Năng lượng Xanh = Harikiri


Mình hay xem mấy chương trình như TED, có những ý tưởng khá hay về kỹ thuật, y tế xã hội hiện đại nhất là chú tâm về tương lai. Hôm nay, tình cờ thấy có chương trình bên Anh quốc Alliance for responsible citizenship nên tò mò xem thì thất kinh. Đây là họ mời các diễn giả đa số là thiên hữu. Cho nên bác nào dị ứng về đảng cộng hòa thì không nên theo dõi vì em tóm tắc lại những ý tưởng cực kỳ phản động của bọn xét lại.

Đây là chân móng của cột gió giá trung bình là 1 triệu đô la mà chả cho bao nhiêu năng lượng. Chạy về Palm Springs thấy mấy cột gió nhưng ít cột quay. Điện càng ngày càng gia tăng dù gió không phải mua.

Mình thấy có một ông giáo sư có làm việc cho PBS, đoán là thiên tả diễn thuyết về nền giáo dục Hoa Kỳ rất đúng vì đào tạo những người như ông Trump, Elon Musk, JD Vance,… như phân chia giai cấp. Có dịp mình kể lại vụ này. 


Trong buổi hội thảo có nhiều người giải thích khá hay về sự thật ngày nay tại Âu châu. Bác nào buồn đời thì theo đường dẫn để nghe họ nói chuyện. Xem họ phân tích mình mới hiểu tại sao Âu châu ngày nay nghèo hơn trước. Khi mình mới sang Hoa Kỳ thì GDP của âu châu ngang ngửa với Hoa Kỳ, nay chỉ còn 45%. Nay còn đòi đánh cho Puchin chết luôn. Mới xem thống kê của Nả Uy và Thuỵ Điển chỉ có 110 xe tăng mà đòi đánh đấm. Puchin cười. 

Đây là chương trình năng lượng mặt trời lớn nhất Cali giá trên 2 tỷ đô la và sẽ đóng cửa vào cuối năm nay vì tiền bảo trì nhiều hơn là tiền bán điện. Chán Mớ Đời 


Âu châu điển hình là người Pháp vẫn sống trong quá khứ, cứ nghĩ mình là cái rốn của thiên hạ nhưng không biết là vật đổi sao dời. Họ cứ đặt ra các chỉ tiêu và nghĩ thiên hạ sẽ bắt chước họ như khi xưa với những tư tưởng hiện sinh này nọ. Những người có công khai phá các giống dân khác man rợ trên thế giới. 


Kể từ năm 1990, Vương quốc Anh đã thành công cắt giảm hơn 50% lượng khí thải carbon. Về vấn đề này, xứ sương mù này dẫn đầu G20. Nhưng trong hành trình tìm kiếm năng lượng tái tạo, Anh quốc đã đánh mất một điều mà không ai dự tính. Xứ này đã không chú ý đến những sự đánh đổi liên quan đến chính sách năng lượng xanh. Anh quốc có thể hãnh diện vì đang dẫn đầu G20 về việc cắt giảm khí thải, nhưng cũng đang dẫn đầu trong việc hy sinh nền an ninh năng lượng của mình. 


Anh quốc đang dẫn đầu trong việc phá hủy cảnh quan nông thôn cổ xưa của mình với những thiết bị năng lượng xăng. Anh quốc đang dẫn đầu trong việc phá hủy cơ sở công nghiệp của mình. Và đang dẫn đầu trong việc làm cho người dân của mình trở nên nghèo đói. Đây không phải là quan điểm chính trị của đảng phái. Mục tiêu phát thải ròng bằng Net 0 thực sự đang bị đẩy đến giới hạn cực độ bởi một chính phủ Lao động theo chủ nghĩa tư tưởng năng lượng xanh. Họ tin hoàn toàn vào sự việc sử dụng năng lượng xanh. Không có một chiến lược dự bị nào để lỡ hệ thống năng lượng xanh không hoạt động như trường hợp Tây Ban Nha tuần vừa rồi.


Mình lấy thí dụ trong vườn mình, có dự tính đào giếng lấy nước tưới cây. Vấn đề là đào giếng xong thì phải cần điện để bơm nước lên rồi phải lọc nước vì nước dưới đất có chất muối nhiều. Bơm nước tốn điện cũng giá phân nữa tiền nước hiện nay. Có thể gắn năng lượng mặt trời lại tốn thêm cả 100 hay 200 ngàn nữa. Lúc đầu mình không tính giữ cái vườn nhưng nay thằng con đồng ý nên có thể trong tương lai, nếu kỹ thuật năng lượng mặt trời tốt hơn, mình sẽ đào giếng để bơm nước lên. Nhưng vẫn giữ đường ống nước của thành phố để lỡ không có nước hay nắng để bơm điện.

Thánh nữ môi trường xanh, phạm một lỗi là chỉ trích DO Thái về Gaza nên nay không còn nghe tiếng nữa.

Trên thực tế, đây là một vấn đề toàn cầu. Không chỉ riêng về Anh quốc mà là vấn đề của Châu Âu, của Canada thậm chí của Úc Đại Lợi mà mình có dịp ghé tháng 1 vừa qua. Những quốc gia này đã bị nhiễm sự cuồng tín về ý thức hệ năng lượng xanh, khiến phải hy sinh sự thịnh vượng kinh tế và sinh kế của người dân, tất cả chỉ vì mục đích tạo ra một số thay đổi nhỏ về mức độ carbon dioxide trong khí quyển. Chủ nghĩa tư bản giai đoạn cuối dễ sa vào những niềm tin xa xỉ do các trí thức văn phòng tư duy đột phá. Đi chơi thấy các cột gió khắp nơi ở Úc và Tân Tây Lan làm xấu đi phong cảnh của hai xứ này tương tự khi xưa thấy các cột ống khói từ các nhà máy sản xuất.


Chúng ta coi sự thịnh vượng, thị trường tự do của Âu châu, xem nền dân chủ tự do đưa đến sự thịnh vượng là điều hiển nhiên. Và Âu Châu sa vào những mốt thời trang mà họ không đủ khả năng chi trả. Những quốc gia này, đang ở giai đoạn cuối của chủ nghĩa tư bản, đã mắc phải một trường hợp nghiêm trọng của hội chứng rối loạn khí hậu. Hầu hết các quốc gia châu Âu đều cam kết đạt mức phát thải ròng bằng NET 0 vào năm 2050, tương tự như Úc và Canada. Mình về Pháp bị đám bạn Tây đầm quen khi xưa chửi kêu Hoa Kỳ rút ra khỏi hiệp ước Paris. Bạn bè kêu đạp xe đạp, đi xe lửa, thải khí thải ít hơn thay vì đi xe hơi. Nghe kể ai đi xe hơi mà hơi to một chút là bị xì bánh xe, rẹt sơn. Có thể nói là cuồng tín. Mình xem đó là một niềm tin tôn giáo mới. Người Âu châu ít đi nhà thờ ngược lại họ ca ngợi nói rất nhiều đến cô bé 16 tuổi Greta, lên tiếng báo động về bảo vệ môi trường. Các mục tiêu của các nước Bắc Âu thì sớm hơn một chút.


Nhưng chính sách biến đổi khí hậu là một vấn đề hành động tập thể. Xin nhắc lại là cần sự thi hành của tất cả các nước trên thế giới để giúp một thế giới ít bị ô nhiễm hơn. Đây là cội nguồn của tất cả các vấn đề hành động tập thể. Nếu chỉ một số quốc gia hy sinh, giảm khí thải và những quốc gia khác thì không, thì tất cả những gì họ làm là tự xóa sổ sự thịnh vượng của chính mình. Một sự harakiri, tự mỗ bụng của chính họ. Cũng nói lên sự đạo đức giả của họ. Họ là người tiên phong của cuộc cách mạng kỹ nghệ, đã làm ô nhiễm sông ngòi, không khí, môi trường của đất nước. Từ đó họ đột phá tư duy, đem nhà máy sang các nước nghèo hơn, để giúp các nước này phát triển, sản xuất cho họ tiêu dùng.


Vì cảm giác tội lỗi không đúng chỗ, Âu Châu muốn làm gương nên đã để các quốc gia châu Á đặt ra chỉ tiêu đạt chỉ tiêu Net 0 trễ hơn nhiều. Trung Cộng chính thức cam kết đến năm 2060, Ả Rập Xê Út đến năm 2060, nghĩa là sau Âu châu và Hoa Kỳ của chính phủ Biden 35 năm còn Ấn Độ đến năm 2070, 45 năm sau. Và nếu thời hạn đạt mức phát thải ròng bằng 0 của Trung Cộng là 35 hoặc 45 năm nữa, thì Trung Cộng hay Ấn Độ có thể tạm thời bỏ qua các nổ lực của âu châu không chú tâm thực thi. Và đó là những gì hiện đang xảy ra. Hàng năm, lượng tiêu thụ than của Trung Quốc dự kiến ​​sẽ giảm nhưng thực tế hàng năm, lượng tiêu thụ lại gia tăng rất nhiều.


Trung Quốc có 1161 nhà máy điện chạy bằng than. Vào năm 2023, họ đã xây dựng hai nhà máy mỗi tuần hay 104 mỗi năm cho đến năm 2060. Ấn Độ chỉ có 285 nhà máy, nhưng giờ đây họ cũng đã bị mê hoặc bởi than vì rẻ. Hiện tại, họ đang mở hai nhà máy mỗi tháng và kế hoạch xây dựng của họ đang được đẩy nhanh. Trung Quốc và Ấn Độ cam kết đạt mức phát thải ròng bằng 0 nhưng 45 năm sau Âu châu tự bớt thải khí độc nhưng anh ba tàu và anh cà ri nị cứ gia tăng mỗi năm thêm nhà máy thải khí độc. Khí độc trên nguyên tắc thải ra tại xứ họ nhưng gió sẽ thổi chúng qua các nước khác. Thế là ngọng.


Hoa Kỳ đã chơi trò chơi thông minh nhất. Chính Hoa Kỳ, thông qua cựu phó tổng thống Al Gore, đã phát động nỗi lo về khí hậu trên toàn thế giới. Với bài diễn văn sự thật khó chịu. Năm 2009, Al Gore đã báo động rằng Bắc Cực sẽ không còn băng tuyết vào mùa hè năm 2014. Nay chúng ta đã ở năm 2025, 11 năm sau ngày ông Al Gore báo động, được giải hòa bình Nobel. Ông ta vẫn tiếp tục đi máy bay riêng khắp nơi trên thế giới, kêu gọi thiên hạ ngừng thải khí thải. Nhưng lại bỏ túi tiền của mấy anh ba tàu.


Nhưng Hoa Kỳ chưa bao giờ ngừng khoan các giếng dầu, ông Trump tuyên bố Drill Baby để bán dầu khí cho Âu châu. Tại sao Hoa Kỳ phá nổ đường dẫn dầu khí Nord Stream của Nga bán cho Âu châu. Và bây giờ, đúng vào thời điểm mà nhiều nước phương Tây đã nuốt trọn ý tưởng về mục tiêu phát thải ròng bằng số không. Alberta của Gia-nã-đại muốn rời khỏi vùng kiểm soát của chính phủ Ottawa. Vùng này có đau hảo rất nhiều mà Ottawa không muốn khái thác.


Nhưng cũng giống như chủ nghĩa thức tĩnh, Wokery và DEI, nước Mỹ đã tung ra một loạt các niềm tin xa xỉ trên thế giới. Hãy xem những niềm tin đó được lan truyền như thế nào, chỉ để rồi vứt bỏ chúng ngay trên chính đất nước của họ ngay trước khi chúng đạt đến điểm hủy diệt chết người. Không giống như châu Âu nói riêng, Hoa Kỳ vẫn có DNA để cưỡng lại những ý tưởng có hại cho sự giàu có của chúng ta. Nếu hiểu được nền tảng của việc tạo ra của cải và bạn không coi chúng là điều hiển nhiên. Ngày nay, Âu châu có hệ thống miễn dịch yếu hơn nhiều. Chính phủ Trump đang cố gắng trừ khử chủ nghĩa thức tĩnh và DEI.


Vì vậy, Âu châu đang tiến dần trong chế độ tự hủy diệt, tự sát hoàn toàn về an ninh năng lượng. Vậy châu Âu đang lên kế hoạch đạt mức phát thải ròng bằng không như thế nào? Âu châu cần có một chiến lược song song. Một mặt, đóng cửa sớm một số nguồn năng lượng đáng tin cậy nhất của mình, như than và hạt nhân, và ngừng hoạt động thăm dò dầu khí ngoài khơi. Tuần vừa qua, bên Tây Ban Nha được xem là nước có năng lượng xanh nhiều nhất bị cúp điện, dân chúng ra đường chơi vì không có điện.


Mặt khác, đang đánh thuế khí thải carbon, đẩy chi phí năng lượng và điện của người dân lên cao trên mọi phương diện, và gây thêm gánh nặng cho ngành công nghiệp và người tiêu dùng. Thí dụ Cali là tiểu bang có giá xăng cao nhất nước Mỹ, gấp 2 so với tiểu bang Texas. Có một số tin xấu cho những người cuồng tín về mức phát thải ròng bằng không. Châu Âu có thể hoặc không thể đạt được mục tiêu phát thải ròng bằng số không của Anh quốc, nhưng một điều chắc chắn sẽ làm là xóa sổ những gì còn lại của cơ sở công nghiệp. Chi phí điện cho người dùng công nghiệp ở Anh quốc cao gấp năm lần Hoa Kỳ, gấp bảy lần Trung Quốc. Đức cũng không kém xa. Nhất là từ khi cuộc chiến Ukraine xẩy ra, phải mua khí đốt đắt hơn vì phải cấm vận khí đốt của Nga. Đây là những hành động tự sát kinh tế quốc gia. Nếu để ý Âu châu vẫn mua dầu khí của Nga trong khi mạnh mồm kêu đánh cho puchin cút Puchin nhào.


Bây giờ nói sơ qua về hai kẻ cuồng tín nổi bật nhất, Anh và Đức. Đức từng chủ yếu dựa vào hỗn hợp nhiên liệu hóa thạch và hạt nhân, nhưng bà thủ tướng Angela Merkel đã quyết định loại bỏ ngành công nghiệp hạt nhân, và điều đó khiến họ ngày càng phụ thuộc vào khí đốt của Nga và gió Đức. Chúng ta đều biết chuyện gì đã xảy ra với khí đốt của Nga, vì vậy bây giờ Đức dựa vào hỗn hợp khí đốt nhập cảng từ Hoa Kỳ và Qatar và gió Đức.


Nhưng có một vấn đề với gió Đức. Nó không thổi mọi lúc. Tất nhiên, vấn đề về gió không chỉ xảy ra ở Đức, nhưng Đức có từ hay nhất để mô tả nó, Dunkelflaute. Trong những khoảng thời gian gió không thổi, có thể kéo dài tới hai tuần, hệ thống phải dựa vào các nguồn năng lượng khác, chẳng hạn như khí đốt, để duy trì hoạt động. Do đó mình Chán Mớ Đời khi nghe bạn bè bên Âu châu chửi mình. Những người chỉ đi làm công cho thiên hạ thường có suy nghĩ rất xa thực tế, rất lý tưởng, không nghĩ đến các khía cạnh chính là kinh tế.


Đó là lý do tại sao một số người nghĩ rằng một từ tốt hơn cho năng lượng tái tạo là không đáng tin cậy. Không đáng tin cậy về căn bản là một dạng năng lượng ký sinh. Chi phí biến điện của chúng về mặt lý thuyết có thể thấp hơn, nhưng do tính không liên tục của chúng, chúng chỉ có thể hoạt động ngày nay như một phần của hệ thống năng lượng được cân bằng bởi các nhà cung cấp khác. Người ta rất hy vọng rằng vấn đề này sẽ được giải quyết thông qua việc phát triển kho lưu trữ giá rẻ, nhưng giải pháp đó vẫn chưa xuất hiện. Vấn đề là họ đặt ra mục tiêu là năm 2035. 10 năm nữa, sẽ bắt chước ông Trần Quảng Nam hát 10 năm tình cũ.


Xin nói về về năng lượng mặt trời của Cali. Nếu ai đi Las Vegas, trước khi đến biên giới Cali-Nevada, sẽ thấy mấy trăm mẫu gắn các bảng hứng năng lượng mặt trời, với mấy trụ cao vời vời. Vấn đề là không thâu nhập nhiều năng lượng tốn mấy trăm triệu tiền thuế của người Mỹ tại Cali. Nghe nói đâu cuối năm này là họ dẹp. Tương tự chương trình của công ty Solyndra, cúng 500,000 cho quỹ tranh cử ông Obama, đắc cử ông Obama chỉ thị cho công ty này được vay 550 triệu. Một năm sau công ty này phá sản, tổng giám đốc bỏ túi 100 triệu về hưu. Sản phẩm đắt quá so với Trung Cộng.


Gió từng được coi là giải pháp tốt nhất, giờ đây hy vọng lớn nhất là pin. Nhưng những loại pin có tuổi thọ dài nhất trên thế giới hiện nay chỉ có khả năng lưu trữ trong sáu đến tám giờ. Dunkelflaute có thể kéo dài tới hai tuần.


Vì vậy, chúng ta cần một bước tiến lớn về công nghệ nếu pin truyền thống là giải pháp. Trong khi đó, chi phí điện của Đức đã tăng lên mức cao nhất thế giới, chỉ sau Anh. Đây là một thảm họa đối với Đức, vì thế mạnh lịch sử của nước này nằm ở các ngành công nghiệp phụ thuộc nhiều vào năng lượng - ô tô, hóa chất, thép, hàng hóa vốn. Các doanh nghiệp Đức biết điều này.


Tính chung, vào năm 2023, 30 công ty hàng đầu tại Đức chỉ đầu tư 15 tỷ euro vào Đức. Họ đã đầu tư 115 tỷ euro vào Hoa Kỳ. Nay ông Trump lên thì Đức quốc sẽ đầu tư thêm vào Hoa Kỳ. Mình nghĩ lúc đầu là vì ông Trump muốn giảm thuế lợi tức xuống 15% so với Trump 1.0 xuống từ 35% xuống 21%. Nhưng khi đi chơi ở Pháp, Ý Đại Lợi và Slovenia tháng 10 năm ngoái thì mình mới bắt đầu hiểu lý do các công ty Âu châu đầu tư vào Hoa Kỳ.


Anh là đối thủ cạnh tranh hàng đầu của Đức trong các cuộc chiến thảm họa. Vào những năm 1990, hạt nhân chiếm hơn một phần tư lượng điện, nhưng hiện tại Anh chỉ còn lại năm nhà máy hạt nhân. Bốn trong số này dự kiến ​​sẽ đóng cửa trong năm năm tới. Có rất nhiều cuộc thảo luận về các lò phản ứng mô hình nhỏ, nhưng việc chờ đợi phê duyệt những lò phản ứng này là vô tận, bị các quan chức trì hoãn.


Trong khi đó, Anh quốc đang cạn kiệt công suất dầu khí trước thời hạn. Theo một số tính toán, Anh có đủ trữ lượng khí đốt ở Bắc Hải để đáp ứng nhu cầu tiêu thụ trong 35 năm. Tuy nhiên, kể từ năm 2019, Anh đã từ chối cấp bất kỳ giấy phép khai thác dầu khí mới nào. Thậm chí còn đánh thuế bất ngờ được thiết kế riêng cho các nhà sản xuất hiện tại.

Nhưng Ed Miliband, bộ trưởng năng lượng của vương quốc Anh, có một kế hoạch khôn ngoan. Ông ấy muốn xây dựng rất nhiều cối xay gió để tạo thêm nhiều Don Quichotte. Ông ấy có kế hoạch xây dựng hơn một tỷ tấm pin mặt trời trên khắp Vương quốc Anh. Và vì vậy, vùng nông thôn Anh, được 2 ông Constable và Turner bất tử hóa, sẽ sớm được cải thiện với diện tích lớn các tấm quang điện.


Trên thực tế, theo Ngân hàng Thế giới, chỉ có một quốc gia có ít ánh nắng mặt trời hơn Anh, đó là Ireland. Khi mình ở Luân Đôn, ít khi thấy mặt trời, mưa mỗi ngày. Anh quốc cũng không có lợi thế so sánh trong việc xây dựng các tấm pin mặt trời, tất cả đều được sản xuất tại Trung Quốc bằng than. Tất nhiên, Anh quốc có lợi thế về gió, vì xung quanh là biển nhưng gió của Anh lại giống với gió Đức. Khi thổi khi ngủ. Ai ở Cali, chạy về vùng Palmspring, sẽ thấy nguyên khu vực thung lũng này có toàn là cột gió, giá 1 triệu đô cho mỗi cối gió. Có cái chạy có cái không.


Cả Đức và Anh đều đang hy vọng và cầu nguyện cho một giải pháp cho vấn đề lưu trữ, nhưng đây là canh bạc chính sách an ninh năng lượng lớn nhất trong lịch sử. Bộ trưởng Ed Miliband chắc chắn là một tay cờ bạc, nhưng ông ấy không đánh bạc bằng tiền của chính mình. Ông ấy đang đánh bạc bằng nền kinh tế Anh và bằng sinh kế của người Anh.


Chúng ta có thể thấy hậu quả rồi. Các lò cao thép, khởi đầu cho cuộc cách mạng kỹ nghệ Anh quốc, tạo dựng một đế quốc thường tự hào mặt trời không bao giờ lặn trên xứ Anh quốc. Các nhà máy thép cuối cùng của Anh sẽ đóng cửa trong năm nay. Anh đã mất một phần ba ngành công nghiệp hóa chất trong bốn năm qua. Jim Ratcliffe, chủ sở hữu của công ty hóa chất độc lập lớn nhất Anh, đã cảnh báo rằng ngành công nghiệp hóa chất của Anh quốc đang phải đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng. Ông đang chuyển công ty của mình, INEOS, sang Mỹ.

Nhưng chính ngành công nghiệp ô tô là nơi châu Âu giành được giải thưởng lớn nhất cho sự tự sát. EU đã đặt ra mục tiêu đóng cửa mọi hoạt động bán ô tô có động cơ đốt trong vào năm 2035. Và anh ba tàu sẽ bò đến bán BYD. Về Paris và đi Ý Đại Lợi, hình như mình không thấy một trạm chạy điện cho xe hơi điện nào cả. Mình đoán là mấy anh ba tàu trả tiền để thiên hạ xuống đường bên aau châu để tẩy chay Tesla để người Tàu bán xe điện của họ.


Nhưng Brexit Britain sẽ không chịu thua kém. Anh quốc có thể không phải là quốc gia dẫn đầu thế giới về sản xuất ô tô, nhưng có thể là quốc gia dẫn đầu thế giới về phá hủy ngành sản xuất ô tô. Anh quốc đã đưa mục tiêu của mình về ô tô chỉ chạy bằng điện lên năm 2030, sớm hơn EU năm năm. Ngành công nghiệp ô tô EU vẫn sử dụng gần 14 triệu lao động. Ngành công nghiệp ô tô Vương quốc Anh, 813.000 lao động. Chúng ta sẽ không còn thấy xe Jaguar, Austin, Rolls royce,… Chán Mớ Đời 


Câu hỏi duy nhất là có bao nhiêu người trong số họ vẫn có việc làm khi Ed Miliband mất chức. Trong bài phát biểu gần đây tại Baku, Zakir Sharma đã trấn an người dân Anh rằng mặc dù ông đặt ra mục tiêu phát thải cực kỳ quyết liệt, mọi người sẽ không phải thay đổi bất cứ điều gì về lối sống của mình. Điều này thật vô lý. Giới tinh hoa cầm quyền của châu Âu đang mắc phải căn bệnh trầm kha của trí thức mà thiên hạ gọi là phủ nhận sự đánh đổi. Không có sự đổi chác đối với họ, chỉ có một con đường đưa đến thành công.


Họ nói như thể các khoản trợ cấp khổng lồ cho các ngành công nghiệp tái tạo hoặc viện trợ khí hậu toàn cầu không có hậu quả về mặt ngân sách. Ở Cali này chạy xe điện được hỗ trợ đủ thứ còn chạy xe bằng xăng là trả chết bỏ. Lý do là họ muốn dân Cali chạy xe điện hết. Họ cố tình làm ngơ trước tình trạng mất việc làm thảm khốc trong các ngành công nghiệp phụ thuộc vào năng lượng và phớt lờ tác động của chi phí năng lượng đối với mức sống của mọi người. Khi ông BIden lên thì họ đóng đường ống dẫn dầu Keystone, sa thải 15,000 công nhân, họ xem là chuyện bình thường, 15,000 mất việc gây nhiều ảnh hưởng về kinh tế, xã hội. Mức phát thải ròng bằng 0 đang khiến mọi người khốn khổ và nạn nhân chính của nó là những người nghèo. 


Người nghèo đâu mua xe điện được vì đắt, chỉ mua xe cũ chạy xăng.

Anh và Đức là những người chịu thiệt của mức phát thải ròng bằng 0. Việc tạo ra nguồn điện sạch dồi dào là một điều tuyệt vời miễn là nó hoạt động và khả thi về mặt thương mại. Nhưng Anh và EU đặc biệt đã kết hợp nó với các chính sách được thiết kế có chủ đích để khiến việc sử dụng năng lượng trở nên đắt đỏ một cách quá đáng. Khiến người nghèo gặp thêm khó khăn kinh tế.


Quá đắt đỏ đến mức khiến các công ty phải đóng cửa hoặc chuyển ra nước ngoài. Họ nghĩ rằng đang nêu gương cho toàn thế giới nhưng các quốc gia khác lại không làm theo Âu châu. Tất cả những gì âu châu đang làm là chuyển giao nguồn cung cấp năng lượng của mình cho Hoa Kỳ, Nga và vùng Vịnh, đồng thời chuyển giao hoạt động sản xuất của mình cho Hoa Kỳ và Trung Quốc. Âu châu đã xuất cảng việc làm của mình sang các quốc gia gây ô nhiễm nhiều hơn và đang tái nhập khí thải bằng cách mua hàng hóa của họ và đang làm tất cả những điều này trên lưng của người nghèo.


Hoa Kỳ và âu châu chuyển các nhà máy của họ sang Trung Cộng và các nước nhỏ để tránh môi trường của họ bị ô nhiễm thêm sau cuộc cách mạng kỹ nghệ. Thậm chí còn đem rác rưỡi của họ qua tàu, kêu là tái sinh. Sau covid thì họ thấy bất lợi nhất là ngày nay, sử dụng AI và người máy để sản xuất nên họ rút về. Mình về quê nội, thấy sông Đáy chậm nguồn qua phủ Quốc Oai, ngày nay bị ô nhiễm kinh hồn, hôi thối vì khí thải các nhà máy đổ về.


Cái dã man là các trí thức Âu châu và Mỹ cho rằng họ làm sạch môi trường của xứ họ, chuyển các nhà máy qua các nước như Trung Cộng, Ấn Độ, Việt Nam,…khiến dân mấy xứ này chết vì môi trường ô nhiễm, vấn đề là cứ khói ở mấy xứ này bay qua lại các nước bên cạnh. Nhớ có năm cháy rừng ở Nam Dương, khói bay sang đến Tân Gia BA, Thái Lan,…


Năng lượng giá rẻ và dồi dào là nền tảng hỗ trợ cho sự thịnh vượng của Âu châu và Tây Phương. Ngành công nghiệp biết điều này, Hoa Kỳ biết điều này, các quốc gia ở vùng Vịnh biết điều này và Trung Quốc biết điều này. Câu hỏi dành cho châu Âu, Úc và Canada rất đơn giản. Liệu họ có chọn truyền lại nền tảng thịnh vượng cho thế hệ con cháu không? Nếu không, họ sẽ chỉ đơn giản là tiếp tục đi theo con đường giải trừ quân bị kinh tế đơn phương. Trung Cộng sẽ vui vẻ đóng nhận tin này. Do đó Hoa Kỳ bắt đầu thay đổi chính sách năng lượng của nền công nghiệp của họ.


Giáo sư Thomas Sowell cho rằng các kỹ sư mà sai thì cầu cống, đường xá của họ thiết kế sẽ xụp đỗ, kiến trúc sư mà thiết kế sai thì cao ốc xụp đỗ còn các trí thức khơi khơi đẻ ra các chương trình giảm khí đốt thải cho vừa tư duy của mình mà sai thì không ai bắt họ phải bị trách nhiệm. Rất nguy hiểm!


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen thì 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Lại chuyện lá cờ


Hôm nay trời mưa. Chạy lên vườn thấy thợ đến rồi về, không hái bơ. Mình cũng bò về luôn. Mưa thì đỡ tốn tiền nước nhưng lại không làm được việc. Trưa đi gặp một ông thần quen trên mạng, mời đi ăn vì anh ta muốn hỏi mình chuyện về bán hay không bán nhà. Đến nơi thì thấy anh ta đi với một chị mới di dân sang Hoa Kỳ với 3 đứa con. Tại sao người khá giả tại Việt Nam vẫn tiếp tục ra đi.


Chị ta kể, có căn nhà cho thuê từ 8 năm qua, nay mới lấy lại vì người mướn chỉ muốn trả có $2,650/ tháng trong khi các mặt bằng trong khu vực thì độ $2,800. Mình nói chị lấy lại phải sửa chửa lại, sơn phết mất cả $14,500 như người quản lý báo cáo, trong khi để yên, lấy $2,650 vẫn lợi hơn thay vì tốn $14,500 mà chỉ được có $150/ tháng hay $1,800/ năm, mất đến 9 năm trời mới lấy lại vốn thì không lợi. Bán thì phải đóng thuế vì chị ta mua lâu rồi mà nhà đang xuống.


Chị ta hỏi nên bán hay giữ. Mình nói không biết tuỳ hoàn cảnh của chị chớ mình đâu biết tài chánh của chị ta ra sao mà xía vô. Có lẻ cách tốt nhất là bán rồi mua một chung cư đa hộ độ 5 căn trở lên thì dễ mượn tiền ngân hàng vì mới qua nên không có tín dụng. Mua chung cư đa hộ trên 5 căn thì được xem nợ thương mại nên ngân hàng chỉ xét trên số tiền mướn và cho mượn thay vì phải xét tín dụng của mình nếu mua 4 căn trở xuống. Con mình đang kiếm chung cư mua thì mình nói tìm trên 5 căn hộ mà mua vì chúng còn trẻ nên chưa có tín dụng. Như vậy mua mấy căn rồi cho thuê mấy căn kia, ở một căn và từ từ tạo dựng tỷ số tín dụng lên sau này.


Ông thần nói chị này sinh sau 1975 nên khi sang đây thấy lá cờ Việt Nam Cộng Hoà thì kêu cờ 3 Que. Khiến mình cười vì đó là quen mồm của người Việt. Mẹ mình cũng kêu Giải phóng vô đây khổ lắm con. Đó là quen mồm nói những có thể sẽ gây hiểu lầm. Gặp người bị nạn cộng sản thì họ kêu là ngày quốc hận. Chị ta nói mấy đứa con cũng khó chịu hay ngạc nhiên khi thấy cờ Việt Nam Cộng Hoà khi ra Bolsa khiến mình buồn cười. Con mình đi học, cô giáo bảo vẽ cờ Việt Nam thì chúng cũng vẽ cờ đỏ sao vàng vì lên mạng thấy. Chỉ sau này đi hướng đạo thì thấy chào cờ vàng 3 gạch mới từ từ hiểu. 


Thật ra lá cờ vàng 3 sọc này có từ lâu khi triều đình nhà Nguyễn lấy quẻ Ly (離) (☲), một vạch đứt giữa hai vạch liền, trong kinh dịch để làm cờ xứ mình. Sau khi vua Bảo đại thoái vị thì chính phủ Trần Trọng Kim sử dụng Quẻ Càn gồm ba vạch liền (), tượng trưng cho trời, sức mạnh, sự sáng tạo và quyền lực. Ba sọc đỏ trên nền vàng của lá cờ được giải thích là biểu tượng của quẻ Càn, đại diện cho sự thống nhất của ba miền Bắc, Trung, Nam Việt Nam, đồng thời nói lên tinh thần quốc gia và ý chí mạnh mẽ của dân tộc. Màu vàng nền cờ tượng trưng cho hành Thổ, liên quan đến chủ quyền quốc gia, trong khi màu đỏ của các sọc thuộc hành Hỏa, biểu thị phương Nam và sự thịnh vượng. Hồi nhỏ nghe người lớn giải thích là da vàng máu đỏ.

Cờ này được sử dụng sau khi chính phủ Trần Trọng Kim lên còn lá cờ Nhà Nguyễn theo quẻ Ly.

Hình như cờ Nam Hàn cũng lấy mấy quẻ trong Kinh Dịch và thêm biểu tượng Âm Dương để làm cờ cho quốc gia của họ. Cờ Nam Hàn (Taegeukgi) được lấy từ triết lý Kinh Dịch, cụ thể là các quẻ trong Bát Quái. Bốn góc của lá cờ có bốn quẻ chính từ Kinh Dịch, mỗi quẻ mang một ý nghĩa riêng:

1.  Càn (乾) (, ba vạch liền, góc trên bên trái): Tượng trưng cho trời, sức mạnh, sự sáng tạo và khởi đầu.

2.  Khôn (坤) (, ba vạch đứt, góc dưới bên phải): Tượng trưng cho đất, sự nuôi dưỡng, nhu thuận và ổn định.

3.  Cảm (坎) (, một vạch liền giữa hai vạch đứt, góc dưới bên trái): Tượng trưng cho nước, sự nguy hiểm, linh hoạt và sâu sắc.

4.  Ly (離) (, một vạch đứt giữa hai vạch liền, góc trên bên phải): Tượng trưng cho lửa, sự sáng tỏ, gắn kết và nhiệt huyết.

Hình tròn Taegeuk ở trung tâm cờ thể hiện sự cân bằng âm dương, một khái niệm cốt lõi trong Kinh Dịch, nói lên sự hài hòa và chuyển hóa không ngừng của vũ trụ. Mỗi quẻ và biểu tượng trên cờ đều phản ánh triết lý về sự cân bằng, biến đổi và mối quan hệ giữa các yếu tố trong tự nhiên theo Kinh Dịch. (Tài liệu trên internet).


Mình nhớ thời đi làm ở Anh quốc, có tham gia mấy ngày lễ Tết với người Việt tỵ nạn tại đây. Vấn đề là người Việt tỵ nạn tại Anh quốc gồm 2 thành phần: người đi từ miền nam và người đi từ miền Bắc. Cả hai đều là nạn nhân, không thể sống tại Việt Nam, sau 30/4/75 hay bị Hà Nội đuổi về tàu vì có chiến tranh với Trung Cộng năm 1979. Đa số là người Việt gốc tàu. Người ra đi từ miền Bắc không muốn chào lá cờ Việt Nam Cộng Hoà và người ra đi từ miền nam không muốn chào lá cờ của Hà Nội. Dù ai cũng là nạn nhân của chế độ mới. Cuối cùng họ thống nhất là trong các buổi họp cộng đồng không có chào cờ là xong chuyện. Đâu phải chào cờ mới yêu Việt Nam. Hình như sau này, mạnh phe nào phe đó tự tổ chức cho xong chuyện. Mình có gặp nhiều người đi từ miền Bắc.


Mình có anh bạn người Hoà Lan, khi mình ghé thăm xứ anh ta. Anh ta chỉ bên kia đường là dân theo đạo Tin Lành ở, còn bên này là nhà anh ta theo Công Giáo. Nếu anh ta sinh bên kia đường thì nay đã là dân theo đạo Tin Lành. Không có chọn lựa vì bị áp đặt từ khi mới sinh, lớn lên được dạy dỗ không yêu thích người theo đạo Tin Lành.


Mình nói lá cờ Việt Nam hiện nay gây mâu thuẫn giữa người Việt với nhau. Bên thì kêu là cờ vàng 3 sọc đỏ mới biểu tượng tổ quốc của họ còn một bên thì kêu lá cờ đỏ sao vàng. Ai đúng ai sai. Khó trả lời. Biết đâu 10 năm, 20 năm nữa, Việt Nam sẽ thay lá cờ khác. Mình thích ăn chè 3 màu, tượng trưng cho 3 miền của Việt Nam, thiết kế cờ màu vàng, trắng nước dừa và xanh. Như vậy ai cũng nhất trí hết ngoại trừ những ai không thích nước cốt dừa. Khỏe.


Chúng ta bị áp đặt từ gia đình, trường học từ bé như anh bạn người Hoà Lan, sinh bên này thì trở thành Thiên Chúa Giáo, đi học trường công Giáo chớ không phải tự lựa chọn. Mình khi xưa, bà ngoại dẫn đi chùa thì nghĩ mình là Phật giáo, khiêng bàn thờ ra đường, lạy Phật đủ trò, trong khi ông bà cụ mình thì theo đạo Tổ Tiên Chính Giáo, bắt mình đi hướng đạo của Tổ Tiên CHính Giáo nhưng khi qua Pháp đến dự lễ ở chùa Khánh Anh mình mới xin quy y, lựa chọn Phật Giáo. Mình cũng có đi nhà thờ bên Pháp với mấy người bạn Tây đầm, khi họ kêu mình trở về đạo để tìm hiểu thêm về Thiên CHúa Giáo nhưng cuối cùng mình chọn Phật giáo. Mình có tự do chọn lựa tôn giáo mình cảm thấy gần với mình hơn khi lớn lên. Nên khi xưa có quen vài cô công giáo nhưng không đả thông tư tưởng được. Có ông kia quen, lấy vợ công giáo kêu con tôi không có tội tại sao lại bắt nó rữa tội sau 1 tháng ra đời. Tôi và mẹ nó thả gà ra đá sinh ra nó. Chớ nó có biết gì mà kêu nó có tội. Mới sinh ra đời đã có tội phải rữa tội. Chưa có tội, rữa tội để có tội, có tội rồi, đi xưng tội. Xong om

Tương tự mỗi thứ 4 mình đi dự họp mặt của hội Lions quốc tế, và Toastmasters, tại đây mình đều đứng nghiêm chỉnh với các hội viên khác, chào cờ Hoa Kỳ. Đó là sự chọn lựa của mình về quốc gia và đọc lời nguyện trung thành với nước đã cưu mang mình. Khi còn ở Việt Nam mình sinh ra tại miền nam nên chỉ biết lá cờ và quốc ca Việt Nam Cộng Hoà do nhạc sĩ Lưu Hữu Phước, một người cộng sản viết bài mang tên “Thanh Niên Hành Khúc”. Có người kêu lấy bản nhạc “Việt Nam Việt Nam” của ông Phạm Duy làm quốc ca cho Việt Nam Cộng Hoà, không dùng bài do người cộng sản sáng tác. Người cộng sản làm bản nhạc hay thì Việt Nam Cộng Hoà vẫn sử dụng, không vì khác chiến tuyến mà không dùng. Vẫn tiếp nối lịch sử cận đại của người Việt thay vì xoá bỏ ký ức ấy, đáng được tôn trọng. Tương tự ngày nay người Việt tại Việt Nam hát nhạc vàng Bolero bú xua la mua của Việt Nam Cộng Hoà mà trước đây có mấy người ở miền Bắc nghe nhạc vàng, bị bắt đi cải tạo như ông Lộc Vàng và thân hữu. Nếu sinh ra tại miền Bắc như mấy người em họ của mình thì họ chào lá cờ đỏ sao vàng. Thậm chí em mình ở Việt Nam vẫn xem lá cờ đỏ sao vàng là cờ tổ quốc. Không có gì sai. Chỉ là biểu tượng. Không có sự lựa chọn. Không lẻ mình lại chống gia đình? Nay ở Hoa Kỳ mình có sự lựa chọn lá cờ đại diện cho tổ quốc của mình như trường hợp tôn giáo.


Mình về Việt Nam, có anh bạn Đảng viên, kể là ông anh bên Mỹ chửi anh ta vì treo cờ đỏ sao vàng. Nhưng ở đây, khu phố đến nhà kêu gọi treo cờ, không treo là có thể bị quy vào tội chống phá, thế lực thù địch, diễn biến hoà bình. Tết vừa rồi, về Việt Nam chạy xe từ Đà Lạt ra đến Huế. Dọc hai bên đường, thấy nhà nào cũng treo cờ. Mình nói ở Việt Nam mà may cờ bán vào mấy dịp này là hốt bạc. Bác tài xế kêu là cơ cấu cả rồi. Mỗi chậu cúc và lá cờ ở mỗi hộ là phải đóng 300,000 đồng. Không treo cờ và để chậu cúc trước nhà là hơi bị mệt. Anh của người bạn không hiểu vấn nạn này.


Như trường hợp chị ở Việt Nam, quen chào lá cờ tổ quốc từ bé nên bị dị ứng khi thấy lá cờ Việt Nam Cộng Hoà. Từ bé chị đã được giáo dục là bọn ngụy quân ngụy quyền này nọ nên có thể chị đã căm thù tàn dư chế độ cũ. Tương tự những người ra đi từ miền nam, đều có vấn đề với chế độ mới. Chị ra đi dù từ bé được nói đến tội ác Mỹ ngụy, dù giàu có ở Việt Nam, nhưng muốn con mình có tương lai khá hơn trong một môi trường tốt. Con chị nay học ở Hoa Kỳ, từ mẫu giáo lên đến trung học, không phải đóng học phí hay mua sách gì cả. Tất cả đều được trường phát, thậm chí hai cuốn. Một để ở nhà làm bài tập và một ở trong lớp để khỏi mất công đem sách vở vào lớp hay về nhà. Chị phải thông cảm cho nhưng người không thể sống trong chế độ mới vì lý lịch. Con cái của họ không được đi học đại học. Sau này họ đã bỏ chế độ đó rồi nhưng trước Đổi Mới là như vậy nên người ta phải bỏ nước ra đi để tìm tương lai cho họ và con họ như chị ngày nay.


Hôm qua đi dự lễ gây quỹ từ thiện cho các chương trình giáo dục ở Việt Nam, mình được giới thiệu một chị từ Việt Nam qua. Chị này nghe kể rất giàu có về nhà đất. Chị cho con sang đây học từ trung học đến MBA. Có nhà cửa bên này nhưng vẫn lo vì chưa vào quốc tịch Mỹ, nên có thể qua Tây Ban Nha mua nhà thì sau một năm mấy tháng là được vào quốc tịch Tây Ban Nha. Có dạo nhà cửa ở Tây Ban Nha được xây như điên, kiểu bên Trung Cộng, tại các thành phố miền nam gần bãi biển, vì người đức và người Anh quốc xuống mấy vùng này nghỉ hè rồi không ai mua nên chính phủ Tây Ban Nha ra luật về di trú dễ dàng để tống bớt mấy nhà cửa xây dư thừa.


Hôm qua xem phim tài liệu họ cho biết năm 2024, có đến trên 14 ngàn triệu Phú người Tàu di dân qua Hoa Kỳ, Gia-nã-đại hay các nước ở Âu châu. Nay thì từ đầu năm, họ ngăn chận, không cấp phát sổ thông hành, nhiều khi rút lại sổ thông hành, không cho xuất ngoại. Nghe nói sau khi ông Trump tuyên bố đóng 5 triệu đô la sẽ được qua Mỹ nên người Tàu xếp hàng từ giữa đêm để nộp đơn. Xin nhắc lại 5 triệu đô La. Tại sao người có số tiền lớn như vậy mà vẫn tìm đường ra đi, hạ cánh an toàn vì bất an.


Đời người rồi cũng qua đi, chế độ nào rồi cũng có ngày được đổi thay, lá cờ tổ quốc cũng sẽ được thay đổi. Chúng ta nhìn nhau bằng tình người Việt thay vì vướng mắt bởi những cái gì không quan trọng, do tuyên truyền của hai bên. Người đức họ thống nhất và đồng ý lá cờ chung như ngày nay. Hay làm như người Việt tại Anh quốc, không cần chào cờ gì cả. Khỏe đời, không chửi bới nhau. Tình người quan trọng hơn lá cờ. Nhất là nay họ là công dân của Anh quốc, Hoa Kỳ, Gia-nã-đại,… phải trung thành với đất nước đã cưu mang họ.


Đó là nói theo những gì mình nghĩ một cách khiêm tốn, chưa từng tham dự vào cuộc chiến vì còn nhỏ khi chiến tranh chấm dứt nhưng trên thực tế rất khó. Hôm nay mình có xem một khúc phim của lính Mỹ tham chiến tại Việt Nam. Có nghe giọng điện đàm luôn của người sử dụng vô tuyến điện kêu gọi cứu viện. Một đại đội lính Mỹ có đâu 180 người bị hoả lực của Việt Cộng pháo kích và tấn công, họ kêu Việt Cộng có nhiều đạn dược hơn họ, suốt mấy ngày và cuối cùng sau khi đẩy lui cộng quân thì họ có đến 128 người chết và bị thương. Một ông cựu quân nhân tham chiến tại Việt Nam kể là khi thấy đồng đội bị chết, lòng căm thù của ông ta trở nên tàn bạo. Ông ta chỉ muốn tàn sát hết để giúp lòng căm thù nguôi đi. Những hình ảnh đồng đội bị sát hại vẫn đeo đuổi ông ta đến ngày nay. 55 năm sau vẫn bị hậu chứng của chiến trường.


Những người từng chiến đấu cho hai bên, từng ra trận, nhìn thấy đồng đội bị sát hại hay bị bỏ tù ở trại cải tạo sau 30/4/75 thì có lẻ khó mà quên những ngày tháng đã qua. Cho thấy lá cờ không quan trọng mà tình người mới đáng tôn trọng. 50 năm sau, chúng ta vẫn bị đầu độc tuyên truyền, chưa được giải độc. Chỉ có khi qua đời thì mới nghĩa tử nghĩa tận. 


Có cuốn phim “Ngày giỗ” của đạo diễn Hàm Trần, nói về hai anh em ruột vì thời cuộc xa cách nhau. Người anh đi với ông bố, đấu tranh chính quyền Sàigòn, sợ bị bắt bỏ chạy với người con kế vô bưng. Người anh sống với mẹ lớn lên đi lính Việt Nam Cộng Hoà. Anh em gặp nhau ngoài mặt trời bắn nhau. Người em bị người anh bắn chết, người em trước khi chết thấy bảo vật, lá bùa mà người mẹ đã tháo ra để đeo lên người anh bị đau, không theo cha được. Người em trước khi tắt thở kêu tên người anh. Chiến tranh chấm dứt người anh đi tu và mỗi năm đến ngày mình giết em lại làm lễ giỗ. Đó là một chuyện thật của cuộc chiến. Còn biết bao nhiều chuyện thật như vậy trong chiến tranh chưa được kể lại. Chán Mớ Đời 


https://youtu.be/0CJE1p7eS9c?si=Dd5vi7bztN9dhD3d


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Tại sao người Mỹ để lại tiền cắc khi viếng nghĩa trang liệt sĩ


Hôm nay thấy họ đăng hình ông Nguyễn Thanh Thu, điêu khắc gia, tác giả của bức tượng Thương Tiếc ở nghĩa trang quân đội Việt Nam Cộng Hoà tại Biên Hoà, vừa qua đời. Mình có viếng nghĩa trang này trong chuyến ghé Biên Hoà lần về Việt Nam vừa qua. Thấy lính chết trẻ toàn ở tuổi 19,20 như lúc mình mới đậu tú tài đi Tây. Cứ nghĩ rớt tú tài, chắc đi lính rồi chắc được chôn tại đây. Tương tự mình ra Bắc cũng thấy nhiều nghĩa trang liệt sĩ, chắc không có xác vì trong thời chiến, sinh Bắc tử nam, làm sao đưa xác về Bắc. Có anh bạn kể ông bố chết khi theo việt minh, được chôn trong nghĩa trang liệt sĩ nhưng không có xác, chỉ có mồ. Vì phần mộ của bố mẹ anh ta được chôn tại Lạc Dương, đất của gia đình.

Người Mỹ viếng các nghĩa trang quân đội, để lại tiền bạc cắc với nhiều ý nghĩa

Tại Hoa Kỳ người ta cũng đi thăm mộ các liệt sĩ, quan trọng nhất là nghĩa trang Arlington ở gần D.C. Có điểm đặc biệt là đi vòng vòng thấy có nhiều mộ có mấy đồng xu để lại trên mộ. Hỏi người Mỹ, cựu quân nhân thì khám phá ra nhiều điều khá lạ đối với mình nên ghi lại đây. 


Mọi người đến thăm Lăng mộ Người lính Vô danh (thường gọi là “lăng mộ người lính cũ”) và để lại đồng xu như một cử chỉ bày tỏ sự tôn kính, tưởng nhớ và theo truyền thống. Hành động này đặc biệt phổ biến tại Lăng mộ Người lính Vô danh ở Nghĩa trang Quốc gia Arlington, Virginia, Hoa Kỳ, dù các phong tục tương tự cũng tồn tại tại các đài tưởng niệm khác trên thế giới. Các đồng xu mang ý nghĩa biểu tượng, bắt nguồn từ truyền thống quân sự và tình cảm cá nhân.


Lăng mộ Người lính Vô danh đại diện cho những chiến sĩ hy sinh trong chiến tranh nhưng không xác định được danh tính, tượng trưng cho tất cả những người đã hy sinh. Người viếng đến để bày tỏ lòng tôn kính với những anh hùng vô danh này. Nhưng có lẻ đài tưởng niệm chiến tranh Việt Nam rất cảm động, thê lương hơn. Khi mình ghé chỗ này thì cảm nhận khác khi viếng nghĩa trang quân đội Hoa Kỳ.


Để lại đồng xu là một phong tục lâu đời trong quân đội, đặc biệt ở Mỹ, có lẻ khởi nguồn từ cuộc nội chiến. Người ta tin rằng phong tục này bắt nguồn từ việc các binh sĩ để lại vật kỷ niệm tại các ngôi mộ, có thể để người đã khuất được tưởng nhớ hoặc để “trả tiền” cho một ly rượu ở thế giới bên kia. Khi xưa, một ly rượu chắc chỉ có mấy xu, nay thì trên 10 đô, để lại thì gió bay mất. Có lẻ bên kia thế giới không có lạm phát.


Hành động này là cách bày tỏ sự kết nối thầm lặng với những người lính đã hy sinh. Nhiều du khách, đặc biệt là cựu chiến binh hoặc gia đình quân nhân, để lại đồng xu để tưởng nhớ những người thân yêu đã phục vụ hoặc hy sinh trong chiến tranh. Đồng xu là biểu hiện hữu hình cho cảm xúc của họ.


Một số người để lại đồng xu để đánh dấu chuyến thăm, tạo nên khoảnh khắc suy ngẫm cá nhân tại địa điểm thiêng liêng này. Với một số người, để lại đồng xu là một phần trải nghiệm khi đến thăm một địa điểm lịch sử và thiêng liêng. Đây là cách tham gia vào một nghi thức chung, kể cả đối với dân thường hoặc du khách quốc tế.


Loại đồng xu được để lại thường mang ý nghĩa đặc biệt trong văn hóa quân sự. Những ý nghĩa này không phổ quát nhưng được công nhận rộng rãi, đặc biệt tại Lăng mộ Người lính Vô danh ở Arlington.


•  Đồng 1 cent (Penny): Đồng 1 cent biểu thị rằng ai đó đã đến thăm để bày tỏ lòng tôn kính. Đây là dấu hiệu tưởng nhớ chung, thường được dân thường hoặc những người không có mối liên hệ quân sự cụ thể để lại. Đây là cử chỉ đơn giản, có nghĩa là: “Tôi đã đến đây và tôi tôn vinh bạn.”


•  Đồng 5 cent (Nickel): Đồng 5 cent cho thấy du khách và người lính từng được huấn luyện cùng nhau, chẳng hạn như ở trại huấn luyện hoặc chương trình đào tạo quân sự khác. Nó cho biết họ trải nghiệm chung trong quá trình học tập, chuẩn bị phục vụ.


•  Đồng 10 cent (Dime): Đồng 10 cent cho thấy người viếng từng phục vụ cùng đơn vị người lính chết, hoặc cùng cuộc chiến trận. Nó biểu thị mối liên kết chặt chẽ hơn, thể hiện tình đồng đội hoặc nhiệm vụ chung.


•  Đồng 25 cent (Quarter): Đồng 25 cent thường được để lại để cho thấy người viếng có mặt khi người lính tử trận. Đây là cử chỉ rất cá nhân, thể hiện mối liên hệ trực tiếp với sự hy sinh của người lính. Trong một số trường hợp, nó cũng có thể có nghĩa là tham gia vào việc xác định danh tính hoặc thông báo cho gia đình về cái chết của người lính.


•  Một số người để lại đồng xu với năm cụ thể, biểu tượng quân chủng, hoặc thiết kế kỷ niệm (ví dụ: đồng xu về Thế chiến II hoặc Chiến tranh Việt Nam) để phản ánh thời kỳ hoặc cuộc chiến liên quan đến người lính vô danh hoặc chính sự phục vụ của họ.


•  Đồng xu nước ngoài: Du khách quốc tế hoặc quân nhân đồng minh có thể để lại đồng xu từ quốc gia của họ như một dấu hiệu của sự tôn kính và đoàn kết, công nhận những hy sinh chung trong các nỗ lực quân sự liên minh.


•  Phong tục để lại đồng xu có thể bắt nguồn từ các tập quán cổ xưa, chẳng hạn như đặt đồng xu trên mộ để trả phí cho hành trình ở thế giới bên kia (ví dụ: truyền thống đồng xu Charon của Hy Lạp). Ngày nay, nó mang tính biểu tượng hơn là mê tín.


•  Lăng mộ Người lính Vô danh, được bảo vệ 24/7 bởi các lính gác trong một nghi thức trang trọng, là tâm điểm cho những cử chỉ này do ý nghĩa sâu sắc và tầm nhìn của nó.


•  Phong tục này không chỉ giới hạn ở Mỹ. Các phong tục tương tự tồn tại tại các đài tưởng niệm người lính vô danh ở các quốc gia khác, mặc dù ý nghĩa cụ thể của đồng xu có thể khác nhau. Mình chỉ tiếc là khi đi Trieste, Ý Đại Lợi, không ghé viếng thăm 500,000 cái mộ chết trong thế chiến thứ 1, vì mấy ông tương Ý Đại Lợi ngu, nướng quân.


Hôm nay thấy hình ảnh của nhân viên toà đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam đi viếng nghĩa trang quân đội của chiến sĩ Việt Nam Cộng Hoà mà mình có lần ghé lần trước về Việt Nam tại Biên Hoà. Mình không thấy ai để tiền bạc gì lại mà nếu có thì chắc đã có người lấy.

Có lẻ lần đầu tiên ghé lại đài tưởng niệm lính Mỹ chết tại chiến trường Việt Nam. Khiến mình xúc động, hơn 58,000 lính Mỹ , thanh niên chết khơi khơi ở một xứ xa lạ, không liên quan gì đến quyền lợi của họ. Chỉ vì họ muốn người Việt sống tự do.

Để lần sau, sang miền Đông Bắc, sẽ ghé lại nghĩa trang quân đội Hoa Kỳ Arlington để xem có để tiền bạc lại không. Không biết Hà Nội có cho ai đại diện viếng đài tưởng niệm lính Mỹ chết trận tại Việt Nam. Lần đầu tiên qua Mỹ là phải bò đến chỗ này để xem. Rất cảm động.

Đại diện toà đại sứ Mỹ không dự lễ 50 năm chiến thắng của Hà Nội nhưng đi viếng các ngôi mộ của các lính Việt Nam Cộng Hoà, đồng minh của họ. May có người Mỹ can thiệp nếu không thì Hà Nội đã đập bỏ khu nghĩa trang quân đội Việt Nam Cộng Hoà này từ lâu. 


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn