Showing posts with label y tế. Show all posts
Showing posts with label y tế. Show all posts

Chúng ta là những gì chúng ta ăn

Netflix có một phim tài liệu nói về một cuộc nghiên cứu 21 cặp sinh đôi trong vòng 8 tuần lễ. Lý do là anh em hay chị em sinh đôi thì có cùng DNA, đủ trò nên dễ so sánh. Nghiên cứu của trường đại học Stanford ở Cali về các người sinh đôi là cho hai người sinh đôi ăn theo chế độ dinh dưỡng khác nhau; 1 là ăn chay rau cải gọi là Plant base (không ăn thịt) và một ăn thịt thà và có một huấn luyện viên thể dục giúp họ tập thể dục trong suốt 8 tuần lễ để xem sau 8 tuần lễ, có sự khác biệt gì hay không. Họ chỉ quay 4 cặp. 1 cặp đàn ông da trắng, 1 cặp đàn ông da đen, 1 cặp phụ nữ gốc Phi Luật Tân (to béo) và một cặp phụ nữ gốc Nam Phi cũng to béo.

Ăn mà không tập thể dục thì coi như không có gì thay đổi. Họ xen lẫn với các thước phim về các trại nuôi gà, nuôi bò thì khám phá ra 5% các gói thịt mua, có bọc giấy nylon ở chợ siêu thị đều bị nhiễm vi khuẩn E.Coli và 25% bị Salmonella khiến mình thất kinh. Họ vào nhà các người sinh đôi, lấy đèn pin loại đặc biệt để xét thì các tay cầm của tủ lạnh và thướt, dao nĩa, chén bát đều dính vi khuẩn Salmonella kinh.

Họ phỏng vấn chủ tiệm ăn nổi tiếng nhất New York 11 Madison Square tên Daniel Humm thì phải, ông này đoạt giải tiệm ăn ngon nhất thế giới rồi bổng nhiên ông tư duy đột phá về các con bò, thú vật,… nên chuyển qua nấu thức ăn chay rau cỏ, không thịt, vẫn nổi tiếng như tây. Giá mỗi người $350 mà phải đặt trước lâu ngày.


Họ phỏng vấn một ông chủ trại gà, cho biết là gà đứng không nổi vì quá nặng phải chích thuốc kháng sinh, cho mau mập. Con gà từ khi nở đến khi lên lò chỉ có 45 ngày. Cuối cùng ông ta Chán Mớ Đời nên bỏ nghề nuôi gà, dùng trại gà để trồng nấm bán. Có dạo mình muốn mua mấy container rồi trồng nấm ở trong như một sinh viên đại học Pomona giải thích nhưng hết muốn làm ăn, chỉ thích đi chơi với mụ vợ.


Họ quay các phim ảnh mình đã từng xem như họ nuôi cá hồi, bị giam trong các lưới to đùng cả một sân vận động, cũng thải thức ăn và thuốc kháng sinh nên ăn không tốt lắm dù báo chí quảng cáo. Vào Costco thấy họ bán cá hồi, đề có nhuộm phẩm đỏ. Cá hồi mà sống hoang có rất nhiều oxygen nên thịt đỏ ỏng còn cá hồi nuôi, vì không chỗ bơi lội, thịt màu hồng nên họ phải nhuộm đỏ. Được cái là họ có chú thích trên các miếng nhựa bọc cá lại. Theo các nhà thực phẩm gia thì không nên ăn. Vào quán ăn sushi, cá hồi màu vàng. Có dạo mình gửi mua cá hồi hoang, đánh bắt ở Alaska nhưng đắt quá nên ngưng.


Trước khi thử nghiệm, 21 cặp sinh đôi được đo đạt, máu miết, sinh lý đủ trò. Họ cắm cái gì trong âm hộ phụ nữ còn đàn ông thì cho con chim cái vòng rồi cho xem phim con heo để đo độ hưng phấn, hoành tráng ra sao.


Sau 8 tuần lễ thì người ăn thịt có bắp thịt lên một chút vì tập luyện tạ tiết ở câu lạc bộ thể thao, người không ăn thịt thì cơ bắp xuống vì thiếu chất đạm. Cái này có thể bổ sung bằng ăn đậu. Cholesterol trong máu thì không giảm nhiều cho cả hai nhưng có 1 chất gì quên tên, Trimethylamine N-Oxide (TMAO), rất cần thiết cho hệ thống ruột tiêu hoá của con người. Hôm nào rảnh mình bình dân học vụ lại vì rất quan trọng, được biết là có nhiều sẽ giúp sống thọ và ít quên, ít bệnh Alzheimer. Người ăn chay có cái này gia tăng rất nhiều giúp sống lâu hơn. Có thể giải thích lý do phụ nữ sống lâu hơn đàn ông vì họ ăn ít hơn đàn ông và nhất là thịt.

Điểm quan trọng nhất mà mọi người muốn biết là về sinh lý. Người ăn thịt, nhờ có tập thể dục nên cường độ sinh lý gia tăng đến trên 200% nhưng người ăn chay thì cường độ sinh lý gia tăng đến 383%. Kinh

13% người Mỹ ăn pizza mỗi ngày và 45% phô mát được tiêu thụ tại Hoa Kỳ là Mozarella vì pizza. Các nhà dinh dưỡng cho rằng không nên ăn phô mát và uống sữa bò nên có người đã làm phô mát bằng plant base. Để làm pizza họ làm phô mát bằng chất lõng để tránh làm khô rồi bị nướng trong lò khi người Mỹ làm pizza….

Tóm lại nên ăn chay để bảo vệ môi trường, giảm Cholesterol, tăng cường sinh lý nhất là sống lâu hơn, đầu óc minh mẫn, nhận thức lâu hơn. Chúc các bác đầu năm nên chuyển chế độ dinh dưỡng ăn chay. Em bàn với ông thợ trong vườn nên trồng thêm rau cãi để ăn cho sạch. Sẵn đất nước, phân bón, tội vạ gì không làm. Có rau sạch để ăn. Năm ngoái thấy anh ta trồng Ngô thấy cũng bự ngon. (Còn tiếp)


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 





Tại sao đau lưng và chân

Khi xưa, lưng mình hơi bị gù vì ngồi văn phòng vẽ hoài, cũng như ngồi lái xe cả ngày tại cali nhưng dạo này thấy bớt gù thì không hiểu lý do. Chỉ đoán là nhờ tập Đông Phương Hội. Gần đây mình có theo học một lớp về xương cốt thì mới ngộ được ảnh hưởng của nội công Hồng Gia trong cơ thể nhất là khi về già. Ngày nay, mình cảm thấy khoẻ hơn khi xưa, trước khi tập Đông Phương Hội.

Ông bác sĩ chỉnh xương của MacKenzie Foundation kể rằng khi xưa ông ta làm Certified trainer, huấn luyện viên chặt $50/ giờ trong các câu lạc bộ thể thao như La Fitness, 24 hours ,… ông cho biết chỉ cần 2 tuần lễ đọc một cuốn sách rồi đi thi là được chứng nhận làm huấn luyện viên, huấn luyện khách hàng tập thể dục. Vào các câu lạc bộ thể thao, thấy mấy người huấn luyện viên, hóa ra họ chỉ đọc 1 cuốn sách rồi đi thi. Đi thi thì dễ À B C khoanh vô hình trung làm hại người trả tiền để họ huấn luyện vì tin tưởng vào chứng chỉ được huấn luyện.

Ông bác sĩ kể là sau một thời gian huấn luyện khách hàng thì họ bị đau nơi lưng và chân tay. Khách hàng cứ than là càng tập càng đau nên Chán Mớ Đời ông ta ghi danh đi học y khoa ngành chỉnh xương tại đại học New York. Ngoài ra ông ta cho biết nhiều người đi tập yoga, thể dục để giúp co giản thân thể nhằm giảm đau vô hình trung lại khiến họ bị nội thương như trường hợp khách hàng ở Gym của ông ta. 


Dạo này thấy đồng chí gái tập trên mạng với ông thầy nào trẻ, kêu môn võ là không truyền cho người ngoài nay vì sức khỏe cộng đồng nên thầy mới truyền giáo, tập vài thế xong thì ông ta kêu liên lạc thầy qua Zalo để mua thuốc uống bổ dương bổ thận gì. Chỉ thiên hạ tập để bán thuốc.


Khi về già chúng ta đều cần có cơ thắt lưng khỏe. Mình hay thấy người lớn tuổi đi khom khom thân hình tới trước. Thậm chí xương bị dẹp nên thấp người lại hơn xưa như mẹ vợ mình. Khi về già chúng ta bị loãng xương nên từ từ xương bị dẹp. Khi xưa, mấy đứa con đang tuổi lớn, mình hay đo chúng thì khám phá ra buổi sáng thì chúng cao hơn trước khi đi ngủ. Lý do là khi ngủ thì có một chất lõng chan đầy giữa hai khớp xương sống vì nằm khiến xương sống giãn ra nên buổi sáng thức dậy con mình hay chúng ta thường là dài đòn hơn là ban đêm vì cả ngày đi đứng nên chất lõng đó chạy trong các khớp xương.


Có nhiều người than phiền là ngồi ghế xem truyền hình xong đứng dậy thấy đau lưng hay chân. Hiện nay người ta cho biết có trên 30 triệu người Mỹ bị đau lưng. Cứ gặp mấy ông thầy thuốc bắc tàu là kêu thần kinh toạ. Có lần vợ mình trải qua thời kỳ hậu mãn kinh, đi thầy thuốc bắc kêu thần kinh toạ, bắt mua mấy chục than. 


Nhớ có dạo một anh người Mỹ đúng tập tại Đông Phương Hội. Một hôm, anh ta chào Khoa, xin nghỉ một thời gian để đi mổ cái xương sống. Khoa kêu anh ta nằm xuống, dùng Trật Đả để đẩy mấy khớp xương sống vào chỗ cũ khiến anh ta hết đau và khỏi bị mổ. Có anh bạn đánh cù bị trật xương sống, đến nhờ Khoa chữa hết đau. Anh ta kêu đi mấy bác sĩ chỉnh xương cả năm hơn không hết. Hứa sẽ đến tập với vợ rồi trốn luôn.


Qua buổi học, với hình ảnh, giải thích rõ hơn thì mình mới hiểu lý do tập Hồng Gia La PHù Sơn rất quan trọng để giúp gân cốt của vùng bụng và chân mình luôn luôn mạnh để tránh những trường hợp bị trật xương. Hệ thống dầy chằng, gân cốt lâu năm không hoạt động sẽ bị khô cứng như đồ mình để ngoài trời lâu ngày không sử dụng sẽ bị rét rỉ.


Cách đây mấy năm, mình leo núi Yosemite, chạy tránh suối nước đang đỗ xuống nên trợt ngã. May là chỉ nức một chút xương ống. Nếu xương mình mềm, xốp là có thể gãy chân luôn. Người ta khuyên người già nên uống sữa để có calcium. Vấn đề là sữa có chất acid rất nhiều nên cơ thể tự động rút calcium trong xương để bảo hòa PH cơ thể nên bù trớt. Mình có giải thích vụ này khi đọc cuốn sách của một bác sĩ người Nhật có phòng mạch tại Hoa Kỳ và tại Nhật Bản. Ông ta cho biết khi xưa người Nhật không bị chứng bệnh này nhưng người Nhật sang ở tại Hoa Kỳ thì lâu năm bị loãng xương, ông ta khuyên không nên uống sữa. Các công ty bán sữa đều quảng cáo uống sữa để có calcium.

Hệ thống xung quanh bộ xương chậu, mông của mình rất quan trọng. Nếu bị lộn xộn là hết đi đứng ngồi.


Khi về già chúng ta đều cần một cốt lõi (core) mạnh mẽ, cân bằng và có cơ thắt lưng (psoas) dài và khỏe. Hai yếu tố này đều quan trọng như nhau nhưng chúng thường cản trở nhau trong việc giúp cơ thể hoạt động tốt. Thân trên được chia làm hai phần, nửa trên là tim và phổi, nửa dưới là cơ quan tiêu hóa. Ở phía trên, chúng ta có lồng ngực bao bọc các cơ quan quan trọng này khỏi bị tổn thương và ở phía dưới là ruột, dạ dày, gan và những cơ quan tương tự sống trong một hộp cơ bắp.


Phần trên và dưới của hộp này là cơ hoành, cơ hô hấp chính của chúng ta và cơ nâng hậu môn. Hai cơ này thực sự có mục đích phối hợp với nhau. Cơ psoas chính nằm ở mặt sau của hộp cơ bắp và cơ bụng thẳng, cơ ngồi lên của chúng ta, nằm ở mặt trước của hộp.


Giữa bốn cơ bắp này, đường ruột treo trong một cái túi ở cột sống. Những bộ phận này cần có không gian để xê dịch và tự do hoàn thành chức năng của mình. Nếu không gian của chiếc hộp mà chúng sống bị thu hẹp, chúng sẽ không thể hoạt động hiệu quả và quá trình tiêu hóa, cùng với các chức năng khác, sẽ bị ảnh hưởng đó.


Theo hình này thì cho thấy nếu cái bụng bự sẽ làm hai cái gân chính bị kéo giãn ra nhất là bị căng, sẽ làm đau lưng về lâu về dài. Khi mình làm giảm 20 cân anh thì thân thể trở lại trạng thái hình đầu tiên. 


Bụng bự

Đa số về già chúng ta thường thấy có cái bụng to, nhất là những ai ăn nhiều uống nhiều. Các huấn luyện viên thể dục thường cho những người có bụng tập hít đất hay đứng lên ngồi xuống. Theo ông bác sĩ cho biết là mối quan hệ giữa cơ bụng ngang và cơ bụng thẳng rất quan trọng. Phải có sự săn chắc ở cơ bụng ngang trước khi thực hiện các bài tập về cơ bụng thẳng. Cơ psoas lớn kéo dài xuống bắt xương chậu và cơ bụng thẳng chạy thẳng xuống theo một đường thẳng từ lồng xương sườn đến xương mu.


Nếu trường hợp đó xảy ra và cơ bụng ngang săn chắc thì cơ thể chúng ta cho phép thực hiện động tác gập bụng để cố gắng mang lại sự cân bằng cho phần trước và sau của cơ thể. Mình nhớ sau khi theo chế độ vô thất gián đoạn, thì cái bụng xẹp xuống và mất độ 20 cân anh thì cơ thể nhẹ nhỏm, đi đứng rất nhẹ nhàng. Có thể nhờ vậy mà cái lưng của mình bớt gù vì không bị sức nặng của cái bụng béo phì kéo xuống.


Nhưng nếu cơ psoas bị căng thì sao?

Ta thường thấy một người có vẻ ngoài gầy gò, cơ thể ít mỡ nhưng lại có cái bụng phệ nhô ra phía trên eo. Họ giải thích là dấu hiệu cho thấy cơ thắt lưng lớn bị kéo về phía trước từ phía sau xương chậu - khi cơ thắt lưng bị căng bị kéo về phía trước cơ thể, các cơ quan không có nơi nào để đi ngoại trừ về phía trước và cơ bụng thẳng đi theo với cái bụng phì.

Vấn đề là nhiều người, vì nhiều lý do, nghĩ rằng việc rèn luyện cơ thể chính là liều thuốc giải độc cho chứng đau lưng. Như ông bác sĩ giải thích khi ông ta làm huấn luyện viên thể dục, cứ bắt khách hàng tập đứng lên đứng xuống, gập bụng lại để làm tiêu mỡ, hay giảm đau. Nhưng lại khiến họ đau lưng và chân tay thêm.

Điều đó là đúng trên lý thuyết nhưng nếu cơ thắt lưng bị căng và người tập phải đứng dậy nhiều lần, rút ​​ngắn khoảng cách giữa xương chậu và lồng ngực, thì người tập đang hạn chế lượng không gian trong hộp nội tạng. Khi cơ thắt lưng căng sẽ đẩy các cơ quan về phía trước và cơ bụng thẳng đẩy chúng về phía sau sẽ không giúp được cơ thể tốt được.


Người ở tư thế này có thể sẽ có bụng cứng hơn là mềm do áp lực lên bụng. Trình tự công việc nên là thả lỏng cơ thắt lưng, làm săn chắc cơ bụng ngang của chúng ta và sau đó tập cơ bụng thẳng theo độ dài mong muốn. Nhiều thứ rất quan trọng đối với cơ thể chúng ta đòi hỏi phải hiểu được điều gì đang xảy ra trong các cấu trúc bên trong.


Qua lớp này thì mình bắt đầu hiểu lý do nên tập nội công của môn phái Hồng Gia La Phù Sơn. Đại loại khi xưa học vạn vật thì được biết cơ thể của mình gồm bộ xương, nối kết với nhau bởi các cơ bắp, dây chằng, gân,.. giúp cơ thể hoạt động đi đứng, ngồi, nằm,… cái lưng của cơ thể rất quan trọng vì nếu lưng yếu thì sẽ không đứng vững, khó có thể di chuyển, hay hoạt động tay chân.


Gần đây mình trải nghiệm khi tập Hồng Gia La pHù sơn, lực của cơ thể toả khắp toàn thân, từ đầu đến chân. Các cơ bắp và gân cốt đều bện với nhau cùng một lúc với hơi thở, tạo thành một khối lực. Tại sao chúng ta có thể nhất một cái thùng, một khối hay quăng một trái banh, nhờ lực nhưng khi yếu khi thì mạnh tuỳ theo vị trí bộ xương cơ thể trong lúc đó,…


Theo hình này chúng ta thấy xương sống, ở giữa hai phần xương thì có dây chằng và hệ thống thần kinh cùng với cơ bắp giúp xương sống đứng vững.


Các hình này cho thấy dây chằng, gân và dây thần kinh bám theo cấu trúc của xương sống giúp xương sống mạnh, mới khiên đồ, đi bộ được,… nếu một trong những thứ này bị lộn xộn sẽ khiến chúng ta đau.

Một góc nhìn khác về đĩa đệm khiến bị đau thần kinh toạ.

Hình ảnh cho thấy lưng thẳng và lưng về già thường hay ngoằng ngoèo vì ngồi lâu, làm việc tại văn phòng, ngồi không đúng nên hay bị nghiêng. Xương sống như vậy về già dễ bị đau lắm vì các dây chằng và dây thần kinh bị chấn bởi các khớp xương. Xem giải thích phần dưới 
Đây là hình hình ảnh khi hai đốt xương sống bị hở vì nghiêng tới trước hay ngã về phía sau.
Đây là hình cắt ngang của đốt xương sống qua 4 thời kỳ 
Hình này thấy rõ nhất bị cắt ngang xương sống và dây chằng và phần thần kinh nằm ở giữa hai phần xương
Chấm đỏ là khi các đốt xương bị trật sẽ khiến chất nằm giữa hai đốt xương sẽ bị áp lực va chạy ra ngoài.
Hình cắt của xương sống cho thấy xương khi tốt và khi bị hư hại theo thời gian 
Hình này cho thấy thoái vị đĩa đệm và hình thứ 2 cho thấy khi xương ngã về phía trước hay về phía sau 
Lưng cúi về phía trước và ngã về phía sau để thấy cái đĩa đệm
Khi đĩa đệm bị trật thì các dây chằng hay thần kinh (màu đỏ) sẽ bị ép khiến chúng ta đau đớn.
Hình cho thấy là chỗ nào của chân sẽ bị đau và bị tê
Hình vẽ cho thấy các đốt xương 5, L4, L3 đưa đến bị đau chân. Nhớ có lần coi ông thầy chữa bệnh trên mạng. Ông ta kêu đau chân trái thì đè đầu chân phải để chữa ngay chỗ đó hay đau chân thì đè chữa trên đầu. Mình hay thấy các hình ảnh của người Tàu vẽ các bàn tay hay bàn chân nói chỗ này là trên đầu gì đó. Nên đau chân, ông thầy cứ đề đầu xuống day bên trái bên phải. Chán Mớ Đời 
Đây là vị thế ngồi sai và đúng khi lái xe hay làm việc. Thật ra nếu chúng ta ngồi với tư thế cái mông cao hơn đầu gối thì tốt nếu không thì vẫn đau.  

Tóm tắc là khi làm việc tại văn phòng, lái xe, chúng ta ngồi hoài từ năm này qua năm nọ khiến xương sống không thẳng mà bị xiên, cong. Khi các đĩa đệm xương sống thay đổi sẽ vị trí, khiến các phần đệm giữa hai đốt xương sẽ bị áp lực và bị dẹp xuống khiến một phần bị ép chạy ra ngoài. Nếu không may, gặp các dây chằng hay hệ thần kinh, sẽ ép vào các dây này vô hình trung sẽ tạo áp lực trên hệ thần kinh chúng ta đau.


Hệ thần kinh không phải chỉ nơi lưng mà có thể ảnh hưởng đến tới chân tay, giúp chân tay cử động nên sẽ khiến cho chúng ta đau nơi chân hay tay và những điểm khác. Qua lớp cơ bản về xương sống và những nguyên nhân về đau đớn khi về già khiến mình nhớ đến những lợi ích tập Hồng Gia La pHù Sơn. 




Các hình vẽ trên cho thấy cơ bắp, gân xương và dây chằng tạo thành một cấu trúc chắc chắn, giúp đi bộ, chạy, đứng lên đứng xuống. Hôm qua leo núi, bổng nhiên cảm nhận cái phần Sartorius bị rút khá đau.


16 năm về trước, mình đau chân, đau đầu gối, leo lên cầu thang rất khó nhọc. Sau khi tập Hồng Gia La pHù Sơn một thời gian thì hết hẳn. Chỉ biết tập nay mới ngộ lý do các đơn nội công nhất là các thế đứng tập đã giúp các dây chằng, dây thần kinh được bện, kéo cái lưng trở về vị trí cũ.


Khoa có học môn Trật đả nên khi các đốt xương sống bị trật ra ngoài khiến đau lưng hay chân, Khoa có thể xoa dầu nóng ở vùng đốt xương bị lệch và dùng nội lực đẩy đốt xương lại vị trí cũ. Mình có thử một lần với người em rể, nghe cái cụp và anh ta bớt đau sau đó. Đồng chí gái thì nằm vạ, cứ bắt cạo gió hoài. Chán Mớ Đời 


Khi đứng tấn để kéo nội công thì hai chân bị khoá từ hai bàn chân lên tới xương cụt và từ đó dẫn lên tới cổ. Khi kéo nội công thì các phần thân thể cơ bắp đều được bện với nhau, co giản, mát xa nội tạng. Dạo này Khoa chỉ mình cách tập nhiệt thân pháp và để ý hơi thở khi kéo nội công thì thất kinh vì hơi thở cùng cơ thế đi chung một lúc thì toàn thân, các dây chằng, các dây thần kinh cơ bắp sẽ cử động nhịp nhàng theo hơi thở, khi hít vào và khi thở ra. Hơi thở lưng lưng nơi bụng khó tả lắm cảm thấy thoải mái hơn trước đây khi kéo đơn nội công. Cứ như muốn gồng mà khi Khoa chận tay lại thì bị gãy lực. 


Có điểm quan trọng sau khi kéo nội công thì cần phải xả các gân cốt. Lý do giúp đàn hồi lại sau 1 tiếng đồng hồ tập luyện, xoắn các cơ bắp và gân cốt. Do đó rất quan trọng là phải xả tấn, xả tay chân nếu không về lâu về dài có thể đưa đến những điều không hay.


Nay thì ngộ được phần hơi thở, nếu không mài hơi thở thì sẽ bị ngưng và lực mất ngay lúc ấy. Hệ thống thần kinh, dây chằng bao bọc cả bộ xương cần được co giãn vì nếu không hoạt động thì lâu ngày sẽ cứng, như vật dụng bị rét rỉ lâu năm.


Nói cho ngay, tập trên 16 năm, mình mới có chút kinh nghiệm, nhận thức được những thay đổi trong cơ thể. Có một anh đọc bài của mình, đến tập tuần vừa rồi. Nghe anh ta kể là mới gắn stent cách đâu 2 tuần.  Có trải nghiệm thì mới hiểu còn nghe mình ghi lại nữa gì mình cảm nhận thì Chán Mớ Đời.


Dạo này mình cảm nhận được hơi thở bằng bụng khi ngủ, rất vui nhưng ngủ ngay liền. Đây là cách tập thở để ngủ liền thay vì thức nghĩ ngợi mông lung. Hơi thở bằng bụng cảm nhận được khi kéo nội công và khi đi bộ nhưng chưa thuần thục lắm, hay bị đứt đoản, không như khi nằm một chỗ trên giường.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 










Đối mặt với tài chính khi hưu trí


Khi mới về hưu, đa số đều còn sức khỏe nên có thể đi chơi du lịch, thăm viếng thân hữu, làm những việc gì mình mong muốn nhưng rồi vài năm sau khi sức khỏe sa sút, trí nhớ trả nhớ về không. Chúng ta, đúng hơn người phối ngẫu, con cháu sẽ phải đối đầu nhiều vấn đề mà cứ nghĩ chỉ xẩy ra cho người khác.


Có bà mỹ 69 tuổi, cựu giáo viên than là đang tìm cách bảo vệ tiền bạc tiết kiệm, hưu trí của vợ chồng bà ta, chăm sóc ông chồng 82 tuổi bị bệnh trả nhớ về không. Ông ta hay đi lạc nên bà ta phải gắn số điện thoại của bà ta nơi áo của ông ta. Mấy bác gái về già, không nên đi thêm bước nữa, lấy chồng già hơn mình vì phải chăm sóc, thuốc than đủ trò. Mấy ông thì nên về Việt Nam, kiếm vợ trẻ để có người chăm sóc thuốc than cho tới hơi thở cuối cùng.


Có một bà, 35 tuổi, đang làm việc ở Anh quốc, có Job thơm, than phải bỏ về Hoa Kỳ để chăm sóc bà mẹ bị tai biến. Nhận cái biên lai y phí $15,000. Một bà khác, 30 tuổi, đem ông ngoại, trả nhớ về không, về nhà bà ta để chăm sóc trong thời gian tìm một viện dưỡng lão chịu nhận ông ngoại với chương trình Medicaid. Cuối cùng không chỗ nào chịu nhận, bà ta phải chở và để lại ông ngoại trước một bệnh viện tâm thần để họ lo cho ông ấy. Bà ta cho biết là dã man nhưng bà ta bị bắt buộc vì không có thời gian cũng như tiền bạc để chăm sóc ông ngoại.

Ta thấy đa số là phụ nữ bất kỳ chủng tộc nào, thường chăm sóc bố mẹ về già còn con trai thì chăm sóc vợ như mình. Bà cụ mình năm nay trên 90 tuổi mà vẫn khoẻ, hôm qua nói chuyện với mình xong thì nói chuyện với mấy người em bên Mỹ đến 2 tiếng đồng hồ không mệt. Nhờ cô em mình chăm sóc rất kỹ lưỡng về ăn uống, giấc ngủ. Dinh dưỡng rất quan trọng về già, không có chất lượng là suy yếu. 


Trong các gia đình Việt Nam, con cái lo cho cha mẹ về già cũng lộn xộn lắm vì ai cũng ní cho nhau. Cha chung không ai khóc. Không lo nhưng hay chỉ trích này nọ khiến anh em không hoà thuận. Có chị bạn goá chồng, thương mẹ đem về nuôi. Mấy ông anh không lo nhưng cứ hay nói xằng nói xiên, sao không đưa mẹ đi chơi, sao không làm cái này cho mẹ, sao làm mẹ khóc này nọ. Chị ta kêu họ đem mẹ về nuôi thì không chịu.


Cũng có người về già, đổi tâm tính, không làm gì nên buồn rồi trách móc mấy người con này nọ khiến ai cũng ngại chăm sóc. Bận công ăn việc làm thêm con cái nay đến mẹ cứ trách móc đủ thứ nên điên đầu. Nói được cho ai là cứ ní. Lại có người không thích ở với con cháu, thích ở một mình như tử vi giải thích cô thần quả tú. Con chúa muốn đem về chăm sóc nhưng không chịu, lại ở rất xa con cháu, tiểu bang khác hay Việt Nam lại khiến con cháu buồn lo. Cho thấy về già, cái tâm chưa được buông bỏ để hưởng nhàn trước khi về thiên quốc.


Hàng triệu người tại Hoa Kỳ, ngày nay đang đối diện với khả năng bị khánh tận khi về hưu. Giá cả sinh hoạt trong các viện dưỡng lão, các nhà hưu trí càng ngày càng leo thang, sẽ lấy hết tiền tiết kiệm và lợi tức của người Mỹ lớn tuổi và thân nhân trong một thời gian ngắn trong khi đó người Mỹ càng ngày càng sống lâu, bệnh tật nhiều nhất là bệnh trả nhớ về không, mất khả năng tự lập, cần người khác giúp đỡ, đợi chờ ngày về thiên quốc.


Nay quốc hội Hoa Kỳ đang bàn cãi về medicare và an sinh xã hội. Nếu họ không làm luật xét lại thì 10 năm tới hai hệ thống này sẽ bị phá sản. Từ khi mình sang Hoa Kỳ, người ta đã nói đến vấn nạn này nhưng các chính trị gia cứ hứa hảo huyền rồi khi đắc cử, không ai dám lên tiếng cả vì rất phức tạp. Nếu thực hiện sẽ bị thất cử.


Người ta cho biết người mỹ có nguy cơ cạn kiệt gần như toàn bộ tài sản của mình khi về hưu trong một thời gian ngắn. Viễn cảnh chết trong sự nghèo đói là một mối đe dọa hiện thực đối với thế hệ babyboomers, tầng lớp trung lưu với ý định nghỉ hưu an nhàn dựa vào tiền của 401(k) và lương hưu. Theo các nhà nghiên cứu liên bang, mỗi ngày sẽ có khoảng 10,000 người mỹ sẽ ăn sinh nhật thứ 65, dự kiến sẽ sống đến tuổi 80 và 90, xem như 15 đến 25 năm nữa trong khi đó chi phí y tế, chăm sóc họ khi không còn tự chủ sẽ gia tăng, vượt qua lạm phát thường niên với số kỷ lục là 500 tỷ mỹ kim hàng năm.


Vấn nạn vật giá leo thang càng ngày càng gia tăng và người ta tiên đoán là vào năm 2050, số người trên 65 tuổi sẽ gia tăng 50%, độ 86 triệu người và số người sống đến 85 tuổi và trở lên sẽ gia tăng gấp 3 lần lên đến 19 triệu người. Nguy hiểm là hiện nay 50% người Mỹ trên 82 tuổi bị bệnh Alzheimer, mất trí nhớ. Chi phí cho người Bị bệnh này rất đắt. Kinh

Hệ thống chăm sóc người già tại Hoa Kỳ, đa số là do tư nhân đảm trách, ít gia đình nào mua bảo hiểm chăm sóc về già (long term CARE Insurance) vì rất đắt mà họ chỉ trả trong vòng 7 năm là tối đa. Mình có kể vụ này rồi, ai tò mò tìm trên bờ lốc. Ngoài ra nhân viên trong ngành cũng khan hiếm, vì lương bổng thấp nên ít ai theo học ngành này. Các trung tâm người già nhỏ không đủ tiêu chuẩn để được chính phủ trả tiền. Trung tâm được chính phủ trả tiền rất thấp nên họ trả nhân viên như bèo.


Được biết ngày nay có đến 8 triệu người Mỹ bị bệnh lẫn, trả nhớ về không, không thể tự lo cho mình, làm vệ sinh hay ăn uống và trên 3 triệu người không được sự giúp đỡ gì cả. Đa số trông cậy vào người phối ngẫu, con cháu hay thân hữu.


Mình có người quen, 85 tuổi phải chăm sóc bà vợ bị trả nhớ về không từ 5 năm qua, lúc mới 70 tuổi. Trong tuần thì có người được chính phủ trả tiền đến nhà giặt quần áo chùi dọn bếp núc. Ngoài ra ông ta phải nấu cơm và đút cho vợ hay giúp làm vệ sinh. Mình có anh bạn tây nhỏ hơn mình đâu 2 tuổi, cách đây 6 năm bổng trả nhớ về không. Trong tuần, vợ con đem vào bệnh viện rồi cuối tuần đón về. Nhìn anh bạn ngơ ngơ trả nhớ về không. Buồn


So với các nước tây phương, Hoa Kỳ chi rất ít cho việc chăm sóc người già. Y khoa ngày nay rất tiến bộ nên có thể giúp người ta thoát các bệnh hiểm nghèo và sống lâu hơn. Từ 1960 đến năm 2021, số người Mỹ trên 85 tuổi nhân gấp 6 lần so với dân số Hoa Kỳ. Medicare, chương trình bảo hiểm y tế của liên bang cho người Mỹ trên 65 tuổi, chi trả các chi phí chăm sóc y tế, cho người giúp việc tại nhà hoặc chi phí ở viện dưỡng lão trong một khoảng thời gian giới hạn trong thời gian hồi phục sau phẫu thuật, té ngã hoặc phục hồi chức năng ngắn hạn. Có anh bạn kể bà mẹ được đưa vào một trung tâm hồi phục được 3 tuần rồi viện dưỡng lão lại chở vào nhà thương cấp cứu, nằm vài ngày rồi chở về lại trung tâm phục hồi. Cứ vậy đến khi bà mẹ qua đời. Lý do chính phủ chỉ trả tối đa 3 tuần lễ trong viện hồi phục. Vấn nạn là nằm phòng cấp cứu bệnh viện 3 ngày mà không có phòng ở viện dưỡng lão là ngọng. Nên phải quen biết với giám đốc để dành chỗ cho mẹ anh ta.

Medicaid, chương trình liên bang-tiểu bang, trả cho việc chăm sóc dài hạn, thường là tại viện dưỡng lão, nhưng chỉ dành cho người nghèo. Những người mỹ thuộc tầng lớp trung lưu phải đối phó sự cạn kiệt tài sản của mình để hội đủ điều kiện được Medicaid trả tiền ở viện dưỡng lão, buộc họ phải bán phần lớn tài sản và rút sạch tài khoản ngân hàng. Do đó người ta nói ở Hoa Kỳ, anh nên lọt vào hai loại khi về già: một là giàu có tiền rừng bạc bể, hai là vô sản còn ở giữa là coi như ngọng. Khi còn lao động là giới trung lưu đóng thuế nhiều nhất, giới giàu có thì họ mướn luật sư về thuế vụ, giúp họ đóng ít, còn giới vô sản thì miễn bàn. Vấn đề là người Mỹ nghèo tuy lương bổng ít theo định nghĩa của sở thuế nhưng có người có nhà cửa. Nên khi về hưu, cần phải bán nhà để trở thành vô sản. Một cách đánh tư sản tuyệt chiêu của chính phủ Hoa Kỳ. Cho nên ai có bố mẹ, có chút tài sản thì không nên mong đợi gì cả khi cha mẹ vào viện dưỡng lão. Ta đến thế giới này bằng giấy không thì ra đi cũng được chính phủ giúp còn lại tay không trước khi ra đi.


Có nhiều người ma lanh nên chuyển tên tài sản qua con cái để trở thành vô sản hầu hưởng được Medicaid. Vấn đề là chúng ta không biết được những gì sẽ xẩy ra trong tương lai. Như trường hợp một ông Mễ mà mình mua lại căn nhà của ông ta. Ai xúi ông ta chuyển tên căn nhà qua người con trai. Một ngày đẹp trời, con trai lăn đùng ra chết. Cô dâu muốn bán căn nhà để dành nuôi con nhưng ông ta không chịu, không cho ai vô xem thế là ngọng. Cô dâu không có tiền trả tiền nhà nên ngân hàng có thể kéo nên năn nỉ mình mua. Mình mua xong thì đến gõ cửa, đưa giấy chủ quyền, sổ đỏ rồi kêu ông ta cứ ở, miễn là trả tiền mướn nhà. Sau này tiền an sinh xã hội ít nên ông ta về lại Mễ sống, mình bán căn nhà. Cho nên phải cân nhắc cẩn thận trước khi chuyển tên tài sản qua con cái.


Báo chí bàn tán tuần rồi vì có cặp vợ chồng bị đuổi ra khỏi nhà vì để con trai đứng tên. Người con trai bán và chuyển tên cho bà nào rồi bà ta bán nhà, đuổi cổ hai ông bà ra. Mình có tên bạn kể mua được căn nhà. Bố mẹ cho đứa con mướn rẻ căn nhà nhưng rồi hắn không trả tiền nhà. Sau 2, 3 năm như vậy mà vợ chồng phải tiếp tục trả tiền nợ ngân hàng nên kêu hắn bán. Bán xong hắn làm giấy tờ đuổi cổ người con ra. Bác nào lần tình trạng này thì bán cho em.


Một ông mỹ mình quen nay đã qua đời, bán căn nhà của ông ta để mua một căn nhà cho cô con gái, kêu ông ta về ở chung. Thằng rể buồn đời, kêu bán nhà ly dị khiến tiền bạc của ông ta chuyển qua tay thằng rể phân nữa. Hai cha con ra mua cái Mobile home để ở. Một ông mướn nhà người Việt kể, gốc Quy Nhơn, khi xưa làm nghề thuốc bắc, có xe đò giàu lắm. Sang Hoa Kỳ đem được tiền qua mua một căn nhà ở Huntington Beach, đứng tên con gái. Một ngày sương thu và gió lạnh, con gái kêu ba phải kiếm phòng mướn ở vì ngân hàng tịch thâu căn nhà. Hoá ra cô con gái và thằng chồng mê sòng bài. Mượn tiền ngân hàng rồi không có tiền trả nên ngân hàng xiết.

Nếu họ hội đủ điều kiện vào được viện dưỡng lão thì sẽ nhận được $50 để tiêu vặt mỗi tháng hay ít hơn và người phối ngẫu chỉ có thể nắm giữ chút đỉnh tài sản, khiến con cháu phải gánh vác phần tái chính. Ai tò mò thì đọc đường dẫn này về tiền bạc có thể giữ khi chồng hay vợ vào viện dưỡng lão. https://www.kff.org/report-section/medicaid-financial-eligibility-in-pathways-based-on-old-age-or-disability-in-2022-findings-from-a-50-state-survey-appendix/#_blank


Xem như chính phủ khốn cùng hoá người dân và lấy đi những gì họ có, tạo dựng suốt cả cuộc đời. Có bà kia kể là mỗi tháng phải tiêu $10,000/ tháng đến khi mẹ bà ta hội đủ điều kiện để nhận Medicaid, hình như tiểu bang Cali gọi là Medical.


Một trường hợp khác; một bà kể bà ta phải chuyển về thành phố của mẹ bà ta, sống trong một hai căn nhà của bà mẹ cho thuê để giám sát việc chăm sóc và tài chính của bà mẹ. Bà ta phải trả tiền thuê nhà trong căn nhà thuê. Lý do theo luật của chương trình Medicaid, thì tiền thuê nhà sẽ được dùng để trả chi phí cho việc chăm sóc bà mẹ. Bà ta bán căn nhà của gia đình trước khi bà mẹ qua đời, và phải trả cho Medicaid đâu $20,000. Trường hợp này ở tiểu bang xa, nhà rẻ. Còn ở Cali là ngọng.


Người ta cho biết là có độ 630,000 người già sống trong các viện dưỡng lão trên 65 tuổi. Chi phí chăm sóc người già có thể lên $100,000/ năm nếu không có Medicaid.


Lấy thí dụ một người lãnh $2500 tiền an sinh xã hội. Mỗi tháng ở viện dưỡng lão mất $8,000, cứ tính là $100,000 / năm thêm mấy linh tinh. Tiền an sinh xã hội lãnh được là $30,000/ năm vậy cần thêm $70,000. Thí dụ bà ta có quỹ hưu trí 401(k) 1 triệu đi. Bà ta phải rút ra $100,000, đóng thuế $30,000, nộp $70,000 cho medicaid. Xem như ở được 10 năm tình cũ là hết tiền quỹ 401(k). Theo thăm dò người Mỹ thì được biết 1 trong 10 người có thể trả số tiền hàng tháng cho viện dưỡng lão. 


Có người kêu kỹ sư mà chị ta quen về hưu đều có độ 2, 3 triệu đô trong quỹ hưu trí. Cho là có 3 triệu đô. Thường là nhà chưa trả hết. Cứ tính đổ đồng là tốn $5,000/ tháng để trả ngân hàng, thuế điền địa, bảo hiểm, bảo trì căn nhà, xem như là $60,000/ năm. Lại phải rút $100,000 ra để đóng thuế, xem như hai vợ chồng rút $200,000/ năm. Ông ở viện dưỡng lão thì bà phải ở nhà. Nếu buồn đời bà vào luôn viện dưỡng lão là vẫn tốn $200,000/ năm. Lấy 3 triệu chia cho $200,000 là được 15 năm, nếu tính thêm lạm phát thì 10 năm tình cũ là hết tình hết tiền. Về hưu năm 65 đến 15 năm sau là 80 tuổi hay 75 tuổi vì nếu bị Alzheimer thì giá cao hơn, gấp đôi là hết tiền.

Quốc hội đang bàn thảo về hổ trợ thêm cho người hưu trí như tăng tiền lương cho các nhân viên trong ngành để khuyến khích thiên hạ gia nhập vào ngành này nhưng tốn tiền quá nên họ bỏ. Chính phủ Biden gửi tiền mua súng ống để giúp Do Thái, Ukraine trong khi người nghèo, vô gia cư thì chả được giúp đỡ. Tin tức về Medicare, người già không bao giờ được nhắc đến trên truyền thông. Họ gửi súng ống qua mấy nơi đánh nhau, giết người nhân danh gì đó. Ba láp ba sàm. Truyền thông dẫn dắt dư luận, tuyên truyền để người Mỹ quên đi thực tại mà không nổi loạn.


Quốc hội cứ bầu bán vì chi phí ngân sách quốc gia thiếu hụt trầm trọng. Tiền đâu để họ trả cho các chương trình hưu trí. Chỉ cần đừng đem quân đi đóng trên 700 căn cứ quân sự trên thế giới, là xong việc. Tốn biết bao nhiêu tiền để không chiếm được Iraq, Á Phủ Hãn, tiền hàng ức đỗ vào đấy. Nay lại Ukraine và Do Thái, Syria. In tiền rất nhiều khiến lạm phát lên như diều.


Ngày nay, các trung tâm assisted living do các công ty tư nhân đảm nhận, lợi nhuận rất cao. Có khoảng 850,000 người trên 65 tuổi hiện sinh sống trong các trung tâm này nhưng không được nhận trợ cấp từ chính phủ. Do đó các trung tâm chỉ có những tiện nghi căn bản như tắm rửa, chỗ ăn và sân nhỏ để đi lại và cho uống thuốc. Cũng có nhiều trung tâm có những lớp dạy yoga, đi du lịch, spa, hồ bơi nhưng rất đắc tiền. Phân nữa các trung tâm dưỡng lão này lấy tối thiểu $54,000/ năm và gia tăng trong các khu gần trung tâm thành phố. Đó là người bình thường còn những người bị lẫn thì giá gấp đôi. Mướn người đến nhà cũng đắt lắm vì mỗi giờ phải trả $27 tối thiểu.


Bà Betty, khi xưa bán cho mình căn nhà. Lúc bà ta bị lẫn thì con cháu cho vào viện dưỡng lão giá $5,000/ tháng cộng thêm các chi phí khác. Sau này bà tối hay thức giấc, dữ dằn lại bị chặt thêm $2,000 nên con cháu đưa về nhà, mướn hai bà phi luật tân đến thay phiên chăm sóc bà ta. Cho họ ở tại chỗ nên chỉ trả có $1,500/ người.


Khi xưa, mình có giúp một cặp vợ chồng quen mua một căn nhà assisted living trên Alhambra. Mình thương lượng với chủ nhà cho họ vay lại lợi cho đôi bên. Chủ bán không bị đánh thuế cái rầm, tín dụng cặp vợ chồng bạn thấp nên khó mượn ngân hàng. Họ sửa sang lại từ 4 người sinh sống ở đó, tăng lên 14 người nên lợi tức hàng tháng đâu trên $25,000. Ở đó nhưng khi đi bác sĩ thì cần người chở đi thì ông chồng chở đi và chặt thêm tiền. Sau này họ bán giá 1.4 triệu. Có lần mình muốn làm mấy căn nhà kiểu này nhưng nhìn mấy người về già là Chán Mớ Đời, sợ bị trầm cảm. Họ đã không có tiền, mà mỗi lần chở họ đi đâu là chặt không đẹp không phải là sơn đen nên thôi. Sợ thất đức.


Ngày nay, người Mỹ sống lâu hơn nên bệnh mất trí nhớ cũng gia tăng. Họ cho biết là đến tuổi 82 thì 50% người Mỹ bị bệnh Alzheimer. Hiện nay có đến 7 triệu người Mỹ bị bệnh này và sẽ gia tăng đến 12 triệu vào năm 2040. Do đó về hưu cần nhất là làm sao không bị bệnh này, thường được gọi là bệnh tiểu đường loại 3.

Một bà mỹ kể là ông chồng bị mất trí nhớ, hai vợ chồng ngủ khác lầu nhưng ông chồng hay nổi điên khi thuốc uống hết hiệu lực thế là ông ta hay khệnh bà ta, gọi cảnh sát nhưng không có tiền để đưa ông ta vào viện dưỡng lão. Ai có bố mẹ bị bệnh trả nhớ về không thì hiểu. Lâu lâu bố mẹ nổi điên lên đánh hay chửi những người phụ giúp hay kêu con ăn cắp tiền. Có thể nhiều người về già nhớ đến mụ vợ cứ càm ràm hoài khi xưa nên giả bộ điên lên không chừng. Vào viện dưỡng lão, thấy họ cho mấy người già ngồi xe lăn, uống thuốc ngáp ngáp để không làm phiền các điều dưỡng viên thấy thương kiếp người.


Hôm qua nói chuyện với anh cựu sinh viên đại học Đà Lạt, ở bên pháp. Anh cho biết là y tế, hưu trí người già ở đây khá hơn Hoa Kỳ nhưng tây cũng hết tiền rồi, nghèo rồi, không biết sẽ tồn tại đến bao giờ.


Nhắc đến Việt Nam một tí, với lực lượng công an và quân đội đông đảo, trong tương lai Hà Nội sẽ gặp phải vấn đề hưu trí cho khối người về hưu này. Người dân sẽ phải đóng thuế nhiều hơn hiện nay để giúp Hà Nội củng cố quyền lực. Các nhóm về hưu sẽ trung thành với chế độ như ông đại tá nào nói đến sổ lương hưu, sẽ bảo vệ đến cùng. Mình về Việt Nam nghe nói mới 55 tuổi là về hưu, hình như có thay đổi. Ở pháp khi xưa thời Chirac cũng tính cho thiên hạ về hưu sớm để có chỗ làm cho giới trẻ nhưng sau họ đổi lại. Nay họ muốn kéo dài tuổi hưu thì gặp chống đối.


Trong tương lai, các nước giàu có sẽ phải đối diện vấn nạn chăm sóc người già với chi phí cao ngất ngưỡng sẽ không giúp kinh tế họ phát triển như hiện nay và suy thoái sẽ kéo dài vô tận như trường hợp của Nhật Bản ngày nay. Phải muốn người dân xứ khác đến chăm sóc các người Nhật già.


Quốc hội Hoa Kỳ biết vấn đề nhưng không thống nhất được vì quá đắt. Họ cứ rêu rao phải để người Mỹ tự do chọn lựa cuộc hưu trí của mình. Ông Obama có làm thêm vụ người già trong chương trình ObamaCare nhưng sau đó lại huỷ bỏ vì tốn tiền chính phủ quá. Các nhà dinh dưỡng hô hào các chế đô dinh dưỡng giúp người ta sống lâu như Nhật Bản đủ trò nhưng chính phủ thì muốn dân không còn lao động được nữa chết sớm. Đi Tiệp Khắc lại khám phá ra chính phủ khuyến khích dân tình uống rượu bia nhiều để chết sớm vì người hữu trí tốn chính phủ mỗi ngày $100.


Theo mình cách tốt nhất là về hưu, xuống tóc vô chùa kinh kệ, sau này có bị lộn xộn thì phật tử lo. Bác nào biết chùa nào nhận em thì cho biết để em nạp đơn. Mình đoán các hội phật tử chắc cũng khó khăn khi cho ai vào chùa tu luôn vì trách nhiệm.


Theo mình người Mỹ về hưu hay trước khi hưu trí nên chuẩn bị, kêu gọi đại biểu của mình bầu cho các dự luật về hưu trí thay vì chửi nhau bênh ông Trump hay ông Biden. Hai ông này chỉ làm giàu cho người giàu. Minh xem trên Netflix cuốn phim kể về ông Rustin, người đứng sau lưng ông mục sư King Jr., tổ chức cuộc diễn hành tại Hoa Thịnh Đốn, đòi quyền dân sự cho người da màu. Lý do ông ta phải đứng phía sau dù tài giỏi vì đồng tính luyến ái. 


Ông ta phê bình khi cả nhóm họp về tổng thống Kennedy và ông em bộ trưởng tư pháp Robert Kennedy, khi nghe tin tổng thống đã lên đài truyền hình để nói và đến gặp họ. Ông ta nói là các người trên tổng thống, những người thật sự lãnh đạo Hoa Kỳ. Phải làm áp lực với lá phiếu của mình để đại biểu trong quận hạt của mình để ý và bầu còn không thì họ nghe lời các lobbyist chống các dự luật giúp người già. Chúng ta sẽ thành vô sản trước khi về thiên quốc. (Còn tiếp)


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn