Giấc mơ Hoa Kỳ bị lừa

 Tài sản người Mỹ cao tuổi chuyển về đâu

Sau khi ra trường, mấy đứa con đi làm vài năm thì bắt đầu đặt câu hỏi tiền làm ra đi về đâu vì chả còn đồng xu dính túi. Chúng mới hỏi mình, người nông dân chân chất. Mình trả tiền cho chúng đi học khoá tài chính căn bản. Thế là chúng giác ngộ cách mạng, phải cần kiệm, đừng sống theo kiểu khoe mẻ, ta đây đã thành công ăn các tiệm sang trọng, sống cuộc đời yêu cuồng sống vội.

Có người kêu bán căn nhà của họ và cho tiếp tục trả nợ của họ với 2.75% tiền lời. Mình giúp thương lượng cho chúng mua. Chúng rất vui vì mỗi tháng bỏ túi $1,000. Lại được khấu trừ vào lợi tức hàng năm này nọ. Nên bắt đầu tiết kiệm, để dành tiền mua nhà. Cứ mỗi thứ 2 tối, mấy cha con gọi điện thoại nhóm nói chuyện, chúng cần thắc mắc gì thì hỏi mình trả lời.

Câu hỏi mà giới trẻ ngày nay thường đặt ra, làm sao mua được căn nhà sau khi xong 4 năm đại học, mắc nợ tiền đại học vài chục ngàn, ai học cao hơn hay chuyên ngành có thể lên đến $500,000. Đi làm thì lương không tăng, không còn tiền để tiết kiệm là ngọng muôn đời.

Ông thống đốc tiểu bang Florida, lên tiếng bãi bỏ vụ đóng thuế địa ốc hay ông Trump cũng ủng hộ. Thoạt đầu thì thấy có lý nhưng xét kỹ hơn là họ đang chuẩn bị thi hành các luật để giúp các công ty lớn như BlackRock,….

Mình không lấy thí dụ của tiểu bang Cali vì rất khó đặt trong trường hợp chung của Hoa Kỳ. Cali rất đặc biệt.

Từ năm 1980 đến nay, giá nhà tại Hoa Kỳ lên giá 400%. Một người Việt định cư tại Hoa Kỳ, dành dụm tiền bạc, có thể mua căn nhà với giá $80,000. Những căn nhà này, ngày nay có giá trị trung bình $320,000. Khi mình sang Cali, nhà xuống tơi bời hoa lá. Căn nhà đầu tiên hai vợ chồng mua 2 tuần lễ trước khi làm đám cưới với giá $180,000, vài năm sau nhà xuống đến $150,000 hay 20%. Lý do đó mà ngân hàng chỉ cho vay 80% trị giá căn nhà để lỡ có xuống thì họ huề vốn khi xiết nợ.

Rồi nhà lên lại, rồi đến năm 2008, xuống cái đùng. Mình chạy đi mua nhà giá $50,000/ căn, cho mướn $1,200/ tháng. Rồi các công ty lớn như Blackrock nhảy vào mua đâu 17,000 căn nhà riêng, công ty Vanguard nhảy vào mua 12,000 căn, State Street vớt thêm 8,000 căn. Theo Goldman Sachs dự đoán thì vào năm 2030, các công ty lớn này sẽ sở hữu 40% căn nhà riêng cho thuê.

Các công ty này mua với giá 70% dưới giá thị trường, nhà nào không thích thì bán rẻ lại như mấy căn mình mua với giá $50,000, còn nhà xịn thì họ giữ lại cho thuê. Cái mất dạy là họ mượn nợ 0.5% của chính phủ rồi cho thuê lời 7-8%, do thuế của người Mỹ đóng.

Lúc đầu mình nghĩ các công ty này mua rẻ để bán lại như các nhà đầu tư thông thường nhưng không. Họ giữ các nhà này vĩnh viễn để cho thuê. Đó là chính sách đầu tư của họ ở thế kỷ 21.

Các công ty này mua bằng tiền tươi, không phải mượn nợ. Điển hình, một căn nhà giá $300,000, chúng ta muốn mua, phải nhờ ngân hàng làm tờ giấy pre-approval nói rằng chúng ta có khả năng mượn được số nợ này tỏng khi các công ty này đến mua với $300,000 tiền tươi, với 15% giá cao và không đòi hỏi thanh tra vớ vẩn gì cả. Vậy chủ nhà bán cho ai.

Mình nhớ có căn nhà bị ngân hàng tịch thâu, mình nhờ người listing agent mua dùm mình. Khi gặp mình bà ta kêu đã có 3 cái offer bằng tiền tươi. Nhưng vì bà ta ăn hai đầu nên nói với ngân hàng bán cho mình. Mình phải mượn nợ tư nhân để mua rồi sau 1 năm thì tái tài trợ lại để trả cho chủ nợ tư nhân. Thiên hạ cứ kêu là người Tàu sang mua hay đại gia Việt Nam sang mua mới làm vậy. Thật ra chỉ là thiểu số, còn là do các công ty này mua.

Mình đưa thí dụ: trường hợp công ty Solyndra, sản xuất điện năng mặt trời. Công ty này cúng $500,000 cho quỹ bầu cử cho ông Obama. Đắc cử ông Obama kêu đệ tử cho vay công ty này vay $550,000,000. Xin nhắc lại 550 triệu mỹ kim. Một năm sau tổng giám đốc bỏ túi $100 triệu đô, và cho phá sản. Cộng Hoà chắc chắc cũng có nhiều.

Khi khủng hoảng xảy ra năm 2008, ông cựu bộ trưởng tài chánh Paulson, thành lập công ty với vài tên tài phiệt, mượn tiền chính phủ để mua lại nhà cửa, địa ốc do ngân hàng IndyMax với giá 70%. Nghĩa là nếu giá trị xuống dưới 70% thì chính phủ bù lại cho họ. Do đó mình kêu chuyên gia địa ốc kiếm nhà bị tịch thâu của indymax. Giá họ đòi $250,000, mình trả 99K, 180,000 mình trả 50K, đều được chấp thuận. Nhưng toàn là khu nghèo, mấy năm trước giá nhà lên cao mình bán hết để mua nhà gần nhà.

Vấn đề là các công ty này qua trung gian sẽ cho thuê lại giá rất đắt. Xem như họ lấy tài sản của người ta bằng tiền mượn rẻ gần như bèo của chính phủ để mua nhà của người dân lao động rồi cho vay lại với giá cắt cổ. Điển hình là trả tiền thuê $2,100 trong khi nếu mua nhà thì chỉ trả $1,800/ nắng.

Vấn đề là họ tạo ra sự khan hiếm thị trường nhà cửa vì thường là thị trường tự thay đổi lên xuống cung cầu. Điển hình ở Cali, dân số là 40 triệu người và họ cho biết cần thêm 5.5 triệu căn hộ. Giới trẻ đi làm trả $2,800 cho một căn phòng ở New York như con gái mình. $2,800 nghĩa là con gái mình phải làm $5,600 đóng thuế 50%.

Vấn đề là xây nhà bây giờ với luật lệ mới thì rất đắt thêm mấy vụ bảo vệ môi trường bú xua la mua. Như mình kể trên nay họ lên tiếng không đóng, bãi bỏ tiền thuế địa ốc là để giúp các công ty này. Ai có nhà thì nhất trí nhưng thành phố cần tiền thuế để trả lương cho công chức, này nọ,… vậy là họ phải đè đầu dân mướn nhà trả thôi.

Năm 2009, khủng hoảng tài chánh, các công ty này mua đất nơi có thể xây dựng và giữ thay vì xây cất khiến đất lên giá. Một lô đất ở Dallas năm 2019 bán giá $30,000, nay có thể bán với giá $90,000. FED tham gia vào vụ này vì suốt 12 năm trời họ giữ tiền lời rất thấp và các công ty này có thể mượn với tiền lời 0.25% và đầu tư vào địa ốc với 7%. Bây giờ cho lên cao, bình thườn glaij.

Có người thắc mắc tiền lời là 0.25% nhưng sao khi mình đi mượn là 3%. Lý do là ngân hàng mượn của chính phủ là 0.25% nhưng khi cho mình vay thì họ vớt thêm 2.5% đến 4% tuỳ theo tín dụng của mình.

Ngày nay thế hệ con cháu mình đa số không tin có thể mua được nhà với số nợ đạo học phải trả.

Lý do là lương bổng của thợ thuyền dưới 35 tuổi không gia tăng, và giảm 8% từ năm 2000. Sinh viên cao học vào học với cái nợ trung bình $37,000. Bảo hiểm y tế gia tăng thì tiền đâu sinh con đẻ cái. Thế hệ này hoàn toàn bị khoá cửa để tạo dựng tài sản.

Trong khi đó 10% người Mỹ chóp bu sở hữu 70% tài sản của Hoa Kỳ, 50% hạng bét như mình sở hữu 2%. Căn nhà là cái máy để tạo dựng tài sản mà ngày này chúng ta khoá lại thì xem như xoá sổ giới trung lưu Hoa Kỳ.

Lấy thí dụ ở Austin, Texas năm 2010 một căn nhà trung bình trị giá $180,000 và năm 2024 lên đến $520,000. Trong khi đó lương bổng từ $45,000 lên được $62,000. Tính ra giá nhà lên 189% trong khi lợi tức lên có 38%. Một kỹ sư ở Austin ngày nay với lương $80,000 có sức mua (purchasing power) ít hơn một cô thơ ký làm $35,000 năm 1995. Cho thấy không phải là tiến bộ mà đi thụt lùi ẩn dạng trong phồn vinh giả tạo mà Việt Cộng hay kêu la.

Từ đó nhiều người trung lưu mới bỏ đi sang các tiểu bang rẻ hơn như Idaho, xứ trồng khoai tây mà 10 năm trước, họ di dân đến đó đông khiến giá địa ốc lên như diều. Từ 60% đến 80% từ 2019 đến 2024. FED in tiền ra khiến vật gia leo thang 15 đến 20% nhưng lương bổng vẫn không nhích lên. Họ muốn thổi phồng trị giá địa ốc vì biết 70% người Mỹ không thể nào sở hữu được một căn nhà.

Những người mua nhà đầu tiên được giúp $10,000 chả thấm thía gì với giá nhà $400,000 còn Cali ở Quận Cam giá 1 triệu. Trong khi nhà tình nghĩa giúp người nghèo phải tốn $600,000 để xây thì thằng tây nào có tiền để mua.

Cứ lấy thí dụ 2 gia đình lợi tức như nhau vào năm 1990, độ $50,000/ năm. Gia đình A mua căn nhà giá $120,000, còn gia đình B mướn căn nhà tương tự cạnh nhau. Năm 2024, gia đình A mua căn nhà này có equity $320,000 trong khi gia đình mướn căn nhà, chả có gì cả, sau khi trả $350,000 suốt 34 năm qua. A có $320,000 còn B chả có gì và nếu chúng ta cứ tính nhân lên hàng triệu thì sẽ biết sự khác biệt ra sao.

Để mình thụt lùi lại một tí vào năm 1945, Hoa Kỳ có ra luật G.I. Act, để giúp các cựu chiến binh mua nhà và đi học lại. Chỉ có 5% cựu chiến binh da đen được hưởng quyền lợi này trong khi người Mỹ da trắng thì được đi học lại như trường hợp phó tổng thống JD Vance, lên đến luật sư. Mua nhà không cần tiền đặt cọc. Chính phủ cho vay 100% với tiền lời rẻ. 30 năm sau, người Mỹ da trắng chuyển căn nhà lại cho con cháu, giúp chúng tiến nhanh hơn trong khi người da đen cứ ì à ịch rồi nghiện ngập, gia đình bỏ nhau, ly dị, tù đày không ngất đầu lên nổi.

Được cái cộng đồng người Việt mình sang đây, chịu khó để dành tiền. Anh em giúp nhau để mua nhà này nọ nên thế hệ đầu tiên tậu được cái nhà. Vấn đề là thế thứ hai có hưởng được phần nào không. Có thể nếu thế hệ con cái chịu khó để dành tiền này nhưng đến thế hệ thứ 3 là ngọng. Nhất là ngày nay ở Cali họ ra luật Proposition 19 để đánh thuế thừa kế.

Các công ty lớn gây ảnh hưởng chính quyền để xây dựng ít nhà cửa khiến giá nhà lên cho họ. BlackRock có tiền nhiều như núi hơn tất cả cá GDP của các nước trên thế giới ngoại trừ Hoa Kỳ và Trung Cộng.

Người dự đoán vào năm 2030 giá nhà trung bình ở Hoa Kỳ sẽ lên $500,000 trong khi lợi tức của mỗi gia đình người Mỹ lên $80,000, tỷ lệ căn nhà giá gấp 6 lợi tức. Tỷ lệ từ xưa đến nay là 3.5 cho 1. Nay 6 cho 1. Khi đồng chí gái và mình mua căn nhà 2 tuần trước khi làm đám cưới giá $180,000 trong khi lợi tức hai vợ chồng đâu $70,000. Gần 2.6 cho 1.

Khi xưa người ta tính nhà cửa tốn độ 30-35% lợi tức nay thì lên đến 40-50%. Đưa đến giới trẻ không kham nổi nên không muốn đám cưới, sinh con để cái. Và không tin vào giấc mơ Hoa Kỳ nữa.

Thị trường chứng khoáng lên như điên nhưng các chuyên gia tài chánh mình theo dõi đều khuyên cẩn thận năm 2026 có thể lộn xộn. Bà thủ tướng Nhật Bản mới lên đang thay đổi tình hình tài chính, bán trái phiếu của Hoa Kỳ, Trung Cộng cũng bán dần dần, BRICS bắt đầu mua bán với tiền bạc của họ. Đồng Mỹ kim giảm giá và có thể lộn xộn, bất ổn. Nhiều nơi đánh nhau, Ukraine, Campuchia, Thái Lan. Nay đến chận tàu dầu của Venezuela. Chọc anh ba tàu, anh ta bán trái phiếu là khổ đời Bác Sam. Năm 2026 có thể có nhiều biến đột, cần lưu ý. Chắc sẽ bớt đi chơi. (Còn tiếp)

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Vespasienne, chỗ đi tè ở Paris

Nơi đi tè của Tây ở Paris

Váy khi xưa rộng để mấy bà đứng tè vô tư, không ướt váy.

Ngày nay chúng ta sống trong tiện nghi, vệ sinh nên quên hay không biết nhưng gì thế hệ cha ông ta đã trải qua. Mình có kể việc đổ bô của vua tại điện Versailles và vệ sinh của quý tộc Pháp khi xưa không như ngày nay. Lâu đài Versailles nguy nga tráng lệ mà không có chỗ đi vệ sinh. Vua sáng dậy ngồi trên cái ghế, có cái lổ như cái bàn cầu ngày nay rồi đại tiện xong thì có người vác bô đi đổ ngoài trời. Giới quý tộc đang tán nhau, mắc tè thì kêu “garcon”, tên bưng bô lại, rồi vén váy lên phủ trên cái bô rồi tè vô tư. Coi phim xưa, sẽ thấy phụ nữ bận váy có vòng tròn khiến váy xoè rộng ra, lý do là để đứng tè không bị bắn ướt váy. Ai buồn đời thì tìm đọc trên bờ lốc.

Pissotiere cho hai người, bên ngoài để dán quảng cáo, lòi chân

Khi đi du lịch điều tiên quyết là kiếm chỗ có thể đi vệ sinh. Trong thành phố thì mình sử dụng ứng dụng Flush để tìm chỗ đi tè gần nhất. Còn leo núi thì kiếm chỗ trống, không ai bò đến mà vô tư với gió trời. Khi mình mới đến Paris, hay đi lông bông khắp nơi để xem Paris thì có vấn đề là mắt tè. Vào quán thì không có tiền uống nước. Được cái dạo ấy họ có những nơi, được gọi là Vespasiennes. Chỗ đi tiểu lộ thiên, chỉ dành cho đàn ông còn đàn bà thì không có. Mình đoán là khi họ thành lập những địa điểm đái đường khi xưa, chỉ có đàn ông ra đường còn phụ nữ ở trong nhà. Không đi làm ở các công sở như ngày nay.

Cái này chỉ có một cái, đứng lại tè, thiên hạ đi ngang đều thấy hết nhưng vô tư như người Paris. Chỉ có một hình trụ nên người Pháp gọi Colonne Rambuteau, tên ông Prefet của vùng Seine,

Lý do là khi xưa, ra đường ở pháp rất là hôi thối, thiên hạ đại tiện ngoài đường hay tè, thêm mấy con ngựa, phọt kít đầy đường, chưa kể đạp cứt chó rồi khi mưa, tuyết xìn lầy đầy nơi. Chỉ sau này thời Napoleon đệ Tam mới kêu ông thần Haussmann, cho làm cống rãnh này nọ mới dẹp được mọi việc.

Tây gọi các địa điểm này là “vespasienne” có nguồn gốc từ hoàng đế la mã tên Vespasian (cai trị AD 69–79), chơi cha thiên hạ, đánh thuế nước tiểu trong các nơi công cộng để sử dụng trong việc ngâm da thú và giặt áo quần vì trong nước tiểu có ammoniac. Nghe nói ông này nói với con trai Titus là tiền không có mùi hôi (pecunia non olet) khi thiên hạ chửi ông ta đánh thuế nước đái. Nếu các bác nào đi Thổ Nhĩ Kỳ hay Tunisia, sẽ viếng các thành phố cỗ của La mà khi xưa, thì thường sẽ thấy trước khi vào thành, sẽ có một nhà tắm họ gọi là Hammam, để người khách xa tắm rữa để không còn các vi khuẩn lạ trước khi được vào thành phố, nhiều khi họ đi đường cả tháng trên biển hay bộ nên người hôi hám, có thể bị bệnh. Mình có kể trong chuyến đi Thổ Nhĩ Kỳ cách đây mấy năm. Không tắm rữa, giặt quần áo thì chưa được vào.

Cái này ở đại lộ nên có đến 6 chỗ đứng tè, có cả điện đường để trời tối vẫn thấy đường mà tè. Sau này bổng nhiên có phong trào đồng tính nổi lên, là địa điểm để cái ông bà đồng tính đến tìm nhau trong nhà tè

Tại Paris, các địa điểm đi tè được xây dựng trong thời gian 1830-1834 trên các đại lộ chính như Boulevard Saint Michel, Montparnasse,… sau đó ông Prefet tên Claude-Philibert Rambuteau cho gắn thêm 400 địa điểm, chỉ đi tè chớ không có đại tiện. Các cấu trúc này khiến dân tình gọi là “colonnes Rambuteau” khiến ông này không thích lắm, tên mình mà họ gọi là chỗ đi tè nên đổi tên thành “vespasiennes” giúp cải thiện vấn đề vệ sinh. Rồi đến thời ông Haussmann thì cho gắn các địa điểm bằng gan có đến 2-8 chỗ đứng tè, bên ngoài dùng để bán quảng cáo, lấy tiền để trang trải chi phí.

Đến năm 1930 thì Paris có đến 1,230 địa điểm đi tè, được gọi là “pissotières,” “tasses,(nơi các ông đồng tính gặp nhau)” hay “ginettes” theo tiếng lóng của dân cư Parisien. Hồi mình mới sang Paris, tiếng tây đã lọng ngọng mà gặp dân Paris, họ xổ toàn là tiếng lóng nên chới với, điển hình một quan pháp (franc) họ gọi là “balle” kiểu “T’as cent balles” nghĩa là có một franc không. Lý do là trước khi mình sang tây, thì chính phủ tây đổi tiền, thời De Gaulle vì lạm phát sau chiến tranh. 1 franc mới đổi 100 quan pháp cũ. Dân tây kêu quan cũ là Balle nên 100 balles là 1 quan mới. Mình chới với, ngọng như bò đội nón nhưng độ 2 năm ở trường cao đẳng quốc gia mỹ thuật thì tiếng lóng mình nghề như tây, ngày nay khi mình về tây chơi, gặp lại bạn bè, nói chuyện chúng kêu tiếng lóng mày quá cổ lổ xỉ, cần được cập nhật hoá. Chán Mớ Đời 

Thường mình thấy sơn màu xanh, vào các công viên cũng hay thấy mấy địa điểm này

Từ năm 1960 trở về sau đến thời mình ở Paris thì các địa điểm này từ từ được tháo dỡ đi, và xây các địa điểm dưới đường hầm để cải tạo hình dáng của Paris . Đến khi mình gần ra trường thì họ bắt đầu gắn các nhà vệ sinh do công ty JC Decaux thiết bị, tự xử và có thể đi đại tiện và nam nữ đều được sử dụng. Hình như phải trả tiền. Mình chưa bao giờ sử dụng thì đi xứ khác kiếm cơm. Nghe nói ngày nay chỉ còn một cái duy nhất là ở đường Arago quận 14. Ai đi du lịch xứ này thì chụp hình một cái. Ngày nay có những địa điểm cho thiên hạ sử dụng gọi là Sanisettes, nghe nói có đến 400 miễn phí. Những lần ghé Paris gần đây, em không sử dụng, ít thấy. Chỉ ghé tiệm ăn hay rượu, kêu chai nước suối rồi hỏi đi tè chỗ nào. Xong om

Hiện đại ngày nay do công ty JC Decault. Đi Úc Châu, Tân Tây Lan mình cũng thấy loại này, xem ra người Pháp đã xuất cảng được 

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Người Việt Gian Lận

 Người Việt gian lận

Dạo này thấy trên mạng xã hội, họ chửi bới các người gốc phi châu ở tiểu bang Minnesota ăn gian tiền chính phủ này nọ. Theo mình thì tất cả các cộng đồng đủ màu sắc đều dính hết chỉ có những cộng đồng nào ít quyền lực chính trị mới bị đem ra đấu tố. Hiện nay chính phủ do đảng Cộng Hoà nắm nên họ kéo các người của đảng Dân chủ ra, tương tự mấy năm trước dưới chính phủ Biden, họ đem mấy người thuộc đảng Cộng Hoà xử, giúp thắng thế trong mùa bầu cử địa phương vừa qua năm 2024.

Cộng đồng mình có vụ mới được khui ra 2 năm trước dưới thời tổng thống Dân Chủ như:

Ông supervisor A. Do mới bị kết án 5 năm tù vì tội tham nhũng, bác sĩ A.H. Đinh khai man trong mùa covid để vớt của chính phủ 150 triệu, được xem là bác sĩ vớt tiền chính phủ đứng thứ 2 trên toàn quốc. Không biết tên nào đứng đầu chắc Ấn Độ hoặc Do thái.

Trường hợp thứ nhất là ông A.Do, supervisor của Quận Orange, miền Nam Cali. Năm 2023, một nhóm nhà báo ở Los Angeles báo động về hành vi của một cơ quan từ thiện mang tên Viet America Society, lãnh đạo bởi một phụ nữ mang tên R. Do, nhận được 13 triệu mỹ kim từ ngân quỹ cứu trợ của Quận Orange trong thời gian 2020 đến 2023 mà không qua sự giám sát của hội đồng giám sát của quận Cam. Cái mất dạy là R. Do lại là con gái của Supervisor A. Do, người đã nhất trí đã cho phép giải ngân ngân sách cứu trợ trong vùng quận Orange không cần sự chấp thuận của hội đồng.

Ngày 22 tháng 8 năm 2023, cảnh sát liên bang bao vây căn nhà của ông Đỗ ở Tustin, sau khi thâu tóm tịch thu các giấy tờ tài chánh của cơ quan thiện nguyện Viet American Society. Giới chức điều tra khám phá ra chỉ có 15% tiền của cơ quan thiện nguyện (1.44 triệu mỹ kim) được sử dụng cho việc thiện nguyện, cung cấp thức ăn cho người việt không được ra ngoài do tình hình lúc đó. Còn 85% còn lại bốc hơi biến đi đâu. Giới chức điều tra thấy giấy tờ không đàng hoàng lắm, các nguồn tài chánh được chuyển qua lại các trương mục của các pháp nhân khác nhau.

Ngoài ra có số tiền tươi được rút ra từ máy ATM khá lớn và mua nhà cửa địa ốc dưới tên của những người có dính líu đến cơ quan thiện nguyện này. Họ theo dõi các đường dây để xác định những ai có quyền hưởng các bữa ăn và cách giao cơm hàng ngày cho họ của tổ chức vô vụ lợi Viet America Society mà tổ chức này thông báo. Vấn đề là tổ chức này không trình duyệt cách sử dụng tiền trong năm và họ đã chậm hơn 2 năm để thông báo. Họ xem các video an ninh, và các trung tâm cung cấp thực phẩm để so sánh tiền bạc do hội VAS nhận của chính phủ và cung cấp cho cộng đồng người Việt.

Có lần mình được giới thiệu một cơ quan thiện nguyện nhận tiền chính phủ. Mình muốn mượn chỗ để cho các người cao tuổi tập dưỡng sinh. Hội này nhất trí nhưng cho mình tập ngoài trời trước cửa văn phòng của họ. Họ nói là mỗi tháng sẽ tặng nhóm mình bao nhiêu tiền đó. Có nghĩa là dùng nhóm mình để xin tiền của chính phủ nên Khoa và mình từ chối. Trong cộng đồng có nhiều tổ chức sử dụng danh nghĩa từ thiện, giúp cộng đồng đủ trò để kiếm tiền của chính phủ. Cho nên khoan chửi nhóm người phi châu ở Minnesota.

Từ từ số tiền thâm hụt 10 triệu mỹ kim được tìm ra. Số tiền này tương đương với số tiền thực phẩm không được phân phát cho người cao tuổi. Xem như cả ngàn người trên nguyên tắc có thể nhận thức ăn trong thời gian này đa số là người Việt cao tuổi và lợi tức thấp trong quận Cam không được nhận. Trên nguyên tắc, hội phải trả hoàn lại tiền cho chính phủ nếu không sử dụng nhưng khi chương trình được chấm dứt, vẫn không thấy tiền được trả lại. Họ phỏng vấn một bà người Việt 75 tuổi, kêu chỉ nhận được vài hộp thức ăn nguội trong thời gian cách giản xã hội rồi thôi dù tên bà có trong danh sách được hưởng phần này.

FBI và IRS điều tra các trương mục của hội VAS  chạy qua công ty Aloha Financial Investment, dưới tên D. Air Conditioning LLC, quản lý bới một người bạn. Chả biết một công ty sửa chửa máy điều hoà không khí trách nhiệm hữu hạn lại đi làm từ thiện. Ngân phiếu đều viết cho một người mang họ Phạm và một người mang họ Đỗ. Tường như là Peter Pham và một trong hai cô con gái của ông A. Do. Hoá ra tiền cứu trợ được chuyển tay cho hai người, các phần thức ăn của người việt cao tuổi bị ăn cắp. 

Nhiều tài liệu được ký bởi P. Pham và T. H. Nguyen , giám đốc của HTH cam kết là tiền bạc đều sử dụng trong việc phân phát thực ăn. Nhân viên của ông A.Do ra lệnh bỏ khoảng đòi hỏi VAS phải trình bày chương trình chi tiêu mỗi tháng. Họ khám phá ra tài liệu tại nhà con gái R. Do là mỗi tháng được trả $8,000 từ 2021 đến 2024 với số tiền là $224,000, với chức vụ Project Director không có liên quan gì đến công việc cứu trợ. Một email gửi cho P. Pham số tiền $381,500 trước khi được chuyển qua Escrow để mua cho cô ta một căn nhà.

FBI tìm ra D Air COndiniotning LLC chính thực là Aloha Financial Investment, một công ty được ghi danh dưới tên một phụ nữ mang tên T. Vũ. Bà ta nhận hàng trăm ngàn mỹ kim từ VAS rồi viết ngân phiếu cho con gái ông A. Do và P. Pham. Tóm lại, họ dựng một tổ chức từ thiện rồi xin tiền chính phủ để phân phát thức ăn cho người Việt cao tuổi và nghèo nhưng chỉ chi có 15% còn 85% thì chuyển qua một công ty khác để mua nhà cho con gái ông supervisor A. Do.

Chưởng lý liên bang thương lượng với luật sư của ông A. Do vì ông ta khó có thể kêu vô tội. Cuối cùng ông ta nhất trí tự thú đã phạm tội để mong toà giảm án và không buộc tội hai người con gái của ông ta. Kiểu hy sinh đời bố củng cố đời con. Ông A. Đỗ từ chức và trình diện với FBI trong khi bà T. H. Nguyen bị kết án dưới tội danh khác. Trong khi đó trường hợp ông P. Pham thì lộn xộn hơn vì ông ta bay qua Đài Loan năm 2024 và đang bị truy nã.

Ngày 9 tháng 6 năm 2025, ông A. Đỗ ra toà và bị tuyên phạt 5 năm tù. Phải trả lại số tiền $878,230.80 cho chính phủ liên bang. Quận Cam đòi $10.22 triệu nhưng quan toà không chịu. A. Đỗ phải trả $250,000 trong vòng 30 ngày và số tiền còn lại sẽ phải trả $1,000/ tháng sau khi mãn tù. Kinh. Nhiều người đi tù lâu năm hơn vì ăn cắp ít hơn ông thần này. Có người ta nói lý do người da đen hay Mễ bị tù nhiều vì gia đình không có $500 để đóng tiền tại ngoại hầu tra nên nằm tù mấy tháng trước khi ra toà. 

Con gái của ông A. Đỗ không bị kết án tù vì bố lãnh hết, phải bán căn nhà của cô ở Tustin để trả lại cho Quận Orange. Nghề luật sư cua cô xem như đóng cửa thượng tứ. Cô gái thứ 2 thì mất việc vì lình-xinh gia đình. Bà T.H Nguyễn thì không nhận tội, đợi toà xử, có thể lên 60 năm. Còn ông thần P. Phạm thì đến nay tháng 12 năm 2025, chưa có tin tức, có thể bị 100 năm tù nếu bị bắt. Chắc gốc người Tàu nên có thể trốn ở Đài Loan.

Tháng 7 năm 2025, bà T. Vũ của Aloha Financial Investment đâm đơn kiện ông A. Đỗ và con gái R. Đỗ 15 triệu vì theo bà, họ đã gian lận làm mất uy tín của bà. Mình đoán là họ chuyển tiền cho bà đầu tư rồi dựa vào số tiền của họ, bà ta có thể cho họ vay lại một phần $381,000 để mua căn nhà cho cô con gái trước khi lấy chồng. Bà lời 10% trên số tiền đó. Thằng bồ chắc cũng chạy mất dép.

Ông thần P. Phạm tuy đang lẫn trốn ở đâu không biết, cũng nhờ luật sư đâm đơn kiện ông A. Đỗ với số tiền $50 triệu mỹ kim, lợi dụng anh ngữ của ông ta không chuẩn và thiếu hiểu biết để ký giấy tờ hết, lãnh nợ dùm cho luật sư A. Đỗ. Luật sư nên rành, đưa cho người khác ký hết nên ôm nợ dùm họ.

Đến vụ thứ 2,

Bác sĩ A. H. Đinh, nổi tiếng ở khu Bolsa, vớt 150 triệu tiền trong mùa covid. Khi dịch covid đến thì chính phủ liên bang có xuất tiền cứu trợ cho những ai không có bảo hiểm y tế, được phép đến bệnh viện, khám bác sĩ rồi chính phủ sẽ hoàn tiền lại.

Ông thần bác sĩ họ Đinh này, ham quá nên cứ tạo giấy tờ giả toàn là bệnh nhân không có bảo hiểm và bệnh nhân ma không. Ông ta khai báo trên 250 triệu và chỉ được trả một phần là $150 triệu. Ông ta đưa danh sách bệnh nhân là nhân viên của công ty xe lửa Amtrack không có bảo hiểm, khiến công ty này nổi điên. Hỏi cảnh sát lý do. Có lẻ ông ta chơi thị trường chứng khoán bị lỗ nên vớt bên này để đánh cược lại.

Họ khám phá ra ông bác sĩ này chuyển 11 triệu từ ngân khoản của bệnh viện ông ta qua trương mục cá nhân nên ngân hàng phải báo động cho cơ quan thuế vụ. Mình nghe nói là khi ký ngân phiếu cho ai quá $10,000 là ngân hàng sẽ thông báo cho cơ quan thuế vụ mà 11 triệu thì quá nhiều để Không ai để ý đến.

Giới chức điều tra khám phá ra đa số các bệnh nhân đều có bảo hiểm y tế nhưng bệnh viện ông thần bác sĩ này cứ ghi là không có bảo hiểm. Thế là chặt không đẹp không phải bác sĩ.

Ông bác sĩ Đinh ở nhà vùng sang nhất quận Cam , Newport Coast. Ngày 12 tháng 4 năm 2023, FBI bắt 18 người dính vào vụ gian lận này kể cả bác sĩ Đinh. Ở Florida có M. Hồ, người chị H. Đinh thì trốn mất biệt. Cuối cùng, bà chị bị bắt và tự thú. Chị ta hy sinh đời em củng cố đời chị, kêu chỉ nghe theo lời thằng em. Chỉ gửi số tiền đâu $260,000.

Họ kết án mấy người này ngoài làm hồ sơ bệnh nhân giả còn mượn tiền qua các chương tình PPP, EIDL, vớt thêm được 2.8 triệu mỹ kim. Nếu bị xử thì ông bác sĩ sẽ bị từ 10 năm đến 20 năm tù. Còn bà chị thì bị 20 tháng tù. Còn nhiều vụ nữa để rảnh mình kể tiếp mấy vụ người Việt ở các tiểu bang khác.

Cho thấy hệ thống của Hoa Kỳ rất dễ bị gian lận. Mình nghĩ cộng đồng nào cũng có thành phần xấu. Cho nên có lên mạng chửi dân Minnesota thì cũng nên chửi người Việt mình ở Cali, cũng tham nhũng, gian lận bú xua la mua. Nói cho ngay khi thấy dễ quá, lòng tham nổi dậy, nghĩ vớt tiền, đâu ai biết nhưng quên một điều là chính trị hết. Khi đảng Cộng Hoà cầm quyền thì họ truy quét các tàn dư của chế độ cũ, còn khi Dân Chủ nắm quyền thì họ lại vớt mấy anh cộng hoà.

Mình nhớ lâu rồi, khi có vụ bão ở Louisiana, Katrina thì phải, cách đây 20 năm. Mình không có trực tiếp tham dự, chỉ quyên góp tiền để cứu trợ. Con chim đầu đàng của Lửa Việt Organization xuống đó từ ngày đầu để giúp đỡ với tiền bạc của thân hữu LVO quyên góp. Sau này có tên nào của một tổ chức từ thiện Việt Nam, không dám nói tên, liên lạc kêu Lửa Việt đưa cho họ biên lai này nọ để họ nộp cho chính phủ liên bang để được bồi thường nhiều hơn vì họ sẽ làm hoá đơn giả nhưng Lửa Việt không chấp thuận, chỉ dùng tiền của thân hữu Lửa Việt quyên góp thôi. Cho thấy các tổ chức từ thiện Việt Nam cũng mánh mung lắm. Phải là linh mục mới không tham tiền của chính phủ. Có chúa quan sát. Nếu đưa tiền trước mặt mình xem, mình lấy liền, khỏi đạo đức giả.

Từ ngày đó mình không tham gia mấy hội từ thiện của người Việt nữa. Mình chỉ giúp Lửa Việt Organization thôi vì con chim đầu đàn là một linh mục mình quen thân từ 40 năm nay. Nhiều người mình quen bỏ chức vụ kỹ sư, tiến sĩ này nọ để làm từ thiện toàn thời gian vì lương cao hơn và có tiếng làm từ thiện. Rồi kiện tụng đủ trò.

Nay ông Trump, cắt giảm hết mấy vụ tiền bạc cho các hội từ thiện NGO nên thiên hạ chửi ông ta như mưa mùa đông. Phải cải cách lại cách sử dụng tiền của dân cho các cơ quan từ thiện. Mình nghĩ cần các cơ quan từ thiện để có thể giúp đỡ người dân trực tiếp vì chính phủ ở quá xa nhưng phải xem xét kỹ càng. Mình biết có một ông người Việt, tổ chức hàng năm cho cựu chiến binh chiến tranh Việt Nam Mỹ về Việt Nam thăm viếng lại những nơi mà tuổi trẻ họ đã đến, kiếm khá nhiều tiền từ chính phủ. Cách đây 40 năm đã có 3 triệu hàng năm. Cứ tổ chức 50 người Mỹ đi Việt Nam độ 10 ngày, cho xe buýt chở đi vòng vòng, gây tình hữu nghị việt-mỹ là có tiền.

Có anh bạn nhờ mình kiếm cho một địa điểm độ 5,000 sqft, để làm một nơi giải trí cho cộng đồng người Việt. Mình thấy khá hay. Lý do là cộng đồng người Việt chỉ loay hoay trong vùng bolsa, có các tổ chức nhận tiền của chính phủ để cho mượn miễn phí cũng như lấy tiền nhưng đều nhỏ. Nếu ai có tiền, mua một địa điểm lớn thì có thể chứa được nhiều khán giả, tổ chức các vụ ca nhạc này nọ, hốt bạc.

Xong om

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn