Lòng biết ơn là ký ức của trái tim

 Lòng biết ơn là ký ức của trái tim

Trước khi đi hành hương dài 325 cây số, mình không có tâm nguyện gì hay mong đợi gì vào cuộc hành trình của chuyến du hành . Khi đi cũng chả có nghĩ gì cả, chỉ nhìn trước để bước để tránh khỏi ngã vì trời mưa nên đường trơn trợt. Khi không mưa cũng phải cẩn thận. Chỉ chú tâm vào hơi thở và bước chân. 

Ăn món tagine của xứ Ma-rốc sau khi đến Paris. Khi xưa ở Paris mình thèm couscous, tagine

Có một điểm mình cảm nhận là may mắn khi ở tuổi mình vẫn leo được liên tiếp mỗi ngày các đỉnh núi cao nhất của vùng Toscana. Mỗi khi viếng một nhà thờ bên đường mình đều thắp cây nến cầu nguyện cho bà cụ được nhiều sức khỏe cũng như vợ con được bình an. 

May mắn trong đời là được ông bà cụ hy sinh đời bố mẹ, củng cố đời con, cho mình một cuộc sống tốt hơn cuộc đời bố mẹ mình khi xưa, được cho ăn học đến nơi đến chốn, còn cho đi Tây. May mắn thứ hai trong đời là có đồng chí gái đồng hành suốt mấy chục năm qua, vì không phải dễ, sống chịu đựng tính khí bất thường của mình nhất là đã nuôi mình từ bao năm qua. Và tạo ra hai đứa con thông minh như mẹ chúng. 

Tấm ảnh này của ai ở Torino chụp khi mình ghé lại đây thăm vợ chồng anh bạn quen từ 40 năm qua. Hai thánh đường danh tiếng của thành phố này.

Chuyến đi bộ hành như cuộc đời người dù mưa có rơi hay nắng bổ đầu, con người vẫn phải tiếp tục đi. Mưa thì bận áo mưa, nắng thì đội mũ, chống gậy lên đường. Không có vụ à hôm nay mưa hay nắng nóng thôi ở nhà. Có muốn cũng không được vì nhà nghỉ không có chỗ. Cuộc đời là dòng sông thời gian, chảy nhanh chậm tùy mùa tùy địa thế, không trở lại như chuyến đi vừa qua, đi chậm hay nhanh là tùy chúng ta, không thể nào đổ lỗi này nọ. Con đường mà chúng ta cứ đi mãi không biết bao giờ trở lại.

Leo lên được một đỉnh núi lại khám phá một hay nhiều đỉnh núi khác, lại phải đi xuống núi mới leo lên đỉnh đỉnh tiếp theo. Như khi xưa họ nói lên voi xuống chó. Như cuộc đời khi đã thực hiện được một ước mơ lại tiếp tục chuẩn bị thực hiện ước mơ khác. 

Đeo ba lô đi thì muốn đi nhanh ít mệt thì không đem theo nhiều đồ ngoài những gì cần thiết như hộp cứu thương cá nhân, nước uống , dao kéo… thật ra cuộc đời nên đơn giản hóa cho khỏe vì càng có nhiều thứ sẽ không giúp chúng ta lên cao xuống sông. Đến những nơi chúng ta mong muốn. Vì đó là những thứ sẽ níu kéo, cản trở chúng ta lại. Không cho rời xa đi xa. 

Được thổ công vùng Lyon chở đi viếng làng cổ xưa của pháp còn sót lại mà phim 3 chàng ngự lâm pháo thủ được quay tại đây. Cho thấy cũng cần có nhân duyên, gặp ông thổ công vùng này mới biết đến ngôi làng này.

Có người muốn đi nhưng chồng hay vợ không có sức khỏe để đi nên họ hổ trợ người phối ngẫu bằng cách đi xe buýt hay chạy xe mobile home theo trên đường lộ, đến khách sạn hay chỗ cắm trại trước để chuẩn bị cho người bạn đời đi đến nơi. Gặp những cảnh tượng này thấy cuộc đời quá đẹp vì tình yêu con người bớt ích kỷ, phụ giúp người bạn đời thực hiện những ước mơ của họ. Như đồng chí gái bận công việc nên cho phép mình đi vì nếu không vài năm nữa chỉ biết chống gậy mà đi. Kêu lực bất tòng tâm. 

Hôm trước ở khách sạn gặp bà người Đức bị lộn xộn với cái chân nên phải mướn xe đi tới chặng tiếp theo để dưỡng cái chân. Có nhiều người bị bỏng chân hay có vấn đề gì đó thì họ nghỉ ngơi rồi tiếp tục lên đường, không bỏ cuộc. Họ không viện cớ là già này nọ để không đi. Có Ông thần 90 tuổi vẫn tiếp tục đi mỗi năm. Ông ta kêu đi vì muốn sống một đời đầy ý nghĩa.

Ai đó nói lòng biết ơn là trí nhớ của trái tim vì khi đi mình chẳng suy nghĩ gì cả, chỉ chánh niệm về hơi thở và bước đi vì trời mưa thêm trơn trợt. Lạng quạng là trợt chân khi trời mưa hay tạnh. 

Hôm qua ghé thăm bà mẹ nuôi nay đã trên 100 tuổi khiến bao kỷ niệm thời đi học ở Paris lại từ đâu cuộn về. Bà ta kể chuyện thời xưa mà ký ức mình không còn để ý như chuyện thời sau 75, mất tổ quốc, mất liên lạc với gia đình, không biết sống chết ra sao sau biến cố lịch sử 30/4/75, suốt ba năm liền. Những ký ức ấy như nhưng vết sẹo đã hằn trong tâm khảm của mình như cuộc sống sau 75 đã để những vết thương trong tâm thức của mẹ mình một mình chống chọi lại đám cách mạng 30 tìm cách lập công với cách mạng, một thân một mình nuôi 10 đứa con và chồng học tập cải tạo suốt 15 năm trời. 

 Nay được nghe lại mới hiểu từ bao nhiêu năm qua, mình được nhiều người giúp đỡ từ khi rời xa Đà Lạt. Bà ta nhắc lại là tiền bạc rất cần thiết nhưng không đem lại hạnh phúc cho con người. Lòng biết ơn người đã giúp đỡ mình trên đường đời mới là cửa mở của trái tim, là ký ức của trái tim của chính mình. 

Những người giúp đỡ cho ăn bữa cơm như gia đình Marco, Lebrousse, Cayla, Pellerin, Messin, Bossuyt, Pecorari,… nhiều quá không nhớ hết.

Trong chuyến đi này, cũng gặp những người ý giúp mình rất nhỏ nhặt như chỉ đường đến xe buýt, các nhân viên trong các nhà nghỉ, tiệm ăn hay mấy người bạn ở Torino chở mình đi viếng mấy nơi quá đẹp ở vùng Piedmonte mà khi xưa không nghe nói đến hay ông thổ công của thành phố Lyon, chưa bao giờ gặp, xung phong chở mình đi viếng những nơi tuyệt đẹp của vùng này. Hay công ty đã thiết lập chương trình cho mình đi suốt 15 ngày. Hay Khoa đã bỏ thời gian huấn Luyện mình từ 18 năm qua giúp mình có thể đi bộ 325 km, băng đèo vượt suối suốt hai tuần lễ. Hay đồng chí gái đã đồng hành suốt mấy chục năm qua, cùng một lứa bên đời lận đận. 

Xin cảm ơn những người đã giúp chuyến đi thành công ngoài mong đợi. Ghi lại đây vài ký ức của trái tim mình để tạ ơn cuộc đời, tạ ơn những người đã đồng hành, giúp đỡ suốt bao năm tháng qua. 

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Trở lại căn phòng xưa ở Paris

 Trở lại căn phòng cũ

Hôm nay lấy xe lửa TGV từ Lyon đến Paris mất chưa đến 2 tiếng đồng hồ. Cô em đón ở ga de Lyon, nay chả có đèn vàng gì cả, như thời xưa mà chỉ toàn là LED. Ông Xung Trầm Tưởng mà trở lại Paris chắc sẽ làm thơ ga Lyon đèn Lờ e đờ. Hai anh em lấy xe điện ngầm về nhà rồi hẹn với cô tàu chăm sóc bà mẹ nuôi chiều ghé lại ăn goûter. 

Phòng mình ở trên gần nóc nhà. Mỗi đi lên ít nhất hai lần. Sáng đi xuống chạy bộ rồi chiều đi học về. Nhiều khi quên đồ. Tầng ở lầu 7, không có thang máy

Cô tàu này cũng tội, du học sinh từ Trung Cộng, học xong không thích về sống với Tập Đồng chí nên ở lại chui. Kiếm việc khó khăn nên đi giữ bà mẹ nuôi mình bán thời gian. Mấy đứa con ở tỉnh khác, lấy xe lửa cứ thay phiên nhau mỗi tuần đến chăm sóc, ngủ qua đêm với  bà mẹ nuôi. Khi nào bận thì chúng nhờ cô người Tàu thế và trả tiền. Cô này đi làm được trả lương và bảo hiểm an sinh xã hội để hy vọng được giấy tờ ở lại. Cho thấy tàu hay ta đều muốn ra đi hết, chả ai thích sống trong chế độ cộng sản. Cô này du học sinh là phải có tiền mới đi nhưng chắc bị Tây hủ hoá trở thành phản động. Không chịu về nước, quê hương không còn là chùm khế ngọt. 

Cửa ra vô vẫn như xưa chỉ khác là muốn vào ngày nay phải có mật mã hay gọi chủ nhà bấm cửa mở

Cho thấy bà mẹ nuôi rất tốt có phúc nên về già được con cái chăm sóc chớ thường con cháu bỏ vào viện dưỡng lão. Bà ta ngạc nhiên khi thấy mình xuất hiện, nay không thấy rõ cũng như tai bắt đầu có vấn đề. Bà ta nhắc lại là cuộc sống không phải chỉ có tiền mà cần những thứ khác để được hạnh phúc. Lòng biết ơn là trí nhớ của con tim. 

Bà ta chỉ cái bàn ăn mà khi xưa, trời lạnh bà ta kêu mình trên lầu xuống vẽ trên bàn. Bà ta kể là khi xưa, dây cầu chì trên phòng mình chỉ để được một lò sưởi rất nhỏ nên sưởi không được căn phòng. Mùa đông thì ở dưới mái nhà lạnh cũng như mùa hè thì nóng như Paris. Nên năm cuối cùng khi mình làm luận án ra trường, cuối tuần, trường đóng cửa nên bà ta kêu mình xuống nhà vẽ đến 2,3 giờ sáng mới leo lên phòng ngủ. Thật ra bà ta cho ở miễn phí nên mình không sử dụng lò sưởi sợ tốn tiền bà ta. 

Sau này khi cái chaudière của căn hộ bà ta hư nên mới sửa thêm cầu chì cho căn phòng của mình để có thể gắn cái lò sưởi điện lớn hơn. Lúc đó mình đã đi Thụy Sĩ, em trai mình vượt biên sang bên pháp được nâng cấp mùa đông không lạnh lắm. Bà ta chỉ mình cái lò sưởi điện trong phòng mình nay được dùng trong căn hộ bà ta. Khiến bao nhiêu ký ức tuôn về một thời sinh viên tỵ nạn. 

Cô em mang bánh ma cà rồng đến có loại sô cô la nên bà ta ăn ngay. Bánh ma-cà-rồng bên tây nhỏ hơn và ngon cực đỉnh.  Bà ta và gia đình mê sô cô la lắm. Khi mình ở Thụy sĩ về Paris thăm mấy người em và gia đình bà ta là mua sô cô la. Bà ta nhắc là mình gọi  gia đình bà ta là chocolatistes, chả biết sao mình lại chế danh từ tiếng Tây dù đã dốt. Mình cười khi nghe bà ta nhắc lại chuyện xưa. 

Đi rồi mới thấy bánh chocolate nếu không mình đã mua cho bà ta ăn cho đã . Chắc trước khi đi mình sẽ ghé lại mua cho bà ta ăn. 

Mình không nhớ khi xưa có tiệm bánh Le Nôtre ở trên đường này

Đúng là Tây có cái bánh mà họ trưng bày quá thẩm mỹ 

Bà ta hỏi đi bộ hành hương ở đâu rồi mình nói hy vọng mỗi năm đi bộ cho tới năm 90 tuổi. Bà ta kêu 90 tuổi đối với  bà là tuổi trẻ vì khi bà ta 90 tuổi vẫn có thể nấu ăn đi chợ, khỏe mạnh như bà đầm. Chỉ có năm ngoái mình về thì bà ta yếu thôi chớ trước đây rất khỏe mạnh. Nay đi được vài bước cần cái gậy và tay kia cần người dìu dắt ở cánh tay. Ngồi nói chuyện được 10 phút thì bà ta mệt nên xin phép ngồi lại chỗ mà bà ta thường Đọc sách. Nay thì hết rồi. 

Nhớ khi xưa mỗi lần bà ta gặp mình là hai vợ chồng đưa báo hay sách họ đọc xong cho mình đọc. Mình nhiễm tính đọc sách báo là bị dính bệnh này từ hai vợ chồng nhất là ông chồng. Ăn xong thì bà ta lấy đồ đan len ra đan cho con còn ông chồng thì đọc báo hay sách. Họ cứ đưa sách đã đọc cho mình. Đọc riết tờ báo La Croix nên mình trở thành bảo thủ. 

Khi cô cháu quen mình, hỏi bà ta có phòng ô sin cho mình mướn. Bà dọn căn phòng dùng làm nhà kho trên lầu chót để cho mình mướn 100 quan pháp một tháng. Mấy gia đình khác trong chung cư có người giúp việc nên họ để người ô sin ở trên lầu. Còn gia đình bà ta thì không có ô sin nên làm kho chứa đồ. Hôm qua quên hỏi vì khi xưa đối diện phòng mình có một bà người Tây Ban Nha. Một hôm bà ta thấy mình giặt áo quần ngoài hành lang mà trời lạnh, nước buốt giá tay nên bà ta kêu để bà ta giặt cho nên từ đó bà lấy áo quần dơ của mình đem xuống nhà chủ có máy giặt cho mình. Mình muốn Tìm bà này lại để cảm ơn. Vì lúc mình đi làm ở Thụy Sĩ thì không gặp bà ta để chào. Sau này có hỏi thì nghe  nói bà ta về hưu về Tây Ban Nha. 

Mỗi tháng mình ghé lại trả tiền nhà thì sau 3 tháng thì bà ta kêu thôi khỏi trả tiền nhà từ đó rồi mỗi lần nhà có tiệc như giáng sinh, bà ta kêu mình xuống. Sau này em mình vượt biển sang đảo thì ông bà đứng ra bảo lãnh đem qua pháp. Cô em mình thì ông bà cho ở trong nhà của ông bà để bà ta dạy cách sống ở tây ra sao đi chợ búa này nọ mấy tháng trời. Sau đó có ông bà nội người bạn học có phòng ô sin nên cho cô em ở nên dọn ra đi học lại rồi đi làm. 

Ra về hai anh em đi lại căn nhà cũ khi xưa ở, chụp vài tấm ảnh để nhớ lại tuổi thanh xuân mới sang Tây. Ông bà ta sau khi mấy đứa con thành gia thất thì dọn về căn hộ nhỏ hơn cho hai vợ chồng cũng ở Neuilly-sur-Seine. Bà ta 100 tuổi mà vẫn nhớ tên mụ vợ mình, nói rõ rằng Trin không có h. Đầu óc minh mẫn thiệt. Gặp mặt có ba lần. Nay có 5 con, 14 cháu và 21 chắt. 

sau đó đi dọc đường về phía La defense mà khi xưa mình hay đi vào mùa xuân ra sông Seine vẽ. Nay chỗ này đầy các Tòa nhà cao ốc tấp nập dân chúng. Lấy xe điện về nhà. 

Không Biết lần sau trở lại Paris có còn gặp lại bà mẹ nuôi hay không nhưng kỷ niệm về gia đinh này nhất là sự giúp Đỡ của họ giúp mình vượt qua những gian khó trong thời gian Mất liên lạc với gia đình đến 3 năm sau 75. Không có gia đình này chắc mình khó được như ngày nay. Hay học thành tài vì có thể bỏ học đi làm vớ vẩn kiếm tiền nuôi thân. 

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Chuyến xe đò chiều mưa

 Chuyến xe đò 131

Mình có duyên đi chuyến xe đò 131 này. Hôm đi bộ từ San Gimignano đến Monteriggioni thì khám phá mình đi quá đà, gấp đôi con đường cần đi, đã đi luôn chuyến đi cho ngày mai, phải quay ngược lại. Tính xem khách sạn có chỗ thì khỏi phải về. Nhưng nhớ sực là không có chỗ nên công ty phải giữ phòng cho mình giữa đường nên đành châu về hiệp phố thôi. Mấy chỗ này nhỏ nên khó có phòng vì chỉ lác đác vài nhà nghỉ nhỏ. 

Mỏi giò nên hỏi vòng vòng tìm đường đến trạm xe đò 131 liên tỉnh từ Siena đến Firenze. Hồi nãy đi lên đồi nay phải xuống lại. Trời mưa lại đi xuống tìm đường về khách sạn. 

Hóa ra có chuyến xe đò 131 từ Siena ghé lại Monteriggioni rồi ngưng lại Colle Val D’Elsa trước khi đến Firenze. Sáng hôm sau mình lại lấy chuyến xe đò 131 này khởi hành từ Firenze đậu lại Colle Val D’Elsa để đưa mình lại bến xe cũ chiều qua. Cũng may là hôm qua đi không gặp mưa còn hôm nay lấy xe đò đi thì mưa như điên. 

Mai mình sẽ đi Firenze nên tìm trên ứng dụng Rome2Rio thì có 3 cách đi: xe lửa, FlixBus hay Itabus nên hỏi tiếp tân cách nào đi từ khách sạn ra nhà ga để lấy xe buýt thì ông ta kêu không nên đi FlixBus mà kêu đi xe đò chuyến 131R. Lại thấy hình ảnh của chuyến đi lộn khách sạn vào lúc 5 giờ chiều nay gió đông. Thế là chuyến đi này có duyên với chuyến xe đò liên tỉnh Toscana 131. Đi là 131 còn về là 131R. Cho thấy ứng dụng không bằng hỏi thổ công. 

Từ khách sạn bò đến bến xe đò có mấy trăm thước. Độ 200. Rồi lên xe đi như mấy lần trước, được dịp ghé qua lại con đường mình đã đi qua rồi khi trời tối, nay đi lại. Tới nơi sớm nên để hành lý ở khách sạn rồi đi vòng vòng. Firenze thì mình đã đến 4 lần rồi nên chắc chả có gì lạ. Lại đi vòng vòng 10 dặm cho quen chân vì sau đó lại lên đường hành hương. Điểm lạ đi quen rồi mỗi ngày không đi được 10 dặm thấy khó chịu ở chân. 

Dạo này thấy chân cẳng không còn chất béo nữa. Dù mình ăn cũng nhiều. Hôm trước lấy hai trái táo của khách sạn nói để ăn khi đợi ăn cơm chiều vì bên này 7 giờ tối tiệm ăn mới mở cửa nhưng quên đến khi muốn ăn thì chúng bị hư cho thấy không được ngâm thuốc bảo quản như ở Hoa Kỳ vì hai tuần sau vẫn còn ăn được. Nên sáng nay ăn chuối kiwi và táo ngay. 

Sáng nay ra bến xe đò đợi chuyến 11:10 nhưng có chuyến 10:40 nên leo lên cho chắc ăn dù chạy chậm vì phải ngừng nhiều trạm. Giá 9,50 Euro. Rẻ hơn FlixBus. Mà lại gần khách sạn. 

Đến Firenze thì kéo Vali đi bộ độ 1 cây số đến khách sạn để hành lý đó rồi đi ăn. Ăn xong đi vòng vòng thấy nay họ chặt tiền để vào xem cái dome vòm của Brunoleschi khi xưa không trả tiền nay họ chặt 30 Euro. Thiên hạ làm đuôi, xếp hàng để vô cả mấy tiếng đồng hồ trong khi mình khi xưa vào đây chả tốn tiền, lác đác vài du khách. Họ cho biết là mỗi năm có đến trên 13 triệu du khách đến thành phố này. Xem như 1 triệu mỗi tháng. 

Nông dân ngu lâu dốt bền như mình đi ngang thành phố phải ngủ lại thấy tên thành phố ngày mà đến mà sao đã đến. Chụp hình kỷ niệm rồi đi tiếp đến chặng cho ngày mai tổng cộng 38 km. 

Mình đến Firenze nhiều lần nên không còn rung động như lần đầu. Đi vòng vòng chỉ thấy toàn là du khách. Đa số xung quanh chiếc cầu cũ ( cỗ kiều) và thánh đường. Ngày nay thấy nguy nga vậy chớ khi xưa chỉ làm bằng gạch. Mình có tấm ảnh trước đây. Sau này có tiền giáo phận mới bỏ tiền lát đá cẩm thạch trên tường, màu mè như ngày nay. 

Khi xưa mình đi Ý Đại Lợi bằng xe đò cũng nhiều vì rẻ. Nhớ năm 1981 khi mình sang Ý Đại Lợi làm việc mấy tháng vì đã đủ điểm cho các khóa học. Nay chỉ cần làm luận án ra trường nên buồn đời hỏi bạn bè thì họ giới thiệu cho một người chị họ rồi từ đó dẫn đến giáo sư Ana của Đại học bách khoa Torino. Rồi Đi làm 5 tháng rồi chạy đi vòng vòng xứ Ý Đại Lợi từ Bắc chí nam suốt 3 tháng hè rồi về lại Paris. 

Đi xe buýt ở Ý Đại Lợi thì có thể lên lỏi vào các các làng mạc nhỏ vì xe lửa chỉ đến những thành phố lớn rồi đi xe đò về các làng. Như trường hợp ở làng Chiusi Della Vierna nơi mình dừng chuyến đi bộ. Muốn lấy xe lửa phải đi xe buýt đến thành phố nhỏ Arezzo, lấy xe lửa đến Firenze rồi đi đâu thì đi. Xe buýt có hai chuyến một ngày 6 giờ sáng và 5 giờ chiều nên mình mướn xe chở thẳng ra Firenze. Mất hai tiếng còn đi xe buýt rồi xe lửa mất 6 tiếng. 

Đi xe đò mình có một kỷ niệm ở Ý Đại Lợi rất vui. Sô là khi xưa ở vùng Sicilia ít phát triển nên xe lửa ít thêm đồi núi nhiều nên phải đi xe đò nhiều. Có lần mình lên xe đò ngồi buồn đời mình vẽ ông lơ xe đò và tài xế. Thế là họ đòi mua, trả giá được miễn vé xe đò. 

Lý do đi quá Giang xe và xe đò là năm đó. Khi mình vừa rời thành phố Bologna bằng xe lửa thì hôm sau khủng bố đánh bom trạm xe lửa này nên sợ quá phải đi quá Giang và xe đò. 

Khi xưa lên xe lửa sợ không biết có bị đánh bom này thì không có cảm giác này. Chỉ lo đình công. 

Xe đò ý ngày nay rất tối tân, mua vé bằng thẻ, không còn lơ xe đò để bán vé. Lên chỗ tài xế bên cạnh có cái hộp đưa điện thoại ra xẹt một cái là xong. Vấn đề là chả biết giá tiền bao nhiêu. 

Ai đi chơi thì nên lấy xe đò một lần cho biết. Ở vùng Toscana thì chuyến xe đò từ Firenze và Siena có 2 chuyến mỗi giờ. Có thể viếng các thành phố xung quanh như San Gimignano, Montserragioni, rất đẹp. Sáng đi chiều về khỏi mất công đổi khách sạn. Tốt nhất ở Siena vì rẻ hơn Firenze.

Sau này có. Dịp trở lại với vợ con mình sẽ mướn xe vespa chạy mấy đường nhỏ viếng các thành phố này vì xe hơi là ngọng không có chỗ đậu xe. 

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nhà 

Thăm viếng 2 với Thổ công Lyon

 Sáng như hẹn ra đứng đợi anh ta lái xe tới đón vì phải đi xa vào buổi chiều. Anh ta chở lên đồi để viếng nhà thờ Fourviere, thờ đức mẹ vì nghe kể khi xưa thành phố này bị nạn dịch nên dân tình mới cầu nguyện đức mẹ và như phép lạ, thành phố ngưng bị dịch nên người ta xây một nhà thờ để tạ ơn  sau đó người ta quyên thêm tiền để xây lớn hơn. Thấy có các giáo xứ ở Trung Hoa! Phi luật Tân, … cúng tiền nên có một chỗ để thờ Phượng Đức mẹ tàu , Đức mẹ phi luật Tân, Đức mẹ phi châu nhưng không thấy Đức mẹ người Việt  chắc không đóng góp. 

Nhà thờ Đức mẹ Fourviere

Bên trong lần đầu tiên thấy tượng Đức mẹ thay vì chúa Giê su ở chính 

Ngôi nhà thờ mới được xây dựng rất đẹp, các mosaique trên tường tương tự như các nhà thờ cơ đốc giáo. Đẹp bình dị, không rườm rà lắm. Ở ngoài có những bức tượng chưa được thành hình hết vì tác giả qua đời sớm nên họ để vậy không tiếp tục. Mình đoán chắc hết tiền vì thường các ông điêu khắc gia có đệ tử làm. 

Nhà thờ đầu tiên sau họ xây thêm bên cạnh to đùng

Muốn cúng dường thì cứ đưa thẻ ra. Khỏe re để thắp nến. 

Sau khi đi bộ tà tà trong khu phố cổ trên đồi, tương tự thành phố Lausanne, Thụy Sĩ nhưng dơ không có sạch như bên Thụy sĩ. Rất đẹp và dễ thương. Sau đó cả hai chạy vào ăn cơm. Sau đó lấy xe anh ta chở mình đến cái làng Perouges cách Lyon 30 cây số. Nghe kể là khi xưa thiên hạ trong làng bỏ đi hết nên người ta tính đập bỏ nhưng có ai đó trong thành phố Lyon đề suất một kiến nghị mua lại rẻ rồi cho trùng tu để giữ gìn bản sắc dân tộc vùng miền. Nay họ cho trùng tu, viếng thăm thì miễn phí nhưng trả tiền đậu xe khẩm. Bò lại đây mua miếng đất ngoài làng rồi tạo dựng bãi đậu xe là hốt bạc. 

Mò thêm tin tức thì được biết làng Pérouges được xây dựng từ thế kỷ 14-15, từng là trung tâm dệt may và thương mại trên tuyến đường Lyon-Genève. Đến thế kỷ 19, làng bị suy tàn (dân số giảm từ 1.500 xuống còn 90 người) do đường sá thay đổi, người ta di chuyển bằng xe lửa hay xe hơi thay vì bằng tàu như xưa. 

Năm 1911, một nhóm nghệ sĩ và chính quyền Lyon (dẫn đầu bởi thị trưởng Édouard Herriot) đã cứu làng khỏi phá hủy, khôi phục từng ngôi nhà. Ngày nay, với chỉ khoảng 100 cư dân, Pérouges là di tích sống động, từng xuất hiện trong phim như Ba Chàng Ngự Lâm (1973)  mình có đi ngang chỗ này nhưng không vô được. Nghe nói các phim cổ xưa đều bò đến đây để quay ngoại cảnh các nhà cổ xưa  

Cây này được trồng từ khi cách mạng thành công năm 1789 giữa làng  này họ phải chống cây để mấy nhánh cây không gãy  

Nếu quan sát chúng ta thấy đường dốc được lót bằng đá  giữa đường thấp hơn phía nhà để nước chảy từ tường nhà ra đường  các viên sỏi nhỏ lớn giúp làm chậm nước mưa hay khi tuyết tan, tránh lụt lội cho làng  

Đường khi xưa họ lót đá nên bác nào đến đây không nên mang giày cao gót cũng như trong phố cổ của Lyon. Qua cái làng này mình có thể mường tượng  được cuộc sống khi xưa trong các làng mạc của người Pháp vào thời trung cổ. 

Sau đó lái xe về Lyon anh ta thả mình xuống gần khách sạn và chia tay. Kỳ này có duyên gặp anh ta là thổ công ở vùng này nên dẫn viếng thăm nhiều chỗ vì nếu đến không biết gì phải đọc sách và mất thời gian để mò đến các điểm quan trọng nhất là viếng các hẻm xưa cổ mà đi ngang không biết vì có cửa đóng. Anh ta chở ngang campus đại học Lyon rất có tiếng tại Âu châu, nhà thương khi xưa, sau này họ dời ra ngoại ô và biến thành khách sạn Intercontinental khá dễ thương. 

Cánh cửa cổng mấy trăm năm còn lại, bằng gỗ

Theo kể là khi xưa dân tỉnh ở trong hẻm nên khi họ nổi loạn chống áp bức thì lính triều đình phái đến vào trong mấy chỗ này là bị giết nên không dẹp loạn được. Tương tự khi xưa ở Paris khi cuộc cách mạng nổi dậy dân chúng trốn trong các hẻm này nên sau này họ dẹp hết để xây chung cư dễ bắt hơn. 

Các con hẻm nối liền từ đường này qua đường khác và các căn hộ trên lầu. Lính nhà cửa mà chui vô là bị đâm chém nên khó dẹp loạn. Độ 1.5 mét chiều ngang

Bây giờ thì có rào chớ khi xưa leo lên cầu thang để vào nhà, 3 ,4 tầng lầu. Đi nhanh quá nên không hiểu nhà vệ sinh ở đâu khi xưa. Ngày nay thì họ đã làm trong các căn hộ. 

Mình rất thích thành phố Lyon nhẹ nhàng hơn Paris nên trong tương lại nếu có dịp sẽ dẫn đồng chí gái đến đây viếng tha hồ mà tỏa nắng. 

Đồng hồ mấy trăm năm vẫn chạy và chỉ ngày giờ khá đúng

Đồng hồ khi xưa to như vậy, ngày này đeo đồng hồ bé xíu và dẹp lép. 

Đường phố đi bộ được lót bằng đá

Thấy mấy bánh nổi tiếng của thành phố nhưng không mua

Đây khi xưa là nơi họ buôn bán nay là một nhà thờ Tin Lành

Ai có dịp ghé sang vùng này thì liên lạc với thổ công xứ này. Anh ta định cư tại đây từ năm 1977 đến nay nên rành các hang cùng ngõ hẻm của xứ này. Mình may mắn gặp anh ta nếu không phải mất cả tuần mới đi hết những điểm quan trọng của xứ này.  

Xem cái vòm của nhà thờ nhưng nếu xem kỹ hơn thì mấy cái tượng nhỏ đều bị ngắt cái đầu. Xem hình dưới. Lý do là khi xưa có sự bất hòa giữa công giáo và đạo Tin Lành nên họ đốt nhà thờ của nhau. Cuối cùng họ đột phá tư duy là đốt nhà thờ có thể cháy luôn nhà của họ nên chỉ bắt thang lên lấy búa đập bể đầu mấy thánh được điêu khắc. Chán Mớ Đời 

Ai buồn đời đọc về les Huguenots mà khi xưa ông Tây bắt học khiến mình Chán Mớ Đời đi Tây để hiểu sự tình. 

Cảm ơn ông thần thổ công đã bỏ hai ngày để đưa em đi viếng thành phố dễ thương này và thuyết minh lịch sử của các di tích lịch sử của vùng này. Có duyên sẽ gặp lại. 

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn