Sắc luật 14067 và ảnh hưởng

 Ông Biden mới ký executive order #14067, giới truyền thông hoan hô nhưng nếu xét kỹ có lẻ chính phủ có một agenda khác với đạo luật này, kiểu dương đông kích tây. Các chuyên gia cho biết nếu chúng ta chịu khó đọc kỹ lưỡng thì có lẻ chính phủ đang tăng tốc để thành lập ngân hàn trung ương về digital currency (tiền kỹ thuật số).

Trung Cộng đã thử tiền này trước thế vận hội mùa đông Bắc Kinh, các quốc gia âu châu và Hoa Kỳ cũng đang muốn sử dụng loại tiền tệ này, để dễ kiểm soát người dân của nước họ. Gần đây, chúng ta thấy tin tức người Tàu ở Trung Cộng, không chịu đóng tiền mượn ngân hàng để mua nhà. Để mình giải thích.

Tại Hoa Kỳ, người Mỹ muốn mua nhà mới thì ra chỗ công trường, thường họ làm mấy căn nhà kiểu mẫu, cho mình đi xem. Nếu thích thì vào văn phòng, xem bản đồ thiết kế để xem căn nào rẻ hay đắt tuỳ hướng, đất rộng hay hẹp để chọn. Khi đã chọn thì họ bắt mình đặt cọc, đại khái 1% hay 2% số tiền của căn nhà sau khi xây xong. Điển hình, mua căn nhà #20, lô B, giá $500,000. 2% là $10,000. Người mua phải ký giấy tờ muốn mua căn nhà đó, và ký tấm ngân phiếu $10,000. 6 tháng sau, nhà xây xong thì họ mượn ngân hàng 80% hay $400,000 và đặt cọc $100,000.

Vì lý do gì đó, mất việc hay vợ chồng cãi nhau, không mua nữa thì mất số tiền đặt cọc. Trước đây, có nhiều người có tiền, cứ đi mua nhà, đặt cọc $10,000 cho mấy căn rồi tước khi mua, họ xoay qua bán lại cho người nào muốn mua. Điển hình là nhà hiện tại bán $500,000 nhưng đang lên nên 6 tháng sau có thể lên độ $550,000. Người đặt cọc $10,000 xoay qua bán $550,000, bỏ túi $50,000. Sau này, họ cấm bán lại nên hết chơi trò đặt cục gạch rồi ai đến cần mua vé xe đò sớm thì bán lại chỗ cục gạch của mình.

Ngược lại bên Trung Cộng thì người Tàu muốn mua một căn hộ mới thì họ giao cho nhà developer $100,000 và mượn ngân hàng $400,000 để đưa cho nhà thầu xây cất. Xem như chưa dọn vô mà đã phải đóng tiền hụi chết rồi. Do đó công ty địa ốc thứ 3 của Trung Cộng mang tên Evergrande đang bị phá sản, không có tiền trả nợ khiên những người đặt tiền mua nhà, kêu không trả ngân hàng. Họ lo ngại là các công ty địa ốc bị phá sản không ai giao nhà cho họ.

Họ đi xe lửa đến các vùng khác để kêu gọi người mua nhà ở nơi khác không đóng tiền nợ cho ngân hàng. Trung Cộng có hệ thống social Credit, tín dụng công dân ưu tú. Muốn mua vé xe lửa để đi đến chỗ khác, thì không được mua vé vì hiện lên đèn đỏ. Chán Mớ Đời  

Trước khi mình đi chơi, nghe nói mấy ông tài xế xe vận tải ở Gia-nã-đại, đình công đủ trò. Thủ tướng Gia-nã-đại trốn, để một phó thủ trưởng Christopher Freeland ra lo vụ này. Ông ta ra lệnh các ngân hàng đóng băng các trương mục ngân hàng của các tài xế này. Họ không được rút tiền để trả biên lại, nuôi vợ con,.. nên khi mình về lại Hoa Kỳ thì vụ xe vận tãi chìm trong quên lãng. Các tài xế, không rút lui thì tài khoản ngân hàng bị đóng băng. Xong om

Vấn đề là tiền kỹ thuật số, trong tương lai sẽ được các quốc gia sử dụng như Thuỵ Điển đi tiên phong, không còn tiền tươi nữa. Họ kêu để dễ kiểm soát những ai trốn thuế, trả tiền tươi như trên thực tế để kiểm soát người dân như trường hợp Gia-nã-đại vừa qua.

Trong tương lai nếu mình muốn rút tiền tươi từ ngân hàng thì hơi mệt. Họ sẽ hỏi đem giấy khai sinh, 5 người chứng nhận mình là công dân mỹ,… chính phủ sẽ tìm cách loại trừ hết tiền mỹ kim bằng giấy. Có thể họ sẽ thành lập một uỷ ban để lo vụ thu hồi tiền giấy. Một người Mỹ hay người ở Việt Nam, không thể nào giữ tiền ngoại tệ. Ngoại tệ là chính phủ kiểm soát hết.

Trong hệ thống mới, sẽ bớt các cò ở giữa. Thí dụ ngày nay, chúng ta ăn tô phở. Trả $12 bằng thẻ tín dụng. Chủ tiệm chặt thuế, rồi chúng ta cà thẻ hay gõ cái tích trên cái máy. Tiền sẽ được công ty thẻ tín dụng Visa, MC hay AE,… thu 3%. Sau đó họ gửi cái biên lai về cho mình với tiền lời 21%, nếu mình trả trễ 1 ngày. Để làm tính. Mình mua tô phở giá $12.00, tiền thuế 7.75% là $0.93, cho tiền boa $2.7 nữa vị chi $15. Công ty tín dụng chặt 3% số tiền là $0.45. Chủ bán phở còn lại $14.55. 3 tháng sau mới viết cái ngân phiếu gửi cho chính phủ vì có giấy tờ, còn nếu trả tiền tươi thì chính phủ không bao giờ nhìn thấy thuế vì chủ tiệm phở làm nhem tờ biên lai với hành trần nước béo.

Nay chính phủ làm hệ thống tiền tệ kỹ thuật toán thì ngay tức khắc mình trả tiền là 7.75% thuế bay vào quỹ của chính phủ. Mấy ông ngân hàng chỉ ăn tiền lời trên người khách hàng.

Có lẻ cái nguy hiểm nhất là chính phủ biết rõ chúng ta, ngoại trừ chúng ta tắt điện thoại, không cầm theo vì họ đều theo dõi chúng ta với kỹ thuật toán. Cứ tưởng tượng chúng ta viết gì trên mạng xã hội, họ đều ghi nhận cả như ngày nay, bắn các quảng cáo, bú xua la mua.

Vấn đề là chính phủ buồn đời, đóng băng trương mục của người dân là đời em cô đơn nên yêu ai cũng cô đơn. Trường hợp này đã từng xẩy ra trong quá khứ. Vào năm 1933, chính phủ ra lệnh người Mỹ phải nộp vàng của họ cho chính phủ, được cái là chính phủ hoàn tiền. Ngược lại trong cuộc chiến thế giới thứ 2, sợ người Mỹ gốc Nhật Bản hay Đức quốc, làm gián điệp cho Nhật Bản và Đức quốc, chính phủ mỹ lùa các người gốc Nhật Bản và Đức quốc vào các trại tập trung, vớt hết đất đai của họ.

60 năm sau, chính phủ mỹ mới lên tiếng xin lỗi gia đình các người này nhưng đất đai của họ đều bị mất cả. Năm kia mình có đi bộ trên vùng Palo Verde, buồn đời vào viện bảo tàng khu vực này thì chới với. Đất đai giàu có vùng này, khi xưa thuộc các gia đình nông dân Nhật Bản và Mễ tây cơ nhưng thế chiến thứ 2 bị tịch thu và sau đó người Mỹ trắng lấy luôn đến nay. Nay thì giá đắt hơn kim cương. Báo chí có nói đến vụ một gia đình nông dân người da màu, bị tịch thâu đất đai. Nay mới được đền bù, trả lại, giá đâu $180 triệu đôla.

Thử hỏi, chính quyền đương thời là cộng hoà hay dân chủ. Họ muốn đàn áp đối phương. Anh A  chán chính phủ B nên tặng tiền giúp anh B tranh cử, chống anh À. Họ biết được nên đóng băng tài khoản của anh A thế là ngọng.

Vụ covid, cá chính phủ bắt mọi người chích, nếu không thì không được du lịch, đi làm, đủ trò. Vấn đề là có nhiều người chích 3, 4 mũi vẫn bị dính covid là sao. Cho thấy chích ngừa không bảo vệ, ngăn ngừa bệnh dịch lây lan. Nay họ mới hiểu ra nên hoan hô hai ông bác sĩ ở Cali, bị chửi bới khi họ quay video nói vào năm 2020 là các ngăn sống cấm chợ, không đúng.

Xứ Haiti nghèo không có tiền chích ngừa cho dân họ, vẫn sống phây phây, chả có bệnh dịch lan tràn gì cả. Một năm có đến hơn 600,000 người Mỹ chết vì bệnh cúm, dù có chích ngừa. Có hai ông bác sĩ kêu gọi là không nên chích ngừa, đủ trò, truyền thông không cho họ nói. Mình có xem trên YouTube thì nay chứng minh họ đã đúng. (Còn tiếp)

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo giang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Nổi đau còn dài

Dạo này, mình bán mấy căn nhà xa, khu rẻ tiền, để mua mấy căn hộ gần nhà, kiểu nâng cấp danh mục đầu tư. Đi học, người ta dạy khi nhà cửa lên thì bán mấy nhà ma chê quỷ hờn, để mua mấy căn ở khu sang trọng hơn.

Vấn đề là các người thuê nhà. Mình bán, kiếm tiền bỏ chạy, còn họ thì bị chủ mới tăng tiền nhà như điên, hay báo phải dọn ra trong 60 ngày nên họ rên với mình. Có bà rên, kêu tên chủ mới gian ác, tăng tiền từ $1,250 lên $1,700, đành chịu vì không có nhà để dọn ra mà lại đắt hơn. Nay họ mới thấy mình là tốt. Trước đây họ kêu ca này nọ.

Sáng nay tên chuyên viên địa ốc, nhắn tin cho mình, kêu một bà thuê nhà, kêu chủ mới, tiếp tục cho họ thuê với giá rẻ, chủ mới có thể khấu trừ thuế. Mình nói chuyện với bà chị dâu của bà ta, kêu là bà ta dọn vào nhà của bồ mới, nay chỉ có ông anh ở nên báo cho chủ nhà mới. Chán Mớ Đời 

Nói cho ngay, mấy người mướn nhà có máy truyền hình to và mới hơn ở nhà mình. Họ chạy xe xịn không. Mỗi lần mình thấy họ mua xe xịn là mình biết trong tương lai sẽ đuổi họ. Họ đi làm, kiếm được job mới, thấy đời lên hương nên mua xe xịn để chạy lấy le, tạo dáng.

Vấn nạn là họ không hiểu số tiền họ phải trả khác với tiền họ làm ra. Điển hình, nếu họ phải trả $500/ tháng, họ không hiểu hay không biết là để có $500, họ phải đi làm $900, rồi đóng tiền thuế đủ trò, còn lại $500. Do đó tháng đầu tiên, họ vui vẻ, ăn mừng nhưng đến tháng sau là bắt đầu thấy thiếu tiền. Họ phải giữ chiếc xe để đi làm nên thiếu tiền nhà và cứ như thế đến tháng thứ 3 là bị đuổi nhà.

Hôm qua, báo cáo cho biết lạm phát tại Hoa Kỳ trên 8.1% khiến thị trường chứng khoán xuống hơn 1,000 điểm. Vấn đề là còn xuống nữa sau cuộc bầu cử tháng 11 này. Xem phần địa ốc thì cho thấy SPDR Fund (XLRE) đã xuống 16% năm nay.

Thiên hạ kêu gào là Cali cần thêm nhà cửa nhưng lạm phát lên mà FED đang tìm cách dập tắt lò lửa lạm phát đang bùng nổ từ mấy năm qua. Năm ngoái, tiền lời đâu 2.7% trung bình, hôm nay là 5.9% cho người bình thường, có tín dụng tốt. Hôm qua nói chuyện với chị mượn nợ ngân hàng cho mình. Chị ta nói cái nợ 1.5 triệu mà chị ta làm cho mình được 4.5% hồi đầu năm, nay phải trả 8%. Tuần sau còn lên nữa. Chán Mớ Đời 

Đừng tính trường hợp Cali vì khác biệt, đại loại nhà trung bình tại Hoa Kỳ nay có giá là $440,000. Nếu tiền lời như năm ngoái 2.7%, tiền trả ngân hàng là $1,780/ tháng. Nay tiền lời lên 5.9% thì phải trả $2,440/ tháng, gia tăng trong vòng 1 năm 37%. Xem như lên 1/3 quá nhanh. Nổi đau của những người đợi tiền lợi xuống thấp hơn để mua nhà hay tái tài trợ.

Cuối thập niên 70 và đầu 80, cho thấy tiền lời chính phủ cao gấp đôi lạm phát

Xem các biểu đồ thời ông tổng thống Carter lên ngôi, mà người Mỹ nhớ suốt đời vì lạm phát và tiền lời lên như điên, gần 20%. Chúng ta thấy chỉ số CPI vào năm 1980-1981 cao hơn tiền lời của FED. Sau đó tiền lời phải lên cao để giảm lạm phát trong vòng 16 tháng. Các chuyên gia kinh tế đối chiếu với ngày nay thì rùng mình.

Nay xem thử biểu đồ CPI và tiền lời của FED từ mấy năm qua. Ta thấy năm 2020, bị covid, cả hai biểu đồ đều gần nhau nhưng từ 2 năm nay CPI, lạm phát gia tăng lên đến 9% nhưng tiền lời vẫn ì-ạch gần 0% suốt hai năm 2020-2022, đến năm nay mới bò lên khiến thiên hạ khóc như điên.

Mấy năm vừa qua, ngồi trên xe, đi đâu với mụ vợ. Đồng chí gái đều mở Zillow ra xem để coi nhà lên bao nhiêu. Nay không thấy cô nàng mở ra nữa. Chán Mớ Đời 

Cho thấy muốn hạ lạm phát thì chính phủ phải tăng tiền lời. Tăng tiền lời có nghĩa tiền trả hàng tháng cho nợ ngân hàng lên cao, không ai mua nên giá nhà xuống. Địa ốc xuống sẽ kéo theo các ngành liên quan đến xây cất. Thợ xây cất sẽ bị sa thải, người ta sẽ bán ít các trang trí nội thất, công nhân sẽ bị sa thải, ít mua xi măng, gạch đá,…công nhân sẽ bị sa thải... ngân hàng sẽ tịch thâu nhà của những ai không trả tiền nợ ngân hàng. Nếu để lâu sẽ có bạo loạn.

Công ty không muốn mượn tiền với tiền lời cao để đầu tư thêm, sẽ sa thải công nhân, làm dây chuyền, đưa đến suy thoái dài 1 hay 2 hoặc 3 năm, khó đoán được. Người Mỹ hay nói đừng bao giờ tiên đoán, chuẩn bị sẵn sàng cho mọi tình huống. Nếu lịch sử lập lại như năm 1980 thì nổi đau sẽ rất dài cho người Mỹ trong những năm tới.

Mình viết ra đây để có một khái niệm cho 2 năm tới. Hôm qua nói chuyện với một tên bạn, hắn kêu năm ngoái, tiền lời rẻ, hắn tái tài trợ lại hết mấy căn nhà, rồi bỏ vào trái phiếu, đủ lời để trả các căn nhà. Được một ngày đẹp trời. Nhà xuống rồi lại ra khơi bắt cá.

Mình suy nghĩ, nếu không kiếm được nhà tốt để mua thì sẽ đóng thuế, tiền còn lại đẻ dành, đợi khi nào xuống thì tha hồ mà chọn lựa nhà đẹp để mau lại như năm 2009-2010. Mua bây giờ thì sang năm giá nhà sẽ xuống như mình đóng thuế, phải đi ra toà để đuổi mấy người mướn nhà, sửa chửa lại mất công.

Tính mua DST để khỏi đóng thuế nhưng thấy cũng sẽ lâm vào tình trạng như trên, giá sẽ xuống, không như mấy năm qua nên đang dự tính đi chơi sang năm với vợ cho khoẻ đời. Tháng 2, hái bơ xong là mình leo SƠn Đòng, sau đó đi Thái Lan, MÃ LAi. Trên đường về mỹ, sẽ ghé qua Nhật Bản cho đồng chí gái ngắm hoa Anh Đào như năm 2019, mình đã đi với mẹ mình.

Sau đó có lẻ sẽ đi âu châu thăm bạn bè cũ, cuối năm sẽ leo núi ở Á Căn Đình. Có thể dẫn đồng chí gái viếng thăm Machu Pichu và đi Galapagos, Ecuador.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo giang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

FDIC là gì?

 Dạo mình mới sang Hoa Kỳ, vào ngân hàng là thấy tấm bảng to như nấm để chình ình, FDIC, (Federal Deposit Insurance Corporation). Hỏi bọn mỹ thì chúng kêu bỏ tiền trong ngân hàng thì phải lựa ngân hàng nào được bảo hiểm của FDIC thì mới dám gửi tiền nếu không có thể trắng tay, khiến mình thất kinh. Vấn đề là các ngân hàng có bảo hiểm của liên bang này thì tiền lệ phí khá cao so với những ngân hàng nhỏ hơn.

FDIC là một cơ quan độc lập bảo kê ngành ngân hàng, điểm quan trọng nhất là bảo hiểm tiền của người Mỹ bỏ vào quỹ tiết kiệm trong trường hợp ngân hàng bị phá sản hay thua lỗ. Ngoài ra, cơ quan này còn có trách nhiệm kiểm soát các hoạt động của các ngân hàng trên toàn nước mỹ để xem họ có làm ăn bất chính hay không. Cơ quan này không phụ thuộc vào Quỹ Dự Trữ Liên Bang.

Vào ngân hàng nào cẫng thấy mấy bảng hiệu này.

Ngoài ra cơ quan này còn kiểm soát các dịch vụ ngân hàng, đúng theo luật ngân hàng như Fair Credit Billing Act, Truth Social in Lending Act, cho vay không phân biệt chủng tộc, màu da, hay Fair Dept Collector Practices Act, xem họ có vi phạm lỗi lầm khi tìm cách lấy tiền lại của khách hàng,.. 

Trên thực tế thì vấn nạn này vẫn còn áp dụng. Người da màu, thường không có tiền, mua nha ở các khu vực kém an toàn thì không được ngân hàng cho vay. Nếu cho vay thì tiền lời cắt cổ. Hôm tước đọc báo, thấy một cặp vợ chồng da màu, thưa kiện vì ngân hàng định giá căn nàh của họ ít hơn hàng xóm mỹ trắng đến 30%.

FDIC có văn phòng chính ở Hoa Thịnh Đốn, có hội đồng quản trị gồm thành viên của Office of the Comptroller of the Currency và Consumer Financial Protection Bureau.

FDIC chỉ bảo vệ quyền lợi khách hàng của các ngân hàng còn các Credit UNion Bank thì có National Credit UNion Administration (NCUA) lo. Credit Union là những ngân hàng nhỏ, không vì lợi nhuận. Được thành lập với các công đoàn, để giúp cho thành viên của họ. Cho vay rẻ hơn các ngân hàng vị lợi.

FDIC bảo vệ tiền của người Mỹ bỏ trong ngân hàng mỹ như:

Trương mục cá nhân hay thương mại, trương mục tiết kiệm, MOney Market, Certificate of Deposit (CD) cashier Check, MOney Order do ngân hàng phát hành. FDIC không bảo hiểm các cổ thiếu, trái phiếu, những trương mục đầu tư.

Vấn đề là FDIC chỉ bảo kê mỗi trương mục tối đa là $250,000. Nếu bỏ hơn thì vẫn được trả $250,000 mà không phải đưa liền, tuỳ theo cơ quan này có tiền hay không nhưng chắc chắn sẽ trả. 10 tháng, 20 năm sau không ai biết.

Như mình đã kể về FED, ngân hàng có quyền cho vay 8-10 lần số tiền mà họ có dự trữ. Nghĩa là nếu mình bỏ tiền $1,000 vào quỹ tiết kiệm, hay CD, 1, 2 năm mới lấy. Họ cho mình 1% tiền lời thì họ có thể cho vay $8,000 -$10,000 tuỳ theo ngân hàng. Trước năm 2008, họ có thể cho vay đến 20 lần số tiền dự trữ nên khi màn đêm buông xuống thì banh xác hết.

Có anh bạn kể làm tiền nhiều quá trước năm 2007, nên bỏ vào ngân hàng. Khi thấy khủng hoảng tài chánh năm 2008, may quá anh ta lấy CD ra trong khi ông anh rể kẹt trong đó mấy trăm ngàn, và FDCI trả lại $250,000 trong vòng 18 tháng.

Do đó, ông Larry có $800,000 tiền tươi để mua nhà trước khi ông ta chết, bỏ vào 5, 6 ngân hàng khác nhau để lỡ bị lộn xộn, không mất vốn hết. Mỗi nhà bank, chỉ để dưới $250,000 thì khi khủng hoảng tài chánh thì có thể rút ra cả hai hay nhiều ngân hàng. Còn bỏ vào một ngân hàng hết thì chỉ được lãnh có $250,000 là tối đa.

Điển hình là nếu chúng ta bỏ vào ngân hàng $200,000, sữa bao nhiều năm, tiền lời lên $12,000 thì chúng ta có thể lãnh $212,000. Còn bỏ $250,000, lời $15,000 thì chỉ được lãnh tối đa $250,000 vốn của mình còn tiền lời thì đợi mai sau.

FDIC bảo hiểm các loại trương mục của các ngân hàng, thành viên của FDIC như sau. Mình để tiến ganh cho ai ở Hoa Kỳ biết:

• Checking accounts
• Savings accounts
• Money market accounts
• CD accounts
• Prepaid accounts, assuming certain requirements are met
• Self-directed retirement accounts, including IRAs
• Revocable and irrevocable trust accounts established at a bank
• Bank-held employee benefit plans that are not self-directed
• Corporation, partnership and unincorporated association accounts
• Deposit accounts owned by government entities

Các loại trương mục không được FDIC bảo hiểm như annuities, mutual funds, stocks and bonds, Government, municipal và U.S. Treasury securities (trái phiếu).

Ai tò mò thì lên trang nhà của FDIC để tìm hiểu thêm. Ai nấy nên chuẩn bị cho cuộc suy thoái vồ tiền khoáng hậu sắp tới sau vụ bầu cử vào tháng 11 này. 

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo giang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Suy thoái kinh tế 2023?

 Mình mới bán một khu đất nên phải kiếm nhà mua để khỏi phải đóng thuế, nên dạo này chạy xanh đít để kiếm nhà hay chung cư để mua. Lý do là mình chỉ có 45 ngày để chỉ định tối thiểu 3 căn hộ muốn mua và 6 tháng để sang tên.

Xem như mình đã bán hết những căn nhà và căn hộ ở những vùng không mấy an ninh lắm để mua lại những căn hộ ở khu khá khá một tí, còn dư chút đỉnh thì đợi cuối sang năm, chạy ra đi mua lại như năm 2009-2010. Sáng nay, đang làm vườn, có ông thần mướn nhà cũ gọi, kêu là chủ mới đến đưa giấy tờ báo phải rời khỏi nhà trong vòng 60 ngày, rồi một bà khác gọi khóc đủ trò. 

Ông này sinh ra đời, ăn tiền thất nghiệp nhà nước Anh quốc đến 73 tuổi mới được làm vua. Hy vọng ông ta sống lâu để trị vị dân Anh quốc. Mình chỉ sợ ông ta uống sữa quá date của bà vợ già hơn ông ta, lăn đùng ra.

Mình lấy tiền nhà rẻ vì đồng chí gái không muốn tăng tiền nhà. Kêu tội người ta, nay mình bán thì chủ mới lên giá như điên. Chủ mới kể căn mình mới lên giá đâu $1,200, chủ mới lên $1,400, căn $1,250 lên $1,700,… họ giờ cảm thấy mình hiền hoà, trước đây thì họ la réo. Vấn đề là không có chỗ thuê nhà. Nhà Cali rất hiếm để thuê. Cali cần ít nhất thêm 5.5 triệu căn hộ. Nay thành phố thích xây các chung cư vì có quản lý sống tại đó thay vì vài căn hộ, không có quản lý ở tại chỗ, không được chăm sóc bừa bãi.

Xem biểu đồ này khiến mình thất kinh vì đúng như thời điểm 2007. Từ đây đến cuối năm chính phủ BIden sẽ kéo dài tình trạng để mọi việc như cũ vì tháng 11 này là bầu cử, không muốn mất phiếu nên năm sau là rớt đài rất nặng. Nếu biểu đồ đúng thì sẽ xuống thấp hơn là năm 2008 rồi mới ngóc đầu lên lại

Hôm trước, mình hỏi người làm thuế cho mình, xem có ai muốn bán nhà thì bà ta nói một bà mỹ mình quen gọi. Bà này cho mật mã để vào xem căn nhà của bà, làm lại để bán nhưng đúng lúc tiền lời lên nên bà ta ngọng. Bà ta hy vọng mình ra tay nghĩa hiệp cứu giúp.

Mình bò đi xem mấy căn nhà với đồng chí gái. Tới khu giá nhà xung quanh độ dưới 1 triệu, bổng thấy nhà bà ta, to đùng như cái đình, hai tầng lầu, nằm ngay ngã 3. Kiểu ở Bolsa, thấy người Việt mình mua nhà rồi đập bỏ xây cái mới to lớn, gấp 2 xung quanh, để khẳng định mình là dân chơi Little Sàigòn, biết bố mày là ai không? 

Người ta khuyên mua một căn nhà nhỏ trong một khu sang trọng tốt hơn mua một căn to lớn trong một khu nghèo hèn. Mình có cô bạn kêu xây nhà 30 năm trước, đập căn cũ ra xây căn mới, gía tổng cộng nhà cũ và nhà mới lên đến 750,000 trong một khu có giá trung bình đâu $400,000. 20 năm sau cô ta bán để dọn đi xuống Bolsa thì bán căn nhà đúng $700,000. Xem như lỗ vì trả thêm nợ trong suốt 20 năm đâu $500,000.

Vào xem thì thấy rộng rãi nhưng mình gọi kêu chịu thua. Khoá cửa, kêu xin lỗi không ra tay nghĩa hiệp được. Bà này mình hay gặp khi đi seminar, hay đầu tháng đi ăn cơm với nhóm flipper. Flipper là người mua nhà cũ, rồi sửa xây mới lại để bán kiếm lời. Nhóm này làm tiền khi nhà đang lên như mấy năm vừa qua nhưng khi nhạc rock vừa hết thì họ chới với vì dính chấu với mấy căn đang xây sửa, khiến dang dỡ đời em, nhất là họ tham, đánh lớn như bà mỹ này.

Nhóm người này thường họ mua và sửa chửa nhiều khi cả 10, 20 căn nhà một lúc. Thiếu thợ là ngọng, khó kiểm soát chất lượng nên lỗ vốn vào mùa đông địa ốc. Trễ một ngày là phải trả thêm tiền thuế, bảo hiểm, tiền lời mượn của tụi cho vay cắt cổ. Cho nên nhiều khi không lời còn lỗ mà khi thị trường địa ốc thay đổi như hiện nay là chỉ biết đứng khóc, đừng bỏ em một mình, tốn tiền nhiều lắm.

Có một ông chuyên viên địa ốc kêu mình mua một căn nhà ở xứ khỉ ho gà gáy rồi bán lại và cho vay lại người mua. Họ không có Credit tốt. Mình kêu nhà đang xuống nên mình mua và bán theo kiểu “land contract”. Nghĩa là họ ở đó như người mướn nhà và trả mình 9.5% tiền lời, trả thuế nhà rồi sau 5 năm thì họ mượn tiền ai khác, trả lại mình.

Mình mua của chủ nhà đang cho thuê, với giá $175,000 rồi bán theo land contract cùng giá $175,000. Người mua sẽ đưa mình tiền đặt cọc $40,000, nợ $135,000 với tiền lời 9.5% cho 5 năm. Lý do mình không bán luôn vì khi thị trường xuống thì có thể nhà sẽ xuống, người mua buồn đời, sẽ không trả tiền lời. Mình phải làm thủ tục xiết nhà, tốn thời gian và tiền. Với land contract thì họ như người mướn nhà, chỉ cần làm thủ tục 3 tuần lễ có thể đuổi họ ra. Thay vì 6 tháng hay 1 năm. Mai mình chạy lên trên đó xem nhà ra sao. Đã mở escrow. Tuần sau, đóng escrow.

Lên đây có căn nhà trong hai khu vực. Vấn đề là người mướn nhà chưa dọn ra. Một người mướn nhà có 4 con heo và 4 con heo sữa. Họ nói sẽ bỏ lại khi dọn ra. Có bác nào muốn đem về làm thịt.

Năm 1923, một nhóm thương gia Hoa Kỳ, họp mặt tại khách sạn Edgewater Beach tại Chicago. Trong số đó có ông Charles Schwab, đứng đầu ngành sắt thép, Samuel Insull, Howard Hopson, công ty ga, Ivar Kreuger, ….25 năm sau, 9 đại xì thầu này kết thúc cuộc đời họ như sau: Schwab chết không có một cắt trong túi sau khi mượn tiền thiên hạ để sống, nói chung đa số mấy tài tài phiệt này qua đời, trong nghèo khó, điên rồ, hay tự tử, bị tù đày.

Ngày nay, người ta nói là đang sống trong thời gian thay đổi, chuyển tài sản như 100 năm trước khi kinh tế suy thoái nên mọi người đang chuẩn bị trong khi chính phủ phải tuyên truyền, trấn an người Mỹ. Hôm trước, gặp một ông chuyên viên bán nhà, ông ta nói kỳ này sẽ không như năm 2008. Vào ngân hàng thì họ cho biết Bank Of America, đang cho mượn tiền mua nhà, không cần đặt cọc, cứ như những năm 2006. Kỳ này banh ta lông, chắc BOA sẽ banh xác. Ai có tiền ở BOA thì nên chuyển bớt.

Mình đoán là năm 1929, có vụ khủng hoảng kinh tế, suy thoái lớn nhất lịch sử Hoa Kỳ ở thế kỷ 20. Kinh tế lên và xuống khiến mấy tay tài phiệt này bị trắng tay. Do đó mình hơi lo về cuộc suy thoái sắp đến của Hoa Kỳ. Kỳ này, không có Trung Cộng bảo kê, mua trái phiếu nữa vì Trung Cộng cũng đang lâm vào tình trạng này. Mấy hôm nay, nghe tin biến động ở Trung Cộng, Tập thị bị quản thúc tại gia bởi nhóm quân đội, không biết có đúng hay không.

Ngược lại, nghe kể khi ông Kennedy cha, ngồi để thiên hạ đánh giày. Bổng nhiên, nghe người đánh giầy bàn về cổ phiếu nào nên mua,… khiến ông ta thất kinh. Bán hết cổ phiếu, để dành tiền rồi khi suy thoái đến, ông ta chạy ra mua nhà cửa bán lạc xoong, khiến gia đình giàu có đến 3 đời rồi.

Mình đang suy nghĩ có lẻ nên đóng thuế để giữ tiền rồi sang năm nhà xuống chạy ra mua. Mua chung cư bây giờ thì sang năm mất công đi đuổi nhà, thiên hạ mất việc không có tiền, trả tiền nhà là mình ngọng tốn tiền luật sư, họ phá nhà phải sửa sang lại. Nghĩ đến số tiền ở phải đóng thuế khiến mình thất kinh. Chán Mớ Đời 

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo giang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Tại sao người giàu không làm vì tiền?

 Dạo thằng con ra đời, mình muốn kiếm thêm tiền mua sữa và tả cho con nên lò mò tìm hiểu cách kiếm thêm tiền. Vào tiệm sách, tình cờ thấy cuốn sách “Rich Dad Poor Dad”. Không có tiền mua nên phải đứng một góc đọc. Có phần nói về người giàu không làm vì tiền, nghĩa là họ không đi làm, chỉ để tiền làm ra tiền. Đọc mà chả hiểu đến 20 năm sau, đọc một nghiên cứu cho rằng từ 1993 đến năm 2010, 95% lợi tức quốc gia lọt vào tay 1% người Mỹ giàu có nhất.

Rồi khủng hoảng tài chính 2008 đến, người Mỹ trung lưu mất gần như sạt nghiệp, trong khi đó người Mỹ giàu có lại giàu hơn. Nhiều người chuẩn bị về hưu thì quỹ tiết kiệm hay 401k mất gần trắng tay. Điển hình các nhân viên của hãng Enron, làm việc cật lực mấy chục năm, mấy thằng lãnh đạo tham tiền, khiến công ty phá sản, quỹ hưu trí của họ trắng tay.

 Theo mình hiểu là lợi tức gia tăng cho những doanh nhân và người đầu tư, còn người đi làm công thì không bao giờ giàu. Cuối tuần vừa rồi, đi học tài chánh, thằng con hiểu ra là W-2 sẽ không làm cho nó giàu ra.

Tiết kiệm chỉ dành cho những ai muốn thua trong cuộc chạy đua tài chánh. Mình nhớ khi đi làm ở Thuỵ Sĩ, hàng tháng, mình để hết tiền dư sau khi chi tiêu vào quỹ tiết kiệm và cảm thấy hạnh phúc, hãnh diện. Đến khi thấy thằng bạn, người Hoà Lan, lương ít hơn mình nhưng nó lại bỏ vào Mutual Funds, viết ngân phiếu, gửi về Hoà lan hàng tháng. Mình ngu, sợ bị nó chửi ngu lâu dốt sớm nên không hỏi đến khi lấy vợ thì đồng chí gái kêu bỏ tiền tiết kiệm hàng tháng vào Mutual Funds. Mình cũng ừ, chả biết gì, đồng chí gái lãnh đạo nên quang vinh sáng suốt.

Chúng ta quên một vũ khí thầm lặng khiến chúng ta mãi nghèo; đó là lạm phát.

Nhìn biểu đồ này, khiến mình thất kinh, báo hiệu thị trường chứng khoán đang xuống cực kỳ. Mỗi lần xuống đều thấp hơn lần trước nên hơi lo chưa biết mua cái gì. Tiền thì mất giá mà vàng cũng đang xuống, nhà cũng xuống nên mất ngủ vì mấy chuyện này. Càng đọc càng lo. Chán Mớ Đời  

Hiện nay, lạm phát lên 9.1% trong khi bỏ tiền vào quỹ tiết kiệm ngân hàng thì chỉ có chưa đến 1%. Bỏ $100 vào quỹ tiết kiệm ngân hàng, cuối năm được tổng cộng $101 nhưng chỉ có thể mua đồ với giá trị của $91.

Trong cuốn Rich Dad Poor Dad, cho rằng căn nhà của mình mua ở, không phải là tài sản. Lý do là người Mỹ mua nhà, phải mượn tiền cho 15, 30 năm. Khi nào trả nợ hết thì mới thật sự làm chủ căn nhà sau 30 năm. Tương tự, khi đi mua xe, cũng mượn tiền ngân hàng để mua, sau 5 năm trả hết nợ thì ngân hàng mới gửi cho mình cái giấy hồng, chủ quyền chiếc xe. Lúc đó thì xe gần như bị phế thải.

Mình nhớ mua căn nhà trước khi làm đám cưới 2 tuần lễ, giá $179,000 cộng tiền giấy tờ và sơn phết, mua thảm mới lên đến đâu $187,000. 2 năm sau, kinh tế te tua, nhà xuống đến $130,000. Thiên hạ bỏ của chạy lấy người. Nhờ lạm phát nên từ từ giá nhà lên lại nếu không bán. Nếu bán là mất vốn.

Khi thằng cháu và cô vợ sắp cưới mua căn nhà 1 triệu, bỏ thêm $200,000 sửa sang lại khiến mình thất kinh. Lý do là sang năm nhà xuống là ngọng. Thật ra nhà đang đứng, chưa bán được. Nếu nhà xuống như những đầu năm 90 thế kỷ trước là thằng cháu ngọng, mất $400,000 như chơi. Phải đợi 10 năm sau mới leo lên lại.

 Mình xem biểu đồ trên khiến mình thất kinh, lo ngại, không biết tính toán ra sao. Để khỏi mất tiền nhiều. Các chuyên gia kinh tế đều nói sẽ có cuộc khủng hoảng vô tiền khoáng hậu. Từ 2008 đến covid 19, chính phủ in tiền như điên. Tháng 11 có bầu cử nên họ sẽ không dám thả ra, tìm cách cứu vớt đến khi qua bầu cử tháng 11 là để rớt đài.

Người ta nói khủng hoảng, suy thoái địa ốc nhưng trên thực tế là do người giàu tạo ra. Ông Warren Buffet nói người giàu tạo ra những “derivative “ mà ông ta gọi là “vũ khí hủy hoại tài chánh”. Khi các vũ khí phát nổ thì dân ngu khu đen bị đỗ lỗi.

Điển hình là những năm 2006 -2008, đám nhà giàu, ngân hàng tạo ra những loại nợ để bán cho dân nghèo. Sau đó họ xoay qua bán lại cho chính phủ, hiện nay các cơ quan chính phủ ôm gần 90% các nợ của người Mỹ. Khi banh ta lông thì họ đè dân ngu khu đen, bắt đóng thuế cho mấy thằng giàu đã ôm tiền bỏ chạy.

 Mình nhớ có một bà làm nhà hàng Mễ, lương được $18,000/ năm. Bà ta được mua một căn nhà trên $500,000, trả tiền lời có 1% năm đầu, mỗi tháng chỉ trả có $1,500/ tháng. Bà ta kêu bạn bè đến ở, mỗi người phải người trả $500. Tự nhiên bà ta mua nhà không đặt cọc tiền, không phải trả tiền nhà vì mấy người share phòng trả hết. Đùng một cái, năm sau tiền lời nhân gấp 4 lần thì bà ta ngọng, chả hiểu que Paso, no comprendo. Bị tịch thu nhà trong khi ngân hàng được chính phủ hổ trợ, giàu có hơn. 

Năm 2007, có đến $700 ức mỹ kim derivative mà nay thì có đến gấp đôi. Thú thật mình rất lo, không biết tương lai về đâu. Có lẻ sẽ theo cách năm 2006, 2007, bán nhà rồi ôm tiền đợi đến 2008, 2009 rồi chạy ra mua nhà lại. 

Dạo này, chính phủ Biden kêu đánh thuế nhà giàu. Đó là đạo đức giả vì người giàu không, hay đóng rất ít thuế. Khi ông Obama ra tranh cử, người ta khám phá ra ông ta đóng thuế 30% trong khi ông Mitt Romney đóng thuế có 13%. 13% là thuế của người Mỹ làm dưới $27,000/ năm. Nhờ đó mà người ta đánh ông Romney khiến ông ta thua dù đẹp trai hơn ông da đen. Tài sản của ông Obama khi vào toà Bạch Cung chỉ có đâu trên dưới 200,000 nay thì có trên 200 triệu đô la.

Tại sao người giàu không đóng thuế vì họ không làm để lãnh tiền hàng tháng. Họ dùng tiền để làm ra tiền. Ông Elan Musk, mượn tiền để tiêu xài nên không đóng thuế. Nay ông ta bán cổ phiếu Tesla, thì thuộc dạng đầu tư nên chỉ đóng theo thuế đầu tư, để trả nợ… chỉ có những người mỹ trung lưu như bác sĩ, nha sĩ, luật sư mới đóng thuế nhiều. Họ không thuộc loại tài phiệt.

Tại sao người giàu trở nên giàu có vì họ học về tài chánh. Trường học chỉ dạy đấu tranh, các giáo sư kêu gọi bọn trọc phú bốc lộc công nhân, chuyển đổi giới tính để cảm thấy hạnh phúc. Nếu không có tiền thì giới nào cũng đói.

Lâu rồi mình có đọc tin tức về Seattle, một cô nghị viên thành phố gốc Ấn Độ, rất nhân bản, đưa ra dự luật bắt các thương nhân ở Seattle phải trả lương tối thiểu cho nhan viên là $15/ giờ. Thiên hạ hoan hô. Các tiểu thương đóng cửa. Có bà Ấn Độ khác than có 2 tiệm pizza, nay phải đóng một cửa tiệm. Bao nhiêu mồ hôi nước mắt, dành dụm từ mấy chục năm qua từ khi sang Hoa Kỳ, mở được 2 tiệm pizza. Nhân viên hoan hô thì hôm sau bị sa thải vì chủ không có khả năng trả lương tối thiểu $15/ giờ. Giới trẻ muốn đi làm kiếm thêm tiền cũng không được mướn. Xem như bà nghị viên chặt cầu, không cho giới trẻ đi làm thêm để hiểu về tài chánh. Chính phủ sẽ nuôi, đánh thuế thằng khác. Hoan hô xã hội chủ nghĩa. Gần đây, mình có xem video, bà nghị viên này nối gì đó, một số đông người Mỹ đến la hét, phản đối.

Trong chuyên đi chơi vừa qua, có chị bạn từ Seattle bay xuống đi chơi chung, kể là ra đường nay ở Seattle dân vô gia cư đầy đường mà chính phủ không làm gì cả. Đi chơi thì thấy tin ông thống đốc tiểu bang Florida, chở mấy chục người di dân bất hợp pháp lên vùng của giới thượng lưu Dân Chủ, nơi Obama, Clinton đều mua nhà với Kennedy,.. 2 ngày sau, là họ kêu cảnh vệ quốc gia tống cổ mấy người này vào trại lính ở Boston. Anh ngồi trong lâu đài, nói vơ nói vượn về xã hội công bằng nhưng người nghèo đến trước nhà anh thì kêu chó đuổi đi. Hai đảng chơi nhau để hốt phiếu trong cuộc bầu cử tới chớ họ cũng chả thương gì người nghèo.

Hôm trước, đọc tin tức thì được biết các giáo chức kêu gọi phải có chương trình dạy con nít ở lớp mầm non về giới tính khiến mình ngất ngư con tàu đi. Đáng lẻ họ nên yêu cầu chính phủ Cali, thành lập các chương trình giảng dạy về tài chánh căn bản tại học đường.

Có hai loại giáo dục; một là học để kiếm cái nghề chuyên môn để kiếm tiền sống và một học về tài chánh để giữ được tiền và phát huy, nhồi tiền, đầu tư. Vấn đề là dạy môn tài chánh thì người Mỹ sẽ không trở thành khách tiêu dùng, mua đủ thứ, tiêu pha,…

Tại sao người nghèo càng ngày càng nghèo, người trung lưu càng ngày càng ngập lụt trong nợ nần. Đa số chúng ta học về tài chánh tại nhà qua cha mẹ. Trong trường, thầy cô cũng đói, phải dạy thêm. Mình nhớ có một ông thầy dạy pháp văn ở trường Trần Hưng Đạo kể khi xưa, đậu vào Phú Thọ và Văn KHoa nhưng cuối cùng chọn văn khoa vì nghĩ nhàn và lương bổng cao dưới thời ông NGô Đình Diệm. Ai ngờ đến thời kiệm ước, nên phải đi dạy thêm Văn Học và mấy trường khác để có thêm tiền. Lời của ông thầy này, ám ảnh cả cuộc đời mình.

Tại nhà, bố mẹ nghèo có thể dạy gì về tài chánh cho con ngoài khuyên con học cho giỏi. Vấn đề là học cho giỏi nhưng không được trang bị về tinh thần và hiểu biết về tài chánh. Mình biết hai ông bác sĩ mà mình phục khi mới sang Cali. Họ làm mỗi năm lên đến 1 triệu đô mà 30 năm khi họ về hưu, không có gì cả. Bạn bè thương, mua cho chiếc xe cũ để chạy, ở mướn căn hộ trong khu nghèo. Lý do là họ chỉ được dạy về chuyên môn nhưng tài chánh căn bản thì không. Có lần mình đến phòng mạch, có bà vợ bác sĩ kêu: “lấy bác sĩ bi chừ lạ mạc em ơi” trong khi ông chồng đang khám bệnh mình. Chán Mớ Đời 

Mình khi xưa, cũng i tờ về tài chánh đến khi thằng con ra đời, mới thấy cần tiền mua sữa cho con nên mới đi làm thêm và trời đưa đẩy vào nghề mua nhà cho thuê nên phải đi học về tài chánh, luật lệ,..

Ngày nay, Hoa Kỳ bị te tua do được điều hành bởi các chính trị gia, không có khái niệm về tài chánh và tham nhũng. Tuần vừa qua, báo NYT có nói về các đại biểu làm được tiền, qua insider trading. Khi họp về chiến lược của Hoa Kỳ với các công ty mỹ, họ biết trước nên bán hay mua cổ phiếu của các công ty.

Xem bài này thì mới hiểu vì sao các chính trị gia chửi bới nhau để làm giàu. Họ được báo trước nên có thể mua rồi bán. Mỗi tháng chơi 1 cú như vậy là giàu to như bà Pelosi, không đi làm từ mấy chục năm nay ở quốc hội, có tài sản lên đến 680 triệu đô la.

Cứ tưởng tượng tất cả mọi học sinh tại Hoa Kỳ đều được giảng dạy về tài chánh căn bản 1 giờ cho mỗi tuần thì khi tốt nghiệp trung học, tất cả học sinh sẽ hiểu không nên tiêu xài hoang phí. Nên mua những gì làm ra lợi nhuận.

Khi mình còn nhỏ, đi chợ, thích cái gì, muốn mua, bố mẹ mình kêu đắt tiền. Sau này, mình mua nhà cho thuê, kêu căn A là để sau này cho thằng con học đại học, căn B là để trả tiền cho con gái đi học, căn C để gia đình đi nghỉ hè hằng năm, căn Đ là để gửi tiền chăm sóc bố mẹ hàng tháng,… mẹ mình cần tiền để cho  mấy người con thì mình xem trong quỹ căn nhà dành cho bố mẹ, rồi gửi thế thôi. Đồng chí gái cần mua gì cho bên vợ thì cũng trích từ quỹ này ra.

Mẹ mình buôn bán ở chợ, làm ra tiền nhưng không biết cách đầu tư ngoài các vụ chơi hụi hay số Đề nên hay bị thiên hạ giựt hụi. Nếu mẹ mình dùng tiền làm ra để mua nhà cho thuê thì sẽ không có nạn bị giựt hụi đều đều. An ủi là sau 75, có nhà là Việt Cộng tóm hết. Mình nghe kể ông Võ Quang Tiềm, làm ăn chắt chiu, đến khi 1940, thiên hạ chạy giặc vì nghe theo lời Việt Mình, bán nhà rẻ nên ông Tiềm bỏ tiền ra mua nhà rẻ. Sau chiến tranh, thiên hạ hồi cư thì phải mướn nhà của ông Tiềm nên ông ta giàu to.

Mình nhớ ông Tiềm người gầy gầy, móm móm, nói ngọng nên mình không hiểu khi ông ta hỏi nhưng mình ngưỡng mộ ông từ bé. Hình ảnh thứ hai gây ảnh hưởng trong đời mình, là một hôm dì Thương, con bà Phúng 11 Duy Tân, kêu mình đi với dì, đến một cửa tiệm ở đường Nguyễn Biểu, thấy một bà tàu, đưa tiền cho dì. Dì nói là lấy tiền thuê nhà khiến mình mê có nhà cho thuê từ đó. Hai người trong họ ngoại của mình ở Đà Lạt, đã có ảnh hưởng về cuộc đời mình; ông Tiềm và dì Thương đi lấy tiền nhà.

Còn tiếp

Nguyễn Hoàng Sơn 

Chuyện thường ngày

Đi Thổ Nhĩ Kỳ, mình có dịp đọc thêm về sự suy tàn của các đế chế như La Mã tại vùng này, sau đó đế chế Ottoman, đế chế Áo-Hung rồi đến đế chế Anh quốc. Đế chế nào cũng có sự kết thúc vì hậu bối đã đi khác con đường mà các tiền bối họ đã khai phá, thành lập đế quốc. 

Nói chuyện với dân bản địa, thấy họ đang kinh qua cuộc khủng hoảng kinh tế mà lạm phát lên đến 72%, hối đoái của họ giảm 25% so với tiền mỹ kim. Vấn đề là Hoa Kỳ cũng đang trên đường của Thổ Nhĩ Kỳ và Á Căn Đình.

Nhà cầm quyền hiểu vấn nạn này nên phải định hướng xã hội, qua các cuộc đấu tranh kỳ thị chủng tộc. Khi xưa, 2 ông Karl Marx và Hegel viết bản tuyên ngôn cộng sản, đưa ra một ý thức hệ, tôn giáo khác để thay thế cho thiên chúa giáo, tư thông với kẻ cầm quyền. Kêu gào đấu tranh giai cấp công nhân thợ thuyền với kẻ trưởng giả, chủ ông, bốc lột nhân công.

Ngày nay, họ vẫn dùng chiêu thức này, kêu gào sự bình đẳng giới tính, kỳ thị chủng tộc. Các giáo chức đề nghị dạy con nít ở lớp mầm non về giới tính, cấy vào đầu chúng tinh thần đấu tranh nam nữ, lại cái lại đực, để biến thành những con người cách mạng sau này. 

Cali kêu là vào năm 2035, sẽ cấm bán các loại xe chạy bằng xăng, các chuyên gia cho biết 13 năm nữa năng lượng xanh chỉ có thể cung cấp cho dân Cali được 12% số lượng người Mỹ tại Cali dùng.

Cứ lâu lâu một ông cảnh sát da trắng bắn chết một ông mỹ đen, các tổ chức chính trị kêu gọi biểu tình xung đột đủ trò nhưng khi ông mỹ trắng bị bắn chết thì không thấy báo chí, truyền thông nhắc đến. Họ thay đổi cuộc đấu tranh giai cấp công nhân-chủ tớ thành cuộc đấu tranh màu da, chủng tộc. 

Mỹ trắng đánh đập tấn công người da vàng thì báo chí ít nói đến, còn đụng tới da đen là mệt. Cho thấy tiếng nói chính trị của người da vàng còn rất yếu trong xã hội hợp chủng quốc. Chúng ta chỉ dạy con chúng ta học y khoa để kiếm tiền nhưng quên chỉ có chính trị mới bảo vệ quyền lợi của chúng ta nhất là thế hệ con em chúng ta mai sau. 

Trong thời gian đệ nhị thế chiến, chính phủ Hoa Kỳ bắt giam các gia đình người nhật trong các trại tập trung, đa số có quốc tịch Hoa Kỳ. Họ chiếm đất của họ sau này người Mỹ da trắng chiếm lấy, hoá ra có những mõ dầu. Năm ngoái mình đi bộ ở vùng Palo Verde, Cali. Vào trong một viện bảo tàng của khu vực này mới khám phá ra đây là đát của các nông dân gốc Nhật Bản, bị bắt rồi sau đó đất đai của họ bị chiếm hết. Nay là đất vàng. Gần đây, có một gia đình da đen, kiện lấy lại đất của gia đình họ ở vùng Los Angeles.

Cộng đồng nào cũng có bác sĩ, y sĩ ăn gian bảo hiểm, medicare,… nhưng tại sao, chính phủ nhắm vào cộng đồng người Mỹ gốc Việt. Lý do là chúng ta không có tiếng nói chính trị nên họ đánh cộng đồng người Việt để răn đe các cộng đồng khác. Đọc tài liệu về mấy vụ này mới thấy cộng đồng người Việt không có tiếng nói chính trị.

Từ khi mình có Medicare, đi bác sĩ, chúng bắt mình đi cứ 3 tháng một lần. Chúng cứ nhắn tin kêu phải gọi lại để lấy hẹn để thử nghiệm bú xua la mua. Lần chót mình gặp bác sĩ, mình nói năm sau gặp lại nhưng chúng cứ cho người của nhà thương, tổ hợp y tế gọi mình hoài vì để làm tiền, tha hồ chặt chém quỹ y tế nhà nước. Thấy đường, mỡ gì của mình đều bình thường, chúng kêu phải phòng ngừa, phải uống thuốc. Mình kêu uống, chết bỏ khiến bác sĩ Chán Mớ Đời. Tại sao các công ty bảo hiểm không nhắm đến các tổ hợp y tế này vì quyền lực chính trị của họ cao tỏng khi mấy ông bác sĩ gốc việt ở Bolsa, lấy tiền ít hơn đám da trắng bị còng đầu.

Từ 1989, khi đế chế Liên-Xô bị sụp đỗ, Hoa Kỳ được xem là bá chủ toàn cầu. Khắp mọi nơi, người ta ca tụng Giấc Mơ Hoa Kỳ. Chúng ta đã trải qua hơn 30 năm thịnh vượng chưa từng thấy của lịch sử Hoa Kỳ. Nhà nhà, mỗi phòng một máy truyền hình, ai nấy đều có điện thoại cầm tay, máy điện toán cá nhân. Lý do kinh tế được toàn cầu hoá, một người ở bên Trung Cộng, thức đêm dậy sớm để hoàn thành một cái điện thoại cho người Mỹ hay âu châu tiêu dùng. Một người công nhân ở Việt Nam, Bangladesh thức sớm ngủ trễ, làm tăng ca để may cái áo hay cái quần cho Tây Đầm bận. 

Vấn đề là Hoa Kỳ có đi theo vết xe của của các đế chế trước đây, và nếu có thì ngày suy tàn ấy sẽ đến lúc nào. Thường chúng ta chỉ biết khi đã xẩy ra hay nhìn lại lịch sử mới định vị được thời điểm.

Ngày tàn của một đế chế đều do các nước khác, muốn chiếm địa vị của đế chế. Ta thấy Trung Cộng đang tìm cách lấn lướt Hoa Kỳ. Họ có những chương trình như bán rẻ ma tuý cho hệ thống buôn bán ma tuý của Mễ tại Hoa Kỳ và âu châu để đầu độc giới trẻ tây phương như trước đây Liên Xô đã từng làm trong thời chiến tranh lạnh, hay Anh quốc và Pháp quốc đã từng làm tại các thuộc địa của họ để làm giàu.

Có hai điểm đáng chú ý đang xảy ra tại Hoa Kỳ: chính quyền Biden đã ngưng tất cả mọi hoạt động khai thác dầu hoả, các mõ dầu hoả đang hoạt động dưới thời Trump, bị ngưng lại hết khiến xăng nhớt lên giá.

1/ năng lượng: mình thấy dầu Diesel đắt hơn xăng, so với thời mình mới sang Hoa Kỳ nên tò mò, kiếm tài liệu đọc thì thất kinh. Lý do là mọi máy móc, xe tải,…đều chạy bằng dầu Diesel. Nếu dầu Diesel ngưng sản xuất, đưa ra thị trường thì mọi thứ đều ngưng động, tàu chở hàng không di chuyển. 

Mọi sản phẩm của người Mỹ cần như thực phẩm, vật liệu xây cất. Muốn có xi măng, chúng ta cần đốt các loại đá cần thiết để làm nát ra làm xi măng ở độ cao hơn 1,800 độ F. Muốn làm đường thì cần nhựa đường từ các mõ dầu hoả. Các chính sách đang được thực hiện bởi một tôn giáo mới ra lò. Bảo vệ môi trường.

Dầu dự trữ Diesel giảm rất thấp từ 30 năm qua, giá lại lên cung trăng khiến mọi thứ đều tăng theo. Mình nghe kể là vào năm 1972, các nước sản xuất dầu hoả ở trung đông, tức giận vì Hoa Kỳ giúp Do Thái đánh bại liên quân của họ nên cấm vận dầu hoả. Người ta kể là đoàn người trong xe, đợi cả mấy dậm đường để đỗ xăng. 

Giá xăng lên khủng và Hoa Kỳ phải kết thúc chiến tranh Việt Nam. Giá dầu thô lên 500%, khiến Hoa Kỳ viện trợ cho Việt Nam Cộng Hoà bị lạm phát. Cũng giá tiền nhưng mua sắm vật liệu ít hơn trước đây, thiếu xăng dầu, súng đạn thì đánh đấm gì nữa. Trong khi đó Liên Xô tha hồ viện trợ, dầu xăng cho T54 của Việt Cộng tràn ngập các chiến trường tại miền Nam. Bộ đội vào nam đánh trận, chỉ cần đem theo vàng, đưa cho dân nằm vùng đi mua gạo, không cần tiếp vận lương thực qua Trường Sơn.

Thiếu tá Phong, chỉ huy trưởng đại đội trinh sát 302 khi xưa, cho biết, có lần đi hành quân tong Núi Voi, bắt được đâu 500,000 đô la của Việt Cộng. Mình đọc tài liệu của Hà Nội, có mấy phong kể về đổi tiền đô la để giúp mua lương thực,.. cho bộ đội ở chiến khu, đánh binh sĩ Việt Nam Cộng Hoà. Chán Mớ Đời 

Mấy người nằm vùng như cô Ba Chỉ, tiệm Bình Lợi, có môn bài bán gạo, tiếp tế cho Việt Cộng. Mình bảo đảm 100% các tiệm bán gạo Đà Lạt khi xưa, có môn bài đều bán gạo cho Việt Cộng. Không bán thì chúng đặt mìn như cây xăng Ngã Ba Chùa. Mỹ viện trợ gạo cho Việt Nam Cộng Hoà, mấy ông lớn lấy bán ra ngoài thay vì phát cho dân, các tiệm bán gạo đem tiếp tế cho Việt Cộng. Hỏi sao không thua. Chán Mớ Đời 

Các chuyên gia cho biết nếu Diesel bị cắt thì trong vòng 3 ngày, kinh tế của Hoa Kỳ sẽ ngưng hoàn toàn. Xe vận tải không có diesel để chạy thì hàng hoá sẽ không đến siêu thị, mùa đông sẽ không có sưởi ấm. Các tàu bè chở hàng hoá sẽ ngưng tại bến hay ngoài khơi…. Dầu Diesel là nguồn năng lượng chính thức của kinh tế Hoa Kỳ. Điện cũng không sử dụng được. Người ta nói năng lượng xanh vào năm 2035, mà chính quyền Biden quy định, sẽ không sử dụng dầu hoả nữa, chỉ chiếm 12% tổng số lượng Hoa Kỳ sử dụng. Mấy quạt gió sẽ không hoạt động vào mùa đông khi tuyết phủ.

Mình nghe mấy chuyên gia kinh tế nên mua cổ phiếu các công ty dầu hoả trước khi ông Biden nhậm chức. Ông này chơi cha, theo tôn giáo mới Bảo Vệ Môi Trường, có một cô Jeanne d’ Arc mới tên Greta, 13 tuổi từ xứ Thuỵ Điển, kêu gào thần môi trường đã hiện ra, bảo cô ta phải cảnh báo nhân loại ngày tận vong.

Vấn đề là khi dầu khan hiếm, người Mỹ phải trả một gallon xăng giá $50 thì sẽ hiểu tâm trạng người Thổ Nhĩ Kỳ hiện nay. Giá xăng ở Thổ Nhĩ Kỳ tương đương với Hoa Kỳ nhưng lương của nhân công Thổ Nhĩ Kỳ thấp hơn người mỹ đến 10 lần. Một người Thổ Nhĩ Kỳ nói với mình lương tôi mua được 5 gallon xăng còn ông mua được 50 gallon, khác hơn nhiều.

Khi nào giá xăng lên $50 thì bạo loạn xảy ra mạnh. Dạo này thấy họ tường trình vụ người Mỹ chạy vào quốc hội Hoa Kỳ, để làm gương cho những người sau này, tình hình lộn xộn không được bạo động cầm cờ bú xua la mua.

Người ta bắt đầu hỏi lý do cách giãn xã hội, vụ cô vít hay cấm cung luôn như ở Trung Cộng, Hoa Kỳ, âu châu vì sợ dân bạo loạn như dạo này các ông nông dân hoà Lan, bị cấm không được trồng hoa tu-líp bán cho thế giới. Lý do là bảo vệ môi trường.

Dạo này mình đọc sách báo và xem tin tức, phỏng vấn mấy ông trùm đầu tư. Lý do là ai nấy đều báo động, cuộc suy thoái sắp đến. Người Mỹ hay nói đừng bao giờ tiên đoán, hãy chuẩn bị. Mình đi qua 3 cuộc suy thoái kinh tế tại Hoa Kỳ nên cũng ớn, nhất là nay đã hưu trí, không còn thì giờ làm lại từ đầu.

Mình chuyển 401k của vợ qua Money market trước mấy ngày thị trường chứng khoán xuống te tua. Nay lên lại được một chút trước khi xuống tiếp. Mình đang bán một mảnh đất, do dự chưa biết làm cách nào, mua lại nhà cửa cho thuê để tránh thuế hay là cứ đóng thuế 33% rồi đợi sang năm hay 2 năm tới, ra mua lại như năm 2008.

Lý do là nếu mua bây giờ thì sang năm mất giá 50%, tệ lắm ở Cali là 30% như năm 1995. Mất giá 50% mà lại có số nợ lớn. Cứ bình tỉnh đợi 2 năm nữa ra mua giá rẻ và số nợ ít hơn. Trong khi đó cứ đi chơi với đồng chí gái cho khoẻ đời, bớt lo nghĩ.

Mình phải chuyển đổi 401k của vợ qua nhiều trương mục khác nhau vì lỡ có chuyện gì không bị dính chấu một nơi. FDIC chỉ trả có $250,000 mà có thể trong vòng 20 năm.

Dạo mình mới sang Hoa Kỳ, Nhật Bản là số 1 thế giới. Thị trường chứng khoán của họ lên như điên. Hoàng cung của nhật hoàng được đánh giá hơn cả tiểu bang Cali. Du khách Nhật Bản đi khắp nơi, mua đủ thứ vì quá rẻ. 

Đùng một cái, không 1 phát súng lệnh báo hiệu cả. Thị trường chứng khoán, địa ốc của Nhật Bản banh ta lông, xuống giá đến 90% mà 33 năm sau vẫn chưa ngất đầu lên. Tin tức cho hay thị trường địa ốc, chứng khoán Hoa Kỳ cũng đang lăn theo vết đỗ của Nhật Bản 30 năm về trước, chỉ chưa biết đáp án sẽ đến lúc nào nên mình hơi lo.

Dạo này, tranh thủ mua và đọc tin tức về tài chính rất nhiều để tìm cách binh cho mai sau. Mình đụng trận suy thoái kinh tế ở Cali mấy lần nên hơi lo. Năm 2008, vừa bị thì Obama cho in tiền, cứu giúp mấy ngân hàng làm ăn bất chính nên kéo lại được nhưng Hoa Kỳ lại ngập lúc đầu. Nay covid họ in tiền ra như điên. 

Có ông Harry Dent Jr. Mà mình theo dõi, mua tài liệu của ông ta từ hơn 20 năm nay, ông ta chuyên về dân số. Dân số Hoa Kỳ nhất là giới babyboomers sinh từ năm 1946 đến 1964, phân nữa đã về hưu. Giới trẻ thì ít sinh đẻ nên thiếu dân số, không ai đi làm để đóng thuế nuôi đám già về hưu như mình.

Do đó, Nhật Bản là tiên phong, xem như hết thuốc chữa, sau đó đến Trung Cộng với chế độ 1 con, xem như tương lai là hết. Hoa Kỳ còn vớt vát chút xíu vì dân di dân lậu đẻ như gà. Âu châu thì quên đi vì không chịu đẻ. Muốn cân bằng dân số thì mỗi gia đình phải có tối thiểu 2.1 con mà ở Đức quốc chỉ có 1.1 , tương tự Ý Đại Lợi,… hôm nay, đại diện Ý Đại Lợi lên tiếng bỏ cấm vận Putin vì không muốn bị Putin cấm không bán khí đốt.

Các nước bắt đầu buôn bán, trao đổi không cần dùng mỹ kim thì Hoa Kỳ sẽ mất vị thế cường quốc số  một thế giới. Một cuộc suy thoái đến là ngọng, in tiền ra mà cả thế giới không dùng nữa, sẽ như Thổ Nhĩ Kỳ và Á Căn Đình.

Kinh tế rất quan trọng về dân số. Ngay Việt Nam, với chế độ trai hay gái chỉ 2 mà thôi, cũng đang bị vấn đề này. Khi xưa, đẻ một đàn con, về già ít ra có một hay đứa chăm sóc, còn nay hai đứa thì coi như ngọng. Có con về thăm là một niềm vui chớ khó mà mong đợi chúng giúp đỡ, chăm sóc. Thuế sẽ gia tăng để chính phủ nuôi người già,… (còn tiếp)

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo giang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Đi học với con

Cuối tuần này lễ lao động Hoa Kỳ, hai bố con đi học khoá tài chánh căn bản. Khoá này mình học nhiều lần nên mụ vợ kêu mình răng mà ngu rứa, học chi mà học hoài, tốn tiền. Chán Mớ Đời 

Ngày xưa mình đi học nhiều lắm, cuối tuần là đi học, bay vòng vòng qua bên Atlanta, Florida, tầm sư học đạo nên mụ vợ Chán Mớ Đời, chửi hoài. Nhiều khi đến nhà bạn, thấy vợ người ta học nấu món nhậu để chồng mời bạn bè đến nhậu. Mình thì không biết nhậu, chỉ thích đi học lại bị chửi. Lý do là mình không thích đi dự sinh Nhật vớ vẩn của con thiên hạ mà mình không quen biết, hay mấy bà già ông già như mình.  Chán Mớ Đời 

Thằng con, mình đã dẫn nó đi học khoá này năm lớp 11 nhưng lúc đó nó chới với, không lơ mơ gì cả, cũng ngu như bố. Năm ngoái thì mình kêu nó đi học lại khoá này, nó hiểu được chút nào vì đã đi làm nhưng mình thấy nó hơi sao lãng nên kêu năm nay đi học với bố lại.

Bạn bè và con cái đi học về khoá căn bản về tài chánh. Ông mập bên trái là kỹ sư nhưng sau này bỏ nghề mua nhà và đất giàu to ở Idaho, còn ông ngồi xe lăn mình gọi là Rich Dad, học chưa xong trung học, đi lính về, bán khoai tây ngoài đường rồi từ từ mua luôn mấy vựa khoai tây ở Idaho, mua nhà cho thuê. Nay 88 tuổi, bị ngã mấy năm trước, nay đi đứng khó khăn. Ông ta kêu mình đến nhà tuần tới, ông ta chỉ cho mấy nhà của ông ta, có lẻ ông ta muốn bán lại cho mình. Lý do mình mới bán một căn nhà và 4 căn hộ trên 5 mẫu đất, cần mua nhà khác nếu không sẽ bị đóng thuế 33%. Ai có nhà muốn bán ở miền nam Cali thì cho em hay. Em chỉ còn 45 ngày để mua.

Vào lớp thì gặp mấy tên bạn lâu năm, cũng dẫn con đi học. Con chúng cũng lớ mớ như con mình. Mình ngày xưa, chả để ý đến tiền bạc đến khi thằng con đầu lòng ra đời, mới khám phá ra cần tiền mua sữa và tả cho con nên phải đi làm thêm Job thứ 2. Loay hoay sao lọt vào nghề mua nhà cho thuê.

Thằng con chào ông nội giàu. Mình được ông này thương, dạy nghề. Cứ mình tìm ra được căn nhà nào thì gọi ông ta, ông ta bàn có nên hay không mua và thương lượng ra sao. Nay mình có một tên gốc đại hàn, theo học nghề mình. Bà vợ hôm qua nhớ 20 năm về trước, dọn nhà, cho nó bộ tự điển bách khoa cũ.

Mình chỉ muốn có đủ tiền mua sữa và tả cho con, ai ngờ đã thay đổi cuộc đời của mình. Thằng con, hỏi mình hôm qua, là mấy căn hộ mình mới bán là Best deal của mình? Vì mình mua giá 1 triệu, không có tiền, chủ nhà cho vay 1 triệu, nay bán được 2.5 triệu sau 5 năm. Nếu không mua lại nhà thì mình đóng thuế nữa triệu nên đang lo cháy đít để mua nhà khác. Nói như mẹ mình khi xưa, lấy nước lã làm nên hồ.

Mình nói không. Best deal là lấy được đồng chí gái. Lấy vợ như mua vé số, may mắn thì gặp một đồng chí gái tốt, lo lắng, hà tiện, làm ăn. Gặp cái xui thì lấy cô vợ chỉ lo mua sắm là khốn nạn cả đời, không bao giờ khá. Về nhà cứ khen chồng người ta rồi kêu số mình là con rệp, vô Phước này nọ.

Đã biết vô Phước thì phải tích đức, thay vì đi mua sắm quên đời.

Lớp này mình học cũng 5 lần rồi từ 20 năm qua. Mỗi lần đi, lại khám phá ra một điều khác mình chưa giác ngộ cách mạng. Lớp dạy về các loại thuế như hôm qua, loại nào đóng bao nhiêu phần trăm lợi tức, loại nào ít hơn. Thằng con nói là biết mua nhà cho thuê là đóng thuế ít nhất. Hôm nay sẽ sang phần đầu tư, để dành tiền,…

Năm này, nó chơi thị trường chứng khoán, mình và mẹ nó khuyên nhưng không nghe. Nó bỏ ra $1,000 rồi nhồi lên được gần $20,000. Hồ hởi phấn khởi nó đánh lớn, banh ta lông hết. Mình phải để nó kinh qua mới hiểu còn giải thích thì nó không hiểu. Mình chỉ nó mình mua cái gì và bán cái gì nhưng nó nghĩ mình già rồi, lẩm cẩm. Mình giải thích là khi xưa, bỏ ra $4,000 để đi học về mua cổ phiếu thị trường chứng khoán nhưng nó nghĩ nó thông minh hơn bố. Mình thì ai nhìn cũng nghĩ mình ngu, bần cố nông, hỏi bạn học khi xưa hay thầy cô dạy mình.

Mình đưa nó mật mã để đọc các tài liệu mình mua nói về cổ phiếu, Bitcoin để đọc thêm nhưng không thấy nó đọc. Nó nghĩ nó giỏi hơn mình. Nó không hiểu là tài liệu đọc miên phí trên mạng là đều do các công ty bựa ra để bán cổ phiếu của họ. Phải mua tài liệu nghiên cứu của các chuyên gia. Họ đâu có cho đọc miễn phí đâu. Nói chung thì 10 công ty họ nói nên đầu tư thì đúng độ 7 công ty. Đủ lấy vốn.

Khi mình mua Zoom rồi khi công ty này lên đâu gần $400 thì mình bán, tương tự Shopify, anh bạn kêu mình mua đâu $180, 2 năm sau, anh ta gọi điện thoại hỏi mình còn không. Mình nói hai năm nay không để ý tới. Về nhà mở ra xem thấy lên hơn $1000 nên bán. Mình nói thằng con là nên ăn non, đừng có tham. Trời cho tới đó là cứ lấy. Bây giờ Shopify xuống te tua, Zoom cũng lè è.

Cái xui cho thằng con là muốn chứng tỏ nó giỏi hơn bố nó nên phải để nó kinh qua các hệ luỵ rồi mới giác ngộ cách mạng. Mình thì tìm mấy người như ông Rich Dad của mình học nghề. Họ chỉ cho mình những sai lầm của họ khi xưa, không có ai dạy hay cố vấn. Tại sao phải kinh qua các sai lầm khi có người cố vấn, chỉ bảo miễn phí.

Đi học tài chánh, mình giới thiệu nó mấy tên bạn, hy vọng chúng nói chuyện để vỡ cái đầu thằng con ra. Ai ngờ chúng kêu thằng con nên học nghề bố mày. Nó lại càng muốn tránh xa, dù nói là đa số mấy người ở đây, đều nể bố là sao. Chán Mớ Đời 

Bạn đầu tư thì khác với những người mình quen thường. Mỗi tháng hay có nhóm mỗi tuần, mình đi ăn cơm trưa hay ăn sáng. Chúng có deal gì, có tin tức gì cho biết, mua được cái gì thì ai nấy đều chúc mừng. Thứ nhất là cả đám học được thêm một cách mua nhà, thứ hai là cảm ơn người bạn đã chia sẻ. Có tên bạn mà mỗi tháng mình đi ăn cơm với nó, là mình bị nó cười. Lý do là cách đây hơn 10 năm, nó kêu mình đúng hơn cả đám là nên mua Bitcoin. Cả đám nhìn nó như bò đội nón, chỉ quen mua nhà cho thuê mà tên này cứ nói mấy chuyện cỏi trên. Mình hụt vụ bitcoin, nay tài liệu mình đọc thì nên đợi cho thị trường chứng khoán banh ta lông đã rồi cuối năm sau,nhảy vào bitcoin và vàng. Thật ra mình có mua nhưng ít, để tìm hiểu thêm về Ethereum, Solana,… khi thị trường chứng khoán, địa ốc banh ta lông rồi tính sau.

Còn mấy người bạn thường khác thì không nên nói về đầu tư vì họ chỉ nghe ai nói rồi kể lại hay đọc báo. Mình thì không tin báo chí tài chánh đọc miễn phí. Lý do mình bỏ $4,000 đi học về thị trường chứng khoán. Câu đầu tiên ông mỹ giải thích là bon giàu lũng đoạn thị trường. Lấy thí dụ, ông Warren Buffett muốn bán cái gì thì cho phép đài truyền hình phỏng vấn. Phóng viên hỏi mua cái gì, ông ta trả lời thí dụ bạc đi. Thế là hôm sau thiên hạ ùn ùn đi mau bạc, tỏng khi ông ta bán bạc, kiếm khẩm. Đó là lòi khuyên hay nhất giá $4,000.

Nếu nói thì họ sẽ ganh tỵ, mất bạn. Đi Party mình ít nói lắm, chỉ cắm cuối chánh niệm ăn rồi đợi khi nào đồng chí gái kêu về. Bạn mình gặp thường xuyên thì đồng chí gái không thích giao lưu vì toàn là già, chỉ nói chuyện về đầu tư.

Gặp mấy tên bạn, đem con đi học. Hoá ra chúng cũng như mình, muốn nhét vào đầu con chúng những căn bản về tài chánh hầu tạo căn bản về tài chánh giúp chúng trong tương lai. Người Mỹ đi làm, trung bình 5 tháng đầu trong năm để đóng thuế cho Uncle Sam, còn lại 6,7 tháng sau là tiền cho mình sống. Do đó phải hiểu về thuế vụ, đầu tư, cái nào miễn thuế, cái nào trả thuế sau,… không có cái vốn này thì chịu. Mình phải đợi đến năm 40 tuổi mới khám phá ra vấn đề này, trong khi con mình mà hiểu được ở tuổi 27 thì chúng sẽ khá hơn. Vấn đề là chúng có tự kỹ luật để làm theo. Chỉ cầu mong thôi.

Mình đang dạy nghề cho thằng con để nó lo quản lý mấy căn hộ cho thuê. Khi nó rành rồi thì để nó lo hết. Hai vợ chồng đi chơi trước khi xụm bà chè. Chán Mớ Đời 

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo giang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Quỹ dự trữ liên bang Hoa Kỳ?

 Hồi mới sang Hoa Kỳ, mình nghe nói đến quỹ dự trữ liên bang (Federal Reserve System, thường được gọi tắt là Federal Reserve hay the Fed). Lúc đầu mình tưởng đó là ngân hàng quốc gia Hoa Kỳ. Sau này khám phá ra không phải, là của tư nhân. Fed được xem có vai trò tương đương là ngân hàng trung ương của Hoa Kỳ, được thành lập bởi luật Federal Reserve Act, ngày 23 tháng 12, năm 1913.

Đây mới quan trọng là cục thuế vụ IRS (Internal Revenue Service), được thành lập vào năm 1913, cùng năm với FED. Trước đó, người Mỹ không phải đóng thuế lợi tức. Fed là của tư nhân chớ không phải của chính phủ Hoa Kỳ. Do đó người ta mới nói đến các tay tài phiệt đứng sau lưng của Fed, những người thật sự kiểm soát quyền lực của chính phủ Hoa Kỳ hay trên thế giới. Tổng thống và các đại biểu chỉ là bù nhìn được chọn để thi hành các chính sách của giới tài phiệt. Ai nắm tiền, người đó nắm quyền lực.

Cách làm giàu nhanh nhất là gây chiến tranh, bán vũ khí. Putin xâm chiếm Ukraine nhưng Hoa Kỳ và đồng minh đã huấn luyện quân đội Ukraine từ năm 2014. Đó là lỗi lầm của Putin. Đáng lẽ hắn phải xâm chiếm toàn lãnh thổi Ukraine năm 2014. 

Ngày nay, người Mỹ đóng thuế để các công ty sản xuất vũ khí, tặng vũ khí cho quân UKraine đánh đấm, trong khi người Mỹ nghèo đói đang lan tràn khắp nơi. Lên Los Angeles, thấy đầy. Dân đứng đầu đường xin tiền khắp nơi. Sang năm, khi họ bắt buộc phải để suy thoái kinh tế vì in tiền như điên từ 2 năm qua.

Các chuyên gia kinh tế mà mình mua tài liệu của họ, giải thích là nhà cửa có thể xuống 50%, thị trường chứng khoán có thể xuống 90%. Năm 2006, nhà cửa lên như điên, đi Seminar, người ta hỏi làm thế nào mà thế hệ con của họ có thể mua nhà. Đùng một cái 2008 xẩy ra, nhà xuống như điên, thiên hạ nhảy vào mua rồi lập lại giá nhà như hôm nay.

Năm 1992, mình và đồng chí gái mua căn nhà giá $180,000 trước khi lên xe bông. Hai năm sau, giá nhà xuống $130,000, bay đi $50,000, xem như 30%. Lịch sử lập lại và những tên giàu có, tài phiệt càng giàu hơn, còn dân nghèo thì bay hết vốn, sạt nghiệp.

Chính phủ Hoa Kỳ không làm ra đồng đô la nào cả. Họ có tiền để chi tiêu là nhờ vào thuế đóng của người Mỹ đi làm. Nếu họ có làm chương trình gì thì gây quỹ bằng cách bán trái phiếu cho người Mỹ hay ngoại quốc, hứa là sẽ trả bao nhiêu sau 5, 7 hay 10 năm,.. không phải đóng thuế. Điển hình, trường trung học của mấy đứa con, muốn có tiền để sửa chửa, xây thêm lớp học, trang bị điện tử,…thì cơ quan giáo dục của thành phố, gây quỹ bằng cách bán trái phiếu cho thiên hạ. Nay mới xây xong.

Ở cấp nhỏ hơn, điển hình một nhà đầu tư , muốn xây một khu nhà cửa. Cần xây dựng hạ tầng cơ sở, ống cống , đường xá, họ làm trái phiếu để mượn tiền. Khi xây xong, họ bán cho người Mỹ, với điều kiện là mỗi năm, người mua phải trả tiền thêm về hạ tầng cơ sở trong vòng 20 năm hay tuỳ theo hợp đồng.

Chính phủ bắt người Mỹ đóng thuế lợi tức, để có tiền trang trải các chi phí trong năm. Vấn đề là cách chính phủ quản lý không được tốt lắm vì không phải tư nhân, không chạy theo lợi nhuận của chủ nghĩa tư bản nên công chức cà chớn, vẫn sống phây phây, không bị sa thải. Mấy người này rất mạnh vì họ gia nhập các công đoàn như giáo chức, xe lửa,…để bảo vệ quyền lợi của họ.

Giáo viên hay giáo sư dỡ nhưng thuộc công đoàn giáo chức thì muôn đời sẽ không bị đuổi. Do đó đưa đến tình trạng giáo dục của Hoa Kỳ ở cấp trung học rất tồi. 25% học sinh lên đại học. Ngược lại cấp đại học Hoa Kỳ thì được xem là tốt nhất. Lý do là các trường đại học tự chủ, không theo đường hướng bắt buộc của chính phủ như ở cấp trung học. Có ý kiến là bãi bỏ bộ giáo dục liên bang, để mỗi tiểu bang tự quyết định về ngành giáo dục địa phương nhưng các chính trị giao và các công đoàn gáio chức không chịu vì nồi cơm của họ.

Chính phủ có khuynh hướng tiêu pha nhiều hơn nhất là trả lương cho nhân viên, và những người về hưu. Họ được trả 90% tiền lương cuối cùng của họ. Thí dụ; nếu năm cuối cùng trước khi về về, một công chức có thể lãnh $200,000 thì họ sẽ được trả hàng năm tiền hưu $180,000 thêm bảo hiểm y tế. Do đó hàng năm tiền trả hưu trí và bảo hiểm càng lên cao vì người ta sống thọ hơn. Mấy năm trước, có vụ ông cảnh sát trưởng về hưu, được lãnh $180,000 hàng năm, ông buồn đời quen với một tên mất dạy khác, làm quản lý thành phố nhỏ gần Los Angeles, thế là hai người toa rập, thành phố mướn ông cảnh sát trưởng đã về hưu từ một thành phố khác, trả lương đâu $500,000 hàng năm còn ông quản lý thành phố 1 triệu đô. Hình như bị bỏ Tù.

Trước thế kỷ 20, khi Hoa Kỳ chưa có hệ thống ngân hàng trung ương, mỗi khi có suy thoái kinh tế thì ông J.P. Morgan, ngân hàng, kêu gọi mấy chủ ngân hàng khác, bỏ tiền ra, để cứu nền kinh tế Hoa Kỳ. Vấn nạn này khiến một thượng nghị sĩ Nelson Aldrich lo ngại. Ông ta nhìn lại trong lịch sử Hoa Kỳ thì suy thoái kinh tế thường xẩy ra như năm 1873, 1884, 1890, 1893, 1896 rồi đến 1907.

Ông thượng nghị sĩ này thấy một chính phủ phải đợi các ngân hàng tư nhân kéo ra khỏi vực sâu của suy thoái tài chánh nên nghĩ thành lập một ngân hàng trung ương. Nghĩa là khi có vấn đề thì ngân hàng trung ương sẽ nhảy vào cứu các ngân hàng nhỏ. Xin nhắc lại, cứu các ngân hàng chớ không phải người Mỹ. 

Trong cuốn phim “A beautiful life “ có nói đến cảnh người dân lo ngại, đến ngân hàng, đòi lấy hết tiền của họ ra mà như chúng ta biết, ngân hàng đâu có giữ tiền để dành của khách hàng, họ dùng tiền đó để cho vay. Điển hình hiện nay, khi người Mỹ bỏ tiền vào trương mục tiết kiệm, không được đến 1% tiền lời. Ngân hàng dùng tiền đó để cho vay 5-6% cho những ai mua nhà hay 24% qua thẻ tín dụng.

Gần đây, chúng ta thấy người Tàu đến ngân hàng để rút tiền nhưng ngân hàng nói không có tiền vì họ đã đầu tư hay cho vay hết rồi. Nếu họ không dùng tiền của khách hàng để đầu tư hay cho vây tiền đâu để họ xây nhưng toà nhà to đùng tráng lệ.

Ông Aldrich, nghĩ làm ngân hàng trung ương thì cần mấy ngân hàng tư nhân giúp đỡ vì họ chuyên nghiệp hơn. Năm 1910, ông ta mời các chủ ngân hàng đến họp mặt bí mật, không cho ai biết, bận đồ như những thợ săn vịt vào mùa đông. Họ tụ họp lại nhà ga Hoboken, New Jersey, nơi thành phố mình có ở một thời gian. Đi làm, chỉ cần đi xe lửa ngầm dưới sông.

Khi mọi người lên xe lửa thì được dẫn đến toa xe đặc biệt của ông thượng nghị sĩ Aldrich và và bắt đầu làm việc trên đường đến tiểu bang Georgia, đảo Jekyll. Họ ở tại đây một tuần. Các chủ ngân hàng khác tiểu bang, vùng Hoa Kỳ, hiểu một người buôn bán thuốc lá ở tiểu bang Virginia, có những khó khăn, cần thiết khác với một ông xuất nhập cảng ở New York, hay mấy người trồng bông Gòn ở miền nam có những khó khăn về tài chánh, giao thương khác.

Mấy ông chủ ngân hàng nổi tiếng rời đảo Jekyll và có một chương trình được gọi là Aldrich Plan. Tổng thống Wilson ký sắc lệnh thành lập Quỹ Dự Trữ Federal Reserve Act năm 1913, và ngân hàng trung ương Hoa Kỳ có 12 chi nhánh tư ở 12 tiểu bang khác. Nói Nôm na là một ngân hàng tư gồm 12 ngân hàng tư khác ở 12 tiểu bang khác của Hoa Kỳ.

Điển hình là năm 2008, cuộc khủng hoảng tài chính khiến ngân hàng trung ương nhảy vào can thiệp, giúp các ngân hàng tư, tránh một cuộc suy thoái trầm trọng mà ông Buffett có viết bài cảm ơn chính phủ đã bao cấp cho ông ta.

Chính phủ Hoa Kỳ bảo kê Goldman Sachs nhưng không cứu trợ Lehman Brothers, có lẻ không cho tiền Obama ứng cử tổng thống. Ngày nay Goldman Sachs giàu có thêm trong khi Lehman Brothers thì ít lại. Từ đó người Mỹ không tin tưởng vào các cơ quan tài chính.

Ông Thomas Jefferson, một trong những nhà lập quốc Hoa Kỳ, chống đối việc thành lập một ngân hàng quốc gia. Ông ta cho rằng vi phạm hiến pháp Hoa Kỳ. Hiến pháp Hoa Kỳ không cho phép chính phủ Hoa Kỳ tạo dựng những pháp nhân hay ngân hàng. Ông tin rằng mỗi tiểu bang, tuỳ theo địa dư, kinh tế làm những ngân hàng để giúp người Mỹ tại đây làm ăn, phát triển kinh tế, tránh tình trạng các ngân hàng thiên vị với những công ty sản xuất ở thành phố, và bỏ rơi các nông dân ở các vùng xa xôi hẻo lánh.

Cuối cùng thì mấy ông như Hamilton, được mấy chủ ngân hàng đứng phía sau ủng hộ nên ra luật thành lập ngân hàng quốc gia và tổng thống Washington, ký vào tháng 2 năm 1791 và ngân hàng trung ương Hoa Kỳ được sáng lập với cái tên Forest Bank of the UNited States. Khởi đầu ở Philadelphia rồi từ từ mở ở các tiểu bang khác. Cuối cùng Hoa Kỳ có đến 12 ngân hàng trong Quỹ Dự Trữ Liên Bang.

Quỹ Dự Trữ Liên Bang (FED) có nhiệm vụ điều chỉnh lãi suất, lạm phát kinh tế Hoa Kỳ, quan trọng nhất là phát hành, in tiền mỹ kim. FED gồm 12 ngân hàng tư nhân, có quyền lên xuống tiền lời, nhất là in tiền. Điển hình mấy năm vừa qua, họ in tiền, chính phủ Hoa Kỳ bán trái phiếu cho họ, tiền lời không có gì xem như gần zero, họ lại cho mượn đến 2-3% hơn nên ngân hàng rất giàu. Ngoài ra ngân hàng còn được cho vay gấp 8-20 lần số tiền họ có dự trữ.

Khi FED in tiền cho vay ngân hàng 1% thì ngân hàng quay sang cho người Mỹ vay lại 3-4%. Hỏi sao ngân hàng không giàu. Mình thắc mắc hoài đến khi khám phá ra FED là một ngân hàng tư, do các ngân hàng từ khác thành lập.

Điển hình một người Mỹ chân chất, đi làm, không tiêu xài, hà tiện, để dành tiền, bỏ vào tương mục tiết kiệm như mình, được chưa tới 1%, mỗi tháng $1,000 hay $12,000/ năm. Ngân hàng của mình mướn một cô gái, tươi cười, chào ông Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo giang nắng Sơn đen, đến bỏ tiền vào chưa lấy được 1% dù lạm phát lên đến 9.1%. Ngân hàng quay qua cho vay người Mỹ đến $8,000/ tháng hay $96,000/ năm dựa trên số tiền của mình bỏ vào tiết kiệm, với tiền lời 5% nếu mua xe, trả trong vòng 5 năm, 6% nếu mua nhà trả trong vòng 30 năm, 24% nếu không trả trong vòng 1 tháng.

Mình nhớ năm 2009, nhà cửa te tua. Một tên bạn gửi cho một bài báo nói về ông Paulson, cựu bộ trưởng tài chánh hay đương thời, không nhớ rõ. Ông ta và đồng bọn, đồn ý mua lại ngân hàng IndyMac, với điều kiện là 70% tài sản của ngân hàng này. Trong trường hợp họ lỗ thì chính phủ bù số tiền lỗ đó cho họ. Điển hình, họ thấy một căn nhà của IndyMac cho mượn nợ $100,000. Họ mua lại $70,000. Nếu họ không giữ mà bán rẻ cho dân đầu tư hay Flipper thí dụ $30,000. Chính phủ Obama phải bù cho họ $40,000. Do đó chính phủ Obama thời đó và Fed in tiền ra như điên.

Đọc xong thì mình kêu ông chuyên viên địa ốc của mình biết, tìm kiếm các nhà bị tịch thu có nợ của ngân hàng IndyMAc, bị phá sản và chính phủ Obama đang cứu bằng cách giao cho ông Paulson và đồng bọn vì chính phủ không nhúng tay vào được.

Ông chuyên viên địa ốc, tìm ra các nhà tịch thâu của IndyMac MAc, mình trả giá bèo $25,000 và $50,000/ căn nhà mà muốn xây lại thì phải tốn $150,000, chưa kể tiền đất. Có chính phủ bảo kê nên mấy nhà ở các khu không được an lành lắm thì họ bán rẻ để chính phủ Obama đền cho họ. Mình vừa bán hết mấy căn nhà này. Đang tìm nhà để mua lại còn không thì đóng thuế rồi đợi sang năm hay tệ lắm là 2024 là chạy ra mua lại. Chán Mớ Đời 

2023, chỉ có việc đi chơi với đồng chí gái. Mua nhà bây giờ đến sang năm, phải đi ra toà để đuổi người thuê nhà, phí thời gian. Từ đây đến cuối năm, chính phủ Biden là mọi cách để cứu vãn tình hình vì có bầu cử. Sau đó cho bà con ăn tết vui vẻ, với hàng khuyến mãi rồi qua năm là te tua. Mất vực đủ trò. Chán Mớ Đời 

Mình sẽ nói trên đài truyền hình Little Sàigòn về FED và FDIC nên sẽ kể vụ FDIC sau. Do đó ở Hoa Kỳ, muốn làm giàu thì theo nghề làm ngân hàng, nếu người Mỹ không trả được thì chính phủ bù tiền lại cho ngân hàng. Sẽ kể sau. Chán Mớ Đời 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Cách mạng xanh hay ngày tàn của tây phương

 Thời sinh viên, mình có nghiên cứu về năng lượng mặt trời để xây cất. Dạo ấy muốn sưởi ấm một căn nhà nhỏ bình thường thì cần độ một mẫu tây để gắn mấy tấm bản hứng năng lượng mặt trời nên mình Chán Mớ Đời, không để ý đến nữa. Gần đây, tiểu bang Cali ra luật vào năm 2035, sẽ không cho bán xe chạy bằng xăng nữa.

Mình có mua được 2 chiếc xe chạy bằng điện. Chiếc đầu tiên của Nissan, thon gọn. Vấn đề là bình điện chỉ có khả năng chạy được 100 dậm nhưng trên thực tế thì ít hơn vì họ tính theo chạy đường trong, không sử dụng đèn đuốc hay sử dụng máy lạnh thêm chạy trên xa lộ nhanh. Chạy được một thời gian thì mình bán cho anh thợ.

Sau này mình mua một chiếc Toyota Plug-in, nghĩa là chạy điện và xăng. Khởi đầu chỉ chạy được độ 20 dậm, khi hết điện thì tự động máy chuyển qua sử dụng xăng để tiếp tục chạy nên tương đối không lo sợ hết điện.

Bán nhà, đồng chí gái muốn đổi xe vì chiếc xe của cô nàng chạy từ 14 năm nay nên mình bàn mua chiếc Tesla. Lý do là đi chơi ở Arizona, mình thấy nhiều bãi để cắm điện cho xe Tesla. Vấn đề hiện nay cho xe chạy bằng điện là đi xa rất khó vì ít trạm để cắm điện như trạm đỗ xăng.

 Ra Dealer xem rồi đặt vì không có xe. Cô nàng nghe bạn bè nói bú xua la mua, cuối cùng đòi mua chiếc SUV Lexus mới vì cô nàng thích chạy xe to. Cũng tốt vì cô nàng chạy xe hay hút thiên hạ nên mua xe to, đụng xe Đức lo hơn. Đúng như mình dự đoán, cô nàng hút xe thiên hạ hai lần, nay đang bỏ cửa ga ra để họ sơn phết lại.

Chính phủ mỹ thường thường hay có những quyết định theo cảm tính, chính trị, câu phiếu như hôm qua, chính phủ Biden, kêu xoá nợ cho cựu sinh viên $10,000. Chúng ta thấy ngày nay sinh viên đi học trường vừa vừa cũng mất $40,000 một năm còn nếu học ở ngoài tiểu bang Cali thì đóng thêm $20,000.

Dạo con gái học USC, năm đầu tiên tốn $72,000 khiến mình ngất ngư. May là chương trình cho nó học mấy năm sau ở ngoài quốc, học phí thấp hơn chỉ đóng có phân nữa. Hôm trước, nghe chị bạn kêu thằng con út đi học ở Washington, nơi có công ty Microsoft. Học xong là làm cho hãng này luôn. Chị kêu một năm đóng $76,000 khiến mình thất kinh.

Lương hai vợ chồng này cao nên mình tính nhẩm, phải cộng thêm 45% tiền thuế. Nghĩa là họ phải làm ra $120,000, đóng thuế hết 45% để trả tiền cho con đi học. Hoá ra thằng con đi học, phải tốn $120,000 một năm trước khi đóng thuế.

Sinh viên học trường lèo, ra trường sau 4 năm cũng nợ khơi khơi $100,000 nếu cha mẹ không trả hay phụ. Chính phủ xoá nợ được $10,000 thì đỡ nhưng cũng chỉ có 10%. Bác sĩ, nha sĩ ra trường nợ $500,000 mà chỉ được xoá nợ $10,000 để câu phiếu. Chúng ta đang sống ở thời đại Mỵ dân, lấy tiền của bá tánh để lấy phiếu. Ai sẽ trả số tiền $10,000. Cũng là người Mỹ đi làm cả. Thế nào rồi thuế cũng sẽ tăng.

Trở lại vụ xe chạy bằng điện mà chính phủ Cali ra lệnh vào năm 2035, hoàn toàn xe chạy điện hay ga. Những người ban hành luật bảo vệ môi trường thường không phải dân làm thương mại, không biết đến chi thu. Các trí thức, giáo sư đại học, cứ ngồi vớ vẩn, chả biết chi tiêu ra sao.

Đúng khi Cali hoàn toàn được trang bị năng lượng xanh, môi trường sẽ bớt ô nhiễm? Chưa chắc vì Cali nuôi bò nuôi súc vật sinh sản nhiều khí độc. Ai chạy từ Quận Cam lên San Jose, đi ngang mấy chỗ họ nuôi bò, bảo đảm là thở không nổi. 

Vấn đề là có cố gắng rất nhiều, 20-30 năm tới các hệ thống năng lượng xanh chỉ đủ cung cấp 12% cho người dân Cali sử dụng. Nội vụ hạn hán là đã thấy mệt rồi. Cali có rất nhiều núi đồi, cao nhất nước mỸ như đỉnh Whitney. Đỉnh núi cao thì có tuyết nhưng mấy tên trí thức vớ vẩn, bảo vệ môi trường kêu không được xây các hồ chứa, phải để mấy con cá chạy ra biển.

Các nghiên cứu gia cho rằng đến năm 2050, Nghĩa là 28 năm nữa, các năng lượng xanh chỉ có thể cung cấp 38% cho người Mỹ sử dụng. Các chính trị gia bất chấp những nghiên cứu, cho cắt đường ống dẫn dầu, cấm không cho khai thác dầu hoả. Ông Biden sang Ả Rập để năn nỉ mấy ông vua dầu hoả là bơm thêm dầu. Kết quả là họ ra lệnh bớt bơm dầu để bán lời hơn trong khi các mõ dầu Hoa Kỳ bị cấm sử dụng và khai thác. Nếu ngưng sử dụng và khai thác thì xem như bỏ đi. Khi xưa, mình có đầu tư và các giếng khoan dầu nhưng bị lỗ vì chính phủ Dân Chủ lên, dẹp hết. May là có mua cổ phiếu của mấy công ty năng lượng xanh nên lấy lại vốn.

Giám đốc Exxon kêu là không có xây thêm nhà máy lọc dầu nào nữa ở Hoa Kỳ. Nội nhà máy lọc dầu ở Long Beach, bị hư hao ra sao, cháy thì phải. Lâu quá không nhớ trên 20 năm rồi mà đến nay người dân Cali phải trả thuế thêm vụ này khiến giá xăng cao nhất nước.

Điển hình tiểu bang New York, ngồi trên giếng khí đốt to nhất nước nhưng không được khai thác, tạo công ăn việc làm cho người Mỹ. Họ tính là có 940 triệu thùng dầu thô và 208 triệu thùng khí đốt. Người dân New York phải nhập cảng khí đốt từ các nước như Nga, rồi lại đánh đấm với Putin. Chán Mớ Đời 

Lấy thí dụ nước Tân Tây Lan. Năm 2007, cách đây 15 năm, thủ tướng của họ tuyên bố sẽ là nước đầu tiên trên thế giới, sử dụng hoàn toàn năng lượng xanh, bảo vệ môi trường. Họ đem cừu len đủ trò qua Việt Nam để sản xuất, nhằm bảo vệ môi trường của xứ họ. Mình về Đà Lạt, có anh bạn dẫn đi thăm nhà máy của họ. Kinh

Nước Tân Tây Lan có dân số độ trên 4 triệu người, bà thủ tướng của xứ này kêu vào năm 2020, quốc gia của họ sẽ không còn bị ô nhiễm môi trường, sẽ sử dụng hoàn toàn năng lượng xanh. Các trí thức trên thế giới hoan hô, bái phục, kêu đó là gương để chúng ta noi theo. Đến năm 2020, không đúng theo chỉ tiêu nên nay họ tuyên bố, bớt cao ngạo chỉ xin hạ giảm 50% ô nhiễm môi trường đến năm 2050. Xin nhắc là khi họ nuôi bò và cừu để sản xuất thịt và len thì mấy con này địt ra toàn là gas carbonique, làm ô nhiễm môi trường. Do đó nay họ cấm nông dân khai thác, trồng lúa, rau cải,… khiến nông dân ở Hoà Lan, Đức,… không được trồng hoa để bán thì lấy gì mà ăn nên họ đem xe máy cày ra đường. Giới truyền thông không nói đến.

Muốn thực hiện chương trình này thì hàng năm chính phủ tân Tây Lan phải chi 19 tỷ đô la. Cứ tính đổ đồng 19 tỷ là 19,000 triệu chia cho 4 triệu dân thì trung bình mỗi ngầu dân đóng 4 triệu đồng thuế. Cái mất dạy nữa là nếu muốn thực hiện Carbon Zero thì sẽ tốn tổng cộng 61 tỷ đô la. Số tiền này nhiều hơn là số tiền sử dụng cho y tế cộng đồng, an ninh, giáo dục, quốc phòng. Tờ báo Bloomberg cho hay mỗi gallon xăng phải đánh thuế 8.33 Cents cho 30 năm tới. Hoa Kỳ thì cứ nhân gấp 100 lần.

Năng lượng tại xứ này mới gia tăng 200% sau khi nghiên cứu của báo Bloomberg vừa được đệ trình. Phải thay đổi con số lại. Chán Mớ Đời 

Nếu chương trình này thành công thì người ta dự tính đến năm 2100, nghĩa là 78 năm nữa, nhiệt độ trên thế giới sẽ giảm 0.004 độ Fahrenheit. Nói theo bình dân học vụ, xứ tân Tây Lan sẽ phá sản và cũng chẳng thay đổi không khí của thế giới gì cả.

Nếu chúng ta sử dụng mô hình của Tân Tây Lan để áp dụng cho Hoa Kỳ thì sẽ cần 5 ức đôla, 5 triệu triệu đôla, $5,000,000,000,000 cho mỗi năm. Các chính trị gia được mấy tên trí thức bơm hay các tài tử xi nê hồ ly vọng cứ nghe theo cô thánh gióng Thuỵ Điển Greta Thunberg gì đó, kêu gọi thượng đế của môi trường đã hiện ra, kêu cô ta phải lên đường cứu nhân loại, cho họ phá sản hết.

Đọc báo đức thì được biết giá cả ở Đức quốc lên 33.5% trong vòng một năm, đang giết kinh tế hùng mạng của Đức quốc vì tiền điện lên 87% so với năm ngoái hay xăng dầu lên 154%. Chỉ làm giàu cho Putin và mấy ông thần Ả Rập. Obama đến xứ này, vua Ả Rập chả thèm tiếp, Biden chửi bới ông vua này giết một tên nhà báo, không ca tụng vạn tuế ông vua , nay phải bay qua quỳ lạy, xin bơm dầu. Ông vua này, nay đâu sợ Hoa Kỳ nữa, có anh ba tàu và Putin bảo kê nên sản xuất ít lại dầu khí. Chán Mớ Đời 

Mấy ông giáo sư đại học hay trí thức tên thế giới cứ hô hào môi trường xanh đủ trò bất chấp những con số do các chuyên gia đưa ra.

Mình mua cổ phiếu của mấy công ty năng lượng xanh, được chính phủ bơm tiền nên lên như diều. Nếu suy nghĩ thì theo đường dài, Hoa Kỳ và các nước tây phương sẽ bị lộn xộn, người dân biểu tình, bạo loạn. Có lẻ lo sợ bạo loạn, khiến giới cai trị chúng ta mới ra lệnh cấm cung lockdown, qua mấy con vi khuẩn covid.

Các chính trị gia của hai bên, Dân Chủ và Cộng Hoà, cứ bám vào các chính sách được đề cử để làm tiền. Hai vợ chồng Clinton có gia tài tối thiểu 2 tỷ đô la qua Foundation của họ, do các con buôn cúng dường. Bà Pelosi, chưa bao giờ đi làm, chỉ làm chính trị mà theo con số đóng thuế thì người ta cho biết có tài sản lên đến 600 triệu đô la. Thượng nghĩ sĩ Sanders mà người ta tung hô vạn tuế, người bảo vệ giai cấp vô sản, chưa bao giờ đi làm một ngày. Từ bé ông ta tham gia biểu tình, chống chiến tranh Việt Nam rồi đủ trò, để kiếm tiền và phiếu, mang danh bảo vệ giai cấp vô sản, từ từ vào con đường chính trị gia có mấy triệu đô la.

Còn mấy tên bên Cộng Hoà, tương tự cũng là những con kênh kênh, đục khoét tiền thuế của người Mỹ qua những chương trình vớ vẩn. Mình dự định sang năm viếng thăm xứ Á Căn Đình. Một xứ giàu có trù phú để rồi họ áp dụng chủ nghĩa xã hội biến nước này thành một bãi hoang. Lạm phát lên kinh khủng, nhiều nhất thế giới hiện nay, Thổ Nhĩ Kỳ mà mình mới đi viếng, đứng thứ nhì.

Lạm phát Hoa Kỳ lên như điên, mà các nước khác cũng tương tự nên chúng ta có một ảo tưởng về đồng đô la. Mình phải mua tài liệu để đọc để xem phải làm gì vì nếu không quỹ hưu trí của hai vợ chồng sẽ giảm dần, phải đi làm lại. 

Hồi mình đi cua mụ vợ, giá xăng chỉ có 1 đô la/ gallon, tô phở có $3.75, nay ăn tô phở $15, xăng trên 5 đô một gallon. Cứ tưởng tượng ngày nào đó, bạn bè ở xa đến chơi mời họ đi ăn phở, tốn $50/ tô. 2 vợ chồng, 4 tổ phở $200, thuế chắc lên 20% như ở âu châu là $240, cộng $100 tiền xăng. Xem như $340. Phải lãnh tiền hưu trí $500, đóng thuế rồi trả tiền phở. 

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo giang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn