Cách sống lâu không bệnh tật

 

Tình cờ mình xem vài cuộc phỏng vấn về bác sĩ John Scharffenberg, 100 tuổi nhưng rất sáng suốt, cười hoài. Ông ta cho biết là vẫn lái xe, mắt bị cườm và đã được mổ nên nay rất sáng 20/20, ăn chay trường, răng ông ta đang được implant. Ông ta cho biết 50 năm về trước, có một bác sĩ tên Alan Cunningham, đi khảo nghiệm tại 16 quốc gia thì khám phá ăn thịt, nhất là thịt bò, dẫn đến bệnh ung thư về tuyến bạch huyết chỉ số rất cao. Từ đó ông ta ăn chay khác với các tín đồ của giáo phái Adventist.

Ông cho rằng con thú hiền hoà không ăn thịt các loài thú vật khác. Lập luận khác với các bác sĩ chủ trương thuyết ăn thịt. Họ cho rằng bò ăn cỏ khiến mó mập, còn thú rừng ăn thịt thú rừng. Ông ta có viết 2 cuốn sách: “6 Extra years” và “Problems with meat”. Ông ta cho rằng ăn uống đúng giờ và không bao giờ ăn snack ngoài bữa cơm nhất định. Xem như phương pháp vô thất gián đoạn. Ông ta cho biết không nên ăn đủ thứ trong một bữa ăn mà rãi đều trong 10 ngày. Cái này thấy hợp lý.


Khi hỏi về cholesterol thì ông ta cho biết là hiện nay chúng ta có cuộc chiến về cholesterol giữa các nhà khoa học và các công ty dược phẩm, thực phẩm và nhóm lợi ích y tế.


Năm 2010, tổ chức y tế thế giới, American Heart Association, đều đồng ý 1 điểm: nếu chúng ta tránh 7 nguy cơ về cách sống thì chúng ta có thể giảm thiểu 80% cơ nguy bị đột quỵ, 88% bị tiểu đường thêm cao áp huyết, và cao mỡ. Chúng ta chỉ cần lo 5 nguy cơ đầu tiên thì không phải lo 2 nguy cơ sau cùng.


7 nguy cơ là uống rượu, hút thuốc, không hoạt động, béo phì, ăn nhiều thịt và đường. Bệnh về tim mạch giết chết người Mỹ hàng năm nhiều nhất nhưng tại sao không báo cho người Mỹ biết để tránh bị bệnh này. Rất đơn giản, chỉ cần không hút thuốc, uống rượu, tập thể dục. Được biết phụ nữ uống rượu sẽ gặp nguy cơ bệnh ung thư ngực nhiều nhất.


Xét ra người Mỹ ăn mỗi năm trung bình 224.6 cân anh thịt bò và thịt gà mỗi năm, có đến 11% người Mỹ hút thuốc. Dân cali thì khôn hơn một tị, chỉ có 9% hút thuốc. Còn về rượu thì người Mỹ uống trung bình 2.3 gallons rượu bia mỗi năm, nhân 4 thì thành 9.2 lít rượu mỗi năm. Theo thống kê thì người Việt tại Việt Nam uống 8.2 lít cồn (pure alcohol) mỗi năm, tương đương 170 lít bia và phụ nữ 1.3 lít cồn mỗi năm hay nhân 20.73 tương đương 26.95 lít bia.


Người Á Châu uống rượu vào là mặt đỏ, dễ bị ung thư gan mà người Việt hay bị viêm gan B, lại uống rượu nhiều thì đưa đến hai vấn nạn. Ông bà mình có nói “nhịn thuốc mua trâu, nhịn trầu mua ruộng”, nghiện rượu sẽ không tiết kiệm được tiền, thứ 2 về già bị ung thư gan lại tốn tiền con cháu chữa bệnh nên hy sinh đời con củng cố đời bố thì đời đời con cháu sẽ không ngóc đầu lên được vì bị nợ nần của cha ông để lại. Người ngoại quốc pha chế rượu bia để bán cho người á châu, họ phải pha chất hoá học để người á châu không bị đỏ mặt. 


Mình có anh bạn nha sĩ kể là thận anh ta bị phá từ khi còn trẻ ở Việt Nam, sau 75. Thời gian này thiên hạ Chán Mớ Đời nên họ uống rượu cồn chế biến từ khoai mì,… nên thận anh ta bị hư nên không dám uống bia, chỉ uống rượu mạnh vì thận lọc chậm, còn uống bia thì căng bọng đái, đi tiểu không được. Anh ta đến nhà mình, vác theo chai Martel, ngồi uống một mình vì tưởng mình uống rượu, mình chỉ nhậu với nước lạnh. Chán Mớ Đời  


Vấn đề là ngày nay, bác sĩ không hiểu biết gì về dinh dưỡng, thức ăn vì chương trình y khoa không có dạy. Mình có hỏi mấy người bạn bác sĩ thì họ cho biết chỉ có học 3-4 giờ về sinh tố. Xong om. Do đó bác sĩ i-tờ về dinh dưỡng để chỉ dẫn bệnh nhân ăn uống. Mình có mấy ông bác sĩ to béo như con trâu mà cứ bảo mình phải ăn uống vớ vẩn. Thêm các bác sĩ được lệnh chỉ khám bệnh nhân trong vòng 10 phút tối đa, nếu không thì không làm ra tiền. Ai trả nợ tiền đi học hay nhà cao cửa rộng.


Nếu bác sĩ bị bắt đi học về dinh dưỡng thì các công ty dược phẩm và chính bác sĩ sẽ đói vì không ai uống statins. Ông bác sĩ 100 tuổi kêu thống kê cho biết phụ nữ uống statins bị ung thư rất nhiều nhưng chỉ có bác sĩ là biết nhưng không được công bố cho quần chúng. 


Có một nhóm mang tên Cochrane Database gồm các chuyên gia về nhiều ngành, họp lại để tạo ra các tiêu chuẩn vàng cho cả thế giới. Khi nhóm này bảo như vậy như kia là mọi người ta phải nghe. 1 người trong nhóm này chống lại sự can thiệp của các công ty dược phẩm nên bị bỏ phiếu loại ra khỏi nhóm.


Ai buồn đời thì vào Cochrane Library đọc tài liệu của họ, còn không thì bò vào Medlife, một loại bỏ túi của nhóm này. Để hiểu sự ảnh hưởng của các công ty dược phẩm và thực phẩm vào ngành y khoa tại Hoa Kỳ và trên thế giới. https://www.cochranelibrary.com/


Ông ta cho biết là một người béo phì, có Cholesterol cao mà chịu khó tập thể dục hàng ngày, sẽ sống lâu hơn những người không bị cao mỡ, cao đường mà không hoạt động, không tập thể dục. Khi di động thì sẽ giúp máu được bơm trong cơ thể, hít thêm oxygen vào. Còn nếu ngồi lâu quá thì máu sẽ bị ứ động, máu đen nhiều hơn thì mệt. Cái đồng hồ Apple của mình mất dậy. Mỗi lần ngồi lâu là nó báo động, phải đứng dậy đi tới đi lui một hồi thì nó mới báo “you made it”. Chán Mớ Đời 


Vấn đề là bác sĩ cho thuốc bệnh nhân uống statins từ lâu. Ông ta cho biết nếu ai trên 75 tuổi thì không nên uống statins nữa. Trong Word Cardiology Journal năm 2015, người ta cho biết: bác sĩ nói cho bệnh nhân, giảm hạ lượng cholesterol sẽ không còn bị bệnh tim mạch. Đó là một sai lầm của thế kỷ.


Thay vì bắt bệnh nhân uống Statins, bác sĩ phải nói cho bệnh nhân là thay đổi cách sống (lifestyle), không uống rượu, hút thuốc, và phải tập thể dục như đi bộ,… nếu nói cho bệnh nhân như vậy thì bác sĩ sẽ đói nên không ai nói, cứ kêu uống thuốc statins. Cứ 3 tháng phải trở lại để bác sĩ vớt tiền kê toa khác đến khi bệnh nhân chết. Chỉ cần bác sĩ giải thích cho bệnh nhân của mình thay đổi cách ăn uống, sống có điều độ thì các lượng cholesterol, sẽ giảm và theo đó là giảm cân. Cái này thì mình đã thành công qua ăn uống. Khi xưa, mình cân nặng 175 cân anh, nay chỉ còn từ 151-155 cân anh. 


Điển hình về Cholesterol, trước đây British Heart Association, Anh quốc cho rằng chỉ số LDL của dân là 115, Hoa Kỳ đặt tiêu chuẩn là 130. 15 người của nhóm Cochrane Database này với sự ảnh hưởng của các công ty dược phẩm, ngồi lại và ra quyết định là chỉ số LDL là 100. Xem như hạ xuống 30% khiến người Mỹ ai cũng bị dính cholesterol cao, để uống thuốc. Ông bác sĩ chống lại vụ này bị loại ra khỏi nhóm. Mình đi bác sĩ, họ cứ bắt mình uống statins, dù lượng cholesterol thấp. Họ bảo để phòng ngừa. Chán Mớ Đời 


Các chỉ số khác về đường, cao máu,…đều được đôn lên hay hạ thấp để các công ty được phẩm bán thuốc. người Việt mình khi xưa hay nói bệnh tòng khẩu nhập, do đó chỉ cần kiểm soát ăn uống lại thì cơ thể sẽ tự động quân bình lại.


Báo Anh quốc về y khoa BMJ, cho biết ông giám đốc cơ quan Cochrane bị bỏ phiếu loại ra khỏi nhóm này vì chống đối sự tiếp tay của các công ty dược phẩm, hạ chỉ số cholesterol từ 130 xuống 100.


Ông ta giải thích là không nên ăn thịt vì có chất mỡ, dễ gây ung thư đường ruột, tim mạch và tiểu đường. Tháng trước mình đi soi ruột theo định kỳ 5 năm. Kết quả cho thấy đường ruột không có polyps như mấy lần trước. Thấy hình chụp thì như các cục thịt dư trong đường ruột. Nếu thấy thì bác sĩ lấy ra rồi đem thử nghiệm xem có phải ung thư hay không. Kỳ này bác sĩ cho xem hình chụp không thấy gì cả. Có lẻ nhờ mình ăn uống đàng hoàng lại. Nên nhớ bệnh tòng khẩu nhập. Ai thích thì cho mình biết sẽ kể lý do phải đi soi ruột. Mình có anh bạn đi soi ruột kịp thời nên sống sót, ung thư đường ruột cấp 4.


Có điểm ông ta cho biết Glycemix Index của khoai tây mà mình mới viếng viện bảo tàng ở Idaho cao hơn cơm, cao bằng cà REM. Kinh. Để mình tìm tài liệu về khoai lang xem G.I. Ra sao. Bác nào có tin tức này thì cho em xin. Cảm ơn. Nghe báo chí nói là ăn khoai lang tốt nhất là khoai lang tím nhưng chưa tìm ra được tài liệu để đọc thay vì đọc những tài liệu do nhà vườn sản xuất khoai lang.

Báo y khoa cho biết thử nghiệm 161,808 phụ nữ hậu mãn kinh, không bị tiểu đường, kết quả là dùng Statins đưa đến 71% bệnh tiểu đường. Ai buồn đời thì tìm bài mình kể về vụ này. Chán Mớ Đời 

Ông ta cho biết ăn nhiều sinh tố A và C qua rau cải. Về già ông ta cần sinh tố D và B12. Ông ta cho biết khi ánh sáng mặt trời chạm chất béo nơi da của mình, hoán chuyển đến lá gan, hoán chuyển nữa rồi đến thận, lại hoán chuyển nữa thành hormone mà người ta gọi là sinh tố D. Khi đi viếng Yellowstone, mình thấy mấy bà về già cần sinh tố D để giúp bổ xương lại cứ đem kem chóng nắng ra mà bôi. Người ta cho biết dân Cali có ánh nắng mặt trời nhiều nhưng dân cali lại thiếu sinh tố D, lý do là sử dụng kem bôi chống nắng. Chán Mớ Đời 


Bên tây, người Pháp ra bãi biển là dện kem để ăn nắng còn bên Mỹ thì cứ kêu sợ bị ung thư da, do các công ty dược phẩm bán mấy thứ này doạ thiên hạ để làm tiền khiến mấy bà tin như sấm. Do đó Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen 


Ông ta cho biết ngày nay bệnh tiểu đường gần đây nhảy vọt lên cao đến 75%. Lý do là uống statins. Nhất là ở phụ nữ nếu họ uống statins thì chỉ số 71%, con nít Mỹ ngày nay béo phì quá độ vì thực phẩm và nước ngọt thêm ăn nhiều bữa. Ngoài ra bị cao áp huyết.


Ông ta cho biết là khi vào tuổi 40-50 thì nên tập thể dục, sẽ tránh bệnh alzheimer sau này khi về già.


Về thể dục, ông ta khuyên không nên chạy bộ kiểu đường trường lâu dài, quá sức, chỉ nên đi bộ thôi. Chúng ta thường nghe nói các người đánh quần vợt rồi lăn đùng ra sân.


Ông ta cho biết là sẽ không bị cao áp huyết nếu chúng ta ăn mỗi ngày độ 24 gram chất xơ và đủ chất potassium. Cơ thể cần gấp đôi lượng potassium so với sodium. Mình ăn chà là mỗi ngày nhất là khi leo núi vì có nhiều potassium hơn chuối. Người đi trong sa mạc, chỉ ăn vài quả chà là mỗi ngày. Mình có tên bạn có vườn chà là ở Blythe nên mua về rồi bỏ máy đông lạnh, ăn từ từ. Hữu cơ.


Ông ta nói đến cuộc thử nghiệm vào thập niên 40 của thế kỷ 20 với thức ăn vặt (Junk foods). Họ cho mấy con chuột bạch ăn các loại thức ăn mà người Mỹ dùng hàng ngày như hot dog, donut,… Khi cho mấy con chuột bạch ăn đồ chay đàng hoàng thì chúng chỉ uống nước. Nhưng khi cho chúng ăn đồ ăn vặt kém chất dinh dưỡng thì chúng lại uống rượu cồn. Và 7 tuần sau thì con chuột bạch nghiện rượu. Vấn đề đi sâu vào kỹ thuật nên mình bình dân học vụ như sau: khi con chuột ăn đồ junk foods thì cơ thể tạo ra một loại thuốc phiện (opium). Để chứng nghiệm lý thuyết của họ, người ta chích morphine vào cơ thể con chuột thì như phép lạ, con chuột uống nước thay vì uống rượu.


Cái này khá đúng. Khi mình ăn thịt thà nhiều thì cảm thấy cái miệng hơi lạ lạ, có vẻ thèm chút rượu để trôi đi. Có người uống nước ngọt. Chắc là do dopamine làm mình hưng phấn. Do đó khi ăn thịt, mình cần ăn rau cho nhiều để tránh sự thèm khát chất ngọt. Rượu là một loại chất ngọt do đường lên men tạo ra.

Thử nghiệm cho con chuột ăn thức ăn chay và sữa thì nó chỉ uống nước.

Do đó muốn chữa bệnh béo phì, người ta nên họ uống opiate blocker, ngăn cản chất thuốc phiện gây nên trong cơ thể. Gây ảnh hưởng trung tâm dopamine của não bộ. Họ sẽ ngừng thèm ăn. Ngày nay người ta có ra loại Ozempic, khiến người béo phì không thèm ăn. Loại thuốc cản ngăn thuốc phiện, khiến cơ thể không bị nghiện ăn. Nghe nói lên đến $1,000. Bác nào có tiền nên mua cổ phiếu của công ty dược phẩm này. Các công ty thực phẩm và dược phẩm đi đôi với nhau. Họ cho ăn pizza hay mấy cái chip, snack để chúng ta uống bia và rượu. Mình có hỏi một anh quen, sao uống rượu nhiều, anh ta cho biết nghiện rồi, không bỏ được. (Ozempic® (semaglutide) injection 0.5 mg, 1 mg, or 2 mg is an injectable prescription medicine used: along with diet and exercise to improve blood sugar in adults with type 2 diabetes.)

Khi cho chuột ăn đồ junk thì nó lại uống rượu, đến tuần lễ thứ 7 thì nghiện rượu.

Tóm lại là nên tập thể dục, vận động, ăn uống điều độ lại, ăn rau cho nhiều. Ăn ngày 2 bữa hay một bữa, rãi ra các chất dinh dưỡng suốt 10 ngày. Làm thế thì sẽ giảm lần các bệnh béo phì, cao máu, cao áp huyết,… Xong om 


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 




Những người đàn bà trên xe đò


 Sau cơn kinh hoàng, mình nhìn lại chuyến đi thì thấy vui, có nhiều kỷ niệm nhớ đời. Bà nào cũng đặc sắc đầy cá tính, để lại nhiều kỷ niệm trong chuyến đi. Vui nhất là khi nói chuyện với một cặp vợ chồng mỹ theo đạo Mormon, nổi tiếng ở tiểu bang Utah. Đạo này cho phép lấy nhiều vợ, theo chế độ đa thê. Khi xưa, khi di cư từ miền Đông Hoa Kỳ sang miền Tây Hoa Kỳ, để tìm một thánh địa mới, một Jerusalem mới cho nhóm Cơ Đốc giáo này. Dạo ấy Jerusalem còn thuộc người Palestine, hồi giáo nên các người theo thiên chúa giáo, tìm kiếm một thánh địa mới khi di cư sang Hoa Kỳ.


Đàn ông chết vô số, trên đường di cư vào thời đó với khí hậu ác nghiệt. Mình đọc tài liệu về thời gian này, người Mỹ lấy nhau để giúp nhau sống sót chớ không phải vì tình yêu như các câu chuyện văn chương vớ vẩn. Do đó, ông đạo trưởng mới cho phép mấy bà lấy 1 chồng, chớ hormone lên cao thì chỉ có giết nhau. Nghe nói mấy bà thương yêu nhau lắm, thường là mấy chị em lấy một chồng nên ít ghen tương vớ vẩn, lo lắng cho chồng vì lỡ ông ta có mệnh hệ nào thì khó kiếm được tên đàn ông khác để đá gà.


Mình đợi mấy bà đi tham quan khu núi lửa xình (Mud Vulcano) nên ghé viếng Chảo Lưu Huỳnh (Sulfur Caldron) ngay cạnh. Thấy một chiếc xe van to đùng, đậu lại rồi 1 đám con nít chạy ùa ra với ông chồng, bà vợ theo sau, bồng đứa con. Mình hỏi ông bà có mấy đứa con, bà ta trả lời 7 đứa và hai đứa cháu. Mình kêu Maria lạy Chúa tôi. Bà ta hỏi xe Van kia là của ông. Mình nói vâng. Bà ta hỏi ông có mấy con, mình nói không có con, chỉ có 9 bà vợ. Mắt bà ta bổng nhiên sáng rực lên, kêu ông chồng đang lo 8 đứa con nít đàng trước, giới thiệu mình có 9 bà vợ già.

Convention Center Salt Lake City

Ông ta nhìn mình như kẻ từ hành tinh nào đến. Ông ta hỏi mình đến từ xứ nào, mình nói Việt Nam nhưng đạo hồi nên được lấy vợ nhiều theo kinh thánh của Allah. Bà vợ kêu là ông ta không có con vì lấy vợ già. Ông chồng hỏi tại sao, mình nói xứ tao có chiến tranh, nên đàn ông đi lính chết hết, hay đi trại cải tạo. Nay hết chiến tranh, thanh niên, thanh nữ ra tỉnh học hành hay tìm việc làm hay đi lao động quốc tế theo chính sách nhà nước sản xuất thêm 500,000 dân công cho thế giới. Ở quê có nhiều mìn Claymore, rất nguy hiểm để làm ruộng nên chỉ có người già ở lại, vì biết tránh mìn.


Ông trưởng thôn bắt tôi phải lấy mấy bà goá phụ, chồng chết thời chiến tranh. Khi lấy mấy bà thì trứng của mấy bà bị lép hết nên chả đẻ được đứa nào. Để dành được ít tiền nên đi chơi ở Hoa Kỳ trước khi về già. Họ muốn nói chuyện thêm mà mấy đứa con nít cứ la hét om sòm nên đành từ giả nhau. Họ không quên kêu God Bless You, còn mình thì ALlah ackbar. Mình buồn đời trở về xe, với 1 bà vợ chính thức và 8 bà trứng lép. Kinh


Mình tếu cho vui đời, chớ sau những nụ cười vui vui trong mấy ngày đi chơi với nhau, vẫn thấp thoáng những hình ảnh phụ nữ chống chọi nhiều thử thách, trong cuộc đời, công ăn việc làm, chồng con, bố mẹ,… hy sinh đời mình để củng cố đời con, đời chồng, đời đủ người trong gia đình.


Có người chồng qua đời, ở vậy nuôi con làm mẹ đơn thân, nay thì con khôn lớn ra riêng, cô đơn nên cần tìm bạn đi chơi chung cho vui đời.

Người thì phải lo cho mẹ già bị lẫn, ông chồng bị tai biến nên cần có thời gian riêng để giải trí vui chơi với bạn bè. Người có chồng lớn tuổi, không muốn đi đâu, chỉ thích ở nhà với bầu rượu, xem truyền hình đá banh cho qua ngày tháng. Cho thấy khi về già, qua tuổi thanh niên xung phong, con cái lớn hết nhưng chúng ta cứ như những con thú bị nhốt trong cái chuồng vô hình, bổn phận rồi quên đi chúng ta cần sống cho chúng ta. Con cái đã lớn, ra riêng, chúng ta cần phải đi chơi khi sức khoẻ còn vì vài năm nữa là chống gậy. Tệ hơn là trả nhớ về không.


Khi xưa, bà cụ mình muốn đi Hoa Kỳ thăm con cháu nhưng ông cụ, với tính gia trưởng kêu không. Thế là bà cụ đưa sổ thông hành cho em mình đi làm giấy tờ, mình mua vé. Thế là đi Mỹ khiến ông cụ mình bị bất ngờ. Không kiểm soát được bà cụ. Sau này ông cụ tiếc, cứ hỏi mình đã đưa bà cụ đi đến đâu. Phải chi ông cụ đừng có khệ nệ, đi chung với bà cụ, tạo nhiều kỷ niệm với nhau, sau 15 năm ở tù cải tạo. Chúng ta sống có một lần, nay trách nhiệm con cái đã xong thì nên đi chơi cho biết đó biết đây. Nhiều người sang Hoa Kỳ đã 40 năm mà chả biết gì ngoài Bolsa trong khi bà cụ mình đi viếng đâu 13 tiểu bang tại Hoa Kỳ, còn đi Trung Mỹ, Âu châu , Á Châu,…


Lâu lâu vợ mình đi chơi xa với bạn bè khiến mình vui, lý do là ở nhà với mình 24 tiếng là oải. Mình ít khi cười lắm nên vợ đi chơi là mình mừng. Vấn đề là ít ai dám lái xe Van to đùng nên họ cần tài xế. Mình tự nguyện cho vợ vui vì nay mai, vợ chồng gặp nhau, hỏi ai rứa là khổ.


Như ông Hồ Dzếnh từng nói về phụ nữ Việt Nam qua bài Cảm Xúc:

Cô gái Việt Nam ơi!

Nếu chữ hy sinh có ở đời
Tôi muốn nạm vàng muôn khổ cực
Cho lòng cô gái Việt Nam tươi


Có một chị kể, gia đình có 9 em gái nên bố mẹ sợ quá vì khi xưa, người Việt quan niệm có con gái trong nhà như có trái bom nổ chậm nên mới 17 tuổi đã gả đi lấy chồng. Chị ta kể 3 tháng đầu tiên, tối tối ông chồng xáp lại đòi thả gà ra đá nhưng chị ta sợ quá nên xô ông chồng mới lấy ra. Kêu hồi đó còn nhỏ đâu biết gì, sợ lắm. Đến khi quen quen mới cho ông chồng rờ thì phê quá, tối nào cũng bắt chồng nộp thóc với thằng phải gió nên đẻ năm một. Kinh. Chị ta nói giọng Bồng Sơn nên mình hay chọc chị cười. Lý do mình có ở 6 tháng tại Quy Nhơn khi chính phủ Ngô Đình Diệm bắt bà cụ mình vào tù về tội theo kháng chiến khi xưa, nên bà cụ đưa mình ra Quy Nhơn được 6 tháng thì Chán Mớ Đời nên về lại Đà Lạt.

Chỉ nhớ kỷ niệm vui với chị này là khi chị ta cầm hai cây gậy đi leo núi, rồi làm mất cái điện thoại khi đi tè trong bụi. Mình chỉ mấy bà nhà vệ sinh ở bãi đậu xe nhưng thấy xa nên mấy bà đi vào lùm cây cho nhanh. Vừa ngồi vừa xeo phì nên cuối cùng làm rớt cái điện thoại, báo hại mình phải đi ngược lại với chị ta để tìm cái điện thoại. Buồn đời, chị ta kể về cuộc đời chị ta, sinh ra tại Bồng Sơn, rồi chiến tranh vào Quy Nhơn vô Sàigòn rồi đến Cali.


Chị này thuộc loại giỏi, đi buôn bán từ bé dù không được học nhiều. Chiến tranh leo thang nên gia đình vô Sàigòn ở thì đi bán ở chợ An Đông. Việt Cộng đánh thuế cao nên chị ta với mấy bà đi biểu tình. Sau này qua Mỹ thì đi bán quần áo cho trẻ em, bán sỉ trên los Angeles. Chị ta bay qua Hương Cảng và Trung Cộng, mướn người phiên dịch để đi tìm hàng mua. Cho thấy đàn bà họ vì gia đình, xả thân ra đời đi buôn đi bán nuôi gia đình. Khác với đàn ông thất chí như mình, ở nhà vợ nuôi cho khoẻ đời.


Có người chồng chết, con chết. Thay vì rên rĩ, lăn ra đi chơi đây đó một mình. Chị ta gặp mình hỏi có nhớ chị không khiến mình như ngỗng ị, lắc đầu. Chị ta kể đã vô vườn mình càng làm mình tăm tối u mê. Từ từ mình mới nhớ có lần đi Arizona với nhóm quen, do người khác tổ chức. Chị ta hỏi em có thấy chị thay đổi nhiều không. Mình kêu vâng, lần trước chị không nói nhiều như lần này khiến chị ta câm luôn được 5 phút rồi lại tiếp tục. Lúc này mình mới hiểu lý do người ta để cái bảng cấm không được nói chuyện với tài xế trên xe buýt. Chán Mớ Đời 

Điểm vui nhất là khi chị ta đứng lên đứng xuống khi xe đang chạy để tìm cái điện thoại. Chị ta dùng Tile thì phải, cứ bấm tít tít ngay ghế của chị mà cứ đứng lên đứng xuống trong khi xe báo động không cột dây an toàn nên cả tiếng đồng hồ làm mình điên lên nhưng không dám tạo khẩu nghiệp. Cuối cùng, chị ta tìm ra cái điện thoại để trong túi sau Mông. Chán Mớ Đời . Mình đoán chị ta dùng tã người cao tuổi vì tự xưng không cần đi tè vì đã uống nước nhiều vào buổi sáng và đã đi tè hết. Chắc thận chị ta yếu không lọc được hay bận tã.


Một chị thì lúc nào cũng hát mãi mãi là người đến sau, lên xe, xuống xe đều vậy. Sáng sáng thì ra ngoài balcon, rủ thiên hạ ra uống cà phê nhưng ai nấy từ chối vì lạnh 40 độ F, chị ngồi lơ đảng nhìn về xa xăm, tự hỏi giờ này thằng chồng đã dậy chưa hay đang say sưa, hát sáng nay cà phê một mình, Yellowstone chợt mưa chợt nắng, nhìn ly cà phê bốc khói trong gió lạnh. Có hôm chị ta kêu, từ rày về sau trong chuyến đi, em sẽ lo cho anh ăn uống vì con vợ của anh không chăm sóc anh. Nghe thấy hay hay nhưng đàn bà nói có là không, nói đi là ở, lấy chồng đi tu. Chị ta thức dậy trễ, cái gì cũng trễ, mãi mãi là người đến sau mà đòi rót nước pha trà cho mình, như khi xưa có người tin Việt Cộng làm nội tuyến.


Chắc nhờ vậy, thấy mụ vợ mình rót nước, bưng tô bún riêu lại, trong khi mình đọc tài liệu cho ngày mai, đưa mấy bà đi đâu. Được 2 hôm thì mụ quên, kêu anh xuống giặt đồ dùm. Chán Mớ Đời 

Một chị chắc tập khí công nhiều và nghe giảng kinh chánh niệm của thầy Pháp Hoà nên đi rất chậm, như các khất sĩ Tiểu Thừa, cứ đếm từng bước từng bước thầm như hoa nở sau mỗi bước chân đi qua nên không dám đi mạnh nhanh. Đi được 12 bước thì ngồi xuống bên đường, luyện thở Khí Công. Mình mê nhất là món cá chị ta làm cuốn rau cải. Năm nay không thấy chị ta làm, chắc đi lâu nên không có cải cay ở chợ mỹ nên ăn tạm xà lách. Năm nay thấy chị ta đi đứng khá hơn năm ngoái. Năm ngoái đi được 100 mét chị ta ngồi thiền định, đợi mọi người trở lại. 


Năm ngoái đồng chí gái tổ chức đi Mammoth, có hai ông kêu chưa bao giờ đi chơi với một nhóm mà không có lộn xộn, lại vui như tết. Đây mọi người vui vẻ, cười từ đầu đến cuối. Một ông khác cũng tương tự kêu nhớ rủ vợ chồng anh ta đi năm sau với điều kiện là không leo núi. Mấy ông mình quen trên 6 bó đều lắc đầu khi nghe đến leo núi. Sau bao nhiêu năm nội chiến từng ngày với đồng chí vợ thì hết sức thanh niên xung phong một thời với nón tai bèo đi thuỷ lợi đào kinh.


Năm nay thì có hai chị lạ, thế cặp vợ chồng xù vào giờ chót. Mình gặp lần đầu đều cảm ơn cả nhóm hiền lành tử tế, họ bay xa từ Seattle và San Jose, kêu rủ họ đi lần sau.


Nay ai cũng trên sáu bó nên còn chút hơi tàn thì nên đi chơi đây đó vì thời gian chúng ta không còn nhiều. Vợ chồng ráng cùng nhau đi chơi, nếu không đi được thì để người phối ngẫu đi thay vì giận hờn. Mình không có sức thì ráng để người bạn đời mình đi. Không nên ích kỷ.


Mình quen nhiều cặp mà ông chồng kêu đi leo núi không vui, thiếu bạo lực chỉ dành cho phụ nữ. Họ chỉ thích ngồi nhà xem các trận banh bầu dục, xem người Mỹ khệnh nhau. 


Có chị bạn bị bệnh thống phong, thấy đeo băng ở đầu gối, kêu đi bộ thì hết đau chân. Mình có kể về vụ đi bộ khi về già.

Đồng chí gái hiểu tâm sự của mấy bà bạn nên hay rủ, tổ chức đi dã ngoại vào cuối tuần hay đi chơi xa. Mấy người này ngại lái xe nên phải kéo thêm mình làm tài xế xe đò nhân dân. Đi chỉ có phụ nữ thì chắc vui hơn là có mình đi theo hãm tài. Xong om


Làm tài xế cho mấy chị đi chơi xa, thoát ly trách nhiệm gia đình vài ngày tìm thú vui bên bạn bè, tạo nhiều kỷ niệm cho cuộc đời cũng vui. Mấy bà quá manh động nên quên chai nước mắm ở nhà. Ngồi ăn cơm mà bà nào bà nấy rên thiếu nước mắm, thiếu Internet. Chán Mớ Đời 


Thế là kết thúc chuyến xe đò 10 ngày, thăm viếng 6 tiểu bang Hoa Kỳ.


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

10 ngày, 6 tiểu bang với 9 cọp cái thành Bolsa


Nhớ có lần đi xem bói với một đối tượng, ông thầy bói kêu mạng mình là chuột. Vấn đề là có nhiều loại chuột như chuột đồng, chuột cống, chuột chù khiến người ta nhất là đàn bà sợ hãi, trong khi mình thì mạng chuột nhí nên suốt đời sợ vợ. Mình không tin đến khi lấy vợ mới thấm hiểu sự việc thì đã quá trễ. Từ đó mang tiếng sợ vợ một đời.


Đồng chí gái kêu mình không đi đâu hết vào tháng 6 năm nay vì cô nàng muốn đi viếng Yellowstone với mình. Lý do là khi cô nàng kêu đi chơi với bạn cô nàng là mình ghi danh đi leo núi ở những nơi cô nàng không leo nổi. Vợ đi chơi với bạn thì mình đi leo núi. Kỳ này, cô nàng không nói gì cả, chỉ muốn đi viếng công viên quốc gia đầu tiên của Hoa Kỳ mà cách đây 20 năm, cả gia đình đã đi nhưng vì trời lạnh, con cái bị đau nên bỏ chạy mất dép xuống Utah.

Mình có hỏi ai đi chung nhưng cô nàng không nói. Đến ngày đi thì mình chới với khi biết chỉ có mình làm tài xế cho 9 bà sư tử Bolsa. Lý do là có một anh bạn bị mỗ mắt nên không đi theo được nên họ bù vào hai bà khác. Mấy bà này thuộc dạng có chồng không thích đi chơi xa với vợ. Chắc sợ bị đì nhiều hơn là ở nhà. Đồng chí gái lên chương trình không hỏi mình nên hơi vất vả khi chạy xe. Cô nàng thuê nhà 5 phòng ở Park City, tiểu bang Utah vì có hai người mỹ quen khi viếng Nam Cực ở đây.


Ngày đầu chạy xuyên tiểu bang Cali và Nevada, đến tối mới đến Park City, tiểu bang Utah. Lý do muốn ghé lại vì đồng chí gái nghe mấy ông thần này nói là thế vận hội mùa đông sắp tới sẽ được tổ chức tại Salt Lake City nhưng các chỗ trượt tuyết là nơi đây và Sundance, cho mướn nhà, nơi hàng năm có festival phim ngoài lề. Họ kêu mua nhà để khi thế vận hội đến thì cho thuê mệt thở.

Nhà đồng chí gái mướn cho hai đêm, giá bán thị trường $3,500,000 gồm 5 phòng ngủ cho 10 người. Thằng chủ giàu xụ, để chiếc xe SUV BMW trong ga ra để lâu lâu bay lại đây đi trượt tuyết. Xem giá cả thì đồng chí gái méo mặt, hẹn kiếp sau.


Ngày hôm sau, sau khi ăn sáng thì chạy vòng vòng xem thành phố và đi leo núi dã ngoại một tí rồi bò lại thành phố Sundance nhỏ bé để ngồi cáp treo lên đỉnh núi để ăn trưa. Xui cái là khi lên trên đỉnh thì trời sắp bị mưa giông nên họ bắt đi xuống lại. Cả đám chạy vào tiệm ăn, ăn bậy bạ rồi chạy vòng vòng chơi, viếng Park City ngày chủ Nhật, có chợ trời, nhạc ngoài trời nên mấy bà vui lắm nhất là mấy người mới từ Việt Nam qua, biết chút đỉnh về văn hóa Mỹ. Ngồi uống cà phê rồi về ăn tối vì tối qua về nhà quá muộn nên không ăn. Mấy bà rên là quên đem theo chai nước mắm.


Sáng hôm sau, vừa chạy lên xa lộ, trực chỉ công viên Yellowstone thì ông Bruno gọi, mời đến nhà ăn cơm tối nhưng mình phải khất lại lần sau. 

Yellowstone Park 

Mình chạy đến công viên quốc gia Grand Teton mà 20 năm về trước đến đây khiến mình thấy quá hùng vĩ. Téton tiếng tây có nghĩa là nấm vú. Nghe kể là có mấy ông thợ săn người Pháp đến vùng này rồi thấy mấy ngọn núi có hình như vú phụ nữ pháp mà họ nhớ đời khi qua Hoa Kỳ sinh sống nên đặt tên là Trois grand Tétons (3 vú to). Từ từ người Mỹ đọc trại lại Grand Teton. Tại đây, ngừng lại vài nơi cho mấy bà chụp hình và vệ sinh. Mình chỉ tiếc là đồng chí gái không mướn nhà ngủ qua đêm ở đây, vì có thể đi xem các cảnh đẹp ở đây nhiều hơn. Đây có núi rừng nhiều, còn Yellowstone thì núi thấp.


Xe đến thành phố Jackson, cửa vào công viên Yellowstone từ phía Nam, khá nhộn nhịp nhưng xem đồng hồ thì không có thời gian để dừng lại, đồng chí gái đặt AirBnB ở ngoài vùng cửa Tây nên khá xa. Đáng lẻ 2 ngày đầu ở vùng cửa Nam, rồi mấy ngày cuối ở cửa Đông. Thật sự, ai đi viếng chỗ này thì nên mướn nhà ngoài công viên hướng Nam và hướng Đông vì có nhiều mục để thăm viếng. Có lẻ vì vậy mà đồng chí gái mướn ở cửa Tây vì rẻ. Nếu có trở lại, mình sẽ mướn cửa Đông vì có các mục cao bồi viễn tây, họ cho mình sống lại thời người Mỹ di cư về miền viễn tây, tối cho ăn uống kiểu bbq, có cao bồi bắn súng da đỏ bắn tên. Mình có tham dự một vụ này ở Bryce Canyon khá vui. Phía Tây chả có gì cả, ngoài hai tiệm ăn tàu. Đồ ăn khá mắc, tính ăn thịt bò rừng nướng nhưng giá $68 cho du khách. Ở đây họ sống nhờ du khách nên chém không nương tay.

Nhà mướn tên chủ keo kiệt cho Internet quá yếu. 9 bà đòi Internet để lên mạng, khoe hình ảnh. Rút kinh nghiệm lần sau ở AirBnB thì phải kiếm chỗ nào có wifi mạnh mà mướn. Mấy ngày, mấy bà cứ réo đầu mình ra rên, kêu Internet yếu quá.


Tối ăn món của 1 chị gốc Quy Nhơn, lần đầu quen, người đi thế 1 trong 2 người xù chuyến đi, nấu thịt kho trứng ăn với cơm. Trời lạnh nên ăn rất ngon miệng. Món độc đáo nhất là món bánh tráng Quy Nhơn mà chị ta đem theo, làm bằng gạo lức với mè. Có một chị từ San Jose kêu là khi xưa nhà bán bánh tráng, nên chị ta nướng bánh tráng ra sao mà ăn thấy ngon nức nở. Tạm gọi người chị bánh tráng.


Sáng hôm sau thì đi viếng mấy mạch phun nước nóng nổi tiếng của vùng này. Đọc tài liệu sơ sơ thì vùng này có núi lửa nên có mấy mạch nước nóng lâu lâu phun lên, trào khói. Điểm chính là Old Faithful nên mọi người xin đi trước để chụp hình tạo dáng. Chỗ này thì họ có bãi đậu xe to rộng thêm có mấy khách sạn loại cực đỉnh và trung tâm thông tin cho du khách và nhà hàng đủ trò. Đến nơi, vào hỏi thì họ cho biết mạch nước sẽ phun trong vòng 45 phút tới nên mọi người chạy ra, kiếm ghế ngồi đợi trong khi có một bà kiểm lâm viên, đứng nói, giải thích cho mọi người về lịch sử của mạch phun nước nóng. Thật ra là xình vì các khoáng sản màu đủ trò.


Gần đúng thời gian đã báo trước, mạch nước bắt đầu xịt khói rồi nước bắt đầu phun ra khiến thiên hạ reo mừng như trúng số. Đâu 10 phút thì tắt ngúm. Chán Mớ Đời mọi người đi vòng vòng xem các chỗ khác và chụp hình tạo dáng.

Xong xuôi thì chạy đến chỗ gần đó tên Grand Prismatic Geyser, hình lăng trụ, thấy xe kẹt xếp hàng nên chạy qua một chút, đậu trong khu vực để người Mỹ ăn picnic, có bàn ngoài trời, đậu xe rồi cho mấy bà đi ngược lại. Địa điểm này có một cái hồ màu turquoise khá đẹp to nhất vùng. Ngoài ra nước suối ngầm nóng đỗ ra khiến đất đá xung quanh tạo nhiều màu sắc rất đẹp. Mấy bà tha hồ chụp hình trong khói mờ ảo. Họ làm mấy cái cầu nhỏ bằng gỗ để mọi người đi trên, không chạy bậy bạ. Mấy bà xuống đây như hổ về rừng, chạy tán loạn chụp ảnh. 


Vấn đề là họ chụp theo thứ tự; đầu tiên là đưa cái cần xeo phì lên tự sướng rồi khi cảm thấy đủ mấy chụp tấm, mới nhờ mấy bà trong nhóm chụp dùm. Kỳ này thì thấy mặt ít hơn ngoại cảnh. Vấn đề là đưa điện thoại cho người khác chụp rồi họ cũng nhờ người khác chụp nên mấy cái điện thoại chuyền tay nhau đến khi lên xe thì mấy bà đều hát một mai qua cơn mê xeo phì ta lại tìm điện thoại, kêu réo cái điện thoại tui đâu rồi. Bà A kêu tui đưa điện thoại tui cho bà giờ đâu, bà kia nói đưa cho B rồi và trở thành cái chợ rồi từ từ mọi người thu tóm được điện thoại mình về thì không khí như chùa bà Đanh vì ai nấy đều chú tâm vào xem hình rồi edit hay xoá tấm nào lột tất dung nhan cực đỉnh.


Sau khi edit hình xong và xoá cái nào đưa dung nhan của mình một cách trung thực, có bà chơi luôn App sửa Photoshop. Rồi cười khói trá, kêu mở e-đóp lên tui bắn qua hình qua cho bà. Cái chợ lại nhộn nhao lên kêu. Hình này đẹp, áo này đẹp, quần bà cực đỉnh,… khi hình ảnh xong xuôi được thỏa mãn thì mấy bà mới nhớ sực đến vụ mót tè nẩy giờ, kêu bác tài kiếm chỗ đi tè. Ngoài trời cũng như hiểu rõ lòng các người đẹp Bolsa, cũng mưa hột xuống nên mình nói muốn xuống chỗ nào. Mấy bà không muốn ướt áo quần nên kêu sẽ đợi. Trời mưa lâm râm cô em mót đái, bác tài lái nhanh. Chán Mớ Đời 


Chỗ này có một bãi đậu xe cách đó độ 1 dặm, để xe rồi đi bộ lên đồi cao độ 120 bộ anh, ở đó có thể nhìn xuống cái hồ và xung quanh rất đẹp để mấy bà chụp hình. Trời mưa nên mình tính ngày mai trở lại cho mấy bà chụp ảnh. Một lầm lỡ lớn. Kể sau.

Chiếc cầu bắt ngang dòng sông Yellowstone

Mưa quá nên mọi người về nhà. Sáng hôm sau mình chở mấy bà trở lại bãi đậu xe để đi bộ lên trên đồi mà hôm qua mưa quá nên không dám đưa mấy bà lên. Đường mòn này lên xuống có 1.5 dặm nên dễ cho mấy bà chánh niệm, tập khí công. Sau khi chụp hình la hét chụp tui với, tui với xong thì đi xuống. Mình lại ngu thay vì đi lại đường cũ, mình lại đi ngõ khác xuống, lại gặp cái bảng kêu Thác Tiên (Fairy Falls), khá hấp dẫn. Buồn tình mình đi đến đó với đồng chí gái. Mấy bà lại chạy theo chụp hình. Mình tưởng mấy bà chánh niệm đi về chỗ bãi đậu xe nên có đưa họ một chìa khoá xe để mở cửa. Ai ngờ mấy bà bò theo đến thác tiên. Vấn đề là đưa chìa khoá cho các bà hơi nguy hiểm. Xe có 2 chìa khoá, mình sợ lỡ đi đâu hay làm mất chìa khoá thì mệt, giao cho mấy bà chánh niệm, tập khí công thường trực một chiếc chìa khoá. Mấy bà lại không mang theo, bỏ trong xe. Chán Mớ Đời. Chỉ đem theo phụ kiện để chụp hình như 3 , 4 cái nón, khăn choàng, bú xua la mua.

Cười vui để rồi phải chánh niệm khí công mấy tiếng đồng hồ.


Mấy bà đến thì chụp hình cả nhóm xong thì mấy người đến trước kêu nhau đi về. Đang đi thì 1 chị chạy lại kêu đợi, đồng chí gái kêu mình trở lại đợi mấy bà đang tập khí công. Hóa ra mấy bà đuối sau khi đi 3 dặm đường, kêu cho nghỉ một chút, bôi trơn mình 1 bịch đậu. Mình thì cả ngày không ăn nên mấy bà đưa thì ăn, đợi mấy bà thở khí công lấy lại sức. Vùng này muỗi nhiều nên phải lấy dầu nhị thiên đường ra bôi người để khỏi bị cắn.


Đợi mấy bà ăn xong, chánh niệm, đi như các khất sĩ làng Bơ, lâu lâu ngừng thở khí công của ông thầy nào chỉ mà đồng chí gái cứ tập trên YouTube.

Mình nói già nên tập nội công Hồng Gia và Trạm Trang Công. Hai món này giúp quy nạp sức lực vì mấy thứ khác là tiêu hao sức lực, phải ngủ nhiều để lấy lại sức. Vấn đề là già khó ngủ thì làm sao lấy lại sức nhưng mụ vợ không nghe nên cứ than mệt, ngủ không đủ. Mấy bà đọc bờ lốc mình xuống 5 ký, bụng thon lại cảm ơn mình ngay mấy thằng mỹ xuống 40 cân anh nhưng lãnh đạo là tối cao không nghe mình, đi tập ba thứ gì tốn tiền mà lại mập ra. Như uống nước ép trái cây. Trái cây bị ép là bị oxy hoá, tạo ra đường nên khi uống là chỉ có đường, làm mập thêm. Trái cây tốt nhưng phải ăn nhai, không bao giờ uống nước ép vì chỉ còn là đường. Tốt nhất là ăn bơ vườn ông đạo Bơ.


Đi rồi cũng đến bãi đậu xe. Mọi người oải không muốn làm gì nữa kêu về. Trên đường về thật là bình yên khi mọi người tìm giấc ngủ sau khi lội 7 dặm đường. Không ai nói với nhau hay cho xem hình ảnh gì cả. Đuối hết. Mình giác ngộ là cứ cho mấy bà đi lâu dài mệt là hưởng thái bình. Trong đầu dự tính cho những ngày còn lại, ai ngờ Mưu sự tại nhân, thành sự tại Thiên.


Hôm sau mình cho đi viếng đại vực dòng sông Yellowstone. Có Bắc ngạn và Nam ngạn đại vực. Mình chọn đi Bắc ngạn trước nhưng mấy bà thích chụp hình nhiều nên quá giờ thêm lên xuống thác nước mấy bà oải nên phải đi về. Mình tính cho mấy bà đi hết con đường mòn này, đuối thì lên xe không nói năng gì cả nhưng Mưu sự tại nhân, thành sự tại Thiên. đi chưa được một dặm, mấy bà đuối hết. Chán Mớ Đời 


Mình chở lên Mammoth Hot Springs, nơi suối nước nóng, có khách sạn và trung tâm điều dưỡng sức khoẻ. Khá đẹp!  Với những mạch phun nước nóng khắp nơi nhưng khác với Grand Prismatic, màu đất ở đây không đẹp, chỉ toàn là bùn. Có một đoạn toàn là đá trắng thấy rất lạ. Mạch phun lớn nhất bị nghẹt từ 1985 đến giờ. Sau đó, chạy thêm 20 dặm đến Gardiner ở tiểu bang Montana, xem cổng của gia đình Roosevelt. Các bà nhảy xuống chụp hình. Đường khu vực này thì dốc đèo khá quanh co nhưng các phong cách quá tuyệt vời.


Sáng hôm sau. mình cho đi viếng Nam ngạn của dòng sông, khá lạ, đẹp nhất là nhìn thấy thác nước Chrystal từ xa với dòng sông uốn khúc, rất ấn tượng. Dòng sông đỗ ra hồ Yellowstone rất to. Nếu ai có viếng vùng này thì nên đi từ ngọn Tower FALL xuống hồ thấy hay hơn. Mình ít chuẩn bị, nên không nghiên cứu kỹ trước khi đi vì mụ vợ không cho biết gì hết.

Đất đai ở khu vực Mammoth Hot Springs rất tiêu điều, trở trọi

Cuối cùng thì viếng Sulfur Caldron và bên cạnh có miệng rồng đen rồi về. Xem như đã đi qua các địa danh chính của công viên quốc gia này. Mọi người vui vẻ, không tiếc nuối gì cả, yên tâm đi ngủ để sáng mai chạy về Utah nghỉ ngơi qua đêm, rồi về lại Cali.


10 ngày, chạy qua 6 tiểu bang, viếng hai công viên quốc gia Grand Teton và Yellowstone. Mệt nhất là chạy xe vì đường xa. Rút kinh nghiệm, mình nghĩ nên chia làm 3 ngày để chạy xe để khỏi mệt. Buổi sáng nên dậy sớm đi chơi sớm để tránh nạn kẹt xe vì chỉ có một làn xe, không qua mặt được. Chiều về sớm, ăn uống với bạn bè lâu hơn. Muốn xem hết Yellowstone thì phải cần ở lại đây ít nhất 1 tuần để khỏi phải chạy như điên. Nên ở hai đêm mỗi cổng vì mỗi cổng có một thành phố. Nếu ngại thì nên ở cổng phía Đông và phía Nam, tránh cổng phía Tây và Bắc vì buồn ít sinh hoạt.


Rút kinh nghiệm là đi chơi chung, kiếm mấy bà nào thích chụp hình là khoẻ. Dính vào vài bà người kêu không thích chụp hình là mệt vì họ phải đợi mấy bà kia tự sướng. Mất vui. Điểm quan trọng là mời mấy bà biết nấu ăn ngon. Tháng 7 này đi Yosemite, có một chị nấu phở cực ngon.


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn