Phòng ngừa khói cháy
Dạo này Cali cháy nhà, thiên hạ chửi nhau, bên kêu vì chính sách bảo vệ rừng, chửa lành của Đảng Dân Chủ. Một bên cho rằng vì bọn tư bản giàu có khiến toàn cầu hâm nóng lên nên khiến dễ cháy. Có nhiều ác ý kêu đáng đời bọn Dân Chủ, bọn tài tử Hồ Ly Vọng. Cháy là có đủ loại nạn nhân, nhiều người ở đó mấy chục năm qua chớ đâu dính dáng gì đến Cháy Dân Chủ Cháy Cộng Hoà.
Hôm qua, có người quen mua bơ để tặng cho nạn nhân. Nghe nói có những tổ chức thiện nguyện, nấu ăn cho nạn nhân. Họ không nhận tiền vì không có người đi mua thức ăn mà chỉ nhận đồ ăn, trái cây để họ nấu cho lính cứu hoả hay thiện nguyện viên. Mình thấy tinh thần người Mỹ rất hay, khi có hoả hoạn hay gì đó xảy ra là họ tự phát tổ chức giúp đỡ, không đợi chính quyền gì cả. Mình phục tinh thần của người Mỹ, điển hình khi người Việt tỵ nạn, là họ bảo trợ mới qua được xứ mỹ. Thấy có tiệm ăn Việt Nam ở trên Los Angeles, đăng trên mạng, thân mời các lính cứu hoả đến nhận thức ăn. Tiệm này bị vi-rút tinh thần người Mỹ nên cổ vỏ thay vì chửi bú xua la mua. Gió khiến gần vườn mình bị cháy nên phải chăm sóc vườn trước, nếu không mình đã chạy lên vùng cháy quan sát.
Thật ra đa số các vụ cháy này thường là do người đốt làm cháy. Cali năm nay mùa mưa đến chậm, thường thì độ tháng 10, 11 là có mưa rồi nhưng nay đến tháng giêng không ai lạy trời mưa xuống, lấy nước tưới bơ như mình nên chưa có mưa. Trong rừng thì họ đốt củi hát Kara-lửa cháy còn ở thành phố thì dân tình, buồn đời đốt chơi. Thiếu nước hay không là vì chính trị và tiền bạc. Không vào túi họ thì họ chống thế thôi. Sắp đi Việt Nam, mà giá bơ lên gấp đôi. Thế là năm nay, em sẽ không cho hái bơ nữa nhé các bác. Em đi Việt Nam về là cho hái hết ngay. Đừng có gọi em nhé.
Có anh bạn ở Bel Air, gọi kêu là không khí thở không nổi nên dắt vợ con ra vùng “29 Cây Dừa” cạnh trung tâm huấn luyện thủy quân lục chiến, tạm trú vài ngày.
Ai không có khả năng đi chơi xa thay đổi không khí thì chịu khó đọc tin tức về đề phòng hoả hoạn nhất là không khí ô nhiễm. Mình mò trên IQAIR rồi bình dân học vụ lại, cũng như báo cho người thuê nhà biết để họ phòng bị lỡ không khí khó thở. Mấy hôm nay gió như điên nên cũng phải cẩn thận vì các tàn tro có thể bị gió thổi bay cả mấy cây số.
Họ cho biết khi có cháy nhà thì tỷ lệ chết nhiều nhất là vì hít thở khói từ 50% - 80%. Mình nhớ cách đây mấy năm, có cháy gần nhà mình, bên Anaheim Hills, gió thổi về hướng biển, không đi thẳng qua nhà mình nhưng tro bay khắp nơi, phải đóng kín nhà lại, thêm phải lấy đồ chận mấy khe cửa để tránh to tàn bay vào hay khói thừa cơ chui vào.
Hít phải khói gây tổn hại cho cơ thể:
* bằng cách lấy đi oxy
* thông qua kích ứng hạt vật chất
Hít phải khói đặc biệt nguy hiểm cho mọi người vì có thể không biểu hiện triệu chứng cho đến 24 đến 48 giờ sau khi tiếp xúc. 50–80 phần trăm số ca tử vong do hỏa hoạn là do hít phải khói. Để tìm hiểu cách bảo vệ sức khỏe của bản thân và những người thân yêu, đồng thời tìm hiểu một số mẹo an toàn khi xảy ra cháy rừng để yên tâm rằng mình đã thực hiện các biện pháp phòng ngừa cháy rừng cần thiết để giảm hậu quả của khói cháy rừng độc hại.
Khói cháy rừng là hỗn hợp của hàng nghìn hợp chất riêng lẻ, bao gồm các hạt và khí có hại gây ra nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng cho bất kỳ ai (kể cả vật nuôi) ở gần và xuôi gió từ đám cháy. Nhất là các căn nhà cũ được xây trước 1978, họ sử dụng chất Abestos để làm như drywall, thạch cao hay sơn họ bỏ chất chì. Mấy loại bị cháy bay tới mũi chúng ta là ngọng. EPA rất kỹ lưỡng vấn đề này. Nếu sửa chửa nhà phải báo cho người thuê biết trước và rời khỏi chỗ ở trong khi thợ làm việc. Rất rườm rà, phải làm phòng kính này nọ, bạn áo quần chắn bụi
Khói cháy rừng thường chứa:
* hơi nước
* vật chất dạng hạt
* khoáng chất vi lượng
* carbon dioxide
* carbon monoxide
* nitrogen oxide
* hydrocarbon và hợp chất nitơ oxit góp phần làm tăng nồng độ ozone (O3)
* hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC), bao gồm acrolein và formaldehyde (chất gây kích ứng đường hô hấp mạnh)
Khói cháy rừng thường chứa các hạt mịn (PM2.5) và siêu mịn có thể được hấp thụ trực tiếp vào máu và đến bất kỳ cơ quan hoặc vùng nào trên cơ thể bạn.
Trong ảnh: Thành phần điển hình của khói cháy rừng, bao gồm các hạt siêu mịn (≤ 0,3 micron), PM2.5 (2,5-10 micron), acrolein, PM10 (> 10 micron), formaldehyde, carbon dioxide (CO2), carbon monoxide (CO), nitrogen oxide và hydrocarbon. Nguồn: IQAir
Thành phần khói cháy rừng phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:
* loại gỗ và thảm thực vật bị cháy
* hàm lượng ẩm
* nhiệt độ cháy
* điều kiện gió
* các yếu tố ảnh hưởng khác liên quan đến thời tiết
Chất gây ô nhiễm chính đe dọa sức khỏe của những người ở gần và xuôi gió của đám cháy rừng là các hạt vật chất. Khói cháy rừng thường chứa các hạt mịn (hay PM2.5) và siêu mịn. Những hạt nhỏ trong không khí này là nguy hiểm nhất đối với sức khỏe của bạn.
Các hạt mịn (nhỏ hơn 2,5 micron) xâm nhập sâu vào phổi của bạn.
Nguy hiểm nhất là các hạt siêu mịn (nhỏ hơn 0,1 micron), chiếm 90% tổng số các hạt trong không khí. Các hạt này rất nhỏ và có thể được hấp thụ trực tiếp vào máu của bạn. Một khi vào máu, chúng có thể đến bất kỳ cơ quan hoặc khu vực nào trên cơ thể bạn.
Hầu hết người lớn khỏe mạnh sẽ phục hồi sau khi tiếp xúc với khói. Tuy nhiên, một số cá nhân có nguy cơ cao hơn đối với các hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe, như:
* Trẻ nhỏ. Trẻ em có phổi vẫn đang phát triển được coi là dễ bị tổn thương hơn, bất kể chúng có bệnh lý nền hay không.
* Phụ nữ mang thai. Hít phải khói cháy rừng khiến phụ nữ mang thai và thai nhi có nguy cơ cao hơn so với nhóm dân số nói chung.
* Người lớn tuổi. Nhóm dân số này có nguy cơ do tỷ lệ mắc bệnh tim và phổi nền tăng cao.
* Bất kỳ ai mắc bệnh đường hô hấp. Những người mắc bệnh khí phế thũng, viêm phế quản mãn tính, COPD, hen suyễn hoặc các bệnh đường hô hấp khác đều có nguy cơ.
* Những người mắc bệnh tim. Các bệnh về tuần hoàn bao gồm huyết áp cao, bệnh mạch máu, suy tim và các tình trạng mạch máu não. Những tình trạng này khiến người bệnh dễ bị đau tim, đau ngực thoáng qua, suy tim, đột quỵ và đột tử do loạn nhịp tim.
Tác động đầy đủ của khói cháy rừng vẫn chưa được nghiên cứu và hiểu đầy đủ. Một bài được đăng vào năm 2017 trên Environmental Toxicology and Pharmacology cho thấy vẫn cần nhiều nghiên cứu quan trọng để khám phá những tác động lâu dài của việc tiếp xúc với khói đối với sức khỏe, quá trình phục hồi sau khi tiếp xúc với khói và các tác động bổ sung của việc hít phải khói đối với sức khỏe của trẻ em.
Tiếp xúc với khói có thể nguy hiểm chỉ vì các vi sinh vật trong khói. Một nghiên cứu năm 2020 trên tạp chí Science lưu ý rằng các vi sinh vật, chẳng hạn như vi khuẩn và bào tử nấm, bao gồm một số hạt vật chất có trong khói. Nghiên cứu đưa ra giả thuyết rằng bệnh truyền nhiễm có thể lây lan khi vi khuẩn và nấm trở thành một phần trong thành phần hạt của khói.
Các vi sinh vật, chẳng hạn như vi khuẩn và bào tử nấm, bao gồm một số hạt vật chất có trong khói và bệnh truyền nhiễm có thể lây lan khi chúng trở thành một phần trong thành phần hạt của khói.
Điều kiện gió thường khiến khói hòa lẫn với lượng không khí lớn hơn để giảm nồng độ khói. Tuy nhiên, gió mạnh cũng có thể làm cháy lan nhanh hơn, gây ra các đám cháy lớn hơn với tác động lớn hơn. Như hiện nay ở vùng lân cận Loss Angeles, bị gió Santa Ana thổi khiến cháy lớn và nhanh chóng. Bà trưởng phòng ban cứu hỏa Los Angeles cho rằng thành phố Los Angeles đã cắt giảm ngân sách của ban cứu hoả. Cũng may là gió từ trong thổi ra biển, nếu gió thổi từ biển vào là tro tàn được thổi vào bên trong xem như cháy hết cả thành phố Los Angeles và lân cận.
Thời tiết khu vực có thể là yếu tố quyết định chính trong cách đám cháy diễn ra cũng như cách khói ảnh hưởng đến các khu vực xung quanh. Tuy nhiên, hệ thống thời tiết khu vực có thể làm cháy lan nhanh và dẫn đến các đám cháy lớn hơn với nhiều khói hơn, tạo ra khả năng gây ra tác động thậm chí còn lớn hơn.
Hệ thống thời tiết khu vực mạnh cũng có thể chi phối hành vi của đám cháy trong nhiều ngày và là yếu tố quyết định khói sẽ ảnh hưởng đến khu vực như thế nào và ở đâu.
Khói có thể di chuyển hàng dặm ngoài nguồn của nó. Năm 2020, khói từ các đám cháy rừng ở miền Tây Hoa Kỳ đã trôi dạt gần 5.000 dặm, cuối cùng được phát hiện ở Châu Âu. Kinh
Khói có thể di chuyển hàng dặm ngoài nguồn của nó. Năm 2020, khói từ các đám cháy rừng ở miền Tây Hoa Kỳ đã trôi dạt gần 5.000 dặm, cuối cùng được phát hiện ở Châu Âu. Hồi Nam Dương có cháy rừng mình thấy khói bay tới Mã Lai và Tóc Gió Thôi Bay, nghe nói chạy đến Việt Nam.
Các sự kiện khói cháy rừng có thể xảy ra mà không có cảnh báo trước. Nhưng có những bước bạn có thể thực hiện để chuẩn bị cho bản thân bằng cách sử dụng các biện pháp phòng ngừa an toàn thích hợp cho cháy rừng.
* Giữ không khí trong nhà sạch sẽ. Đóng cửa sổ và cửa ra vào và bịt kín mọi lỗ thông ra bên ngoài, bao gồm cả lỗ thông hơi, để giúp ngăn khói từ bên ngoài tràn vào. Khi sử dụng máy điều hòa, hãy đảm bảo cài đặt chế độ tuần hoàn và đóng cửa hút gió trong lành. Lọc không khí khi thông gió cho không gian. Máy lọc không khí cho khói cháy rừng sẽ giúp loại bỏ các hạt khói có mọi kích thước xuống còn 0,003 micron khỏi không khí trong nhà và giúp kiểm soát nồng độ ozone. Điều này rất quan trọng nếu bạn sống ở khu vực đô thị xuôi gió (thậm chí là xa) so với cháy rừng.
Gắn một máy hút như ảnh trên đây ngay sát cái vent hình đầu tiên, bên trong thì tự động khi trời nóng là nó chạy, hút không khí nóng từ tỏng attic ra ngoài, nếu không thì đến tết congo mới hết nóng tỏng nhà.
Loại này họ làm sau này nhưng không hiệu nghiệm bằn gloaij bên hông tường
Dưới mái nhà, thường người ta có hai cái lỗ có khe hở để khi trời nóng thì gió từ đó mà thổi vào trong attic và ra khỏi been kia, hay có nhiều nhà khi xưa họ làm rất nhỏ nên khi thay mái mới, thường họ gắn một cái ống thông hơi, xoay vòng vòng để giúp khí nóng thoát ra, giảm nhiệt độ Trần nhà. Cách người ta làm ngày ta thì mua cái máy quạt, gắn tại mấy cái vent này và cắm điện thì tự động máy hút khí nóng ra khỏi nhà. Khi ngửi mùi khói cháy từ xa đến thì nên mở mấy cái quạt này, để hút hú không khí trong attic ra, cản trở không cho tafn khói chui vào nhà.
* Ở trong nhà càng nhiều càng tốt. Chiến thuật này hữu ích nhất trong các tòa nhà có hiệu quả ngăn không khí ngoài trời tràn vào bên trong. Nếu bạn cần di chuyển bằng ô tô để rời khỏi hoặc di tản ra khỏi khu vực bị ảnh hưởng bởi khói cháy rừng, hãy sử dụng máy lọc không khí ô tô để giúp giữ cho không khí bên trong xe của bạn sạch sẽ khi bạn đi qua các khu vực có khói hoặc ô nhiễm. Bạn cũng có thể sử dụng máy lọc không khí cá nhân di động để tiếp cận không khí sạch ở những nơi không có hệ thống lọc không khí khác.
* Đeo khẩu trang khi ra ngoài. Chỉ sử dụng khẩu trang chống ô nhiễm không khí có xếp hạng N95, KN95, N100 hoặc FFP2 để hỗ trợ.
* Tránh các hoạt động làm ô nhiễm thêm không khí trong nhà. Tránh đốt nến, sử dụng lò sưởi hoặc thậm chí hút bụi trừ khi bạn sở hữu máy hút bụi HEPA hiệu suất cao. Tất cả các hoạt động này đều có thể trở thành nguồn gây ô nhiễm không khí trong nhà.
* Theo dõi chất lượng không khí trong nhà của bạn. Sử dụng máy theo dõi chất lượng không khí để theo dõi mức độ ô nhiễm trong nhà như PM2.5 và CO2 từ khói và các nguồn ô nhiễm trong nhà khác. Thực hiện hành động nếu chất ô nhiễm không khí trong nhà tăng lên mức nguy hiểm bằng cách chạy máy lọc không khí, luân chuyển không khí trong lành qua hệ thống HVAC hoặc tạm thời rời khỏi nhà nếu không khí trong nhà trở nên không an toàn để hít thở hoặc ngôi nhà của bạn bị đe dọa bởi cháy rừng. Nhà ai có máy điều hòa không khí mà người Mỹ gọi là Central Air thì mỗi năm, phải thay filter để lọc không khí. Hệ thống hút không gần đất vào ống đi qua cái lọc rồi thổi qua mấy lỗ vent chỗ Trần nhà. Ai hà tiện thì mua loại có thẻ giặt rồi sử dụng lại.
Ai buồn đời thì nên tải ứng dụng cua công ty này để đi chơi để biết không khí ô nhiễm nơi mình đi ra sao. Em tính đi Ấn Độ thì thấy đô nhiễm không khí còn hơn bên Trung Cộng. Kinh
Cho dù chúng ta ở xa khu Palisades, Malibu nhưng phải cẩn thận, xem gió đi chiều nào vì có thể gió theo hướng mình ở, kéo về thì hơi mệt. Tốt nhất là nên chuẩn bị trước hay trước khi di tản như gia đình anh bạn ở Bel Air. Không biết anh ta có đóng cửa, chêm đồ kín hết xung quanh cửa. Ai buồn đời, ra Homedepot, mua một cuộn băng dán xung quanh cánh cửa, sẽ cản không khí vào nhà hay thoát ra.
Ngoài ra Cali có luật phải gắn các ổ, thiết bị báo động khi có khói thì chúng ta nên gắn. Mỗi 6 tháng mình phải đi xét mấy ổ báo động này vì người mướn nhà lười thay pin hoặc khi họ nấu nướng khói bốc lên kêu in ỏi nên họ tháo ra. Mà lỡ cháy nhà thật là mình ngọng. Nhiều khi các người thuê nhà không ý thức vấn đề này nên mình phải chịu khó.
Tóm lại chúng ta nên chuẩn bị các vụ cháy có thể xảy ra trong nhà. Gắn hệ thống báo động khi có mùi ga, khói lửa. Mình nhớ có lần đang ở vườn thì có điện thoại báo động, hệ thống ở nhà cho biết. Mình gọi ông hàng xóm nhờ qua nhà xem dùm vì đồng chí vợ không bao giờ trả lời, ông ta cho biết có tiếng báo động , vợ tao đi vườn phía sau thấy tiếng báo động từ nhà bếp mà không thấy gì cả. Linh tính cho mình biết ngưng làm nông dân, chạy về nhà. Mới bước vào nhà là nghe in ỏi. Mình thấy khói từ nhà bếp. Hóa ra mụ vợ luộc trứng rồi bạn bè kêu đi đâu nên quên tắt lửa. Cho nên có báo động rất tốt, qua wifi, báo cho chúng ta biết khi đi xa.
Chúc các bác vui vẻ bên người thân, xa lánh chốn cháy rừng. Nhớ phòng ngừa tốt hơn. Ngoài ra nên quay video các đồ đạt trong nhà để lỡ cháy nhà thì còn biết liệt kê khai bảo hiểm.
Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen
Nguyễn Hoàng Sơn
