Đến Palawan để khóc Phú quốc

Mình nghe Phi luật Tân có nhiều đảo đẹp nên đi viếng cho biết. Xứ này có nhiều đảo nhưng vì ít thời gian nên chọn Palawan để nhớ đến trại tỵ nạn mới người Việt tạm cư để được hướng dẫn về đời sống tại Hoa Kỳ trước khi đi định cư tại Hoa Kỳ.

Hòn đảo này, mình đi xe từ phía nam của thủ phủ cảng Công Chúa (Puerto Princesa) suốt 300 cây số lên miền Bắc đến thành phố El Nido. Nên có thể xem cách khai thác du lịch của họ ra sao. 

Biển tại Việt Nam hình như ở Nam Định. Với rác như vậy thì các công ty du lịch chắc chắn sẽ không giới thiệu khách hàng

Đảo Palawan rộng: 14,896 km² so với Phú Quốc: 574 km² xem như rộng gần gấp 3 đảo Ngọc của Việt Nam. Cái hay của người Phi là họ có lẻ tiếp cận được nền văn hóa Mỹ nên họ không khai thác du lịch một cách màn rợ như ở Phú Quốc. Các khách sạn và khu nghỉ dưỡng điều được xây cất không quá 2 tầng lầu. Họ giữ cây ngay gần bờ biển và xây các khu lịch phía sau và rải rác nên khi đứng trên tàu ngoài bãi biển chúng ta không thấy nhà cửa gì cả. Có mấy đảo nhỏ như Hòn Tré ở Nha Trang nhưng các biệt thự được xây cất theo du lịch sinh thái rất đơn sơ nhưng đắt tiền như ở MArriotts Vin Pearl. Đi vào thấy như ở thiên nhiên. Cho thấy các nhà đầu tư có tư duy về hái tiền du khách ngoại quốc. Du lịch sinh thái, sang trọng lịch sự nhưng không tàn phá thiên nhiên.


Nói về sự phát triển Phú Quốc xem như tiêu tùng. Ở Việt Nam hay xứ nào đi nữa. Chỉ có người trung lưu trở lên mới có khả năng đi nghỉ dưỡng do đó họ chỉ trang bị, đầu tư cho tầng lớp này. Số lượng du khách đến là người Tây phương vì rẻ hơn đi hè ở xứ họ, nhất là khám phá văn hóa cứ khác. Đây Phú Quốc được các nhà đầu tư xây các khách sạn hay phố xá như kiểu LasVegas mà tệ hơn khiến người Tây phương lắc đầu. Thấy phỏng vấn một cô đầm tại Phú quốc. Cô ta kêu người Việt điên rồ, bắt chước Tây phương mà còn tệ hơn là Disneyland. 


Mình xin tải một bài báo của báo Hà Nội để không mang tiếng:

Thấy họ cày nát ra rồi để ôm hận về sau

NHÀ ĐẦU TƯ ÔM ĐẤT PHÚ QUỐC CHẮC CÒN Ở ĐẢO NHIỀU NĂM CHƯA BIẾT KHI NÀO VỀ BỜ...

Năm 2016, một đàn em nhờ tôi tư vấn đầu tư chuỗi Homestay ở Phú Quốc. Cô có một miếng đất dự tính cất homestay, ngoài ra cô dự tính thuê thêm khoản 3 căn shophouse đang cho thuê giá rẻ để quản lý chuỗi....Tôi bay ra khảo sát 2 ngày; đứng ở Bãi Trường nhìn mênh mông dự án nối dự án, shophouse kéo dài hơn SG; rồi đi Nam đảo resort kề nhau, cao ốc mọc lên vài ngàn Condotel…

Tối hôm đó, ngồi uống beer ở Dương Đông và các món hải sản nghe thì hấp dẫn, nhưng không tươi ngon như danh tiếng Hải sản nơi đây, mà giá thì chát. Tôi nhận xét Phú Quốc không chuyển mình như Bali, nơi có phong cách du lịch gần gũi đời sống văn hóa địa phương hay Pattaya với dịch vụ vui chơi chuyên nghiệp mà PQ biến dần thành nơi xô bồ chặt chém kiểu Vũng Tàu trước đây. Sự hồn nhiên gần gũi của dân kinh doanh địa phương trước đây mà năm 2007 tôi từng khảo sát đã dần biến mất, thay vào đó người địa phương đã học được cách kinh doanh chụp giật.....Tôi nói với người đàn em "không nên triển khai, không có đường dài" và cô đã nghe tôi, vì biết tôi sẽ mất số tiền tư vấn, nên chắc tôi đã phân tích kỹ....

Gần đây, có thể những người kinh doanh PQ cho rằng do giá máy bay cao nên du khách né, nhưng bản chất là PQ chưa đủ hấp dẫn để nhiều người bay tới khi những vẻ đẹp của đảo loãng đi, hải sản và dịch vụ địa phương giá quá cao. Trong khi thay bằng các vui chơi phồn hoa như Sài gòn, Vũng Tàu thì khó thuyết phục du khách đi nữa, nhất là giờ đây Nha Trang chỉ mất 5h xe chạy từ SG càng khiến PQ thêm mệt....

Với giá đất PQ hiện nay, với shophouse, condotel đang có thì nhà đầu tư ôm đất PQ chắc còn ở đảo nhiều năm chưa biết khi nào về bờ...

-------------------------------------

Nguồn: Vietnam business insider


Đây là do chính người Việt tại Việt Nam cho biết. 

Thậm chí mình thấy các villa của MArriotts ở VinPearl với giá 22 tỷ đồng vẫn không tạo nên một khung cảnh đẹp như ở các khu nghỉ dưỡng ở Palawan. Đến là muốn trở lại vì cảnh thiên nhiên hài hòa khiến con người cảm thấy tự do, không bị các khối bê tông đè bẹp. Các kiến trúc được xây rất thoáng, hòa vào thiên nhiên. Mình thấy khu nghỉ dưỡng ở Lăng Cô, phá nát khu vực với mái ngói màu đỏ thè lè.


Mình nghe kể là giá vé máy bay tại Việt Nam lên khủng trong 5 ngày nghỉ nên người ta bay qua Thái Lan chơi còn rẻ hơn mua vé máy bay ra Phú quốc. Kiểu này người Việt là tự giết mình. Anh làm lợi cho công ty hàng không nhưng vô hình trung giết các trung tâm du lịch tại Phú Quốc.

Tiêu biểu của biển mình thấy ở Palawan, có mấy cây to đùng, che bóng mát để dân không muốn phơi nắng có thể ngồi chơi. Hình mình chụp từ tiệm ăn nhìn ra.

Đây là một người Việt tại Việt Nam giải thích cách đầu tư bất động sản tại Việt Nam mà mình thấy ở vùng ngoại ô Sàigòn, nhà cửa xây chưa xong hay vùng Phan Thiết, xây rồi bỏ đó không ai đến.


Phải nói là đội môi giới bán được các Shop-house đúng là quá giỏi. Khi vẽ ra 1 cái viễn tưởng tuyệt đẹp để bán với giá trên trời. Một cái SH còn đang trong quá trình xây dựng luôn được rao bán với giá thấp nhất cũng phải 50-60tr/m² trong khi một cái mặt đường chính của khu phố tương ứng khu đông dân cư ở đó cũng chỉ tầm 60tr/m2. Và khi SH xây xong cũng ko thể đưa vào sử dụng vì ko có người nên chẳng buôn bán, kinh doanh gì được, cho thuê cũng chẳng ai thèm. Sai lầm lớn nhất của hầu hết những người Việt Nam chơi bất động sản là không hiểu rõ về sản phẩm của mình cũng như không biết cách kiếm tiền từ bất động sản. Họ bỏ một khoản tiền rất lớn để mua một cái giá trị của tương lai, nhưng là tương lai không biết bao giờ đến. Trong khi cùng khoản tiền đó họ có thể mua một căn nhà mặt đường khu dân cư và ngay lập tức có thể cho thuê để có dòng tiền. Tốc độ lên giá ở những chỗ này rất ổn định và tính thanh khoản cao

Khách sạn sòng bài ở Côn đảo   Họ cày hết rồi trồng vài câu dừa con cho thiên hạ đến xin cô Vĩ Thị 6 được đốt lò. 


Đà Lạt thì xem như phá nát như tương, không còn chút gì phố núi cao phố núi đầy sương. Họ làm một bãi trên sân cù rồi bỏ dỡ công trình. Chắc ông lớn nào làm rồi nghỉ hưu nên không ai dám tiếp tục hay dẹp bỏ vì tốn tiền. Họ cho phá biệt thự Trang Hai được xây cất gần 100 năm, một hình ảnh lịch  sử của Đà Lạt để làm bãi đậu xe buýt Chán Mớ Đời. Nghe nói xe tãi có lần bị lọt xuống. Mình đi bộ thấy cá chết nổi lình bình trên hồ Xuân Hương. Đi ngang hồ thấy mùi hôi thối khôgn thể tả, lại thấy có ngừoi ngồi uống cà phê. Xong om

THÁNG TƯ - LỜI MUỘN PHIỀN CỦA NGƯỜI 69TUỔI

Đỗ Trung Quân 

….

ta mang tuổi hai mười vào rừng 8 năm

4 năm những vùng kinh tế mới

3 năm lòng hồ dầu tiếng – chiến khu Dương Minh Châu …

1 năm chiến trường biên giới K 

máu và không chắc còn nước mắt

trả xong món nợ lý lịch dù không con sĩ quan

dù không nhà địa chủ

thân thế ngay trên vai , mái tóc dài

hippie choai choai

ta trả nợ xong một phần “ tiểu tư sản thị thành ”

ba lô về , cuộc đời làm lại

căn cước mới

lý lịch thêm dòng “ thanh niên xung phong “

xong !

….

mất đến 20 năm

ta mới nhận ra mình thành kẻ nợ

nợ cả một đời ..


ta nợ những đêm xuống tàu định mệnh

cuộc đào thoát bi thảm

không internet

không một dòng thông tin

ta bình yên kiếm sống

vênh váo hư danh

hãnh tiến “ trong hào quang bóng tối “


ta nợ bạn bè học tài thi phận

thi bao nhiêu lần cũng rớt

học bao nhiêu cũng ra vỉa hè chanh ớt

bán dạo – chợ trời ..

lý lịch xét 3 đời

oan khuất


ta nợ  bạn ta xó chợ đầu đường

bán từng cái quần , cái áo

ta chễm chệ trên ghế ngồi giám khảo

nhét túi phong bì

những lễ hội phù hoa

dìm ta tận đáy ..


ta nợ như kẻ vô tâm

mắt mù

ta nợ những con thuyền vỡ nát

phận người chìm đáy biển sâu

ta như kẻ nợ

dù không vay

….

tháng tư hoa phượng cháy

nám cơn mưa sầm đen

ta biết ta còn nợ

những bình minh chưa lên ..

….

* tháng tư 2024 – Phú Nhuận - Gia Định thành - Sài Gòn


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 
Nguyễn Hoàng Sơn 


Kỷ niệm chuyến đi Phi Luật Tân

 

Khi xưa mình mê phim của ông Lino  Brocka, đạo diễn phi luật Tân. Xem phim ông ta thấy toàn ăn cướp xã hội đen tại Manila nên sợ sợ không dám đến xứ này. Kỳ này trên đường về ghé lại xứ này thì rất ngạc nhiên về dân tình rất dễ mến. Có phép tắc, họ không chặt chém kiểu Việt Nam hay vài xứ khác mình có dịp thăm viếng như Mễ Tây cơ, Trung Mỹ. Đi ngoài đường mình cảm thấy an toàn, không lo sợ bị móc túi như ở Paris hay các thành phố khác tại Âu châu. Da mình đen như cột nhà cháy nên dân tình tưởng mình người phi đi lao động quốc tế nên rất thân thiện, hỏi bằng tiếng Tagalog. Mình biết vài câu rồi họ nói một tràn dài là mình câm như hến. Đây là xứ mình rất thích người địa phương như tại Cao Miên và Thái Lan. Rất thân thiện.

Điểm vui nhất là ngày đầu đến Manila, thủ đô của xứ này. Trước khi đi mình dặn công ty du lịch cho người đón tại phi trường. Đắt hơn taxi hay grab nhưng cho khỏe đời, cả hà tiện một tí thì mụ vợ chửi banh xác cả ngày. Phải kéo Vali đi kêu taxi đủ trò. Thường mình đặt công ty Viator mỗi lần đi chơi ở Hải ngoại. Công ty này của Anh quốc. Họ móc nối các công ty du lịch trên thế giới, cho người ra đón tại phi trường, lấy hoa Hồng 10% nên không lo ngại vì mình dùng họ từ bên Âu châu. Tin tưởng được không sợ bị cảnh đem con bỏ chợ. Tốn tiền rồi bơ ngơ ở xứ lạ quê người với mụ vợ gầm bên cạnh.


Kỳ này mình kêu công ty du lịch phi đưa xe đón cho họ làm khỏi mất công mình đặt qua viator. Đến phi trường Aquino, mang tên ông thần bị Marcos bắn chết khi mới xuống phi trường Manila. Ông Marcos không muốn thêm một ayatollah khomeini đã xảy ra tại Ba Tư nên cho bắn. Ai ngờ họ quay được phim trực tiếp truyền hình nên ông ta phải bị Mỹ cho đi hạ uy di nghỉ mát để lại mấy ngàn đôi giày của vợ. Nay con trai ông ta từ Hoa Kỳ về làm tổng thống. 


Lấy hành lý xong đồng chí gái lọt tọt theo mình ra cửa phi trường. Người điều động chuyến đi của mình nhắn tin cho biết tài xế đang đợi ở cửa ra. Mình thấy một ông thần bận veston cầm cái bảng đề tên Ms Nguyen nên mình tưởng họ đợi mình nên bò lại chào, tự giới mình là mít tờ Nguyen. Anh chàng này nói mình đợi một tí để anh ta kêu xe. Quay đầu quay lại để xem kiến trúc phi trường hơi cũ nhưng vẫn khá hơn Nội Bài. Xe đến mình nhảy lên xe, nhìn tài xế cũng bận đồ vét khiến mình cảm thấy sang sang dù tour lấy không đắt. Tài xế ăn bận còn sang hơn nông dân.


 Cứ nhìn đồng chí gái gật đầu Uchâu Uchâu không ngờ chuyến đi này rẻ mà có tài xế sang cực đỉnh. Vừa xong MArriotts ở Nha Trang nay có loại này. Mình hỏi tài xế đi viếng thăm Manila có thể mướn một xe với tài xế riêng chở đi cả ngày được không. Tài xế kêu chuyện nhỏ, cứ nói với tiếp Tân là cần một chiếc xe, mai tôi chở đi. Tên tôi là Ariel. Nếu thương lượng xe Grab, tài xế không gắn lên mạng thì một ngày họ lấy 3,000 pesos, khoảng 50 đô cho một xe. Họ chở mình đi viếng mấy chỗ khu du lịch, lịch sử của Manila. Còn ở Palawan, mướn xe thồ một ngày, họ chở đi viếng các nơi, bãi. biển thì 1,500 pesos độ 30 đô vì có niêm giá của chính phủ hết. Xe Grab thì tư nên mình đặt họ trước thì họ không phải trả 30% tiền cho công ty Grab. Về Sàigòn cũng vậy. Nếu mình cần xe đi cả ngày, kêu và thương lượng xe Grab, chở cả ngày chạy lòng vòng cũng được.

Lần đầu tiên thấy lại dã tràng se cát biển đông 
Thuyền đánh cá của người địa phương. Mình muốn theo ông đánh cá ra khơi nhưng mụ vợ không chịu 

Co điều hợp viên của chuyến đi cho vợ chồng mình của công ty du lịch gọi qua WhatsApp. Hỏi mình đang ở đâu. Mình nói đang trên xe. Cô ta hốt hoảng kêu xe nào. Kêu có tài xế với đại diện khách sạn khiến cô ta lại hoảng tiểu. Mình có đọc tin tức thì được biết là ở phi luật Tân có màn bắt cóc du khách ngoại quốc để chuộc tiền bởi các nhóm kháng chiến hồi giáo. Thời ông tổng thống duerte, ông ta giết thả dàn đám buôn ma túy và kháng chiến hồi giáo nên nay tình hình có vẻ đỡ. Khách sạn thì an ninh rà soát trước khi vô cửa cũng như các khu thương mại. Hình như đám hồi giáo quá khích của ả rập cũng nương nấu, trốn trên mấy cái đảo tại pHi luật Tân nên ra phi trường, họ kiểm soát rất nghiêm ngặt, 3 lần như tại Thổ Nhĩ Kỳ.


Về tới khách sạn thì thất kinh vì không phải holidays inn mình đặt. Mà solaire resort chi đó lại thấy để casino. Xuống xe thì nghe cô đại diện của văn phòng du lịch gọi nhưng nữa nghe nữa ngoài vòng phủ sóng. Mình hỏi ông thần ở cửa WiFi thì hắn nhấn cạch cạch rồi mình lên sóng gọi lại. Mình kêu đang ở khách sạn solaire cô ta kêu ủa chớ không phải ông đặt khách sạn holidays inn. Mình nói đúng nhưng chả hiểu sao họ chở lại khách sạn này. Cô ta kêu chúng tôi đặt tài xế đón ông bà đang đợi ở phi trường. Mình thuộc dạng ngu lâu dốt sớm nên chả hiểu gì cả. Nhưng được ở khách sạn sang thì cứ vô tư như người hà lội. 


Đúng lúc đó tên của khách sạn đưa mình thẻ chìa khóa dẫn lên thang máy kêu lầu 6 phòng 6116. Chúc ông bà vui vẻ tại Manila, chúng tôi sẽ đem hành lý lên sau. Hai vợ chồng cứ bị cuốn theo dòng xoáy nên cứ đi theo dòng đời bèo dạt mây trôi trong khi đó bà ở công ty du lịch cứ gọi hoài. Vô phòng thì thấy trên máy truyền hình để welcome ms nguyen khiến mình đã ngu lại càng ngu thêm. Mình đoán là họ chuyển mình qua sòng bài để dụ mình chơi bài nên cho phòng miễn phí như ở las vegas. Mình mở ứng dụng của holidays inn để hủy đặt phòng để khỏi tốn tiền. 


Đồng chí gái nằm trên ghế phòng khách để cảm nhận thằng chồng nông dân, keo kiệt chơi sang cho đi ở khách sạn sang trọng. Cái buồn là bà du lịch cứ kêu réo nên mình bắt đầu định thần lại. Nhớ là khi xuống xe tại khách sạn mình có thấy trên bảng cầm tay của ông đại diện khách sạn có tên ai là Nguyễn thị thiên hương nên chợt giác ngộ cách mạng là họ lầm mình với cô này. Mình thấy ms nguyen nên nghĩ họ galant nên đề tên mụ vợ thay vì mình. Mình gọi lại bà du lịch nói chắc họ đón lộn ai cùng họ với mình. Kêu tài xế đến đón mình ở khách sạn. Kêu vợ đi lộn khách sạn. Mụ thấy khách sạn đẹp và sang nên cứ chụp hình trong khi mình bò lại tiếp Tân kêu lộn người đòi lại Vali. 

Cuộc đời vẫn đẹp sao, tình yêu vẫn đẹp sao khi thân thể phì ra như là con cóc, dù cho bước đi vô cùng khó nhọc nhưng ta vẫn thường hái hoa tặng nhau
Từ bờ biển không thấy khách sạn sau các hàng cây 

Cuối cùng xe đến đón hai vợ chồng về holidays inn. Xe cà rich cà tàng, bánh xe bị xì nên phải ghé lại trạm xăng bơm hơi rồi mới chạy về khách sạn. Khách sạn holidays inn ở Hoa Kỳ thuộc loại rẻ tiền nhưng ở Á châu lại 5 sao. Nhớ năm ngoái dẫn bà cụ đi Thái Lan ngụ tại khách sạn này, thức ăn ngon sang trọng lắm. 

Khi xưa mình thấy mấy cặp già đi chơi nắm tay. Mình thấy họ tình tứ nay đến phiên mình già thì mới hiểu lý do đàn ông nắm tay vợ. Để mụ vợ không chạy đi shopping. Đi ngoại quốc mụ vợ rất sợ hải. Mình lo từ a đến z nên mụ chả biết lịch Trình đi đâu. Mình gửi cho mụ lịch trình qua TripIt nhưng mụ không đọc cứ hỏi mình. Mình mà kêu đọc TripIt thì xem như bị chửi từ sáng đến chiều. Đặc biệt là khi thấy shopping là mụ không sợ lạc gì cả bỏ chạy mất dép Làm Vườn nên mình phải nắm tay mụ lại. Mụ không biết tiền nong hối đoái ra sao cứ lấy tiền mình đưa, rồi cho người này cho người kia. Kêu họ nghèo. Chán Mớ Đời 


Hôm sau bay đến đảo Palawan. Lần này rút kinh nghiệm, ra cửa phi trường là phải đọc tên Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen mới dám lên xe. Phải công nhận công ty du lịch này rất chu đáo. Họ lo từng li từng tí. Nhắn tin cho biết tài xế đứng đâu hay đã đến khách sạn đủ trò nên không ngại gì cả. Ở Ai Cập thì họ cho hướng dẫn viên đi theo lo từng li từng tí cho mình. Đây vậy quá tốt. Nếu có dịp đi lại mình sẽ dùng họ lại. 


Ở Palawan, đi lại xe thồ của họ rất vui. Phải khom người vì chỗ ngồi thấp lại nhỏ. Họ độ xe gắn máy khác với xe tuk tuk bên Kampuchia. Họ dùng chiếc xe Honda 155 phân khối rồi gắn cái dàn sắt làm chiếc xe có mùi Trần và hai chỗ ngồi. Mỗi khi chạy lên đồi thì xe gầm rú lên bò lên dốc như rùa. Mình cứ sợ xe tuột dốc. Khiến mình nhớ khi xưa, đi xe Lam ít ai dám chạy lên dốc Duy Tân tại Đà Lạt.

Xe thồ và jeepney hai loại xe giao thông phổ thông cho dân Phi tại Manila. Không được vào khu Makati. Ở mấy ngày mình thấy xe Jeepney bị hư nằm đường rất nhiều.

Bóng dừa lã lơi trên bãi cát 


Mụ vợ kêu năm nay có số lặn nước vì hồi đầu năm đi Mễ và Honduras có mướn tàu chở đi lặn. Đẹp nhưng không bằng ở phi luật Tân. Nếu trở lại mình sẽ mướn tàu riêng đi mấy đảo mình thích và có thể đậu ngoài khơi để tắm biển vui hơn. 


Cảnh tượng phong cảnh hùng vĩ đẹp, lại có hướng dẫn viên đi theo, chỉ chỗ nào bơi lặn có san hô và cá rùa, chụp hình cho mụ vợ khiến mình rảnh nhìn trời nhìn biển, thấy đời không có gì vui bằng khi vợ không sai làm cái này cái kia, chụp hình chụp ảnh. Chưa bao giờ lặn xem cá nhiều như vậy, cả ngày. Ở mấy chỗ kia khi đi du thuyền xuống thì họ cho đi lặn độ 30 phút mỗi nơi. Đây từ sáng đến chiều. Sau hai ngày thì mình bắt đầu cảm nhận mặt trời đánh lên lưng tả tơi nên không đi lặn nữa, ở khách sạn đi vòng vòng.


Hai vợ chồng đi vòng vòng, ăn mỗi ngày một ly ha lô ha lô to đùng. Cái lạ hôm nay ăn ha lô ngon nên hôm sau quay lại, thì họ kêu không có vì không mua được gia liệu để làm. Hoá ra họ làm mỗi ngày, mà khi không đủ các loại tươi thì họ không bán, sợ mất tiếng. Mình đi mấy tiệm như vậy. Thấy họ không tham tiền, sợ mang tiếng. Ngày nay với các ứng dụng du lịch, có ai lên mạng khệnh một cái là rồi đời.


Đi lặn với vợ, nói cho ngay vợ thích mình nắm tay vợ nên kỳ này mình nắm tay thay vì bơi lòng vòng xem cá một mình. đồng chí gái có vẻ vui lắm. Chiều hoàng hôn đi trên bãi biển. Cái đẹp ở đây là họ kiến thiết các khách sạn theo diện sinh thái nên giữ các cây to đùng và cây dừa, xây khu nghỉ dưỡng phía sau, chỉ có 2 tầng nên từ biển nhìn vào không thấy nhà cửa, bị che khuất bởi cây cối. Thấy đảo rất hoang sơ. Ban ngày nắng thì du khách ngồi ghế dưới các lùm cây, có bóng dừa lả lơi, thay vì dưới mấy cây dù to đùng. Nước thì rất ấm, ít sóng vì nằm trong cái vịnh nên các núi ngoài khơi chận sóng biển rất nhiều.


Ngày cuối thì đi lang thang chụp hình thay vì đi tàu nữa rồi hai vợ chồng bò vào mát xa cho qua giờ, rồi xe đón tại khách sạn đưa ra phi trường bay về Manila. Hôm sau ra phi trường sớm, lên phi cơ chào tạm biệt xứ này. Không biết có trở lại đây hay không nhưng phải công nhận đẹp. Nếu sau này mình bán cái vườn, chắc sẽ cho bà cụ và em út, cháu đến đây chơi một tuần.


Phải làm lại sổ thông hành vì còn có mấy mấy tháng mà 6 tháng trước khi hiệu lực thì sẽ không được lên máy bay. Có anh quen, mua vé cho hai vợ chồng đi chơi bên âu châu. Ra phi trường, sổ thông hành chỉ còn hiệu lực đâu 4 tháng nên họ không cho lên máy bay. Từ phi trường về bà vợ chửi banh xác. Con gái mình kêu sổ thông hành hết giấy để đóng dấu. Cả nhà phải đi làm lại sổ thông hành mới. 


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

ChatDCG và tình duyên

Đi chơi buồn đời mình mở ứng dụng ChatGPT để xem trí tuệ thông minh biên tập ý mình ra sao. Thấy ChatGPT biên tập không đúng ý của mình. Mình hài hài một tí trong khi ChatGPT có lẻ dùng tài liệu của Hà Nội hơi nhiều nên cứ phán mọi việc theo định hướng một người cách mạng chân chính nói một đường làm một nẻo. 

Chán Mớ Đời nên mình lập ra ứng dụng ChatDCG để biên tập riêng cho mình. Mấy bác đọc xem sao. Cho em ý kiến. Để khỏi mất công em bỏ vụ đề tên ai phát ngôn. Các bác cứ tự hiểu. 


Anh Sơn  Gì nữa. Anh làm gì mà chúi đầu vào cái iPad hoài rứa. Anh viết hồi ký em. Hồi ký ư trời ơi em ngưỡng mộ anh quá. Không ngờ anh nông dân chân chất mà cũng biết thơ văn nửa. Em đâu biết nông dân cũng viết thơ văn nữa. Tưởng chỉ biết cuốc đất, cắt cỏ. Thì cũng phải biết viết đề tên mình, nộp đơn đủ trò chớ.


Ủa em cũng thích thơ văn hả. Làm vườn mệt nên cần viết véo để giải stress em. Thêm nữa để cho con cháu biết thêm về dĩ vãng của cha ông chúng. Wow em ngưỡng mộ Anh quá. Cho em đọc ké được không.  Được em. Đọc cho anh ý kiến xây dựng nghe chớ đừng có như mấy thằng bạn kêu anh viết như phân gà hữu cơ bón cây vườn chúng. 


Không em là người yêu thi ca mà không có vụ đó. Em đàng hoàng lịch sự trong thơ văn. Không chửi thề, chê bai nhạt như nước ốc, nước phèn. Để coi trang 35 mối tình hữu nghị đầu tiên, năm 2024. 


Anh Sơn! Gì đó. Má em đi đánh bài ở las vegas rồi. Anh qua nhà em, tụi mình chơi trò vợ chồng. Thôi đi bà đừng dụ khị tui nữa. Thiệt mà. Em 49 tuổi đầu chưa có một mối tình vắt vai. Bao nhiêu đàn ông theo đuổi em mà đâu có thèm. Em chỉ yêu mình anh thôi. Ủa bà nào kêu chỉ yêu mình anh thôi là ai vậy. 


U chao! Cái bà đó ế xiềng ế xẹp thì nói họ rồi, cứ kêu chưa có mối tình vắt vai. Rồi anh có qua nhà bà ta, có chơi trò vợ chồng không. Có chớ một lần tởn tới già. Bà ta kêu anh sang nhà chơi trò vợ chồng. Anh tưởng bà ta kêu anh qua thả gà ra đá. Ai ngờ bà ta kêu anh chơi trò vợ chồng trên thực tế. Nào rửa chén rồi giặt quần áo cho mấy người ở homestay rồi ủi đồ. Nhà bà làm homestay có 4 tầng, bà ta bắt anh chùi nhà 4 tầng xụm bà chè luôn. Nhà có 4 tầng, mỗi tầng có 3 phòng ngủ hai phòng tắm. Anh chùi được đến lầu hai là hết sức trong khi bà ta kêu đang nằm đợi ở lầu 4.

Hèn gì đàn ông đeo đuổi bà ta chùi lên tới lầu 3 là ngọng rồi. Có lần tên nào bị dụ lau nhà lên tới lầu ba lăn đùng xuống cầu thang chết nên thiên hạ sợ. Bà ta dụ trai tơ để làm ô sin không công mà. Mà bà ta có thoát ế không. Có chớ. Bà ta nghe ai lên chùa có ông thầy chùa nào giỏi trừ ma ế. Ông ta nói bà ta ế là vì nhà homestay cho trai gái không phải vợ chồng vào đó thả gà ra đá nên mang tội vì chứa chấp tội lỗi. Phải cúng căn nhà và đất cho chùa rồi dọn ra nghĩa địa làm cái chòi ở. Con cháu sau này có phúc. Ra nghĩa địa gặp anh hùng. Gặp đúng một nhà có mẹ Việt Nam anh hùng, 10 người con tham gia đánh Mỹ cút ngụy nhào. Có hai người anh hy sinh, được phong làm liệt sĩ to đùng như cái bánh chưng. Rồi sao thì bà ta mê anh hùng lấy ông ta hết ế. 


À khúc này sao không thấy anh kể chuyện mượn tiền em mấy năm mà chưa trả.


Tiền gì nữa? Anh biết tại sao em lấy anh không? Không. Tại anh mượn tiền em mà không trả. Là sao lấy nhau mắc mớ gì không trả tiền. 

Anh quên hả. Để em kể lại cho nghe. Hồi quen nhau anh dẫn em đều ăn phở Nguyễn Huệ, chỗ đó có phở gà ngon. Đúng rồi. Ăn xong anh kêu để quên cái ví ở nhà nhớ không. Nhớ. Đó em mới cho anh mượn $20 trả tiền phở rồi đổ xăng chạy về Los Angeles. Rồi anh kêu zelle cho em nè nhớ không Nhớ. Rồi không thấy anh chuyển tiền. Sao không đòi. Dị òm. Ốt dột đi chơi với trai cho mượn tiền mà đòi tiền lại. Rồi sao? Thì anh mượn em $20 thì em lấy anh, mỗi tháng anh lãnh lương em lấy hết từ mấy chục năm nay. Anh thường nói đâu tư mà. Em đầu tư $20 lấy biết bao nhiêu tiền từ 33 năm qua. Kiếp sau có mượn tiền gái thì nhớ trả nghe. Nếu không như ông thầy chùa quốc doanh kêu cũng nhà cúng đất ra nghĩa địa làm cái chòi ở. 


Bắt thang lên hỏi ông trời, lấy tiền cho trai mượn, chừng nào đòi được không

Ông trời ổng bảo là không, nó thiếu tiền mày thì lấy nó trừ nợ


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 


Những sự thật khi hưu trí


Sau mấy chục năm cật lực lao động, chúng ta nghĩ về hưu sẽ có thời gian để vui chơi những ngày tháng còn lại với con cháu hay thực hiện những mộng ước mà trước đây không có thời gian như du lịch, học thêm hay làm những gì mình thích như một ông Mỹ 97 tuổi viết cuốn sách kể mỗi 5 năm học một thứ như chơi đánh đàn, học vẽ, nhảy đầm …

Mình thấy câu nói này khá đúng. Chúng ta không muốn tự do vì tự do đưa đến trách nhiệm và đa số lo ngại trách nhiệm nên để kẻ khác lo cho mình. 

Cái khó khăn nhất là giai đoạn chuyển tiếp từ thói quen đi làm mỗi ngày từ 8 giờ sáng đến 5 giờ chiều. Nay bổng nhiên mất cái thói quen này và phải tìm một thói quen khác để khỏi buồn chán với ngày dài tháng rộng. Vấn đề là sự chuyển tiếp gây nhiều bất ngờ mà đa số chúng ta không lường được. 


Điều chúng ta thường nghe là về hưu, không có lợi tức nên sẽ đóng thuế ít hơn. Vấn đề là chúng ta có cuộc sống trung lưu nên khó biến thành một cuộc sống nghèo khổ một sớm một chiều. Chúng ra muốn ăn ngon mặc sướng như trước đây nhưng không có lợi tức nhiều. Phải rút từ quỹ đầu tư hưu trí mà lấy ra thì bị đóng thuế cao hơn nếu muốn giữ cuộc sống khá khá như xưa. Lấy tiền ra thì bị uncle Sam hỏi thăm. 

Tiền an sinh xã hội không đủ cho cuộc sống với lạm phát. Chúng ta có thể phải dọn đến nơi khác để ở rẻ hơn như người Mỹ về hưu hay đi sang Bồ Đào Nhà, hay Thái Lan, Phi luật Tân. Đi Phi Luật Tân mình thấy nhiều ông tây, cặp bồ với mấy cô trẻ. Họ về già sang Phi Luật tân sống với đồng tiền hưu cố định, có một cô chăm sóc ăn uống. Còn phần cô gái thì ít ra có chút tiền thay vì đi làm thuê cho người sở tại không bao nhiêu để nuôi gai đình cha mẹ. Cả hai bên đều có lợi.


Đa số người sống tại Cali, về hưu thường bán nhà, chạy qua Florida ở vì rẻ hơn và không có đánh thuế lợi tức. Mình đi Florida thì sợ nhất vào mùa hè, mùa đông thì ấm áp chớ hè thì chỉ muốn ở trong nhà, không dám ra đường. Hôm qua. Đọc một tờ báo nói về người cao niên sống ở Florida, rên là thuế địa ốc cao, không mua được bảo hiểm, nóng nực đủ trò.


Khi về hưu chúng ta muốn đi du lịch, đi đâu đi đó viếng thăm những địa danh hay chơi cù với hình ảnh người thành đạt hay làm những việc chúng ta mong muốn. Sự thật là có thể chúng ta không có đủ tiền để trang trải những dự tính khi về hưu. Vấn nạn là tiền an sinh xã hội sẽ không đủ cho cuộc sống của chúng ta mong muốn. Chúng ta cần thêm tiền tiết kiệm, quỹ hưu trí, hay phải tiếp tục làm việc để trang trả các chi phí chi tiêu hàng ngày. 


Khi còn lao động chúng ta có thói quen tập quán và cấu trúc cuộc sống. Khi hưu trí, chúng ta không còn phải theo thói quen đó. Nhiều khi phải dọn đến một nơi rẻ hơn và gần các trung tâm y tế. Mình có anh bạn cùng tuổi về hưu. Anh ta sống tại Hạ Uy Di nhưng cuộc hoả hoạn năm ngoái khiến anh ta bỏ nghề, dọn về Cali rẻ hơn. Phải dọn vào mướn một căn phòng gần bolsa để có thể đi bộ gần chợ hay khám bác sĩ. Không mua xe chạy vì không đủ tiền trả bảo hiểm và bảo trì. Ở Hoa Kỳ con cháu sẽ không ở chung với mình như ở Việt Nam nên chán nản, sẽ bị cô đơn khi về già. 


Lạm phát

Ngoài ra chúng ta thường ít để đến lạm phát vì sẽ làm giảm giá trị tiền để dành của mình. Sau Covid, giá cả lên 50%. Nay đi ăn phở là tốn $20 vừa phở vừa thuế vừa tiền nước. Đi ăn mì họ tính một ly trà dỡ cực dỡ $2 rồi thêm 8.75% thuế rồi tiền bo. Nay  đi ăn tiệm Việt Nam và tàu khỏi kêu nước trà. Một ly trà nhỏ $2.  Chán Mớ Đời. Chúng ta cần được cố vấn đầu tư để không bị lạm phát ăn hết tiền của mình. 

Hình ảnh du lịch mà chúng ta ước ao đi viếng khi về hưu 

Sớm muộn gì chúng ta sẽ cần Long-term care dù Medicare bảo hiểm các chi phí y tế nhưng một ngày nào đó chúng ta sẽ không tự sống một mình được, cần người giúp. Tại toastmasters có một bà Mỹ kể là khi không ngất, té cái đùng. Tĩnh lại trong nhà thương và phải dọn vào một trung tâm dành cho người già. Bà ta đến toastmasters để học tập nói lại, tiếp tục cuộc sống. Có thể các công ty sẽ chấp nhận nhận bảo hiểm nhân thọ để trả tiền cho các y phí. Đa số chúng ta ít để ý đến việc này. Mình thấy trên mạng một người con trai đánh đập ông bố bị khó khăn trong vấn đề đi đứng. 


 Mình có quen một bà, về hưu, ngồi xe lăn nhưng có nuôi 2 cô điều dưỡng viên người Phi. Nếu không tiền thì bà ta khó mà trả nổi 2 cô điều dưỡng viên.


Vấn đề chăm sóc mình sau này khi không còn khả năng tự chủ, gây phiền phức cho con cái. Mình có chị bạn, chồng chết không có con nên mấy ông anh bà chị bán cái cho vụ nuôi mẹ. Chị ta ở mobile home với bà cụ trong khi anh chị ở nhà to cửa rộng. Vấn đề là các anh chị không chăm sóc người mẹ nhưng cứ la lối, bảo chị bạn chăm sóc mẹ như thế này như thế kia. Rồi anh em cãi nhau. Chán Mớ Đời 


Đó chưa kể là đụng tới tiền bạc của bố mẹ. Phức tạp lắm. Cách tốt nhất là tự lo cho mình rồi vào viện dưỡng lão để khỏi phiền con cháu. Phúc bao nhiêu hưởng bấy nhiêu. Mình nghĩ khi còn làm ra tiền nên tạo Phước giúp đỡ người nghèo như trồng cây ra trái. Mình không trồng gì cả thì về già cây không trái. 

Một vấn nạn nữa là chúng ta sẽ xài hết tiền tiết kiệm. Khi họ thành lập an sinh xã hội, lấy đích cho tuổi hưu trí là 65 tuổi. Dạo ấy người Mỹ sống thọ độ 60.5 tuổi nghĩa là có khả năng chết 4.5 năm trước khi nhận được tiền lương hưu trí. Ngày nay với sự tiến bộ của khoa học, tuổi thọ người Mỹ lên đến 77.5 tuổi. Xem như chúng ta có khả năng sống thêm 12.5 năm sau khi rời tầng lớp lao động. Chúng ta phải có ít nhất 12.5 năm lương để có thể sống không Âu lo. Càng về già chúng ta lại cần tiền cho y tế. Theo thống kê thì trung bình người Mỹ về hưu tốn $200,000 cho y tế. Nếu anh đổi họ từ Nguyền Lê Trần đến họ Cao thì mỗi tháng tốn độ $600 tiền thuốc men, dù có Medicare. Chưa kể khi bị mổ xẻ, nằm bệnh viện, nhức đầu lắm.


Có một điều rất quan trọng khi về già, người ta có thể bị cô lập về xã giao. Lý do là chúng ta thường quen biết, sinh hoạt với các đồng nghiệp nên khi về hưu ít có thân hữu. Từ đó có thể mang lại stress và Âu lo vì bị cô đơn. Mỗi thứ sáu mình nói chuyện với bà cụ vì ở nhà có một mình. Cô em chăm sóc bà cụ đi làm chỉ gặp mặt vào chiều nên cũng cô đơn nhất là người quen đóng tuổi cũng ra đi khá nhiều. Theo thống kê thì 30% người Mỹ về hưu bị trầm cảm.


Thay vì tuổi hưu trí là 65 tuổi nay tiền an sinh xã hội ít nên chính phủ biểu quyết tuổi hưu trí là 67 tuổi. Chúng ta có thể phải làm việc quá tuổi hưu trí để có thể trả các chi phí cho cuộc sống trung lưu, để có thể cảm nhận đã thành tựu trong cuộc đời. 


Về mặt tâm lý hưu trí có thể khiến chúng ta khốn đốn về tâm lý vì phải đương đầu với những cảm xúc bất chợt, sáng nắng chiều mưa mà ai trong chúng ta không được hướng dẫn về mặt tâm lý trước khi về hưu. Ngoài ra chúng ta không chuẩn bị một kế hoạch hưu trí, có thể sẽ không cảm nhận được sự yên bình khi về hưu. Chưa kể là đối chọi với kẻ nội thù hàng ngày. Có nhiều cặp về hưu chịu không nổi nhau nên ly dị.


Điểm then chốt là đa số không chuẩn bị sự ra đi của mình, từ giã cõi đời này. Chúng ta biết là một ngày nào đó sẽ ra đi về thiên quốc nhưng không chịu chuẩn bị di chúc kê khai tài sản để lại cho con cháu hay muốn được chôn cất ra sao để tránh cảnh con cái cãi nhau. 

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Cho thấy về già cũng có cÁi khổ của già và chúng ta sống trong lo âu của sự bất định của ngày mai và cái kết rất gần. Xong om


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn