Một Phút huy hoàng rồi chợt tắt

 Ngày tàn của các ngôi sao


Mình có kể vụ một giáo sư người Ý tại Hoa Kỳ tìm cách dạy các ngôi sao thể thao về tài chánh để họ biết đường mà lần, không phạm những lỗi lầm về những quyết định đầu tư hay tiêu xài vô tội vạ. Nhất là thời gian của một thể tháo gia, lực sĩ chỉ có vỏn vẹn 10-15 năm để có thể làm tiền, sau đó thì tịt ngòi hay bị chấn thương. Nếu không chuẩn bị hưu trí làm việc gì khác như huấn luyện viên, hoặc nghề ngỗng gì khác thì xem như chỉ biết hát đời em cô đơn nên yêu ai cũng cô đơn.


Có ông cầu thủ chơi bóng rổ nổi tiếng kể khi có tiền thiên hạ dụ mua xe Ferrari đắt tiền mà ông ta không biết chạy xe có số tay nên cứ để trong garage cả chục chiếc. Sau hết còn chơi nhà nghề nữa thì hết tiền, bán rẻ mấy chiếc xe không bao giờ chạy. 

Huấn luyện viên của Manchester City cũng bị vợ đá, vớt tiền nên chỉ biết khóc cho vơi đi những nhục hình


Ngoài ra các người danh tiếng quên một điều, một mối nguy hiểm hơn là Đàn Bà. Với luật lệ ngày nay ưu tiên hóa phụ nữ khiến cơ nghiệp mất hết khi người đàn bà thấy họ không cần thiết nữa.


Khi mấy cầu thủ này nổi tiếng, chơi cho đội banh danh tiếng, đoạt giải vô địch này nọ là thiên hạ bu vào như ruồi, nhất là mấy cô rồi một khi hết chơi chuyên nghiệp, nợ nần tùm lùm phải ngủ đường xó chợ như ông cầu thủ chơi cho đội bóng rổ Lakers. Buồn đời, Kim Un mời qua bên Triều tiên nên được thiên hạ cho tiền, nay đỡ khổ. Hay ông Mike Tyson phải lên võ đài lại, cứ vờn vờn để tên kia đánh kiếm chút tiền vì mấy trăm triệu bay hết.


Khi có tiền nổi tiếng thì gái bu rồi làm đám cưới rồi cái bệnh của người nổi tiếng là hay ngoại tình vì có nhiều cô gái đẹp muốn chài. Ông Arnold Schwarzenegger kể trong hồi ký khi ra tranh cử thống đốc tiểu bang Cali, đang ăn cơm với bà vợ trong tiệm ăn, bổng nhiên có cô gái đẹp bốc lửa, đến bàn, vạch áo ra khoe bộ ngực vĩ đại trước mặt ông ta rồi đưa số điện thoại kêu gọi cho cô ta. Sau này hình như ông ta ngoại tình với bà vú nuôi thằng con, gốc Mễ. 

Cựu cầu thủ Ryan Giggs bị vợ đưa ra toà ly dị, mất 40 triệu bản anh cho bà vợ cũ về tội hành hung

Trên mạng họ đưa ra các cầu thủ đá banh như Ryan Griggs của đội Manchester United khi xưa, ông này bị vợ thưa ra toà về tội bạo hành, mất chức huấn luyện viên quốc gia, bù thêm phải giao cho bà vợ cũ tài sản, nhà cửa, xe cộ sau khi ly dị. Nghe nói đâu ông ta phải trả trên 40 triệu bản Anh cho bà vợ cũ. Kệ chịu khó làm vợ của tên nổi tiếng rồi sau này đá một cái kiếm vài chục triệu.

Cầu thủ El Hadji Diouf, gốc Senegal chơi rất hay khi xưa, cũng lơi bơi, ly dị bị vợ vớt hết tiền và tài sản nay nghe nói gặp khó khăn về tài chánh. Hay Roberto Carlos, người có cú đá phạt danh tiếng, gốc Ba Tây. Ly dị tùm lum nên phải trả tiền trợ cấp cho mấy bà vợ hay Bồ bịch nên nghèo.

Cầu thủ danh tiếng một thời tên Ronaldinho, khi bỏ cô Bồ khiến cô ta thưa kiện chi đó lên đến 136 triệu Mỹ kim. Buồn đời ông thần dùng sổ thông hành giả để qua xứ nào đó ở Nam Mỹ bị bắt bỏ tù mấy năm, hình như mới được thả năm vừa rồi. Xem như tài sản bay hết. Anh ta chỉ biết bắt thang lên hỏi cái ông trời, lấy tiền cho gái đòi lại được không. Ông trời ông bảo là không, tao còn bị gạt huống chi là mày.

Hay ông hậu vệ khét tiếng da đen, người Anh quốc Ashley Cole, ly dị vợ bay mất 4.5 triệu bản anh hay Maradona thần tượng của Á Căn Đình, mà khi viếng thăm xứ này, thấy toàn là hình ảnh của ông này được vẽ treo khắp phố phường. Ông ta rên bà vợ cũ lấy mất 7.5 triệu Euro. Dạo ấy tiền rất nhiều.

Hay ông Gerd Mueller, trung phong số 1 của Đức quốc. Cũng ly dị hết tiền đâm ra nghiện ngập, khiến đồng đội phải hùn tiền cho ông ta rồi chết sớm. Tương tự George Best, thần đồng túc cầu của Anh quốc, cũng bị bà vợ vớt hết tiền nên Chán Mớ Đời, nghiện ngập rồi chết sớm. Hay ông Tây đen Louis Saha, có dạo đá cho Manchester United, cũng cúng cho bà vợ khi ly dị phân nữa tài sản.

Mình thích đội banh Manchester United nên hay theo dõi thì cảm thấy buồn khi các cựu cầu thủ sau khi giải nghệ, bay hết tiền vì gái gú. Như Wes Brown, cũng khai phá sản sau khi chia tay với vợ.

Trong các cầu thủ của Manchester United, có ông Beckham là không bị gì, dù đẹp trai. Ông ta có thể lấy bà vợ khôn nên biết cách đầu tư, mua mấy đội đá banh hay thành lập đội banh ở Hoa Kỳ. Có thể trở thành tỷ Phú trong tương lai.

Còn ông Hakimi, của đội Paris Saint Germain, buồn đời bà vợ nghe lời bạn bè hay mấy bà vợ cũ của các cầu thủ khác, đòi ly dị nhưng chả được gì. Lý do ông này tính ra tài sản có đến 70 triệu Euro, lương mỗi tuần lên đến $275,000, cứ nhân lên 52 tuần cho một năm là choáng. Có bà mẹ khôn nên bao nhiêu tài sản để tên bà mẹ đứng tên nên khi bà vợ kiện ra toà, tưởng kiếm được mớ tiền. Ai ngờ chả có đồng nào. Chỉ biết hát buồn vào hồn không tên khi tui bước đi xa chốn thành đô. Thậm chí tiền lương cũng đứng tên bà mẹ. Thế là ngọng, không tiền thì đòi cái gì. Chán Mớ Đời 

Hình như bà này hơn ông Hakimi đến 1 con giáp cho nên bà mẹ sợ con trai bị gái già chài nên thủ trước.

Mình có ông bạn người Mỹ, khi xưa là vô địch thế vận hội về bơi lội. Bơi lội không có tiền nhiều, dạo ấy không như ngày nay. Ra trường thì đi bán nhà bán cửa vậy thôi. Ông ta nói vấn đề của lực sĩ là chỉ có thể chơi được độ 10 năm là hết sức. Không cho chương trình nào để giúp cho họ giữ tiền vì bạn bè lợi dụng thêm gái cò mồi, dễ bị sa ngã. Cuối cùng chả còn gì cho tôi, trả lại hết về người, chuyện cũ đẹp trời này nọ. 


Khi xưa, còn trẻ, thấy mấy cầu thủ chụp hình với Bồ bịch hay vợ, toàn là mấy cô chân dài, người mẫu. Thấy ham. Thật ra chỉ có mấy cầu thủ nổi tiếng mới có khả năng tài chánh bao mấy cô chân dài này. Khi hết đá banh thì mấy cô này chọn cách vớt tiền, rồi tìm người yêu mới. Xong om


Người ta nói ai giàu ba họ, ai khó ba đời mà mấy cầu thủ này chỉ mới giàu có 10 năm tình cũ lại phải hát người yêu cô đơn.


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Tuổi nào ngưng uống rượu

 Tuổi nào nên ngừng uống rượu

Cuối năm 2024, mình phải đi lấy nhà lại từ một gia đình mà ông bố nghiện rượu, không có tiền để trả tiền nhà. Phải đưa ông ta một tí tiền để ông ta dọn ra với gia đình để nộp cho chủ nhà khác. Nếu ông ta không tự thay đổi, tự kềm chế, không uống rượu để có thì giờ đi làm, kiếm tiền thì sẽ không bao giờ thay đổi lối sống.

Đầu năm thấy thân hữu tụ tập nhau ăn Tân niên tại nhà cũng như nhà hàng chào đón mừng năm 2025. Rượu được khui ra như pháo và những lời chúc tụng đẹp nhất cho nhau khiến mình nhớ đến cuốn sách nói về rượu và trí nhớ. Về già chắc chúng ta thích uống rượu để mau quên hoặc khi trẻ lấy vợ, cần uống rượu để quên đi nỗi sầu đông.

Trong cuốn sách “The Complete Guide To Memory”, có phần “Cách phòng ngừa chứng mất trí nhớ” của Tiến sĩ Restak, nhà thần kinh học và tác giả đã tiết lộ rằng việc uống rượu, đặc biệt là uống với số lượng lớn, thường xuyên, xin nhắc Lại số lượng nhiều, có thể gây hại cho sức khỏe não bộ của chúng ta. Ông chia sẻ rằng đó là một "chất độc thần kinh trực tiếp" (direct neurotoxin).


Rượu có thể gây hại rất nhiều cho trí nhớ của chúng ta, ông khuyên mọi người ở mọi lứa tuổi nên xem xét lại mối quan hệ của họ với rượu. "Hãy tự hỏi bản thân, tại sao tôi lại uống rượu?' Nếu câu trả lời là 'vì rượu giúp tôi nâng cao tâm trạng và giảm bớt lo lắng, thì bạn có thể đang gặp nguy hiểm và có lẽ tốt nhất là nên dừng hẳn", ông nói trong cuốn sách của mình. Ông này viết rất nhiều sách, nghiên cứu về bộ não nhưng mình đọc được một cuốn là oải.


Gặp lại các bạn học cũ, tên nào kêu không nhớ là mình đoán hắn uống rượu nhiều. Có một anh bạn thân ở Đà Lạt, nhớ dai lắm. Lý do là anh ta không thích uống rượu, chỉ khi nào bắt buộc thì làm một tí cho vừa lòng các anh.dcg thì không uống rượu nhưng không hiểu sao bộ nhớ bị vi-rút gì đó, chỉ nhớ chuyện tiêu cực.


Mặc dù chúng ta "có thể bớt sợ hơn" khi chúng ta uống rượu để giao lưu hoặc vì lý do nếm thử, nhưng nhà thần kinh học vẫn khuyên những người uống rượu nên dừng lại. Tiến sĩ Restak cho biết: "Tôi thực sự khuyên bạn nên loại bỏ hoàn toàn và vĩnh viễn rượu khỏi chế độ ăn uống của mình nếu bạn đã 65 tuổi". Đúng tuổi về hưu. Tại sao lại là 65 tuổi? Mình có mấy bạn quen về hưu lại càng uống nhiều hơn không đi làm. 


Một phần là do nguy cơ bị ngã ở tuổi hưu trí. Mặc dù ít gây ra nguy cơ mắc bệnh Alzheimer hơn hút thuốc lá nhiều, Tiến sĩ Restak cho biết rượu vẫn có thể gây tổn hại đến trí nhớ của bạn nhưng tác động của nó có thể tệ hơn đối với hông của bạn. "Rượu cũng nên được xem xét trong bối cảnh người lớn tuổi thường xuyên bị ngã", bác sĩ cho biết. 


"Tỷ lệ tử vong do ngã đang gia tăng, đặc biệt là ở nam giới cao tuổi", ông chỉ ra, đồng thời nói thêm rằng số ca tử vong đã tăng 30% trong giai đoạn 2007-2016. Mình không biết ngày nay ra sao, nhất là sau vụ COVID. Mình thấy các tiệm BevMo bán rượu mọc ra khắp nơi, quảng cáo rượu rất nhiều trên truyền thông. Ông cho biết, ngã là nguyên nhân gây ra 70% số ca tử vong do tai nạn ở những người từ 70 tuổi trở lên. Có một bác quen kể là người em lớn tuổi, không chống gậy, ngã té bể đầu, chết luôn.


Nhớ khi xưa, bố vợ còn sống, tối đang ngủ mình bổng nghe cái rầm, cả nhà không ai nhúc nhích, mình bò dậy đi một vòng thì thấy bố vợ nằm dưới đất. Máu me ngay đầu, kêu xe cứu thương chở vào cấp cứu. Sau vụ đó ông cụ như quên hẳn khi xưa đã hút thuốc, không thấy kêu đi mua thuốc cho ông cụ nữa, ngưng hút thuốc luôn. Cái ngã đã ảnh hưởng đến bộ trí nhớ của bố vợ.


Ngoài ra, có bệnh loãng xương khi về già, nếu ngã khiến xương gãy nhất là cái hông thì hết đi đứng. Hôm qua mình nói điện thoại một người bà con, dì kể bị ngã hai lần, gãy hai cái xương chân. Muốn tránh bệnh loãng xương thì phải tập nội công Hồng Gia, và Thái Cực Quyền nhất là đừng uống sữa vì mình đã kể, sữa có nhiều a-xít nên cơ thể sẽ tìm lấy calcium trong xương để bảo hoà pH cơ thể khiến bị loãng xương. Người Mỹ uống sữa rất nhiều nên về già bị bệnh loãng xương. Xương cốt lộn xộn. Công ty bán sữa thì họ phải quảng cáo Calcium này nọ nhưng lại quên không nói đến hệ quả của việc uống sữa. 


Có một nghiên cứu của một y sĩ người Nhật. Ông ta có phòng mạch ở Nhật Bản và Hoa Kỳ. Ông khám phá ra người Nhật ở Nhật Bản về già ít bị bệnh loãng xương trong khi người Nhật di cư sang Hoa Kỳ thì lại bị. Lý do là uống sữa như người Mỹ. Ông ta tìm tòi thì khám phá ra vấn đề này. Sữa có a-xít khiến cơ thể tự rút chất calcium trong xương. Người Mỹ sợ da ăn nắng nên bôi kem chống nắng, mà cơ thể cần ánh nắng mặt trời để tạo chất calcium nên người Mỹ bị loãng xương trầm trọng khá nhiều khi về già. Ai có con dâng học y khoa kêu chúng theo ngành chân tay vì thế hệ banyboomer về hưu, lại to béo nên dễ bị ngã tha hồ gắn ốc vít này nọ. 


Vì vậy, bạn nên hạn chế tiêu thụ rượu sau 65 tuổi, đặc biệt là nếu "bạn đã mắc phải các nguyên nhân khác gây ngã, chẳng hạn như suy giảm sức mạnh, teo cơ, các vấn đề về thăng bằng và dùng thuốc. Trong trường hợp đó, uống rượu có thể đặc biệt nguy hiểm.” Chịu khó đi tập thể dục, đi bộ giúp chân và đầu gối mạnh lên. Như tập Thái Cực Quyền và Nội Công Hồng Gia giúp xương chắt.


Rượu còn ảnh hưởng đến não vì có một loại chứng mất trí nhớ đặc biệt chỉ xảy ra khi uống quá nhiều rượu.


Tình trạng này, được gọi là hội chứng Korsakoff, "được đánh dấu bằng tình trạng mất trí nhớ gần đây nghiêm trọng" và "là kết quả của tác động trực tiếp của rượu lên não", Tiến sĩ Restak cho biết. Ai buồn đời thì tìm đọc thêm về vụ này.


Đó là do nồng độ thiamine của bạn giảm, nghĩa là "trong vòng một giờ, một người uống nhiều rượu bình thường có thể bị lú lẫn, mất thăng bằng, loạng choạng và ngã. Ảnh hưởng nhiều nhất là trí nhớ về các sự kiện gần đây", bác sĩ cho biết. Không biết có phải vì vậy mà cảnh sát khi chận lại, bắt người ta đi bộ.


Những người mắc tình trạng này cũng có thể lấp đầy khoảng trống trong trí nhớ của họ bằng "sự bịa đặt", Tiến sĩ Restak chỉ ra nghĩa là nếu họ quên mất những gì họ đã làm vào tối hôm trước và chúng ta nói với họ rằng chúng ta đã nhìn thấy họ tại một hội chợ vui chơi vào ngày hôm đó, họ sẽ tiếp tục và thậm chí tô vẽ thêm cho câu chuyện (mà không nói dối, họ thực sự tin vào điều đó). Cái này hơi nguy vì khi người ta tin tưởng vào sự bịa đặt thì khó mà lay chuyển khiến họ đổi ý.


Người Việt khi xưa hay nói rượu vào lời ra, rượu nói chớ không phải người uống rượu. Tiến sĩ Restak cho biết, việc uống quá nhiều rượu cũng có thể ảnh hưởng đến mức sinh tố B12, một sinh tố rất có lợi cho não của chúng ta.


Tóm lại bác nào bị vợ đì thì cứ tiếp tục uống cho say để quên đời, đây lên hành mụ vợ trả thù còn bác nào thương vợ con thì ngưng uống để tránh tai nạn, té ngã vì sau đó vợ con phải lãnh trách nhiệm chăm sóc. Còn bác nào muốn sức khoẻ, chân tay tốt hơn, có calcium nhiều để xương không bị loãng thì đến Đông Phương Hội tập, miễn phí. Hôm kia có anh quen hỏi tập ngày nào, nói sẽ đến nhưng mình đã nghe nhiều người nói rồi nhưng anh cứ hẹn nhưng anh đừng đến. Chán Mớ Đời 


Anh ta có đến tập được một buổi rồi nhắn tin là không có thời gian nhiều. Đợi khi khác. Vào tuổi hưu trí mà chưa hiểu là sức khỏe của mình chỉ có tự mình tạo nên. Không có tiền bạc nào có thể mua được. Có chị 83 tuổi, đến tập với tụi này được 6 tháng nay thấy chị ta khỏe, chân tay mạnh lên. Chị ta kêu vui quá chú Sơn. 


Đầu năm chúc các bác cùng thân quyến mọi sự tốt đẹp. Xong om


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen ‘

Nguyễn Hoàng Sơn 



Xẹc Đà Lạt xưa

 Xẹc Đà Lạt xưa


Mình tính năm nay, lựa mấy tấm ảnh Đà Lạt xưa, rồi gom lại từng phần, đăng lên bờ lốc cho dân Đà Lạt xưa tìm lại chút gì còn lại của ký ức một thời. Dạo này bờ lốc được một ông thần I.T. nào bên Pakistan, thêm vào phần chuyển ngữ qua các tiếng khác như anh, pháp, ý,..để ai có con cháu muốn đọc về Đà Lạt, quê xưa của bố mẹ thì cứ vào bờ lốc, chuyển qua anh ngữ, pháp ngữ, ả rập ngữ…. Mình thấy họ chuyển ngữ cũng ổn.

Ông Tây chụp hình lưu niệm ở Đà Lạt xưa hay quảng cáo làm bưu thiếp bán cho du khách về Đà Lạt. Khi xưa, máy hình đắt nên ít ai có nên đi du lịch, người ta hay mua các bưu thiếp để gửi cho thân hữu. Chỉ có ngày nay thì lai chim mệt thở.
Người Pháp tổ chức thi hoa hậu bản địa tại Đà Lạt 
Quảng cáo cho du lịch Đà Lạt, đi săn núi đồi, thác nước. 
Để hôm nào đi chơi về, mình chọn ra mấy tấm ảnh xưa để chia sẻ với mấy bác dân Đà Lạt xưa. Mình có đâu trên 3,500 tấm về Đà Lạt xưa. Khi xưa, mình về Bảo Lộc, vào nhà em của ông ngoại, thấy chụp hình như ông Tây, cũng bắn chết cọp, thậm chí còn treo bộ da cọp trên tường.


Kể cũng vui, bờ lốc do hai anh chàng hay đọc bài của mình thực hiện, rồi có một anh gốc Jordan, nghe mình viết bờ lốc, nên muốn đọc nhưng mình nói viết tiếng Việt, thì anh ta kêu chuyện nhỏ rồi hỏi mật mã, gọi cho ông thần nào ở Pakistan, do công ty anh ta mướn làm lập trình viên, kêu bỏ thêm phần chuyển ngữ. Như vậy anh ta sẽ có thể đọc những bài về mua nhà.


Bài Đầu tiên mình gom các tấm ảnh của xẹc mà khi xưa nổi tiếng ở Đà Lạt. Xẹc là do người Đà Lạt gọi tắc từ tiếng pháp Cercle Sportif de Dalat, hay câu lạc bộ thể thao Đà Lạt.

Khi xưa ai đi ngang chỗ góc đường Cộng Hoà và Nguyễn Trường Tộ, sẽ thấy toà nhà 2 tầng này mang tên Đào Nguyên trước 75.

Khi người Pháp xây dựng thành phố nghỉ mát Đà Lạt cho thực dân với dự định biến thành phố này trở thành thủ phủ hành chánh của Đông Dương của họ. Họ bỏ công và tiền rất nhiều, chưa thành lập gì cả thì ông Nhật Bản nhảy vào, rồi Điện Biên Phủ nên họ cuốn gói về Tây sau khi ông Bigeard đầu hàng. Khởi đầu là xây cất mấy khách sạn, nhà nghỉ nhỏ rồi đến khách sạn Palace to đùng, được xem là sang trọng bật nhất Đông Dương dạo ấy. Thêm khu vực nhà nghỉ cho thuê mà họ gọi Cité Decoux, gần hồ Vạn Kiếp. Muốn thu hút du khách, họ phải tạo dựng có các sinh hoạt thể thao như săn bắn, bơi lội, trợt nước, quần vợt, đánh Cù thậm chí thi hoa hậu Đà Lạt và ban đêm là sòng bài để hốt hết tiền du khách. Vì lên thành phố này nghỉ dưỡng mà cứ nằm nhà thì chán mớ đời.

Đây là hình ảnh khi xưa, lúc chưa xây Thuỷ Tạ. Có mấy căn nhà nghỉ mà người Mỹ gọi là Bungalows, Tây gọi là Châlet, kèm với nhà nghỉ Desanti trước khi xây khách sạn Palace và Du Parc. Khách sạn Palace thì chỉ có độ 20 phòng nên họ phải xây thêm khách sạn Du Parc, gần đó cho tuỳ tùng. Trên đồi cao là nhà của ông đốc sứ, sau 1954, trở thành toà tỉnh Tuyên đức. Ông cụ mình có thời làm ở đây.

Từ đó họ mới xây nhà hàng thuỷ tạ, để người Pháp sử dụng thuyền ghe lướt trên hồ, và khu vực đánh quần vợt, gần đó ngay góc đường Nguyễn Trường Tộ và đường Cộng Hoà, và sân đá banh bên cạnh. Chỉ có sân cù phía bên kia hồ Lớn. Thật ra người Pháp có dự án xây cất nhiều hơn phía bên sân cù như trung tâm thể thao, trường học,… mình có xem bản thiết kế của người Pháp khi xưa nhưng 1954 đến quá sớm nên họ chưa thực hiện được.

Tấm ảnh này cho thấy khách sạn Palace vừa xây xong nhưng Thuỷ Tạ chưa được xây. Ta thấy nơi góc Nguyễn Trường Tộ và đường Cộng Hoà, có căn nhà bé bé, được gọi là La Chaumière, (ngôi Nhà Tranh) tiệm ăn để cho khách du lịch ở trong mấy bungalows đến ăn uống.

Câu lạc bộ thường cần một nơi giải khát cho hội viên thì chỗ Thuỷ Tạ đã có quán nước giải khát, phía bên khu đánh quần vợt họ cho làm một nhà hàng nho nhỏ, gọi “là Chaumière” (ngôi nhà tranh). Dần dần mới phá đi xây lại khang trang 2 tầng với kiểu kiến trúc Art Déco mà sau này trước 75, mang tên tiệm ăn Đào Nguyên do ông Tình, cựu trưởng ty cảnh sát, mướn của thành phố để thành lập nhà hàng và dạ vũ. Mình có vào đây 1 lần với ông cụ, mình có thấy ông Đoa làm việc ở Grand Lycee, năm học 5ème uống ly nước cam vàng. Nghe nói trên lầu, họ cho nhảy đầm, lính tráng hay sĩ quan đến đây tán gái, nhảy ba-xi-lô con gái lấy chồng chà dà. 

Hình này chụp năm 1948, 6 năm trước khi chế độ thực dân cáo chung. Mình có thấy một tấm ảnh Đà Lạt xưa, một căn phố có dáng dấp kiểu kiến trúc tương tự nhưng không nhớ là ở đâu. Mình đoán là kiến trúc sư là người đã thiết kế dinh Bảo Đại.

Nghe kể, có ông đại đội trưởng nào ở Đà Lạt, vô đây nhảy đầm rồi có bà Bồ nào buồn đời sao, rút chốt lựu đạn khiến ông ta mặt xanh, phải dụ cô nàng ra bờ hồ rồi chụp trái lựu đạn quăng xuống hồ nghe cái đùng to lớn khiến quân trấn chạy lại. Ông ta làm bộ theo ngây, bà Bồ cũng không muốn ông ta bị quân trấn bắt đi nổi buồn hoa Phượng. Mình chỉ nhớ có đánh lộn với thằng Vinh, con ông Duy tại đây một lần. Ông Duy đánh quần vợt rồi đem mấy thằng con lại xem, mình không biết lý do gì có mặt nơi đó. Chắc đi coi đá banh. Mấy đám con nít xúi mình đánh lộn với thằng Vinh. Mình mới học nghề của OSS 117, lộn nhào bật người lại nhưng rồi cũng bị nó khệnh cho một trận.

Đây là góc Nguyễn Trường Tộ và bùng binh ngã 5. Trạm biến điện, sau này bị phá bỏ và xây mấy thang cấp lên khách sạn Palace. Nay về thấy họ xây cái cổng to đùng. Cái nóc nhà đầu tiên sau trận lụt 1935, bị cuốn trôi nên có thể nói tấm ảnh này được chụp trước tháng năm 1935.Đây là một góc nhìn, đoán là chụp từ khách sạn Palace, lúc đó họ mới xây một nhà nhỏ cho người Pháp chơi thuyền, chưa xây căn nhà nổi trở thành biểu tượng của Đà Lạt. Phía bên kia hồ, là đồi Cù. Sau 1954 thì chính phủ Ngô Đình Diệm có chương tình trồng cây thông rất nhiều trên đồi cù và khắp nơi thị xã. Điển hình các cây Mai dọc bờ hồ, dường Lê Đại Hành mà khi Tết về thấy hoa nở rộ hay đường vào Chợ. Không biết nay có còn hay không.
Đây là tấm không ảnh do một cựu chiến binh Hoa Kỳ, tên Bill Robie chụp khi tham chiến tại Đà Lạt. Ông có chụp rất nhiều hình màu tại Đà Lạt. Ông ta mới qua đời năm ngoái. Hình ảnh cho thấy tổng thể của xẹc Đà Lạt, gồm Thuỷ Tạ, nhà hàng Đào Nguyên và khu đánh quần vợt. Thời ông Diệm có cho xây thêm Thao Trường và sân vận động. Thao trường thì có cho sử dụng để dạy võ,… hồi nhỏ mình có vào đây xem võ đài thấy võ sĩ Minh Cảnh bị thiên hạ đấm trúng mặt này nọ hay các giải đánh quần vợt, vũ cầu,.. kế bên tiệm ăn nhảy đầm Đào Nguyên, có một nơi để đành vũ cầu, rồi kế đến các sân quần vợt mà có lần họ tổ chức đại hội thể thao quân khu II tại đây. Có dạo họ tổ chức đại hội nhạc trẻ ở đây, có ban Con Bà Cả CBC chơi, nhớ bản oye como va và ban nhạc Đà Lạt The Rolling Wheel. 

Mình được dự kiến xem Đinh quốc Tuấn và Đinh Quốc HÙng đánh ở đây. Đinh Quốc Tuấn là em lo đánh tranh giải, đoạt giải vô địch còn ông Anh thì cứ đánh cá độ với ông Giàu, tiệm giày trên khu Hoà Bình, thấp thấp người, bụng lại to, chạy không nổi, chấp bao nhiêu đó, không cần service, chắc dạo đó vợ ông Giàu khóc nhiều vì ông ta thua Đinh Quốc hÙng hơi nhiều. Sau chắc đổi tên thành nghèo quá. Mình nghe em gái của vô địch Đinh quốc Tuấn kể là anh chàng này chết trên đường vượt biên. Anh chàng độ tuổi mình. Khi xưa là thần tượng của mình. Mình bắt chước đánh quần vợt ở ty Công Chánh có cái sân phía sau cho mấy công chức chơi nhưng chả ai đánh cả nhưng mình thuộc nông dân không có khiếu nên bỏ cuộc, về cuốc đất cho có vẻ nông dân chân chính vô sản, thay vì bắt chước dân nhà giàu. Mình gốc nông dân nên dù có bận đồ đánh quần vợt, áo trắng quần short, mang bata trắng, vớ trắng thì vẫn lộ nguyên hình là nông dân cực chất.

Tấm ảnh phát hoạ của một kiến trúc sư người Pháp, hình như Ernest Hébrard, muốn kiến tạo một khách sạn to đùng ở ngay khu vực Đào Nguyên
Đây là hình chụp toàn thể khu vực của xẹc Đà Lạt xưa, cận cảnh là thuỷ tạ, phía dưới là để thuyền, trên là tiệm giải khát và chỗ plongeon để người nhảy xuống hồ bơi. Bên trái phái sau là nhà hàng kiêm dạ vũ, xa hơn là các bungalows còn bên phải là khách sạn Palace nơi có sòng bài. Sòng bài phải bận áo quần như giới quý phái mới được vào.

Mình nghĩ khi xưa khi người Pháp khám phá ra Đà Lạt, hồ Xuân Hương ngày nay là một thung lũng như Thung Lũng Tình yêu nên chận lại để trữ nước. Chơi tàu buồm mà mình có thấy ngày xưa. Nay chỉ thấy xe đạp nước với mấy con thiên nga to đùng. 
Thủy Tạ mà người Pháp đặt tên là La Grenouillère để nhớ đến một tiệm ăn danh tiếng ở ngoại Ô thành Paris.
Thảo Trường được xây cất dưới thời tổng thống Ngô Đình Diệm, thời đệ nhị cộng hòa thì chả xây gì cả vì chiến tranh gia tăng. Bao nhiêu tiền đổ vào quốc phòng 
Nếu mình không lầm đây là hình ảnh của gia đình bà Bùi Thị Hiếu trên các bực thang lên khách sạn Palace
Tây đầm đến La Grenouillère để vui chơi nghỉ dưỡng 
Cái plongeon này, nhớ có tên leo lên cao dạo ấy, nhảy cái dùng xuống, khóc luôn vì bị dập dế 

Thủy tạ cũng thuộc thị xã Đà Lạt, khi Tây về nước thì mấy chỗ này đều trực thuộc thị xã và cho tư nhân thuê để làm ăn. Không có công chức hay sĩ quan nào dám chiếm làm của tư. 
Hình ảnh này cho thấy khi người Pháp đã cho đào con ốc đảo bên phía đất bồi, khiến tháng 5 năm 1932, có trận lũ khiến nước xoáy vào khúc thuỷ tạ khiến cái đập bị vỡ cuốn theo các nhà cửa của người Việt sinh sống bên kia cái đập, làm chết 15 người Việt. Ta thấy khách sạn Palace đã được xây cất và các bungalows trước đây. Đào Nguyên và Thuỷ Tạ chưa được lên móng.
Nhìn tổng thể sân vận động, Thao Trường và xẹc phía xa, có thêm khách sạn Palace. Thao trường, mấy người cũng thế hệ mình chắc nhớ đến vụ thanh lọc. Họ bắt thanh niên đi ngoài đường vào Thao Trường theo chiến dịch Phượng Hoàng để thanh lọc xem ai là Việt Cộng nằm vùng. Ai bị bệnh sốt rét là đoán trong rừng ra, nằm nhà nằm vùng để chữa bệnh, cắt tóc thanh niên để tóc dài,.. ông cụ mình nhắc nên mấy ngày này là ở nhà, đi học về không chạy đi đâu cả. Họ không bắt phụ nữ. Mình về Đà Lạt, bạn học xưa hỏi nhớ Nguyệt Thu không. Mình lắc đầu. Họ kêu con đó đặt mình ở rạp Ngọc Alan làm chết nhiều người. Ông hàng xóm trên đường Thi Sách mất một người con trong vụ này.  Dạo ấy Đà Lạt có nhiều bị đặt mìn do Việt Cộng thực hiện. Về Đà Lạt mươi biết khi xưa trong lớp có nhiều người nằm vùng mà không biết. Còn Đảng viên thì ngày nay xem như phân nữa. Cũng chỉ vẻ hỏi chuyện nhau. 
Một góc nhìn khi xưa. Nghe mấy người lớn kể khi xưa là nhảy đầm ở trên lầu, dưới nhà là nhà hàng.
Nhìn hình mới nhớ khi xưa nhân công đi cuốc đất phác cỏ, đa số là phụ nữ. Đàn ông đi lính hết hay trốn vào rừng theo Việt Cộng. Bên trái là cửa ra vào tiệm ăn này.
Hình chụp từ khách sạn Palace mà mình có dịp ngụ lại đây khi về lầm đầu với đồng chí gái và mấy đứa con. Mình đoán là chụp ngay balcon của phòng ngủ mà khi về có Ngụ lại. Nhớ sáng mở cửa sổ, ra balcon đứng nhìn xuống hồ Xuân Hương mờ sương, quá đẹp
Mình bonus thêm tấm ảnh chụp chỗ mướn xe pédalo chỗ Thanh Thuỷ ngày nay nhìn sang khu vực Xẹc. Mình có trên 3,000 tấm ảnh về Đà Lạt từ thời Tây mới sang đến giờ 

Đây tấm ảnh chụp khi họ vét hồ. Mưa kéo phù sa về hồ nên từ từ làm cạn hồ nên phải vét. Nhìn lại mình thấy họ lúc đang phá Thao Trường để xây lại cái chi chi xấu không thể tả.

Hình này thì chụp sau 75

Sau 75, thấy xuống cấp. Đề tên trung tâm văn hóa mà đem bà ghế ra ngoài đường để

Thời Tây thì sòng bài được mở ở khách sạn Palace. Mình không có hình ảnh này, chỉ có một mớ hình ảnh chụp trong nhà bếp bú xua la mua. Nói chung khách sạn Palace là một thất bại về thương mại. Họ mướn ông chủ khách sạn Desanti để quản lý khách sạn Palace nhưng lỗ vốn nên không trả tiền ông này nên thưa kiện đủ trò. Mình có đọc trong cuốn sách do tác giả người Gia-nã-đại viết về Đà Lạt. Có nhắc đến nhóm nào bỏ tiền ra để xây thầu câu lạc bộ thể thao Đà Lạt nhưng lười đọc lại. Mình cứ nói để về Đà Lạt, ghé lại tiếng tâm lưu trữ của Đà Lạt để xem tài liệu về Đà Lạt xưa nhưng cứ quên hoài. Chán Mớ Đời 


Mình đưa vài tấm ảnh xưa của Đà Lạt, về trung tâm thể thao Đà Lạt thời Tây rồi truyền đến thời Việt Nam Cộng Hoà. Dạo đó mình vào Thuỷ Tạ được một lần, cũng như Đào Nguyên uống chai nước cam. Sau này về Đà Lạt, có ghé lại một lần trong Thuỷ Tạ nhưng hồn mình đi đâu nên không thấy mộng mơ mộng mị gì nữa. Xong om


Hôm nào rảnh mình kể tiếp mấy tấm ảnh khác. Bác nào có muốn đặt hàng thì cho em hay hoặc gửi thêm hình lạ cho em. Có ai nhắc thì em mới nhớ, chớ đời làm ô-sin cho mụ vợ khiến em không muốn nhớ gì nữa.


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Tại sao phải làm khổ vợ con

 Tại sao phải làm khổ vợ con


Hôm cuối năm, hai cha con đi lấy nhà lại, Ca$h 4 keys, thằng con thấy cảnh ông thợ mộc nghiện rượu, phải đi cai nghiện, rồi gia đình phải dời chỗ ở. Trên đường về hai cha con không nói chuyện, chìm đắm trong những suy tư khi làm chứng nhân hoàn cảnh của gia đình này. Mình phải lấy lại nhà vì còn nợ ngân hàng, mình phải trả ngân hàng hàng tháng trong khi đồng chí gái chửi mình là cường hào ác bá. Mình phải trả tiền đâu $15,000 cho ngân hàng, rồi nay phải bỏ thêm $30,000 để sửa chửa lại vì họ đập phá tùm lum hết, khiến có chỗ trần nhà bị hạ thấp một Inch. Phải đóng lại tường rồi làm bếp mới.


Một hồi lâu thằng con hỏi tại sao bố không uống rượu hay hút thuốc như đa số đàn ông. Câu hỏi khiến mình suy nghĩ vì cũng nhiều lý do. Có thể mình nghe người lớn khi xưa nói “Nhịn thuốc mua trâu nhịn trầu mua ruộng” nên không muốn phí tiền vào những gì không đem lại lợi nhuận, làm hại sức khoẻ để được chút phê phê hay đã từng trải qua những trận đòn vô cớ của ông cụ, thua bài, hay số đề ngày xưa. Giận cá chém thớt, không có tội thì đánh cho có tội, có tội rồi thì đánh cho chừa.

Bạn học khi xưa ai cũng uống rượu và hút thuốc còn mình thì tuyệt nhiên không, nên nhiều khi đi chơi với bạn, họ cảm thấy mình không hòa đồng lắm nhưng không có nghĩa mình không tham gia nói chuyện hay trò chơi. Chỉ có khi được mời uống hay hút thì mình từ chối dứt khoát. Sang Tây, mình đã quy y tại chùa Khánh Anh nên muốn giữ giới.


Sau một hồi suy nghĩ mình nói bố không muốn đi theo con đường của Ông nội. Rồi mình kể khi xưa ông cụ mình, hút thuốc, mê đánh bài, thua tiền về nhà giận cá chém thớt, lôi cổ con cái ra khệnh. Mình lớn nhất nhà nên hay bị ăn đòn đến khi mình cao bằng, hay hơn ông cụ. Ông cụ thua bài mượn tiền thiên hạ rồi bà cụ phải làm trả nợ nên trong nhà không vui vì bà cụ cứ than khóc nên mình chán đời chả muốn học hành gì cả, chỉ đợi ngày đi lính rồi chết như mơ. Đến khi gặp ông thầy kêu em nên chịu khó học vì có khả năng du học đã thay đổi hướng đi đời mình. Sau này mình có về thăm thầy Lưu Văn Nguyên, thầy vẫn nhớ mình, nhất là lá thư thầy viết cho đại học bên Tây khi mình nạp đơn du học và lần sau thì đúng ngày đi đám thầy.

Mình kể cho thằng con những người mình quen, nhậu say rồi gây tai nạn làm chết người, hay bị tai nạn khi lái xe, họ bị tàn tật làm khổ vợ con. Không làm ra tiền lại còn hành vợ con chăm sóc. Một người đàn ông độc thân có thể làm chuyện gì cũng được nhưng một khi đã có gia đình, phải có trách nhiệm với vợ con chớ không thể hành động ưa thích, vô trách nhiệm như một đứa trẻ. 


Mình lấy thí dụ ông thợ mộc mua nhà. Ông ta có tay nghề có thể làm $2,000/ tuần hay $8,000/tháng thêm giờ phụ trội thì có thể được $100,000/ năm. Với lương đó ông ta có thể tạo được một mái ấm gia đình gần thành phố, con cháu có bạn chơi thay vì đàn chó và mèo. Mỗi năm gia đình có thể đi nghỉ hè đây đó. Bao nhiêu tiền đều uống bia uống rượu thêm hút thuốc. Một ngày 1 thùng bia và 2 gói thuốc lá, tốn $40 x 30 ngày là $1,200/ tháng mà ông ta phải làm ra $2,000 đóng thuế cho chính phủ $800 còn lại $1,200. Xem như tốn $2000/ tháng cho việc uống rượu và hút thuốc hơn cả tiền đóng tiền nhà. Đó là chưa kể say xỉn kéo vợ con ra khệnh. Nếu không có bà vợ chịu đựng thì có thể con cái hay ông ta đã vô gia cư. 


Tất cả đều khởi đầu bằng uống một chút, hút chơi với bạn bè để tạo dáng người lớn, hay uống chút rượu để cảm giác lâng lâng nhưng rồi từ từ sẽ thích rồi đưa đến nghiện, không có không hoạt động được. Tại sao phải cần cà phê, thuốc lá, và rượu mỗi ngày để cơ thể hoạt động. Cái dục là khởi đầu cho sự khổ đau của con người như ông Phật đã giải thích khi xưa. Cho nên cần giảm các thèm muốn, sẽ giúp chúng ta sống thanh thản hơn.


Bố không muốn con và em gái con lâm vào cảnh của bố ngày xưa, có cha nghiện bài bạc, thuốc lá nhất là mẹ con phải trải qua những thời gian chịu đựng như bà nội. Hồi nhỏ bố có đọc một câu chuyện ngụ ngôn về một ông kia. Một hôm làm gì sai trái bị một ông quan ra 3 điều kiện nếu không muốn đi tù: 1/ uống rượu 2/ giết mẹ 3/ giết em gái. Cuối cùng ông ta chọn uống rượu vì không thể giết mẹ mình hay em gái. Một hôm ông ta uống rượu say, mẹ và em gái khuyên can, thì ông ta nổi điên lên giết cả mẹ và em gái. Từ đó, bố không bao giờ muốn uống rượu. Thà bị bạn bè hay mấy cô gái kêu là đàn ông mà không ra đàn ông. Không macho.


Đây cũng là một bài học cho bố, không nên cộng nghiệp với thiên hạ. Họ ở trong vũng bùn, mình thấy tội, nên đưa tay ra giúp để rồi, mình mất tiền, lại phải tốn thêm tiền sửa chửa lại nhà cửa, thất thoát tiền bạc. Lần sau, gặp những hoàn cảnh như vậy, bố sẽ không giúp họ. Trái tim phải lạnh, đông đá như mùa đông. Lý do là suy nghĩ, nhân sinh quan của họ không thẳng lắm nên mới sống như vậy. Chính phủ lấy tiền thiên hạ để giúp chớ mình cá nhân, phải tìm hiểu kỹ hơn, để khỏi tốn tiền.


Cuộc đời rất ngắn ngủi, chúng ta nên dành thời gian để học hỏi, trau dồi kiến thức thay vì tốn tiền uống rượu hay hút thước, tạo dáng đàn ông. Mình không muốn hỏi thằng con nghĩ gì nhưng hy vọng chứng kiến sự việc của một gia đình người Mỹ, có khả năng sống một đời sống ấm no, hạnh phúc nhưng vì Huân nghiệp của ông bố, đưa đến gia đình phải đổi nhà đổi cửa, sống trong các RV, không yên vui sum họp mùa giáng sinh cũng như mùa Xuân vừa đến. Chán Mớ Đời 


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn