Sức khoẻ và dinh dưỡng, biết tin ai?


Dạo này, thấy vợ mình đọc sách báo, xem phim tài liệu, ăn uống cẩn thận như mình cách đây mấy năm về trước nên mừng. Mình nghĩ vợ mình sẽ bị tẩu hoả nhập ma khi nghe ông bác sĩ này nói ăn cái này tốt, và đến khi nghe ông bác sĩ khác lại kêu không được ăn cái đó, có hại nên rồi cuối cùng chả biết đường nào mà rờ như mình khi xưa. Ông thì kêu không được ăn đậu nành để bán sản phẩm của ông ta, ông kia thì kêu phải ăn đậu nành. Chán Mớ Đời 


Đó là vấn nạn ngày nay, thông tin quá tải và thường được các công ty thực phẩm và dược phẩm thông báo qua các nghiên cứu do họ ứng tiền ra để thực hiện. Các công ty này không bỏ tiền ra để cứu nhân độ thế mà để làm ra tiền và cho thật nhiều tiền. Họ gần như độc quyền thực hiện các nghiên cứu và đưa ra những thông tin nào cần thiết giúp họ làm tiền và những tin tức tiêu cực của hệ quả các nghiên cứu được dấu kín. Mình có kể vụ một bà người Mỹ vào thư viện, tình cờ phát hiện ra các tài liệu nghiên cứu, nói đến sự độc hại của loại thuốc mà công ty dược phẩm sản xuất. Người có nhiệm vụ tiêu hủy các hồ sơ này, lười nên đem đến tặng một thư viện của thành phố nhỏ. Dạo này, thiên hạ đánh công ty dược phẩm Pfizer về vụ thuốc chích ngừa covid. Một ông luật sư của công ty Pfizer cho biết, công ty này không ký giấy bảo đảm nên ông ta không chích thuốc ngừa. Xong om


Đa số bác sĩ là công cụ, truyền các dược phẩm đến người Mỹ. Mình đổi bác sĩ vì có medicare. Việc đầu tiên bác sĩ chả hỏi han gì cả, bắt mình đi thử máu, nước tiểu đủ trò. Hoá ra bác sĩ được huấn luyện để chữa trị các kết quả thử nghiệm chớ không phải bệnh nhân. Bệnh không phải tự nhiên có, phải đâm chồi mọc rể rồi lớn dần trong cơ thể, có nhiều yếu tố gây nên bệnh như tinh thần, công ăn việc làm, gia đình,…

Tấm ảnh cho thấy ông Bill Gates, bay khắp thế giới nói về y tế, dược phẩm, vì ông ta đầu tư mấy trăm triệu trong các công ty dược phẩm. Ông này béo phì sau khi ly dị bà vợ. Cho thấy có mụ vợ chăm sóc giữ gìn sức khoẻ. Cá không muối cá ươn, không có vợ biết chừng nào hết mập. Chán Mớ Đời 

Nói vậy, không phải các bác sĩ đều xấu. Mình có đọc sách và theo các lớp giảng của nhiều bác sĩ, bị làm khó dễ bởi các hiệp hội hành nghề y sĩ tại Hoa Kỳ vì họ đưa ra các bằng chứng về lương y như ác mẫu. Tuần này báo chí Cali đưa tin một bác sĩ gốc việt, bị bắt vì gian lận đâu 150 triệu đô. Mình có gặp ông thần này 1, 2 lần cách đây 20 năm.


Mình mới đọc một cuốn sách của một ông nha sĩ tên Weston A. Price. Ông này buồn đời, đi du lịch qua các quốc gia, từ đông sang Tây, viếng thăm những nơi chưa bị văn hoá tây phương tiêm nhiễm để nghiên cứu về răng cỏ của người dân bản xứ. Như người Việt nói “cái răng cái tóc là gốc con người”.


Hôm qua đi cắt tóc, ông Tám Bolsa, cho mình xem mấy tấm ảnh khách hàng bị ung thư da đầu. Lý do là nhuộm tóc để làm nghé. Thuốc nhuộm tóc rất độc . Ông ta kêu khách hàng không nên nhuộm tóc. Tóc bạc thì kệ nó, đừng có tốn tiền bắt ông ta nhuộm, rồi sau này bị ung thư. Ông ta thấy nhiều khách hàng bị ung thư da đầu vì nhuộm tóc để trẻ mãi không già. Tuổi nào cảnh ấy, già thì tóc bạc, chớ nên nhuộm để rồi bị ung thư da đầu. Ăn chung là chim chóc còn gáy được không. Xem mấy tấm ảnh thất kinh. Chán Mớ Đời 


Cái khổ là ông ta nhận thấy là răng cỏ của người dân bản địa rất tốt, không bị sâu răng, sức khoẻ tốt,…nhờ vào thực phẩm, dinh dưỡng của họ ăn mỗi ngày, từ xưa đến giờ, khác với dinh dưỡng tây phương hay Hoa Kỳ ngày nay được công nghệ hoá.


Ông ta so sánh với thực phẩm tại Hoa Kỳ mà người Mỹ ăn hàng ngày thì khám phá ra Calci và chất khoáng khác nhiều gấp 4 lần và 10 lần chất béo, cholesterol mà người Mỹ được bác sĩ kêu gọi đừng đụng tới như bơ thừa sữa cặn.

Hình này cho thấy con ở với bố, chơi thể thao nên tráng kiện còn hình con với mẹ thì béo phì. Con béo tại mẹ, cháu phì tại bà. Chán Mớ Đời 

Các loại chất béo hòa tan trong nước với sinh tố A và B rất quan trọng cho cơ thể, rất hiếm trong các chất dinh dưỡng của người Mỹ tiêu thụ thường nhật. Mình có kể vụ này là vào thập niên 70 của thế kỷ trước, quốc hội Hoa Kỳ đưa ra cái bảng chỉ dẫn về chế độ dinh dưỡng, do các công ty thực phẩm và dược phẩm lobby, khuyến khích người Mỹ ăn ít chất béo, bù vào đó thêm tinh bột và các công ty thực phẩm bỏ thêm đường và từ đó người Mỹ bị bệnh bép phì vì đường chớ không phải vì chất béo. Nay họ khám phá ra điều này nên đang đi ngược lại trào lưu.


Ông ta thấy văn hoá của nhiều giống dân, có chế độ dinh dưỡng khác nhau, tuỳ trường hợp như phụ nữ ăn uống ra sao trong thời kỳ có mang con nhỏ, các chất dinh dưỡng, của thú vật được cho người phụ nữ mang thai ăn nhiều để giúp nuôi thai nhi. Các thực phẩm này có rất ít đường, hay được Pasteur hoá, tiệt trùng, không có những chất bảo quản, hoá chất,…như thực phẩm của người tây phương.


Nhớ khi xưa, mẹ mình sinh mấy em ra thì phải ăn móng giò, uống Bồ Công Anh, ăn đu đủ vì nghe nói ăn để có sữa cho con bú. Nay vợ mình sinh ra, cứ mua sữa khuấy cho con bú khoẻ nhưng người ta khám phá ra là cho con bú sữa mẹ rất tốt vì có các chất kháng sinh, giúp đứa trẻ lớn lên ít bị bệnh. Còn sữa trẻ em thì có nhiều chất bảo quán mà mấy năm trước, kiện tụng vì trẻ em chết khi uống sữa hộp, có chất chì khiến đầu óc bị lộn xộn.


Ông ta thấy răng cỏ của người bản địa ăn uống với dinh dưỡng cổ truyền thì khác với với người ăn theo chế độ tây phương. Từ đó ông ta suy ra:


Các chế độ dinh dưỡng của những người sống ở vùng chưa được kỹ nghệ hoá, không có các chất bảo quản, biến chất như đường hoá chất, các loại xi-rô, bột mì, đồ hộp đã bị tiệt trùng Pasteur hoá, dầu ăn bị hydrogenated, bột protein, các màu pha chế,..


Tất cả các nền văn hóa truyền thống đều tiêu thụ một số loại thức ăn từ động vật, chẳng hạn như cá và động vật có vỏ; gia cầm trên cạn và dưới nước; động vật có vú trên cạn và dưới biển; trứng; sữa và các sản phẩm từ sữa; bò sát; và côn trùng. Toàn bộ động vật được tiêu thụ thịt cơ, nội tạng, xương và mỡ, trong đó thịt nội tạng và chất béo được ưu tiên hơn.


Người ta nghiên cứu là khi con sư tử, cọp bắt được con thú khác. Món đầu tiên chúng ăn là nội tạng, nhiều khi chúng không ăn thịt của thú chúng hạ sát, bỏ lại cho mấy con khác như chim kênh kênh bay xuống ăn. Lý do là nội tạng có nhiều enzym. Mấy con cọp hay sư tử đều rất thon. Không mập mạp. Có dịp ra Bolsa, mình mua dồi, gan về ăn là lý do đó.


Chế độ ăn uống của những người khỏe mạnh, không công nghiệp hóa chứa ít nhất bốn lần khoáng chất và vitamin tan trong nước, và gấp MƯỜI lần vitamin tan trong chất béo có trong mỡ động vật (vitamin A, vitamin D và Activator X, hiện nay được cho là vitamin K2 ) như chế độ ăn uống trung bình của người Mỹ.


Chế độ ăn uống nguyên thủy và truyền thống có hàm lượng cao các enzym thực phẩm và vi khuẩn có lợi từ rau, trái cây, đồ uống, sản phẩm từ sữa, thịt và gia vị lên men. Người ta khuyên ăn các món như kim chi. Sauerkraut vì có nhiều probiotic. Việt Nam mình cũng có muối dưa, cần ăn. Ở ngoài chợ Việt Nam, mình thấy họ làm muối dưa nhưng bỏ đường hơi nhiều nên ít mua. Mua kimchi hay sauerkraut ăn cho chắc. 


Ở Hoa Kỳ, có cái hay là có thể ăn đủ loại thực phẩm trên thế giới, mình hay đi ăn các tiệm ăn cảu nhiều xứ khác để có bacteria lạ, giúp đường ruột của mình, hệ thống miễn nhiễm mạnh hơn. Ngày nay người ta hay uống trụ sinh nên giết các vi khuẩn độc đồng thời giết luôn các vi khuẩn tốt ở đường ruột của mình, đưa đến hệ thống miễn nhiễm rất yếu.


Các loại hạt, ngũ cốc và quả hạch được ngâm, nảy mầm, lên men hoặc lên men tự nhiên để trung hòa các chất kháng dinh dưỡng tự nhiên như chất ức chế enzym, tanin và axit phytic.


Tổng hàm lượng chất béo trong chế độ ăn kiêng truyền thống thay đổi từ 30% đến 80% lượng calo nhưng chỉ có khoảng 4% lượng calo đến từ chất béo không bão hòa, dầu tự nhiên có trong ngũ cốc, các loại đậu, quả hạch, cá, mỡ động vật và rau quả. Sự cân bằng của lượng calo chất béo ở dạng axit béo bão hòa và không bão hòa đơn.


Chế độ ăn kiêng truyền thống chứa lượng axit béo thiết yếu omega-6 và omega-3 gần bằng nhau. Đây là vấn đề quan trọng. Chúng ta cần bảo hoà omega 3 và omega 6 trong cơ thể. Đều ăn cả hai. Nếu omega 3 mà chiếm nhiều hơn omega 6 thì lâu ngày sẽ gây bệnh ung thư. Mình có kể trong bài “đừng sợ ung thư.” Người ta kêu không ăn thịt. Lý do là ngày nay họ nuôi bò công nghiệp, cho ăn bắp Ngô nên thịt bò có rất nhiều omega 3. Khi mình ăn thịt bò đưa Omega 3 vào cơ thể. Ngược lại nếu ăn bò nuôi ăn cỏ thì lại có rất nhiều omega 6.  Phải hiểu vấn đề, chớ nghe thiên hạ không ăn thịt bò là ngọng vì chỉ nghe 1 nữa sự thật.

Tất cả các chế độ ăn kiêng truyền thống đều chứa một ít muối.


Thằng bán cá kêu không ăn thịt để mua cá của họ. Vấn đề là cá ngày nay được nuôi, công nghệ hoá nên được nuôi bằng trụ sinh, không được bơi lội như xưa nên thịt nhiều nhưng omega 3 cũng nhiều. Họ kêu ăn cá hồi tốt vì có thịt đỏ do oxygen nhưng nay họ công nghệ hoá, rồi tẩm màu cho đỏ. Vào Costco thấy họ đề nhãn hiệu, là có phẩm, cá được nuôi. Cũng không tốt. Thằng bán thịt tố giác thằng bán cá, thằng bán cá tố giác thằng bán thịt. Lâu lâu mình có gửi mua cá hồi hoang, họ bắt ở vùng biển alaska nhưng khá đắt. Họ gửi một thùng trong Đó bỏ đá đông lạnh, gửi nhanh. Chán Mớ Đời 


Tất cả các nền văn hóa truyền thống đều sử dụng xương động vật, thường ở dạng nước hầm xương giàu gelatin. Dạo này, thấy đồng chí gái hay hầm xương để uống nước súp.


Các nền văn hóa truyền thống cung cấp các cách thức cho sức khỏe của các thế hệ tương lai bằng cách cung cấp các loại thực phẩm động vật giàu chất dinh dưỡng đặc biệt cho các bậc cha mẹ tương lai, phụ nữ mang thai và trẻ em đang lớn; khoảng cách giữa các con hợp lý; và bằng cách dạy các nguyên tắc về chế độ ăn uống hợp lý cho giới trẻ. Ngày xưa, họ nói muốn có con thì đàn ông phải ăn gì, phụ nữ ăn gì, rồi khi cấn thai phải ăn gì. Ngày nay chỉ có Viagra. Chán Mớ Đời 


Ông ta đưa các hướng dẫn chế độ ăn uống như sau:


Ăn thực phẩm nguyên chất, chưa qua chế biến. Cái này khó kiếm, mà tìm được thì tốn nhiều tiền.

Ăn thịt bò, thịt cừu, thịt săn, nội tạng, thịt gia cầm và trứng từ động vật ăn cỏ.

Ăn cá hoang dã (không phải cá nuôi), trứng cá và động vật có vỏ từ vùng nước không bị ô nhiễm. Mình xem mấy phim tài liệu về nuôi cá. Nước bị đọng nên dơ, họ cho cá nuôi ăn trụ sinh để khỏi bị bệnh,…

Ăn các sản phẩm sữa đầy đủ chất béo từ những con bò ăn cỏ, tốt nhất là sữa tươi và/hoặc lên men, chẳng hạn như sữa tươi, sữa chua nguyên chất, kefir, bơ nuôi cấy, pho mát thô nguyên chất béo và kem tươi và kem chua. Cái này khó vì luật bắt các công ty sản xuất dây chuyền, phải tiệt trùng trước để tránh bị truyền nhiễm, thêm họ cứ kêu non fat, không có chất bép hay 2% chất béo, bù vào họ bỏ đường. Xong om


Sử dụng mỡ động vật, chẳng hạn như mỡ lợn, mỡ động vật, lòng đỏ trứng, kem và bơ.

Chỉ sử dụng các loại dầu thực vật truyền thống—dầu ôliu siêu nguyên chất, dầu mè ép đùn, và các loại dầu nhiệt đới—dầu dừa, dầu cọ và dầu hạt cọ. Khi họ dùng các khoáng sản của dầu thô, để biến thành dầu ăn, họ có quảng cáo dầu dừa,…là không tốt khiến người dân tin để xài dầu của họ. Nay thì ngược lại, ai cũng sợ dầu ăn công nghệ hoá mua dầu ôliu để ăn và dầu dừa.

Uống dầu gan cá tuyết thường xuyên để cung cấp ít nhất 10.000 IU vitamin A và 1.000 IU sinh tố D mỗi ngày.


Ăn trái cây và rau quả tươi, tốt nhất là hữu cơ. Sử dụng rau trong món salad và súp, hoặc hấp nhẹ với bơ.

Sử dụng ngũ cốc nguyên hạt hữu cơ, các loại đậu và hạt đã được chế biến bằng cách ngâm, nảy mầm hoặc ủ chua để trung hòa axit phytic, chất ức chế enzyme và các chất kháng dinh dưỡng khác.

Bao gồm các loại rau, trái cây, đồ uống và gia vị lên men giàu enzyme trong chế độ ăn uống của bạn một cách thường xuyên.


Tự làm nước xốt salad bằng giấm thô, dầu ô liu nguyên chất và một lượng nhỏ dầu lanh ép.

Sử dụng các chất làm ngọt truyền thống ở mức vừa phải, chẳng hạn như mật ong thô, xi-rô cây phong, đường cây phong, đường chà là, nước mía khô (được bán dưới tên Rapadura) và bột cỏ ngọt xanh.


Chỉ sử dụng rượu hoặc bia chưa tiệt trùng với mức độ vừa phải trong bữa ăn.

Chỉ nấu bằng thép không gỉ, gang, thủy tinh hoặc tráng men chất lượng tốt.

Chỉ sử dụng các chất bổ sung tự nhiên, dựa trên thực phẩm.

Ngủ nhiều, tập thể dục và ánh sáng tự nhiên.

Hãy suy nghĩ tích cực và thực hành sự tha thứ.


Nguy hiểm về chế độ ăn uống

Không ăn thực phẩm chế biến thương mại như bánh quy, bánh ngọt, bánh quy giòn, bữa tối trên TV, nước ngọt, hỗn hợp nước sốt đóng gói, v.v. Hãy đọc nhãn!

Tránh tất cả các chất làm ngọt tinh chế như đường, dextrose, glucose, xi-rô ngô có hàm lượng fructose cao và nước ép trái cây.


Tránh bột mì trắng, các sản phẩm từ bột mì trắng và gạo trắng.

Tránh tất cả các chất béo và dầu hydro hóa hoặc hydro hóa một phần.

Tránh tất cả các loại dầu thực vật không bão hòa đa công nghiệp làm từ đậu nành, ngô, cây rum, cải dầu hoặc hạt bông.

Tránh thực phẩm nấu hoặc chiên trong dầu không bão hòa đa hoặc dầu thực vật hydro hóa một phần.


Không thực hành thuần chay. Các sản phẩm từ động vật cung cấp các chất dinh dưỡng quan trọng không có trong thực phẩm từ thực vật.

Tránh các sản phẩm có chứa bột protein vì chúng thường chứa chất gây ung thư hoặc protein bị hư hỏng được hình thành trong quá trình chế biến. Tương tự như vậy, tránh thịt nạc, thịt gia cầm bỏ da, sữa ít chất béo và lòng trắng trứng không có lòng đỏ. Tiêu thụ protein mà không có đồng yếu tố xảy ra trong chất béo động vật có thể dẫn đến thiếu hụt, đặc biệt là vitamin A.

Tránh sữa chế biến, tiệt trùng; không tiêu thụ các sản phẩm sữa siêu tiệt trùng, sữa ít béo, sữa tách kem, sữa bột hoặc các sản phẩm sữa giả.

Tránh trứng, thịt và cá nuôi trong nhà máy.


Tránh thịt ăn trưa và xúc xích chế biến cao.

Tránh các loại hạt, quả hạch và ngũ cốc bị ôi thiu và chế biến không đúng cách có trong granolas, bánh mì nướng nhanh và ngũ cốc ăn sáng ép đùn, vì chúng ngăn cản sự hấp thụ khoáng chất và gây ra tình trạng đau ruột.


Tránh các loại trái cây và rau quả đóng hộp, phun thuốc, bôi sáp và chiếu xạ. Tránh thực phẩm biến đổi gen (được tìm thấy trong hầu hết các sản phẩm đậu nành, cải dầu và ngô).

Tránh các chất phụ gia thực phẩm nhân tạo, đặc biệt là bột ngọt, protein thực vật thủy phân và aspartame, là những chất độc thần kinh. Hầu hết các loại súp, hỗn hợp nước sốt và nước dùng và hầu hết các loại gia vị thương mại đều chứa bột ngọt, ngay cả khi không được ghi trên nhãn.


Tránh caffein và các chất liên quan trong cà phê, trà và sô cô la.

Tránh thực phẩm chứa nhôm như muối thương mại, bột nở và thuốc kháng axit. Không sử dụng dụng cụ nấu ăn bằng nhôm hoặc chất khử mùi có chứa nhôm.


Không uống nước có chất fluoride.

Tránh vitamin tổng hợp và thực phẩm có chứa chúng.

Tránh rượu chưng cất.

Không sử dụng lò vi sóng.


Nói chung thì rất khó thực hiện những điều được nha sĩ Price đưa khi sống tại các quốc gia tây phương hay Hoa Kỳ. Chúng ta không có thực phẩm như các nền văn hoá cổ truyền vì thịt  cá đều được nuôi như gia cầm, được chích hay ăn trụ sinh như điên để khỏi bị bệnh, lây các thú xung quanh nhất là lớn mau. Một con gà phải ấp 3 tuần lễ mới nở nhưng chỉ cần nuôi 6-12 tuần lễ là nặng 5 ký lô để bán chỉ dân thị thành.


Có ông bác sĩ mà mình theo dõi, khuyên bệnh nhân của ông không nên ăn gà vì lẻ đó. Có quá nhiều trụ sinh, gà lớn lên không bình thường. Tới nhà bạn, mời ăn gà mình phải nói mẹ mình tuổi Dậu nên kỵ ăn gà. Thịt bò trên nguyên tắc là tốt nhưng vì bò nuôi như gia cầm, không ăn cỏ như khi xưa nên có nhiều omega 3 mà cơ thể chúng ta cần Omega 6. Chúng ta là những gì chúng ta ăn. Có lần mình ăn thịt bò được nuôi trên cánh đồng, tuy đắt nhưng ăn vào thấy ngon, khác với thịt bò ăn tiệm hay mua từ chợ. Lạ lắm, có hương vị khác ngay. Qua Ý Đại Lợi chơi thấy thịt bò nuôi ăn cỏ giá gấp đôi bò ăn bắp Ngô.


Dinh dưỡng phải đi theo túi tiền nữa. Mua một bó rau giá đắt gấp 3 cái hamburger, công nghệ hoá. Nghèo thì phải chọn lựa cái nào, rau hay hamburger. Có xem một phim tài liệu về dinh dưỡng, họ chiếu một cảnh gia đình nghèo, to béo, bị tiểu đường đủ trò, phải ăn hamburger giá $0.99 thay vì mua bó rau ăn $3.99.


Giàu có như bà nữ hoàng ELizabeth đệ nhị, gửi máy bay qua Bảo Gia Lợi, để chở sữa chua về cho bà ta ăn nên sống lâu. Chúng ta chịu khó lựa thức ăn để sống tốt hay cứ phí mặt cho trời hay thiên chúa. Chán Mớ Đời 


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 




Thời đại đơn độc

Đọc cuốn sách về đại dịch ma tuý trên thế giới khiến mình thất kinh khi họ nói đến thời đại ngày nay, với kỹ thuật khoa học lên đến cực đỉnh, lại làm con người bị tha hoá, tự kỷ nhất là cô độc, đơn côi, bệnh trầm cảm, khiến một số người phải tìm đến ma tuý, nghiện các loại kích thích như rượu bia,…


Ngày nay, con người sống lâu hơn xưa, khi người phối ngẫu qua đời, người ở lại phải sống thêm 10, 20 năm nữa đơn độc. Khi đã lớn tuổi thì khó đi thêm bước nữa vì ngại gia đình, con cháu, nhất là sức khoẻ kém. Mình xem một phim tài liệu về sự đơn độc trong thế giới ngày nay bên Anh quốc. Hoá ra ngày nay, người Mỹ nuôi chó nhiều vì họ sống trong đơn độc. Theo thống kê, Hoa Kỳ có đến 46 triệu con mèo, 72 triệu con chó với dân số đâu 370 triệu người.


Họ có phỏng vấn vài phụ nữ, đàn ông, chồng hay vợ chết nên sống đơn độc. Họ có con và cháu nội và ngoại nhưng không ở chung nên vẫn cảm thấy cô độc. Có ông tương đối giàu có, có tàu đi biển, đậu ở bên Tây Ban Nha nhưng vẫn có vấn đề tìm thêm bạn gái. Mấy người này cho biết họ có con cháu nhưng vì không sống chung nên vẫn cô đơn, hiu quạnh bên đời.


Tưởng chỉ có người cao niên, trên thực tế giới trẻ bỏ gia đình đi học xa, không quen ai hết nên cảm thấy đơn độc, bị trầm cảm. Có cô nói, thấy bạn bè tải hình ảnh đi chơi trên mạng, lại khiến cô ta càng chới với, tâm hồn rướm máu.

Ngay bộ y tế Hoa Kỳ cũng lên tiếng về đại dịch cô độc của người Mỹ. Căn bệnh cô độc rất nguy hiểm cho tính mạng, như hút 15 điếu thuốc lá mỗi ngày. Họ cho phát hành bản tường trình "Our Epidemic of Loneliness and Isolation," cho biết phân nữa người Mỹ lớn tuổi lâm vào tình cảnh này. Hoàn cảnh này có thể đưa đến 29% bị bệnh tim, 32% bị đột quỵ và 50% bệnh mất trí nhớ.


Từ nhiều thập niên qua, người Mỹ di chuyển nhiều, thay đổi công ăn việc làm như thay áo. Họ như bị mất cội nguồn, bạn bè càng về già càng khó tìm. Cái này đúng cho mình. Từ ngày đi tây , mình có quen một ít bạn bên tây rồi bò sang Ý Đại Lợi, Thuỵ Sĩ, Anh quốc rồi đến New York làm việc trong suốt 12 năm nên bạn thân không có. Chỉ sống mỗi chỗ vài năm rồi lại đi nên không có bạn thân thích lắm. 


Ngoài ra kỹ thuật khoa học đã thay đổi cuộc sống của chúng ta, cách chúng ta nói chuyện với nhau. Chúng ta cảm thấy đơn độc dù có nhiều người xung quanh. Cứ xem gia đình, bạn bè họp mặt, ai nấy đều cầm cái điện thoại cho thấy chúng ta là những ốc đảo dù bên nhau. Chúng ta thiếu chất lượng về Nối kết cá nhân.


Trưa nay, hai vợ chồng cùng hai đứa con đi ăn ngày từ mẫu trước một tuần vì con gái về lại New York tối nay. Đồng chí gái kêu không được lấy điện thoại ra, ngoại trừ để chụp ảnh mấy món ăn khiến mình vui mừng. Trước đây là cứ thấy mấy đứa con và mụ vợ, cầm điện thoại. Trước khi ăn, người ta hay đọc kinh để cảm ơn Thiên CHúa cho bữa ăn thường ngày, nay thì mọi người tự động móc điện thoại cầm tay ra để chụp hình mấy món ăn để tải lên mạng theo tôn giáo tự kỷ của thời đại. Có lẻ chúng ta cô độc nên muốn thiên hạ chú ý đến mình nên phải tải những chuyện không nhập nhằng đến thiên hạ.


Bản báo cáo cho biết người Mỹ từ 20 năm qua, gặp mặt nhau ít hơn xưa, giới trẻ từ lưới tuổi 15-24 có đến 70% liên lạc với bạn hữu. Giới trẻ liên lạc qua các phương tiện truyền thông hiện đại, được xem là chất lượng rất kém về liên kết.


Khi một ai lên mạng, là để tìm một cộng đồng hợp với mình, đa số không tìm được. Do đó chúng ta cần hạn chế kỹ thuật, thời gian trên mạng xã hội và khuyến khích giới trẻ cố gắng họp mặt off-line nhiều hơn.


Mình có tham gia vài nhóm trên mạng, ở vùng Bolsa. Trước covid, thấy họ hay rủ nhau ốp-lai, nay thì chắc đều rệu hết nên không thấy ơi ới hẹn đi ốp lai. Thật ra khi lập ở gia đình, mình không cảm thấy cần tìm bạn thêm. Có một mụ vợ là xong. Mỗi ngày cãi nhau, nội chiến từng ngày, không cần phải khẩu chiến với mấy người bạn khác. Một mai, một trong hai người hát bản Khúc Thuỵ Du thì chắc sẽ buồn. Dì của đồng chí gái khi xưa, nói với mình: “từ ngày chú chết buồn lắm anh Sơn, không có ai cãi nhau”. Chán Mớ Đời 


Mình thấy vợ một người thầy dạy mình khi xưa tại Đà Lạt. Lâu lâu lại tải hình ảnh thầy và những câu thơ hay bài hát trên mạng khiến mình ngậm ngùi.


Một bài báo năm 2022 của Đại học Johns Hopkins cũng cho thấy những người lớn tuổi bị cô lập về mặt xã hội có nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ cao hơn so với những người cùng lứa tuổi. Cái này mình làm chứng nhân. Tuần trước mình đi ăn cưới, gặp anh bạn kể từ khi covid, anh ta về hưu. Chích một mũi covid khiến anh ta bị lộn xộn, đầu óc bắt đầu quên, mắt mờ không thấy đường để chạy xe hơi xa và ban đêm nên từ từ bị cô lập hoá. Bạn thân ở xa rủ xuống bolsa nhưng anh ta không lái xe xa được. Mỗi lần chạy lên Los Angeles, còn thì giờ mình chạy ghé qua nhà hỏi thăm vài câu. Có lẻ vì vậy đám cưới con gái, anh ta chỉ mời có vợ chồng mình. Con gái chỉ cho mời một cặp.


Một ông tài xế taxi kể có lần ông ta được gọi đến nhà để đón 1 khách. Đến nơi, không thấy ai nên ông ta nhấn còi. Không thấy ai ra, nên đợi một tí rồi lại nhấn còi. Cuối cùng ông ta mở cửa xe, bước đến cửa nhà. Gõ cửa thì từ trong nhà có người kêu nhỏ nhẹ, đợi một tí rồi tiếng sột soạt. Cuối cùng thì xuất hiện một bà lớn tuổi, áo quần như trong phim trước chiến tranh. Bà ta nhờ ông ta đem cái vali ra xe. Ông ta nhìn vào nhà thấy không có ai ở chung, nhiều thùng đựng các tấm ảnh cũ.


Ông ta đem vali nhỏ của bà ra xe, rồi trở lại. Bà ta nắm tay ông ta đi chậm chậm đến xe. Khi lên xe bà ta cho ông ta địa chỉ điểm đến rồi hỏi ông có thể chạy qua trung tâm thành phố. Ông ta nói là đường xa hơn, tốn tiền nhiều hơn. Bà ta trả lời không sao, tôi không cần đến chỗ hẹn sớm. Hôm nay, tôi rời nhà, vào viện dưỡng lão. Tôi không còn thân nhân, bác sĩ cho biết tôi không còn sống lâu.


Ông taxi nghe vậy, tự động tắt cái đồng hồ xe rồi hỏi bà muốn đi đường nào.


Trong suốt 2 tiếng đồng hồ, bà ta nói ông ta chở đi qua những nơi bà đã từng làm việc, qua khu chung cư nơi vợ chồng ở khi mới cưới nhau, chỉ cho ông cái tiệm bán đồ gỗ, nơi khi xưa từng là vũ trường mà bà và bạn bè đến đó khiêu vũ.


Nhiều lúc, bà ta kêu xe ngừng trước một dãy phố, không nói gì trong yên lặng, rồi cuối cùng bà ta kêu tôi mệt, thôi đến viện dưỡng lão.

Đại lộ Hoàng HÔn (Sunset Boulevard của thành phố Los Angeles) khi xưa

Khi xe đến viện dưỡng lão thì có hai người đem xe lăn ra đón bà ta. Bà ta hỏi ông bao nhiêu, ông ta nói không tốn đồng nào, chúc bà yên vui sống hạnh phúc.


Cuối tuần, mình hay nói chuyện với mẹ mình ở Đà Lạt, thấy bà cụ vui lắm. Tuần vừa rồi, có con gái về chơi nên kêu nó chuyện với bà nội nên mẹ mình mừng lắm. Lâu lâu được nói chuyện với cháu là một điểm vui mừng. Mẹ mình có mấy người con ở Đà Lạt nhưng cũng ít gặp, chỉ có cô em lo cho mẹ mình và một cô khác ở gần nhà thì hay gặp, còn những người khác lo bận công việc nên ít về thăm.


Năm vừa rồi, có một số người bạn, lớn tuổi hơn mình, ăn sáng với họ từ trên 25 năm qua, đều rủ nhau lần lượt đi tây hết. Nay mình phải tìm mấy nhóm khác để ăn sáng để nói chuyện về địa ốc cũng như con cháu. Chán Mớ Đời 


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 





Người chồng không rửa chén là đúng?

 


Hôm trước, có anh bạn chở vợ đến nhà mình rồi hai bà chở nhau đi mua sắm. Mình và anh ta ngồi nhà nói chuyện. Anh ta kể các dự định tương lai. Đang ngồi uống trà, bổng mình chợt nhớ đến đống chén bát nơi bếp chưa rửa nên xin phép anh bạn cứ tiếp tục kể chuyện đời anh ta trong khi mình rửa chén. Mình thích hóng chuyện thiên hạ.


Anh bạn bổng nói; mỗi ngày anh giúp vợ rửa chén, mình khẽ gật đầu. Anh bạn kêu tôi ít khi làm việc nhà vì chả bao giờ bà nhà tôi thốt một tiếng cảm ơn. Mình nói tôi mà không rửa, mụ vợ về là có chuyện. Thôi thà đi rửa 1 tí còn hơn nghe thuyết pháp mấy tiếng đồng hồ. Vợ tôi không hiểu cái máy xay rác nên cứ đổ đủ thứ trong đó rồi nhấn nút để xay. Thường khi xay rác phải để nước máy chảy, giúp rác bị xay chảy thoát ra cống. Vợ tôi hà tiện nước nên lâu ngày hay bị nghẹt, tôi phải mất công tháo máy xay ra để thông, thà rữa chén bát bớt mệt hơn là thông máy xay rác.

Đố các bác đây là đại lộ nào khi xưa, cách đây 1 thế kỷ?


Hôm trước, có ai kể là ông bố giúp đỡ mẹ chị ta làm việc nhà trong khi đọc báo. Mẹ chị ta quét nhà, đến nơi ghế ông bố ngồi đọc báo thì ông theo tinh thần nhà nho, dơ chân lên, không quên xoa 2 chân để đất rơi xuống để bà mẹ quét. Rồi bỏ xuống, tiếp tục xem đài truyền hình hay đọc báo. May chớ hồi xưa, mấy ông có học đều để móng tay dài, để không làm việc. Mình có mua cái máy hút bụi robot, khi mụ vợ hát karaoke là tự động bò lại hốt bụi, vỏ đậu phụng rơi ,…


Hôm trước, mình có kể vụ phụ nữ Mỹ á châu lấy chồng Mỹ da trắng nhiều. Không hiểu lý do. Có người giải thích cho mình, người da vàng bị ảnh hưởng đô hộ, mặc cảm nên lấy chồng da trắng như được gia nhập giai cấp của kẻ cai trị. Lại có người kêu vì tránh ảnh hưởng nho giáo. Tuy sinh ra và lớn lên tại Hoa Kỳ nhưng cái gen trong người của đàn ông da vàng vẫn còn bị ảnh hưởng nho giáo nên khi giao tiếp với phụ nữ á đông, hơi bị đứng hình, tinh thần gia trưởng vẫn hiện hữu, không hoàn toàn như người Mỹ trắng, bị đàn áp, dạy dỗ bởi nữ quyền của phụ nữ da trắng từ thời lập quốc đến nay.


Trong phim và cuốn sách Joy Luck Club, nói về 4 phụ nữ á đông tại Hoa Kỳ. Có một cô con gái lấy chồng Mỹ, quen nề nếp nho giáo nên lúc nào cũng chiều ý chồng. Một hôm, anh chồng muốn ly dị, lý do là cô vợ cứ phục tòng, không bao giờ cãi nhau hay nói cô ta thật sự muốn gì. Đi ăn cơm tiệm, tuỳ chồng quyết định tiệm ăn, … cuối cùng cô ta nổi điên lên, đuổi thằng chồng da trắng ra khỏi nhà. 


Đúng thật, cứ tưởng tượng một bà vợ, tối ngày cứ để mình quyết định. Đàn ông nhiều khi cần một người vợ tỉnh táo để bàn tính chuyện làm ăn, con cái. Mụ vợ cứ kêu tuỳ anh, rồi quay lại với cái điện thoại là điên luôn. Ngược lại gặp mụ vợ không nhất trí, bàn cãi. Cãi ngày chưa đủ tranh thủ cãi đêm, sau đó, mệt thả gà ra đá củng cố tình đồng chí răng hở môi lạnh. Đam mê là nhất thời, tình yêu là Vĩnh cửu. Chán Mớ Đời 


Sau đó lại thấy sống lại với nhau. Được cái là cô vợ, sau đó miệng mồm, chửi bới tên chồng Mỹ trắng nhưng hắn cười vui mấy độ xuân thì. Còn mấy cô kia lấy chồng, hay có bạn trai á đông thì có tên, rất hà tiện, ở chung chia tiền kinh hoàng. Đồ ông thần mua thì cô ta dùng phải chia tiền, còn đồ cô ta mua thì hắn cứ xài miễn phí. Do đó, mình thấy đa số gái á đông đẹp và thông minh thì lấy chồng da trắng. Về tha hồ chửi, sai khiến người chồng, đầy tớ nhân dân. Xong om

Mình thuộc dạng núp bóng vợ

Câu nói của anh bạn, khiến mình nhớ mấy bà bạn của vợ, nấu ăn cực ngon. Đồng chí gái thì ít nấu ăn, mình nấu cho con ăn, trong khi đồng chí gái đi làm về trễ. Con mình thích ăn thức ăn mình nấu, còn mẹ chúng nấu thì chúng nhìn như chợ chiều. Mẹ chúng la, kêu thế lực thù địch nào bảo chúng mày đồ ăn mẹ làm không ngon. Dặn phải đề cao cảnh giác bọn phản động. Con nhà phản động thì 3 đời vẫn có gen phản động.


Mình thấy mấy người bạn may mắn, có vợ biết nấu ăn ngon. Lúc đầu mình cũng thèm muốn mụ vợ thích nấu ăn nhưng sau này biết được sự thật thì không mong mỏi nữa. Hóa ra mình là tên may mắn nhất đời. Lý do là trước các buổi họp mặt thân hữu, mấy bà chia nhau nấu thức ăn. Mấy ông chồng ở nhà, làm cobaye, phải ăn thử món bà vợ thí nghiệm, xung phong nấu đến khi nào cảm thấy ngon thôi. Có lần mình hỏi anh bạn, cả tuần nay ăn mấy lần. Anh ta kể bà vợ nấu từ hai tuần trước, ngày nào cũng ăn 3 buổi, nay nhìn món này là muốn ói. Chán Mớ Đời 


Cho thấy lấy vợ không biết nấu ăn như mình cũng là cái may mắn. Phúc hay hoạ đi vần với nhau. Vợ mình chỉ biết nấu bún riêu, mua thịt cua biển ở Costco, bỏ cho nhiều, thêm cà chua, trứng, hành là ăn ngon. Mấy bà vợ của mấy người bạn, trổ tài nấu ăn, khiến mấy ông chồng ăn ngày chưa đủ tranh thủ ăn đêm, đem vào sở ăn trưa, tối về phải ăn trước mặt mụ vợ để xem có ngon hay không, sợ thế lực thù địch nào đã cho ăn cơm rồi khiến ông nào ông nấy như cái lu. 

Lấy vợ Việt, biết nấu ăn, chưa chắc là phúc lớn.

Mình giúp vợ làm việc nhà. Câu hỏi anh bạn khiến mình giật mình. Mình đâu có giúp vợ, đâu phải bổn phận mụ vợ là làm việc nhà. Vợ chồng lấy nhau, tuy là vợ chúa chồng tôi. Trên danh nghĩa vẫn là hai người đồng hành, vợ lãnh đạo, chồng là đầy tớ nhân dân, cùng xây dựng tổ ấm gia đình. Do đó, các việc liên quan đến cuộc sống thường nhật, phải được chia sẻ, rửa chén bát, giặt quần áo xong thì mình phơi khô ngoài trời với năng lượng xanh, mặt trời và gió. Đem vào thì chiều tối, mụ vợ xếp áo quần vừa xem ca nhạc diva Nail. Mình rửa chén, quét nhà như xưa kia chưa có vợ, suốt 20 năm thì nay cũng là chỗ mình ở thì phải làm thôi, đâu có thể nói các công việc này là bổn phận của vợ, nhân danh làm chồng. Hoá ra lấy vợ như anh bạn là lấy cô ô sin vừa được phục vụ sinh lý miễn phí. Chán Mớ Đời 


Nhiều khi đi ăn tiệc, trên vườn về, quần áo đã được đồng chí gái ủi ngay thẳng. Mình chỉ cần tắm xong là bận vào đi. Đó đâu phải bổn phận đồng chí gái nhưng cô nàng làm vì đam mê là nhất thời, tình yêu là Vĩnh cữu. Mình mới nghĩ được câu này nên ghi lại đây cho nhớ.


Anh bạn kêu bà vợ không bao giờ nói từ cảm ơn khi anh ta giúp vợ quét nhà, hút bụi. Vậy khi bà vợ làm mấy công việc này, nấu mấy món nhậu cho anh ta, anh có bao giờ nói cảm ơn hay đó chỉ là bổn phận của bà vợ. Hút bụi, chùi nhà thì mình có bà Mễ đến lo vụ này, công ty trả nên không lo. Đồng chí gái, có lần kêu ông anh cột chèo với mình, nha sĩ mà về nhà vẫn phải chùi cầu tiêu phòng tắm, mình kêu bà Mễ đến lo, công ty trả tiền, trừ thuế. Mình không hiểu mấy người giàu lại hà tiện, đi làm cả tuần, cuối tuần nghỉ lại lăn vào phòng tắm chùi. Mướn người chùi nhà, khấu trừ vào lợi tức. Khoẻ đời.


Có lẻ mình khi xưa, sinh ra lớn lên trong một xã hội ảnh hưởng nho giáo, với quan niệm “nhất nam viết hữu, thập nữ viết vô”. Được cấy vào đầu là con trai là nhất, con gái chả là gì. Mình về quê, thấy mấy ông chú họ vẫn nói luận điệu này, cho rằng tao có 3 thằng con giai là phúc cả nhà, dòng họ. Khi cúng tế trong làng, nhà nào có con trai thì đem thúng đi lấy phần chia, còn con gái thì phải ra làng để phục vụ, nấu ăn vớ vẩn. Không được chia phần.


Hồi nhỏ, là anh cả nên mình phải làm việc trong nhà như thổi lò than bếp buổi sáng, nấu nước ấm phá trà, pha sữa,… ra chợ phụ bà cụ dọn hàng, vào vườn cuối tuần. Đến khi mấy cô em lớn một tí là có thể sai. May quá, đi tây nên lâu ngày không sống tại Việt Nam, quên sai em út, sai vợ con.


Từ khi lấy vợ thì được đồng chí gái lãnh đạo, định hướng cuộc đời 3 down 7 up đến nay cũng trên 31 mùa bơ. 31 năm nội chiến từng ngày, bao nhiêu khói lửa và nước mồm, cũng qua đi. Tuần này, phải thay cái vòi nước ở nhà bếp và cái lò vi sóng. Bà Mễ rửa chùi lò vi sóng ra sao, kéo mạnh quá, gãy cái cần. Mua cái cửa mới thì tốn $450, còn mua lò vi sóng mới, giá phân nữa. Mình phải chọn loại mới, không có cái cần để mở cửa. Hy vọng sẽ bền lâu. Chán Mớ Đời 


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen

Nguyễn Hoàng Sơn