Du lịch bị xù

 Du lịch bị xù 

Hồ nhỏ ở công viên quốc gia Denali

Hôm qua đang ngồi xem đồng chí gái biểu diễn hát hò và đánh đàn ở trung tâm người cao niên của thành phố Fountain Valley thì điện thoại reo nên phải chạy ra ngoài. Bên đầu dây kêu so-ri anh, mẹ ông xã em sắp mất ở Việt Nam, tụi em bay về, không đi Alaska với anh chị được. Thế là ngọng. 


Chị này là bạn của đồng chí gái rủ đi Alaska bằng máy bay thay vì du thuyền. Mình thấy đi du thuyền thì mất 4 ngày trên biển, chỉ có 3 ngày được xuống bến đi vòng vòng rồi mấy tiếng sau lại lên tàu nên bay sang rồi mướn xe chạy lòng vòng. Nhất là muốn gặp ông chủ bán cho tụi này cái trung tâm thương mãi và cho vay lại. Chưa bao giờ gặp mặt. Ông này sống 6 tháng ở Mễ Tây Cơ, và 6 tháng ở Alaska để đi câu cá. Có các khu thương mại cho thuê nên chả làm gì, tối ngày đi câu cá ăn sashimi. Nghe nói sức khoẻ ông ta không được tốt mà không có con cháu gì cả nên lên gặp để lỡ ông ta đi Tây thì còn biết trả tiền cho ai. Biết đâu ông ta bán cho mấy chỗ khác. 

Ghế ngồi ở phi trường Anchorage

Mình nói với đồng chí gái là mỗi lần bạn của vợ rủ đi chơi thường vào giờ chót bị lộn xộn. Năm kia có vợ chồng chị bạn ở Nam Cali rủ đi Trung Á. Gần đến ngày đi, chị ta kêu đâu chân quá chắc không đi được. Thế là hai vợ chồng bò đi một mình, mê mấy xứ quá nên năm nay trở lại với hai đứa con, đi một lúc 3 nước cho xong vùng này. Khỏi mất công trở lại.


Năm ngoái, có hai vợ chị bạn ở Texas rủ đi du thuyền lên Alaska. Hai bà hẹn nhau, áo quần bận ra sao để chụp hình cho eat photo cho chúng bạn xem lòi con mắt. Anh chồng thì gia nhập trường Võ Bị Quốc Gia rồi đang học giữa chừng thì tan hàng. Mình tính hỏi chuyện đời lính ra sao trong suốt hành trình thì đến cửa khẩu, sổ thông hành mình hết hạn. Nghĩ là đi nội địa nên không cần sổ thông hành, đem bằng lái theo và Global Entry. Chúng không cho qua. Lý do là có vào Hải phận của Gia-nã-đại nên cần sổ thông hành hiệu lực 6 tháng. Thế là ngọng nữa. Xem như là không có duyên đi chơi với nhau. Thêm kỳ này là 3 lần như người xưa nói nhất quá tam. Không đi du thuyền thì hai vợ chồng mướn xe chạy vòng vòng mấy công viên quốc gia ở vùng này, cho mụ vợ leo núi mệt hở khỏi la chồng.


Chỉ hai lần đi du thuyền với một nhóm từ Seattle, 6 mạng thì trót lọt và lần đi với 4 nha sĩ vừa ghé nhà mình tuần rồi. Lần sau ai muốn đi chung mình nói họ mua vé và giữ khách sạn riêng. Kỳ này họ nhờ mình lên chương trình, giữ khách sạn và mướn xe rồi phải xoá (cancel) mệt đừ. Thứ nhất là lo kiếm phòng, rồi kiếm chỗ đi, tour du ngoạn, làm đủ thứ trò, thêm trả tiền ứng trước rồi nay phải hồi lại. Không biết chừng nào khách sạn hoàn lại tiền. Mình hồi được mấy khách sạn trễ còn hôm nay hơi cận nên không biết có được hoàn lại hay không, vì quá 24 tiếng. Chán Mớ Đời  


Rút kinh nghiệm thì đi chơi đông thì nên đi du thuyền không lo vụ ăn uống và khách sạn. Chớ đi kiểu tự túc này thì hơi mệt. May là không mướn nhà ở chung Airbnb. Mình thích ở khách sạn hơn là Airbnb vì có người dọn mỗi ngày. Còn Airbnb nay đắt không thua gì khách sạn với đủ thứ loại chi phí được cộng thêm. 

11 giờ đêm, mặt trời lặn ở Anchorage 

Chương trình mình tính là đến thành phố lớn nhất Anchorage, nơi 50% dân số tiểu bang sinh sống rồi thì đi viếng công viên quốc gia Denali, xem sao. Cặp kia họ chỉ có đi 4 ngày nên hơi ít ngày nên phải dự chạy như giặc cho họ, còn 2 vợ chồng thì ở thêm 3 ngày nên tính sau khi họ bay về thì tụi này đi chơi chỗ khác. Nay thì hơi lộn xộn. Vì tính ở lại Denali hai đêm mà nay đã đặt vé đi leo núi băng tuyết. Thôi đến đó rồi tính sau.


Cho thấy người tính không bằng trời tính. Muốn đi chơi chung nhưng chưa chắc có duyên thực hiện được. Do đó càng đi chơi cho nhiều ngay lúc này cả mai mốt chống gậy thì chỉ biết bắt chước Tuấn Vũ hát đời tôi cô đơn nên đi đâu cũng te tua.


Đi máy bay bây giờ họ bắt trả tiền mua số ghế nhưng hà tiện như mình nên không trả mấy chục đô khi check-in, họ kêu đến cửa cổng mới biết. Đến cửa cổng thì mở app ra mới thấy hiện lên số ghế. Mụ vợ ngồi chỗ khác mình ngồi chỗ khác. Để mụ ngồi cạnh hành lang cho mụ đi vệ sinh thông thả. Còn mình ngồi ở giữa 2 mụ Mỹ đen và trắng to đùng. Ngoài ra mua ghế hạng cá kèo, họ không cho đem ba-ga nhỏ đem theo lên máy bay nên phải gửi đỡ tốn mấy chục. Lý do mua hạng cá kèo nên hết chỗ để va-li. Mình đoán là để cân bằng sức nặng cho máy bay. Họ dán thẻ hành lý của mình tại cổng lên máy bay rồi chuyền phía dưới bụng máy bay. Ai lanh tay một chút thì cứ vác va-li bự và nặng ra tới cổng, khỏi phải trả tiền cước. Cứ đem 2, 3 va li. Khỏe đời. Lên Seattle rảnh 3 tiếng vô Lounge ăn thôi. Tối bay tới Anchorage trễ. Còn phải đi lấy xe này nọ. Để xem Avis gửi email nói gì, chắc để check-in. Thường mình không check-in sớm. Đợi đến đó rồi nói chuyện được lấy xe cao cấp hơn mà không phải trả tiền thêm. Đang ngồi trên máy bay đến Seattle. Xứ mưa nhiều nhất Hoa Kỳ.


Hôm trước có đọc một phỏng vấn tổng giám đốc công ty hàng không Spirit thì phải, họ nói là cái gì cũng được phân loại để bắt hành khách trả tiền. Nếu được họ sẽ bắt hành khách trả tiền khi đi vệ sinh. Vụ này thì mấy bà chắc chống đối. Đi quốc tế, mình mua vé của công ty Norse Airway chỉ có $250 một chuyến mà mua vé cho hành lý mất $50. Xem như trả $300. Năm ngoái mình đi mang túi nhỏ đi theo, miễn phí nhưng khi về phải trả thêm $100 vì đem theo cái Vali nhỏ đựng dầu olive. Chán Mớ Đời 

Sông băng Manutska


Mình có ghi tên danh sách xin nâng cấp lên hạng thương gia. Giá tối thiểu là $350. Năm ngoái mình làm kiểu này khi bay về Hoa Kỳ, mình chỉ trả tối thiểu $300. Trang nhà kêu quá rẻ chắc không được nhưng 48 tiếng đồng trước khi lên máy bay họ email cho mình kêu cái giá mình trả được chấp thuận. Không có ai đi hạng thương gia nên họ chấp nhận thay vì để ghế trống. Chớ nếu mua thường thì độ $1,750/ 1 chuyến. Mình trả kiểu này tốt hơn, rẻ hơn $1,000 đô, khứ hồi là $2,000. 


Hai vợ chồng đến Anchorage vào lúc 8 giờ tối hay 9 giờ tối ở Cali nhưng trời còn sáng như ban ngày. Mùa hè mặt trời lặn đâu vào 2 giờ sáng và mọc lên vào 4 giờ sáng. Lạ đời. Mụ vợ đòi đi ăn cơm vào lúc 10 giờ tối, kêu sáng giờ chưa ăn gì cả. Mình nói 3 giờ chiều ngồi ăn ở Centurion Lounge hết đồ ăn của người ta. Mụ thèm ăn cua nên người cứ ngang như cua. Chán Mớ Đời 

Sông băng này dài 27 dặm. Xem bản đồ Google thất kinh

Đi xong ghé lại tiệm ăn trên cao thấy sông băng đánh dấu một ngày trải nghiệm ở Alaska 


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Nghiên cứu Harvard lý do tập Thái Cực Quyền khi lớn tuổi


Hôm trước mình kể vụ về già có vấn đề là bệnh loãng xương dễ bị gãy xương nếu bị ngã thì có nhiều người còm, kể sợ tốn điện nên tối thức dậy đi xuống cầu thang té lăn càng và một người khác kể tương tự ngồi xe lăn mấy tháng nay. Mình đang đọc tài liệu lý do người Nhật có xương chắt khi về già, nhờ ăn uống, chớ không phải uống chất bổ sung như người Mỹ. Thấy có lý hấp thụ dinh dưỡng vì chất bổ sung không hiệu nghiệm nhất là đa số sản xuất từ Trung Cộng. Hôm nào buồn đời mình kể.


Mình đọc thống kê tại Hoa Kỳ thì được biết tỷ lệ người già bị ngã và tử vong tại Hoa Kỳ là một vấn đề khá nghiêm trọng về y tế công cộng, đặc biệt khi dân số già đang ngày càng tăng. Mỗi ngày độ 10,000 người Mỹ thuộc thế hệ babyboom về hưu (sinh từ năm 1946 đến 1964). Mỗi lần nói chuyện với bà cụ ở Viêt Nam là hỏi có đi bộ không. Phải khuyến khích bà cụ vì nếu không cử động tay chân thì cơ bắp sẽ mất. Mình nhớ khi bị gãy chân 6 tháng không động chân, chân bị teo lại, bắp cơ đều mất tiêu. sau phải tập đi bộ trong hồ bơi mất mấy tháng mới có cơ bắp lại.


Dưới đây là các số liệu chính xác từ CDC (Centers for Disease Control and Prevention) và các tổ chức y tế lớn tại Mỹ:

Theo CDC (2024):

Khoảng 1/4 (25%) người Mỹ từ 65 tuổi trở lên bị ngã ít nhất 1 lần mỗi năm. Có bác quen nay chống gậy, kể là người em đi không chống gậy ngã bể đầu chết tươi nên nay bác phải cầm cái ba toong DEI cho chắc ăn. 

Mỗi năm có hơn 36 triệu vụ té ngã xảy ra ở nhóm tuổi này.

Trong số đó, khoảng 3 triệu người phải nhập viện cấp cứu. Xem như gần 10%

Khoảng 950,000 người bị gãy xương hông, phần lớn là do té ngã.


Tỷ lệ tử vong do té ngã

Năm 2021, có hơn 38,000 ca tử vong do té ngã ở người từ 65 tuổi trở lên tại Mỹ.

Tỷ lệ tử vong vì té ngã đã tăng hơn gấp đôi từ năm 2000 đến 2020. Xem như 20 năm.

Té ngã hiện là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do chấn thương ở người cao tuổi. Chúng ta cứ lo sợ ăn uống ung thư này nọ quên vấn đề chính là nguy cơ bị ngã rất cao khi về già. 

Dự đoán đến năm 2030, sẽ có hơn 52 triệu người cao tuổi bị té ngã mỗi năm nếu không có can thiệp hiệu quả.

Cứ 19 phút lại có một người già tử vong vì ngã tại Hoa Kỳ.


Vấn đề là hệ quả lâu dài sau khi ngã

95% gãy xương hông ở người cao tuổi là do té ngã. Trong số đó:

Khoảng 20% tử vong trong vòng 1 năm sau khi bị gãy xương hông.

50% không bao giờ hồi phục khả năng sinh hoạt độc lập.

Té ngã cũng có thể gây chấn thương sọ não, dẫn đến sa sút trí tuệ, trầm cảm, và mất khả năng vận động vĩnh viễn.


CDC đề nghị 4 biện pháp chính để tránh bị ngã:

1. Tập luyện thể chất phù hợp – như Thái Cực Quyền, cải thiện thăng bằng và sức mạnh.

2. Kiểm tra thị lực và thuốc uống định kỳ

3. Bổ sung vitamin D và canxi đúng cách. Mình có kể vụ này rồi

4. Sửa đổi môi trường sống: tránh sàn trơn, tăng ánh sáng, tay vịn cầu thang, v.v. Tốt nhất là nên ở tầng trệt, không có thang cấp xung quanh nhà dễ bị trợt ngã.


Ai tò mò thì đọc nguồn tham khảo chính:

CDC – Older Adult Falls Data

National Council on Aging (NCOA) – Fall Prevention

Mình có kể vụ nghiên cứu của đại học Harvard Medical School và các nguồn uy tín của Harvard về lợi ích của Thái Cực Quyền (Tai Chi). Ai buồn đời có thể tìm đọc bản đầy đủ tại trang Harvard Health Publishing hoặc tìm khóa học “An Introduction to Tai Chi” trên trang của Harvard.


Mình thấy nhiều người quen lớn tuổi hăng hái đi đánh pickleball, một loại thể thao đánh banh mình hay thấy trên các du thuyền. Cũng tốt nhưng mình không biết trong cơ thể có vấn đề gì nên không dám chơi các loại thể thao chạy rồi ngừng như chiếc xe đứng rồ máy rồi chạy cái ào để đánh trái banh. Vụ đánh quần vợt hay thấy mấy người đang chạy quỵ trên sân.


Mình thích tập nội công Hồng Gia và Thái Cực Quyền hơn. Nay đã trên 20 năm. Lúc đầu mình tập Thái Cực Quyền 8 thức rồi 24 thức rồi 36 thức nhưng rốt cuộc từ 15 năm nay chỉ tập có 8 thức. Tập đi tập lại vẫn chưa hoàn thục. Lý do càng tập càng khám phá nhiều trò như hơi thở phải đi kèm với các thức nếu không cái thế bị đứt đoạn và lực mất ngay lúc đó. Nội lực từ đâu xuất hiện, làm sao giữ cái nội lực ấy khi đi quyền. Hơi thở rất quan trọng giúp tạo ra khí lực. Mình có thể đi bài Thái Cực Quyền 8 thức nhanh trong vài phút lâu nhất là 62 phút. Xem như mỗi thức gần 8 phút, mồ hôi đổ như tắm. 


Harvard Health Publishing đã tổng hợp nhiều nghiên cứu cho thấy Thái Cực Quyền làm tăng sức mạnh cơ bắp, linh hoạt, cân bằng, và có thể giúp cải thiện giấc ngủ – từ năm 2022 đến thời điểm cập nhật gần nhất  .

Peter Wayne, tác giả cuốn “Harvard Medical School Guide to Tai Chi”, phân tích các thành phần chính tạo nên lợi ích của Tai Chi – ví dụ: nhận thức, thư giãn chủ động, hít thở tự nhiên, hỗ trợ xã hội… giúp giải thích cơ chế mang lại lợi ích sức khỏe   .


Tổng hợp hệ thống từ nghiên cứu quốc tế


Một bài tổng quan trên PMC (phát hành năm 2022) tổng hợp hơn 120 bài đánh giá hệ thống và hơn 500 thử nghiệm lâm sàng:

giảm nguy cơ té ngã ở người cao tuổi, cải thiện viêm khớp (osteoarthritis), Parkinson, COPD, cải thiện nhận thức ở người lớn tuổi . Mình nhớ có một chị, một hôm kêu mình lại rồi chỉ 10 ngón tay. Chị ta nói 6 tháng trước khi tập ở Đông Phương Hội, chị ta không có thể co giãn 10 ngón tay, nay vô tư. Rồi chị ta ngồi xuống đứng lên, kêu 6 tháng trước cũng đứng không nổi nay thì vô tư. Năm nay có một chị 83 tuổi vào tập, thấy chị ta tiến bộ. Tuổi hơi lớn nên trời tối hơi sợ nên chị ta đến trễ vào lúc 6 giờ để tập thay vì 5:30 sáng. có người bận đi làm nên họ đến tập đến 6 giờ rồi lái xe đi làm xa.

giảm trầm cảm, hỗ trợ phục hồi sau nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ, tăng chức năng nhận thức ở người tổn thương thần kinh  . Anh bạn rủ mình vào tập Hồng Gia, cũng lâm vào tình trạng này. Anh ta bị mỗ tim, đi đứng khó khăn, sau có anh bạn kêu vào tập nên 2 năm sau khoẻ mạnh, đi trượt tuyết ngon lành.

cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân ung thư, bệnh xơ cơ (fibromyalgia), kiểm soát huyết áp và giảm loãng xương  . Có một chú bác sĩ bị bệnh đủ thứ, vào tập thì thấy tiến bộ, sức khoẻ mạnh lên nhưng rồi covid đến ngưng tập vì võ đường đóng cửa. Nay thì xuống cấp lắm, phải đi lọc thận mỗi tuần, không đi tập nữa dù mình có đến nhà chở đi và chở về. Kêu chú biết địa chỉ rồi để tự lái xe.


Các nghiên cứu của Harvard gồm thử nghiệm dài hạn với nhóm người lớn tập Tai Chi hơn 5 năm  đều cho thấy việc luyện tập giúp cải thiện cân bằng và thăng bằng so với người không tập .


Harvard cho biết Tai Chi có thể giúp giảm huyết áp (giảm 7–32 mmHg cho systolic, 2–18 mmHg cho diastolic) và hỗ trợ phục hồi tim mạch đặc biệt với những người không thể tham gia phục hồi chức năng tim truyền thống  .


Cải thiện giấc ngủ: Một nghiên cứu gần đây tổng hợp 22 thử nghiệm lâm sàng cho thấy Tai Chi tăng tổng thời gian ngủ gần 1 giờ mỗi đêm và hiệu quả kéo dài đến 2 năm  . Đồng chí gái cứ rên là không ngủ được, mình kêu tập Thái Cực Quyền nhưng mụ không chịu. Mình thì ngồi đâu ngủ đó.


Trí tuệ & nhận thức: Một phân tích của 20 nghiên cứu cho thấy Tai Chi cải thiện chức năng điều hành não bộ (executive function), làm chậm tiến trình sa sút trí tuệ ở người lớn tuổi, thậm chí tăng thể tích vùng não và chậm tiến tới mất trí nhớ hơn so với nhóm chỉ tập giãn cơ hoặc đi bộ  . Ngoài ra, một phân tích rộng khắp hơn cũng xác định Tai Chi là loại bài tập nhẹ có lợi cho chức năng não bộ tổng thể  .


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 


Căn nhà ma ở Bôn Sa

 Căn nhà ma đường Hazard

Anh còn có mỗi cây vàng anh đem bán nốt anh mua căn nhà ở đường bôn sa tình tính tang là tang tính tình. Căn nhà này là căn nhà ma tình tính tang là tang tính tình. Ma này là ma cái 


Hồi mình bắt đầu để ý đến mua nhà cửa cũ, sửa lại cho thuê thì ông thợ có nói đến căn nhà ma đường Hazard ở Garden Grove ngay góc Euclid. Mình có chạy lại đó thì thấy căn nhà xây khá cũ kiểu đầu thế kỷ 20, tọa lạc trên một mảnh đất khá rộng nhưng không ai ở. Nghe nói ngay cả mấy người vô gia cư da đen vô ngủ bị ma đuổi chạy há mồm luôn. Kêu Obama cứu rồi với. Tuy ham nhưng vẫn sợ ma cái nó hành. 

Xem bản đồ thì bên trái đường Euclid, là mảnh đất của căn nhà ma khởi đầu. Sau cả chục năm chủ đập phá căn nhà cũ để bán. Chủ mới mua và chia thành hai lô xây được hai căn nhà. Con ma lại không có chỗ ở chạy qua tiệm tạp hóa đối diện khiến chủ bỏ của chạy lấy người. Đập phá ra rao bán nhưng đến nay thấy xây Cái trặm xăng. Bên cạnh thuộc đường Hazard là chùa Phổ Đà. 

Mình đi kiếm chủ nhà nhưng dạo ấy chưa có Internet như ngày nay. Khó kiếm. Mình nói chuyện với một bác lớn tuổi, thầy địa lý thì bác nói không nên mua thêm buồn phiền lo Âu nên mình quên đi. 


Mấy năm sau thấy họ phá căn nhà rồi để giá bán miếng đất nhưng không hiểu sao mình không thích nữa. Độ một hai năm sau thấy họ xây hai căn nhà. Chủ mới mua miếng đất rồi chia hai lô xây hai căn to đùng bán cho ai đó mua. Mình hỏi ông thợ thì ông ta kêu cái nhà đầu đường có thằng thợ Mễ leo lên mái nhà lợp ngói té xuống đất cái đùng lăn ra chết. Nghe đến đó mình kêu may quá. Dính vào thì hơi mệt.


Vấn đề là thiên hạ kêu con ma thấy người ta xây tổ ấm, thầy phong thuỷ đến ếm trấn đủ trò nên ma mỹ trắng không sợ thầy phong thủy người Việt, nhưng chịu mùi sầu riêng không được  chạy qua đường chỗ tiệm bán rượu hay tạp hóa của người Mễ. Phá phách mấy amigos, amigas ra sao khiến chủ tiệm tạp hóa trốn luôn để không. Nghe nói bên cạnh lại có cái chùa Phổ Đà nên con ma Mỹ trắng, đêm nằm nghe kinh kệ chợt giác ngộ nên ở luôn chỗ tiệm tạp hoá. Khiến không ai dám tới mua hàng hay bán buôn gì nữa.


Mình thấy chủ rao bán hoài không thấy ai mua. Sau đó ai xúi chủ kêu người đập phá cái tiệm tạp hoá để miếng đất trống dễ bán hơn. Sau mấy năm mình thấy có người mua. Chắc dân Việt Nam sang đầu tư vì không biết lịch sử con ma đường Hazard. Việt Cộng thì chắc không sợ ma mỹ vì đánh mỹ cút ngụy nhào. Nay ôm tiền qua Mỹ đánh cho Mỹ nhào luôn.  Sau mấy năm, thấy họ bỏ chiếc xe cũ ở trong để không ai vô phá rào. Rồi năm ngoái hay năm kia thấy họ bắt đầu khởi xây cây xăng. Mình thấy hơi lạ xây cây xăng vì đường trong, xa xa lộ mà trên con đường này, ngay chỗ Bolsa có 2 cây xăng rồi. Nhất là ông tổng thống Biden ra lệnh là năm 2035, dẹp hết xe chạy xăng, chơi xe điện thôi. Việt Cộng đem tiền qua nên chẳng cần, chỉ cần hạ cánh an toàn.


Vấn đề là cứ thấy họ xây tiệm 7/11 tô màu hoành tráng lắm, nhưng không biết ngày nào tưng bừng khai trương. Từ đầu năm đến giờ là 7 tháng đi qua đây hơi bị nhiều nhưng vẫn thấy chưa xong. Không biết khi xây cất con ma Mỹ có làm gì không mà đình trệ công trường. 


Bác nào có tin tức về trạm xăng chưa Mở cửa. Vụ căn nhà ma đã có trước khi mình sang Cali mà con ma đường Hazard vẫn chưa siêu thoát. Ở cạnh chùa Phổ Đà mà chưa siêu thoát. Biết chủ nhà thì nhắc họ đem thầy cúng biết tiếng Mễ đến cúng buritos và rượu tequila vì đất của người Mễ nên khi cúng thổ thần đất đai phải cúng tequila chớ rượu đế hay whisky thổ thần không ăn không uống là ngọng. Cứ tiếp tục phá. Chán Mớ Đời 


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Hệ quả thực dân sau 1 thế kỷ

 Thái Lan và Cam Bốt đánh nhau

Dạo này thấy báo chí nói đến vụ đụng độ ở biên giới Thái Lan và Cao Miên, rồi điện đàm của thủ tướng Thái Lan với Hun Sen bị đưa lên mạng xã hội khiến dân cư nổi khùng, bà thủ tướng Thái Lan bị đình chỉ chức vụ thủ tướng nhưng vẫn cho làm bộ trưởng chi đó nên vẫn tiếp tục ngồi họp với các bộ trưởng. Nhớ hơn cả chục năm rồi cũng lộn xộn chi đó, hai nước này cũng ra toà hay Liên Hiệp Quốc chi đó để xin hòa giãi. Nay thì đem đại bác và phản lực cơ chơi luôn, nghe đâu có trên 33 người bị thiệt mạng rồi.


Thường chiến tranh là khi đất nước có vấn đề lớn nên họ đánh nhau để người dân quên việc lớn, chú trọng vào đánh nhau. Ông Hun Sen và bà thủ tướng Thái Lan là gốc người Hoa, sống lâu đời ở mấy xứ này. Mình có đọc đâu đó nhưng không nhớ gốc vùng nào Phúc Kiến, người Hẹ, Triều Châu hay Quảng Đông ,…


Buồn đời thì mình đọc tài liệu thêm thì thất kinh vì thủ phạm chính là ông Tây bà Đầm khi xưa, chiếm đất Đông-Dương rồi chia đất kiểu khơi khơi như trường hợp ở các xứ như Phi Châu. Ông Tây bà Đầm theo chủ nghĩa của Descartes nên cứ vẽ đường thẳng băng để chia biên giới, không để ý đến văn hoá và dân tộc của người địa phương nên khi họ bị đưa về nước thì dân địa phương nổi khùng, choảng nhau vì muốn dành đất lại, kêu là của tổ tiên chúng tao. Thế là choảng nhau. Đất có chút xíu bị hàng xóm lấn đất là đủ đánh nhau từ đời này sang đời kia.


Nguyên nhân chính là cái đền Khờ Me được xây dựng khi xưa vào thời hoàng kim của đế chế Khờ Me. Nay du khách đến thăm hái ra tiền mà lại nằm giữa đất của Thái Lan nên bà thủ tướng Thái Lan, gốc tàu muốn lấy lại để làm ăn.


Theo lịch sử thì vào năm 1904, khi mấy ông Tây bà Đầm, buồn đời đến vùng xứ CHùa tháp này, dân tình da đen ngâm ngâm, thấy Tây trắng mũi lõ lại tưởng là thánh thần chi của họ trở lại nên thuần phục. Ông Tây bà Thái nhất trí vụ biên giới,nên lấy vùng đền Dangrek là biên giới thiên nhiên nghĩa là đền thuộc về xứ Thái.


Sau đó ông Tây sai mấy người làm cho nha Địa Dư đi vẽ bản đồ. Mấy ông Tây này thì thấy cái đền thuộc loại kiến trúc Khờ me nên nghĩ là thuộc về Cam Bốt nên sáp nhập vào xứ Cao Miên. Thế mới bị con cháu lộn xộn sau này. Vấn đề là Thái Lan kiểm soát khu vực này, chỉ đến năm 1930, có ông kỹ sư địa chất, ngưng ăn tôm-dum mới biết xem bản đồ thì khám phá ra sự sai sót hay cố ý của ông Tây làm cho Nha Địa Dư. Thế là ngọng.


Khi Tây rút quân về nước vào năm 1953 thì Thái Lan cho quân đội đến thay thế. Năm 1959, xứ Cam bốt mới đưa nhau ra toà quốc tế. 3 năm sau tòa án quốc tế phán đền của dân Cao Miên vì Thái Lan không lên tiếng phản đối. Thế là mấy anh chị Miên ca khúc Khải hoàng nhưng mối tình hữu nghị hai nước bớt ngọt.


Rồi đến chiến tranh Việt Nam, rồi sau đó khờ mơ đỏ chiếm đóng, diệt chủng rồi đánh nhau với Việt Cộng. Tạm thời quên vụ này đến năm 2008 và 2011, có lẻ buôn bán lậu không sòng phẳng hay sao lại có nổ súng lẻ tẻ. Nay đã sống an bình nhiều năm, Cao Miên ký cho Trung Cộng mấy địa điểm gọi là đặc khu kinh tế, nhưng có thể là căn cứ quân sự nên bà thủ tướng Thái mới nổi điên.


Đầu tháng 7 này, bà thủ tướng đẹp như thủ tướng Thái bị đình chỉ chức vụ nhưng vẫn tham dự các buổi họp nội các vì còn làm bộ trưởng chi đó. 3 tuần sau, hai bên bắn nhau. Chưa biết sự việc ngã ngủ ra sao. Chiến tranh thì lúc nào cũng có nhưng ở xa chỗ mình ở nên không ai để ý như ở Phi Châu. Nay đến bên hàng xóm nên thiên hạ chú ý. Thường thì một nước đánh nhau với nước khác là khi kinh tế bị lộn xộn. Muốn an dân thì đánh nhau để định hướng người dân. 


Nghe nói từ đầu năm nay tình hình du khách viếng Thái Lan giảm 60% so với năm ngoái. Và Cam Bốt du khách giảm 50%. Việt Nam cũng giảm luôn khá nhiều so với năm ngoái   Hôm nào mình kể vụ này. 


Nghe nói bên tàu đang lộn xộn, quân đội nắm quyền này nọ, có thể họ sẽ tấn công Đài Loan nên chả biết ra sao. Chiến tranh nổ thì chỉ có dân nghèo chết còn nhà giàu vẫn vui vẻ bên mâm rượu, kêu gọi hy sinh cho tổ quốc.


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn