Showing posts with label Lịch sử. Show all posts
Showing posts with label Lịch sử. Show all posts

Viếng thăm xứ ruồi bu

 Rời Ai Cập, hai vợ chồng bay qua xứ Jordan bên cạnh. Xứ này được mệnh danh là Xứ Ruồi Bu. Lý do là từ mấy năm nay, nông dân theo phong trào trồng rau hữu cơ nên họ dùng phân gà,… không hiểu kỹ thuật trồng hữu cơ ra sao mà ruồi được sinh sản, bay khắp nơi, thậm chí còn bay sang xứ Do Thái bên cạnh, khiến dân Do Thái la trời, tạo ra những cuộc hội thảo nhằm giúp giảm bớt vụ ruồi.

Đường mòn đưa đến đền thờ xây từ thời La MÃ

Vừa xuống máy bay, đã thấy đại diện công ty đứng đón mình trước khi qua hải quan. Họ lấy sổ thông hành của mình, đưa giấy cho ký rồi, đi tắt qua lối khác, không phải xếp hàng, đóng dấu mộc, thủ tục chiếu khán đã được họ điền hết bằng tiếng ả rập. Lấy hành lý xong thì họ đưa ra ngoài, có tài xế chở đi Petra. Thành phố lịch sử nổi tiếng nhất của xứ này. Trên đường đi thì ông ta cho ngừng tại đồi Nebo, nơi ông Moise, đã leo lên đây để nhìn về miền đất hứa, quê cha đất tổ, Do thái trước khi nhắm mắt. Rồi chở đến một nhà thờ cơ đốc giáo, khá đặc thù, nói về các nhà thờ cơ đốc giáo ở vùng trung đông.

Điều mình nhận thấy đầu tiên là ruồi bu đầy nơi. Hỏi ông tài xế thì được giải thích sơ sơ nên bò vào gú gồ thì mới chới với. Mình đang ở khách sạn Marriott ở Biển Chết, nằm dưới mặt biển đến 420 mét. Thung lũng Tử Thần, gần MOunt Whitney, hình như chỉ nằm dưới mặt biển độ 80 mét. Do đó vùng này quanh năm suốt tháng ấm dù vào mùa đông. Trong khách sạn nơi ăn uống thì có vài con ruồi bay la đà. Có lẻ vì cửa mở ra đi vô đi ra nhiều.

Xe đến Petra, vào lúc tối. Trên đường đi, để anh tài xế, ghé ăn và uống nước trong khi mụ vợ chạy đi mua đồ, áo quần,… sáng hai vợ chồng ăn xong thì hết thấy đói nên hứng thì ăn chiều còn trưa khỏi ăn. Đi chơi không phải leo núi nên không thấy đói lắm. Hai vợ chồng bò ra phố đi xem xét tình hình. Có tiệm bên cạnh khách sạn bán cái vali nên ghé vào mua. Mụ vợ mình sưu tầm vali. Mỗi lần đi đâu là phải mua thêm cái vali để bỏ đồ mụ mua đem về vì vali mình hết chỗ chứa. Thời khá lạnh như Đà Lạt vào buổi tối. Nói chung thì khí hậu mát hơn ở Ai Cập.

Khách sạn Moevenpick mình ngụ lại. Rất đẹp

Sáng hôm sau, ăn sáng xong chụp hình cho mụ vợ vì khách sạn được thiết kế rất đẹp. Bao nhiêu tinh tuý của kiến trúc ả rập được sử dụng theo kỹ thuật mới nhưng rất đẹp. Sau đó thì hướng dẫn viên của Petra đến và dẫn đi vào thành phố lịch sử. Petra có nghĩa là Đá vì toàn là đá ở trong này.

Được giải thích là bị động đất nên mấy tảng đá lớn bị trách ra làm hai, tạo nên một con đường và người dân làm hệ thống dẫn nước từ ngoài vào. Họ đào đá để làm nhà ở như ở Capadoccia, Thổ Nhĩ Kỳ. Vùng này nổi tiếng về thương mại khi xưa. người Tàu đem lụa đến bán, ngừoi Ấn Độ bán gia vị, người ả Rập bán chà là, vàng bạc,.. khu này sầm uất đến khi người tây phương làm ra các tàu biển để đi buôn thì khu vực này mất dần sự ảnh hưởng và đưa đến sự suy đồi.

Khi giàu có, họ cho tạc các đền thờ trong đá, khỏi mất công đi khiên đá từ xa về. Có nhiều đền lắm nhưng ngày nay chỉ có một cái mà thiên hạ đến chụp hình. Lý do là có hai ngọn núi to đùng xung quanh che chắn. Mình có thấy cả chục ngôi đền khác nhưng thời gian, khí hậu làm tiêu mòn bớt kiến trúc mặt tiền. Thật ra muốn viếng chỗ này hết, phải mất 3-5 ngày. Đồng chí gái muốn đi ngựa nên leo lên ngựa đi được một cây số. Sau đó cuốc bộ.

Nhà hát lộ thiên thời La MÃ

Thấy mấy hang đá do người địa phương đục khoét để ở. Sau này chính phủ làm nhà cho họ ở phía ngoài để họ dọn về đây. Tương tự như ở Thổ Nhĩ Kỳ. Dân Bedouin khu vực này có đến 25,000 người thuộc 4 bộ lạc, chuyên sống về du lịch. Cứ chạy réo gọi bán đồ rẻ Made in china. Chán Mớ Đời 

Đi đến 12 giờ thì phải về khách sạn, lấy hành lý để đi Biển Chết, Tử Hải nên hướng dẫn viên kêu hai con lừa cho hai vợ chồng để leo lên trên núi nhìn quang cảnh cho đẹp, rồi nhắn tin ông tài xế đón mình ở đó. Đồng chí gái có vẻ thích cởi lừa nên kêu chụp hình bú xua la mua. Có cậu bé độ 15 tuổi, cởi con lừa khác đi sau la hét để lừa đừng chạy lộn xộn. Lần đầu tiên đi lừa. Mụ vợ thích quá cứ đứng xớ rớ phía sau lừa để chụp hình khiến mình phải la. Lỡ con lừa hứng đời đá một cái là khốn cho mình.

Đồng chí gái có vẻ thích lừa nên chụp hình mệt thở.

Tài xế đón ở đỉnh núi, đưa về khách sạn lấy hành lý rồi đi xuống núi về Biển Chết. Nhớ khi xưa, học địa lý, mình hỏi ông Tây tại sao lại gọi Mer Morte, bị chửi imbécile. Chán Mớ Đời ông Tây chắc cũng loại dốt nên chửi mình cho vui đời.

Biển này nhỏ, nằm giữa Jordan và Do Thái, có chiều ngang 12 cây số và chiều dài 40 cây số, nằm thấp hơn mặt biển đến 420 mét. Kinh

Xe chạy đường cao tốc do Do Thái xây cất nên thoải mái. Nhìn sang bên kia biên giới DO Thái thấy xanh rì, còn bên phía Jordan thì toàn là đá và đá. Lâu lâu thấy vào nơi trồng trọt rau, thấy họ rãi phân hoá học. Không có nước nên nông dân làm trên cao, cái hồ lót nhựa ở dưới để mua xe nước đem đến mấy citerne để bán rồi họ dùng hệ thống Drip irrigation để tưới. Mình hỏi tài xế, ông ta cũng không hiểu tại sao xứ sở ông ta không phát triển. Được biết nay, Do Thái bán dầu khí nhất là nước uống cho Jordan, xem như không chế sự sống còn của xứ này.

Trước đây thì Ai Cập là anh cả lo cho em út nhưng Mùa Xuân Ả rập đến và đám khủng bố chơi cha phá đường dẫn ống nên phải mua của Do Thái. Xứ này có 12 triệu dân, 4 triệu là dân tỵ nạn chiến tranh, từ Syria, Yemen, khắp nơi đỗ về đây. Có đến 2 triệu người dân Palestine, ăn đời ở kiếp ở đây từ khi cuộc chiến với Do Thái.

Đến nơi hai vợ chồng lấy phòng xong xuống biển tắm bùn và tắm biển mặn. Độ muối ở đây gấp 10 lần muối biển nên chả cần phao gì cả. Cứ nằm là nó nổi lênh bênh. Bờ biển toàn là đá nên phải mang giày nhựa của khách sạn đưa, để đi ra biển. Chỉ tội là buổi chiều có sóng nên phải lên. Thấy da có chất nhờn, do potassium, muối mặn và magnesium nên làm có dầu. Hai vợ chồng kêu anh gác biển, đem bùn lại thoa lên người, ngồi phơi khô bùn độ 20 phút rồi xuống biển tắm lại cho ráo bùn. Đồng chí gái cứ lo kêu anh chàng chụp hình khiến nước biển vào mắt nên phải lấy chai nước suối rữa mắt. Chán Mớ Đời 

Tắm bùn ở biển chết

Ngoại quốc đến đây để tắm biển này. Nghe nói giúp thân thể họ khoẻ mạnh, nhất là ai có bệnh về da. Mình thì đã đen, lại bội bùn đen lên nên sơn đen sơn đứng một mình cũng đen. Để mình xem cô em có hè thì đưa bà cụ đến đây tắm biển này một tuần cho khỏe người.

Khổ đi với vợ là cứ phải chụp hình, không chánh niệm những giây phút đó nên mất hứng. Chiều vợ nên cũng phải chụp cho vui. Nhìn phong cảnh, kiến trúc, mình quan sát ra sao, mụ vợ cứ kêu chụp chụp hình. Chán Mớ Đời 

(Còn tiếp)

Sẽ 

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo giang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Đi du thuyền lần đầu

 Cuộc đời quái lạ! Mình đi 10 ngày leo núi Kilimanjaro, không tắm rửa, ăn uống thiếu thốn. Sau đó lại đến thời thái lai, ăn như điên. Bay qua Ai Cập, viếng thăm miền nam sông Nile, rồi được lên du thuyền chạy từ miền nam xuôi về miền Bắc. Cứ ăn rồi ngủ, tàu cập bến thì lên bờ đi chơi, xem viếng đền thờ, đá với là đá trong cái nắng kinh hoàng khiến Sơn Đen Sơn đứng một mình cũng đen. Được cái là học lại lịch sử thời xưa, mấy ông tây bà đầm dạy về thời Ai Cập, Tiểu Á, Alexander đại đế,… học lịch sử mà không đi tham quan thì cũng chả hiểu gì cả ngoài trả bài như con vẹt. Thường đọc sách báo, khiến chúng ta bị ảnh hưởng bởi những gì đã đọc nhưng cần phải trải nghiệm mới hiểu được.


Mình nghe đến con sông Nile này khi xem phim 10 điều răn, khi đi làm ở Mantes La Julie. Có yul bruner và charlton Huston đóng. Nói về ông Moise sinh ra đời, khi có lệnh giết hết các trẻ sơ sinh gốc do thái, nên bà mẹ đem cái nôi ra bờ sông Nile thả trôi dòng. Sau này ông được chị của vua Rameses II lượm được nuôi trong hoàng cung. Lớn lên, ông khám phá ra là gốc dân DO Thái như thể Kiều Phong của Kim Dung, cuối cùng ông ta bỏ sự giàu sang, nhận mình là người do thái, dẫn dân Do Thái về lại quê cha đất tổ, trong khi Rameses II rượt theo để giết. May thay khi đến biển hồng hải mà mình đang ở thì nước hai dòng toả ra, giúp người nô lệ do thái, chạy thoát. Hình như trong thánh kinh có nói đến đoạn này. Lâu quá không nhớ nổi.

Dân do thái thoát chết thì bắt đầu làm loạn, quên lời nguyền, bắt đầu phóng túng, ăn chơi, thờ tà ma ngoại đạo khiến ông Moise phải bò lên núi, lấy MoisePhone, bắt chế độ 10 Gờ của Starlink, tải về 10 điều răn để chia sẻ cho mấy cái App 10 điều răn cho dân do thái. Từ đó dân do thái sùng đạo luôn đến giờ.

Không ngờ mấy chục năm sau, lại có cơ hội đi viếng thăm những nơi này và đi thuyền trên dòng sông Nile lịch sử này. Được xem là cái nôi của văn minh nhân loại. Có lẻ vì Huyền thoại này mà du khách đến từ Do Thái rất đông, ngay cả mấy ông Rabbi. Sáng nay mới gặp một ông rabbi. Để xem còn gặp lại, mình sẽ hỏi thêm cảm nghĩ của họ, khi về nơi tổ tiên họ đã từng làm nô lệ.

Tối qua, hoá ra họ ở bên cạnh phòng, nên ghé thăm hỏi khi thấy họ đang ngồi đánh cờ ngoài sân. Hỏi chút xíu thì khám phá ra họ người do thái đến từ Ukraine. Có anh chàng kể chết cả nhà, vợ con 7 người. Mình đưa hình và thư của ông Ukraine mà nhóm mình gửi tiền giúp. Anh chàng kêu ông này làm lớn ở Kiev khiến mình thất kinh. Hôm nay, gặp mấy cô trẻ đến từ DO Thái, hỏi có sợ hay không. Họ nói không. Chắc quen bom nổ súng bay ở xứ họ. Có lẻ sang năm mình làm một chuyến đi DO Thái.

Du thuyền có 3 tầng và tầng trên hết không có nóc nhà, chỉ có hồ bơi, vớ vẩn. Người âu châu thích lắm vì có dịp tắm nắng, mình thì đen đủ đô rồi nên không cần tắm nắng nữa. Bù lại thì ngủ và ăn. Đi Ai Cập thì an ninh xét nhiều, qua phi trường, bị xét nhiều lần. Phải lấy dây nịch ra, cái quần mình lỏng le, muốn tuột xuống nên tranh thủ ăn để bụng to lại. Ai muốn giảm cân, đi leo kilimanjaro, bảo đảm xuống tối thiểu 10 cân.

Tàu được chia làm hai, phần bên phải là phòng ăn, còn phần bên trái là chỗ ngủ hạng rẻ tiền mà anh hướng dẫn viên ngủ tại đó. Khách thường ngủ lầu trên, mình ở lầu 2, còn ai ở lầu ba thì hạng sang hơn, phòng to lớn hơn. Ăn sáng thì từ 6:30-9:30, trưa thì từ 12:30-2:30 còn chiều thì từ 7:30-9:30 tối. Nếu ở trên bờ thì tiền ăn sáng ở khách sạn nằm trong khoảng tiền mình đã trả còn trên du thuyền thì ăn ngày 3 bữa nên đi chơi thì độ 12 giờ trưa lại bò về tàu ăn rồi ngủ trưa rồi chiều bò dậy đi chơi tiếp đến 7-8 giờ tối về, ăn tiếp. Ra ngoài, nóng kinh hoàng nên đi chơi độ 2, 3 tiếng là phải bò về tàu. Nếu đi vào mùa đông, ít nóng như tháng 12 đến tháng 2 thì có thể đi cả ngày, khỏi ăn trưa.

Nghe ông người Thụy sỹ, ngồi cạnh bạn, nói là theo bạn bè của ông ta đi nhiều chuyến, cho biết thức ăn trên tàu Steinberger mà mình đi là ngon nhất. Đa số các du thuyền trên sông Nile đều do người âu châu thực hiện. Đi vào phòng ăn thì ở giữa là dãy hàng ăn tự chọn. Ngay chỗ bước vào là có ông Ai Cập, cầm con dao to đùng, đứng cắt thịt của món chính hôm đó. Khi thì roastbeef, khi thì thịt gà nướng, khi thì món cừu hay món bê. Món bê và món cừu ăn cực đỉnh. Theo sau là món ăn phụ như thịt gà, thịt bò, các, rồi đến cơm, kosherie của Ai Cập, khoai tây,… sau đó đến các món xà lách tự chọn, có olive,…

Đồng chí gái trên cầu vào thuyền

Cuối dãy là món tráng miệng, đủ loại bánh khiến mình rùng mình, không dám đụng. Phía bên kia thì có mấy món của Ai Cập như falafel, thịt nướng Ai Cập, bên cạnh thì có góc pasta. Trên du thuyền mình thấy có nhiều du khách đến từ Ý Đại Lợi nên có lẻ vì vậy họ làm thêm phần này. Dân Ý Đại Lợi, ăn cơm phải có spaghetti. Đến chỗ quầy đầy gia dụng muốn thêm vào đĩa spaghetti, rồi ông đầu bếp phụ, bỏ vào cái xoong, cho chút dầu, bỏ mấy thứ kia vào rồi bỏ spaghetti vào xào nấu một chút rồi trút ra đĩa cho mình. Mình phải bỏ thêm dầu olive vì thấy đầu bếp bỏ dầu ăn thường.

Điểm vui là 40 năm trước, mình đi Ma-rốc, có học chút ít tiếng Ma-rốc, nên xổ với người Ai Cập thì họ nhận ra ngay. Họ hỏi ông ở Ma-rốc vì tuy là ả rập nhưng Ai Cập và Ma-rốc nói khác nhau 1 tị. Dân Ma-rốc thuộc giống dân magreb hay berber còn người Ai Cập thì khác. Ngày mai mình sẽ đi chơi và viếng khu vực người Bedouin, giống dân sống trong sa mạc.

Đi vòng phía bên kia dãy đồ ăn là các món kiểu làm dưa muối của mình, tha hồ mà ăn mấy món olive, gia vị, dưa leo và cà chua. Cà chua đây tươi đỏ, không như ở cali, xanh hồng, hái từ mấy tháng trước và múc thêm phô mát làm bằng sữa dê. Đi thêm về lại chốn cũ thì bánh mì. Đủ loại từ tây sang tàu, mình thích bánh tiêu của người Ai Cập, không biết tên gì nhưng làm bằng lúa mì. Phía trong cũng rỗng như bánh tiêu nhưng không có dầu, họ bỏ lò nên phồng lên.

Ở xứ này, mùa này là mùa hạt lựu nên ăn đã. Trái ổi của họ tương tự loại ổi ở Mễ Tây Cơ, mềm mềm không như ổi xá lị của mình. Mình thích nhất là trái chà là của họ, loại tươi, ăn không ngọt lắm. Ăn thì không phải trả tiền vì đã trả trong giá tiền, uống nước hay rượu bia thì phải trả thêm. Được cái là phục viên viên nhanh tay. Mình vừa ăn xong là họ đến lấy đĩa dơ đem đi, trong khi mình đi lấy đồ ăn khác.

Lương căn bản của người Ai Cập chắc ít nên họ trong mong vào tiền boa của du khách. Họ thích du khách mỹ vì cho tiền boa hậu. Du khách âu châu thì ít nên khi nghe du khách mỹ là họ ào đến, giúp đỡ ngay. Công ty du lịch phái đủ người ra đón mình hay chở đi nên phải cho tiền boa nhiều người. Đến phi trường cũng vậy. Mình nói để mình đẩy Vali nhưng họ nhất định không chịu, đến khách sạn cũng vậy. Nhiều khi mình chưa kịp dọn đồ vào hành lý, đã thấy họ vào phòng lấy vali đem xuống lễ tân đợi. May mình đem theo tiền $1 khá nhiều nên cứ boa $2 là họ mừng lắm. Mấy ông tài xế thì boa $10, còn hướng dẫn viên thì nhiều hơn.

Để giải thích vụ đi theo công ty du lịch. Mình liên lạc với hai công ty du lịch, hỏi lên lịch trình cho hai vợ chồng, không muốn đi chung với người khác. Cuối cùng mình chọn một công ty rẻ hơn. Họ sắp đặt hết cho mình. Đến phi trường là có người ra đón, đưa qua an ninh, quan thuế rồi lại chuyển cho một ông khác với tài xế, chở về khách sạn hạng 5 sao. Ông này vào check-in cho mình. Hỏi có gặp lại không, nói không nên phải boa.

Công ty du lịch này mướn các hướng dẫn viên freelance khác, tương tự chuyến đi Thổ Nhĩ Kỳ vừa qua. Đến mỗi thành phố thì họ có người freelance đến phi trường, lo thủ tục cho mình, về khách sạn,… tại Cairo thì họ có freelance chở mình đi viếng viện bảo tàng rồi kim tự tháp, sau đó bàn giao cho người đại diện công ty, đưa mình ra phi trường đi Aswan.

Đến phi trường Aswan thì có người đón về khách sạn. Hôm sau thì có người freelance đến đón rồi chở đi thăm viếng rồi theo mình lên tàu luôn. Anh ta đi theo suốt 3 ngày 3 đêm, để dẫn đi viếng mấy đền đài rồi đưa về tàu. Khi đến Luxor thì anh ta từ giả, xe đưa mình ra phi trường đi Dohad. Tại đây, lại có freelance khác đón mình. Và cứ như thế đến xứ Jordan.

Theo mình thì Thổ Nhĩ Kỳ, họ tổ chức rõ ràng hơn. Từ phi trường, chỉ cần tài xế đón, đây thì tài xế lẫn đại diện đến nên hơi mất thì giờ, và tiền boa. Thật ra có đại diện cũng tốt vì sự an ninh. Xe cứ bị chận xét hỏi hoài, có đại diện biết tiếng anh nên mình dễ thở hơn vì đa số tài xế, không rành anh ngữ. Cứ thấy đồn bóp chận lại, họ cho chó đi xem có bom hay không hay có máy ra bom dưới xe. Du khách âu châu không ngại lắm, du khách mỹ thì hơi ớn vì khủng bố hồi giáo.

 Trở lại vụ đi du thuyền. Đây là lần đầu tiên mình đi du thuyền, nhất là trên sông nên khá lạ. Tàu nhổ neo vào 2 giờ sáng khi mọi người đang an giấc rồi cập bến lúc 6 giờ để hành khách ăn sáng xong là lên bờ đi chơi. Phòng ốc được thiết kế khá gọn gàng.

Chiều 4 giờ thì có trà và cà phê trên sân thượng để mọi người gặp gỡ hàn huyên. Mình có lên một chút rồi chạy luôn. Chợt nhận ra mình đã già vì giới già nghỉ hưu đi du lịch đầy. Người chống gậy, người ngồi xe lăn. Chán Mớ Đời 

Mướn thuyền buồm của ông chủ, ở cách đáo 10 cây số. Lên bờ thì ông ta lấy xe gắn máy đi về. 

Tối kia mình mướn chiếc tàu buồm cổ điển mà hay thấy trong phim xi nê. Nhờ họ đưa qua sông. Lên đảo chuối. Ngồi ngắm lá buồm như ước mơ tuổi được chấp cánh theo chiếc buồm ra khơi để mấy chục năm, nhìn lại đời như đá lêu bêu ở các đền đài Ai Cập qua năm tháng. Có lẻ mình sẽ trở lại Ai Cập để nghiên cứu thêm về kiến trúc của xứ này. Rất đẹp. Có nhiều chỗ chưa đến được vì thời gian ít, như thành phố Alexandria, mang tên đại đế Alexander,… mất nhiều thì giờ để bay vòng vòng. Máy bay xứ này hay bị trễ nên họ tính thời gian bay là mất 1 ngày trời nên hơi phí. Điển hình bay từ Luxor về Cairo, rồi đợi 5, 6 tiếng đồng hồ để bay đi Dahab. Đến nơi vào gần 12 giờ đêm. còn tiếp 

Sơn đen sơn đứng một mình cũng đen

Nguyễn Hoàng Sơn 

4 ngày 4 đêm trên dòng sông Nile

 4 ngày 4 đêm trên dòng sông Nile

Sau khi xem viếng 3 kim tự tháp ở Cairo và làm thủ tục tạo dáng cho đồng chí gái vui, hướng dẫn viên du lịch đưa ra phi trường để bay đến Aswan, miền nam xứ Ai Cập. Tại đây họ đón rồi dẫn đi viếng đập lớn nhất của xứ phi châu một thời và nay họ khám phá ra là sự ngu đần của vị anh hùng của họ. Tốn tiền xây thủy điện đắt nhất thế giới thời đó nay là gót chân achilles điểm huyệt tử của họ. Nếu đánh nhau với do thái thì chỉ cần một trái bom không người lái xuống cái đập sẽ biến triệu người không nhà ở vùng hạ lưu ngay. Thêm chỉ cung cấp có 20% điện thế cho toàn dân Ai Cập. 


Mình thấy có nhiều người dân Do Thái viếng thăm Ai Cập, thêm có chuyến bay thẳng đến từ Tel Aviv. Nói đến Do Thái, mình thấy một anh chàng gắn lá cờ của Do Thái sau ba lô khi leo núi Kilimanjaro. Mình thở như heo bị thọc huyết trong khi anh ta chạy lên núi. Không biết anh ta có lên hay không. Nghe nói có một đoàn người đức, kêu là hướng dẫn viên đi lên chậm quá, nên họ bỏ đi nhanh lên núi nhưng ngày cuối cùng thì leo lên đỉnh không được. Lý do là cơ thể không thích ứng với độ cao nhanh được.


Ông Anouar Sadat hiểu nguyên cơ nên ngậm họng, xin ký hoà ước với Menahem Begin ở Camp David, để tâm sức phát triển đất nước trong nền hoà bình. Người ả rập không hiểu nên căm thù và giết ông ta, mất cơ hội tái thiết đất nước. Cho thấy sự ngu xuẩn, căm thù không tính toán, đưa đất nước vào chỗ nghèo đói, làm nô lệ cho ngoại bang. 

Đền bà hoàng hậu nổi tiếng thứ 5 của Ai Cập, tên Hatshepsut. Đẹp không thể tả, nhìn trên không khí cầu vào lúc mặt trời mọc.


Sau đó họ đưa lên tàu ở 4 ngày 3 đêm, di chuyển trên dòng sông lịch sử Nile. Cứ mỗi lần tàu dừng lại thì hướng dẫn viên dẫn lên bờ, có xe chở đi viếng các đền đài cổ thời xứ này bị đô hộ bởi đoàn quân của đại đế Alexander khi đi chinh phạt. Ông Ta để lại một đoàn quân nhỏ để cai trị trong khi ông ta kéo quân đi tiếp về xứ Ba Tư. 


Cái hay của người Hy Lạp là không xoá bỏ tàn tích chế độ cũ, họ cho xây thêm đền đài mà người dân Ai Cập thờ phụng thượng đế của họ. Họ xây đền đài theo kiến trúc ngàn xưa của Ai Cập, chỉ vẽ đại đế Alexander là vua thôi, còn không thay đổi gì cả.


Họ vẽ các thần và nữ thần với các huy hiệu chim ưng, rắn và cá sấu. Trên dòng sông Nile có rất nhiều cá sấu thời ấy nên người dân sợ và thờ cá sấu nên họ vẽ đủ trò trên các tường và tường. 

4 ngày đi xem đền và đá, mỗi cả chân và nóng


Khi chiếm đóng, họ vẫn giữ các tín ngưỡng của dân sở tại khiến họ không bất mãn và hợp tác. 

Trên thực tế người chiếm đóng lại học rất nhiều từ người địa phương. Bao nhiêu triết gia Hy Lạp đều nói họ học từ người Ai Cập phi châu, giúp nâng cao nền văn hoá và văn minh của xứ Hy Lạp đưa đến nền văn minh Hy Lạp đã giúp các nước Tây phương vượt xa các vùng khác trên thế giới. 


Người Ai Cập đã tìm ra thiên văn, hình học, đại số khiến các nhà hiền triết Hy Lạp phải bò sang đây du học ở thành phố Kernet thì phải. Lâu quá không nhớ nổi. Theo sử gia Heredotus thì tôn giáo Hy Lạp được nhập cảng từ Ai Cập.


Mấy ngàn năm về trước, người Ai Cập đã biết sản xuất giấy để viết, được gọi là Paperus. Mình có ghé một nơi sản xuất paperus, thì hoá ra cây paperus, thường thấy, có trồng ở nhà. Họ chẻ cây này ra, ngâm nước 5 ngày rồi ép chung với nhau rồi để khô. Sau đó thì vẽ hay viết lại. Quá hay.


Nay mình mới hiểu người Pháp thực dân chiếm đóng Việt Nam lại cho người Pháp đi thăm tìm kiếm về văn hoá người Việt. Họ học từ người Hy Lạp. Sau này người Hy Lạp phát huy những gì học hỏi từ người Ai Cập để biến kiến trúc và văn hoá của họ lên đến tuyệt đỉnh của mấy ngàn năm về trước. 


Cái khôn của người Hy Lạp là khi đánh chiếm các quốc gia khác thì họ vẫn giữ nguyên, không cố gắng xoá bỏ nền văn minh của chế độ cũ mà học thêm những cái hay của người bị thuần phục, làm giàu cho nền văn hoá của họ. Khác với các rợ Hun và rợ Mông Cổ, đi đến đâu là phá đốt, giết người cướp của đến đó nên không để gì lại cho nhân loại. 


Đến Luxor thì dậy sớm đi khinh khí cầu. Chán như con gián. Ở Thổ Nhĩ Kỳ đi thấy cảnh tượng 600 khinh cầu quá đẹp nên ghi danh đi ở đây. Chỉ đáng đồng tiền bát gạo khi bay ngang thung lũng các nhà vua còn thì không đẹp lắm lại ít khinh khí cầu. Tại Thổ Nhĩ Kỳ ông lái khinh khí cầu đậu luôn trên chiếc xe tải đây họ đáp xuống ruộng rồi có đến 10-12 người Ai Cập chạy lại kéo lên bờ. Thua non. Con cháu Ramses ngày nay làm việc Chán Mớ Đời 


Hôm qua đọc tin Thổ Nhĩ Kỳ, có 2 du khách người Tây Ban Nha đi khinh khí cầu, bị văng ra khỏi nơi đứng khi khinh khí cầu đáp khẩn cấp, chết tại chỗ. Hú vía.


Tối nay đi viếng một đền đài khác có chiếu ánh sáng vì ban ngày nóng kinh hồn. Ai đi Ai Cập thì nên đi vào mùa đông vì nóng kinh hoàng dù là giữa tháng 10. Mùa du khách đến là từ tháng 10 đến tháng 4.

10 ngày ở phi châu ăn uống thiếu thốn đến đây lên tàu ăn chết bỏ vì toàn là ăn bao bụng. 


Ăn cơm ngày đầu ngon nhưng dần dần bữa nào cũng tương tự nên bắt đầu ớn. Sáng nay rời thuyền để đi viếng mấy đền đài khác rồi về khách sạn ở qua đêm. Sáng mai sẽ lấy máy bay đi về miền Hồng Hải (red sea), tắm biển mấy ngày rồi bay qua xứ Jordan. Hy vọng sẽ có thời gian ghé thăm gia đình thằng bạn gốc Jordan. Để hiểu thêm về đời sống văn hoá xứ người. Đi chơi mà không liên hệ với dân bản xứ như đi chụp hình. 


Đi viếng xứ Ai Cập mới hiểu lý do xứ này được xem là nền văn minh cao nhất trước khi chúa sinh ra đời. Là cái nôi văn hoá cho Tây phương. Người pháp đã nghiên cứu rất nhiều về nền văn minh này. Hàng năm các người đoạt giải thưởng Prix de Rome đều được gửi sang Ý Đại Lợi ở 3 năm để họ nghiên cứu về kiến trúc và văn minh Hy Lạp và Ai Cập hay tệ lắm là Là Mã, bắt chước Hy Lạp. 


Tối qua viếng đền Luxor thì thấy cây tháp bút chì còn trơ trọi đứng một mình, không cân xứng. Lý do là nó lấy mất một cái. Khi xưa, mình tưởng Napoleon vì đến đây đến chinh phục xứ này, lấy về 1 cái để tại quảng trường Concorde nhưng nay lại được kể là vua xứ Ai Cập tặng cho vua Louis 14 rồi ông này đáp lễ, tặng cho cái đồng hồ. Mình thấy hơi sai vì khi cách mạng tháng 7 của Pháp quốc nổi lên, họ đem vua ra và bọn phản động chống đối cách mạng ra đây chém đầu, chưa có tháp bút chì của xứ Ai Cập.

Hôm nay dọn sang khách sạn ở nên mướn chiếc tàu buồm, chở qua bên kia sông , Tây ngọng, con sông Nile chảy từ năm lên phía Bắc nên kêu Tây ngạn và đông ngạn. Đa số người dân sóng phía đông hơn. Đi buồm có gió nhẹ khá chậm chạp. Không gian như tỉnh lặng lại, gió nhẹ nhàng đưa đến đảo chuối. Họ trồng nhiều chuối nên gọi đảo chuối. Có con cá sấu được nhốt trong chuồng và vài con khỉ để du khách chụp hình. Chán Mớ Đời 

Mướn một chiếc thuyền buồm, lênh đênh trên dòng sông Nile, gió nhẹ nhàng, thấy hạnh phúc bên cạnh đồng chí gái 

Mình có đọc đâu đó ở Tây Ban Nha, phụ nữ đông hơn đàn ông nhiều nên có nhiều phụ nữ không lấy chồng. Đi chơi trên tàu, thấy có nhiều nhóm đến từ âu châu, như Pháp quốc, Tây Ban Nha, Ý Đại Lợi. Mình để ý có rất nhiều nhóm toàn là phụ nữ. Cạnh bàn ăn mình, có nói chuyện với phụ nữ Đức quốc. Mình đoán họ là đồng tính vì tướng tá nhìn là xanh mặt. Có hướng dẫn viên Thổ Nhĩ Kỳ, kể mình là anh ta không thích Madrid, thủ đô của Tây Ban Nha. Lý do là đông đồng tính quá khiến mình cụt hứng, hết muốn đưa đồng chí gái đến thăm thủ đô này mà 40 năm về trước, mình có đến. Quen mấy cô bạn ở đây, nay mất tin tức từ khi em lên xe hoa.


Đi lêu bêu vài phút, cho đồng chí gái chụp hình tạo dáng bên mấy buồng chuối xong thì về khách sạn ngay bờ sông. 


Đồng chí gái hỏi cuộc sống thần tiên như vậy kéo dài được bao lâu? Mình kêu trời cho bao nhiêu thì hưởng bấy nhiêu. Mụ vợ kêu mệt mà vừa đến khách sạn là mụ chạy đi mua sắm. Chán Mớ Đời   (Còn tiếp)


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo giang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Lên voi xuống chó

 Lên voi xuống chó

Đi leo núi Kilimanjaro 10 ngày không tắm rữa, ăn cơm phi châu chán như con gián. Sau đó bay sang Ai Cập, được bố trí ở Sheraton lại được cái Suite. Cô ở lễ Tân kêu phòng đẹp nhất của khách sạn. Có hai cửa vào, có phòng bếp, có phòng ăn, rồi phòng xem truyền hình, phòng ngủ thì to hơn phòng ở nhà.


Việc đầu tiên là mở Jacuzzi, tắm. Sướng không thể tả. 8 ngày đợi mong không tắm. Sáng ra ăn điểm tâm cực đỉnh, như để bù lại 10 ngày lên núi. Mình hỏi thức ăn Ai Cập để ăn, chớ ăn ba đồ Tây cũng ngon lắm. Họ có một bàn lớn dành cho đồ ăn lebanon. Xứ này nổi tiếng về ăn uống, ảnh hưởng của thực dân pháp xưa.


 Ăn xong thì hướng dẫn viên và tài xế của công ty du lịch đến chở hai vợ chồng đi viếng viện bảo tàng quốc gia của Ai Cập, do kiến trúc sư người Pháp thiết kế. Tại đây, xem các di tích lịch sử của nền văn minh Ai Cập từ 5,000 năm qua.. mình có xem một số bảo vật này tại Paris khi còn sinh viên, có triển lãm về Ramses.


Sau đó thì họ chở lên đồi Giza để xem ba kim tự tháp nổi tiếng thế giới. Lý do tổ tiên người Ai Cập xây kim tự tháp trên đồi vì không muốn các cơn lụt hàng năm do sông Nile gây nên vào mùa lũ, khi nước chảy từ phía nam phi châu đến.

Cuộc đời đẹp sao sau 15 ngày vắng bóng đồng chí gái 

Lên đây mình cũng hơi ớn vì mấy năm trước, có một xe buýt du khách Mỹ bị tấn công bởi khủng bố tại đây nhưng không dám nói cho vợ sợ cô nàng lo. Để đồng chí gái an vui Lăn săn chụp hình, tạo dáng. 12 ngày vắng bóng vợ nên mình cố không kể chuyện tiêu cực cho vợ.


Chụp hình vài tấm kỷ niệm rồi mướn lạc đà cởi vì mụ vợ thích chụp hình. Lạ một điều là mắt lạc đà như bị mù vì khép lại. Có lẻ quen nhắm vì bão cát hay ánh nắng trong sa mạc. Mình cũng nghe lời vợ chụp hình cho vui nhà. Kệ làm thằng ngố nhưng có mụ vợ khôn là được. Không chết thằng tây nào cả.


Chụp hình ngoài nắng ná thở, sau đó mời tài xế và hướng dẫn viên đi ăn cơm Ai Cập. Họ dẫn đến tiệm ăn khá ngon. Theo mình thì cơm Thổ Nhĩ Kỳ ngon hơn hay cơm Ma-rốc ngon hơn cơm Ai Cập vì bị  ảnh hưởng của pháp. Ai Cập bị Anh quốc đô hộ nên Chán Mớ Đời.


Ăn xong họ chở ra phi trường để bay đi Aswan, phía nam của Cairo.

Mình thấy lính canh gác khắp nơi cho thấy sự kiểm soát gắt gao của quân đội tại xứ này. Mình thấy lính đeo AK của Nga Sô.


Chế độ quân phiệt được áp dụng từ ngày ông đại tá Nasser lật đổ ông vua Farouk, chấm dứt chế độ quân chủ tương tự ông bẢo Đại buộc phải thoái vị năm 1945.

Từ đó chế độ được duy trì bởi các quân nhân đến nay, chuyển từ ảnh hưởng Liên Xô đến Hoa Kỳ. Xe chạy ngang nhiều khu vực dành cho sĩ quan và gia đình, đồ sộ. Thưởng sự trung thành của họ.


Máy bay đến phi trường thì được đón và đưa về khách sạn Isis ở một hòn đảo trên dòng sông Nile. Đò có chạy ngang khách sạn nơi nhà văn nổi tiếng Anh quốc viết cuốn “án mạng trên Nile”. Khách sạn cũ nhưng cũng sạch sẽ. Sáng ra ăn sáng xong thì được hướng dẫn viên đến chở đi viếng đập Aswan và hồ Naser. Ông này nhờ Liên Xô xây cái đập thủy điện to đùng dài 3.6 cây số nhưng chỉ cung cấp 20% điện lực cho Ai Cập. Chán Mớ Đời 


Khi Ai Cập dành độc lập từ Anh quốc thì Mỹ hứa sẽ xây đập cho Nasser. Buồn đời, Nasser quốc hữu hoá con kinh Suez khiến pháp quốc và Anh quốc thêm Hoa Kỳ hổ trợ, phong tỏa con kênh này, khiến Naser ngã theo liên sô và nhờ liên sô xây cái đập này.


Khi các quốc gia vừa dành lại độc lập, thường bị các sát thủ kinh tế của phương Tây, dụ xây đập thủy điện để phát triển. Nếu họ đồng ý là dính bẩy của Tây phương, vì phải ký hợp đồng mướn các nhà thầu của các nước Tây phương mới được cho vay. Do đó tiền cho vay cao mà người dân sở tại không thấy đồng bạc nào như trả lương cho nhân công sở tại. Các nhà thầu Tây phương hay Hoa Kỳ đều sử dụng các nhà thầu của họ nên tiền không thất thoát, đến tay người sở tại rất ít như thời chiến tranh Việt Nam, Hoa Kỳ viện trợ nhưng các hãng thầu Mỹ như RMK đều trúng thầu hết. Họ chỉ trả cho người Việt chút đỉnh để làm những gì họ không làm được như lượm rác,..


Ngày nay Trung Cộng chơi theo kiểu này khiến các nước nghèo mượn tiền lâm cảnh khốn cùng. Tây phương và  Hoa Kỳ có luật lệ, cấm không được hối lộ với các chính quyền sở tại nên thua mấy anh ba tàu. Mấy anh này hối lộ các quan chức địa phương nên lúc đầu rẻ hơn Tây phương nhưng cuối cùng phải đội vốn nhiều lần, cao hơn các chương trình của Tây phương nên các nước này bị bẫy nợ. Nay khóc cũng muộn màng.


Đi leo núi Kilimanjaro thấy sự ảnh hưởng của Trung Cộng khắp nơi, họ kiểm soát gần 50% kinh tế xứ Tanzania này. May là dân tàu không thích leo núi chỉ thích đánh bài, chớ nội mấy triệu dân leo núi của họ bay đến đây thì chắc sẽ làm cái dây cáp như ở Hoàng Liên Sơn, để khỏi mất công leo lên. Đi Campuchia thấy họ xây mấy sòng bài dành cho người Tàu. Dân tình thất nghiệp vì du khách không cần người đem đồ lên cho họ. Chán Mớ Đời 


Các xứ Tây phương khuyến khích các quốc gia mới dành độc lập xây đập thủy điện để bẫy nợ họ. Trong khi đó họ xây các lò nguyên tử vừa rẻ vừa gọn để cung cấp điện cho dân họ và ngành kỹ nghệ của họ. Điện càng dẫn đi xa, càng giảm bớt năng lượng. Hôm nay ra thấy đập Aswan lớn hơn thủy đập Đa Nhim xây cùng thời. Có cái đài tưởng niệm hữu nghị Liên Xô và Ai Cập, để nhắc nhở quần chúng 5 châu sự ngu dại của lãnh tụ, anh hùng dân tộc của họ. Hướng dẫn viên mình đồng ý với mình khi mình hỏi anh ta về sự việc.


Vấn đề là xây cái đập này vô hình trung Ai Cập tạo cho mình cái gót chân achilles cho mình. Nếu có chiến tranh thì việc thứ nhất kẻ thù sẽ bỏ bom cái đập này là đời em cô đơn nên yêu ai cũng cô đơn. Mình đọc bài về Đài Loan thì được biết việc đầu tiên nếu Trung Cộng xâm lăng xứ đảo này thì họ sẽ đánh bom để phá cái đập Tam Hiệp ngay. Nước của hồ chứa sẽ xả xuống làm lụt các vùng thấp. Dân tình lo chạy lụt thay vì hoan hô quân đội nhân dân. Trung Cộng xây cái đập to lớn nhất thế giới như một vạn lý trừng thành của thế kỷ 21 nhưng cũng vạch lưng cho kẻ thù biết đâu là yếu huyệt của mình. Thêm nữa ngày nay tai hại môi trường đem lại từ cái đập khổng lồ này khiến họ đang tìm cách xây một con kênh dài để đem nước đến các vùng phía Bắc.


Vấn đề về môi trường là khi xây đập thì phù sa bị chận lại bởi cái đập, lãnh tụ được tung hô vạn tuế. Người biến Ai Cập thành một nước vĩ đại như 5,000 năm trước.


Từ 5,000 năm qua con sông Nile nuôi sống dân Ai Cập với phù sa từ thượng nguồn phía nam đưa về. Vùng đồng bằng hai bên dòng sông này, được biến thành vựa lúa khiến dân Ai Cập giàu có và phát triển và từng là một đế quốc trong khu vực này với kỹ thuật tối tân nhất thời đó. Khi mùa nước lũ thì họ đi chuyển trên sông lên đồi như tải thực phẩm,.. nay thì ngọng .


Vấn đề là khi mùa mưa đến thì các vùng xung quanh bị ngập lụt, cái đập chận, giải quyết được vấn nạn này. Ngược lại không đem phù sa về thì nông dân phải dùng hoá học phân bón. Thế lại bị dính đòn của Tây phương, mua phân hoá học của họ vì công thức đã được nhãn cầu chứng. Chán Mớ Đời 


Mình quen học thượng lưu của những con sông chạy từ phía Bắc xuống. Nay đi Ai Cập thì khám phá ra con sông này chảy từ phía nam lên phía Bắc đổ ra ra Địa trung hải. Con sông Nile này hình như chảy qua 7-8 quốc gia mới đến Ai Cập. Vấn đề là các nước này cũng xây đập như dòng sông Cửu Long của Đông-Dương. Nay phía thượng nguồn họ cho xây các đập thủy điện nên hạ lưu ngọng. Ai Cập sẽ bị lãnh đủ trong thời gian gần tới. Nếu xứ này nhận ra sự hiểm nghèo, thay đổi thể chế để người tài giỏi có thể tham gia vào công cuộc phát triển đất nước, độc lập về năng lượng thay vì để thành phần quân phiệt bất tài bám víu và sự giàu sang của họ. Đó là mâu thuẫn của xứ này, thay đổi cơ chế để tồn tài hay tiếp tục chế độ để muôn đời không cất đầu lên nổi.


Sau khi viếng thăm cái đập, có khả năng bị đánh bom ngay 24 tiếng đầu của cuộc giao tranh, sẽ làm lụt nguyên các vùng xung quanh con sông Nile, được xem là dài nhất thế giới, có đầu nguồn từ miền Nam Phi châu khiến mình nghĩ đến Việt Nam với sông Cửu Lông đang chết dần.


Cách đây mấy năm, về Việt Nam đúng lúc bị mưa, viếng HộiAn, gặp lụt vì trời mưa, họ sợ vỡ đập, xây không đúng tiêu chuẩn khiến lụt khắp hội an. Nghe nói nay Đà Nẵng cũng bị lụt khắp nơi. Chán Mớ Đời 


Sau đó, họ dẫn đến viếng đền Philae. Đền này bị ngập khi họ ngăn cái đập nên nhờ một công ty kỹ nghệ của Ý Đại Lợi dời đền này đến một ngọn đồi khác, họ cưa đá ra từng bộ phận rồi đem đến địa điểm mới để ráp lại.  Mình có học lịch sử đền này nhưng quên mất tiêu. Sáng nay viếng nới nhớ lại, đẹp.


Sau đó thì đồng chí gái muốn viếng chỗ bán dầu thơm, dầu ép nên phải bò lại mua cho cô nàng. Sau đó thì lên du thuyền cho 3 ngày 3 đêm. Khi du thuyền cập bến nào thì hướng dẫn viên sẽ dẫn đi viếng thăm di tích lịch sử của mỗi cảng. Đàn ông ở đây hay dùng nước hoa hay dầu gì đó. Lạ.


Sau đó sẽ bay qua vùng Hồng Hải, tắm biển bắt cá rồi bay qua Jordan.

Mấy hôm nay ăn để lấy lại sức của 10 ngày leo núi. Đúng là lên voi xuống chó nhưng vui, tạo được dấu ấn trong đời. (Còn tiếp)


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo giang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Căn nhà là tài sản của mình?

 Dạo này, mình lo quắn đít, chạy đi xem nhà để mua nhưng Chán Mớ Đời vì không có deal tốt. Lý do là mình mới bán một miếng đất, có lời nên phải mua thế lại nếu không sẽ bị đánh thuế tiền lời. Mình có 45 ngày để tìm mua và có 6 tháng để sang tên. Sau đó, không mua thì đóng thuế.

Mình đang suy nghĩ có nên đóng thuế, và giữ tiền, đợi năm 2024 thì chạy ra đi mua lại. Lý do mua bây giờ, đến năm 2024, giá nhà có thể xuống 30-50%. Các chuyên gia về đầu tư đều la trời là vô tiền khoáng hậu, te tua hơn năm 2008. Lý do là covid, chính phủ in tiền để khỏi bị suy thoái kinh tế rồi ông Biden lên, in tiếp tiền. Nay thì bà con hết sợ, vì chích 3, 4 mũi vẫn bị dính covid. Cho thấy chích ngừa không thằng công như chích ngừa cúm hàng năm, vẫn dính cúm. Hỏi bác sĩ thì được trả lời là vì loại cúm khác. Chán Mớ Đời 

Người Mỹ thường xem căn nhà là tài sản của họ nhưng trên thực tế thì không đúng lắm. Lý do là họ mua nhà trả góp, số nợ lớn hơn vốn chủ sở hữu. Nếu không trả tiền lời thì ngân hàng xiết nhà, mất hết. Tương tự mua xe trả góp hay điện thoại , tủ lạnh….

 Mình nhớ căn nhà đầu tiên hai vợ chồng trước khi làm đám cưới. Giá $180,000, thêm sửa chửa và giấy tờ xem như $200,000. 6 tháng sau, bố mẹ vợ kêu vợ chồng mình về ở với ông bà. Lý do là gia đình ông anh đầu dọn ra, không có ai chăm nom hai cụ.

Mình tính bán nhưng lúc đó nhà xuống đâu $160,000, xem như 10%. Thế là hai vợ chồng đồng ý cho thuê, đủ giá với tiền mượn ngân hàng. Hai năm sau đó, mình vào nghề đi mua nhà cho thuê thì giá nhà trong khu Little Sàigòn dạo ấy xuống còn $130,000, xem như bay mất $50,000. Người ta quăn nhà, hay năn nỉ mình lấy nhà họ. Dạo ấy mình mà có sự hiểu biết như ngày nay thì có lẻ đã mua khá nhiều nhà. Nay thì giàu to. Có người năn nỉ mình lấy dùm họ 20 căn nhà. Kinh

Mình có anh bạn ở San Jose, dọn về miền Đông Bắc, bán nhà, phải bỏ thêm $20,000 để trả nợ, vì giá nhà xuống như điên.

Mình có thằng cháu, mới mua được căn nhà đâu 1 triệu, bỏ thêm $200,000 để sửa chửa cho hoành tráng để tháng 11 này làm đám cưới. Xem như căn nhà mua là $1,200,000. Nếu như dự đoán của mấy tên chuyên gia về kinh tế, đầu tư mà mình mua tài liệu, nhà có thể xuống đến 50% để quân bình lại. Thằng cháu và vợ sẽ mất đi $600,000, nghĩa là $1,000,000. Chúng phải đi làm được $1,000,000 đóng thuế 45% mới có số tiền $600,000.

Khi nhà xuống vào những năm 90, mình may là có người thuê nhà, trả được tiền lời của ngân hàng, cho nên còn giữ được căn nhà. Dạo ấy mình cũng bị sa thãi lên xuống như biểu đồ hình Sin. Đúng là từ từ, nếu cố thủ thì giá nhà sẽ lên lại nhờ lạm phát chớ không giàu hơn. Dạo mình mua căn nhà, lương thấp hơn, giá xăng $1/ Gallon nay lên gần $6.

Đến năm 1997, thì căn nhà của mình mua lên lại giá $180,000. Vấn đề là xăng dạo ấy lên $2/ gallon, nghĩa là gấp đôi khi mình mới lấy vợ. Theo tài chánh thì $180,000 năm 1992, 4 năm sau đã mất giá trị đến 50%.

Sau 30 năm, mình trả tổng cộng tiền lời và tiền là $327,665 cho căn nhà mua giá $180,000, chưa kể tiền sửa chửa, sơn phết, thay mái nhà, làm tường hàng rào, thay máy sưởi,… giá bây giờ là đâu $800,000. Nếu bán thì mất độ 10% sửa chửa và tiền huê hồng, xem như còn $720,000. Nếu đồng chí gái đồng ý, hai vợ chồng dọn về ở đó được hai năm rồi bán thì sẽ được luật 121, miễn thuế mỗi người $250,000 hay $500,000 cho hai vợ chồng. Vấn đề là khi đã dọn vào nhà lớn hơn thì khó mà giải thích cho đồng chí gái hiểu vấn đề, dọn vào căn nhà cũ.

Trường hợp cho thuê thì phải đóng thuế trên $720,000 vì đã khấu trừ từ 30 năm qua. Do đó phải tiếp tục cho thuê tới khi chết, con cháu thừa hưởng thì không bị đánh thuế nếu gia sản dưới 11 triệu. Trong tương lai, họ sẽ hạ xuống để đánh thuế tài sản, để nuôi đám Babyboomers, thế hệ của mình về hưu. 

Vấn đề là tại Hoa Kỳ, chúng ta sinh sống trong một hệ thống tài chánh khác với Việt Nam xưa nên phải theo cuộc chơi. Nếu không thì mình sẽ bị bỏ sau người Mỹ.

Nếu mua nhà để ở thì chính phủ cho trừ thuế, khấu trừ các khoảng chi tiêu như tiền lời trả ngân hàng, thuế điền trạch, bảo hiểm. Nếu mua nhà bằng tiền tươi như khi xưa ở Việt Nam, thì không được khấu trừ các phần này thì đi làm sẽ phải đóng thuế cao hơn. Nhà sửa chửa thì chỉ được khấu trừ khi bán nhưng thường thì được kháu trừ mỗi người $250,000 nên hai vợ chồng là miễn thuế $500,000.

Cách mà hay nhất là để công ty mướn nhà để ở, như vậy công ty có thể khấu trừ hoàn toàn tiền thuê nhà. Vấn đề làm sao giải thích cho mụ vợ. Mụ kêu ai lại đi mướn nhà, mình có nhà của mình mới cảm thấy vui vẻ. Chán Mớ Đời 

Chuyện Bên lề

 Đi thăm viếng các hồ của vùng Mammoth, có chị bạn hỏi về living trust. Mình giải thích xong thì dặn có tên nào làm thơ tán tỉnh chị thì quên đi. Đừng có lãnh của nợ vào mà vài năm sau, phải đút cho ông ta ăn, và thay tả. Đồng chí gái hôm qua, nói may quá, ngày xưa không lấy ông bác sĩ, lớn tuổi hơn. Nay chắc phải lo cho ông ta mệt đừ.

Mình tếu tếu nhưng đó là sự thật. Vào lứa tuổi trên 6 bó mà dính dáng đến tình yêu vớ vẩn thì chỉ có rước khổ vào người. Thay vì vào cô nhi viện hay viện dưỡng lão giúp vài ngày một tuần, đây phải lo cho người yêu xụm bà chè 24/24 và 7/7 ngày, không đi đâu cả. Chỉ vì vài câu thơ, nói nhăn nói cuội. Được cái là phụ nữ dù đã trên 6 bó vẫn mê được đàn ông khen, mới Chán Mớ Đời 

Đi chơi với bạn tuần rồi ở Mammoth Lakes, Cali

Chị bạn cười, sẽ ghi khắc lời mình dặn. Thật ra chị ta nói có 2 căn nhà nên mình lo dùm cho vụ tài chánh, nhất là đời sống tinh thần và vật chất sau này. Rước ông nào làm thơ tán tỉnh về nhà rồi ông ta buồn đời, ly dị lại mất của. Nếu ông ta không có lợi tức thì phải cung cấp hàng tháng. Do đó phải làm living trust, chuyển tài sản qua Living Trust rồi có yêu ai thì yêu. Đừng để phải hát một mai qua cơn mê, ta lại về tay không.

Mình dặn là trong Living trust thì đề có ý đinh trở lại ngồi nhà của mình để chính phủ không bắt bán. Chị nhờ con cho thuê, lấy $3,000/ tháng cộng tiền hưu trí thì sống tạm ổn. Khi qua đời thì con cháu vẫn còn căn nhà. Thiếu câu đó thì phải bán để trả tiền viện dưỡng lão. Còn không thì mướn hai cô phi luật tân, túc trực chăm sóc, nấu ăn 24/24 như bà Betty mình quen, trả mỗi người $1,500/ tháng và ăn ở. $3,000 cho hai người, rẻ hơn là viện dưỡng lão. Chúng ta có thể gắn video để xem họ có bạo hành người già ở nhà.

 Về già, con cái lớn, ra riêng, sống một mình buồn nên nhiều khi cần bạn già để tâm sự, đúng hơn là cãi lộn. Có bà dì của đồng chí gái, khi còn sống. Cuối tuần, đồng chí gái kêu mình chở mẹ vợ rồi ghé đón dì đi ăn, chạy xe vòng vòng, ra chợ trời để mấy bà thấy vui vui. Bà dì, một hôm nói: “anh SƠn, khi chú qua đời, Dì buồn, không có ai để cãi lộn”. Dì còn nói là anh SƠn ghé đón chở dì đi chơi là dì vui rồi. Ở nhà cả tuần, buồn nên có đồng chí gái đến chở đi ăn uống, chạy vòng vòng khiến dì vui lắm.

Người lớn tuổi thì thích mình vì mình hay nói chuyện với họ để học hỏi về kinh nghiệm đời của họ. Dân cùng tuổi hay trẻ hơn thì không ưa mình.

Lâu lâu mụ vợ kêu mình chửi bới, hỏi viết gì trên mạng vì có những chiến sĩ an ninh mạng, anh hùng làm ăng teng, báo cáo lại cho đồng chí gái. Mụ vợ mình thì không đọc bờ lốc của mình nhưng lâu lâu có chiến sĩ an ninh mạng nào, quen đồng chí gái đọc được là mách, tố cáo tinh thần phản đạo đức cách mạng nông dân, khiến mình bị chửi, bắt phải xoá. Tự do ngôn luận không có trong tự điển của đồng chí gái.

Hôm trước, mình kể về bà Tôn-Lò ở gần xóm mình, chiến sĩ an ninh nào đó, mách đồng chí gái khiến mình bị chửi. Kêu văng tục gì khiến mình như bò đội nón. Trong xóm kêu bà ta là Tôn-lò thì mình gọi Tôn-lò, để khỏi lầm với mấy bà Tôn khác. Mình ăn nói rất cực chất nông dân mà mấy chiến sĩ an ninh mạng cứ làm như mình có văn hoá cao như họ. Chán Mớ Đời 

Cũng có vài người đọc bài mình rồi còm, kêu mình không có văn hoá. Họ không kêu người Mọi như mình mà là người dân tộc. Đà Lạt có người Mọi thì mình kêu người Mọi chớ kêu người gì. Mọi hay Việt hay Ra-đê, Chăm hay Chàm, Chu-ru,..để chỉ một tộc người nào đó sinh sống tại Việt Nam.

Khi xưa, người Pháp gọi mấy người ở vùng cao nguyên là Montagnard, người Việt dịch ra là người Thượng. Chỉ có sau này Hà Nội gọi người miền cao, người dân tộc, còn người Việt là dân tộc “kinh” dựa theo người Tàu gọi người Việt là “người Kinh”. Theo mình thì sai vì bắt chước tàu. Không lẻ mình phải gọi người Việt là người Kinh, không được gọi người Việt. Chán Mớ Đời 

Thật ra khi xưa người ta gọi Kinh Nhân, (京人) người sống tại kinh đô, còn người sống xa kinh thành được gọi là  “người trại”. Chúng ta hay lầm lẫn Người (Community) và NGƯỜI (ethnicity). Khi gọi người Đà Lạt là nói đến cộng đồng người sinh sống tại Đà Lạt (Community), không ai nói Đà Lạt tộc (ethnicity) cả. Khi nói người Mọi, người Chu-ru là những giống dân sống tại vùng Lâm Đồng, hay có thể gọi Mọi tộc, Chu-ru tộc, Việt tộc,.. để nói đến tộc nào sinh sống tại Lâm Đồng.

Có lẻ sau này người ta nới rộng ra khi chúa Nguyễn vào Đàng Trong, số người sinh sống vùng duyên Hải nên cũng được gọi là người Kinh. Nếu gọi Kinh tộc thì không đúng. Việt tộc thì đúng hơn.

Họ gọi người sinh sống ở miền thượng du là người dân tộc nên mình càng ngu hơn. Người thiểu số thì chấp nhận được vì nếu mình không lầm Việt Nam có đến 54 bộ tộc mà khi xưa học địa lý Việt Nam. Mấy tên dài dòng, khi đi thi tú tài IBM bị hỏi đủ trò. Nhớ thầy Hứa Hoành dạy địa lý, kê ra một loạt khiến mình ghi chép mệt thở, không nhớ hết, chỉ nhớ vài bộ tộc tại Lâm Đồng như người Mọi, người Chu-ru.

Ai đó kêu mình mất dạy gọi người Mọi là không thuộc giới trí thức như họ thì mình chấp nhận. Tại sao lại so sánh tên nông dân như mình với họ. Họ trí thức biết chữ thì cứ ở trên cao, không nên xuống ruộng với mình. Chán Mớ Đời 

Đi chơi mấy ngày với mấy người bạn thấy vui. Thường gặp nhau ăn uống ở nhà ai, chỉ chào hỏi. Trong chuyến đi vừa qua, có dịp nói chuyện dài lâu, mới hiểu họ thêm. Có đối thoại mới hiểu nhau thêm như vợ chồng có chửi nhau mới thương nhau hơn. Chán Mớ Đời 

Mua xe cho vợ. 

Để đánh dấu 30 năm khói lửa, nội chiến từng ngày, mình mua chiếc xe mới cho đồng chí gái. Xe cô nàng chạy đã hơn 14 năm. Xem như nữa đời hương phấn với mình. Tính ra nên mua xe điện vì vài năm nữa Cali cấm bán xe chạy bằng xăng. Hai vợ chồng nhất trí mua Tesla, đi hỏi xe Audi hay BMW thì máy loại xe này chỉ chạy được 200 dậm là tối đa trong khi Tesla thì có thể lên đến 300 dậm. Chạy ra Dealer hỏi giá, đặt hàng, đặt cọc $200. Về nhà đồng chí gái nghe bạn bè ra sao đó, sợ lái xe kiểu mới nên kêu mua xe chạy xăng, đành chạy ra Dealer LExus để mua chiếc SUV mới. Mình bán chiếc xe của thằng con, mua $18,000, chạy 5 năm bán $17,000. Cho thấy tiền mất giá kinh khủng. Lạm phát. Thằng con lấy xe mình chạy, mình lấy xe cũ của đồng chí gái đi vườn.

6 tháng sau, công ty Tesla báo sẽ đem xe giao tận nhà trong lúc mình đang ở Thổ Nhĩ Kỳ. Cứ vô cái App của Tesla rồi trả tiền, không cần phải ngồi bàn như ở Dealer Lexus. Không cần mình có mặt tại nhà, công ty đem xe lại nhà và đậu trước nhà. Sau đó mình về, chỉ mở điện thoại là xe tự động mở, không có chìa khoá. Chỉ dùng iPhone là tự động mở cửa, khoá đủ trò. Họ có cho một cái thẻ như thẻ tín dụng, bỏ ví, để khi nào mất điện thoại, thì lấy ra để mở xe.

Vấn đề mình lấy xe cũ của vợ để chạy thì bị hư. Chạy xe cũ thì vẫn hưởng được $0.56/ mile, tốt hơn là chạy xe mới cũng được khấu trừ thuế cùng giá tiền. Đưa cho Dealer thì họ bảo mấy ngày nên giao cho mình một chiếc xe khác để chạy. Xui cái là đồ phụ tùng không có, phải đặt bên Nhật Bản, mất 32 ngày mới có. Do đó mình chạy xe của Dealer cho khỏi mất mileage xe của mình. Hôm qua, lần đầu tiên sau khi nhận xe Tesla trên 3 tuần lễ mới chạy thử. Chán Mớ Đời 

Bây giờ dùng xe cũ của vợ đi vườn, còn TEsla thì chạy đi đâu, có carpool lane. Xong om

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo giang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Ác mộng mùa đông

 Khi đi học về thương lượng, mấy người thầy đều nói người ta luôn luôn đưa ra một sự giải thích thoả đáng và che dấu nguyên nhân chính, họ muốn bán nhà do đó mình phải tìm hiểu, hỏi thêm để hiểu rõ sự thật, nhược điểm của đối tác mà thương lượng. Khi cuộc chiến ở Ukraine xẩy ra thì cuộc chiến tuyên truyền của hai bên cũng lan mạnh trên giới truyền thông, khiến hai phe ủng hộ gà nhà, chửi bới nhau dựa trên những tin tức không đúng sự thật.

Mình đọc tin tức của Hoa Kỳ và âu châu thì họ lên án Putin bú xua la mua, còn đọc tin tức của giới thân Putin thì họ chửi bới, kêu gọi chính quyền hiện nay của Ukraine là Phát xít, nhất là ông tổng thống xứ này lại là người gốc Do Thái, một chủng tộc từng bị Hitler giết cả 6 triệu người khiến mình không biết đâu là bến bờ. Trên mạng lại có hình ảnh nhà của ông này ở Ý Đại Lợi, đang cho một gia đình người nga thuê, không biết thật hay giả.

Mình muốn mua đồng Rúp khi bị cấm vận rơi xuống nhưng không biết mua ở đâu. Nay đồng rúp lên như diều, cao hơn trước đây và theo các kinh tế gia thì Putin đã thắng cuộc chiến về tài chánh với dầu khí của xứ ông ta. Trung Cộng, Ấn Độ và các nước khác đua nhau mua dầu khí rẻ của Putin và trả bằng đồng rúp.

Nay thế giới ve vãn Venezuela để bán dầu cho họ với giá hữu nghị, không muốn cấm vận nữa, cho thấy đại đức giả của con người. Tương tự, mấy ông to bà lớn kêu mở cửa cho người di dân lậu vì lòng giác ái, ông thần thống đố tiểu bang Florida, gửi mấy chục mạng di dân lậu lên đảo thần tiên của họ ở Đông Bắc thì họ kêu cảnh vệ quốc gia hốt về trại lính ngay, thay vì đem các người di dân vào nhà họ tá túc, mở lòng bác ái từ bi như họ rêu rao.

Cấm vận nga nhưng Hoa Kỳ, âu châu vẫn tiếp tục mua dầu khí của Putin, Goldman Sachs được phép kiếm thêm tiền với văn phòng ở Nga đến 6 tháng mới ngưng. Đạo đức cách mạng hay đạo đức tư bản? Các nước khác họp mặt với Putin, Tập Cập Bình, tạo lập một khối khác, chống lại âu châu và Hoa Kỳ.

Gần đây nghe tin Đức quốc đã chiếm 3 nhà máy lọc dầu của công ty Rosneft tại Đức quốc, sau khi đã chiếm các tài sản của công ty Gazprom vào tháng 4 vừa qua. Các kinh tế gia hiện nay hay dùng cụm từ “Ác Mộng Mùa Đông” cho cuộc khủng hoảng thế giới sắp tới.

Hàng ngày, đọc báo tây phương thì cứ thấy họ rao là các công ty Trung Cộng sắp bị xụp đủ trò trong khi cổ phiếu các công ty tàu mình mua thì vẫn lên đều đều. Các nhà đầu tư kêu hiện nay, rẻ khuyến mải 8% so với thực tế, khuyến khích mua thêm. Có lẻ truyền thông âu châu và mỹ tạo ra cách tuyên truyền chống đối Trung Cộng để chuẩn bị khi cuộc suy thoái ác mộng mua đông đến thì chúng ta vẫn cảm thấy có anh ba tàu đi theo.

Các chính phủ âu châu muốn bỏ năng lượng dầu khí bị lệ thuộc vào Trung Đông và Nga, để chạy theo năng lượng xanh quá nhanh chóng, sẽ đưa họ đến bờ vực thẳm. Các chuyên gia tính là đến năm 2035, thế giới chỉ có 12% năng lượng xanh mà nay họ bắt cấm sử dụng dầu khí vào năm 2035. 

Mình thấy bên Anh quốc, dân tình bắt đầu như Pháp quốc xuống đường kêu gào vật giá leo thang, khí đốt tăng gấp mấy lần ở Anh quốc nhưng không thấy giới truyền thông báo cáo. Bên Gia-nã-đại, các tài xế xe tải xuống đường, họ đóng băng các trương mục ngân hàng của mấy người này, khiến họ im lặng cuốn gói trở về, không đòi hỏi quyền làm người bú xua la mua. Hoa Kỳ sẽ tiếp nối.

Đây là bản đồ của khu dự trữ năng lượng lớn nhất thế giới mà ai cũng muốn chiếm đóng Source: www.thegeopolity.com. Nội Ấn Độ và Trung Cộng đã chiếm 3 tỷ người ở xung quanh vùng này.

Nhớ hồi nhỏ học lịch sử về đệ nhị thế chiến hay Napoleon muốn chiếm đóng Nga La Tư. Mình không hiểu Hitler đã ký kết hoà ước với Stalingrad nhưng sau đó lại xâm chiến xứ này dù biết mùa đông xứ này rất băng giá. Tò mò mình kiếm tài liệu để đọc thêm để hiểu rõ một tí lý do Putin đánh chiếm Ukraine và Âu Châu , Hoa Kỳ muốn làm cho Putin yếu kém đi.

Tuần vừa rồi các nhóm chống lại Hoa Kỳ và Âu châu họp mặt tại một xứ Đông Á, khó nhớ tên để viết cho đúng thì mình bắt đầu hiểu sơ sơ cuộc chiến tại Ukraine.

Trong cuốn “in the shadows of the American Century”, tác giả Alfred McCoy có nhắc năm 1904, ông Halford Mackinder, địa lý gia và chính trị gia, người Anh quốc đã tuyên bố; nếu Trung hoa nối kết với các kỹ nghệ của mõ dầu, khoáng chất thiên nhiên của vùng Tây-Á sẽ làm bá chủ thế giới.

Trong một bài nghiên cứu, ông Mackinder đã viết như sau: “whoever rules East Europe commands the Heartland; whoever rules the Heartland commands the World-Island; whoever rules the World-Island commands the World.”

Đọc cái này mình mới hiểu lý do Hitler đánh sang Ba Lan rồi đi luôn tới Stalingrad. Nếu đọc lại lịch sử thì đa số các đế quốc đều được dựng lên và tàn rụi từ khu vực này. Như đế quốc Mông cổ từ Trung hOa đến Áo Quốc, chiếm hết Nga la tư, Ba LAn, Hung Gia lợi ngày nay vào năm 1242. Chỉ khi Thành Cát Tư Hãn qua đời, mới kêu các tướng đang chinh phạt về triều, dẫn đến sự sụp đỗ của đế quốc này. Đế quốc Mông Cổ được xây dựng trên phương tiện di chuyển nhanh chóng là ngựa và cung tên.

Ông Mackinder là sử gia đầu tiên liên kết giữa địa lý và quyền lực. Ông ta cho rằng bản đồ quốc gia sẽ thành hình định mệnh của quốc gia đó. Hè vừa rồi mình đi chơi ở Thổ Nhĩ Kỳ, một quốc gia nằm giữa âu châu và á châu, mới cảm nhận được địa hình, địa lý chính trị như ông Mackinder nói cách đây 100 năm.

Đường rày xe lửa xuyên Tây Bá lỢi Á được xây dựng vào đầu thế kỷ 20, giúp chuyên chở các khoáng chất, từ vùng này về cho âu châu và Mạc Tư Khoa. Tương tự vào năm 1890, Alfred Thayer Mahan có viết tiếng “the influence of Sea Power upon history”, cho biết các quốc gia có hải quân mạnh, chiếm giữ các địa thế quan trọng trên thế giới. Thời trung cổ Mông cổ mạnh nhờ vào ngựa và cung tên.

Các cường quốc âu châu đi chiếm đóng các lãnh thổ có tài nguyên đem về cho cuộc cách mạng kỹ nghệ của họ, giúp họ giàu có hơn trước. Đọc tài liệu tây thì có một tên tây với vài tên lính đánh thuê pháp, vác theo vài khẩu súng đã hạ được thành nào của Việt Nam khi họ đánh chiếm Việt Nam, tìm kiếm tài nguyên cho đế quốc họ.

Trong vòng hai thập niên sau khi khối Liên sô giải thể, Đức quốc đã sử dụng dầu khí của Nga để phát triển công nghệ của họ và xuất cảng cho thế giới. Hôm trước, đọc báo âu châu, ông bộ trưởng kinh tế của Đức quốc kêu không có dầu khí của Nga thì nền kỹ nghệ Đức quốc xem như bỏ sọt rác. Đức quốc xuất cảng máy móc qua Trung Cộng. Nay hệ thống thông lưu này đang bị gián đoạn.

Họ cũng nói đến dân số của âu châu thì xem như vài chục năm nữa sẽ bị loại ra khỏi lịch sử của thế giới. Lý do là các xứ này không chịu sinh con đẻ cái. Tương tự Nhật Bản tỏng tương lai, không có người trẻ để thay thế thế hệ già. Sau đệ nhị thế chiến, chính phủ kêu gọi người Nhật Bản phá thai, không sinh sản nhiều để phát triển và tái thiết đất nước họ với sự trợ giúp của Hoa Kỳ. Trung Cộng cũng lầm vào tình trạng tương tự với chế độ một con.

Vấn đề là không ai muốn sinh sống tại vùng Tây Bá Lợi Á băng giá này cả. Do đó họ phải làm các trại cải tạo ở vùng này để đày người chống đối, phạm tội ra đây để lao động. Ai cũng muốn sống gần các bờ biển ấm áp phía Âu châu hơn. Ngày nay, họ cho người Tàu vào vùng này để lao động, người Tàu đông hơn người nga rất nhiều.

Ông Mackinder không tiên đoán về sức mạnh của máy bay vì dạo ông ta còn sống, máy bay còn thô sơ. Ông ta chỉ nói là các ngựa, lạc đà đã giúp thành hình đế quốc Mông Cổ. Sau này thì nói đến xe hoả sẽ giúp các cường quốc mạnh lên để chiếm đóng các nước yếu như các nước âu châu khác có hải quân mạnh để di chuyển khắp năm châu, đánh phá, chiếm các thuộc địa.

Trong đệ nhị thế chiến, không quân của Đức quốc xã đã thua trên bầu trời Anh quốc, họ mất đi cơ hội đánh chiếm Anh quốc đưa đến thất trận. Hoa Kỳ sử dụng không lực của họ để bỏ bom các thành phố kỹ nghệ của Anh quốc và chơi hai trái bom nguyên tử xuống Nhật Bản. Ngoài ra về hải quân, Nhật Bản đánh Chân Trâu Cảng bất thình lình nhưng may cho Hoa Kỳ và thế giới là đội Hải quân của họ hôm ấy đi tập ngoài khơi xa mà tình báo của họ không biết. Không quân Nhật Bản không phá huỷ được Hải cảng này nên 6 tháng sau Hoa Kỳ có thể sửa chửa lại tất cả tàu chiến của mình, ngoài trừ hai chiến hạm, nay làm viện bảo tàng cho du khách viếng thăm.

Học sinh mỹ được dạy ở tường là Nhật Bản đánh phá Trân Châu Cảng, khiến Hoa Kỳ phải tham gia thế chiến thứ 2 nhưng không dạy lý do nào khiến Nhật Bản đánh phá Hoa Kỳ. Vì bị Hoa Kỳ cấm vận không cho các nước có dầu hỏa bán cho Nhật Bản.

6 tháng sau, Hoa Kỳ trả lễ, lừa hạm đội Nhật Bản vào Midway rồi đánh chìm 4 hàm không mẫu hạm của Nhật Bản, khiến đội Thần phong dẹp tiệm. Hoa Kỳ chơi 2 trái bom nguyên tử khiến Nhật Bản đầu hàng.

Vào thập niên 50, các tàu chở hàng hoá Cargo khởi đầu bởi Malcom McLean, đi khắp thế giới tạo ra một kỹ nghệ xuất nhập cảng, di chuyển hàng hoá nhanh chóng toàn cầu.

Ngày xưa, học lịch sử về hai thế chiến, thế chiến thứ 1 giữa hai khối. Một là có lãnh thổ nhiều (Đức quốc, Áo-Hung) đối với khối có sức mạnh về hải quân (Anh quốc, sau mới đến Hoa Kỳ). Mình nhớ khi học Hải quân Nhật Bản đánh thắng Nga hoàng, khiến người á châu bị tây phương đè đầu, hãnh diện, tạo ra phong trào Đông Du như ở Việt Nam.

Nếu chúng ta nhìn bản đồ thì hai căn cứ không quân lớn nhất của Hoa Kỳ ở hải ngoại là Ramstein (Đức quốc) và Okinawa (Nhật Bản), nằm trên và dưới vùng Đảo Thế giới, kiểm soát vùng này với không lực của họ. 

Mình đọc tài liệu thì khi khủng hoảng vịnh COn Heo ở Cuba, các pháo đài B52 của Hoa Kỳ tại Đức quốc và Okinawa, đã sẵn sàng bay tấn công Liên Xô. Cuối cùng ông Kennedy vẫn không nghe theo lời đám diều hâu trong nội các của ông ta, cuối cùng bị ám sát cho rảnh nợ.

Các sử gia cho rằng các cuộc chiến ở thế kỷ 20 như Triều Tiên, Việt Nam, Á Phú Hãn, trung đông,.. để khiến Liên Xô bận biệu, tránh sự hợp tác của Nga, Trung Cộng và Ba tư, nổi dậy từ vùng Heartland này. Cuộc họp mặt vừa qua của mấy nước trong vùng này đã nói lên sự lo ngại của Hoa Kỳ và các quốc gia âu châu. Nay ông thần Thổ Nhĩ Kỳ, thành viên của NATO, muốn tham gia tổ chức này. Chán Mớ Đời 

Chủ nghĩa “containment” của ông George Kennan, bị ảnh hưởng rất nhiều bởi lý thuyết của ông Mackinder, nhằm ngăn chận sự bành trướng của Liên Xô ở thế kỷ 20.

Bản đồ một vành đai, một con đường của Trung Cộng nhằm liên kết 3 tỷ người đúng hơn là bao vây vùng Đông Á. Vừa đường xe hoả và đường biển. Các hải cảng cho phép tàu của Trung Cộng cập bến. Đưa các khoáng chất về Trung Cộng để phát triển công nghệ của họ. Mình có xem một phóng sự, được biết ngày nay người Tàu sang vùng Tây BÁ Lợi Á làm việc rất nhiều. Một mai kia sẽ dành đất cho Trung Cộng, vì ít có người nga sinh sống tại vùng này.

Mình nghe đến Trung Cộng thành lập chương trình Một vành đai, một con đường, tạo dựng lại con đường lụa khi xưa. Mục đích là để thống nhất 3 tỷ người, xem như 1/2 dân số toàn cầu của vùng có tài nguyên thiên nhiên 50% của thế giới. Có lẻ vì vậy mà cuộc chiến Ukraine đã xẩy ra và hai bên dốc toàn lực để đánh bại đối phương. Chỉ có dân Ukraine, đánh đấm để cho các nước khác hưởng lợi như Việt Nam khi xưa đánh cho mỹ cút nguỵ nhào. Dân mình chết cả hai bên rốt cuộc chả được gì. Chán Mớ Đời 

Sau khi cuộc chiến kết thúc, tổng thống Ukraine sẽ có chung số phận như Ngô Đình Diệm, Phác Chánh Hy…để loại trừ các chứng nhân. Khi hết mùa săn bắn thì thợ săn giết cho săn để khỏi tốn công nuôi và sợ bị cắn.

Người ta đưa ra những ước tính nếu Trung Cộng đánh chìm các hàng không mẫu hạm của Hoa Kỳ thì thế giới nhất là Hoa Kỳ sẽ ra sao? Đế quốc nào cũng sẽ tàn theo thời gian.

Mình là công dân Hoa Kỳ nên muốn Hoa Kỳ thắng trong cuộc chiến này để có cuộc sống yên bình khi về hưu nhưng nếu Hoa Kỳ và tây âu thua trong trận này thì hơi mệt.

Mình thấy trên mạng, người Việt có hai khối: bên ủng hộ Ukraine và bên ủng hộ Putin. Họ chửi nhau là bò vàng và bò đỏ. Thật ra bò vàng hay bò đỏ đều là bò cả, không khác nhau, chỉ khác màu. Nghe nói có ông nào ở Việt Nam kêu một ông thầy tu nào là ngu như bò, bị đi tù đến mấy năm. Không nên chửi nhau vì chả ăn nhập gì đến quyền lợi Việt Nam cả. Chán Mớ Đời 

Hà Nội cũng nằm trong thế khó khăn vì không thể ngã bên nào cả vì chưa biết ai thắng bại. Putin kêu không bán dầu cho Châu Âu nữa là mùa đông này dân âu châu chới với. Bắt đầu có sự rạn nức trong khối âu châu, Ý Đại Lợi đi tiên phong, muốn bỏ cấm vận.

Vấn đề là trong cuộc chiến dành ảnh hưởng này, dân Ukraine sẽ chết cho chúng ta sống an bình. Việt Nam sẽ làm gì để có thể dựa theo kết quả mà đi lên thay vì thụt lùi như năm 1975. Hay lại bỏ mất cơ hội này.

Mình thì theo dõi hai bên, đọc tin tức của hai bên để có cái nhìn trung thực hơn thay vì nghe tuyên truyền. Tìm cách để đầu tư vừa Trung Cộng vừa Hoa Kỳ để không bị lỗ sạt gạch. Hoa Kỳ và đồng minh chả để ý gì đến nhân quyền gì cả, họ chỉ rêu rao để bảo vệ quyền lợi của họ. Chán Mớ Đời 

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo giang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 


Sắc luật 14067 và ảnh hưởng

 Ông Biden mới ký executive order #14067, giới truyền thông hoan hô nhưng nếu xét kỹ có lẻ chính phủ có một agenda khác với đạo luật này, kiểu dương đông kích tây. Các chuyên gia cho biết nếu chúng ta chịu khó đọc kỹ lưỡng thì có lẻ chính phủ đang tăng tốc để thành lập ngân hàn trung ương về digital currency (tiền kỹ thuật số).

Trung Cộng đã thử tiền này trước thế vận hội mùa đông Bắc Kinh, các quốc gia âu châu và Hoa Kỳ cũng đang muốn sử dụng loại tiền tệ này, để dễ kiểm soát người dân của nước họ. Gần đây, chúng ta thấy tin tức người Tàu ở Trung Cộng, không chịu đóng tiền mượn ngân hàng để mua nhà. Để mình giải thích.

Tại Hoa Kỳ, người Mỹ muốn mua nhà mới thì ra chỗ công trường, thường họ làm mấy căn nhà kiểu mẫu, cho mình đi xem. Nếu thích thì vào văn phòng, xem bản đồ thiết kế để xem căn nào rẻ hay đắt tuỳ hướng, đất rộng hay hẹp để chọn. Khi đã chọn thì họ bắt mình đặt cọc, đại khái 1% hay 2% số tiền của căn nhà sau khi xây xong. Điển hình, mua căn nhà #20, lô B, giá $500,000. 2% là $10,000. Người mua phải ký giấy tờ muốn mua căn nhà đó, và ký tấm ngân phiếu $10,000. 6 tháng sau, nhà xây xong thì họ mượn ngân hàng 80% hay $400,000 và đặt cọc $100,000.

Vì lý do gì đó, mất việc hay vợ chồng cãi nhau, không mua nữa thì mất số tiền đặt cọc. Trước đây, có nhiều người có tiền, cứ đi mua nhà, đặt cọc $10,000 cho mấy căn rồi tước khi mua, họ xoay qua bán lại cho người nào muốn mua. Điển hình là nhà hiện tại bán $500,000 nhưng đang lên nên 6 tháng sau có thể lên độ $550,000. Người đặt cọc $10,000 xoay qua bán $550,000, bỏ túi $50,000. Sau này, họ cấm bán lại nên hết chơi trò đặt cục gạch rồi ai đến cần mua vé xe đò sớm thì bán lại chỗ cục gạch của mình.

Ngược lại bên Trung Cộng thì người Tàu muốn mua một căn hộ mới thì họ giao cho nhà developer $100,000 và mượn ngân hàng $400,000 để đưa cho nhà thầu xây cất. Xem như chưa dọn vô mà đã phải đóng tiền hụi chết rồi. Do đó công ty địa ốc thứ 3 của Trung Cộng mang tên Evergrande đang bị phá sản, không có tiền trả nợ khiên những người đặt tiền mua nhà, kêu không trả ngân hàng. Họ lo ngại là các công ty địa ốc bị phá sản không ai giao nhà cho họ.

Họ đi xe lửa đến các vùng khác để kêu gọi người mua nhà ở nơi khác không đóng tiền nợ cho ngân hàng. Trung Cộng có hệ thống social Credit, tín dụng công dân ưu tú. Muốn mua vé xe lửa để đi đến chỗ khác, thì không được mua vé vì hiện lên đèn đỏ. Chán Mớ Đời  

Trước khi mình đi chơi, nghe nói mấy ông tài xế xe vận tải ở Gia-nã-đại, đình công đủ trò. Thủ tướng Gia-nã-đại trốn, để một phó thủ trưởng Christopher Freeland ra lo vụ này. Ông ta ra lệnh các ngân hàng đóng băng các trương mục ngân hàng của các tài xế này. Họ không được rút tiền để trả biên lại, nuôi vợ con,.. nên khi mình về lại Hoa Kỳ thì vụ xe vận tãi chìm trong quên lãng. Các tài xế, không rút lui thì tài khoản ngân hàng bị đóng băng. Xong om

Vấn đề là tiền kỹ thuật số, trong tương lai sẽ được các quốc gia sử dụng như Thuỵ Điển đi tiên phong, không còn tiền tươi nữa. Họ kêu để dễ kiểm soát những ai trốn thuế, trả tiền tươi như trên thực tế để kiểm soát người dân như trường hợp Gia-nã-đại vừa qua.

Trong tương lai nếu mình muốn rút tiền tươi từ ngân hàng thì hơi mệt. Họ sẽ hỏi đem giấy khai sinh, 5 người chứng nhận mình là công dân mỹ,… chính phủ sẽ tìm cách loại trừ hết tiền mỹ kim bằng giấy. Có thể họ sẽ thành lập một uỷ ban để lo vụ thu hồi tiền giấy. Một người Mỹ hay người ở Việt Nam, không thể nào giữ tiền ngoại tệ. Ngoại tệ là chính phủ kiểm soát hết.

Trong hệ thống mới, sẽ bớt các cò ở giữa. Thí dụ ngày nay, chúng ta ăn tô phở. Trả $12 bằng thẻ tín dụng. Chủ tiệm chặt thuế, rồi chúng ta cà thẻ hay gõ cái tích trên cái máy. Tiền sẽ được công ty thẻ tín dụng Visa, MC hay AE,… thu 3%. Sau đó họ gửi cái biên lai về cho mình với tiền lời 21%, nếu mình trả trễ 1 ngày. Để làm tính. Mình mua tô phở giá $12.00, tiền thuế 7.75% là $0.93, cho tiền boa $2.7 nữa vị chi $15. Công ty tín dụng chặt 3% số tiền là $0.45. Chủ bán phở còn lại $14.55. 3 tháng sau mới viết cái ngân phiếu gửi cho chính phủ vì có giấy tờ, còn nếu trả tiền tươi thì chính phủ không bao giờ nhìn thấy thuế vì chủ tiệm phở làm nhem tờ biên lai với hành trần nước béo.

Nay chính phủ làm hệ thống tiền tệ kỹ thuật toán thì ngay tức khắc mình trả tiền là 7.75% thuế bay vào quỹ của chính phủ. Mấy ông ngân hàng chỉ ăn tiền lời trên người khách hàng.

Có lẻ cái nguy hiểm nhất là chính phủ biết rõ chúng ta, ngoại trừ chúng ta tắt điện thoại, không cầm theo vì họ đều theo dõi chúng ta với kỹ thuật toán. Cứ tưởng tượng chúng ta viết gì trên mạng xã hội, họ đều ghi nhận cả như ngày nay, bắn các quảng cáo, bú xua la mua.

Vấn đề là chính phủ buồn đời, đóng băng trương mục của người dân là đời em cô đơn nên yêu ai cũng cô đơn. Trường hợp này đã từng xẩy ra trong quá khứ. Vào năm 1933, chính phủ ra lệnh người Mỹ phải nộp vàng của họ cho chính phủ, được cái là chính phủ hoàn tiền. Ngược lại trong cuộc chiến thế giới thứ 2, sợ người Mỹ gốc Nhật Bản hay Đức quốc, làm gián điệp cho Nhật Bản và Đức quốc, chính phủ mỹ lùa các người gốc Nhật Bản và Đức quốc vào các trại tập trung, vớt hết đất đai của họ.

60 năm sau, chính phủ mỹ mới lên tiếng xin lỗi gia đình các người này nhưng đất đai của họ đều bị mất cả. Năm kia mình có đi bộ trên vùng Palo Verde, buồn đời vào viện bảo tàng khu vực này thì chới với. Đất đai giàu có vùng này, khi xưa thuộc các gia đình nông dân Nhật Bản và Mễ tây cơ nhưng thế chiến thứ 2 bị tịch thu và sau đó người Mỹ trắng lấy luôn đến nay. Nay thì giá đắt hơn kim cương. Báo chí có nói đến vụ một gia đình nông dân người da màu, bị tịch thâu đất đai. Nay mới được đền bù, trả lại, giá đâu $180 triệu đôla.

Thử hỏi, chính quyền đương thời là cộng hoà hay dân chủ. Họ muốn đàn áp đối phương. Anh A  chán chính phủ B nên tặng tiền giúp anh B tranh cử, chống anh À. Họ biết được nên đóng băng tài khoản của anh A thế là ngọng.

Vụ covid, cá chính phủ bắt mọi người chích, nếu không thì không được du lịch, đi làm, đủ trò. Vấn đề là có nhiều người chích 3, 4 mũi vẫn bị dính covid là sao. Cho thấy chích ngừa không bảo vệ, ngăn ngừa bệnh dịch lây lan. Nay họ mới hiểu ra nên hoan hô hai ông bác sĩ ở Cali, bị chửi bới khi họ quay video nói vào năm 2020 là các ngăn sống cấm chợ, không đúng.

Xứ Haiti nghèo không có tiền chích ngừa cho dân họ, vẫn sống phây phây, chả có bệnh dịch lan tràn gì cả. Một năm có đến hơn 600,000 người Mỹ chết vì bệnh cúm, dù có chích ngừa. Có hai ông bác sĩ kêu gọi là không nên chích ngừa, đủ trò, truyền thông không cho họ nói. Mình có xem trên YouTube thì nay chứng minh họ đã đúng. (Còn tiếp)

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo giang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn