Showing posts with label Người thân. Show all posts
Showing posts with label Người thân. Show all posts

Cha truyền con có nối không?

Mấy năm trước, có một chị quen, gọi cho biết là ông chồng bị ung thư, hỏi mình thể thức làm di chúc. Mình có cho số điện thoại của ông luật sư của mình. Năm ngoái, ông chồng qua đời thì chị có gọi hỏi thủ tục làm thừa kế. Cái này thì mình ngọng vì chưa bao giờ làm. Chị rên là người luật sư của chị tại nơi chị ta sinh sống, vì không ở tiểu bang Cali, nên không dùng ông luật sư của mình được. Luật sư không trả lời khi chị ta gọi để hỏi lo vụ này. Mình nói, gọi mấy luật sư khác, không nhất thiết phải dùng người luật sư làm living trust cho mình.

Tuần rồi, chị ta gọi lại kêu là công ty bảo hiểm bắt phải làm lại mái nhà cửa tiệm cho thuê vì cũ. Mình ngạc nhiên vì thường các cơ sở thương mại thì được cho thuê dưới dạng Triple Net (NNN), nghĩa là người mướn sẽ chịu mọi chi phí, sửa chửa, trả tiền thuế điền trạch và tiền bảo hiểm. Double Net (NN) là chỉ trả thuế và bảo hiểm, còn Simple Net (N) thì thuế không thôi.

Mình nói gửi cho mình cái hợp đồng thuê cửa tiệm. Xem ra thì khám phá tên địa ốc, dùng hợp đồng cho mướn nhà ở nên chủ nhà phải trả hết. Chán Mớ Đời 

Mình lo vụ này, dù đã làm di chúc thừa kế đủ trò về mặt pháp lý nhưng khi mình đi tây htif đồng chí gái sẽ chới với và sẽ làm theo một người bình thường, bán hết, đóng thuế rồi vài năm sau không còn gì. Đồng chí gái, ai mượn tiền chúng cho rồi ngại không đòi lại. Do đó, mình cần dạy nghề cho mấy đứa con.

Mình đang tính bán nhà cho thuê để mua mấy cơ sở thương mại, để sau này lỡ mình có đi trước đồng chí gái, thì cũng khoẻ cho vợ con. Cả đời không biết buôn bán, thương lượng với người ta. Cứ tới tháng thì nhận ngân phiếu trả tiền thuê tiệm của họ. Nếu họ lộn xộn thì có công ty mẹ bảo kê. Chuyên gia địa ốc gửi hàng ngày cho mình các tiệm ăn như MacDonalds, Carl Jr., để bán. Mình chỉ mua, rồi cho các franchisee của họ mướn.

Một hôm, thằng con nói với đồng chí gái rất lo âu, không biết làm gì với mấy căn nhà cho thuê khi bố mẹ không may qua đời. Đồng chí gái nói mình, nên dạy nó từ từ nghề cho mướn nhà. Dạo này, có công ty mua miếng đất của mình dự tính xây 150 căn hộ nên mình đang lo tìm mấy căn hộ khác ở quận Cam để mua. Mình nhờ thằng con đi tìm, ra thành phố, hỏi về các căn hộ rao bán. Họ mới xin gia hạn thêm ngày chồng tiền vì bà thị trưởng hay ai đó trong hội đồng thành phố, lăn đùng ra chết. Họ sợ mấy người khác không bầu phiếu cho họ nên xin tăng thêm 500 ngàn, mình nói chờ được thêm 4 tháng.

Lần đầu, mình đi với nó, để giải thích căn nào được căn nào không. Sau đó thì mình nói nó tự đi xem rồi cái nào nó nghĩ nên mua thì hai cha con đi xem. Dạo thời ông Obama mới lên thì địa ốc xuống, mình có mua mấy căn ở các thành phố xa, giá $50,000/ căn, nay lên như điên nên có một tên đầu tư trả mua 4 căn ở xa, chồng tiền trong vòng 10 ngày nên mình bán rẻ, để mua vài căn ở quận Cam, đứng tên thằng con và con gái. Để nó quản lý với sự hổ trợ của mình. Rồi từ từ để nó lo hết, để mình và đồng chí gái đi chơi như Hoàng Dung và Quách Tỉnh ở tuổi già. Khoẻ đời.

Mình dẫn nó đến gặp người thuê nhà, nó kêu Bố con mình như Mafia, xã hội đen đi đòi nợ. Mình lên tiền nhà, thương lượng với người thuê nhà, móc điện thoại gọi cho đồng chí gái hỏi chuyện, sau đó quay lại kêu chủ nhà đồng ý với giá họ muốn trả. Nó kêu bố cần đóng kịch giỏi hơn, phải đợi mẹ trả lời lâu lâu một chút. Cũng vui.

Hè năm thi bằng Brevet xong, bố mẹ mình muốn xây nhà vì bà cụ mình sản xuất năm một. Mình được giao trách nhiệm với ông thợ cuốc đất cái đồi phía sau nhà, đẩy xe bò ệch, lấy đất ra phía trước nhà. Ông ta có nói với mình: “để lại cho con ruộng nương không bằng để lại cho con một cái nghề”.

Ông thợ cuốc đất truyền nghề lại cho con ông ta nghề cuốc đất, mình bắt đầu dạy nghề mua nhà cho thuê cho thằng con. 

Mình có tên bạn học xưa, nói đời cha dạy học đời con đốt sách. Bố anh ta chụp hình cho du khách ở cầu Ông Đạo Đà Lạt khi xưa, không thấy anh ta chụp ảnh gì cả. Chỉ thích mua xe cũ, bị tai nạn về sửa lại bán.

Người Việt mình hay nói “cha truyền con nối” nhưng ngày nay, có nhiều nghề để học, để làm nên chưa chắc con mình sẽ nối nghiệp của mình. Khi xưa, hai đứa con hỏi mẹ chúng, tại sao không thấy bố đi làm như bố của bạn chúng. Cứ thấy mình chạy vòng vòng đi kiếm nhà mua cho thuê. Nay chúng đi làm, bắt đầu rên vì bị đánh thuế nên bắt đầu thấy bố có lý. Chịu khó hỏi mình về thuế vụ,…

Mình dự định bán nhà ở vùng xa để mua nhà ở Quận Cam cho hai đứa con để chúng trừ thuế. Từ từ dạy chúng mua nhà cho thuê. Mình có dạy một tên đại hàn từ mấy năm nay, mua được 5 căn nhà. Hắn làm cho Amazon, vợ chồng lương khá nhưng bị đánh thuế tơi bời hoa lá cành. Nay khấu trừ thuế nên chúng ít đóng thuế nên mừng lắm. Mình hy vọng sẽ dạy được nghề cho thằng con. 

Vấn đề là không biết làm sao upload vào đầu của nó tất cả những kinh nghiệm của mình. Chỉ biết phải từ từ, kiên nhẩn. Thiên hạ gọi nó về căn nhà cho thuê, có người sắp ra, cứ hỏi bố phải trả lời ra sao thấy cũng tội. Nó hiền từ như mẹ nó nên nói nhỏ nhẹ với người hỏi thuê. Mình nói đừng gốc trả lời, cứ nhắn tin. Khi nào họ nộp đơn xong xuôi thì mình nói chuyện vì mất thì giờ.

Đồng chí gái cứ rên là thằng con khờ. Mình thì không nghĩ như vậy. Bằng tuổi nó mình chả biết gì về tài chánh trong khi nó đã hiểu một chút, đầu tư vào quỹ hưu trí,…mua cổ phiếu thị trường chứng khoán trong khi mình bằng tuổi nó chỉ biết bỏ vào trương mục tiết kiệm. Đồng chí gái so sánh một người trên 60 tuổi và thằng bé 26 tuổi đầu.

Hôm trước, hai cha con đi đến mấy căn nhà cho thuê để cho người mua vào xem. Có một căn thì cô con gái không cho vào, kêu bị Covid. Mình có báo trước hai ngày. Khi về, chạy trên đường thì bà mẹ gọi điện thoại, chửi bới mình đủ trò, kêu mình không nể nan gì bà ta. Bà ta kêu là gọi ông chồng. Ông chồng thường làm việc ở nhà. Mình cần cho người mua nhà vào xem vì họ nộp tiền trong vòng 10 ngày, sau khi viếng thăm mấy căn nhà. Mình đưa giấy lấy nhà lại thì họ chưa kiếm được nhà nên trả thêm mỗi tuần gấp 2 lần số tiền thuê tuổi ức đây đến khi giấy tờ hoàn tất, tuần vừa rồi mà mình đã kể, mất $100,000 đóng cho tên bán nhà cho mình.

Mình chả trả lời, cứ lái xe đến khi bà ta câm mồm. Mình nói với thằng con, khi người ta đang giận thì không nên trả lời. Khi con chó điên nhảy tưng tưng thì tránh đi. Thằng con hỏi ban đêm, người mướn nhà có gọi không. Mình nói là mình tắt điện thoại sau 7 giờ chiều, không trả lời điện thoại. Người mướn nhà lúc nào, có vấn đề là họ cứ gọi điện thoại cho chủ nhà. Mình không trả lời thì họ tự động đi làm. Sáng hôm sau, gọi họ thì thường thường mọi việc đều đã được họ sửa xong. Tư duy của người mướn nhà khác với người có nhà.

Hôm sau, bà ta gọi điện thoại xin lỗi bú xua la mua. Mình nói không sao cứ trả tiền mướn nhà, giá gấp đôi. Thường bà ta trả có $1,300/ tháng vì ông chồng là cựu quân nhân nên mình lấy rẻ, nay bà ta chửi mình thì trả $2,800/ tháng. Xong om

Mình đang bán 4 căn nhà, để mua lại mấy căn khác gần nhà hơn nên kêu thằng con đi theo. Mình thấy nó bắt đầu lục các sách về tài chánh của mình ra đọc. Hỏi cái này, cái kia. Nó nói bố hay sử dụng chiêu này trong sách A, sách B khi thương lượng,…

Mình sẽ giới thiệu nó thêm mấy tên bạn mình để họ dạy nghề cho nó vì con thường không nghe lời bố mẹ.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo giang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 


Một ký ức Đà Lạt vừa bị xoá bỏ

 Mình định viết về tấm ảnh này từ lâu, về căn nhà đối diện hồ Xuân Hương của bà dược sĩ, kiêm dân biểu Nguyễn Thị Hai khi xưa. Không biết tác giả của tấm ảnh là ai, có thể chụp lén một cặp trai gái đang ngồi cạnh hồ Xuân Hương, nơi bệ xi-măng, xây tròn xung quanh những cây tùng, nhìn qua biệt thự của bà dược sĩ Nguyễn Thị Hai, mang tên Trang Hai. 

Biệt thự, mình ước mơ một ngày được ở trong đó khi còn bé. Nay thì thất kinh vì họ đã cho dẹp bỏ, xoá hết tàn dư của chế độ cũ. Chắc để xây khách sạn cao cấp tại đây. Chắc sẽ dện cả chục tầng cao hơn mấy cây thông. Có người cho biết là để nới rộng đường Trần Quốc Toản vì giao thông Đà Lạt bị banh-ta-lông. Dần dần đồi núi Đà Lạt sẽ bị xén đất hết, trở thành đồng bằng. Chán Mớ Đời 

Khi xưa, đường Hai Bà Trưng, khúc lên đồi bệnh viện Nhi đồng, cư xá viện Pasteur là đồi. Nay về thấy họ xắn đất, để xây nhà nên mình hơi lo là một ngày nào đó, đất sẽ bị trùi vì nước mưa đọng lại, bao nhiêu đất trên đồi sẽ phủ hết phía dưới đường Hai Bà Trưng tương tự như khu vực mới bị lỡ đất ở xóm Bà Thái khi xưa. Đất Đà Lạt toàn là đất sét thêm hệ thống dẫn thoát nước mưa khá thô sơ. Lâu ngày, nước tụ sẽ đẩy đất ở dưới vì bị đọng nước.

Gần nhà mình ở Cali, cách đây độ 15 năm có một cái tường talus xây cao độ 3 tầng lầu để chống giữ đất đồi bị trùi. Một năm bị El Nino đến thăm, mưa liên tu ti mấy ngày khiến đất bị trùi, kéo theo bức tường xi-măng dầy độ 30 cm và nhà cửa trên cao.

Hồi nhỏ, mình mơ có một ngày sẽ làm chủ căn biệt thự của ông bác sĩ Sohier và căn nhà này. Không hiểu tại sao, dạo học Văn Học, mình hay chạy xe lòng vòng Đà Lạt, xem các biệt thự thay vì đi ngắm gái, đánh bi-da như xưa với mấy tên bạn. Bên cạnh biệt thự này, phía tay phải, ngay cầu Ông Đạo đi qua, có căn biệt thự của gia đình một cô bạn học chung năm xưa 11B tên Hà, và một cô khác tên Vy Thị Thu Thuỷ ở trọ. Mình có đến nhà vì muốn xem bên trong nhưng không được cho vô nhà, chắc họ sợ mình chôm đồ. Mặt mình rất là gian gian từ xưa đến nay. Ít ai mời vào nhà họ.

Theo mình, kiến trúc biệt thự này không đẹp như các căn khác tại Đà Lạt ở đường Trần Hưng Đạo, Hùng Vương hay Huỳnh Thúc Kháng,… chắc không phải do ông kiến trúc sư tây vẽ. Cũng có thể chỉ là nhà nghỉ mát cho gia đình ở Sàigòn, lâu lâu lên Đà Lạt chơi nên không xây cất to lớn. Hình như mình có kể về ông tây này, đã thiết kế những căn biệt thự tại Đà Lạt xưa, rất đẹp. 

Sau này, thời đệ nhất Cộng Hoà, bổng nhiên có một thế hệ kiến trúc sư trẻ Việt Nam xuất hiện, thiết kế các công trình ở Đà Lạt rất đẹp, khá tân tiến và hiện đại cho vùng Đông Nam-Á thời ấy như chợ Đà Lạt, Giáo Hoàng Học Viện, trường Võ Bị Quốc Gia, viện đại học Đà Lạt,…

Thường thì văn học và nghệ thuật nói lên tư duy của người dân, trí thức trong hoàn cảnh hiện tại và những viễn kiến cho tương lai. Việt Nam Cộng Hoà, thời ông Diệm như một thời đại khai phóng, mở đường cho một Việt Nam mới hiện đại, sau khi dành lại độc lập. Nhờ đó mà kiến trúc và nghệ thuật thời ấy khá mới mẻ, đầy sáng tạo. Cộng thêm các nhà trí thức và văn nghệ từ Bắc di cư vào nam, tạo ra một nguồn lửa văn học và nghệ thuật rất đặc biệt và còn ảnh hưởng đến ngày nay, vẫn tồn tại trong người Việt.

Mình thấy tấm ảnh rất đẹp. Chụp trên đường Nguyễn Thái Học, gần đường lên Nhà Lao, nơi mẹ mình bị nhốt tại đây gần 6 tháng thời Tây. Cặp trai gái Đà Lạt trong tấm ảnh, chắc đang bàn về tương lai, sở hữu một căn nhà như biệt thự của bà dược sĩ Nguyễn Thị Hai, nằm trên đường Trần Quốc Toản mà khi xưa đi học, mỗi ngày đều chạy qua đây. Nhưng muốn đến căn nhà, phải làm sao qua hồ nước. Một thử thách của đời người. Bơi qua hồ hay đi vòng cầu Ông Đạo Trần Văn Lý. Có người cho biết là biệt thự mang tên “Trang Hai”, chắc mang tên tiệm dược khoa mang tên Trang Hai Dược Cuộc của bà Nguyễn Thị Hai.
Tấm ảnh này có lẻ khi mới được xây cất thời Tây, trước năm 1922, cùng thời với khách sạn Palace. Khi tây về nước, người Việt mua lại rồi làm vũ trường, nhà hàng. Mình nhớ hồi nhỏ có vào đây một lần với ông cụ khi có bạn ở đâu đến chơi, ngồi ngoài vườn, uống nước cam vàng dưới mấy cây thông khiến mình mê căn nhà này. Thấy tên tiệm là “Au Cabaret”. Sau này bà dược sĩ Nguyễn Thị Hai, ở Sàigòn mua lại rồi cho xây thêm một gian bên tay trái, tương đối đẹp hơn trước. Thấy lạ, mặt tiền này hướng về hướng Bắc của Đà Lạt, có lẻ vì vậy mà họ xây cửa sổ cao hơn mấy cánh cửa ra vào, vì cái mái nhà và veranda che khuất ánh sáng.

Hình này cho thấy sau khi được xây thêm một phần bên tay trái, cái lan-can trên lầu 2, được phá đi chỉ còn chỗ phòng ngủ chính đi ra veranda, để đứng ngắm hồ Xuân Hương. Dựa trên ảnh trên thì mình đoán căn nhà được nới rộng thêm về hướng BẮc, so với bức tường của nhà bếp. Do đó họ làm một dàn Pergola để nói hai phần mới và cũ. Hướng bắc thêm nhìn ra hồ nên họ làm cửa sổ sát trần nhà để có cái nhìn rộng hơn về hồ Xuân Hương. Phần bên trái được xây thêm, mình đoán là cửa ra ngoài, cũng là cầu thang lên lầu gần đó, có cửa sổ tròn, không biết có phải nhà tắm tại đây hay không.
Có lẻ không có đất, địa thế trên đồi nên phần cho người làm ở và nhà bếp được xây dính liền. Thường thì mấy biệt thự lớn ở Đà Lạt, có xây phần của gia nhân ở phía sau như nhà của bác sĩ Lương ở đường Phan Chu Trinh thì phải. Cầu thang đi xuống đường Trần Quốc Toản, có lẻ được xây khi còn thời làm nhà hàng “Au Cabaret” để khách có thể đến thay vì đi vòng lên con đường phía sau lên kho bạc, nơi mà có vụ cướp xe ngân hàng của ông Nguyễn Tấn Đời, năm mình học 3ème hay Seconde thì phải. Mỗi lần chạy ngang con đường này, là mình hay liếc vào cổng căn nhà mộng mơ của tuổi trẻ.

Họ cho phá xập hết căn nhà ít nhất cũng trên 90 năm vì năm 1932 có lũ lụt thì hình ảnh cho thấy chưa được xây. Đường Trần Quốc Toản chỉ là con đường nhỏ. Một di tích lịch sử của hồ Xuân Hương. Có người cho mình thấy tấm ảnh chụp trước năm 1932, thấy căn nhà hai tầng này. Xin cảm ơn. Mình viết theo ký ức nên nhiều lúc không chính xác, bác nào thấy sai thì cho biết để em cập nhật hoá.
Đây tấm ảnh của một người tại Đà Lạt, mới gửi cho mình. Mình có tấm ảnh này nhưng không để ý. Hình này chụp trước năm 1932 vì cái đập-đê ngay chỗ Thuỷ Tạ (chưa được xây), đã thấy căn biệt thự có chấm đỏ. Cảm ơn người Đà Lạt đã chỉ cho. Theo giải thích thì năm 1922, khách sạn Palace được xây xong thì đã thấy căn biệt thự này rồi. Có thể là nhà của quản lý khách sạn Palace vì rất sơ sài.
Theo chú thích của anh người Đà Lạt, tấm ảnh trên vào năm 1932, khi khách sạn Du Parc vừa được xây xong (chấm xanh đậm) còn chấm đỏ là biệt thư sau này mang tên Trang Hai, chỉ hai gian nhà như tấm ảnh nhà hàng “au Cabaret”. Xem tấm ảnh này thì hoá ra khu bị lũ lụt năm 1932, nằm phía bên kia cầu Ông Đạo. Mình lại đoán phía bên nhà hàng Thanh Thuỷ. Để hôm nào, mình rảnh sẽ sửa lại. Không nhớ bài nào. Chán Mớ Đời 

Nhìn từ bên kia hồ sang (đường Nguyễn Thái Học). Phía sau căn nhà này là đường chạy lên bưu điện. Vấn đề là nới rộng ra nhưng xe chạy vào chợ vẫn phải đi qua cầu Ông Đạo nhỏ bé, vẫn gây ùn tắc. Chán Mớ Đời 
Xong om

Năm 1971-1972 mình đi bộ từ khu Hòa Bình tới Adran mỗi ngày cũng đi ngang ngôi nhà này và vài nhà khác trước khi leo lên những bậc thang Dalat Palace rồi xuống dốc xuống Adran, cũng mơ ước và thắc mắc ai là chủ những ngôi nhà trong mơ này.

Nhờ Sony NguyenUsa - Hoàng Tử Bé Đà Lạt - Le Dalat Petit Prince'S Me, mới biết chủ ngôi nhà là dược sĩ Nguyễn Thị Hai, chủ nhân viện bào chế Trang Hai, bà Hai cũng là dân biểu Nguyễn Thị Hai. Dược sĩ Hai cũng dính dáng xa gần với cô trình dược viên Nguyễn Thị Mai Anh (https://vi.wikipedia.org/wiki/Nguy%E1%BB%85n_Th%E1%BB%8B_Mai_Anh) là phu nhân tổng thống Nguyễn Văn Thiệu trước khi cô lấy chồng, nghĩa là bà Hai là big boss và giàu có từ hồi bà Thiệu còn là con gái, hồi còn Tây mà đã làm chủ viện bào chế dược phẩm. (Dũng Le)

Bùng binh hồ Xuân Hương ngày nay. Chắc chụp trước rạp xi-nê Ngọc Lan, chỗ quán phở ngày xưa, bãi đậu xe Honda cho khán giả xem xi-nê. Mình nhớ có leo lên đây với ông cụ một lần khi về thăm Đà Lạt. Đó là lần cuối mình đi chơi với ông cụ. Lần sau về thì ông cụ yếu. Xong om

Năm 1995, khi mình thiết kế một dự án du lịch của tập đoàn Tân Gia Ba, phát triển khu Dankia. Tập đoàn này mướn công ty mình thiết kế khách sạn Equatorial ở Sàigòn. Mình có nghĩ về sự phát triển Đà Lạt trong tương lai. Theo mình thì Đà Lạt nên dời hệ thống hành chánh và kinh tế về Bảo Lộc, cũng thuộc tỉnh Lâm Đồng, cận Sàigòn, Long Khánh hơn là phải chạy thêm 150 cây số. Long Khánh, khi về Sàigòn, mình có chạy qua khi lên Đà Lạt, xa Sàigòn một tị, nên xây phi trường quốc tế để không gây kẹt xe tại sân bay trong Sàigòn.

Du khách quốc tế hay nội địa từ phi trường ở Long Khánh, có thể lên Bảo Lộc nhanh. Phi trường Liên Khương nhiều khi bị mây mù nên khó đáp xuống, làm trễ nải du lịch. Trong khi đó, cho phát triển các trung tâm du lịch và khách sạn cho du khách đến Đà Lạt về phía Đức Trọng, Tùng NGhĩa hay Đơn Dương vì du khách có thể đi tắm biển ở Ninh Chữ, Cà Ná, Phan Thiết hay Nhà Trang. Sáng đi chiều về, hay ngược lại vẫn hưởng được cái lạnh của Đà Lạt. Rau cải trồng xung quanh Đà Lạt như ở Tùng Nghĩa,..

Du khách đến Đà Lạt bằng xe buýt điện từ Đức Trọng, Trại MÁt, Đơn Dương lên trong ngày rồi chiều về lại. Biến Đà Lạt thành một thành phố như ở Thuỵ Sĩ với những phong cảnh, kiến trúc như ở Thuỵ Sĩ, sẽ làm du khách mê và trở lại. Tha hồ mà cho mướn phong cảnh Đà Lạt để các hãng phim quốc tế ở Á Châu mướn, khỏi đi qua Thuỵ Sĩ. Mình làm việc hai năm tại Thuỵ Sĩ, thấy hao hao Đà Lạt nên nghĩ sau này, có về Đà Lạt, sẽ thiết kế theo khung cảnh Thuỵ Sĩ nhưng vẫn giữ tâm hồn của Đà Lạt.

Các khách sạn sẵn có tại Đà Lạt thì trùng tu lại, nâng cấp lên, giá cao hơn. Ở Hoa Kỳ, muốn ngủ qua đêm các trung tâm du lịch, người ta phải đặt phòng trước cả năm hay 2 năm vì giới hạn phòng và giá rất cao, ít tiện nghi.

Các trung tâm du lịch trên núi tại Hoa Kỳ hay âu châu, thường họ không cho xe cộ vào nhiều quá. Đậu phía ngoài rồi đi xe buýt chở vào. Chỉ có những người sinh sống ở trong thì có thể vào hay các khách sạn sang trọng, đắc tiền. Dùng tiền du khách để tu bổ lại Đà Lạt. Đà Lạt sẽ thu hút du khách ngoại quốc nhiều hơn như Hội An. Nếu mình không lầm, ngày nay chỉ có đường Minh Mạng là còn chút gì của Đà Lạt xưa, từ khúc Nguyễn Biểu đi xuống chỗ quẹo. Không gian vẫn còn chút gì của Đà Lạt khi xưa.

Mai mốt, họ đập phá khu dinh tỉnh trưởng xong thì sẽ làm thịt luôn các khu phố xung quanh. Mình không rõ dự án xây khách sạn trên đồi dinh tỉnh trưởng, có thiết kế thêm về chỗ đậu xe cho du khách hay không. Mình chỉ nhớ là có lần ở Sàigòn, một anh bạn học cũ với đồng chí gái, dẫn mình đi ăn cưới con của một người bạn học cũ. Đến một nơi có đến 10 sảnh để tổ chức một lúc 10 đám cưới thì không có bãi đậu xe dưới hầm hay đâu cả. Phải chạy qua khu nhà dân, nhờ họ coi xe, trả tiền họ. Dưới hầm thì khó vì nước. Mình đọc tài liệu thì nước sông Sàigòn dâng mỗi năm mấy cm.

Khi xưa, mỗi lần có chợ Tết, mình thấy kẹt xe hơi rất nhiều ở dưới chợ. Nay dân đông gấp 3, 4 lần và thêm xe cộ nhiều thì Chán Mớ Đời.

Thật ra, người tây phương cũng lầm lẫn rất nhiều khi kiến thiết lại đô thị của họ sau đệ nhị thế chiến. Sau này, họ khám phá ra những lỗi lầm của họ nên đã thay đổi. Mình đi khắp âu châu khi xưa, nên có dịp viếng các trung tâm đô thị bị bom, chiến tranh tàn phá để xem thành phố nào đã tái thiết lại. Có lẻ chúng ta nên rút kinh nghiệm của họ để phát triển Đà Lạt thay vì đọc mấy cuốn sách cũ mèm từ 100 năm qua về thiết kế đô thị, để áp dụng kiến trúc xã hội chủ nghĩa sai lầm của thế giới vào Đà Lạt. Chán Mớ Đời 

Mình nghe nói là họ sẽ đóng cửa đèo Prenn để nới rộng con đường lên Đà Lạt để khỏi bị kẹt xe. Con đường đèo này, được xem là đẹp nhất Việt Nam. Adieu Đà Lạt. 

Làm như vậy để không phát triển Đà Lạt quá tải sẽ hết thu hút du khách. Du khách ngoại quốc đến Việt Nam, họ thích biển hơn là núi rừng vì xứ họ đã lạnh rồi. Hè chỉ muốn ra biển tắm nắng. Do đó muốn thu hút du khách thì Đà Lạt phải có đặc trưng về nét gì đó tương tự Hội An được thế giới biết đến vì Phố Cổ. Du khách nội địa thì chỉ đến vào các dịp Tết,… sau đó thì dân cư Đà Lạt ngáp ruồi, hay bị nhiễm Covid như mấy tuần lễ sau Tết nên chặt chém, làm 3 tháng sống 1 năm như các trung tâm du lịch gần biển ở âu châu.

Các tỉnh ở Đức quốc, bị bom đạn trong thời đệ nhị thế chiến. Ngày nay, người đức họ cho xây lại như xưa với kỹ thuật ngày nay. Đi viếng mấy chỗ này rất đẹp. Ngay Luân Đôn bị Đức quốc Xã dội bom, mình làm việc ở Luân Đôn được hai năm, đi đến những nơi được xem bị bỏ bom thì thấy vẫn như xưa, không có gì thay đổi cả.

Đà Lạt chỉ có xe buýt chạy bằng điện hay đi bộ trong thành phố. Trồng thêm hoa Anh Đào như ở Nhật Bản. Mấy phố như đường Minh Mạng, Hàm Nghi, Tăng Bạt Hổ sẽ như các thành phố nhỏ của Thuỵ Sĩ trên núi. Du khách trả tiền trước ở khách sạn nên không cần bán vé hay soát vé gì cả. Nay thì xong om. Chán Mớ Đời 

Đây là một thí dụ: thành phố Dresden của Đức quốc, khi xưa, quân đội đồng minh, dội bom gần như nát bấy nhưng họ vẫn xây lại như xưa thay vì huỷ bỏ, xây cái mới, rẻ hơn. Phố xá cho đi bộ, không có xe hơi chạy qua.
Hình ảnh thành phố Dresden năm 1968 và sau khi thống nhất được Tây đức bơm tiền để sửa chửa lại hết để người đức trở về. Khi tường Bá Linh sụp đỗ thì người Đông đức bỏ chạy hết qua Tây đức. 
Hình ảnh năm 1983, đông Đức (cộng sản) đói không có tiền tu sửa lại đến khi thống nhất, Tây đức bỏ tiền kiến thiết lại. May là bọn tư bản không dãy chết nếu không thì những ngôi nhà cũ khi xưa của Đức quốc sẽ không bao giờ được xây sửa lại, làm viện bảo tàn tội ác tư bản.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo giang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Tại sao phải chuẩn bị giấy tờ cho mai sau?

 Hôm qua, có một chị bạn gọi điện thoại hỏi về Living trust. Cách đây mấy năm, được tin anh chồng bị ung thư, chị ta có hỏi mình, nhờ giới thiệu luật sư để làm giấy tờ thừa kế nhưng vì ở tiểu bang khác nên chị ta mướn luật sư địa phương làm. Nay anh chồng mới qua đời, người làm thuế, kêu phải thuê người định giá tài sản. Chị ta có liên lạc với luật sư, đã làm Living trust cho vợ chồng chị ta nhưng họ chưa trả lời, khiến chị lo lắng.

Định giá tài sản để xem có trên 22.5 triệu để đóng thuế. Còn dưới 22.5 triệu thì không phải đóng thuế tài sản. Vấn đề là không biết cấu trúc của living trust của luật sư làm ra sao. Phần tài sản của anh chồng được chuyển cho chị ta hay qua con cháu.

Mình trấn an, nói kiếm luật sư khác, không bắt buộc phải mướn luật sư cũ để làm giấy tờ chuyển nhượng tài sản vì đã làm living trust. Điều quan trọng là kiếm luật sư chuyên về luật gia đình, tài sản,… nhiều khi mình được ai giới thiệu luật sư thậm chí là cố vấn pháp lý nhưng họ chuyên về đụng xe tai nạn nên không rành luật thừa kế. Họ kiếm đồng nghiệp chuyên về luật gia đình, để bán mối, lấy huê hồng nên mình phải trả gấp đôi. Họ lại không rành nên mất thì giờ chờ đợi đồng nghiệp trả lời.

Hôm trước, thằng con mình nhờ đi đến văn phòng luật sư để lo chuyện cá nhân. Đến văn phòng thì khám phá là một tên cố vấn pháp lý, hắn bảo đợi rồi 15 phút sau, một tên luật sư Mỹ từ Long bEach đến nên chỉ hỏi chuyện rồi đòi đặt cọc trước rồi sẽ tính thêm sau này. Mình kêu luật sư của mình cho chắc ăn. Luôn tiện giải thích cho thằng con, làm gì liên quan đến pháp lý là kiếm tên giỏi nhất dù đắt tiền. Tiền nào của nấy.

Mình làm living trust với một luật sư nhưng khi hữu sự thì có thể kiếm luật sư khác, chỉ cần đưa giấy tờ đã làm với luật sư trước đây thì họ có thể theo đó mà lo thủ tục thừa kế.

Mình hỏi chị ta là luật sư làm A, B Trust hay A,B, C trust thì chị ta không trả lời được. Chị nói là con cái đến 35 tuổi mới được nhận gia tài. Cái này thì luật sư nào cũng làm cả. Sợ con cháu trẻ lấy tiền rồi tiêu pha hết khi còn non dại. Mình hỏi là tài sản đã chuyển qua living trust hết chưa. Chị ta nói đã chuyển hết. Đó là điểm quan trọng. Hôm trước, có người hỏi mình, phải chuyển sổ đỏ qua living trust khiến mình ngọng. Mình nói bắt buộc nếu không thì làm living trust để làm gì. Chị ta gửi cho mình cái giấy chuyển tên sổ đỏ thì mình thất kinh vì không thấy ngày tháng thành lập của living trust. Mình hỏi lại thì chị ta kêu có ngày tháng. Hoá ra chị ta nghĩ là ngày tháng thị thực chữ ký. Mình đoán là chắc nhờ ai là cố vấn pháp lý, không rành hoặc tự lên mạng làm.

Để mình giải thích lại. Khi mình làm living trust xong thì tên luật sư đòi chuyển hết tên, nhà cửa xe cộ qua living trust. Mình đưa cho hắn sổ đỏ căn nhà đang ở để làm thôi rồi dựa theo đó mà làm mấy cái khác vì họ chặt rất đẹp. Mình tự làm được theo mẫu của luật sư rồi mang ra County để chuyển tên.

Ngoài ra thì mình bỏ vào Land Trust các xe cộ, nhà cho thuê thay vì living trust chỉ cần đề beneficiary là living trust của mình, để dễ làm việc, mua bán.

Tên của cái trust mình làm luôn luôn phải có ngày mình thành lập. Lúc nào cũng có tên của người “trustor” (người sáng lập) và tên người “Trustee” (người điều hành), quan trọng nhất là ngày thành lập như ngày sinh của pháp nhân (trust). Thí dụ: vợ chồng Chí Phèo và Thị Nở có căn nhà, muốn làm living trust thì sẽ đặt tên pháp nhân gia đình như sau: “Chí Phèo Nguyen and Thị Nở Nguyen as the trustees of the Nguyen Family Trust, dated 02-22-2022.

Chí Phèo và Thị Nở là Trustee (có thể được thay đổi bởi người sáng lập trustor)

Nguyễn Family trust là tên của cái trust nhưng biết bao nhiêu người mang tên họ NGUYEN. Do đó phải có ngày thành lập (tương tự ngày sinh của mỗi cá nhân). Đi bác sĩ, hay tiệm thuốc tây, họ đều hỏi tên gì và ngày sinh tháng đẻ để kiểm chứng mình là bệnh nhân.

Dated 02-22-2022 là ngày thành lập. Sau này mình có thay đổi hay gì thì cũng giữ cái tên và ngày thành lập này vì chúng ta không thể nào có hai ngày sinh Cả. Ngoài trừ mình cho khai tử cái living trust này để làm cái mới.

 Mình không đọc living trust của vợ chồng chị ta nên không biết gì cả, dặn kiếm hai luật sư khác để tham vấn. Tốn tiền một tiếng đồng hồ nhưng để hiểu rõ vấn đề hơn là đưa cho một luật sư, tha hồ nói bú xua la mua, rồi chặt chém không nương tay. Hôm trước, đi ăn với nhóm đài truyền hình, họ nói một luật sư ở Bolsa, hình như bị rút bằng.

Vấn đề chúng ta làm living trust nhưng không hiểu rõ đã làm gì. Luật sư thì họ cứ lấy phần mềm rồi ghi tên tuổi của mình rồi in ra để ký, bỏ mấy ngàn trong túi. Mình sợ tốn tiền nên không dám hỏi. Do đó nên đi seminar miễn phí để tìm hiểu thêm. Trả tiền luật sư để tham khảo. Đi vài người để hiểu vấn đề hơn. Cứ sợ tốn tiền nên dốt văn hoàn dốt. Người Mỹ hay nói: “if you think education is expensive, try ignorance hay knowledge is power”. Hậu sự là điều chúng ta không dám bàn hay nhắc đến. Không phải ai cũng có khả năng đọc living trust để hiểu vấn đề. Lâu lâu nên lấy living trust và di chúc ra đọc thì mưa lâu thấm đất.

Mình làm living trust, thay đổi 3 lần mới có chút khái niệm về những gì mình đã làm. Vấn đề là lỡ mình có chuyện gì thì đồng chí gái ngọng vì cô nàng dù được giải thích nhưng mờ mờ về vấn đề này. Do đó mình có viết thư để lại là khi mình có mệnh hệ nào thì nên liên lạc vài người bạn của mình để họ giải thích cho rõ. Đề số điện thoại và email của họ xuống. Họ giúp kiếm luật sư để lo cho vụ này. Đang tìm cách giải thích cho thằng con từ từ để nó hiểu và lo cho vấn đề sau này.

Do đó, chúng ta nên ghi lại những gì đã làm trong living trust và di chúc để khi hữu sự thì người thân có thể dựa theo đó mà lo thủ tục. Thứ nhất để khỏi mất thì giờ, thứ hai là để khỏi tốn luật sư phí nhiều. Luật sư sẽ lợi dụng cơ hội tang gia bối rồi để chặt chém. Lâu lâu con cháu xum họp thì cũng nên nhắc đến dù mất vui.


Mình là trùm sò nên để giấy tờ lại là cho, hiến tặng khoa học cơ thể của mình. Vợ con khỏi phải tốn tiền làm đám ma, mua hòm vớ vẩn. Thay vì làm đám ma, vợ con dùng tiền đó đi du lịch một chuyến vui vẻ. Khỏi lo ma chay thầy cúng chi cả. Tốn tiền vô ích vì mình chắc chắn sẽ xuống địa ngục.

Nên ghi xuống tài sản có gì. Vàng bạc, Stocks, đầu tư, mật mã,…để lại giúp vợ con hay chồng biết sự việc mà mò.

Qua tình hình của chị bạn, đã làm living trust rồi, nay đến lúc hữu sự còn ngọng huống chi con cháu của mình mới 20 tuổi đầu hay người được chỉ định làm giám hộ mà i tờ về các vấn đề tài Chánh, giấy tờ thủ tục.

Do đó, tốt nhất là nên tìm hiểu cho kỹ lưỡng rồi thực hiện, viết xuống những gì mình đã làm để con cháu hay vợ con theo đó mà làm khi hữu sự. Xong om

Có chị bạn gửi chương trình này, ai cần thì ghi danh:

Estate Planning:

How To Protect Yourself, Your Loved Ones, And Your Assets

Wednesday, February 23rd at 6:30pm - 8:30pm

Saturday, February 26th at 10am - noon

image

This is a free online webinar where you will learn what happens to your family and assets when something happens to you. Even if you already have a will or trust, this webinar will be beneficial to you, as we will share the reasons why many wills and trusts do NOT work as intended, especially in protecting your minor children. 

To sign up for either webinar session, click the button below to go to our registration page.

If you have already completed your estate planning with us, but know someone who would be interested in attending this webinar, please forward this email to them. We look forward to seeing you next week!

Best regards,

Beatrice Phan, Esq.
Beatrice Phan Law
38 Corporate Park
Irvine, CA 92606
(949) 304-8433
www.bphanlaw.com

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo giang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Song Tịch hay Đa Tịch

 Thế vận hội mùa đông tại Bắc Kinh vừa kết thúc, người Mỹ bắt đầu bàn đến vấn đề song tịch của cô lực sĩ Eileen Gu (Cốc Ái Linh). Có người tàu chê cô ta, nhất là cô lực sĩ gốc tàu khác, trượt băng nghệ thuật, bị ngã khi tranh tài, khiến đội Trung Cộng về hạng thứ 5. Người thì ca tụng cô Gu như anh hùng lao động được đảng và nhà nước đào tạo. Họ cho rằng, cô Gu đã được Trung Cộng cho phép đặc biệt, có song tịch để thi đấu cho Trung Cộng. Lý do là Trung Cộng không cho phép song tịch. Trung Cộng đi tắt để được một nữ lục sĩ, có khả năng đem về cho họ 3 huy chương. Nói chung thì với chế độ độc tài thì ít khi họ theo  luật lệ của họ đưa ra.

Truyền thông Trung Cộng cho rằng Giấc Mơ Hoa Kỳ đã chết, khiến cô gái sinh tại Hoa Kỳ, thi đấu cho Trung Cộng. Vạn tuế Giấc Mơ Trung Cộng. Chán Mớ Đời 

Người thì cho biết, các lực sĩ nào của Trung Cộng thi đấu cho các nước khác, còn giữ quốc tịch Trung Cộng hay không. Mình thấy có nhiều tay vợt bóng bàn gốc tàu, đánh cho Hoa Kỳ, Lỗ Ma Ni, Tiệp,.. vấn đề là họ không đoạt gì cả. Sau đó thì về lại Trung Cộng sinh sống hay ở lại Hoa Kỳ hay các nước mà họ thi đấu để sống khi về già. Mình ít để ý mấy vụ này, chỉ thấy khi thế vận hội đang tranh tài thì thấy toàn là tên tàu thay vì tên mỹ họ tàu.

15 ngày tham dự thế vận hội, cô Gu bỏ túi 15 triệu và số tiền khổng lồ sẽ đến nữa. Chưa kể 31 triệu trước khi tham dự và các công ty ngoại quốc nhảy vào thị trường Trung Cộng, mướn cô ta làm tiếp thị.

Cô Gu này mới 18 tuổi nên không thể nào bảo cô ta đã từ bỏ quốc tịch Hoa Kỳ vì chưa đến tuổi vị thành niên nên không làm được. Nếu mình không lầm có một cô lực sĩ đánh quần vợt khác, mang tên Naomi Osaka, sinh tại Hoa Kỳ và thi đấu cho Nhật Bản. Cô này dạo này bị áp lực khá nhiều nên tranh tài hay bị loại. Mình có xem một phim tài liệu về cô ta. Mẹ người nhật, bố người Mỹ da đen. Cho thấy khi chính trị xía vào thì mới có những câu hỏi quốc tịch được đặt ra.

Thường thì không thấy người Mỹ chỉ trích vụ này lắm vì họ tôn trọng tự do chọn lựa của mỗi cá nhân. Kỳ này Hoa Kỳ không đoạt nhiều huy chương nên có người bực mình nên báo chí khơi mào, đánh bú xua la mua. Không như Naomi, họ vẫn xem là đấu thủ người Mỹ dù thi đấu cho Nhật Bản.

Có nhiều người lên tiếng chỉ trích các lực sĩ tham dự thế vận hội, im lặng không chỉ trích Trung Cộng vi phạm nhân quyền, đàn áp các người Uighurs nếu không sẽ bị truật xuất, không được tranh tài. Cả đời họ luyện tập để có một vé tham dự thế vận hội nên họ bỏ quên hết những căn bản đạo Đức con người để thi đấu giúp Trung Cộng thành công trong việc phô trương thanh thế.

Thậm chí Nga Sô dù bị cấm thi đấu nhưng họ vẫn nể sợ Putin, cho phái đoàn Nga Sô thi đấu dưới danh nghĩa uỷ ban thế vận hội Nga Sô. Thế giới khiếp sợ trước Mạc Tư Khoa. Họ lại biết cô bé trượt băng nghệ thuật bị dính doping nhưng phải thi đấu. May quá, cô ta không thắng nếu không thì thế giới lại bị mất mặt. Putin đợi sau Thế VẬn Hội mới tấn công Ukraine. Dù muốn dù không, Hoa Kỳ không có khả năng bảo vệ Ukraina. Hỏi người Mỹ xem có ai muốn chết để bảo vệ tự do cho người Ukraina. Chắc chắn sẽ không có ai tham gia. Bao nhiêu người Mỹ biết nước Ukraina nằm ở đâu.

Hoa Kỳ không thể nào chịu thêm một cuộc chiến nữa. Trung Cộng đã mạnh lên khi Hoa Kỳ bị sa lầy tại trung đông từ 9/11/01 đến nay. Hôm trước, nghe đài France culture của pháp, họ cho biết chủ nghĩa thực dân pháp đã kết chung tại Phi Châu. Lính pháp rời khỏi các thành phố phi châu như lần cuối tại Đông Dương vào năm 1956. Họ cho biết; ngày nay Trung Cộng và Nga Sô đã thay thế hoàn toàn nước Pháp tại các thuộc địa cũ của xứ này.

Có rất nhiều người Mỹ sinh sống ở hải ngoại, muốn bỏ quốc tịch mỹ nhưng rất khó khăn về thủ tục hành chính. Thậm chí ông Paul Getty, một thời giàu có nhất Hoa Kỳ cũng từ bỏ quốc tịch mỹ khi về già. Một trong nhưng khó khăn của việc từ bỏ quốc tịch Hoa Kỳ, là phải đóng thuế hết nhưng cái gì nợ nước mỹ trước khi được huỷ bỏ quốc tịch Hoa Kỳ. Anh có thể sống cả đời anh tại hải ngoại, nhưng anh vẫn phải đóng thuế lợi tức cho chính phủ Hoa Kỳ trên nguyên tắc hàng năm.

Nếu anh ở Hoa Kỳ, sau khi đóng thuế xong thì có thể xin từ bỏ quốc tịch, chạy về Việt Nam hưởng già. Bằng không thì mỗi năm, anh phải khai thuế. Khai thuế, anh phải kèm theo tờ khai thuế của nước đang sinh sống để sở thuế chiếu theo mà đánh thuế lợi tức anh hàng năm. Anh quên đóng thuế vì nghĩ ở Việt Nam là ngọng. Buồn đời, anh về lại Hoa Kỳ tại phi trường sẽ được sở thuế hỏi thăm. Nghe nói có nhiều người Mỹ ở ngoại quốc muốn từ bỏ quốc tịch Hoa Kỳ nhưng rất khó. Họ có thể có song tịch, quốc tịch tại địa phương đang sinh sống nhưng muốn từ bỏ quốc tịch Hoa Kỳ thì phải đóng cho hết thuế, nghĩa vụ công dân.

Ai trên đời đều chạy theo cơ hội kiếm tiền, giúp đời họ thoải mái hơn. Mình được Pháp quốc cho học bổng, đào tạo nhưng khi ra trường, không tìm được việc làm nên bò đi xứ khác kiếm ăn rồi đưa đẩy mình sang Hoa Kỳ. Không lẻ mình thuộc dạng ăn cháo đá bát? Mình vẫn không quên ơn của nước Pháp nhưng vì miếng ăn phải sang Thuỵ Sĩ, Anh quốc, Ý Đại Lợi,… rồi định cư tại Hoa Kỳ. Do đó, khi có cuộc tranh tài thể thao mình đều ủng hộ các đội tuyển Pháp, Ý Đại Lợi, Thuỵ Sĩ, Anh quốc. Pháp đoạt vô địch túc cầu thế giới, mình cũng ăn mừng bằng cách ra tiệm mua cái phô mát và bánh mì baguette về ăn mừng chiến thắng.

Mấy người khi xưa, chửi bới Việt Cộng đủ thứ, vượt biển. Sau này, thấy có cơ hội làm ăn tại Việt Nam thì bò về, chi cho công an, để làm ăn. Mình có mấy người bạn về Việt Nam làm ăn, rên là phải chi cho mấy ông để được bảo kê làm ăn. Đó là sự chọn lựa của họ. Có nên trách họ hay không? Họ trốn ra khỏi Việt Nam cũng vì muốn tìm một cuộc sống khá hơn tại Việt Nam. Đó là tỵ nạn kinh tế như các người di dân lậu tại Hoa Kỳ.

Khi Cao Uỷ Tỵ Nạn hỏi thì họ phải nói là tỵ nạn chính trị. Người chống cộng thật sự thì không về Việt Nam làm ăn. Mình nghe nhiều ca sĩ hải ngoại về Việt Nam, bị đì mệt thở, cấm hát chỗ này, chỗ kia nhưng vì miếng ăn họ phải chấp nhận để có chút tiền vào tuổi già. Ở Hoa Kỳ, ít có khán giả vì đã quá tuổi. Mình nên cảm thông họ. Thậm chí mấy người đi theo phái đoàn y tế về Việt Nam, giúp đỡ người nghèo, cũng phải mềm mềm với công an khu vực để có thể giúp người nghèo. Thằng con mình đi theo phái đoàn y tế về Việt Nam, mới khám phá ra Việt Cộng là ai. Nếu mình nói Việt Cộng dã man,…thì nó sẽ không hiểu nhưng khi chung đụng 15 ngày làm việc tại Việt Nam thì nó mới hiểu tại sao mẹ nó phải bỏ nước của đi.

4 năm nữa, chưa chắc cô Gu sẽ còn cơ hội thi đấu vì sóng sau đẩy sóng trước. Đó là luật đào thải. Cô ta có  một thời gian ngắn để hái tiền. Chưa đoạt huy chương đã lãnh được 31 triệu đô la, nay thì chắc vài trăm triệu. Lại có màn P.R., được đại học Stanford nhận vào. Đại học thì họ nhận các lực sĩ số một để thi đấu, quảng cáo cho đại học của họ để kiếm thêm tiền của bá tánh.

Mình rất ngạc nhiên khi thấy anh bạn theo dõi túc cầu Việt Nam, thậm chí thức khuya để xem. Mình thì chỉ xem đội tuyển Hoa Kỳ đá còn đội tuyển Việt Nam thì không. Theo mình thì tài nghệ còn thua xa thế giới lắm. Nam Hàn và Nhật Bản đang bắt kịp thế giới. Mình thích nhất là xem mấy đội phi châu đá.

Năm tới, có giải túc cầu nữ mà đội tuyển Việt Nam đã dành vé tham dự. Nếu đội tuyển đụng đội tuyển Hoa Kỳ thì mình sẽ ủng hộ ai? Nói đại khái thì ai đá hay thì mình ủng hộ. Chủ nghĩa huề vốn. Nhớ lần trước, khi đội tuyển Pháp đá với hội tuyển Hoa Kỳ thì mình có sự xung đột, không biết ủng hộ phe nào. Khi Hoa Kỳ thắng thì mình thở phào, vui mừng. Có lẻ mình mỹ hơn mình nghĩ.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo giang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Đầu tư vào con trai hay con gái?

 Sáng nay, thấy anh bạn tải tin tức túc cầu á châu khiến mình vui cực đỉnh. Hội tuyển nữ túc cầu Việt Nam, dành vé tham dự giải túc cầu thế giới năm tới, sau khi hạ đội tuyển Đài Loan 2-1. Hội tuyển Đài Loan bị dính covid nên thiếu khá nhiều cầu thủ giỏi trong khi Việt Nam không bị dính, có đủ bộ 23 cầu thủ. Kiểu này, năm tới nhiều khi đội tuyển Việt Nam đụng đội tuyển Hoa Kỳ, không biết mình sẽ ủng hộ đội nào? Chắc Hoa Kỳ. Nếu không sẽ bị ném đá “ăn cơm Hoa Kỳ, thờ ma cộng sản”. Chán Mớ Đời 

Báo chí Việt Nam ít nói đến đội nữ tuyển túc cầu, ngược lại đội tuyển nam thì chắc chắn là không được tham dự giải túc cầu thế giới năm nay vì toàn là thua. May sao tuần rồi hạ được anh ba tàu. Đá trực tiếp sớm quá nên mình không xem, chỉ xem tóm lược trên kênh Paramount +.

Thực tế của đội túc cầu Việt Nam, thể hiện được tinh thần, văn hoá người Việt. Cái gì cũng dành cho “con trai” còn con gái thì nuôi chưa chi là đã gả chồng cho rảnh nợ đời. Cứ dồn kinh tế gia đình để lo cho con trai. Hên thì con trai khá khá, còn xui thì kêu con là nợ. Ngược lại con gái thì không để ý nhiều nhưng về già, tuy đã có chồng nhưng chúng vẫn lo cho mình. Nấu miếng ăn ngon, đem lại cho bố mẹ còn con trai thì chỉ đợi bố mẹ đi tây để thừa hưởng gia tài.

Bà cụ tốn tiền cho mình ăn học trường tây, đi tây đi tàu, nay về già thì cô em mình chăm sóc. Chán Mớ Đời 

Hình ảnh trên báo Đài Loan. Bài báo rất nhẹ nhàng, không hằn học, dù mình thấy cầu thủ Việt Nam chơi xấu nhiều lần, lãnh thẻ vàng.

Đội tuyển nam thì bỏ tiền mướn gia sư gốc Kim Chi dạy đủ nghề. Có lẻ ông ta bồ dưỡng kim chi cay quá cỡ nên cầu thủ nam, tương đối khá hơn xưa. Muốn giỏi thì phải có chương trình tuyển lựa và huấn luyện tối thiểu 20 năm mới đào tạo các cầu thủ có thể tranh tài với thế giới. Xem giải túc cầu phi châu, đa số các đội banh mướn huấn luyện viên ngoại quốc. Mấy người này được đào tạo và cập nhật hoá cách tổ chức, tập luyện một cách khoa học khiến các nước như Ba Tây, Á Căn Đình,…hết đoạt các giải quốc tế.

Chúng ta chỉ có chủ nghĩa Thánh Gióng, tự bẩm sinh, nổi tiếng đá giỏi rồi tự hào quá Việt Nam ơi, Thái Lan phải đợi 15 năm sau mới bằng Việt Nam. Nay đội tuyển nữ Thái Lan và Việt Nam vào được vòng thế giới nhưng khó mà hy vọng thắng vì đẳng cấp còn thua xa mấy chục năm của thế giới. Tuy nhiên là một điểm tốt cho sự khởi đầu. Thật sự, mình thích xem mấy đội nữ đá hơn, ít bạo lực như các đội nam. Xem đội tuyển nữ của Hoa Kỳ hay Hoà Lan đá thích hơn là các đội nam. Đội nữ đá theo kiểu ngày xưa, ít bị giời hạn bởi chiến thuật.

Mình nhớ dạo ở bên tây, ông Guillou, cầu thủ quốc gia và sau này có làm huấn luyện viên cho đội tuyển Pháp quốc. Ông ta đề nghị các câu lạc bộ túc cầu pháp nên đầu tư ở Phi Châu, tại các cựu thuộc địa của pháp để tìm kiếm và huấn luyện cầu thủ mấy xứ này, nhằm cung cấp cầu thủ cho các câu lạc bộ túc cầu của Pháp quốc, để câu khán giả gốc phi châu.

Ông ta và nhóm của ông ta sang phi châu, đi tìm và mở trung tâm huấn luyện túc cầu. Mấy năm sau, họ có một số cầu thủ giỏi, đem qua Pháp thi đấu. Dần dần, các đội tuyển phi châu đá khá lên, có thể hạ các đội tuyển âu châu. Mình nhớ trận đầu tiên giữa Senegal và Pháp quốc thi đấu tại giải túc cầu thế giới. Cựu thuộc địa thắng mẫu quốc khiến dân da đen xuống đường tỏng khi tây da trắng chửi mẹt-xà-lù đủ cở. Ngày nay, nhìn lại thì đội tuyển pháp có đến 70-80% người da đen khiến mấy tên cực hữu phải chửi thề.

Tương tự đội tuyển túc cầu của Hoa Kỳ cũng èo uột. Đến khi họ mướn ông cầu thủ và cựu huấn luyện viên đội tuyển quốc gia Đức quốc, Jürgen Klinsmann. Ông này thành lập chương trình tìm tài năng và huấn luyện tại cấp địa phương. Ông này bị các cầu thủ mỹ chơi vì ông ta dùng cầu thủ sinh tại Đức nhưng có cha là lính mỹ. Nhiều người không rành tiếng mỹ. 

Cuối cùng bị sa thải nhưng kết quả của chương trình tìm tài năng, huấn luyện từ địa phương đã đem lại thành quả ngày nay, có nhiều cầu thủ mỹ, đá cho các đội bóng nổi tiếng ở Âu Châu. Khi xưa có 3 anh chụp gôn là có hạng. Cho thấy muốn giỏi phải có chương trình huấn luyện, tìm tài năng, không phân biệt lý lịch, chính trị và viễn kiến cho mai sau. Nghe ông huấn luyện viên Việt Nam đội nữ đã từ chức. Chắc muốn được trả lương cao hơn. Còn đội tuyển nữ được nhận vào đại học nào đó, không cần phải thi vào. Chắc màn PR.

Mình thấy có nhiều cầu thủ Nhật Bản, đại hàn đầu quân cho các đội tuyển ở âu châu. Đồng ý là họ cần quảng cáo tại á châu nên phải mướn cầu thủ á châu nhưng thực tế, mấy cầu thủ này đá rất hay như ông Heung Min Son, đá cho đội Tottenham ở Anh quốc. Ông này, đá lọt quả thứ 2 khi đội nam HÀn thắng đội Đức quốc trong cuộc tranh giải túc cầu thế giới 2018, khiến các hậu vệ khét tiếng thế giới vẫn nể nan.

Mình nhận thấy không có sự công bằng trong gia đình Việt Nam. Con trai thì không làm việc nhà, đi chơi bớ vơ, con gái lãnh hết. Hôm kia, ăn Tết nhà mình. Sau khi ăn xong, mình, ông anh cột chèo và ông anh vợ, ngồi xỉa răng, xem truyền hình còn mấy bà theo lối xưa, đi dọn dẹp. Mình dựa hơi mấy ông anh nên ngôi xỉa răng. Ngày thường thì phải làm rồi để vợ hát karaoke. Chán Mớ Đời 

Đồng chí gái có cô bạn học khi xưa kể chuyện khiến cả hai khóc như mưa bấc. Gia đình cô bạn thuộc loại trâm anh thế phiệt. Ông bố làm ngoại giao bên Úc. Được điều về Sàigòn tạm để chờ nhận công vụ mới. Cô bạn vào học chung lớp, tiếng việt không rành như đám con mình ngày nay.

Ông bố nhận được nhiệm vụ mới, đi Pháp. Nói để chuẩn bị nhà cửa xong xuôi thì đón mấy mẹ con sang. Đùng một cái, 30 tháng 4 đến. Bà mẹ đem con ra phi trường thì chỉ còn 3 vé đi pháp. Bà ta kêu bà vú dẫn hai cô con gái về, bà và 2 người con trai đi trước. Sang Pháp, bà sẽ tìm cách đem qua sau. 30 tháng 4 đến, bà vú ôm tiền, bỏ về quê. Cô bạn phải ra bán chợ trời, lăn lộn với cuộc sống mới của con người mới, xã hội chủ nghĩa. Cô em thì muốn làm cháu ngoan của bác, trò ngoan của thầy, về nhà kêu bọn ngụy quân ngụy quyền gian ác, bị cô chị cho ăn tát…

Sau này, cô ta về thăm Việt Nam một lần rồi không dám trở lại. Lý do là khi máy bay đáp xuống phi trường Tân Sân Nhất, hình ảnh mẹ cô ta bỏ lại năm 1975 từ đâu ập về khiến cô ta khóc như mưa.

Người anh sang tây, chả học hành gì cả. Sau này, bà mẹ di cư sang Hoa Kỳ với người con trai đầu, ở với cô con gái đầu, du học trước 75. Trước khi chết, dặn phải chăm sóc ông em trai, nghiện ngập. Có lần cô chị la ông em trai. Ông này bảo tôi chưa lấy bức tranh đắt tiền của chị đi bán là may lắm rồi, không nên chửi bới.

Có cô bạn kể là bà mẹ cũng khổ với ông anh. Cho đi du học rồi học không nổi về lại Việt Nam, bà mẹ nuôi mệt thở. Cho thấy văn hoá trọng nam khinh nữ của người Việt đã làm tốn tiền, kinh tế của gia đình. Đầu tư không đúng chỗ. Mua cổ phiếu, cái nào không khá thì dẹp, dồn tiền cho những cổ phiếu nào có khả năng tương lai. Đó là sai lầm về đầu tư, cứ hy vọng sẽ thay đổi. Chúa hay Phật cũng không giúp được gì cả.

Trai hay gái đều xem như nhau. Đứa nào giỏi thì đầu tư cho nó học thêm, còn đứa học dốt thì cho đi học nghề. Văn hoá “nhất nam viết hữu, thập nữ viết vô” sẽ gây ra bất công và bỏ quên hay cố ý vô hình trung loại các tiềm năng cá nhân có thể giúp ích cho gia đình, cộng động, xa hơn là quốc gia. Điển hình là nhạc sĩ dương cầm nổi thế giới Thái Sơn.

Trong lịch sử Việt Nam, người Việt tốn biết bao nhiêu tiền cho con trai ăn học mà chả ra cái gì. Ông Tú Xương, được vợ nuôi 20 năm trời để học thuộc lầu 9 cuốn sách. May ông ta đậu nhưng chả làm được cái gì, ngoài vài câu thơ ca tụng đồng chí vợ.

Có quảng cáo trả $750, để bạn không phải tổ chức ngày Tình Yêu với đồng chí vợ. Họ sẽ bận đồng phục cảnh sát, chạy xe cảnh sát tới nơi, bắt bạn ngày thứ 6 và trả về thứ 2. Bao ăn ở và dụng cụ đi câu,…

Từ đó đưa đến vấn nạn “học tài thi lý lịch” đã dẹp bỏ đi biết bao nhất nhân tài của Việt Nam. Điển hình là ông Đào Duy Từ, vì lý lịch bị tước bỏ văn bằng, về quê chăn trâu. Sau ông ta là người trí thức vượt biên xuống miền nam, được CHúa Nguyễn trọng dụng, nghe theo kế sách mà trị vị mấy trăm năm. 

Bù lại họ sử dụng các nhân vật không có khả năng, chạy bằng cấp, được người thân cơ cấu vào các vai trò lãnh đạo như một cán bộ nào gọi là “hồng phúc dân tộc”. Tinh thần “1 người làm quan cả họ được nhờ” đã  khiến Việt Nam không thoát tâm lý, văn hoá ao làng để vươn ra xa để bắt kịp thế giới trong cuộc cách mạng công nghệ @. Chán Mớ Đời 

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo giang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Tết Cọp Nước 2022

 Hôm trước, có người gửi mình bài thơ mang tên “Lời trước nghĩa trang”, thấy buồn buồn, cảm động, mình tải lên mạng. Có người hỏi tác giả là ai khiến mình ngọng. Người gửi nhắn tin cho biết tác giả là Trạch Gầm. Mình đoán tác giả là một người lính của đại đội trinh sát 302 xưa ở Đà Lạt. Kèm theo có tấm ảnh của hai người đang đứng khấn trước mộ một người bạn đồng ngủ mà một anh cựu học sinh Adran đã nhận ra tên hai người này. Mình đoán anh ta có người thân từng đi trận với đại đội trinh sát 302 khi xưa vì rất rành về chiến sự khi xưa tại Đà Lạt. Rất cảm động! Cuộc chiến đã ngưng từ 1975 nhưng tình đồng đội bất diệt.

3 năm nữa, sẽ đánh dấu nữa thế kỷ, sau ngày chấm dứt chiến tranh. Có vạn người vui và triệu người buồn, vẫn lai lán đến ngày nay. Có lẻ sẽ được quên lãng khi thế hệ tham gia hay chứng nhân chiến tranh, đều nằm xuống. Lịch sử sẽ sang trang như trước đây qua các triều đại trong lịch sử Việt Nam. Con cháu sau này sẽ được giảng dậy những gì kẻ thắng cuộc viết về cuộc chiến.


 Trạch Gầm https://tuongtri.com/2014/06/23/nguoi-linh-lam-tho-mang-but-hieu-trach-gam/


Theo bải viết thì Trạch Gầm là một đại uý của quân đội Việt Nam Cộng Hoà. Con trai của bà Tùng Long.

Hôm qua, 30 Tết, mình hái chút ít trái cây ở vườn, đồng chí gái dặn đem mấy đòn bánh tét, đi thăm ông cậu, em út của mẹ mình, luôn tiện cúng ôn mệ ngoại. Quýt năm nay, nhờ hệ thống tưới mới, nước nhiều nên trái ra to như quả cam. Ông anh cột chèo mình từ Boston sang ăn Tết. Ăn thấy ngon, lấy máy ép trái cây ra uống. Cực đỉnh. Mỗi ngày ông làm độ 3 ly cối nguyên chất.

Ông anh cột chèo lên vườn với mấy người em họ, hái lộc đầu năm về. Thấy họ vui thích đi hái quýt, hái bơ như đám trẻ trâu, thấy vui vui lây. Mình thích nhất là khi thấy ai đem con họ lên vườn, con nít được ra thiên nhiên, cây cối, đi bộ, hái trái rất vui. Đài Little Sàigòn nói mình cho thiên hạ vô vườn, hái quả, lấy tiền. Họ sẽ quảng cáo miến phí nhưng thấy mệt quá.

Chở chị vợ ra thăm vợ chồng ông anh đầu của vợ, trong khi đó mình đi thăm ông cậu. Khi về đón bà chị. Ngạc nhiên là anh em lâu ngày gặp nhau mà ai nấy đều đeo khẩu trang. Chuyện thời covid. Hình ảnh khá lạ bên đời.

Ngồi nói chuyện với ông cậu mới thấm bài thơ của Trạch Gầm trên. Ông cậu kể về cuộc đời. Cậu kể ôn ngoại khi xưa, làm cai tù ở nhà lao Huế, bị mấy ông tù chính trị rủ tham gia Việt Minh. Bỏ nhà cửa, vợ con đi chiến khu, theo kháng chiến, để lại vợ và 7 người con. Sau này, mệ ngoại dẫn 5 người con đi tìm chồng ở chiến khu. Thảo nào, mệ ngoại mình khi xưa, hay kêu mình đọc truyện Phạm Công Cúc Hoa. Mẹ vợ mình cũng có đem con đi thăm bố vợ đi kháng chiến khi xưa, sinh ông anh vợ tại một căn chòi nào đó bên đường.

Ra ngoài chiến khu ở Vinh, khổ quá, có 3 người con chết trên đường tìm Phạm Công. Mẹ mình dạo ấy đã vào Đà Lạt. May sao, ôn ngoại 52 tuổi, có đàn con bị việt mình chê, kêu già, và tốn gạo của cách mạng vì phải nuôi mấy người con nhỏ nên họ cho hồi cư năm 1952. Nếu không thì chắc sau này đi bộ đội vào nam.

Về Huế, 12 tuổi mới được đi học. Ở với cách mạng thì đi chăn bò. Mẹ mình gửi tiền nuôi cậu ăn học thay vì đi học nghề thợ may như mệ ngoại muốn. Rớt tú tài đôi, đi Thủ Đức. Ra trường, có đi đánh trận vài lần nhưng nhẹ. Sau gặp ông đại uý người Huế nào thương, kêu về phòng 3. Sau đó được đi học quan sát viên máy bay bà già, để chấm tọa độ, kêu máy bay bỏ bom. Sau này, đi tù, quản giáo quy vào thành phần ác ôn.

Cậu kêu mấy thằng Mỹ bay gan dạ quá. Bay sát ngọn cây tre. Có lần bị Việt Cộng bắn, tên phi công bị thương, lọi giò, cậu phải giữ tay lái để phi công đáp xuống bờ sông Trà Khúc. Lý do là phi trường có nhiều máy bay, sợ gây lộn xộn. Sau được vào Nha Trang học bay rồi cậu bị bắn hư mất một con mắt nên không được đi bay mà ở lại đơn vị. Nếu không thì có lẻ chết lâu rồi.

Cậu kể năm 1972, phe mình bị rơi máy bay rất nhiều. Việt Cộng được trang bị loại SA-7, loại súng phòng không cá nhân. Cậu kêu bọn mỹ biết mà không nói gì cả. Họ chuyển giao máy bay cho quân đội Việt Nam Cộng Hoà. Có lẻ vì vậy mà Việt Nam Cộng Hoà thua nặng ở Hạ Lào. Không quân mỹ không yểm trợ nhiều.

Cậu kêu có lần đi quan sát ở Quảng Tín, thấy đồi, toàn xác Việt Cộng nằm đầy đồi. Mình thua vì hết đạn còn Việt Cộng thì cứ dùng biển người. Chết như rạ. Có một ông lính, bắn đại liên M-60, bắn chết nhiều Việt Cộng quá. Hết đợt này, đến đợt khác. Càng bắn càng giết người. Sau này bị ám ảnh nên điên luôn. Có lần bay trên cao, thấy phía dưới tưởng cây, bay thấp xuống thì hoá ra xác Việt Cộng.

Loại súng phòng không cá nhân SA-7 được Việt Cộng sử dụng năm 1972, bắn hạ phi cơ của không lực Việt Nam Cộng Hoà rất nhiều. Ông cậu kể là khi xưa, bay 1,000 bộ trên không không sợ, sau này phải bay 3,000  bộ thì đâu thấy gì.

Hai cậu cháu nói chuyện bên cạnh có mợ mình ngồi nhưng nay đã trả nhớ về không. Mợ hơn mình đâu 10 tuổi mà đã lẫn từ mấy năm nay. Khi xưa, mợ rất thương đồng chí gái. Lâu lâu mình ghé lại thăm cậu mợ, thấy mợ nấu cá, thịt kho, kêu đem về cho vợ mi ăn. Mợ gốc Quảng Ngãi. Nay nhìn mợ ngồi yên, không hay biết chi cả khiến buồn cho kiếp người. Lấy vợ mới biết đồng chí gái rất được người ta thương mến. Ra đường ai cũng mến vợ mình, ngược lại ai cũng chửi mình. Chán Mớ Đời 

Cậu nhìn mợ, kêu may đã lấy được mợ. Một mình tay mợ quán xuyến mọi đằng cho gia đình nhất là sau 75, cậu đi tù mấy năm. Ra trại, phải gặp công an khu vực hoài, chả làm ăn được gì cả. May được đi diện H.O., giúp mấy người em cô cậu của mình có một tương lai khá hơn tại Việt Nam.

Bà chị dâu, đến cúng giao thừa, ăn quýt, kêu sao không nói trước để kêu ông thần nào ở Phước Lộc Thọ bán dùm. Dạo này đang lo mấy vụ mua nhà bán nhà nên quên khuấy vụ này. Đến 30 Tết mới nhớ. Quýt vườn là quýt đường nên bạn bè ai cũng thích cả. Mỗi năm họ lên vườn hái đem về cúng tổ tiên. Nay bị covid nên thiên hạ bỏ trốn hết. Có lẻ năm sau mình sẽ chuẩn bị bán cho Tết. Mình có thể hái cả lá cho họ mua về cúng. Năm sau, mình sẽ xem Tết ngày nào rồi liên lạc với ông bán trái cây Phước Lộc Thọ để bán thay vì để bạn bè hái Lộc. Dạo mới mua cái vườn, mình có đâu 50 cây quýt nhưng tìm không ra người mua, lại tốn nước nên mình chặt 40 cây, để dành 10 cây ăn. Nay có mấy cây bị chặt nhưng vẫn ngoan cố như Việt Cộng nằm vùng sau chiến dịch Phượng Hoàng, sống lại. Nên mình tưới nước lại, lại ra trái.

Năm nay, có vợ chồng chị vợ từ Boston qua ăn Tết. Chị vợ lo phần nấu xôi chè, trái cây, lo việc cúng ông bà. Mình khỏi làm như mọi năm. Vui là trên bàn thờ ông bà, vừa có bên vợ, vừa bên chồng chung trên bàn thờ thấy vui vui. Mình phải thắp nhang, vái thổ thần đất đai, xin giấy phép tạm trú cho ông bà trong ba ngày Tết. Thổ thần chắc người gốc Mễ nên phải xin bằng tiếng Mễ, cúng Tequila và Taco. Hôm nào buồn đời mình sẽ kể bài văn tế bằng tiếng Mễ, xin giấy phép tạm trú.

Tối lại cúng rước ông bà thì có vợ chồng ông anh vợ khác ghé lại rồi ăn cơm. Thấy vui vẻ, không ồn ào như xưa. Cuối tuần mới tổ chức Tết lì xì với con cháu. Khác với mọi năm, thay vì tổ chức ở nhà mình, năm nay, cả gia đình sẽ họp mặt tại nhà thằng cháu, mới tậu được căn nhà, lãnh cái nợ cho 30 năm cuộc đời trai trẻ.

Hôm trước, ra ngân hàng, gặp cô nhân viên ngân hàng gốc Việt, hỏi chú có muốn phong bì lì xì. Cô này mến mình lắm, lấy ông chồng cảnh sát, nhờ mình giải thích nên không bán căn hộ khi mua căn nhà. Nay cô ta có nhà mới và căn hộ cho thuê. Giá nhà lên như điên. Hoá ra ngân hàng họ in sẵn. Mình lấy một hộp về, thêm đổi tiền mới để lì xì. Đưa cho mụ vợ. Mấy tuần sau, mụ đi chợ, lại mua thêm phong bì. Mình hỏi tại sao mua, khi đã đưa rồi, nhất mấy phong bì mấy năm trước còn cả đống. Mụ la mình, hỏi đưa khi mô. Mình hơi lo, dám một ngày nào buồn buồn mụ vợ trả nhớ về không sớm. Chán Mớ Đời 

Đang cúng ông bà thì bà cụ gọi từ Việt Nam, chúc Tết. Mình có lì xì bà cụ nên chắc vui. Bà cụ kể mấy chục năm nay, không vào vườn cũ của gia đình mình. Hôm nay, cô em út chở bà cụ vào xem. Toàn là biệt thự. Đúng là cái số, khi xưa, vườn có mấy mẫu tây, làm vườn được vài năm thì ngưng vì không mướn được người làm vườn. Sau Mậu Thân, thanh niên đều đi quân dịch hết. Thêm làm vườn thì lỗ vì ông cụ đánh bài, nên cứ lấy tiền mua phân bón, trả nợ nên bà cụ dẹp khiến cuộc đời nông dân mình được giải phóng đến 8 năm về trước. Gốc nông dân lại trở về nông dân. Chí Phèo hoàn Chí Phèo. Chán Mớ Đời 

Sau này, ông cụ đi tù về, đem bán vườn để trả nợ đời. Khi mình về Đà Lạt, thấy nhà có mua một cái vườn khác ở đèo Prenn, mình kêu không nên bán. Dạo ấy, mình đang thiết kế một dự án trong hồ Dankia cho một tập đoàn đầu tư Tân Gia Ba. Ai ngờ ở nhà, ông bà cụ cãi nhau chi đó đem bán luôn. Nói chung là cái số của ông bà cụ không giàu. Bà cụ lo làm ăn thì ông cụ đánh bài mắc nợ. Đến năm 75 thì mất hết khi di tản. May chỉ còn cái nhà, xây trước 75 để ở. Ông cụ đi tù 15 năm, con cái không được đi học.

Ra tù, phải trình diện công an khu vực hoài nên mua mảnh đất ở đèo Prenn, làm rẫy để khỏi bị công an làm khó dễ. Ông cụ đi làm vườn, chạy xe xuống vườn Prenn. Buồn buồn ông cụ kêu cả nhà bắt ông cụ lao động vinh quang. Thế là cãi nhau rồi bán.

Mình rao bán hai lần miếng đất 5 mẫu. Có người mua rồi thụt ra thụt vô. Chắc trời không muốn mình bán. Lạ lắm, có nhiều nhà mình rao bán thì không được, cứ lộn xộn nên giữ cho thuê đến giờ. Nay cái vườn thì có người từ Việt Nam được người quen giới thiệu, muốn mua. Một tên địa ốc khác cũng gọi lại kêu có người muốn offer, mình bảo họ cứ gửi sang. Chắc tuần sau sẽ nhận được. Có thể là cái điềm vì khi không có người gọi mình nói muốn bán 11 acres vườn bơ. Bán cái này mua cái kia.

Họ đang cho người định giá thị trường. Mình thì không muốn bán, tính xây một cái thiền viện, cho bà con đến trả tiền cuối tuần để Chánh niệm trong Làng Bơ. Bên tây có Làng Mai, mình cũng nên thành lập một Làng Bơ, giúp thiên hạ tu tập. Hôm qua, có tên mỹ kêu có người muốn mua cái vườn. Để xem, số mình còn làm nông dân đến khi nào.

Hôm trước ra đài truyền hình Sàigòn, thấy ông chủ cho xem phim họ quay Tết ở Bolsa. Họ mượn cái nhà của ông bà bác sĩ nổi tiếng làm từ thiện tại Việt Nam để quay. Ông bà này, mua 2 căn nhà cổ ở Việt Nam, mang sang đây, xây lại sau vườn của họ. Mình thấy nếu mà mua căn nhà như vậy tại Việt Nam, rồi đem sang bỏ vào vườn bơ của mình chắc sẽ đẹp. Giúp người Việt năm châu đến thăm viếng, gia tài quá khứ của người Việt tại hải ngoại. Để xem, trời có cho. Nếu người ta mua, được giá thì mình bán rồi dùng tiền đó, mua mấy căn hộ, giúp từ thiện. Mụ vợ sắp về hưu, nên cần có cái gì để mụ làm nếu không đời mình sẽ te tua.

Nay phải lên thành phố lại. Hôm qua, mình có hẹn để xin giấy phép mua phân bón. Đến nơi, đợi cả tiếng xong thì chúng kêu người mình hẹn bị covid. Nay phải bò lại. Không có giấy phép không mua phân bón cho cây được.

Sáng này, có người đến thị thực chữ ký mình, ký giấy nợ mua 6 căn hộ. Sau đó, đến nhà thằng cháu mới tậu căn nhà, sửa chửa lại rất đẹp. Bà chị vợ kêu bận đồ vét, mụ vợ thì kêu bận áo dài. Đành nghe hai mụ luôn. Chụp hình xong cả đám đâu trên 60 mạng. Mụ vợ cứ đi theo hỏi vợ anh đẹp không mình nói đẹp. Mụ lại chửi kêu sao anh không cười khi chụp hình, mặt như hải quan phi trường Tân Sơn Nhất. Chán Mớ Đời 

Mấy đứa cháu vợ xúm lại hỏi mình về mua nhà nên giải thích cho chúng. Thấy trẻ ngày nay tính chuyện đầu tư trong khi mình khi xưa, bằng tuổi chúng chả nghĩ gì cả đến khi lấy vợ, được đồng chí gái giúp giác ngộ cách mạng. No Money no Honey.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo giang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Nên Làm Living Trust hay không

 Lạ! Bài mình viết về những việc cần làm trước khi hưu trí đã lâu rồi, ít ai đọc nhưng hôm trước, có người bạn hỏi lại, vì đang thuyết phục bố mẹ làm Living trust, để con cháu khỏi mất thời gian nhiều khi đụng trận. Bố mẹ ở tiểu bang khác, xa mấy người con. Nay đại dịch, con cháu không gặp mặt cả hai năm qua vì sợ bị lây. Mình kêu vào bờ lốc mà đọc thì lại nghe bên đầu dây, sẵn đây ông giải thích luôn cho khoẻ, rồi mở máy cho bố mẹ nghe luôn. Sau đó, mình lục trong bờ lốc và sửa lại chút đỉnh, tải về lại thì hôm nay xem lại, thấy thiên hạ đọc nhiều, lại hỏi mình tùm lum dù đã dặn là đi hỏi luật sư.

 Chắc qua vụ đại dịch, ai cũng giác ngộ một điều; chúng ta không thuộc loại “bất tử”. Chúng ta có thể đi theo ông bà rất nhanh, không một lời từ giả như trong phim bộ.

Mình hiểu tâm trạng mấy người bạn này, họ cứ phân vân, nên làm hay không. Vô sản đâu cần làm,… có rất nhiều lý do để không làm. Đọc sách báo về luật pháp, chừng hai trang là buồn ngủ như trường hợp mình. Đi hỏi luật sư thì sợ tốn tiền nên cứ mò mò. Mình làm di chúc, living trust đến 3 lần rồi. Tốn bộn tiền. Chỉ có làm mới hiểu được khiếm khuyết phần nào, khó có thể đúng ngay lần đầu. Mình bò đi seminar về di chúc rất nhiều vì thuộc dạng ngu lâu dốt bền.

 https://youtu.be/5rGsOzdY5KQ

https://youtu.be/PpGG1ZhoqE0

https://youtu.be/b8_MK6PodoU

https://youtu.be/Xy1wN-Qa3u4


Đi seminar thì luật sư doạ đủ trò, rồi ngưng, bảo lấy hẹn. Cũng có seminar, có những người không phải luật sư thực hiện. Mỗi seminar học được một tí. Thường luật sư có phần mềm, chỉ cần điền tên mình vào rồi in ra xong om. Mình có mua phần mềm để làm mấy vụ này, cộng giấy tờ khi sử dụng corporation hay LLC, và Trust,…

Thực tế thì nên trả tiền để hiểu rõ việc cần làm, thay vì nghe ai nói bậy bạ như sơn đen rồi làm sai. Cứ lâu lâu học được cái gì khác thì phải làm bổ túc. Lại chửi thề tên luật sư trước vì nó không chỉ bảo mình. Nếu luật sư giải thích hết thì chỉ gặp mình một lần, họ cần mình trở lại khi có câu hỏi để lấy thêm tiền. Lần thứ 3 thì huỷ cái cũ, luật sư làm cái mới, đề tên y chang như cái cũ. Chỉ việc mình xé cái cũ bỏ đi để con cháu không bị lộn xộn.

Phim bộ, để chuẩn bị cho một nhân vật chính chết, họ phải làm thổ huyết, rên rỉ, đợi người tình hay con cháu về rồi nắm tay, trăn trối bú xu bà la chập rồi mới thở cái hắt, nghẹo đầu qua phải để chết, trong tiếng khóc nức nở của người tình hay người con gầm thét, con nguyện sẽ trả thù. Thực tế thì cái chết có thể đến trong tít tắt.

Tuần trước, trời mưa, ngồi xe với thằng con. Mình dặn là trời mưa, không nên chạy làn “car pool” vì nếu thắng là xe bay vô tường bê tông bên tay trái ngay. Cách đây, 2 tuần, chạy xe trên xa lộ trên đường về, có chiếc xe của ông mỹ nào quẹt vào xe mình nhẹ bên tay phải. Sau đó cả hai tấp xe lại ở cây xăng, trao đổi giấy tờ bảo hiểm. Hú vía! May không ai bị thương tích gì cả. Phật độ! Cô em mình biết được hỏi cúng tạ chưa?

Một điều chắc chắn là chúng ta sẽ qua đời. Vấn đề là không biết lúc nào. Có người nằm Coma hơn 10 năm mà vẫn trơ trơ, hành vợ con hàng ngày. Cho thấy muốn chết đâu phải dễ. Khi nào đến giờ Chúa gọi về thì mới được đi hay khi nào nợ trần ai hết thì chúng ta trút hơi thở cuối cùng. Lên thiên đàng, ông thánh Phê-rô lục máy điện toán, kêu không có trong sổ là phải tiếp tục nằm Coma đến giờ Ngọ, mới được vào thiên đàng.

Có người bảo khi nằm Coma thì muốn rút ống để khỏi làm khổ con cháu. Mình hỏi đã làm di chúc chưa? Nói chưa. Hỏi đã làm giấy uỷ quyền về y tế chưa? Nói chưa. Hỏi đã làm giấy uỷ quyền về tài chánh chưa? Nói chưa,… mình muốn rút ống thì phải làm giấy tờ uỷ quyền cho ai đó, rút ống. Không lẻ mình nằm trên giường kêu bác sĩ rút ống. Khi mình nằm coma, người được uỷ quyền, đưa cái giấy uỷ quyền thì nhà thương mới cho rút ống. Giúp mình tiêu diêu miền cực lạc thay vì nằm coma. Thiền nằm mấy chục năm.

Theo thống kê năm 2017, phân nữa người Mỹ không làm di chúc. Đó là một nước tân tiến, thuộc văn hoá thực dụng. Mình mua nhà của một bà người Mỹ cho vay lại. Nay bà ta qua đời, mình muốn trả đứt món nợ cho con bà ta nhưng con bà cho biết; dạo này hơi túng, mới bị mỗ tim xong, không tiền làm probate, do đó dù họ cần tiền nhưng mình không thể trả hết món nợ cho họ được vì họ không có quyền ký tên bãi nợ (reconveyance) . Chỉ có thể trả hàng tháng. Mình nghĩ có trục trặc gì đó với Living trust, hay khi bà mẹ bị lãng trí, họ thay đổi, gì đó. Mình sẽ gặp họ tuần tới để xem. Định sẽ gặp hôm nay nhưng thằng con mình bị dính covid nên không dám gặp ai.

Nếu mình thật sự thương con cháu thì nên viết di chúc và thị thực chữ ký để cho mỗi đứa con một bản để tránh lộn xộn khi hữu sự. Ông Larry King, nổi tiếng đài truyền hình, vào giờ chót, trước khi chết, ông ta viết lại di chúc bằng tay, vẫn có hiệu lực, loại bà vợ cuối cùng ra khỏi “estate”, gia tài để lại cho mấy đứa con của mấy bà vợ trước. Xong om. Vấn đề không phải làm living trust hay những giấy tờ khác. Vấn đề là phải viết xuống những gì mình mong muốn. Được thị thực chữ ký để không có ai tranh cãi. Có những người họ thị thực chữ ký cho mình, cứ gọi họ là họ chạy đến nhà. Còn không muốn trả tiền thì ra ngân hàng của mình, đều có người làm chứng giấy tờ mình ký, miễn phí. Xong om

Mình nghe kể, có ông bố mất. Mấy anh em họp bàn lo việc hậu sự. Người thì kêu bố dặn, hoả táng, đem về Việt Nam, rắc lên núi Ba Vì gì đó. Người thì kêu bố bảo em là chôn trong nghĩa trang quân đội cùng các chiến hữu. Thế là mấy anh em choảng nhau.

Cuối cùng hỏi đóng tiền làm đám tang thì ai cũng lơ hết, viện cớ nghèo, con đi học đại học bú xua la mua,… cuối cùng hoả táng rồi đợi khi nào có ai về quê, đem cái lọ về rải tro của bố. 10 năm nay chưa có ai về.

Có người nghe ai xúi dại, kêu bán căn nhà của mình, lấy tiền cho con, để chúng mua căn nhà khang trang hơn, rồi mình dọn về ở chung với chúng. Họ nghe ai nói, làm như vậy thì vô sản, khi nào già thì có thể được chính phủ nuôi, nên bán nhà, đưa cho con để mua nhà to đùng, trả thuế cao hơn, bảo hiểm cao hơn, quá mức lương của chúng.

Mới dọn về chưa được bao lâu, hai đứa choảng nhau, ly dị ra toà. Thế là con đi mướn nhà riêng và bố mẹ đi mướn phòng riêng vì phải chia tiền cho con dâu hay thằng rể cà chớn thêm tiền luật sư. Nếu trường hợp các bác cho con cái tiền để chúng mua nhà, lúc nào cũng phải bắt chúng ký chung cái nợ về số tiền cho chúng với tiền lời, cấn cái nợ vào căn nhà. Lỡ chúng có ly dị thì khi bán cái nhà, chúng phải trả lại số tiền mấy bác cho cộng với tiền lời. Khi nào mình đi tây phương thì số tiền ấy dành cho con các bác, thằng rể hay con dâu không được đụng tới.

Mình nghe vụ này nhiều lắm. Chắc do mấy người chuyện gia địa ốc xúi, để họ ăn huê hồng. Mình chỉ cần viết trong di chúc và living trust: là có ý định trở lại sau khi rời viện dưỡng lão thì không ai bắt các bác phải bán nhà cả. Mình có viết về vấn đề này rồi. Cứ lấy nhà cho thuê để trả tiền viện dưỡng lão. Xong om

Có ông Mễ, nghe ai sang tên căn nhà cho thằng con để lãnh tiền già chi đó. Đùng một cái thằng con lăn ra chết. Cô con dâu muốn bán nhà nhưng ông bố chồng không cho ai vào xem. Thế là ngọng. Họ nhờ ai nói lại với mình. Mình mua xong gõ cửa kêu là chủ nhà mới. Muốn ở thì trả tiền nhà hàng tháng từ 13 năm nay rồi.

Có người hỏi mình đã làm living trust rồi. Có phải chuyển giấy tờ căn nhà, xe cộ qua living trust. Cái này là bắt buộc. Living trust là một pháp nhân tương tự như một corporation. Khi mình thành lập living trust như một công ty, mà mình là tổng giám đốc, lo quản trị tài sản của công ty. Khi mình có mệnh hệ nào thì trong di chúc cho biết là sẽ là người thay thế mình để làm tổng giám đốc. Sau khi chia chác xong thì huỷ cái living trust. 

Nếu mình không chuyển qua living trust thì xem như chưa có làm gì cả. Living trust không có tài sản gì cả. Thường luật sư rất mất dạy, ăn tiền chỗ này. Cứ sang tên là họ vớt mấy trăm nhất là ở Cali nay lên giá đâu tiền record lên tới $75 hay hơn/ cái. Chí phèo vẫn hoàn chí phèo. Khi mình qua đời thì nhà cửa vẫn đứng tên mình, thay vì Living trust, phải qua tòa probate. Tương tự làm đám cưới mà không ra toà làm giấy tờ, tuyên thệ trước một đại diện của chính phủ (đám cưới dân sự) thì đâu cần phải ly dị vì trên giấy tờ hai người vẫn chưa lấy nhau dù có tổ chức đình đám ở nhà hàng. Cô dâu chú rể lên sân khấu hát phải chi đêm ấy anh đừng say.

Có một điểm là nếu ai ở Florida thì không nên chuyển căn nhà qua living trust của mình. Lý do là tiểu bang này có luật về căn nhà của mình bất khả xâm phạm (Homestead Act). Mấy người giàu có thường chọn tiểu bang này làm quê hương như ông Rich Dad của mình. Ông ta ở Florida 6 tháng 1 ngày còn số ngày còn lại ở Cali. Cali không có đạo luật này. Nhớ vụ ông mỹ giết bà vợ tên Nicole Brown Simpson và ông bồ, được trắng án. Bị thua kiện dân sự nhưng không ai đụng đến nhà ông ta ở Florida. Ông ta ở Florida để khỏi đóng thuế tiểu bang, và có nhà ở Cali. Nhà ở Cali bị tịch thu để bồi thường cho nạn nhân còn nhà ở Florida to đùng, không ai dám rờ đến. Ông ta bị tù khi cướp lấy đồ của ông ta đã được bán cho ai đó. Vì lẻ đó mà mấy người già hay dọn về Florida ở, rẻ hơn Cali, và căn nhà họ mua, không được ai lấy cả dù bị thưa kiện. Ông Mic, dạy nghề cho mình, nay dọn qua Florida ở. 

Lấy thí dụ vợ chồng Thị Nở và Chí Phèo làm living trust thì có thể gọi: “Thị Nở and Chí Phèo as trustees of the Phèo Nở Family Living Trust, dated 01-27-2022”. Phải có tên Trustee, tên living trust và ngày thành lập. Không có 1 trong 3 phần trên là ngọng. Vì có nhiều người trùng tên Thị Nở và Chí Phèo do đó phải có ngày thành lập. Hay có thể viết, Phèo Nở Family Living Trust, dated 01-27-22, Thị Nở and Chí Phèo, trustees.,… 

Mình có thể tự làm living trust, trên mạng, họ bán đầy, cứ lấy một về làm, chỉnh sửa lại theo ý mình. Làm luôn mấy tờ giấy uỷ quyền, mấy cái này thì không có gì rắc rối, chỉ điền tên vào là xong om.

Cũng có luật sư đàng hoàng nhưng hiếm. Cần hỏi vòng vòng, các người đã làm rồi. Nói cho ngay, họ dùng phần mềm làm chung cho thiên hạ, ngoại trừ có gì đặc biệt thì phải viết thêm, họ lấy thêm tiền. (Còn tiếp)

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo giang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 




Nên mua nhà ở hay cho thuê?

Hôm Tết đến nhà thằng cháu, mới mua nhà 1 triệu, bỏ thêm 200,000 để sửa chửa rất đẹp. Nó hỏi mình về mua nhà đầu tư. Mình không dám nói những gì mình quan niệm. Một khi đã lấy vợ thì phải theo vợ, thân trai 21 bến nước trong nhờ đục chịu. Thằng cháu sắp cưới vợ, muốn mua nhà mới để làm tổ Uyên ương.

Theo mình, thằng cháu và vợ sắp cưới nên dùng số tiền 200K sửa chửa tổ Uyên ương, mua thêm 1 căn nhà cho thuê, đặt cọc 200K và mượn tiền ngân hàng còn lại. Ở căn mới mua, sơn phết sơ sơ đủ để sinh hoạt. Có thể khấu trừ lợi tức với căn nhà thứ 2 cho thuê. 

Lý do là không biết được ngày mai. Có thể được công ty đổi đi đâu đó, có công ăn việc làm tốt hơn,.. Sau này khi sở hữu được chục căn nhà cho thuê thì có thể để công ty mua nhà cho mình ở. Công ty vừa khấu trừ lợi tức, vừa có depreciation,…

 Mình bán 3 căn nhà ở xa, để mua 6 căn hộ gần nhà để dễ quản lý, luôn tiện dạy nghề cho thằng con. Chiều nay, Escrow mới sang tên qua mình. Mai phải làm một cái General Partnership, để tên mấy đứa con, giúp chúng khấu trừ thuế. Từ từ sẽ giúp thằng con mua mấy căn hộ cho thuê, chuyển giao công nghệ cho nó, chớ đi làm cho chủ thì cả đời nó sẽ làm nô lệ, không bao giờ giàu. Còn dư chút tiền thì sửa chửa mấy căn nhà đang cho thuê, cũng khá cũ rồi tăng tiền nhà.

Trước đám cưới, đồng chí gái kêu đi mua nhà để làm tổ Uyên ương. Bao nhiêu tiền để dành trong ngân hàng Thuỵ Sĩ, khi mình đi làm ở Thuỵ Sĩ, rút về để đặt cọc mua căn nhà đầu tiên với vợ. Mượn ngân hàng 80%. Căn nhà giá 180,000. Đặt cọc 20% ($36,000) và mượn ngân hàng 80% ($144,000) với phân lời dạo ấy 6.75%. Trả tiền lãi, bảo hiểm và thuế địa ốc độ $1,100/ tháng.

Mua nhà đúng 2 tuần lễ trước đám cưới. Mấy người bạn từ xa về dự ngày mình lên xe bông, chôn cuộc đời độc thân vui tính. Mấy người đến từ Pháp, Texas, New Jersey,.. xúm lại quét dọn, sơn phết nhà cửa, khá vui, để mừng mình thoát cảnh người yêu cô đơn. Rất cảm động!

Ở được 6 tháng thì mấy ông anh vợ, kêu dọn về ở với bố mẹ vợ. Lý do, gia đình ông anh trưởng dọn ra sau bao nhiêu năm sống với bố mẹ vợ. Thế là hai vợ chồng son, dọn về nhà bố mẹ vợ, phải cho thuê căn nhà định xây tổ Uyên ương. Mình cho thuê giá $1,100/ tháng cho đủ vốn. Dạo ấy, thất nghiệp đầy, thiên hạ quăn nhà chạy. Có lúc nhà trong khu của mình xuống giá có 130K, xem như xuống 50K.

Cuối năm làm thuế thì hai vợ chồng nhận được tiền thuế, do chính phủ trả lại, khiến mình như bò đội nón. Mò mò hỏi ra mới khám phá ra cái lợi khi có nhà cho thuê.

Mua nhà thì mình được khấu trừ tiền lời mượn của ngân hàng hàng năm, tiền thuế địa ốc. Chính phủ Hoa Kỳ khuyến khích người Mỹ mua nhà nên ra những luật như vậy để người Mỹ mua nhà, xây dựng Giấc Mơ Hoa Kỳ. Có đâu 67% người Mỹ sở hữu một căn nhà so với bên pháp là 58%.

Mình cho thuê $1,100/ tháng, trả tiền lời, bảo hiểm và thuế nhà đất là $1,100/ tháng. Xem như xoá sạch, không nợ thuế cũng như không lời. Tại sao lại được chính phủ trả lại một phần thuế đã đóng khi đi làm cho chủ.

Chính phủ Hoa Kỳ có ra luật thuế vụ cho những ai làm thương mại. Họ có thể khấu trừ các vật dụng, máy móc, xe cộ,.. dùng cho thương mại như xe dùng cho công việc thương mại có thể khấu trừ từ 1-7 năm. Máy điện toán, máy phôtocopy,.. mình định mua chiếc xe điện hiệu Audi cho đồng chí gái. Xe này nặng hơn 6,000 cân Anh nên có thể khấu trừ hết cho năm nay. Đang bán thêm một căn nhà khác, tiền lời sợ đóng thuế nên mua xe đồng chí gái chạy. Mụ vợ chạy chiếc xe từ 2007 đến nay. Thật ra không cần vì mụ làm việc ở nhà, cuối tuần thì chạy vòng vòng. Phí tiền nhưng thôi mua để chạy thêm vài năm trước khi nha kiều lộ rút bằng.

Khi mình mua nhà cho thuê, xem như làm thương mại và mất trên 700 tiếng đồng hồ mỗi năm để chăm lo vụ mướn nhà thì mình có quyền khấu trừ xe cộ, các chi tiêu liên quan để nhà cửa như sửa chửa, sơn phết,… quan trọng nhất là khấu trừ trị giá căn nhà.

Xe cộ thì cho phép khấu trừ từ 5-7 năm, các loại xe Truck trên 6 tấn thì có thể khấu trừ trong vòng 1 năm. Thường thường người ta mua xe, mượn tiền ngân hàng và trả góp trong vòng vòng 5-7 năm nên cứ dựa trên đó mà khấu trừ. Họ xem cứ sau 5-7 năm là chiếc xe không còn giá trị nhiều vì cũ.

Mình có ông bạn, người Mỹ có nhà cho thuê khá nhiều, nên muốn khấu trừ thuê, phải mua xe buýt cho thuê. Một chiếc xe buýt giá $500,000 được khấu trừ trong vòng 5-7 năm. Xem như mỗi năm khấu trừ được $100,000. Khổ cái là cho thuê xe buýt cũng làm ra tiền nhiều nên lại phải mua thêm xe buýt để khấu trừ lợi tức. Cứ 5 năm hết khấu trừ được xe buýt thì ông ta bán lại.

Căn nhà thường được tính là 27.5 năm sẽ hư hao hoàn toàn nên chính phủ cho phép khấu trừ căn nhà cho thuê trong vòng 27.5 năm. Mình chỉ được khấu trừ căn nhà còn đất thì không được vì đất không sợ bị hư hại gì cả. Những căn phố thì được xem là thương mại nên được khấu trừ 39.5 năm. Mua nhà cho thuê lợi hơn được 12 năm.

Căn nhà mình mua là 180,000. Họ tính 20% là giá trị của đất đai, và 80% là giá trị căn nhà. 80% của $180,000 là $144,000. Mình được khấu trừ căn nhà trong vòng 27.5 năm. Lấy 144,000 chia cho 27.5 được $5,236/ năm. Vậy là hai vợ chồng, ngoài tiền tiền trả cho ngân hàng, thuế, bảo hiểm ($1,100) có quyền khấu trừ thêm $5,236/ cho một năm.

Lương hai vợ chồng dạo ấy đâu $70,000/ năm khấu trừ $5,236 nên chỉ đóng thuế trên số tiền $70,000 - $5236, đâu $64,000 nên đóng ít thuế hơn. Khi lãnh lương hàng tuần thì công ty đã trừ tiền thuế, và đóng cho mình rồi nên cuối năm, khai thuế thì được trả lại một ít.

Sau này, mình mua nhiều nhà cho thuê nên số tiền khấu trừ càng nhiều nên gần như thuế đóng khi đi làm cho công ty, đều được khấu trừ lại. Do đó mà mấy căn nhà mình mua ở xa cách đây 12, 14 năm với giá $50,000 - $80,000 thì nay khấu trừ không nhiều. Do đó mình phải bán giá $300K -$350K mỗi căn để mua $1,900,000 ( 6 căn hộ) để khấu trừ. 20% của 1.9 Triệu là $380K (đất không được khấu trừ), còn lại 1,620,000 (giá trị mấy căn hộ), chia cho 27.5 năm là $55,272/ năm. 

Mình sẽ bỏ tên hai đứa con vào mấy căn hộ để chúng có thể khấu trừ thuế trên số 55,272 mỗi năm. Từ hai căn mua giá $50,000/ căn, nay sau 12 năm mình chuyển lên được 6 căn hộ giá $1,900,000 lại cách nhà có 4 dậm thay vì lái xe một tiếng đi một tiếng về. Khi khởi đầu, thì mình phải chạy đi xa vì không có khả năng mua nhà cho thuê ở gần nhà.

Hiện mình đang rao bán thêm hai căn ở xa để đổi mua mấy căn khác ở Quận Cam. Hy vọng năm nay sẽ mua được mấy căn hộ tốt nếu không mình sẽ dùng tiền đó để xây thêm ADU trên mấy căn nhà cho thuê ở quận Cam, kiếm thêm tiền thuê nhà.

Bây giờ trở lại vấn đề mua nhà ở có tốt hay không? Theo mình, không tốt về tài chánh và đầu tư. Lấy thí dụ căn nhà đầu tiên tụi này mua ở được 6 tháng. Nếu tụi này không bị mấy ông anh vợ kêu về ở với bố mẹ vợ thì mỗi tháng phải trả $1,100. Trên thực tế tụi này phải trả thêm 48.3% số tiền $1,100. 

Lý do là mình phải đi làm, đóng thuế 28% cho liên bang, 9% cho tiểu bang, 7.5% cho an sinh xã hội, 3.8% cho ObamaCare,.. xem như tổng cộng đóng 48.30% hay làm $1,631 rồi đóng thuế số tiền $531, còn lại $1,100. Xem như mình và vợ đóng $1,631 của tiền lương cho căn nhà mỗi tháng. Hay 19,572.00/ năm thay vì như người ta nghĩ $13,200.00.

Nếu chúng ta làm thương mại và mướn nhà để ở, xem như công ty mướn thì chúng ta có thể khấu trừ tiền mướn cho phần chi tiêu của công ty. Thí dụ: mình muốn công ty mua căn nhà rồi cho mình thuê lại để cả gia đình ở. Công ty được khấu trừ thuế, xem như mình được khấu trừ thuế. Vấn đề là trên đời này, không có mụ vợ nào chịu ở căn nhà không phải họ làm chủ. Có giải thích mụ cũng không chịu. Mình nói thì cứ lấy công ty đi mướn nhà ở được trừ thuế. Lý do là khi mình ở nhà mình mua thì phải đóng thêm 48.3% tiền thuế.

Điển hình căn nhà mình mua đầu tiên là $180K, do công ty làm chủ. Nếu cho mình thuê lại. Công ty được khấu trừ các điều khoản đã kể trên. Công ty cho mình thuê với giá $300 thay vì $1,100. Tính ra công ty lỗ $800/ tháng hay $9,600/ năm. Xem như công ty lỗ $1,100 x12 = 13,200.00 - $3,600 (tiền mình trả thuê nhà) và được khấu trừ thêm $5,236, tổng cộng $9,600 + $5,236 = $13,836.

Công ty phải cho mình thuê để có thể khấu trừ $5,236.

Mình bảo đảm, các người giàu có ở Hoa Kỳ, ở trong nhưng căn nhà sang trọng đều do công ty của họ đứng tên cả. Lấy thí dụ họ ở trong một căn nhà 30 chục triệu do công ty mua, mượn tiền. Làm tính như sau:

Đặt cọc 20%, mình nghĩ mấy người này giàu có thì họ có thể không đặt cọc, mượn 100% vì công ty bạn bè cho mượn. Cứ làm theo bình dân như mình, đặt cọc 20%, mượn 80%. Nhà 30 triệu đặt cọc 6 triệu, mượn 24 triệu, với tiền lời 4% cho 360 tháng. Họ phải trả $114,579/ tháng hay $1,374,956/ năm. Đóng thuế 300k một năm thuế độ $100,000/ năm. Cứ cho là 2 triệu đô một năm, thêm các việc tu sửa, điện nước,..

Họ phải đi làm ra 3 triệu đô để đóng thuế rồi mới trả tiền nhà, ngân hàng.

Nay họ để công ty mua và cho họ thuê lại $1,100/ tháng hay $13,200/ năm vậy là họ lỗ $3,000,000 -$13,200 = xem như lỗ 3 triệu/ năm.

Trong khi đó công ty phải trả 3 triệu rồi được khấu trừ 27.5 năm căn nhà . Lấy $24,000,000 chia cho 27.5 = $872,727/ năm. Công ty chi cho căn nhà 3 triệu một năm, lại được khấu trừ thêm $872,727/ năm. Xem như gần 4 triệu. Do đó ai muốn giàu, phải lấy mấy bà vợ có chút tư duy về tài chánh, thay vì muốn được khen là nhà của mình đẹp. 

Đừng lấy vợ đẹp vì họ chỉ thích được khen. Lấy vợ thông minh, biết tính toán thì giàu. Xong om

Mình có hai tên bạn người Mỹ, họ sang tên cho nhau nhà của họ đang ở và cho thuê lại cho nhau để được khấu trừ thuế hàng năm. Lấy thí dụ: hai căn nhà đều giá như nhau $1,000,000,000. Họ nợ $800,000, 4% tiền lời = $3,819.32/ tháng. Thuế địa ốc $1,000/ tháng và bảo hiểm $100/ tháng. Tổng cộng xem như $5,000/ tháng hay $60,000/ năm. Khấu trừ 80% giá trị căn nhà hay $800,000 cho 27.5 năm, vị chi là 29,090/ năm. 

Mỗi tháng họ trả tiền thuê nhà $1,000/ tháng hay $12,000/ năm trong khi đó công ty khấu trừ được $89,090. Đó là cách người Mỹ làm giàu theo luật pháp được ban hành để giúp họ giàu thêm. Chán Mớ Đời 

Ngoài ra, căn nhà đầu tiên đã giúp mình mua thêm mấy căn nhà khác từ 30 năm nay. Lý do là nhà lên, tiền lời thấp nên mình tái tài trợ lại căn nhà, dùng tiền đó để đặt cọc mua mấy căn khác. Tiền mình rút ruột ra khi tái tài trợ, người Mỹ gọi là tiền ma vì không phải đóng thuế. Nhà này giờ giá độ 850K mà mình đã rút tiền ra mấy lần. Cho thuê $2.700/ tháng. Sắp sửa viết thư lên tiền nhà. Đồng chí gái kêu tội nghiệp họ.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo giang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn