công quả cả họ muốn đi mà không có người dẫn đi. Chán Mớ Đời 


Mình có kể vụ đi chơi Yellowstone, lúc đầu có vợ chồng tên quen đi với 6 bà đơn thân hay bỏ chồng ở nhà. Về già nhiều ông không muốn đi nữa hay không có sức khoẻ để đi. Cuối cùng hai vợ chồng này bị ngã hay chi đó nên xù, họ thêm vô hai bà đơn thân khác khiến mình thất kinh. Người ta nói 3 bà 4 chuyện đây đến 9 bà thành 108 chuyện nên mình chới với, điên luôn. Nội airdrop với IPhone và Samsung không hay là đổi áo để chụp hình, không nhận ra ai là ai là đủ mệt. Lên xe là họ xem hình, yên lặng xem hình, chỉnh sửa này nọ, xoá bớt mấy tấm không đẹp rồi bắt đầu khoe nhau là cái chợ xem hình ảnh vừa chụp mệt, rồi kêu airdrop e-đời tiếp. Hay kiếm chỗ dắt đi tiểu hoặc kiếm điện thoại rớt khi đi từ là hết thời gian. Dạo đó có 1 bà U80, còn toàn U70 Là điên rồi nay mà có thêm U 80 là mệt vì khi mấy bà cười quá ẻ trong quần là chết ngộ rồi. Được cái là mình đem lại niềm vui cho họ vào tuổi xế chiều nên cũng qua đi. Ở Bôn Sa Hoài cũng chán. Họ có tiền mà không có người dẫn đi, theo tour thì chạy theo không kịp với chương trình.


Mình thương mụ vợ là chỗ này, mụ hay tổ chức mấy vụ đi chơi với mấy bà bạn. Lý do là mấy bà không lái xe trên xa lộ được. Có bà hạ cánh an toàn mấy năm tại xứ Mỹ này nên ú ớ tiếng Tây tiếng tàu, không ra đường hỏi biết mẹ mày là ai không. Có người có chồng chống gậy, thích hút thuốc ngoài vườn làm thơ uống rượu nên di chuyển khó khăn. Có bà thì nấu ăn rất ngon khiến chồng về thiên quốc sớm. Có lần ghé nhà một bà làm giỗ mấy năm tiễn chồng về thiên quốc, thấy nấu ăn rất trịnh trọng, nhiều món ăn mà ông chồng thích ăn khi xưa khiến mình nhủ thầm, hèn gì toàn món độc không. Gà thiến quay, heo quay, giò thủ, bánh flan đủ trò. Khiến ông chồng ngồi trên bàn thờ kêu bà muốn tôi chết sớm ở thiên quốc à. Chỗ này mỗi người một giường nhỏ. Ăn kiểu này thì khó ngủ trên giường. Mấy bà kêu cúng gà thiến để về thiên quốc chồng không lộn xộn khi đợi mấy bà, chớ vài năm sau mấy bà về thiên quốc, gặp lại ông chồng có mấy con rơi là mệt. Lại cãi nhau như chuyện tình lan và điệp. Sợ chồng bị hủ hoá, Chúa lại tống cổ về nhân gian.


Mình đoán chắc ít người đi vì năm nay mấy bà dự định đi viếng Banff bên Gia-nã-đại, mụ vợ mình đã đặt mướn nhà này nọ rồi cù cưa sao giờ chót mấy bà xù luôn. Khiến mình bay đi Alaska với vợ.


Mình bổng tư duy đột suất kêu nếu vậy kêu mấy bà đi du thuyền trên sông Danube đi. Bay sang Amsterdam ở mấy ngày cho lấy lại sức rồi lên thuyền hát chiều nay sương khói ra khơi, Thùy dương trên Amsterdam hay nghe Jacques Brel, sur le port d’Amsterdam . Tối họ nhổ neo, sáng đến thành phố. Ăn sáng xong cho họ lên bờ đi vòng vòng, ai đau chân thì tự trở về thuyền. Mình sẽ làm bảng tên với số điện thoại và tên du thuyền để lỡ họ lạc thì cứ đưa cho người dân sở tại hay cảnh sát dẫn về thuyền. Nạp ứng dụng Airalo, tải ứng dụng cho họ xài internet bú xua la mua để liên lạc vói nhau. Thêm cài ứng dụng Flush để họ tìm nhà vệ sinh, đổi tiền cắc 1 Euro để họ đi nhà vệ sinh vì ở Âu châu, đi tè là mất 1 Euro. 


Quên nữa, mấy bà này giỏi lắm. Mình biết tính đồng chí gái, nên chạy xe độ 1-2 tiếng là phải ngưng cho mụ vợ đi tiểu. Xuống xe, hỏi mấy bà đi tiểu không thì họ cảm ơn, ngồi im re trên xe. Thấy ngạc nhiên, sau này mới hiểu là họ đều bận tả người già, chắc lấy của bố mẹ bận nên cả ngày chả thấy bà nào mót đái, bắt mình dừng xe như mụ vợ. Khỏi cần tải ứng dụng Flush vì đến mấy xứ này lòi ra tiếng đức là mấy bà ngọng, lại réo mình. Kêu đem theo cái Vali carry-on, đựng đầy tả là xong chuyện. Chụp hình có Mông to nữa làm mấy ông U80 choáng thêm. Chớ bình thường Mông như cái bàn là. Mình kêu đi tập Đông Phương Hội để gân cốt cho mạnh thì Mông mới bự nhưng ai cũng sợ dậy sớm.

Bàn là cũ của Ý Đại Lợi, chụp trong một nhà nghỉ trên núi


Để xem họ muốn đi 8 đêm hay 14 đêm rồi thêm vài ngày sau chuyến đi, để mua sắm. Mình định là tháng 9, trời đẹp hay muốn rẻ hơn thì tháng 10, ít du khách. Còn tháng 11 thì rẻ rề. Nhưng mấy bà già này chắc chịu lạnh không nổi.


Nhớ mình có kể vụ ghép phòng ghép tình năm ngoái, khi một ông quen đi du thuyền bên Âu châu, bạn bè ghép phòng ông thần với bà nào. Bà này lại thuộc dạng thích tạo dáng, phơi Mông đeo tả nên bị móc túi ở Barcelona mất hết tiền bạc và passport. Ông thần phải ở lại giúp bà này làm passport ở toà lãnh sự Pháp và trả thêm tốn tiền bay đến Marseille để nhập vào đoàn lại.


Để mình nói mụ vợ hỏi mấy bà bạn đơn thân, có muốn ghép phòng ghép tình không thì mình sẽ tuyển lựa các chàng trai dũng sĩ U80. Tuyển lựa với tiêu chuẩn dễ lắm, mình dắt leo núi Baldy với mình, ai lên được và xuống lại được là được tuyển. Chớ cứ lùa cả đám vào, mấy ông U80, chống gậy đủ trò lại thêm cục nợ cho mình. 


Bác trai nào muốn đi chơi năm 2026 thì nhắn tin cho em riêng. Sau khi được tuyển, sẽ xổ số ghép phòng ghép tình, không có quyền chọn lựa. Bốc trúng ai là cứ lãnh thôi. Đó là duyên Sơn đen định, không cãi. Mình sẽ bắt mua vé trước, đặt cọc rồi 72 tiếng trước khi khởi hành sẽ cho bốc số người ghép tình trên du thuyền để làm quen để tối ngủ có ngáy thì không bực mình, hay lòi hàm răng giả ra không sợ đầu rụng hết tóc không hởi ôi.


Chắc sẽ không cho mấy bà U80 đi theo. Lý do là giai cấp này tuyển chọn khó lắm. Hôm trước, đồng chí gái kêu mình đi ăn sinh Nhật ai mà chính mụ vợ không biết. Bạn của mụ quen với ai đó hay bạn học chi đó nên rủ mụ vợ. Mụ vợ mình thì cần tài xế nên mình phải đi theo làm tài xế, mở cửa xe cho mụ. Có bà nào U80 tuổi hơn mình độ 3, 4 tuổi, hỏi có quen ai giới thiệu. Mình hỏi tiêu chuẩn của chị, bà ta kêu, đẹp trai thay vì đẹp lão ở tuổi U80, có tiền khá, có sức khoẻ tốt, không gái gú, không đòi mấy em chân dài, có kỹ luật, ăn cơm nhà, biết nấu cơm, tối về nhà trước 9 giờ, không đi hoang,… mình nói có nhiều lắm, bà ta nói hôm nào giới thiệu cho chị, mình nói chị phải vào các trại cải tạo, nghe tiếng kẻng là mấy ông về chuồng ngay. Chán Mớ Đời 

Đồng chí gái chụp hình với thuyền trưởng người Pháp trên chuyến tàu đi Nam Cực.


Nếu không chịu thì mất tiền ráng chịu. Em không chịu trách nhiệm. Có lẻ nên làm khi lên thuyền rồi, vậy khỏi đổi thay. Chỉ cần hát bằng lòng đi em bằng lòng đi anh chúng ta đã lên thuyền. Và thuyền đã nhổ neo. Đi tìm lại hương xưa khi vượt biển. Mình sẽ tổ chức lại từ cá bé ra cá lớn rồi lên thuyền cho vẻ hồi hộp. Chán Mớ Đời 


Rút kinh nghiệm, mình sẽ báo mua hãng nào, ngày nào chuyến nào, rồi mấy bác cứ theo lập trình mà mua, tự trả tiền. Lỡ không muốn đi thì tự lo vì em bị xù mấy lần điên luôn. Sugar who, me no lo.


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen

Nguyễn Hoàng Sơn