Phụ nữ Việt

Dạo mình về Đà Lạt, nghe mọi người hỏi về Minh Béo có được toà án mỹ xử công bằng hay không vì nghe ngoại trưởng Hà Nội tuyên bố; sẽ bắt Hoa Kỳ xử MB theo công pháp quốc tế. Mình chưa bao giờ nghe đến Minh Béo thì được giải thích rằng ông hề này qua mỹ tuyển lựa con nít để đóng phim rồi mò mấy đứa con nít bị cảnh sát mỹ bắt.
Mình biết một ông thường được gọi là đệ nhất dương cầm của Việt Nam khi xưa, sang mỹ đi dạy con nít đánh đàn rồi sao bị thưa ở tù 10 năm. Ông ta sợ sau khi mãn tù thì bị dẫn độ về Việt Nam vì chưa vào quốc tịch.
Câu chuyện đòi Minh Béo được xử công bằng khiến mình nhớ đến một ca sĩ từ Việt Nam qua Bolsa trình diễn, nhờ luật sư viết thư hỏi tội, khởi kiện một tờ báo, đăng một bài không trung thực về ca sĩ này. Ơ Việt Nam thì nghe kể cô ca sĩ cũng bị báo chí đánh tơi bời hoa lá trên mạng mấy năm liền nhưng chả có ai lên tiếng phàn nàn, cô không nhờ luật sư kiện bú xua la mua như khi làm kinh tế ở Hoa Kỳ.
Hôm đi chơi ở Tây Đô, thấy hàng quán đầy dọc đường mà không có khách khiến mình nhớ đến bài thơ Trăng Nghẹn, có thời sôi nổi vì ban giám khảo bắt tác giả rút lui cuộc thi với lý do đả phá "trăng cách mạng". Trăng cách mạng, xhcn phải vui tươi, không thể nào nghẹn ngào được. Lâu lâu mình thấy một vài căn nhà mới xây dựng, mình đoán chắc gia chủ có con làm dâu xứ Hàn hay xứ Đài.
Đọc báo có ông công an xã nào, nhậu xỉn rồi gặp hai cô gái ngồi đâu đó, hắn ghé lại ôm một cô, bị cự nự hắn bảo lên công an xã mà hỏi, rồi quay qua ôm cô thứ 2. Tức quá vì thấy mình bị xúc phạm, hai cô lên công an xã báo cáo hành vi tồi bại của tên công an xã thì bị công an trên xã, còng tay đánh cho một trận. Thấy cán bộ và công an tay bắt mặt mừng nên hai cô đoán có đi kiện thì như con kiến kiện củ khoai. Có lẻ vì vậy mà người Việt hỏi mình Minh Béo có được xử đàng hoàng theo công lý Hoa Kỳ.

Thép đen, điệp viên Việt Nam Cộng Hoà

Dạo mình ở New York có gửi mua hai cuốn sách "Thép đen", do một điệp viên của VNCH, lấy bút hiệu là Đặng Chí Bình, viết sau khi được VC thả và vượt biển, định cư tại Hoa Kỳ. Nghe nói ông ta mới qua đời hồi đầu năm nay. Tên thật là Trần Quốc Hùng, bí danh là X20. Mấy năm trước mình gửi mua thêm hai tập nữa được bổ xung sau 20 năm. Tổng cộng là 4 quyển. Nghe nói có người Mỹ dịch ra anh ngữ, bỏ bớt nhiều phần khiến ông ta không chịu. Hình như ông ta có cho phép họ dịch sau này vi nghĩ đã lớn tuổi.
Đà Lạt ngày xưa mình nghe kể có anh chàng tên là Sơn Beatles, vì để tóc dài sau này đi Lôi Hổ, nhảy Bắc và bị bắt. Nghe nói sau 75 được thả về lại Đà Lạt nhưng không biết có đúng không vì nhân vật Sơn Beatles này mình chưa bao giờ gặp mặt và bị bắt khi mình còn bé. Có người cho biết hiện đang ở Florida. (Anh Sơn Beatles sống tại huyện Đức Trọng và đã mất gần 20 năm rồi .) có người cho biết
Mình có một anh hàng xóm, đi Biệt Cách Nhảy Dù, dạo ấy chức đại uý. Nghe kể có lần mất tích khi nhảy đường mòn HcM nhưng sau này chạy thoát về. Có dự đánh trận An Lộc, nghe nói nay định cư ở Hoa Kỳ.
Nghe nói tác giả cuốn hồi ký này đã qua đời tháng 1/2023.
Trong cuốn Thép Đen, tác giả kể là sinh tại miền Bắc, di cư vào nam rồi được chọn huấn luyện làm điệp viên, xâm nhập vào miền Bắc để móc nối và phá hoại ngoài Bắc nhưng bị bắt rồi nhốt ở Hoả Lò. Sau đó thì đi trại cải tạo đến sau 75, tổng cộng 18 năm mới được thả rồi vượt biển. Hồi đọc mấy cuốn này mình mường tượng ông cụ mình bị bắt và tra tấn ra sao.
Trong hai cuốn đầu tiên đọc hồi ở New York thì tác giả kể xâm nhập miền Bắc, vùng Thanh Hoá, bằng đường biển, chôn đồ xong xuôi thì lần về Hà Nội thành công. Khi vào nhà thờ ở Hà Nội để đưa thư của một giám mục ở Sàigòn, cho ông cha thì phát hiện bị theo dõi và bắt. Ông ta có thể trốn qua biên giới Lào nhưng vì ỷ y nên ở tù mọt gông đến 18 năm.
Trong mấy cuốn sau thì được biết ông cha ngồi nghe giáo dân xưng tội ở nhà thờ tại Hà Nội là công an. Chán mớ đời! Lúc mình về Hà Nội có đi ra cầu và đền Ngọc Sơn, chỗ tác giả kể là phát hiện công an của Hà Nội theo dõi sau khi gặp ông cố đạo.
Sau khi hiệp định Geneva được ký kết năm 1954 thì người Pháp rút lui và xem như đã tiêu hủy hoàn toàn hệ thống tình báo Phòng Nhì (deuxieme bureau) của họ tại miền Bắc thêm nữa các linh mục như Hoàng Quỳnh,... dẫn 1 triệu con chiên vào nam nên thành phần chống cộng ở lại miền Bắc rất ít hay bị bắt hết.
Trong khi dân miền nam thì có một số ít tập kết ra Bắc nhưng Hà Nội vẫn gài lại một hệ thống nằm vùng nhất là thân nhân của những người tập kết được Việt Cộng liên lạc để hoạt động cho họ. Do đó miền nam phải dùng đến những ấp chiến lược để bắt nằm vùng nhưng sau khi ông Diệm bị ám sát thì dùng đến chính sách đốt các làng mạc, dồn dân về thành phố để dễ kiểm soát và chặt đứt tiếp tế kinh tế cho Việt Cộng. Chiến dịch này gây ra những vụ giết người như ở Mỹ Lai mà báo chí Tây phương lên án, đưa đến sự mất hậu thuẫn tham chiến của người mỹ tại Hoa Kỳ.
Chính quyền miền nam của ông Ngô Đình Diệm phải xây dựng ngành tình báo từ khởi đầu với sự cộng tác của CIA. Các toán điệp viên, Lôi hổ, Biệt Kích hay Biệt Hải được thả dù hay đưa bằng tàu ra Bắc đều bị tóm hết. Trong cuốn thứ 4 của Thép Đen thì tác giả cho hay ông trưởng phòng lo về những chuyến nhảy toán của biệt kích là nằm vùng của Việt Cộng ngay trong phủ tổng thống của ông Thiệu.
Do đó mấy nhóm Lôi Hổ nhảy Bắc vừa được thả dù, dù rất bí mật, khởi xuất từ biên giới Thái Lào là bị tóm hết duy chỉ có một điệp viên được tàu đưa vào Thanh Hoá rồi lần về Hải Phòng với biệt hiệu Ares thì không bị bắt vì các người nhảy sau, khi bị bắt đều bị Hà Nội hỏi cung về nhân vật Ares này. Nghe nói Hoa Kỳ có tiếp tế cho điệp viên này ở vùng Hải Phòng vì ông ta gửi tín hiệu, tin tức của cảng Hải Phòng qua Phi Luật Tân đến khi Hoa Kỳ phong tỏa cảnh Hải Phòng. Hoa Kỳ nghi là Ares đã bị Hà Nội bắt vì khi gửi tiếp tế thì có mấy bức thư không được gửi đi, viện lý do là thất lạc khi bom oanh tạc. Thật ra điệp viên Ares này tên thật là Phạm Chuyên, đã bị Hà Nội bắt và dùng để lừa CIA, đưa tin giả suốt 10 năm trời.
Hình trên báo Hà Nội, chụp cảnh các biệt kích nhảy toán xuống, bị bắt
Cũng trong cuốn thứ 4 tác giả cho hay người tuyển lựa và huấn luyện tình báo cho ông cũng là nằm vùng vì khi bị khảo cung, Hà Nội đưa cho ông ta xem các hình ảnh của ông ta do nằm vùng của Việt Cộng chụp khi đi chung với người tuyển mộ ông ta tên là Phan hay FRANCOIS.
Có mấy cuốn sách của người Mỹ nói về chiến tranh Việt Nam thì họ cho biết người Mỹ thua vì mặt trận tình báo, bị Việt Cộng xâm nhập trong khi cho người ra Bắc, để móc nối, tạo dựng một hệ thống chống đối Hà Nội, thì đều bị bắt hết. Trong những tài liệu này thì họ cho biết ai là nằm vùng của cộng sản như ông Phan ( FRANCOIS), tên thật là Đỗ Văn Tiên, người trực tiếp huấn luyện tác giả cũng bị mua chuộc. Phạm Xuân Ẩn do Việt Cộng gài vào nam rồi cho đi học 2 năm ở Hoa Kỳ tại trường OCC, quận Cam, về làm báo tại Sàigòn đưa tin cho mỹ. Sau khi chết, Việt Cộng không chia buồn hay viết gì cả về ông. Hình như một nhà báo Tây phương có viết cuốn sách về nhân vật này nhưng mình không đọc. Nghe nói ngày 30/4/75, chính ông ta giúp ông Trần Văn Tuyến, có thời xem về mật vụ dưới thời ông Diệm, lên máy bay rời Việt Nam. Nếu thật thì làm sao Hà Nội tin dùng ông ta.
Trong đệ nhị thế chiến, quân đội đồng mình thành công đổ bộ ở bờ biển Pháp là nhờ tình báo phản gián. Họ dàn dựng các chiến xa giả và máy bay bằng gỗ đối diện thành phố Pas de Calais của Pháp khiến tham mưu của quân đội Đức quốc xã, nghĩ là quân đội đồng minh sẽ đổ bộ tại bờ biển này nên dồn khí giới quân đội tại vùng này. Có một điệp viên Đức được phái sang anh quốc để kiểm chứng thì ông này khám phá ra là giả và không kịp đánh điện tín thì bị giết. Ken Follett có viết một tiểu thuyết về nhân vật gián điệp này. Người ta thường hỏi nếu Đức quốc xã biết được tin này thì quân đội đồng mình đã bị tiêu diệt khi đổ bộ và nhảy dù xuống Normandie thì có lẻ cuộc chiến đã có sự kết thúc khác.
{Phạm CHuyên, mật danh là Ares, điệp viên nhị trùng, được Hà Nội sử dụng suốt 10 năm trời để gửi tin giả cho CIA
Khi Việt Cộng vào Đà Lạt thì dân chúng Đà Lạt chới với vì những người quen bổng dưng đeo băng đỏ: Nằm Vùng. Mình nghe kể ông thợ hồ, thợ mộc, làm nhà cho ông bà cụ mình là dân nằm vùng cao cấp trên số 4. Ở khu Ngọc Hiệp có tên hớt tóc làm đến chức tỉnh trưởng Đà Lạt đến khi người ngoài Bắc vào tiếp thu. Bạn học cũ nhiều tên trở thành đảng viên khi nào. Nghe mấy người bạn học cũ khi xưa nói về một cô học chung, đặt chất nổ tại rạp Ngọc Lan. Mình khi xưa, ngây thơ vô số tội, không biết gì.
Năm ngoái, có qua vùng Đông Bắc, nói chuyện với một chị bạn từng sinh sống tại Đàlạt. Chị này cho biết là trước khi Việt Cộng chiếm Đàlạt thì đang đêm có hai người gõ cửa, hoá ra một ông chú họ từ ngoài bắc vào, bận đồ như người miền nam, có giấy tờ giả, đi lòng vòng để chuẩn bị tiếp thu Đàlạt, đến nhà thăm hỏi. Cho thấy người của Hà Nội đã vào Đàlạt từ lâu. Thế là nhà của chị không di tản, đến khi Việt Cộng vào thì tá hoả tam tinh nên trốn sau đó.
Sau Mậu Thân, có chương trình Phượng Hoàng nhằm tiêu diệt nằm vùng của Việt Cộng. Đà Lạt có 2 người mà mình biết mặt, làm chương trình này bị đặt chất nổ chết trước nhà hàng Nam Sơn. Đọc tài liệu thì chương trình có giết lầm khá nhiều người nhưng cũng tiêu diệt khá nhiều ổ nằm vùng nên sau 75 ai có tham gia chương trình Phượng Hoàng là ở tù mọt gông. Mình có ông cậu bà con làm cho chiến dịch này nên ngày 30/4, cậu tự tử chết khi khám phá bà vợ là nằm vùng. Chán Mớ Đời
Dạo này mình chán đọc sách báo về lịch sử chiến tranh Việt Nam vì càng đọc càng thấy tiếc, biết bao nhiêu cơ hội để miền nam có thể thắng. Chán mớ đời!
Nhs

Pinkville - Mỹ Lai

Hôm nay được tin ông William Casey, người độc nhất bị tuyên án vụ thảm sát Mỹ Lai vừa qua đời. Mình xin tải lại đây bài viết đã lâu về vụ này, đã thay đổi chiến tranh tâm lý của cuộc chiến Việt Nam. Dạo ấy mình còn bé, có nghe phong phanh vụ này nhưng không rõ đến khi sang Tây thì mới có dịp đọc tài liệu về vụ này đã khiến thanh niên ở Âu châu lên tiếng chống chiến tranh với sự hổ trợ của Đảng cộng sản pháp và khối Liên xô. Dạo đó nói chuyện về Việt Nam, Tây đầm hay đem vụ Mỹ Lai ra để chất vấn mình. Mình thì không rành vụ này chỉ nói về Mậu Thân. 
Pinkville, thành phố màu hồng là tên mà người Mỹ đặt cho làng Mỹ Lai, Quảng Ngãi, nổi tiếng khi toà án quân sự xử thiếu uý William Calley, người ra lệnh xả súng bắn mấy trăm dân cư của làng này năm 1968.
Ngày 16 tháng 3 năm nay sẽ đánh dấu 50 năm về vụ thảm sát này mà hầu hết dân cư của ngôi làng này bị thảm sát, sống sót đâu một vài người nhờ một viên phi công mỹ, lái trực thăng, khám phá ra một đứa bé sống xót trong cái hố. Ông ta kể là bay qua vùng này để thám thính thì thấy mọi chuyện bình yên, đến khi 20 phút sau trở lại thì tan hoang hết, ông ta đáp máy bay xuống thì thấy toàn là xác người, thấy một đứa bé còn sống nên bồng lên máy bay, chở về hậu cứ. Hình như lâu lắm rồi mình có xem một phim tài liệu về các người lính tham dự ngày hôm ấy, trở lại Mỹ Lai và xin lỗi, có ông phi công này và người được ông ta cứu. VC tuyên truyền khá mạnh trong vụ này.

Cuộc thảm sát này bị ém nhẹm, quân đội mỹ tuyên bố, hạ được mấy trăm du kích địch. Tin tình báo cho biết trung đoàn 25 của bắc việt đang có mặt tại vùng này nhưng tình báo lại sai, có lẻ nằm vùng cho sai địa điểm nên đại đội Charlie được thả xuống làng Mỹ Lai để tuần tiểu thay vì cách đó 25 cây số về phía tây.
Theo mấy người lính của đại đội này kể lại là tinh thần của người lính mỹ của đại đội, dạo ấy xuống thấp vì có đến 28 người bị chết hay bị thương. Có ông kể là được huấn luyện ở Hạ Uy Di mấy tháng để làm quen với khí hậu nhiệt đới. Những tháng đầu tiên ở Việt Nam thì vui lắm, ông ta kể nếu đi quân dịch như vậy thì đi 3, 4 năm cũng chịu.
Ông ta kể mấy tháng đầu đến vùng này thì cứ tắm biển, uống bia, chơi banh, ăn uống no nê miễn phí đến khi được lệnh đi tuần tiểu thì bị bắn sẻ, đạp mìn cá nhân, bị thương ,.. Mà không biết kẻ thù ở đâu ngoài những người dân hiền hoà, làm tinh thần binh sĩ của đại đội xuống. Ngày 15 tháng 3 năm 1968, đại đội mất một thượng sĩ rất được yêu mến.
Đại đội trưởng là ông Medina còn thiếu uý Calley thì muốn lấy lòng đại đội trưởng của ông ta nên mới xẩy ra vụ thảm sát Mỹ Lai. Họ kể là lính mỹ bắt phụ nữ trẻ em rồi hiếp, xong rồi giết cho thấy tinh thần miền viễn tây của người Mỹ vẫn hiện hữu. Họ đã tàn sát người da đỏ rồi đến người da đen như bài diễn văn của tổng thống Kennedy ở Los Angeles nói về cuộc chinh phạt sắp tới của Hoa Kỳ.

Viết tới đây mới nhớ, nhà mình khi xưa có một chị giúp việc tên Hai, sau này chị về Huế lại. Có người bà con kể là khi lính mỹ đi tuần tiểu, chị ta chạy không kịp, bị lính mỹ hiếp, không may lại có con rơi, lai đen. Mỗi lần về Huế, mình có hỏi bà con để kiếm mấy chị giúp việc cho nhà mình khi xưa nhưng không gặp được.
Theo lời kể của một nhân chứng, khi họ đến làng này thì không thấy lính của quân đoàn 25 VC, chỉ thấy các nông dân làm rẩy. Thiếu uý Calley ra lệnh lục soát nhà dân, họ tìm được 3 khẩu súng, ngoài ra không có ai bắn lính mỹ cả. Cuối cùng thiếu uý Calley ra lệnh bắn hết mọi người, bằng đại liên ngay cả súng phóng lựu M79.
Cuộc tàn sát chỉ ngưng khi ông phi công Thompson, lái trực thăng thám thính khám phá ra, và ra lệnh ngưng ngay nếu không thì ông ta bắn lính mỹ. Họ tải được vài người sống sót về hậu cứ. Vụ thảm sát này có đến 504 người chết, 182 phụ nữ trong đó có 17 người mang thai, và 58 trẻ em. Coi như 10% phụ nữ mang thai.
Cuộc thảm sát này được dấu nhẹm đến khi một ông lính mỹ trả lời phỏng vấn ký giả Seymour Hersh, và các hình ảnh vụ thảm sát này được đăng trên tờ báo Life. Sang tây mình mới đọc được những tài liệu này còn khi ở Việt Nam thì có nghe nói đến Mỹ Lai nhưng không rõ lắm.
Toà án quân sự mỹ xử án 14 người, trong đó có đại uý đại đội trưởng Charlie, Ernest Medina, thiếu uý Calley ngay cả thiếu tá Oran Henderson,… mọi người đều được tha ngoại trừ thiếu uý Calley bị 20 năm tù rồi sau đó được giảm còn 10 năm rồi 3 năm sau được tại ngoại hầu tra.
Cuộc thảm sát Mỹ Lai làm dân chúng mỹ bất bình, chửi người đi quân dịch ở Việt Nam về là đồ giết con nít,… sau này người ta khám phá ra những vụ thảm sát khác như ở làng Mỹ Khê, với những cuộc hành quân được gọi là Speedy Express, giết cả ngàn người tại vùng đồng bằng sông Cửu Long mà người ta mệnh danh ông tướng Julian Ewell là tên đồ tể của đồng bằng “the butcher of the Delta”.
Ngoài Mỹ Lai ra còn có những vụ thảm sát khác gây nên bởi lính đại hàn như ở Bình Hoà, Phong Nhị, Phong Nhất. Người đại hàn thì nhớ đến vụ thảm sát ở No Gung Ri, có đến 166 người đại hàn bị thảm sát. Ông tướng Colin Powell, dạo ấy 31 tuổi được bổ nhiệm điều tra vụ thảm sát Mỹ Lai này và người ta lên án ông ta xoá sạch vết nhơ của lính mỹ tại chiến trường Việt Nam.
Cuộc thảm sát Mỹ Lai đã làm gia tăng cường độ chống đối chiến tranh Việt Nam tại các nước tây phương. Nghe nói sau đó quân đội VNCH đã pháo kích và bỏ bom để xoá sạch ngôi làng này.
50 năm sau vụ thảm sát, cho thấy những người bị giết khơi khơi. Đánh cho mỹ cút ngụy nhào rồi ngày nay, các cán bộ của Hà Nội lên tàu của mỹ vào hải cảng Đà Nẳng để mua hộp quẹt Zippo. Có ông thượng tá bộ đội, có nhà hàng ở Vịnh Hạ Long, kể cho mình là ông ta bỏ tuổi thanh niên đi đánh Mỹ cứu nước để rồi ngày nay lại hân hoan chào mừng Mỹ Nguỵ để phục vụ mà phải phục vụ tốt nếu không sẽ không có tiền boa. Đó là sự vô lý của chiến tranh. Đánh kẻ thù cho đã rồi trải thảm mời kẻ thù về để mình phục vụ tươm tất hơn.
Các nhà quân sự mỹ nghiên cứu chiến tranh du kích của Mao Trạch Đông, len lỏi vào nhân dân như cá ở trong nước do đó họ nghĩ đến chiến lược Ấp Chiến Lược nhưng theo tài liệu thì các lãnh đạo quân đội VNCH, lấy tôn, kẻm gai,..được Mỹ viện trợ đem bán cho dân nên thất bại. Mình nhớ hồi nhỏ thấy mấy cái thùng dầu ăn do nhân dân Mỹ thân tặng nhân dân Việt Nam nhưng nhà mình phải mua. Sau đó họ đổi chiến dịch truy lùng và tiêu huỷ, đốt nhà, phá giếng, giết trâu bò rồi lùa dân quê và thành phố, vì lẻ đó mà VC mới dụ người dân theo họ.
Chị Lệ Lý Hayslip có kể về giai đoạn này nơi vùng quê, làng Kỳ Là của chị ta. Ban ngày thì học thầy quốc gia tối về thì các ông kẹ ra dạy hát HCM muôn năm,… cuối cùng chị ta quên báo cáo khi thấy quân đội VNCH vào làng vì ngủ gục khi bị VC bắt canh chừng để báo động. VC ra lệnh giết chị ta nhưng tên lãnh trách nhiệm thủ tiêu chị ta, tham, bị hủ hoá nên hiếp chị ta trước khi giết nên chị ta trốn được. Chạy ra Đà Nẳng làm me mỹ rồi lấy chồng lính mỹ rồi đi Mỹ luôn.
May là trong đoàn quân của người Mỹ hôm ấy, có người chống lại vụ thảm sát như viên phi công Thompson, có nhiều lính mỹ cho rằng họ bắn vì thi hành lệnh của cấp trên, có người kể là họ không bắn chỉ làm ngơ còn ông Calley thì nghe nói đâu 10 năm về trước ông ta có lên tiếng xin lỗi về việc ông ta ra lệnh cho lính dưới quyền nổ súng giết người dân vô tội.
Chiến tranh đều đem lại mất mát cho hai bên. Gia đình mình có một ông chú bị Tây giết, một ông khác bị B 52 dập chết trên đường mòn HCM. Ông cụ mình thì suýt bị Việt Minh giết rồi sau 75 đi tù 15 năm. Mình chỉ không hiểu là vụ thảm sát Mỹ Lai thì truyền thông thế giới bàn tán, đưa tin còn những tội ác của VC như Mậu Thân, Cải cách ruộng đất thì họ làm ngơ tương tự vụ Karin, nơi hồng quân giết mấy chục ngàn binh sĩ Ba Lan.
Trong Cựu Ước có câu chuyện David và Goliah, nói về một anh chàng chăn dê nhỏ bé, đội quân thù bao vây, đưa một tên to lớn tên Goliah ra thách đấu. Quân đội Do Thái cử ai ra đấu đều bị tên Goliah này giết nhanh chóng đến khi anh chàng David ra, cầm cái ná quăn cục đá từ xa làm bể đầu tên Goliah to lớn nên người tây phương hay thích những người yếu kém thắng phe hùng mạnh, do đó họ ủng hộ VC bất chấp VC có tàn ác dã man.
Dạo mới sang Tây thì khi nói chuyện về chiến tranh Việt Nam thì mỏi mồm vì bọn tây đầm cứ cho mình là culi cho mỹ. 25% dân Tây là đảng viên cộng sản, 35% người ý là đảng viên cộng sản, chưa nói đến đảng xã hội, mà mình thì không rành về chiến tranh Việt Nam, thêm chưa học được cách tranh luận. Khi Sàigòn đầu hàng thì dân tây thiên tả ăn mừng lớn.
Những hình ảnh của thảm sát Mỹ Lai và tướng Sáu Lèo bắn vào đầu một tên VC, mới giết hết một gia đình của đàn em ông ta ở Chợ Lớn mà sau này ông nhiếp ảnh viên, kêu là đã hại đời tướng Loan, đã được Hà Nội dùng để đấu tranh trên phương diện chính trị, giúp họ thắng cuộc chiến sau này.
Cuộc tấn công Mậu Thân cho thấy VC tổn thất trên 300 ngàn bính lính của họ nhưng VNCH và Mỹ không sử dụng được xu thế này trong khi Hà Nội thua to nhưng về mặt chính trị thì họ lại thắng lớn dẫn đến ông tướng Dương Văn Minh, người được xem là tạo dựng đệ nhị cộng hoà và chấm dứt chính quyền miền nam mà ngày nay người Việt tại Việt Nam mê nhạc vàng, Bolero bú xua la mua. Hoa Kỳ không cần tiếp thị mà người Việt Cộng lại thích Hoa Kỳ.
Trong mấy cuộc chiến sau này mà quân đội Mỹ Tham gia, cũng có những vụ thảm sát thường dân vô tội, cũng có tòa án quân sự nhưng báo chí ít nói đến.
Chán mớ đời.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 
Nguyễn Hoàng Sơn 

Ăn Réveillon ngày xưa

Hồi nhỏ, học trường Tây nên cuối năm có trò trang trí cây thông Giáng Sinh. Đâu một tuần trước khi nghỉ lễ Giáng Sinh thì ông planton, đem một cây thông vào lớp rồi cô giáo hay ông Tây bắt cả lớp làm thủ công, cắt giấy màu mua ở tiệm sách Hoà Bình, dán mấy cái guirlandes, không biết tiếng Việt gọi là gì, kiểu cắt từng miếng giấy nhỏ rồi dán hai đầu lại theo kiểu dây xích mà khi làm đuôi diều thả trong gió, gắn lên tường, cái nào đẹp thì bỏ lên cây Noel. Rồi thầy cô gắn lên cây thông những vật trang trí như mấy Boule de neige, nhất là trên đầu ngọn cây một cái ngôi sao bằng giấy bạc.
Cuối năm thì có màn tặng quà cho cô giáo, ông Tây. Không biết để hối lộ thầy cô hay không vì mình học cực ngu khi xưa. Bà cụ mình năm nào cũng tặng một chục cái ly của công ty Vĩnh Tường, vì mẹ mình bán hàng xén, gói giấy bóng kiếng màu đỏ như mấy hộp mức rồi đem lên trường. Mình thì sợ rớt thì mấy cái ly tiêu tùng nhưng mấy thằng học chung lớp cứ tìm cách rờ mó nên khá oải. Vào lớp, giao cho bà đầm ông Tây xong là hết lo. Thầy cô lịch sự lắm, kêu Merci, nhìn mình rất triều mến lần đầu tiên trong năm.
Mỗi lần cả lớp làm thủ công để trang trí lớp và cây Noel thì ông Tây bà đầm hay kể hay đọc truyện ăn Réveillon bên Tây ra sao, tuyết rơi ra sao rồi bắt cả lớp học hát bài: Mon beau sapin, roi des forêts, chuyễn ngữ từ O' Tannenbaum của dân ca Đức. Mình có kể vụ  này rồi.
Những lời kể rồi xem ảnh của ông Tây bà đầm như giòng sông, đưa cánh buồm khát vọng của tuổi thơ trong trí tưởng tượng mình về một khung trời Âu Châu xa lạ, để rồi một ngày kia, không ngờ mình lại được đặt chân đến vùng trời của bao mơ ước tuổi thơ.
Nghe ông Tây bà đầm kể đêm réveillon, dân chúng ngồi bên lò sưởi, gia đình xum họp để ăn gà Tây mà mình hay thấy trước sân nhà của ông Tây nào ngay góc Lê Quý Đôn và Hùng Vương. Đêm giao thừa thì họ hát bài tò te con ma đánh đu,... Ước gì được nhìn lại cặp mắt của mình khi xưa, chăm chú nghe kể chuyện bên Tây. Có thể ông Tây bà đầm dạo ấy cũng chạnh nhớ cố hương như mình ngày nay khi nghĩ đến giao thừa của tuổi thơ ngày nào, mỗi khi Tết đến.
Trong tấm ảnh này, mình thấy nhà thằng Hùng, nằm trên đường Thi Sách, đối diện nhà trung tá Tốn, bị mìn nổ chết. Nơi mình được ăn thịt chó lần đầu tiên. Thấy nhà Tuấn cao với mối tình đơn phương với đối tượng tên Thi.
Nhà mình theo Phật giáo nên không có trò ăn réveillon vào dịp tưởng nhớ Chúa Ki-Tô sinh ra đời trong máng cừu, để cứu rỗi nhân loại trong lầm than. Chỉ nghe kể hay xem xi nê đến khi lên 15 tuổi thì được mời ăn réveillon, lần đầu tiên trong đời. Nức nở. Nhớ đời nên kể lại đây.
Năm đó mình chơi thân với thằng Hùng, con ông Lê Công Oai, người Huế, mẹ nó thì gốc Quảng Nam. Bố nó gốc người LaVang, thuộc loại công giáo gộc nên chống Cộng số một. Nghe kể bố nó là chuyên gia số một bắt Việt Cộng nằm vùng. Hình như bác ta bắt tên Vui, trong xóm mình, học sinh Trần Hưng Đạo, nhốt vào trung tâm thẩm vấn, ở đường Bá Đa Lộc. Sau 75 thì gia đình tên này đì gia đình mình mệt thở, suýt bị đầy đi kinh tế mới. Thằng Hùng kể; ông bố nó đi lục các thùng rác để tìm các hộp thư liên lạc của dân nằm vùng. Thằng Hùng và mình tập chung Thái Cực Đạo trong Lasan Adran, đường Bá Đa Lộc. Bố nó làm ở trung tâm thẩm vấn, gần đó nên mình hay quá giang xe bố nó đi học võ.
Năm đó, nó kêu mình lên nhà nó, sau khi nó đi lễ nhà thờ cạnh nhà xác, đối diện bệnh viện Đà Lạt, xong về nhà nó ăn. Mình vào nhà thờ nhưng chả hiểu gì cả, chả làm dấu thánh giá, cứ lén lén xem có cô nào xinh không. Dạo ấy, ông Nguyễn tất Nhiên có làm mấy bài thơ, được ông Phạm duy phổ nhạc rất nổi tiếng, nói về hồi chuông thánh đường vang, mấy cô gái ngoan đạo, toan tính chuyện lọc lừa nên mình tò mò xem con gái đạo chúa ra sao. Sau đó về nhà nó ăn réveillon. Vào nhà mùi thơm không thể tả. Mẹ nó dọn lên bàn. Hình như nó có một cô em gái, và hai thằng em.
Chưa bao giờ mình thấy nhà nó ăn uống thịnh soạn như vậy. Lâu lâu, gặp bửa thì bố mẹ nó mời mình ăn cơm nhưng toàn là rau cải Đà Lạt, luộc chấm nước mắm, có cái trứng luộc mà mẹ nó đã băm cho nát ra trước khi bỏ vào chén nước mắm ớt. Không thấy thịt thà chi cả, lâu lâu có vài lát cá nục kho với dứa. Thằng Hùng đến nhà mình thì ăn hết nồi cơm. Thất kinh! Mấy đứa em sợ tên này lắm. Phải đi nấu cơm lại sau khi thằng này duyệt binh cái nồi cơm.
Hình ảnh sinh viên dấn thân đi uỷ lạo giáng sinh tại Lâm đồng
Trẻ thơ cái bong bóng đủ hạnh phúc một đời.
Nay viết lại mới thấy bố nó bắt Việt Cộng nằm vùng giỏi vì không ăn hối lộ, vợ con ăn toàn là rau như chế độ dinh dưỡng đương đại mà tây đầm theo. Hồi đó mình cũng gầy như cây tăm, cao lêu nghêu so với đám cùng tuổi.
Hôm đó, mình thấy thịt, rau, canh thịt, bún thịt, ôi thôi đủ thứ thịt. Mình ăn thoải mái con gà nòi, chơi luôn hai bát bún với thịt. Mẹ nó bới cơm cho mình ăn rất là chân tình hơn mọi lần. Ra về, nó bảo mình là năm nay nhà nó ăn réveillon quá ngon nhờ có mình. Mình tưởng nó bảo là nhờ mình đến nên mẹ nó nấu ăn xôm tụ nên bảo, không sao, năm tới cứ rủ tao lên là ăn thoải mái.
Nó bảo thì mày phải kiếm chó cho mẹ tao. Mình ngạc nhiên hỏi sao phải kiếm chó thì nó kêu là mình xin nhà ông Ưng Quyền ở đường Hai Bà Trưng cho nó con chó nên mẹ nó mới làm thịt con chó cho réveillon năm nay. Nói xong nó còn hít hà, bảo ngon cực, ba ngày nữa mới đánh răng, mùi thịt cầy vẫn còn thơm. Nghe tới đó mình chỉ muốn ói hai Tô bún ra.
Hôm trước, mình xuống nhà bác Bửu Ngự chơi vì con chó mới đẻ nên dữ như chó cái, sữa cắn thiên hạ. Ông Ưng Quyền, hỏi mình có muốn con chó của nhà ông ta hay không. Con chó này mới đẻ được mười con. Mình thấy ông Quyền, bắt vài con chó con giống cái, bỏ vào nồi nấu cháo, cho người quen vài con, còn một con để nuôi. Ông Ưng Quyền hỏi mình muốn con chó mẹ không. Mình đi tập Thái Cực Đạo với thằng Hùng thì hỏi nhà nó muốn nuôi chó không vì ông Quyền muốn cho con chó cái mới đẻ. Thằng này mắt bổng nhiên sáng rực lên như hai viên đạn đồng AK, kêu cho tao cho tao.
Chiều đó đi học xong, thằng Hùng xuống nhà mình, kêu đi xuống nhà ông Quyền. Con chó này mới đẻ nên dữ như chó cái nhưng thằng Hùng không sợ gì cả. Trong tíc tắc nó trùm cái mõm con chó lại rồi móc sợi dây xích vào cổ rồi lôi con chó, đúng hơn là nó kéo vì con chó không chịu xa chủ, cứ trì chân trên đường Hai Bà Trưng. Có công kéo xích có ngày được chó. Nó đem con chó về nhà, cột dây xích lại, con chó tru như chó hoang khiến mình thấy tội tội.
Mình chạy về nhà, đứng trước bàn Phật, lạy chết bỏ như con gà điên mắc dây thung. Mệ ngoại mình thấy vậy nên hỏi, mình đành thành khẩn khai báo và Mệ cấm mình chơi với thằng Hùng từ đó. Bắt mình tụng kinh cả tuần.
Về Đà Lạt mình tìm không ra gia đình ông Oai, ông cụ mình bảo; ông này thuộc dạng ác ôn, sau 75 thì không thấy tông tích đâu cả. Có thể trốn về quê hay di tản vì nếu ở lại Đà Lạt thì chắc chết. Gần đây, mình tìm lại tên bạn xưa, con đỡ đầu của ông Oai. Hắn nói trước 30/4 thì có thấy ông Oai đến nhà nó ở Sàigòn, xem có thể đem gia đình đến ở đậu được không nhưng đông quá nên đi về. Từ đó không gặp lại nhau.
Mình nhớ có lần gặp bà Thủ, mẹ của thằng Vui, theo Việt Cộng bị bắt nhốt trên trung tâm thẩm vấn, tại nhà thằng Hùng. Bà ta nhờ ông Oai, đem chi vô tiếp tế cho thằng Vui. Hôm đó, ông Oai chở mình và thằng Hùng vô trung tâm thẩm vấn, trước khi đi tập Thái Cực Đạo ở Lasan Adran thì thấy thằng Vui trong ca-sô. Nó cũng giật mình khi thấy mình. May mình đi Tây chớ sau 75, thằng Vui về xóm, gia đình nó là ông trời, đì gia đình mình chết bỏ. Mình ở lại chắc chết với gia đình nó.
Trên đường Thi Sách, có Ông Đề, giám đốc trung tâm thẩm vấn và ông Oai là hung thần của dân nằm vùng. Nếu không lầm thì nhà ông Oai, có lưới kẻm gai tròn, thêm mấy cái lon gắn để báo động. Mỗi tối là kéo lại vì sợ nằm vùng đến thủ tiêu như trưởng ấp khu phố 2 trên Số 4. Xóm mình có liên gia, hình như ông Tước là liên gia trưởng.
Tối hôm qua, đồng chí gái kêu đi ăn réveillon, nghe Tuấn Ngọc, Ý Lan,..., hát. Mình thì 4 giờ sáng dậy nên không thích mấy trò thâu đêm nhưng cũng chìu Mụ vợ. Căn phòng của khách sạn quá rộng mà dàn âm thanh hơi yếu nên chả nghe gì cả. Nghe nhạc tò te con ma đánh đu xong thì hai vợ chồng về.
Mình không dám kể cho mấy đứa con về ăn réveillon lần đầu tiên năm nào tại nhà thằng Hùng vì sợ chúng kêu mình là man rợ. Một kỷ niệm khó quên của một đời Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen.
Nhs

Hành trình xin chiếu khán đi Nhật Bản

Năm kia, mình mời bà cụ sang Hoa Kỳ chơi sau tang lễ ông cụ thì khám phá ra cô em sống ở Phila đã bảo lãnh bà cụ theo dạng di dân nên đành phải đợi vì toà lãnh sự nói nếu muốn đi du lịch thì phải huỷ đơn xin lưu dân.
Ông bà cụ mình sang Hoa Kỳ chơi mấy lần nhưng không thích ăn bơ thừa sữa cặn của đế quốc, cứ đòi về nên mình không bảo lãnh theo dạng lưu dân. Cô em kể; bà cụ có một người bạn thân được con bảo lãnh sang nên mẹ kể chuyện có vẻ ấm ức vì có con ở hải ngoại, mà không được bảo lãnh nên cô em làm đơn bảo lãnh dù biết mẹ sang đây sẽ buồn.
Năm ngoái được giấy tờ chấp nhận cho lưu dân thì bay sang ở với gia đình cô em mấy tháng, dài lê thê đợi giấy tờ nhập cư xong xuôi thì mới sang Cali. Bà cụ oải quá, cứ nằm nhà xem phim bộ. Hết phim Hàn đến phim Đài rồi đến phim tàu nên Chán Mớ Đời.
Đòi về.
Mình phải bay sang, đưa đi chơi một tuần ở vùng Đông Bắc mới nguôi.
Mình tính lấy vé cho bà cụ về Việt Nam ăn Tết vì bà cụ than chán đời, cứ kêu cho mạ về ăn Tết. Sau nói chuyện với bà dì sao đó, bà cụ lại thôi, kêu đợi mình lo xong giấy tờ thuế năm nay rồi đưa về trước ngày giỗ ông cụ.
May sao mình làm tài khoản Facebook cho bà cụ nên vui ra mặt, cứ gọi con cháu, bạn bè ở Việt Nam vào những giờ giấc thiên hạ đang ngủ hay làm việc. Lên facebook, xem hình, gọi bạn bè ở Việt Nam cũng đỡ buồn hoa phượng.
Trên đường về Việt Nam, máy bay ghé lại Đông Kinh, nên mình nghĩ nhân tiện đưa bà cụ đi xem hoa Anh Đào nở vào tháng 4 ở Nhật Bản. Chỉ cần quá cảnh thêm vài ngày tại Nhật Bản, giá vé cũng như nhau. Kêu công ty du lịch lấy vé xong thì mới giác ngộ con gà kê là bà cụ chưa có sổ thông hành Hoa Kỳ, vẫn phải sử dụng sổ Thông hành của Hà Nội đi đó đi đây, nên phải xin chiếu khán vào nhật bản. Có sổ thông hành Hoa Kỳ thì đi tứ xứ được, ngoại trừ các nước cộng sản thì phải xin chiếu khán. Ngược lại bà cụ thì đi xứ nào cũng phải xin giấy phép, ngoại trừ xứ anh em Kampuchia. Chán Mớ Đời
Năm ngoái mình đi 7 nước ở Đông Âu, tính đưa bà cụ theo nhưng nhiêu khê lắm, vì phải xin chiếu khán đủ trò. Một nước đã oải nay chơi 7 nước. May là hè năm ngoái, bà cụ đi chơi với gia đình cô em ở xứ Cộng Hoà Domenican được một tuần. Một nơi du lịch quốc tế nên họ dễ dãi, ai vào cũng được, không cần chiếu khán hay chiếu tướng gì cả vì không có ai dại sang ở lậu mấy xứ này. Xứ này khôn hơn Hà Nội.
Trước kia, du khách muốn viếng Việt Nam, phải gửi sổ thông hành để xin chiếu khán nên đa số không muốn đi, họ đi Thái Lan, Mã Lai,…bên cạnh dù đắc hơn vì không cần chiếu khán. Muốn du khách đến tham quan, xài tiền thì cần bớt những thủ tục hành chánh, giúp họ thoải mái đến tiêu tiền thay vì gây khó khăn, chiếu khán đủ trò.
Đến khi một ông người Úc, làm cho du lịch viết báo, cho rằng Hà Nội bắt du khách đóng mấy chục để có chiếu khán, lại mất mấy trăm đô vì du khách đến Việt Nam, ở lại ít nhất 5 đêm, họ chi tiêu tối thiểu mỗi ngày là $100.00 xem như $500 chưa kể là khách sạn, thêm tạo công ăn việc làm cho người sở tại. Nhờ đó mà nay họ bớt rườm rà cho ai đến Việt Nam dưới 15 ngày. Nghe nói vẫn đợi chờ mệt thở, nhất là khi đến phi trường ở giờ giấc thiên hạ đã lên giường gần nữa đêm. Chưa nói đến vấn nạn chôm đồ hay hải quan làm tiền.
Đi xin chiếu khán cho mẹ mới hiểu ông nào ở Việt Nam đi du lịch với hộ chiếu Việt Cộng, kêu nhục như con chó, bị dân ngoại quốc hành lên hành xuống.
Thấy cần hình căn cước nên hai mẹ con ra Costco để chụp. Ai ngờ Costco ở Garden Grove, đóng cửa quầy hàng chụp hình nên phải đi chỗ khác. Mình hiểu ngay lý do, họ dẹp tiệm chụp hình ở đây. Lý do là người Việt ở vùng này đông như quân nguyên mà họ Nguyễn, Lê, Trần đầy như chim chóc. Khi người Việt gửi hình để rữa thì họ bỏ phong bì, đề tên Nguyen T, T Le, T Tran,… khách hàng gốc việt đến quầy lấy, cứ thấy tên Le, Tran, Nguyen là cứ bóc ra, không cần biết có đúng biên lai mã số, không phải của mình thì quăng lại, hình ảnh rớt tùm lum nên quầy chụp hình, rữa ảnh ở khu này bị lỗ 500% nên họ dẹp tiệm. Khi xưa, mình ở vùng này, đi rữa hình là ngọng vì phong bì bị xé, quăng đủ phía nên phải chạy xa khu người Việt để rữa hình, nay thì có máy in ở nhà. Người Việt ra hải ngoại, vẫn thủ cựu, không muốn mang tiếng mất gốc nên giữ gìn những thói quen di truyền từ xưa. Chán Mớ Đời
Lên mạng của toà đại sứ Nhật thì mình điền đơn cho mẹ rồi in ra, đem theo giấy tờ, vé máy bay, khách sạn đủ trò. Lái xe lên Los Angeles, kẹt xe tùm lum, đi đậu xe có 1 tiếng, phải trả $26.00. Chán Mớ Đời
Vào toà lãnh sự, họ kêu phải có bản sao của thẻ thường trú nhân của bà cụ tại Hoa Kỳ, mình nói họ làm bản sao mình trả tiền, bà thư ký kêu không, ra ngoài kiếm chỗ nào làm, đây không có dịch vụ này. Họ lại kêu, đem thêm bản sao của trương mục ngân hàng của mình, và điền thêm chi tiết mỗi ngày đi Nhật Bản,…. Thế là hai mẹ con lái xe về, hẹn mai trở lại. Phải lên mạng xem chương trình viếng thăm nhật bản để ghi tên những địa danh, đi đâu, ngày giờ. Mình đã đi với gia đình cách đây 10 năm nên cũng dễ, mò lại những chỗ cũ. Xong om
Hôm sau, mình đi xe lửa lên L.A., nghe bà ở công ty du lịch bảo bà cụ không cần đi theo. Bà cụ lên xe là mệt, chóng mặt vì xe chạy ào áo trên xa lộ nên mình nói thôi ở nhà, khỏi đi. Chạy xe ra nhà ga gần nhà, đậu xe rồi lấy xe lửa đi cho tiện, khỏi mất công lái xe.
Tính tải về cái App của Amtrak hay Metrolink để mua vé nhưng còn thì giờ nên bò lại quầy bán vé. Ông cán bộ bán vé rất lịch sự, chào hỏi vui vẻ rồi kêu máy điện toán bị sự cố, thử mua vé ở máy tự động. Ra máy tự động cũng bù trớt nên ông ta kêu tới máy của Metrolink xem. Metrolink thì mua được nên đi đường Metrolink, chậm hơn vì ngừng lại 2 chỗ.
Xe lửa kêu 9:07 sáng mà 9:37 mới bò lại, mới hiểu tại sao công ty xe lửa Hoa Kỳ Amtrak cứ bị thua lỗ hoài. Metrolink thì 9:16 thì đúng giờ. Chán Mớ Đời. Mấy chục năm nay, mới đi lại xe lửa. Cái gì mà nhà nước nhúng tay vào là lỗ học gạch tương tự bưu điện. Không xứ nào tránh khỏi vấn đề này. Nhân viên nhà nước thì làm theo năng suất hưởng theo nhu cầu nên cứ tà tà, không cần chạy xe đúng giờ vì không sợ bị đuổi việc.
May quá, họ ngưng thực hiện chương trình xe lửa tốc hành từ San Francisco xuống miền nam. Dân cali mất trắng tay 3 tỷ đô cho chồng của bà thượng nghị sĩ Dân Chủ Feinstein, được vợ hậu thuẩn giúp thắng cuộc đấu thầu để xây dựng tuyến đường này.
Xuống bến đợi xe lửa thì máy phóng thanh kêu bạn không lẻ loi, đơn côi, hãy gọi đường dây nóng phòng tự tử. Chán Mớ Đời
Mẹ già lướt Facebook 
Lên đến toà lãnh sự, chúng hỏi mẹ mày đâu, nói ở nhà, hôm qua lên không thấy chúng mày hỏi han gì cả. Chúng bảo phải có mặt mẹ mày. Lại cuốn gói đi về. Mình căm thù bọn Nhật tính không đi Nhật nữa, đi Nam Hàn hay Đài Loan, Hong Kong, hỏi ra thì cũng phải xin chiếu khán. Với sổ thông hành Việt Nam chỉ đi có mỗi Campuchia là không phải xin chiếu khán. Chán Mớ Đời
Căm thù nhưng hôm sau phải bò lại xin chiếu khán cho mẹ. Mẹ mình từng sống ở Việt Nam 86 năm qua, quen bị hạch sách cả đời nên dễ chịu đựng. Mình thuộc dạng phản động từ bé nên cả đời cứ bực mình khi bị ai tra hỏi. Nhìn mẹ buồn buồn, hỏi xin được không con, hay khỏi đi đỡ tốn tiền khiến mình nhớ lại thời xưa, mẹ đi buôn bán, tảo tần nuôi mình đi tây nên đành cắn răng, căm thù bọn Nhật nhưng cũng xem lại giấy tờ, hoàn chỉnh lại.
Đi xin chiếu khán cho mẹ, làm mình nhớ đến một kỷ niệm, xét lại rất quan trọng trong cuộc đời mình.
Thông thường, ăn cơm trưa xong thì mình chạy ra chợ Đàlạt xem mẹ có cần chở gạo, giao cho ai hay chạy lòng vòng lo giấy tờ chi cho mẹ. Ai mua gạo, ngại thuê xe Lam chở về thì mẹ đồng ý giao tận nhà khiến họ thích nên mua của mẹ và mình có nhiệm vụ giao gạo tại nhà họ, còn ai mua nhiều thì có ông xe Lam cạnh nhà, chở vào buổi sáng, sau giới nghiêm vì mẹ không có môn bài bán gạo, xem như buôn gạo chui. Mình chở bằng Honda thì không ai để ý, tưởng mua rồi chở về nhà.
Mẹ già đi xin chiếu khán tại toà lãnh sự Nhật Bản.

Một hôm, mẹ mình kêu chở bao gạo thơm đến nhà bà cây xăng Esso, ở đường Hai Bà Trưng. Mình vác từ trong kho cả 50 thước, bao gạo thơm, bỏ lên xe Honda, chở đến nhà bà này. Đến nhà giàu có cái khổ là cổng kín tường cao, rồi chó sũa đủ trò, đợi cả 10 phút mới thấy bà người làm đi ra. Hách dịch kêu muốn gì trong khi con chó cứ sũa có lẻ nó đánh hơi mình là dân ăn thịt chó dù chỉ có hai lần trong đời. Nói đem lại bao gạo, người làm hất mặt, kêu đứng đó với con chó gầm gừ gầm gà ngay cổng, vào nhà hỏi chủ. Đúng là người làm của nhà giàu nên ăn ké chủ, khiến mình căm thù bọn nhà giàu. Có chứng kiến mấy trường hợp này mới hiểu truyện của Vũ Trọng Phụng, Nam Cao,…
Một hồi sau, bà ô sin cao cấp đi ra, mở cổng, kêu đừng nổ xe vì ồn, có người đang ngủ trưa, để xe ngoài đường khiến mình phải bê bao gạo 50 ký từ ngoài cổng đi vào nhà. Cái giống người làm, dựa hơi chủ, kiểu CM30, cứ thấy mình là bắt nạt, bắt lao động quang vinh tường như để khẳng định giai cấp ô sin của họ. Vào nhà thì thấy thằng Nam Esso, ngồi ăn bánh, mình kêu khoẻ không mày thì hắn đếch chào mình. Thằng này học chung lớp nhưng gặp mình nó cứ như quan nhớn nhìn Chí Phèo. Con nhà giàu có khác.
Lúc đó, mình mới thấm vai vế bần cố nông của mình là chẳng có thằng nào muốn làm bạn ngoại trừ gốc bần cố nông như mình. Bà cây xăng Esso, lấy cái đinh xăm xăm bao gạo để gạo lòi ra mấy hột gạo rồi kêu gạo không đẹp. Đem về. Đổi cho bao khác khiến mình, đang còn thở hồng hộc, bê bao gạo 50 ký, điên tiết lên, bỏ về. Bê bao gạo 50 ký ra ngoài cổng trong khi con chó sũa tường như mình ăn cắp gạo nhà chủ nó. Tình ngay lý gian nhưng không biết cách nào giải thích cho con chó địa chủ, cường hào ác bá này đang gầm gừ, sũa như điên vì không biết sũa làm sao cho nó câm mõm, lại sợ nó táp cho một mảnh.
Ra chợ, mình lại bê bao gạo vào kho, rồi nói bà cụ là không đến nhà mụ Esso nữa, kêu nhà giàu phách lối. Chiều đó, mình đi đánh bi da về, chạy ngang đường Hai Bà Trưng, thì thấy xe ông cụ đậu trước nhà cây xăng Esso, nhìn vào thì thấy bà cụ, dạo ấy đang có bầu cô Nhỏ, đang bê bao gạo với ông cụ cũng từ ngoài đường vào, miệng thì phân trần, xin lỗi cho thằng con mất dạy. Hình ảnh đó, mẹ mình có bầu, thay mình khệ nệ bưng bao gạo vì mình căm thù giai cấp giàu có, thêm mụ ô sin, không chịu mở cổng cho xe vào khiến mình điên tiết bị người giàu làm khó dễ đi theo mình cả đời.
Sau này có con mới hiểu cha mẹ phải ngậm đắng, nuốt cay khi bị khách hàng, chủ chửi bới để có tiền nuôi con. Mình điên lên, như trời ị trúng đầu, bổng giác ngộ cách mạng và từ đó không đi đánh bi da nữa, bắt đầu học ngày chưa đủ tranh thủ học đêm để thực hiện giấc mộng đi tây.
Trước khi đi Tây, mình rút tiền để dành ở ngân hàng mà bà cụ cho mỗi lần đi vác gạo giao cho người ta thì được tổng cộng 40,000 đồng, hai tháng lương ông cụ, đưa cho bà cụ mua vé máy bay đi Tây. Kinh, thay vì đi đánh bi da mình để dành tiền lên đến 40,000 trong vòng 2 năm. Không biết vác bao nhiêu bao gạo cho nhà giàu, được cái là mình khôn ra, sau vụ bà Esso, mình đâm ra hiền hoà, làm người khuân vác gạo ưu tú, thấm nhuần đạo đức bần cố nông. Nhờ đó mà sau này mình không tiêu bậy bạ, có tiền là để dành. Như ông ngoại mình khi xưa hay nói nhịn thuốc mua trâu nhịn trầu mua ruộng khi đang phì phà điếu cẩm lệ. Chán Mớ Đời
Nhật chúng làm khó nhưng mình đành cắn răng đi xin chiếu khán cho mẹ vì có thể mẹ sẽ không có cơ hội đi Nhật sau này. Năm nay 86 tuổi, mà còn đi Hoa Kỳ được là khá. Về Đàlạt chuyến này, không biết có trở lại Hoa Kỳ hay không, dù có giấy tờ thường trú nhân hay ớn bị overdose xem phim bộ. Phải ký giấy đủ trò, bảo trợ bà cụ để nộp cho toà lãnh sự Nhật.
Mẹ già được đi hạng thương gia, rộng rãi, có giường nằm bay đêm
Kỳ này về, mình mua vé hạng nhất cho mẹ, để có ghế nằm suốt chuyến bay, cho tiếp viên nhật hầu cho vui. Lần trước, mình về Việt Nam, dẫn mẹ đi kampuchia chơi, cho ở khách sạn 5 sao, phòng ốc presidentail suite, có phòng ăn cho gia đình, phục viên lên tận phòng lo cơm cháo, phòng tắm còn to hơn nhà của mẹ ở Đàlạt, có người hầu nên mẹ có vẻ thích lắm. Cứ u chầu u chầu, tốn bao nhiêu ri con, ở chỗ vừa vừa, còn cho mạ xài vì xót tiền. Đồng chí gái kêu mạ đừng có lo, ở cho sướng, kêu người đấm bóp cho mạ trong phòng. Được cái là đồng chí vợ và mẹ mình đều thích đấm bóp nên ngày nào cũng đi kêu người ta lên phòng đấm bóp.
Nhớ có lần mẹ sang Hoa Kỳ một mình, đi chơi hè với gia đình mình nên mời một người bạn của mẹ sang đây thời di tản. Bà bạn của mẹ cứ cảm ơn hoài mỗi lần vợ chồng đến thăm. Bác kể là lần đi chơi với gia đình mình quá vui. Lần đầu tiên trong đời được ở khách sạn sang rồi ăn ngon thả dàn lại được đồng chí gái cho tiền đánh bài ở Las Vegas. Mới biết có nhiều người sang đây, con cháu không có thời gian dẫn đi du lịch, cứ lui hụi trong nhà.
Hôm sau, đi với bà cụ lên xe lửa. Hai mẹ con trả tiền xe lửa còn rẻ hơn tiền đậu xe 1 tiếng đồng hồ. Chán Mớ Đời
Đến nơi thì kêu Uber, chở hai mẹ con lại toà lãnh sự. Hôm qua mình đi bộ vì có mấy cây số. Kỳ này thì chúng kêu Ok. Nếu chúng cần gì thì sẽ gọi mình hay email còn không thì thứ 6 ghé lại lấy sổ thông hành và đóng $27 tiền tươi. Chúng lại bồi thêm câu “Mẹ mày không cần đi, chỉ cần ký tờ giấy, uỷ quyền mày lấy dùm sổ thông hành” khiến mình điên luôn. Chán Mớ Đời
Còn 3 tiếng mới có chuyến xe lửa về lại Quận Cam, dẫn bà cụ đi viếng viện bảo tàng MOCA, nhà hát lớn do kiến trúc sư Frank Gerry thiết kế, bên cạnh là nhà hát mà khi xưa hay tổ chức giải Oscar, bảo tàng The Broad, mình chỉ một toà nhà mà khi xưa có thiết kế khi làm cho công ty kiến trúc I.M. Pei, chụp hình cho mẹ đủ trò.
Sau khi được chiếu khán thì đi vòng vòng tham quan Los Angeles.
Mẹ già đi xe lửa để xin chiếu khán
Mình khám phá ra là bà cụ nay 86 tuổi mà vẫn thích làm đỏm. Khi xưa, sinh năm một nên cả đời không son phấn. Năm khi 10 hoạ, đi ăn cưới ai mới đi uốn tóc ở tiệm Ba Lê ở đường Phan Đình Phùng, góc Minh Mạng. Hàng ngày quanh năm suốt tháng ra chợ Đàlạt, buôn bán, không có thì giờ trang điểm, nay về già lại bị nhiễm tư duy đế quốc tư bản, mất lập trường cách mạng, hết muốn làm người mẹ anh hùng, bà nội ưu tú, bà ngoại nhân dân. Chán Mớ Đời 
Vui là khi chụp hình, mẹ kêu đợi để mẹ làm đỏm, đeo kính mát, đủ trò. Vào trong nhà cũng đeo kính mát,… Được cái là mình được đồng chí vợ cải tạo thành người chồng nhân dân từ mấy chục năm nay nên tương đối không ngạc nhiên khi làm người con nhân dân. Bà cụ ngồi chơi nhìn trời nhìn đất, kêu xứ người ta sao thanh bình quá, không ồn ào, không nghe tiếng bóp còi, lại nghe chim hót trên cây ở ngay khu phố L.A.
Hôm sau, đưa bà cụ đi viếng vùng Lake Elsinore, nơi có hoa Poppy. Cuối tuần vừa rồi, mình đi học nên đồng chí gái đi với mấy người bạn. Nghe nói có trên 100,000 người đến xem hoa dại khiến thành phố phải đóng của và mở lại 24 tiếng sau đó. Chưa tới 9:00 sáng mà xe đầy. Khám phá ra sau cái đồi là miếng đất 17.5 mẫu mình mới mua. Chán Mớ Đời. Cứ nói đồng chí gái với mấy bà bạn lên khu đất mình xem khoẻ con gà kê, không phải đợi chờ, tha hồ mà chụp hình.
Hôm nay, hai mẹ con lại lên đường, lấy xe lửa lên toà lãnh sự. Gặp mình, bà nhật kêu ok. Đưa 27 đô tiền tươi lấy sổ thông hành với cái chiếu khán. Bà cụ vui như trẻ thơ.
Kêu bà công ty du lịch lấy vé máy bay. Cuối tuần này phải lên chương trình đưa mẹ đi xem hoa Anh Đào xứ Phù tang.
Xong om

Bạo hành phối ngẩu

Dạo về thăm Việt Nam, có người em rễ kể gặp lại người bà con, khá giả hơn xưa nên hỏi bí quyết làm giàu. Người bà con kêu là bỏ được thằng chồng nghiện rượu. Cô ta kể là ông chồng, tối ngày say sưa, tiền lương gì để bay hết. Một đêm cô ta biến đau thương thành hành động cách mạng, thấy ông chồng nôn ói đầy nhà, kéo ra đường, thay ổ khoá, không cho vào nhà nữa. Từ đó chí thú làm ăn, nuôi con. Xong om.
Nghe câu chuyện khiến mình nhớ đến bà Francine Hughes ở Hoa Kỳ vào những thập niên 70, lúc ấy mình còn sinh viên bên Tây, có nghe báo chí nói đến, sau này sang Hoa Kỳ mới lò mò tìm hiểu thêm về bạo hành gia đình mà mình từng là nạn nhân thời còn ở Việt Nam. Bị bố khi thua bài đánh tơi bời, rồi mình quay lại khệnh mấy đứa em nhớ đời.
Có cuốn sách “Burning Bed” kể về cuộc đời của bà Francine Hughes, sau này truyền hình có làm phim chiếu khắp thế giới, do tài tử Farrah Fawcett đóng, kể về các cuộc bạo hành bởi người chồng nghiện rượu, rồi bao nhiêu buồn phiền đều trút lên đầu người vợ và con cái ở nhà. Mình đi xứ nào, cũng thấy truyền hình bản xứ chiếu các phim bộ của truyền hình mỹ, xưa thì có Bay Watch, Dallas,…nay thì mình không xem nên không để ý lắm.
Bà này kể khi xưa, ở nhà cũng bị ông bố nghiện rượu, khệnh đều đều nhất là bà mẹ lãnh đòn suốt đêm thâu nên cuối cùng thoát ly, dù chưa học hết trung học, để lấy chồng hầu thoát cảnh bị ông bố say rượu khệnh khơi khơi. Tránh võ dưa lại gặp võ dừa, ông chồng cũng gia nhập đảng lưu linh nghiện rượu, khệnh cho rồi chịu không nổi sau 13 năm nên một đêm, bị chồng khệnh và hiếp dâm thì có tiếng nói bên tai, kêu bà ta, tẩm xăng đốt nhà khi ông chồng ngủ rồi đến cảnh sát tự thú.

Về hưu khi nào? *

Mỗi lần họp mặt với bạn hay người quen, mình đều nghe họ than đi làm chán quá, muốn về hưu cho xong. Có người rên, phải đợi đến 65, 67 tuổi, người thì nói đợi đến khi con thành tài rồi về hưu. Người thì mong ước xây viện dưỡng lão, người muốn nối gót Vũ Thành An, người muốn xây nhà tình nghĩa,...ôi thôi đủ loại giấc mơ khi về hưu. Có ai nói "chúng ta sẽ chết nếu không còn uớc mơ". Mấy người bạn đợi đến ngày về hưu để thực hiện giấc mơ của họ. Tại sao phải đợi đến 65, 67 tuổi mới thực hiện giấc mơ của mình? Biết đâu khi về hưu, lại không còn sức khoẻ để thực hiện giấc mơ. Mình có hai tên bạn thân nhất thời Đà Lạt, không hẹn, rũ nhau đi Tây phương cực lạc trong cùng một năm, bao nhiêu mộng ước đành xếp lại.
Mình nhớ dạo mới sang Mỹ, đi làm thì đam mê lắm, làm việc ngày đêm, ngay cả cuối tuần, lúc nào cũng moi óc để tìm những ý tưởng lạ để vẽ những đồ án lớn của Thế Vận Hội Barcelona, Tokyo International Forum,.... Mỗi lần cấp trên cần mình ở lại khuya để vẽ, hay giúp nhóm khác, mình đều vui vẽ nhận lời dù không được trả tiền phụ trội. Trong thâm tâm, mình nghĩ chịu khó, trung thành với hãng thì một ngày nào đó mình sẽ leo lên chức cao. Một hôm nói chuyện với một tên đã làm việc cho hãng trên 28 năm từ ngày hãng mới thành lập . Nghe hắn nói những dự tính khi về hưu thì mấy tuần sau, hắn bị hãng sa thãi vì không muốn trả tiền quỹ hưu cho hắn, khiến mình bắt đầu giác ngộ; thực chất của chủ nghĩa Tư Bản nhưng dạo ấy mình còn trẻ nên nghĩ chỉ xẩy ra cho người già.
Hai ngày trước khi mình đi nghỉ hè ở Guatemala, sau hai năm làm quần quật cho công ty thì tên xếp gọi mình vào văn phòng, bảo phải hủy bỏ chuyến đi vì trong nhóm có một tên khác, thâm niên hơn, đi hè cùng tuần lễ đó. Mình nói vé máy bay đã mua sẵn thì ai hồi tiền, hắn không trả lời. Hai tuần sau khi đi nghỉ hè về mình bị tên xếp đuổi.

Mua Nhà để làm gì? *

Hôm trước có thằng cháu vợ ở Los Angeles, nhắn tin mời mình đi ăn. Mẹ hắn gọi mình, nhờ hướng dẫn hắn, tìm mua một căn nhà. Mình hỏi hắn tại sao muốn mua nhà thì hắn than đóng thuế quá nhiều. Hắn muốn mua một condo trong một Building ở trung tâm Los Angeles thì mình khuyên không nên mua condo. Mình khuyên hắn dùng tên công ty của hắn, mướn condo mà hắn thích để ở và trừ thuế cho công ty còn mua thì phải trả tiền nhiều hơn nhưng khi giá nhà xuống thì khó bán vì ngân hàng không thích cho vay condo nên khi mượn tiền tốn tiền nhiều hơn mua nhà. Mình nói hắn mướn condo để ở đến khi có con thì dọn ra ngoại ô, mua nhà để nuôi con ăn học.
Ngoài ra hắn có thể mua nhà cho thuê để trừ bớt lợi tức hàng năm để giảm bớt số tiền đóng thuế. Hắn không hiểu tại sao phải mua nhà cho thuê nên mình kể cho hắn giai thoại về Ray Kroc, người sáng lập ra công ty Mc Donald. Có lần, ông này được Harvard Business School, mời nói chuyện cho sinh viên. Ông ta hỏi sinh viên; nguồn lợi tức chính của công ty MacDonalds là gì? Mọi người đều trả lời là bán hamburger.
Ông ta cho biết: nguồn lợi tức chính của McDonald là đầu tư vào địa ốc. Công ty mua đất, xây các tiệm bán hamburger, rồi cho các người franchisee mướn. Khi cho mướn thì họ có thể khấu hao giá trị tài sản (depreciation) và những tiền nợ vay ngân hàng,... để trừ thuế. Công ty cho thuê tiệm ăn với giá nào cũng được, trên giá thị trường. Nếu hỏi mấy người chủ các tiệm McDonald thì đa số đều rên, tiền thuê tiệm ăn quá nặng. Mình có quen vài người có tiệm ăn Carl Jr., McDonald,... Họ mua đất, xây nhà cho mấy hãng Fast Food này rồi cho hãng mướn. Hãng xoay qua cho franchisee mướn lại lấy lời.

Lợi tức khi hưu trí

(Mới xem lại thì excell vô đây thì chạy lòng vòng hết. Chán Mớ Đời )
Có nhiều người hỏi mình tiền hưu trí thì mình hay nói là tuỳ theo cách thức mình đầu tư nhưng thiên hạ lại nhìn mình như bò đội nón. Lại có người hỏi về già, phải đầu tư ra sao để có tiền xài lâu dài. Mình kể đủ trò về mấy cái này nhưng có lẻ bà con quên tuốt luốt hết, cũng có thể loại thức ăn này khó nuốt. Khi xưa mình cũng bị tương tự nhưng phải đi học, đọc sách báo thêm thì từ từ mới vỡ cái đầu ra.
Lý do mình viết là để mấy bác tránh bị lừa đảo. Nhớ người giàu có, nổi tiếng ở Hoa Kỳ còn bị tên Madoff lừa tiền đầu tư cả bạc tỷ. Con trai ông ta tự tử nhưng có nhiều tin tức cho biết là nhóm bán ma tuý, gửi tiền cho ông ta để rữa tiền nên giết con ông ta. Mình thấy nhiều người bạn bị lừa nên viết cho ai gặp những trường hợp mình kể thì nên cẩn thận, tìm hiểu kỹ lưỡng. Chịu khó xem chương trình “American Greed”, luật sư,….lừa đảo kinh hồn. Mình biết một ông mỹ, bị một tên luật sư ở San Diego lừa nữa triệu.
Em kể lại đây với vài bài toán để xem cái nào lợi.
Thí dụ: dùng $100,000 khởi đầu cho 10 năm, bằng cách mua nhà cũ, sửa chửa rồi bán mà người Mỹ gọi là “Flipping”. Sau 10 năm thì không mua nhà nữa vì đã có một số vốn, đầu tư vào những chỗ nào có lời trong 10 năm nữa rồi về hưu. Xem như kế hoạch 20 năm tình cũ.
Nhiều khi CPA cũng sai vì ít khi họ làm tính cũng như ít muốn bỏ thì giờ giúp mình có tiền nhiều hơn vì đến mùa thuế là họ bận té đít. Do đó chúng ta phải tự học hỏi, tìm hiểu lấy vì không ai giữ tiền của mình bằng mình.

Chuyện tình ca sĩ viện dưỡng lão

Hôm qua, hai vợ chồng ghé nhà cặp vợ chồng về hưu, cô vợ làm ca sĩ nghiệp dư cho viện dưỡng lão dùng cơm. Ngồi nói chuyện với anh bạn, bác sĩ mới về hưu để dùng thì giờ luyện ca để đi hát mỗi thứ 6 ở các viện dưỡng lão.
Mình có vài người bạn bác sĩ, có hai người về hưu. Người thì đi theo phái đoàn y tế thiện nguyện ở Guatemala và một anh chàng cứ lo đi hát cho người già neo đơn lử viện dưỡng lão. Chán Mớ Đời
Anh ta cho biết là mấy người sống thực vật thì bảo hiểm chỉ trả tối đa là 1 triệu đô, sau đó là nhà thương bắt con cháu, người thừa kế để trả tiền, rút hết tiền bạc nếu có của cả gia đình. Đây là một chi tiết mới mà mình không biết, do đó ai mà chưa làm giấy tờ uỷ quyền rút ống thì cố làm sớm sớm. Chúa gọi mà ông thánh Phao Lồ, chưa cấp hộ khẩu thì phải lơ lững 9 tầng mây trong khi nhà thương bắt gia đình ký giấy đủ trò để trả nợ sau này.
Ai cũng nói là chỉ muốn chết cho mau nhưng cuộc đời không phải muốn là được. Chưa có chiếu khán xuất ngoại khỏi cuộc đời này thì phải nằm đợi ở nhà thương hay nhà tình nghĩa, cũng nhiêu khê lắm.
Nói về thuốc giảm đau, anh bác sĩ nói dạo này có luật cấm các viện bào chế dược phẩm, tặng các chuyến đi nghỉ hè cho y sĩ,…một cách hối lộ bác sĩ để họ kê toa của công ty dược phẩm mà mình có kể trước đây. Anh ta cho biết là thấy hiện tượng các công ty này về Việt Nam vì thấy bác sĩ ở Việt Nam kê toa đắc tiền cho bệnh nhân mà bệnh nhân thì tin y sĩ. Tội đã nghèo lại gặp cái eo, bác sĩ cần đưa vợ đi chơi xa miễn phí. Anh ta làm bán thời gian cho Kaiser Permanente, tuần một hai ngày chi đó, cho biết là nhà thương này vẫn sử dụng thuốc cũ vì họ thấy vẫn tốt. Đi mua thuốc chỉ cần xin bác sĩ kê toa loại thuốc (generic) rẻ vì có hiệu nghiệm như nhau. Như mình đã kể là Trung Quốc họ làm thuốc Fentanil rồi bán rẻ cho Mễ Tây Cơ để đem qua bán ở Hoa Kỳ.