Năm ngoái mình có nói đến vấn đề hình phạt về tài chánh dành cho goá phụ mà người Mỹ gọi là hình phạt goá phụ (widow penalty). Mình nghĩ ông trời có mắt, bà nào đì chồng quá thì ông ta về thiên quốc sớm. Để mấy bà ở lại sám hối, nhớ đến kẻ nội thù cãi nhau mỗi ngày. Vấn đề sám hối ở chùa hay nhà thờ thì dễ nhưng sở thuế dập khá mệt. Theo nghiên cứu thì có đến 30% các cặp vợ chồng không hạnh phúc tại Hoa Kỳ, nhưng không dám ly dị. Lý do là tài chánh, gánh không nổi khi ra riêng. Về già thì càng cần kẻ nội thù ở với mình hơn như bố già dạy con là kẻ thù phải để ở gần.
Mình có giải thích về an sinh xã hội là hai vợ chồng lãnh số tiền nào nhiều nhất và người Phối ngẫu lãnh phân nữa số tiền của người chồng hay vợ nhận được hàng tháng. Để nhắc lại cho ai không đọc trước đây.
Không biết ai chụp hình mình và đồng chí gái bỏ lên mạng. Chán Mớ Đời
Thí dụ ông chồng đóng tiền an sinh xã hội, cuối đời về hưu lãnh được $4,000/ tháng. Bà vợ đi làm, đóng an sinh xã hội, trên nguyên tắc lãnh $3,000/ tháng. Nếu hai vợ chồng lãnh thì trên nguyên tắc thì được $7,000. Nhưng người phối ngẫu chỉ lãnh được 50% số tiền của ông chồng lãnh Được là $4,000/ 2 là $2,000. Tổng cộng hai chồng lãnh được $4,000 + $2,000 = $6,000 thay vì $7,000. Nếu người vợ hay người chồng không đi làm, ở nhà nuôi con thì về già cũng nhận 50% tiền an sinh xã hội của chồng hay vợ, dù không đóng đồng nào. Muốn được $7,000 thì hai vợ chồng nên ly dị và khai thuế cá nhân nhưng ở chung một nhà như một cặp vợ chồng mình biết. Nhà và tài sản bỏ vào living trust rồi. Bà vợ kể khai với mẹ mình là hai vợ chồng già ly dị nhưng vẫn ở chung khiến bà cụ mình chới với, không hiểu gì cả khiến mình phải giải thích.
Mình xin đơn cử một thí dụ lấy trên báo KIplinger. Ông chồng tên Bill và bà vợ tên Jill. Đừng bao giờ đặt tên con trai là Bill cả vì cả đời sẽ trả nợ cho vợ. Cả hai về hưu, ông chồng lãnh an sinh xã hội được $48,000/ năm, còn bà vợ lãnh phân nữa tiền an sinh xã hội của ông là $24,000. Họ trên 73 tuổi nên bị bắt buộc lấy tiền của quỹ hưu trí ra (RMD) $60,000/ năm.
Xem hình ta thấy hai cách khai thuế. Khi chồng còn sống thì cả hai đóng thuế $11,053 còn khi chồng chết thì bà vợ đóng $17,141, thêm $6,000 khi còn chồng chưa chết, lại mất phần an sinh xã hội $24,000 của mình. Chỉ nhận được tiền an sinh xã hội của chồng là $48,000. Khi chồng còn sống thì tiền của chồng là của vợ xài.
Cho nên khi chồng vào nằm cấp cứu, không nên rút ống, hỏi người làm thuế, đóng thuế ra sao chớ rút là ngọng. Kêu ông chồng hành quá cỡ thì rút ngay. Sau đó đóng thuế như bà Jill này. Cứ để trong nhà thượng, vẫn có tiền đều đều đi shopping. Thoải mái con gà kê.
Khi hai vợ chồng sống chung, họ khai thuế chung. Họ đều trên 73 tuổi nên bị bắt buộc rút tiền từ quỹ hưu trí ra mà người Mỹ gọi là required minimum distributions (RMDs). Trước kia, đi làm người Mỹ về hưu được chính phủ hay công ty trả lương hưu trí và y tế đến khi mình qua đời. Dạo ấy, khi chương trình an sinh xã hội được thành lập, người Mỹ chết trung bình ở độ tuổi 60.5 tuổi nghĩa là 4.5 năm trước khi về hưu. Y khoa tiến nhanh nên giúp người Mỹ sống đến 82 tuổi nên phải trả tiền hưu và y tế thêm 20 năm khiến nhiều công ty to lớn, danh tiếng như Sears, banh ta lông..
Các công ty chế tạo xe hơi có công đoàn lao động rất mạnh như Ford, GM,…không khá được vì trả tiền cho nhân viên hưu trí khiến chính phủ Obama phải ra tay bảo vệ miễn thuế, cho tiền nhưng lỗ là vẫn lỗ. Nếu không cho thì không được bầu. Hãng Ford chia ra làm 2, một là chế tạo xe cũ và một chế tạo xe điện, được tự động hoá hết. Từ từ họ sẽ bỏ công ty xe chạy bằng điện, có nhiều người về hưu. Ai đi bầu cũng vì sổ hưu của chúng ta chớ chả có tình nghĩa gì với tự do dân chủ bú xua la mua. Mình có quen vài người, trước đây thì chửi đảng Dân Chủ đủ trò nhưng về hưu thì lại bầu cho Dân Chủ vì hy vọng họ bảo vệ tiền hưu trí của mình.
Xã hội ngày nay đang thay đổi rất nhanh chóng. Trí tuệ thông minh sẽ biến những người không có khả năng thu nhận thêm tin tức kỹ thuật, học thêm về kỹ thuật thì không có khả năng tìm việc làm ngoại trừ việc chân tay. Việc này thì người Mỹ da trắng hay thế hệ thứ 2 không muốn làm, chỉ có dân nhập cư lậu là chịu khó làm. Điển hình là trong ngành canh nông Hoa Kỳ, không có người Mỹ da trắng nào chịu làm việc vì cực. Họ không tìm được việc làm, sẽ trở thành người vô dụng, nghĩa là không phải một đơn vị sản xuất cho xã hội. Từ từ sẽ tạo thành một giai cấp vô dụng (useless Class) với những ghế luỵ kèm theo. Thế hệ con cháu chúng ta sẽ gặp phải nhiều trường hợp khó xử, tâm trí bất an, xã hội sẽ bất an. Các xã hội sẽ được trang bị toàn là máy quay phim an ninh để theo dõi chúng ta cũng như trên mạng, cũng như tại gia để kiểm soát bạo hành, giết người.
Các công ty danh tiếng một thời như Sears bị banh xác vì phải trả hưu trí cho cựu nhân viên hay công chức nên họ kêu gào tự do cho nhân viên được quyết định hưu trí của họ. Ai nấy cũng được truyền thông định hướng ủng hộ, bầu cho đảng cộng hoà để thực thi việc tư hữu hoá quỹ hưu trí. Hàng tháng cho phép mình rút một ít tiền lương để bỏ vào quỹ hưu trí và được khấu trừ thuế. Nghĩa là bớt đóng thuế. Vấn đề là khi mình bỏ tiền vào quỹ hưu trí đầu tư. Hên tiền lên thì chính phủ để cho mình nuôi heo cho mập rồi thịt cho nên khi về hưu là mệt. Nếu mình không muốn đóng thuế thì không rút ra thì họ bắt buộc tới tuổi 73 phải rút ra tối thiểu để họ đánh thuế. Đó là RMD.
Xem hình thì họ phải rút tiền hưu trí ra và an sinh xã hội khiến họ phải đóng thuế $11,053. Về già không đi làm mà phải trả mỗi tháng $1,000 hay $11,053 cho một năm, chưa kể tiền thuế địa Trạch nhà cửa rồi mua gì cũng bị đánh thuế tơi bời hoa lá.
Ông chồng bị vợ đì, Chán Mớ Đời nên lăn đùng ra chết thì bà vợ phải rút tiền hưu trí ra $60,000/ năm như khi chồng còn sống vì bị bắt buộc tối thiểu. Bà ta lãnh quỹ hưu trí của chồng. Vấn đề là tiền an sinh xã hội của bà vợ biến mất vì chồng chết nên chỉ được lãnh tiền của chồng $4,000 vì $2,000 của bà bị biến mất. Tiền an sinh xã hội của chồng hơn thì bà ta lãnh được. Xem như bà vợ bị mất $2,000/ tháng để mua sắm ngày thứ ba mỗi tuần cho người cao tuổi.
Được cái chúng ta an ủi là chồng chết thì không cần chi tiêu nhiều nên có thể tạm được. Vấn đề là bà vợ khai thuế từ vợ chồng chung qua đơn thân. Đơn thân phải đóng thuế nhiều hơn là vợ chồng chung. Nhiều khi gần gấp đôi. Do đó ai mà có chồng chết thì nên bán căn nhà đang ở để được hương chế độ Section 121
Nếu ở đến khi chết thì không sao nhưng mà nếu bán để vào viện dưỡng lão, sẽ mất đi số tiền lời $250,000 của ông chồng nếu để thêm một năm nữa. Không nhớ ai hỏi mình vụ nhà cửa, hỏi ra thì ông chồng qua đời mấy năm nhưng bà ta không chịu bán nhà sớm. Thay vì được hưởng $250,000 mỗi người, nay bà ta phải đóng thuế $250,000 tiền lời của căn nhà mà hai vợ chồng mua trên 40 năm. Hai vợ chồng mua căn nhà $120,000 năm 1984, nay căn nhà trị gái đâu $1,000,000. Bán đi thì lời $880,000. Mỗi người được khấu trừ $250,000, xem như hai vợ chồng được khấu trừ thuê $500,000, đóng thuế trên $380,000. Không chịu bán vì kêu thương chồng, muốn ở lại căn nhà, sau quen ông tây nào nên bán thì phải đóng thêm thuế cho số tiền $250,000 mà ông chồng cũ được phép khấu trừ nếu bà ta bán 1 năm sau khi ông chồng cũ qua đời.
Theo bảng thuế của sở thuế năm 2023 thì hai điểm như sau:
1/ Khấu trừ tiêu chuẩn (standard deduction) bị giảm phân nữa. Nghĩa là người ở lại sẽ nhận tiền ít hơn nên họ hay hát bài khúc Thụy du. Nếu nói về cuộc đời khi tôi không còn sống nữa, tiền thuế vợ tôi sẽ trả gấp đôi.
2/ Khung thuế (tax brackets) cao hơn. This dụ khi ông chồng còn sống thì hai vợ chồng có $85,000 lợi tức hàng năm thì khung thuế chỉ đóng 12% nhưng khi một người qua đời thì tiền thuế phải đóng lên 22%, gần như gấp đôi. Cái này được đến đây thì nên kêu Chán Mớ Đời.
Cái Chán Mớ Đời là người ở lại, thay vì hát karaoke Adieu Sois Heureux! lại phải đóng thuế cao hơn và nhận tiền ít lại.
Khung thuế ngày nay là thấp so với trước đây. Ai ở các tiểu bang như Cali và New York thì cứ tin rằng là tương lai họ sẽ đánh thuế nhiều hơn còn liên bang cũng sẽ bị đánh thuế cao hơn. Chúng ta thấy các thuế được đánh dưới tên rất khả ái như Net Investmenet Income Tax (NIIT) hay còn được gọi là Medicare Tax mà những người xấu mồm gọi là Obamacare vì được ông này ký, vớt của người Mỹ thêm 3.8%.
Cách tốt nhất là khi chưa về hưu hay đã thì nên chuyển quỹ hưu trí từ từ qua Roth-Ira để sau này quá 73 tuổi thì không cần rút ra mà nếu có rút tiền từ Roth ira sẽ không bị đánh thuế.
Xem ra bà vợ ở lại bị mất $30,000 lợi tức ($24,000 tiền an sinh xã hội của bà ta và thuế gia tăng thêm $6000). Nếu xẩy ra khi người phối ngẫu qua đời khi còn trẻ thì người còn ở lại, vui vẻ đi hát karaoke anh còn nợ em tiền an sinh xã hội, tiền hưu trí đủ trò. Do đó người Mỹ gọi là hình phạt người goá phụ vì đa số đàn ông bị vợ đì quá nên lăn ra chết sớm. Để người vợ hối tiếc khi thấy tiền bạc ít lại, không có ai sai bảo, phải tự lo liệu. BỚt tiền tiêu xài nên phải nhắm mắt cho tôi tìm một thoáng hương xưa, khi tôi còn tiền an sinh xã hội của anh, và đóng thuế ít hơn.
Chúng ta không biết ngày mai ra sao và ngày nào chúa Phật gọi về nên tốt nhất là nên bắt đầu chuyển tiền ở quỹ hưu trí qua tài khoản nào mà sẽ không bị đánh thuế nữa. Làm living trust và di chúc cho chắc ăn. Nếu sau này bị vợ đì quá thì ít ra để tiền lại cho vợ tiêu xài, nếu không ngày nào bà ta cũng khấn không cho siêu thoát. Chán Mớ Đời
Cách tốt nhất là đừng đì ông chồng, chăm sóc chồng khỏe mạnh, đi bộ mỗi ngày. Thay vì dẫn chó đi bộ, các bác dẫn ông chồng đi bộ để ông ta sống lâu với các bác. Có tiền an sinh xã hội của ông ta xài khỏe hơn. Chồng mất rồi mới hối tiếc. Hãy yêu chồng như chưa yêu lần nào đi nhé.
Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen
Nguyễn Hoàng Sơn
