Bệnh nổ của người Việt?

Hôm trước, đọc báo Việt Nam, ông cán bộ nhớn nào kêu Việt Nam sẽ đi trước thế giới về chế độ 6 Gờ, khiến mình thất kinh. Nghĩ lại thì thấy đúng. Lý do là thế giới đang mò mò chưa biết ảnh hưởng 5 gờ ra sao. Người ta nhận biết các từ trường, sóng của các hệ 3, 4 gờ đã làm biến mất chim rừng rất nhiều. Người ta phỏng đoán đâu 30%. Người ta thí nghiệm, bỏ cái điện thoại thông minh vào một tổ ong thì ong không bay về tổ lại trong khi đó ngày nay ong thì chết rất nhiều. Nghe nói lên đến 50% so với 2 thập niên trước.

Thế giới còn đang mò mò 5 Gờ, xem có nên sử dụng không vì các từ trường, phóng xạ tạo ra bởi các làn sóng, có thể gây bệnh ung thư. Tại Úc Đại lợi, trong điện thoại, các công ty cung cấp điện thoại phải báo động cho khách hàng, như các công ty bán rượu và thuốc lá: sử dụng điện thoại có thể đưa đến bệnh ung thư nhất là những người nghe điện thoại bên tai. Mình có kể vụ này rồi. Việt Nam đốt giai đoạn chơi tới bến luôn 6 Gờ. Thế giới 15 năm nữa mới bắt kịp Việt Nam. Quá chuẩn.

Các công ty hàng không đang yêu cầu tổng thống Biden: khoan cho sử dụng chế độ 5 Gờ tại các phi trường mà Hoa Kỳ đã trễ so với các nước tại á châu. Đi viếng các xứ như Nam Hàn, Nhật Bản, chế độ điện thoại cầm tay của họ nhanh hơn tại Hoa Kỳ. Có anh bạn người đại hàn, làm về IT, cho mình biết là 5 Gờ rất nguy hiểm nếu sử dụng trong nhà. Hiện nay chế độ 3, 4 Gờ là đã hơi nguy hiểm rồi. Đến 5 Gờ, các làn sóng sẽ không xuyên qua tường mà lại dội ngược lại. Mình lãnh đủ. Để mò xem về tài liệu mấy vụ này. Bác nào có tin tức về vấn đề này thì cho em xin.

Qua vụ Covid,chính phủ Hoa Kỳ ra đạo luật CHIPS Act để xây các nhà máy sản xuất các semiconductor. Nghe nói công ty Intel đang thực hiện một nhà máy sản xuất tại tiểu bang Ohio nhưng chưa biết lúc nào mới xong. Nghe nói 3-4 năm và giá lên đến mấy chục tỷ đôla. 

Một điều mình nhận thấy là người Việt mình có cái bệnh nổ, thích cưa bom kinh hồn mà chính mình khi xưa cũng đã từng mắc cái bệnh trầm kha này, đến khi ra hải ngoại, với thời gian thì bệnh này bớt dần. Lâu lâu lên đài truyền hình nổ vài cái cho vui nhà. Không biết cái bệnh “nổ” của người Việt đến từ đâu.

 Hồi nhỏ, mình bị bấn loạn tinh thần, đâm ngu từ đó. Lý do là học trường Tây. Mỗi tuần có học 2 tiếng môn Việt văn. Đi học, ông tây bà đầm thì phán câu: “nos ancêtres sont des gaulois” với những truyện hoạt hoạ Obelix, to béo luôn luôn ăn cái đùi thịt heo rừng, khiến mình tư duy đột phá một ngày nào đó sẽ về mẫu quốc để gặp lại tổ tiên người Gaulois, được xơi đùi heo rừng.

Lớn lên 1 tị, được học thêm việt văn, ông thầy lại kêu tổ tiên chúng ta là ông Lạc Long Quân và bà Âu Cơ đẻ ra 100 cái trứng. Mẹ mình thì sinh năm một nhưng không thấy trứng đâu trong khi đó gà nuôi trong chuồng thì cứ ngày đẻ ngày một. Học Leçons des Choses, bà đầm kêu gà chỉ đẻ một trứng một ngày nên đoán bà Âu Cơ, chắc đẻ liên tu ti 3 tháng 10 ngày thành 100 cái trứng. Lại nghe đám hướng đạo bắt mình tập hát: “anh em ta cùng mẹ cha, 100 cái trứng,..” rồi đi vòng vòng như người thượng. Phần múa người thượng này thì mình hay bị các đoàn sinh, xung phong mình làm mọi hay Việt Nam Mới vì da cực đen xì. Sáng ra, nghe gà tục tác là bò vô chuồng gà, mò mò đi tìm trứng. Để trưa, chị người làm luộc rồi bỏ trong chén nước mắm, dầm ăn cả nhà với bắp sú luộc. Con gà mái cũng phản động, không đẻ một chỗ mà mắc chỗ nào là rặn ra chỗ đó như phụ nữ đẻ rớt. Mỗi lần gà ấp trứng là mình sợ lắm vì bị mạc đốt. Chán Mớ Đời 

Mình thắc mắc về tổ tiên ông bà là dân tốc Gaulois mà sao tóc mình không vàng như những ông tây bà đầm, da mình thì như lọ nồi của phi châu thay vì giống hề Fernandel. Còn tổ tiên người Việt là bà tiên đẻ 100 cái trứng như gà thì sao không thấy mẹ mình sinh ra trứng. Hỏi người lớn thì bị ăn tát, kêu con nít hỏi vớ vẩn hay thêm một bợp tai kèm theo câu hỏi: “sao mày ngu thế”. 

Lớn lớn hơn một tị thì được học là tây thực dân, sang Việt Nam đô hộ ông bà mình nên cái thuyết tổ tiên của mình là người Gaulois được triệt khai ra khỏi cái đầu của mình. Mình lại được học tập căm thù thực dân nhưng ông thầy dạy việt văn, nói hùng hồn lắm nhưng mỗi lần gặp ông tây hiệu trưởng là cứ Oui Monsieur mút mùa lệ thuỷ, đứng khép nép khi ông ta vào lớp để thông báo gì đó hay phát bảng danh dự. 

Vấn đề là ông Lạc Long Quân với bà Âu Cơ thì mình chưa thống nhất được. Ông thầy dạy Vạn Vật, kêu hai loại thú khác nhau, không thể tạo sinh ra con được. Cứ kéo dài đến khi mình sang Hoa Kỳ, mới tìm sách báo đọc. Dạo ấy mình có quen chị Chấn, quản thủ thư viện đại học Harvard, về sách việt-ngữ nên hay mượn về đọc. Lâu lâu lên Boston chơi thì trả lại rồi chị đưa cho chục cuốn, mang về đọc. Nghe chị kể là mấy tiệm bán sách ở Cali, cứ gửi thư mượn sách của thư viện Harvard, rồi họ in lại bán kiếm tiền. Dạo ấy sách vỡ hiếm nên học kiếm tiền kiểu này khá giàu.

Một ông là rồng và một bà là Tiên, lấy nhau đẻ 100 cái trứng, nở ra 100 thằng con trai, được gọi là Bách Việt. Thế không có con gái lấy đâu người mang bầu mà đẻ vì mình không thấy gà trống đẻ trứng. Chỉ thấy nó gáy vào buổi sáng, rồi lâu lâu kêu con gà mái lại, xoè cánh chạy một vòng như các matador của xứ đấu bò, lấy cái mỏ gà, mổ trên đầu gà mái rồi phi thân lên lưng, đạp con gà mái như Vương Vũ trong phim quảng cáo kem Hynos hay Perlon ngày xưa. Khiến mình đã ngu lại, càng ngu bền vững, ngu có lập trường cách mạng.

Mình thắc mắc hoài, cứ lùng bùng trong đầu. Rồi thầy dạy mấy ông thần như Phù Đổng Thiên Vương, Thánh Gióng,.. thầy giảng là khi giặc Ân đến xâm chiếm nước ta, khiến mình càng ngu tối hơn. Trong lịch sử oai hùng của người Việt được thầy dạy từ đời con rồng lên rừng vớt bà tiên, từ đời này sang đời kia, chỉ nghe thấy người Tàu và người Mông Cổ, cuối cùng thì thực dân Tây sang xâm chiếm đất ta còn giặc Ân thì chưa được thầy giảng dạy. 

Buồn đời mình hỏi thì ông thầy nhìn mình như bò đội nón rồi mặt đỏ như trái gất, đuổi cổ mình ra cửa đứng. Đang còn thắc mắc, tại sao mình chỉ hỏi, thầy không trả lời, lại cho ra cửa đứng thì ông Tây, hiệu trưởng đi tè ở sau Préau, thấy mình đứng ngoài cửa, bò lại cho 2 cái tát tai khiến mình hiểu phải căm thù thực dân tây ra sao. Mình lại nghe thầy cô kêu thương cho roi cho vọt, ghét cho ngọt cho bùi khiến mình cứ muốn cô thầy ghét mình vì họ thương, lại tát tai. Từ đó mình sợ đến già, không dám hỏi thầy cô nữa đến khi đi tây.

Sang tây thì mình quên bén vụ tổ tiên con rồng con tiên. Bắt đầu chấp nhận, thấm nhuần, chắc tổ tiên mình là người Gaulois, vì cứ xổ tiếng tây hàng ngày. Cứ Si Si, Non Non mút mùa lệ thuỷ cứ như tây đầm. Đến khi.

Vâng đến khi mình qua Hoa Kỳ chơi thì phát hiện ra một đối tượng gốc mít. Mình như giác ngộ cách mạng tình yêu, đầu óc cứ lơ tơ mơ về đối tượng. Trở về Luân Đôn, mình bổng như lá rụng về cội, bò vào thư viện, mượn sách báo việt ngữ về đọc. Đọc lại sách báo việt ngữ như tìm về nguồn thì những câu hỏi phản động, không nên hỏi khi xưa, từ đâu lại trở về. Cả năm trời, đả thông tư tưởng với đối tượng đại học B.U., mình đọc ngấu nghiến sách báo việt ngữ như tìm tình yêu trong thi ca Việt Nam. Càng đọc thì mình càng ngu.

Mình bắt đầu đọc Lĩnh Nam Chích Quái, một loại chế biến, nói theo từ ngữ đương đại là văn mẫu của một cuốn sách về lịch sử truyền khẩu của tàu. Quên tên rồi, lười đi lục lại đọc ở đâu.

Mình bắt đầu đọc cuốn sử của ông Ngô Sĩ Liên. Ông này sống dưới thời vua Lê Thánh Tông, hoàn thành cuốn sử vào cuối thế kỷ 15, nhưng sau đó có nhiều người bổ sung, đến cuối thế kỷ 17 (1697), nghĩa là hơn 200 năm sau mới được xuất bản cho bà con đọc. Cho nên không biết phần nào của ông ta viết, phần nào do các tên văn lại khác bơm, chế vào. Trong sách lại phán một câu xanh rờn: 

"Trộm nghĩ: may gặp buổi thịnh trị, tự thẹn không chút báo đền, nên không tự nghĩ sức học kém cỏi, lấy hai bộ sách của các bậc tiên hiền làm trước đây, sửa sang lại, thêm vào một quyển Ngoại kỷ, gồm một số quyển, gọi là Đại Việt sử ký toàn thư. Trong bộ sách này, về sự việc, có việc nào trước kia quên sót thì bổ sung vào; về thể lệ có lệ nào chưa thật đúng thì chỉnh lý lại; về văn có chỗ nào chưa ổn thì đổi thay đi; thảng hoặc có việc nào hay việc nào dở có thể làm gương khuyên răn được thì góp thêm ý kiến quê kệch ở dưới... Tuy những lời khen chê ấy chưa có thể làm công luận cho muôn đời về sau nhưng may ra cũng có thể giúp ích phần nào cho việc tra cứu tìm hiểu...".

Ông thần Ngô Sĩ Liên kêu: trộm nghĩ khiến mình thất kinh. Ông ta kêu đã dựa theo cuốn sử của ông Lê Văn Hưu, đời nhà Trần, để soạn lại theo lời vua Lê. Lịch sử đều được viết bởi kẻ chiến thắng, bên thắng cuộc. Ông Ngô Sĩ Liên này được xem như bộ trưởng tuyên truyền của ông Lê Lợi, khi sơ tán, lập chiến khu, kháng chiến quân Minh. Tương tự như ông Trần Huy Liệu sau này với cuộc kháng chiến chống tây.

Mình nghĩ ông Ngô Sĩ Liên sống lâu, thì chắc chắn không phải người như anh em Thôi Bá, Thời Thúc,.. thời Đông Chu Liệt Quốc, thà chết để viết đúng sự thật. Cứ lấy gương ông Nguyễn Trãi kia là đủ hiểu nhà Lê ra sao.

Ông Ngô Sĩ Liên lại rảnh rỗi nên viết thêm Ngoại Ký. Trong cuốn này, có thể ông ta thấy lịch sử nhà Trần do ông Lê VĂn Hưu viết quá ngắn ngủi mà quân ta vừa chiến thắng đại quân tàu. Ông ta được lệnh của vua Lê, phải viết sử cho hoành tráng, ca tụng đại đế anh hùng áo vải như Tố Hữu khóc ông Xít ta Lin nên phải bựa chuyện để hoành tráng hoá về người anh hùng áo vải. Vua Lê không phải nông dân bình thường, mà là con cháu rồng tiên. Vua bận áo vải thay vào áo tơi như đám bần cố nông. Vua được thần Kim Quy trao cho cái gươm để đánh đuổi giặc Minh. Xong chuyện thì phải trả lại cái gươm thiêng cho trời đất.

Mình không nhớ ông Ngô Sĩ Liên này có đi tàu hay không. Nếu có hay nhờ ai đi xứ mang về truyện kiếm hiệp Lĩnh Nam Chích Quái như Kim Dung sau này. Ông buồn đời, chế lại lịch sử Việt Nam, chêm thêm mấy chuyện của Lĩnh NAm Chích Quái, biến con cháu sau này thành Con Rồng Cháu Tiên. Chưa hết, ông lại vác mấy ông vua nước Sở hay nước Hạ bên tàu vào, chế lại các vua Hùng Vương, để cho thấy văn hoá người Việt cũng gần gần hay bằng người Tàu.

Dạo này, bổng nhiên mấy quan lớn cưa bom, kêu trong 5 năm nữa, Việt Nam sẽ đoạt giải văn chương Nobel, và thành lập chế độ 6 Gờ trước cả thế giới. Kinh. Hình như có nghe nói họ sẽ làm hệ thống tên “Sen” hay Lotus gì đó mà đến này, chưa thấy cho ra ràng.

Sử Việt Nam mà chúng ta được thầy cô dạy ở trường thấy không đúng sự thật lắm. Toàn là dựa đâu đâu để dạy. Khiến mình hay thắc mắc và bị bợt tai.

Nghe kể mấy quan nhớn chạy bằng cấp nên phải mướn người bựa khi xưa, nhà nghèo đi bắt đom đóm, bỏ vào cái chai bia 33, đen xì, để có ánh sáng để học. Khi xưa, mình có thấy đom đóm vào chạng vạng nhưng không bắt được. Điện hay bị cúp nên học bài thường là đèn hột vịt nên sáng dậy phải rữa mũi vì lọ nghẹ. Không cần phải như bà tiến sĩ nào kể trên đài truyền hình là khi xưa, bố bà ta lấy gạch nung lửa để sưởi ấm mùa đông để ngủ. Hay con lãnh đạo lại lãnh đạo là hồng phúc dân tộc.

Mình thấy thiên hạ hay chỉ trích vụ lấy gạch nung để sưởi ấm mùa đông. Khi xưa, ở phòng ô-sin ở Paris không có lò sưởi. Tối mình đắp hai ba cái mền, bận mấy cái áo len. Đến khi mình sang Ý Đại Lợi chơi, mùa đông ghé lại nhà bạn ngủ ở miền quê. Tối thì bà mẹ nấu cho nồi nước nóng, bỏ trong cái bình bằng cao su, mà mấy người ốm hay để dằng trên bụng. Họ bỏ cái bình cao su này vào trong chăn. Đến khi đi ngủ thì bớt lạnh vì cái bình nước ấm toả trong mền. Có lẻ khi xưa, người ta dùng cục gạch để nung rồi cuộn giấy hay khăn, bỏ trong chăn để giúp chăn ấm, ngủ vào mùa đông.

Sau này, mình đọc sách của ông Kim Định, mới hiểu “tiên” có nghĩa là chim nên mình vẽ chùa ở Connecticut theo dạng tổ chim với những con rồng bay 4 phương trời. Dần dần, mình đọc thêm sách của  ông Kim Định, nhận thấy tinh thần quá yêu nước, cứ ca tụng đủ trò người Việt, giỏi này nọ nhưng quên đặt câu hỏi là người Việt thông minh, giỏi nhưng tại sao lại Nghèo, đi làm công cho thiên hạ. 90,000 người hàn quốc làm chủ hãng tại Việt Nam, còn 90,000 người Việt tại hàn quốc, làm lao động vì dân họ không muốn làm những công việc tay chân. Ông ta cũng có cái bệnh “nổ” trong gien như mọi người Việt chính thống. Cái gì Việt Nam cũng nhất. 15 năm nữa Thái Lan mới bắt kịp Việt Nam. Tự hào quá Việt Nam ơi. Hình như sáng nay, Việt Nam bị Úc Đại Lợi cho ăn 4 cái hột vịt. Kinh

Mình mới xem về thứ hạng quân đội trên thế giới. Năm 1975, Việt Cộng được xem là quân đội mạnh nhất thứ 5 trên thế giới. Nay thì đứng hàng thứ 24, GDP thì 128 hay chi đó. Tại sao chúng ta không dạy con nít, học sinh là chúng ta nghèo, phải cố gắng xoá đói giảm nghèo, các phương cách thoát nghèo thay vì ngọn đuốc cách mạng bớ vơ. Dạy con nít căm thù.

Mình thấy trên mạng cho biết nữ chiến sĩ công an, chưa chồng chưa con mà có sữa cho em bé bú khiến mình tò mò, muốn gặp cô này xin chút sữa tươi. Vợ mình sinh hai đứa con, mình mua máy về vắt sữa mà không ra. Đây cô không có con mà có sữa cho trẻ em bú. Cái này, phải đưa cho thế giới biết để họ nghiên cứu để giúp trẻ em thế giới thoát đói khát sữa. Khi hết sữa thì chạy sang nhà hàng xóm kêu cho con mình bú dùm. Như câu tục ngữ phi châu, cả làng nuôi một đứa bé.

Mình đọc một bài viết do chính ông Trần Huy Liệu ký tên, cho rằng khi đánh tây. Ông ta bắt chước Ngô Sĩ Liên, kêu ông Lê Lợi ra hồ Gươm, đi thuyền chơi rồi kêu mấy ông đánh cá, giả làm con rùa , bò lên đưa cái gươm cho ông Lê Lợi, giúp nhân dân tin tưởng mà theo, đóng góp gạo cho nghĩa quân. Ông Trần Huy Liệu mới chế ra ngọn đuốc cách mạng Lê văn Tám để tuyên truyền, giúp người Việt hồ hởi phấn khởi mà đong gạo, nuôi cách mạng. Rồi có ông Trần Quốc Vượng nào, nghe nói là sử gia gộc cũng lên tiếng.

Chuyện là thằng Tây nấu ăn, buồn đời sao làm cháy bếp, lan tới chỗ đựng xăng bom nổ long trời. Thế là ông Trần Huy Liệu chế ra một ngọn đuốc cách mạng chớ hôm ấy không có thằng an nam mít nào chết trong đồn của lính Tây cả. Sau này, ông ta Chán Mớ Đời nên nói đã đến lúc chúng ta cần nói ra sự thật về các anh hùng bựa nhưng không thấy ai nghe. Vẫn có đường và trường học mang tên ngọn đuốc cách mạng Lê VĂn 8. Nếu bỏ thì hoá ra nhận mình là dân bựa. Đã chơi thì phải chơi tới bến. Chán Mớ Đời 

Khi đánh được quân Minh, ông Lê Lợi sợ đám cận thần khi xưa biết hết sự thật về cuộc đời khiêm tốn của mình nên đem ra chém đầu hết, thậm chí còn giết ba đời Nguyễn Trãi. Trước khi chém ông Bình Ngô Đại Cáo này thì phải đổi tên họ từ Lê sang Nguyễn mới chém.

Ngày nay, người ta khám phá ra Lê Lai, giả dạng Lê Lợi, chạy ra đánh quân Minh để ông Lê Lợi trốn thoát vào chiến khu khác. Cái khổ là Lê lai không chết như kịch bản mà sống sót, do đó Lê Lợi truy tìm Lê Lai và cả dòng họ để giết thêm các cận thần để bịt mồm. Khi chó săn không cần nữa thì phải giết.

Ở hải ngoại, lâu lâu gặp một vài người thuộc thế hệ bố mình. Họ kêu khi xưa, là tướng là tá gì đó mà không ai biết đến. Sau có người cho mình biết, họ cứ theo năm tháng, rồi tự thăng họ lên lon. Andrew Lam, con của tướng Lâm Quang Thi, có kể trong cuốn sách của anh ta về một anh Việt kiều về Sàigòn thăm nhà. Trời mưa, không biết đi đâu, có cô gái hàng xóm, kêu cậu con cũng là Việt kiều ở mỹ về. Mời chú qua nhà nói chuyện với cậu con cho đỡ buồn. Anh ta nghe, bò sang nhà hàng xóm. Thấy một anh Việt kiều, bận bộ đồ vét như Ngô tổng thống đi kinh lý dù trời nóng như thiêu đốt. Anh ta cho biết qua mỹ đâu 3, 4 năm rồi. Tiếng Anh thì khạc không ra hơi, lại thấy trên tường treo bằng của đại học Harvard mà người ta có thể mua trong tiệm bán thư phẩm rồi in ra. Kinh

Trong lịch sử loài người, lịch sử đều được viết, kể lại bởi kẻ chiến thắng. Kẻ thua cuộc đều bị sát hại. Kẻ thắng cuộc tha hồ mà bú xua la mua vì không ai kiểm chứng. Do đó khi đọc lịch sử một nước, tốt nhất là đọc thêm về các nước lân cận. Điển hình người Pháp và người Đức, thường đánh nhau trong lịch sử nước họ. Có phần đất cạnh biên giới của hai nước này là vùng Alsace và Lorraine. Khi thì thuộc Đức quốc khi thì Pháp quốc. Đọc sử của người Pháp thì nói như thế này, đọc sử người Đức thì nói như thế kia. Mình có cái nhìn chung chung, ít thiên vị.

Người Mỹ và đồng minh chiến thắng trong đệ nhị thế chiến. Mình xem phim, kể lính mỹ oai hùng bú xua la mua. Nay mình lò mò đọc sách và xem xi nê của người Đức, người Nga để hiểu thêm về đại chiến thế giới thay vì nghe một chiều. Khám phá ra lính mỹ cũng giết lính đức dù đã đầu hàng. Lính nga cũng tàn bạo,… nói chung thì lính bên nào cũng tàn bạo trong chiến tranh.

Buồn buồn mình hay tìm sách sử Trung Cộng viết về Việt Nam thì khám phá nhiều cái lạ để kiểm nghiệm về những gì mình đã được thầy cô dạy từ bé. Tại đại học UCLA, có ông tàu nào nghiên cứu, nói về cách viết sử của ông Lê Văn Hữu và ông Ngô Sĩ Liên. Kinh. Mình, người Việt chả biết gì hết, cứ mở miệng là dân ta anh hùng. Đây lại có mấy ông tầu bên mỹ, nghiên cứu về cách viết sử của sử gia người Việt. Kinh

Được biết miền nam của sông Dương Tử, có một nước tên Sở, làm vua đến 18 đời, gọi là Sở Hùng, thế là các nhà viết sử của ta, tư duy đột phá thêm vào Hùng Sử Việt, mà mấy ông này học văn nên dốt toán. ông Thời Sỹ, thắc mắc từ Kinh Dương Vương đến 18 ông vua họ Hùng Việt Nam, được cải biến, trung bình trị vị đến 138 năm. Không thấy ai nói gì cả, có lẻ vì vậy ông ta bị đì chết bỏ. Thời xưa, người ta sống đến 40 tuổi là đại thọ, đây tổ tiên anh hùng của chúng ta sống đến 138 năm mỗi người. Gien của người Việt sống lâu nhất thế giới.

Có người lại cho vua Hùng Vương được xuất hiện trong Việt điện u linh tập qua truyện SƠn Tinh Thuỷ Tinh của Lý Tế Xuyên. Theo ông Hoàng Xuân Hãn: “Lý Tế Xuyên là quan Thủ Đại Tạng Kinh Trung Phẩm Phụng Ngự nhà Trần, ông giữ hương hoả bất tuyệt, ghi chứng tích các vị thần qua đền miếu, khảo dị qua Giao Châu Ký của Tăng Cổn là Thứ sử Giao Châu vào đời Đường, Qua chức vụ ấy, ông ghi lại trong Việt điện u minh tập với hậu ý mong trừ dâm thần, tà quái, yêu ma, vọng quỷ trong dân gian….”

Khi người tây phương đến xứ Tàu thì mới khám phá ra người Tàu có học, nhưng không biết làm tính. Chỉ có mấy ông đi buôn thì tự học làm tính qua cái máy Abacus mà ông Sở khi xưa, dạy mình làm tính, để tính tiền mấy tên học chữ thì chống đối bọn thương buôn nên dốt toán.

Khi ông Ngô Sĩ Liên được vua Lê ra lệnh viết sử. Ông ta lấy cuốn sử của ông Lê Văn Hưu để làm nền tảng, nhưng vua Lê lại chơi ngon, kêu phải viết nước ta có lịch sử ngang hàng với tàu nên phải lùi về đến 2,200 năm. Buồn đời, ông ta nhớ đến một cuốn sách Lĩnh Nam Chích Quái. Từ đó ông ta bựa ra truyện họ Hồng Bàng, nguồn gốc Kinh Dương Vương và Lạc Long Quân. Mấy chuyện nầy đều được kể trong Lĩnh Nam Chích Quái. Thế là dân ta cứ tin như sấm.

Mình nghe kể trong trại cải tạo có một ông bị đi tù lâu nhất dù cấp bậc thấp nhất. Lý do là ông ta hay hỏi quản giáo những câu hỏi cực ngu. Điển hình, một quản giáo dạy về lịch sử cách mạng; cho rằng bà Triệu Ẩu lấy ông Lạc Long Quân, sinh ra 100 người con. 50 người đi xuống miền làm tay sai cho Mỹ Diệm, và 50 người con, sơ tán, chạy lên rừng, lập chiến khu kháng chiến đánh cho mỹ cút, ngụy nhào. Ông tù kêu là chính sử và dã sử không thể lấy nhau được. Bà Triệu Ẩu là chính sử còn Lạc Long Quân là dã sử. Thế là đi tù mọt gông về tội cãi lời giảng của quản giáo.

Bổng nhiên cuốn sử của ông Lê Văn Hưu mất biến, phi tang. Họ cho rằng người Tàu lấy về để bán ve chai. Cứ đỗ tội cho tàu là khoẻ việc. Ngày nay, không ai thấy dấu vết cả. Nhiều khi chưa chắc đã có ông Lê Văn Hưu nào viết lịch sử Việt Nam. Họ chế ra, rồi kêu dựa theo sách của ông Lê Văn Hưu. Họ nói quân Minh, lấy đem về tàu để bán lạc xoong. Chán Mớ Đời 

Có anh bạn ở Việt Nam, gửi cho mình tin tức này khiến mình hãnh diện quá. Có thể công ty này đã có 75,000 người đặt cọc. Mình có đặt cọc để mua chiếc bán tải Ford 150 Lightning, chạy bằng điện. Chỉ đặt cọc có $100. Vấn đề là không biết chừng nào mua được xe. Năm nay hay năm tới vì họ chưa sản xuất. Nghe nói tháng 4 này mới cho ra lò.

Sự tích Trọng Thuỷ Mỹ Châu lấy từ truyện Rùa Vàng trong Lĩnh Nam Chích Quái. Hay tích Lý Ông Trọng được lấy từ Hiệu uý trong U Hiệp tập. Vụ đại sư Minh Không chữa bệnh cho Lý Thần Tông , được lấy từ truyện Từ Đạo Hạnh và Nguyễn Minh Không trong Lĩnh Nam Chích Quái. Hay chuyện Lý Thân được cử sang tàu cho vua Tần, bú xua la mua. Hôm nào mình kể vụ Sơn Tinh và Thuỷ Tinh, toàn bựa không.

Có dạo, một ông lang gốc An-na-mít, bên tây nổi đình nổi đám, kêu được Tây trả tiền, đi qua Trung Cộng, đến mấy chỗ thờ hai Bà Trưng, trống đồng,… ông ta kêu là ông ngoại dạy sử Việt Nam từ bé bằng chữ Nho. 7 tuổi đã tinh thông Tứ Thư NGũ Kinh. Ông mò mò đến Động Đình hồ, sông Tương, tìm ra một con sông tên là Âu Giang. Thế là ông ta kêu chim Hải Âu và tất nhiên ông ta chia vét-bờ, giải mã Âu Cơ là hoàng hậu của chim Hải Âu. Thế là chim thì phải đẻ ra trứng. Mình muốn thử nghiệm DNA của mình có thuộc mà số di truyền học, có đúng như mã số DNA của vua HÙng Vương. Mình tốn khá tiền để mua sách của ông ta, mang họ Đông-A. Chán Mớ Đời 

Được cái là ông ta viết về đông y dễ đọc, dễ hiểu nên mình mua sách ông ta để học thêm. Những câu chuyện ông ta kể thì cũng nổ vang trời. Như là biết cách ấn huyệt khiến phụ nữ nổi tà dâm. Ông ta gặp cô đào tài tử tàu nào đẹp nức nở, rồi ông ta nắm tay bấm vào huyệt chi đó khiến cô ta mê ông ta dù thua mấy chục tuổi. Từ ngày Internet rộ lên thì không thấy tin tức ổng ta nữa. Chắc về hưu. Nghe nói ông ta đổ 3 bằng đại học và y khoa trong vòng 1 năm tại Sàigòn khi xưa.

Sau đó ông ta viết mấy cuốn như Anh Hùng Lĩnh NAm,… mình có mua đọc nhưng ông ta viết về Đào Kỳ không hấp dẫn như Kim dung nên Chán Mớ Đời, ngưng đọc. Mình đoán ông ta xa Việt Nam lâu ngày, hãnh diện làm người Việt nên bựa chuyện ra để viết đề cao người Việt. Tương tự ông Kim Định, cứ thấy cái gì là chia vét-bờ của người việt. Cái này có cái nguy hiểm là sẽ không giúp người Việt thoát khỏi các mặc cảm thấp hèn của một nước nhược tiểu. Có người lại kêu Kinh Dịch, Tử Vi,… là của Việt Nam.

Theo sử gia Đặng Văn Lung cho rằng một số tác giả: “Họ thường lấy truyền thuyết làm lịch sử, thậm chí có người đã sửa lịch sử lại cho đúng với truyền thuyết. Truyền thuyết là truyền thuyết, lịch sử là lịch sử, không thể đồng nhất được”. Theo ông ngay trong sử thời Hồng Bàng dường như cũng có hiện tượng này: “Theo tôi truyền thuyết cái bọc trăm trứng đoạn đầu nói Lạc Long Quân là con Lộc Tục, và Lộc Tục là con vua Thần Nông, một vị vua mở đầu lịch sử Trung Quốc, theo sử cũ, thì đó là do các sử gia thêm thắt vào. Lại lối đặt tên như Hùng Vương, Lạc Long Quân, Âu Cơ, v…v… cũng là do các sử gia ấy bịa ra”.

 

Nói chung là đầu óc mình bị lộn xộn vì những thắc mắc khi nghe thầy cô giảng, không dám hỏi vì sợ bị ăn tát tai nên sau này buồn đời đi kiếm tài liệu đọc để bớt điên điên. Càng đọc về lịch sử Việt Nam được viết khi xưa càng thất kinh. (Còn tiếp)

Nguyễn Hoàng Sơn 

Cha mẹ và con cái bất hoà thời a còng

 Điều khiến mình ngạc nhiên nhất khi sang Hoa Kỳ làm việc. Tỷ lệ Người Mỹ ly dị rất đông, nghe nói đâu 50%, nghĩa là khi lập gia đình, xác suất hát bản nhạc: ‘người đi qua đời tôi” đến 50%. 60% các hôn nhân lần thứ 2 đưa đến ly dị, và 73% hôn nhân lần thứ 3 cũng phải hát nghìn trùng xa cách. Thậm chí có người ly dị đến 3, 4 lần mà mở miệng ra là cứ “lạy Chúa tôi”. Ông nuôi ong trong vườn mình có đến 4 bà vợ. Kinh

Những cuộc ly hôn này gây ảnh hưởng đến con cái vì vợ chồng ly dị, chửi nhau, dùng con cái để chửi thằng chồng mất dạy hay con vợ bú xua la mua khiến con nít chới với, lớn lên bị ảnh hưởng tâm lý mà ngày nay, các nhà xã hội học Mỹ rất quan tâm về sự tẻ nhạt, bất hoà giữa cha mẹ và con cái. Mình có tên mỹ ở chung nhà khi xưa ở New York, cho biết bố mẹ hắn bất hoà khiến hắn phải nghiện ngập, uống rượu.

Trên thực tế, có nhiều vấn đề, nguyên cớ đưa đến sự bất hoà giữa bố mẹ và con cái. Lớn lên, chúng không về nhà, không điện thoại thăm hỏi,… người ta phỏng vấn nhiều người Mỹ lớn tuổi. Có người cho biết là con họ không liên lạc cả 5 năm trời.

Thêm đại dịch xảy ra, bố mẹ lo sợ mà con cháu, không liên lạc với cha mẹ rất đông. Ai theo chúa thì gọi đứa con hoang đàng, ai theo phật thì gọi cái nghiệp. 

Cá nhân mình thì 17 tuổi, đã đi Tây đến 20 năm sau mới gặp lại gia đình nên quen sống một mình, không thích ai quản lý, sai bảo, phải làm cái này, làm cái nọ. Nay, con lớn mình cũng không xía vào chuyện của tụi nó. Chúng muốn làm gì, cần ý kiến mình thì trả lời còn không thì thôi.

Điển hình, con gái mình muốn dọn sang New York ở, không hỏi mình, chỉ nói với mẹ nó để chuyển ý lại cho mình. Mình cũng không nói gì. Mình hiểu tính nó, có lẻ tương đồng với mình. Thích độc lập đến khi lập gia đình thì đồng chí gái cứ đi theo kêu làm cái này, làm cái kia khiến mình theo chủ nghĩa Chán Mớ Đời.

Người ta cho biết, gia đình là nền tảng của xã hội mà nếu gia đình không thống nhất, không hoà thuận thì xã hội sẽ có kết quả khá lo ngại.

Trong cuốn: “Why a Adult Children Cut Ties and How to Heal the Conflict”, tóm tắc của cuộc thăm do của đại học Wisconsin. Người ta nói nguyên do sự bất hoà giữa cha mẹ và con cái vì lối giáo dục con cái từ bé, khiến lớn lên chúng nghĩ lại và có thể hận cha mẹ. Cha mẹ đánh chúng hay bỏ rơi vì lo làm việc. Người giàu thì lo làm ăn để kiếm được nhiều tiền còn người nghèo thì phải Nai lưng làm 2, 3 Jobs để có đủ thu nhập trả hoá đơn hàng tháng. Chẳng bù lại trước đây, người cha đi làm và người mẹ ở nhà chăm sóc con cái.

Con cái khi trưởng thành không muốn dính dáng đến cha mẹ quá kiểm soát. Muốn thoát ly khỏi ách đô hộ của người cha phản động, người mẹ mất lập trường đạo Đức cách mạng. Việt Nam mình thì theo lối giáo dục ảnh hưởng bởi nho giáo, đưa nặng “chữ Hiếu làm đầu”.

Đại thể, trong xã hội mỹ, nếu người ta mong đợi hay bắt buộc người con lo chăm sóc cho cha mẹ khi về già, sẽ vi phạm các quyền nhân bản cá nhân của đứa con. Điển hình luật bắt buộc con cái phải chăm sóc cho người già, cha mẹ của Trung Cộng được ban hành năm 2013, sẽ vi phạm quyền cá nhân của người Mỹ. Với chế độ 1 con, người Tàu phải lo cho bố mẹ rồi lo ông bà ngoại và ông bà nội. Một cặp vợ chồng phải lo cho 6 cặp người lớn tuổi thêm thằng con hay đứa con gái. Kinh

Hay luật của Đức quốc cho phép người cha để lại gia tài cho người bạn gái, dù người con đã bỏ rơi cha mẹ từ 40 năm qua sẽ vi phạm quyền tư hữu của người Mỹ. Anh Chị có thể bỏ rơi cha mẹ, không chăm sóc nhưng khi cha mẹ qua đời, gia tài phải thuộc về anh chị. Do đó đưa đến rất nhiều vụ lộn xộn gia đình, anh em choảng nhau về tranh chấp gia tài. Xứ mỹ này kiện cáo tùm lum.

Có một nghiên cứu quốc tế trên 2,700 cặp cha mẹ trên 65 tuổi, được phát hành năm 2010, cho thấy tỷ lệ cha mẹ người Mỹ có vấn đề với con cái gấp đôi các xứ khác như Anh quốc, Do Thái, Tây BAn Nha…

Người ta quy vào cái tội ly dị quá nhiều ở người Mỹ, đã khiến con cái mất niềm tin ở cha mẹ. Khi chứng kiến bố mẹ, miệng thì kêu I love you mà ngoại tình, đủ trò. Người ta gọi văn hoá chất lỏng (liquid culture) khi mà các thể lệ được thay đổi nhanh chóng và các tiêu chuẩn hàn gán với cá nhân xưa kia không còn hiệu lực. Khi ra nhà thờ tuyên bố trước bá quan là sẽ bên người bạn đời suốt đời dù khó khăn hay hạnh phúc rồi đưa nhau ra toà sau đó. Có nhiều người sống chung, bồ bịch cả 10 năm nhưng khi quyết định lấy nhau thì mấy tháng sau đâm đơn ly dị. Họ không chịu được sự đòi hỏi tuyệt đối từ người phối ngẫu.

Lối dạy con rất khó vì thay đổi liên tục theo sự chuyển đổi của xã hội. Thay vì khích lệ, khuyến khích chúng ta muốn con mình nghe lời cho khoẻ đời. Vì không có thì giờ để giải thích cũng như không có kinh nghiệm nuôi con. Khi người ta có cháu ngoại, cháu nội thì họ hiểu rõ phải dạy con nít ra sao. Do đó, cháu với ông bà rất thân nhau. Những gì ông ngoại hay mệ ngoại mình kể cho mình thì nhớ rất lâu, có ảnh hưởng đến ngày nay. Ông bà về hưu nên có thì giờ để chăm sóc cháu.

Ngoài ra, xã hội Hoa Kỳ ngày nay có rất nhiều stress. Đi làm, về nhà lo con rất bận nên không có thì giờ thăm hỏi bố mẹ. Vì khi hỏi thăm lại mang thêm một cái stress khác. Cha mẹ trách móc đủ trò. Gặp cha mẹ, lại trách sao người ta có Phước. Con người ta giàu có, thành đạt,…

Miệng thì cứ nói là Đời là Vô Thường nhưng lại trách móc con mình không bằng con người ta. Mình chỉ thấy bề nổi nhưng không thấy sự thật bên trong. Biết đâu, con người ta cũng te tua, chỉ đóng kịch.

Cách đây mấy năm có bà giáo sư đại học Yale, ra cuốn sách dạy con mà người ta gọi bà ấy là Hổ Mẫu (tiger mom). Bà ta kể bắt con gái bà ta làm bài tập, tập đàn dương cầm ra sao. Thiên hạ khen đủ trò, muốn áp dụng phương cách dạy con của bà ta. Sau này, người ta phỏng vấn bà ta thì con gái lớn lên, bỏ bà đi mất tiêu, không hỏi thăm gì cả vì bà ta chỉ nghĩ đến bà ta, muốn được người ta khen có con học giỏi bú xua la mua.

Đại học Harvard, có làm một thử nghiệm vào năm 2015. Họ hỏi các giới trẻ dưới 40 tuổi, 48% cho rằng giấc mơ Hoa Kỳ đã chết. Mặc dù là thế hệ họ học cao hơn các thế hệ trước, có bằng đại học cao hơn các thế hệ trước nhưng họ cảm thấy nghèo hơn, không có tài sản. Chỉ có 25% là tự cho mình hạnh phúc, thoả mãn.

Mỗi lần, gặp bạn bè, là thấy họ rên. Con cái ngày nay như vậy như kia, không như mình hồi mới sang đây. Thật ra, tuổi trẻ, ai cũng có giấc mơ nhưng ngày nay, chúng phải cạnh tranh khắp thế giới. Khi xưa, thế hệ người Việt đầu tiên sang Hoa Kỳ. Đi học, chỉ cạnh tranh với học sinh Hoa Kỳ, nay muốn vào đại học lớn, phải cạnh tranh với các sinh viên đến từ Trung Cộng, Ấn Độ,…

Ra trường đi làm, chủ hãng mướn rẻ vì có thể mướn kỹ sư ở Ấn Độ, …rẻ hơn nhiều. Đồng chí gái thì cứ than thở, khi nghe mấy bà bạn khoe con mình làm hãng này hãng nọ trong khi mình thì khuyến khích thằng con học đầu tư, mua nhà mua cửa cho thuê. Chả cần chức to hãng lớn. Cứ có độ 10-20 căn hộ cho thuê, để người khác đi cày nuôi mình. Xong om

Có bà giáo sư xã hội học bên Anh quốc cho rằng sự bất hoà giữa cha mẹ và con cái vì giá trị, mong muốn của nhau không tương đồng. Người thì kêu làm tất cả để con mình có tất cả những gì mình mong muốn khi xưa nhưng đứa bé lại lạnh nhạt vì nó lại không thích đồ chơi, áo quần, xe cộ,…như bố mẹ mơ ước khi còn trẻ.

Nguyên do chính là bố mẹ lạm dụng rượu bia hay đánh bài. Say vào là kéo con ra khệnh. Đầu óc không minh mẫn. Nói theo kiểu người Việt là thương cho roi cho vọt. Dạo này thiên hạ đang đánh vụ vợ chồng ông nào khệnh đứa con gái 8 tuổi chết. Hàng xóm thì kêu chuyện xảy ra như cơm bữa nhưng họ không can thiệp. Nay thì kêu tội nghiệp đứa bé. Ở Hoa Kỳ thì hàng xóm đã gọi điện thoại cho cảnh sát và toà cho đứa bé vào viện mồ côi hay ai nhận đem về nuôi. Đánh con hay đánh vợ là đi tù ngay.

Về mặt tâm lý thì giới trẻ ngày nay không tìm được sự an toàn trong đời sống. Công ăn việc làm bấp bênh không như thế hệ xưa. Làm việc cho một công ty đến khi về hưu, nay công ty có thể được mua bởi công ty khác nay mai, bị sa thải.

Thật ra ngày nay, đời sống bị stress quá nhiều khiến các bệnh tâm lý đến với chúng ta khá nhiều. Chúng ta chỉ nghĩ bệnh đau ốm nhưng bệnh tâm lý khá phức tạp và ít ai chịu chấp nhận sự việc.

Trước đây, khi người ta gặp vấn đề nội tâm, gia đình thì họ cầu nguyện đến chúa, Phật để tìm được sự an ủi tinh thần, niềm tin. Ngày nay, vấn đề đức tin bị giảm bớt khi khoa học lên ngôi, con người tìm đến các nhà tâm lý học như các cố đạo đương đại để được giải đáp thắc mắc, chữa bệnh tâm thần.

Nhìn lại, mình thấy khi xưa, sợ con hư nên phải cho chúng sinh hoạt thể thao, hướng đạo, học việt ngữ,… nay, nếu được làm lại, có lẻ mình để con mình đi chơi với mình nhiều hơn. Dạo này, mình dạy thằng con nghề mua nhà, và cho thuê. Thấy nó lấy sách của mình từng đọc khi xưa, cha con nói chuyện nhiều hơn xưa.

Người ta cho biết, con cái khi ra đời, chúng chạy theo danh vọng, mưu cầu hạnh phúc, làm việc để đạt được giác mơ của chúng. Ngoài ra, vấn đề xã hội và chính phủ. Vào những năm của tổng thống Reagan, chính phủ và công ty chuyển các nhiệm vụ an sinh cho chúng ta. Trước đây, chúng ta được dạy là học cho giỏi, kiếm mảnh bằng, đi làm cho chính phủ hay một công ty. Sau này về hưu thì chính phủ và công ty lo hưu trí.

Những năm 80 của thế kỷ trước, người ta dẹp bỏ mấy vụ này. Các công ty lớn như Sears khai phá sản vì phải trả tiền hưu trí cho cựu nhân viên nên họ bắt chúng ta phải tự lo 401k, lo quỹ hưu trí cho tương lai. Chúng ta đánh mất tinh thần liên đới, chúng ta chỉ tự trách nếu không thành công. Chúng ta bắt đầu học tính ích kỷ, lo cho thân mình nên gia đình, cha mẹ trở thành một gánh nặng. 

Dần dần đưa đến sự vô cảm. Chúng ta chỉ nghĩ đến quyền lợi chúng ta, quên đi tình người. Xung quanh hàng xóm của mình, chỉ liên lạc với mấy người hàng xóm gài về hưu, gặp nói chuyện còn các hàng xóm khác, chỉ dơ tay rồi chạy. Chúng ta trở thành những con ốc đảo nhỏ với Internet.

Ngày nay, khi gặp nhau trong các buổi họp mặt gia đình. Chúng ta thấy mỗi người, cầm cái điện thoại thông minh. Kỹ nghệ thông tin đã nối kết chúng ta với những kẻ xa lạ, chưa từng gặp nhau ngoài đời, ngược lại chúng ta không cần các người thân trong gia đình. Chán Mớ Đời 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Nhị thập tứ hiếu xét lại

 Có lần nghe một người dì của đồng chí gái kể về một bà bạn. Khi con trai cưới vợ, bà ta tặng cho cuốn sách Nhị Thập Tứ Hiếu, thay vì vàng bạc khiến mình thất kinh. Lý do là khi xưa, thầy giáo việt văn bắt mua cuốn sách này để đọc và sẽ khảo bài. Khi đọc có nhiều bài khiến mình rợn tóc gáy mà thiên hạ gọi đó là 1 trong 24 cái hiếu của người Tàu. Chúng ta cần phải bắt chước, làm theo cho trọn chữ Hiếu.

Điển hình, ông Quách Cự. Không biết ông ta làm gì mà nhà sa sút nên bà mẹ bớt phần cơm để mớm cho thằng cháu nội 3 tuổi ăn. Thấy mẹ mỗi ngày mỗi hao mòn nên hai vợ chồng bàn: con thì có thể sinh lại, còn mẹ thì không nên nhất trí đào hố chôn sống đứa con để mẹ có cơm để ăn. Khi đào cái hố để chôn sống thằng bé thì tình cờ thấy cái chum như trong phim tàu, đề trên cái chum: “Hiếu tử Quách Cự, Hoàng Kim nhất hủ dung dĩ tứ nhử.” Mình không biết ông bụt nào mà thản nhiên chấp nhận tư tưởng giết con, để dành cơm cho mẹ và tặng chum vàng.

Từ bé, qua các câu chuyện hiếu tử, họ đã gieo hạt mầm gian ác, tàn bạo vào đầu óc các đứa bé ở tiểu học như mình. Do đó, chúng ta không ngạc nhiên khi có cặp vợ chồng nào mới đây, đánh chết đứa con vì được dạy từ bé “thương cho roi cho vọt, ghét cho ngọt cho bùi”.

Thế là đứa bé được cứu sống, họ có tiền để nuôi mẹ già. Thảo nào, ngày nay người ta đem con bán qua biên giới cambuchia. Nuôi không được thì bán, gỡ vốn. Không biết bên tàu, hay Việt Nam có bao nhiêu đứa bé bị giết để bố mẹ có cơm mà ăn, cha mẹ đứa bé tin vào lối tư duy giết con để nuôi bố mẹ, sẽ được ông bụt giúp cho cái chum vàng.

Nếu tên Quách Thị này có hiếu thì phải nhường cơm lại cho mẹ, hay đi tìm thêm việc làm, lao động kiếm thêm tiền để nuôi mẹ. Đây đáp án của kẻ được tôn sùng là đại hiếu. Con thì có thể sinh lại, giết đi, đỡ 1 miệng cơm. Đó là con trai, còn con gái chắc họ đã giết từ lâu.

Hồi nhỏ, mình được giảng dạy câu chuyện tình bạn như Lưu Bình Dương Lễ. Ai nấy đều khen hay, giúp bạn ăn học bú xưa la mua nhưng ít ai nói đến khía cạnh một thằng chồng xem con vợ như ô sin, kêu đi qua nhà thằng bạn làm ô sin, nuôi nó ăn học. Từ bé, đã dạy con nít vợ chỉ là ô sin thì lớn lên, chúng chỉ đi bia ôm thay vì về nhà rữa chén bát cho vợ. Xem bạn trên vợ. Về Việt Nam, thấy sau 4 giờ chiều, đàn ông ngồi quán nhậu, đủ loại. Có lẻ do tinh thần Lưu Bình Dương Lễ học từ mấy anh ba tàu.

Dạo này, thiên hạ đang chửi bới công ty gì làm đồ thử nghiệm giả covid thì các chiến sĩ an ninh mạng, định hướng dư luận qua ông thần nào đánh con gái bị chết. Bựa chuyện đủ trò để ém vụ kít giả thử nghiệm đi.

Con nít như mình khi xưa, mũi còn thòng lòng, đã được nhồi nhét câu chuyện Tấm Cám. Mẹ ghẻ con chồng. Hai chị em cùng cha khác mẹ chơi nhau tới bến, giết hại lẫn nhau, rồi làm mắm gửi cho kế mẫu ăn thì chuyện hai vợ chồng khệnh đứa bé gái đến chết là chuyện đương nhiên. Không có chi là đặc biệt. Nếu không có vụ khám phá ra công ty làm đồ xét nghiêm covid dởm thì chắc không ai nhắc đến.

Mình mới 10 tuổi đầu, thầy cô đã gieo vào đầu nên giết con, để dành cơm cho mẹ ăn. Kinh. Do đó một ông học trò của ông Khổng Khâu, có nói là con người vốn ác độc. Cuộc đời học sinh mình, không biết bao nhiêu lần bị thầy cô đánh thước trên đầu ngón tay và bảo là thương cho roi cho vọt. Đó là bạo lực học đường.

Có chuyện ông Lão Lai Tử. Ông này già 70 tuổi mà bố mẹ còn sống. Ông ta rất có hiếu nên ăn bận đồ như con nít, hát hò trước mặt bố mẹ để bố mẹ tưởng họ còn trẻ. Ngày nay, người ta gọi ông này là bệnh thiểu năng trí tuệ. Họ vẫn viết sách khen tặng, cho rằng ông này hiếu thảo.

Hay vụ ông Lục Tích. Năm 6 tuổi theo cha đến nhà Viên Thuật. Thấy trái cây, tham quá bỏ vào túi áo. Khi ra về, chào chủ nhà thì trái quýt rớt ra. Viên Thuật hỏi sao giấu quýt như thế? Lục Tích kêu là mẹ tôi thích ăn quýt này nên tôi lấy trộm đem về. Tại sao không dạy trẻ em, xin chủ nhà ít trái đem về thay vì trộm lấy. Rồi dạy con nít ăn cắp mới là hiểu thảo hay nói láo. Kinh

Ăn cắp là một tội, nhưng kêu đó là hiếu thảo vô hình trung chúng ta khuyến khích ăn cắp tương tự giết người dù giết con là một tội lớn, đi tù nhưng được đề cao là hiếu thảo, lại được bồi dưỡng thêm vàng. Kinh

Chuyện ông thần 8 tuổi, nhà nghèo nhiều muỗi. Sợ cha mẹ bị muỗi đốt nên tối đi ngủ, ông nằm phơi trần người để muỗi bu lại hút máu của ông, để cha mẹ ngủ ngon. Thứ nhất cha mẹ mà để con 8 tuổi như vậy là cha mẹ ác độc. Hai, dạy con nít cởi trần để muỗi cắn là dạy cho nó ngu thêm. Mất máu, bị sốt rét chết thì ai nuôi dưỡng mẹ già. Mới 8 tuổi đã phải nuôi cha mẹ? Hoá ra họ sinh con ra để làm nô lệ, nuôi họ.

Nói chung thì 24 gương hiếu tử của người Tàu thì mình thấy chả có gì là hiếu thảo, đáng nêu gương. Thiên hạ diễn giải đủ trò, khen tặng lại còn mua sách tặng cho con dâu ki về nhà chồng. Có mấy người học trò của ông Khổng Khâu như Tăng Sâm, Tử Lộ cũng được ghi vào đây. Thấy chả có gì cả. Hôm nào rảnh mình lôi ra cho anh hàng phở nấu.

Chuyện mẹ ghẻ con chồng mới có ở Việt Nam, chớ bên này mình thấy không có chuyện ganh ghét nhau lắm. Mình có ông anh vợ. Ông này bỏ vợ lớn lấy vợ hai. Vợ hai có con với chồng trước. Bình thường. Khi con bà vợ hai đi đẻ, chồng đang làm nội trú nhà thương ở tiểu bang xa nên không thể ở bên cạnh. Thằng con vợ lớn, phải túc trực nếu con bà mẹ kế, chuyển bụng thì gọi nó, nó chạy lại chở vào nhà thương. Đi chơi với nhau cả gia đình, mình thấy chúng vui vẻ bên nhau. Không như ở Việt Nam, con ghẻ con ruột bú xấu la mua.

Tuổi trẻ Việt Nam được nuôi dưỡng căm thù từ bé nên lớn lên phải căm thù. Gặp cảnh mẹ ghẻ con chồng là mệt. Phải căm thù tới bến. (Còn tiếp)

Nguyễn Hoàng Sơn 

Tại sao 50% Phụ nữ ngoại tình

 Hôm kia, nhận được i-meo cô bạn ở Tây Ban Nha kể một chuyện vui khiến mình tò mò tìm tài liệu đọc. Câu chuyện vui nói về 3 giai đoạn của 1 đời người. Trong một bửa cơm gia đình họp mặt đông đủ nhân dịp Giáng Sinh. Một đứa bé trai hỏi ông chú: tại sao ngực con gái càng ngày càng to lên. Ông chú, sau khi nốc một ly rượu, nhìn bà vợ rồi chậm rãi giải thích. 

Ngực phụ nữ sẽ tuần tự trải qua 3 giai đoạn trong đời như sau: từ 20-30, ngực của họ to cứng, căng đầy như quả dưa hấu. Từ 40 tuổi thì như quả lê, treo lủng lẳng khiến mọi người phá lên cười. Cuối cùng thằng bé hỏi thế sau 50 tuổi thì sao? Ông chú lại uống thêm cốc rượu rồi nhìn bà vợ, nói sau 50 tuổi thì ngực phụ nữ như quả hành, bóc ra thì ai cũng khóc vì cay. Thế là mấy ông rú lên cười nham nhở he hé.

Bà vợ nảy giờ ngồi im, bổng lên tiếng. Cháu biết không. Chim dế của đàn ông cũng tương tự. Từ 20-30, thì cứng như cây sồi, từ 30-40 thì như cây bạch dương, linh hoạt nhưng vẫn hoạt động, xử lý tốt mỗi khi cần. Có đứa cháu gái nghe tới đây thì hỏi thế sau 40 tuổi thì sao? Bà dì chậm rãi, chỉ cây Noel ở phòng khách, nói như cây thông, rễ bị bứng mất, còn hai quả banh thì chỉ để treo đèn kết hoa, làm kiểng trên cây thông. Thế là mấy bà đang ngồi ăn, rú lên như heo bị thọc huyết. Xong om

Câu chuyện khiến mình nhớ đến một nghiên cứu của công ty McKinsey tại xứ Tân Gia Ba, á châu. Hà Nội thì nghiên cứu, người Việt tại Việt Nam được xem là hạnh phúc nhất thế giới. Đại dịch, được cho về quê tránh dịch, đi Phược, xe kẹt đầy quốc lộ. 

Ngược lại, xứ Tân Gia Ba thì cho nghiên cứu về tình yêu vợ chồng. Tại sao, GDP của người xứ này cao hơn cả Hoa Kỳ, trên $50 ngàn đô la mỹ mỗi năm, mà người dân không hạnh phúc. Như ông thần cà phê Việt Nam hỏi có tiền nhiều để làm gì? Năm vừa rồi, tại Hoa Kỳ có ít nhất 2 ông tỷ phú bị vợ đưa đơn ra toà ly dị.

Kết quả cuộc nghiên cứu, được đăng trên tờ Straight Times khiến mình thất kinh. Tỷ lệ phụ nữ Tân Gia Ba ngoại tình lên đến 50%. Khi xưa, ở Luân Đôn, có quen một cô sinh viên Tân gIA BA, cô ta rủ về Tân Gia Ba làm việc với bố cô ta. Mình đi du lịch qua Hoa Kỳ, phát hiện ra mối tình hữu nghị tại Boston nên di cư qua mỹ thay vì Tân gIa BA.

Chỉ khác là cách giải thích của họ là sự khác biệt giữa phụ nữ ngoại tình và người đàn ông phụ tình.

Họ hỏi các luật sư chuyên gia về ly dị. Mình mò ra là luật pháp Tân Gia Ba, không có luật bắt lỗi ngoại tình. Người ngoại tình và người thứ 3, không bị tội gì cả. Có lẻ là một dân tộc có nhiều chủng tộc, theo nhiều đạo giáo như ấn độ giáo, hồi giáo và khổng giáo, đàn ông được đề cao trong xã hội và gia đình. Cứ châm chước cho đàn ông, nay thì phụ nữ cũng dựa vào việc ấy mà ngoại tình.

Ngoại tình được xem là xấu xa khi các đạo giáo ra đời, đặt để các điều răn dựa trên đạo đức của mấy ông sư, ông cố đạo, không được gần phụ nữ... Mình nhớ đọc về lịch sử loài người thì thời ăn lông ở lỗ, con người tụ tập nhau thành bầy đàn đi săn bắn, nuôi nhau. Ai bị thương thì được mấy người khác đi săn thú hay hái quả rừng đem về nuôi. Khi họ bị đau ốm hay bị thương thì sẽ được cả bầy đàn cứu giúp để sống còn.

Về sinh lý, tương tự. Họ như đám khỉ mà khoa học chứng minh 99.3% các gien của khỉ giống con người. Hứng lên là đè một đối tượng để làm một tăng, sau đó thì tên khác thấy vậy, nổi máu dê, cũng kéo lại làm một tăng. Các khỉ cái cũng tương tự, hứng lên thì kéo đầu một con khỉ đực lại hủ hoá, phản đạo đức cách mạng. Con người trong bày đàn, tin rằng nhiều loại tinh trùng sẽ giúp phụ nữ sinh con mạnh khoẻ để săn bắn sau này. Có lẻ phụ nữ hay đàn ông khi thân thể toàn là lông lá như bầy khỉ thì định nghĩa về cái đẹp chưa ra đời.

Khi đứa bé được sinh ra, mấy tên đàn ông chăm sóc như con mình, dạy đứa bé săn bắn. Kiểu con cháu đại đồng. Theo mình đó là điển hình của một xã hội chủ nghĩa, chia sẻ mọi thứ từ miếng ăn đến sinh lý,…

Vấn đề là loài người khác với các thú vật. Họ bổng tư duy đột phá, nói đi đây đi đó mất công quá. Sao không dừng chân một nơi để canh tác, nuôi lợn, gà để ăn thay vì đi lùng, săn bắn mất thì giờ.

Họ dừng chân, bắt đầu rào đất đai của mình để phòng các thú rừng quấy phá. Từ đó, ý niệm về chủ quyền, chủ nghĩa cá nhân từ từ sinh ra. Đây là đất tôi, đây là vợ tôi, đây là con tôi. Có nhiều tên lười lao động nên tìm cách cưỡng chế đất đai của người khác và bắt họ làm nô lệ, làm giàu cho mình. Dần dần mấy ông hoàng, ông vua được đặt ra, các vương quốc, đế chế được thành hình.

Trái với thời săn bắn, phụ nữ và đàn ông đều bình đẳng. Họ nương tựa vào nhau để sống còn. Mình đọc các tài liệu về di cư của người Mỹ khi xưa về miền viễn Tây, người di cư chết như rạ nên đàn ông và đàn bà sống với nhau vì sống còn, chưa chắc vì tình yêu như được định nghĩa như ngày nay.

Khi còn bé, quen cô nào hay cậu nào, chúng ta đều muốn lấy người đó. Chúng ta yêu điên cuồng cho nên 99% các bản nhạc trên thế giới đều nói về tình yêu, nhất là những mối tình không trọn vẹn. Tại sao không trọn vẹn? Vì chưa phải đích thực là tình yêu.

Trong truyện tình Romeo và Juliet, khi nghe ông thầy thuốc bảo uống thuốc này sẽ ngủ một hơi dài mấy ngày mấy đêm thì tên Romeo mới chịu nghe lời. Còn Juliet nghe nói sẽ uống thuốc độc chết để đời đời bên cạnh người yêu thì nốc ngay.

Cứ lấy thử một cặp Romeo và Juliet ngày nay, yêu điên cuồng. Hỏi chúng nếu người yêu của chúng bị hư thận, không sống lâu được. Hỏi chúng có dám hiến tặng một quả thận cho người mình yêu để sống hay không. Câu trả lời sẽ có kết cục khác nhau.

Khi xưa, hỏi mình tặng lá thận cho một đối tượng thì chắc chắn mình từ chối dù có yêu em dài lâu, thật sâu. Ngay cả đồng chí gái khi mới quen. Em đau thận à. Adieu Jolie Candy. Sau hơn 30 năm chung sống, được đồng chí gái cải tạo tư tưởng, học tập đạo đức cách mạng, giúp mình trở nên chồng ngoan của vợ, cha tốt của con thì mình có thể nói; là có thể nhé. Vâng có thể. Chia xẻ một lá thận cho đồng chí gái. Nếu được lá thận và sống thêm 10 năm để lao động nuôi mình thì nhất trí còn chỉ có vài ngày thì cần suy nghĩ chính chắn.

Em không muốn làm người phá gia can nhưng các bác cứ thử hỏi người bạn đời của mình, xem họ có chia xẻ một lá thận cho các bác, để xem đối tượng một đời của các bác trả lời ra sao. Tốt nhất là không nên hỏi.

 Theo nghiên cứu, thì một số rất lớn hôn nhân tại Tân Gia Ba bị phá vỡ vì phụ nữ. Ông Khổng Khâu, khi xưa, bị vợ đì vì làm không ra tiền nên bị vợ chửi. Tối ngày, bà vợ kêu ai ơi chớ lấy học trò, dài lưng tốn vải, ăn no lại nằm nên tức giận, dạy mấy thằng học trò là về nhà phải dạy vợ: “tam tòng tứ đức” bú xua la mua. Do đó vợ ông Tú Xương, phải Nai lưng đi buôn bán cả 20 năm trời, nuôi ông ta đậu bằng tú tài, để được thiên hạ gọi là bà Tú, xin nhắc lại không phải Tú Bà.

Theo các luật sư về ly hôn, 50% phụ nữ TGB ly hôn đều ngoại tình. Tại sao thằng chồng có quyền đi bia ôm, tăng hai tăng 3 mà họ lại không. Đi làm, họ gặp một người đàn ông khác, lịch lãm hơn hay thằng chồng đi bia ôm về rồi không có sức giã gạo tại gia nên người vợ phải đi mua vui chỗ khác. Không lãng phí của giời.

Khi xưa, người phụ nữ lệ thuộc kinh tế vào người chồng hay gia đình chồng nên phải nhẫn nhục, chịu đựng chồng có vợ 2, 3,.. ngày nay, họ làm ra tiền thậm chí còn nhiều hơn chồng thì tội vạ gì phải chịu đựng. Ông ăn chả bà ăn nem. Mấy ông đi tìm chân dài thì mấy bà đi tìm gigolo. Mấy ông tỷ Phú mới ly dị năm vừa qua, cho thấy giàu có, có đủ thứ nhưng họ vẫn phải đi tìm một phụ nữ khác. Không hiểu lý do. Nông dân như mình khoẻ, không phải đặt ra những câu hỏi vớ vẩn: “tiền nhiều để làm gì?” Tiền nhiều để mua phân bón, bẩy sóc và coyote. Ra xã hội, phụ nữ nghe đến nông dân là chạy dài. Có mấy bà quen đồng chí gái, kêu sao vợ mình có thể sống với một tên chồng thô lỗ, vô bằng cấp, nông dân.

Chúng ta sống trong một thời đại mà mọi sự thay đổi quá nhanh, không có thời gian để cập nhật hoá. Mới mua cái điện thoại, 10 tháng sau, chúng lại cho ra lò cái khác, xe hơi, thời trang,… vận tốc của sự chuyển đổi quá nhanh mà chúng ta không cập nhật hoá nhanh thì sẽ trở thành những người tiền sử.

Dạo này, mình tình cờ xem lại mấy phim cao bồi xưa thì khám phá ra chúng ta bị điều kiện hoá, ảnh hưởng bởi phim ảnh. Khi xưa, cặp trai gái trong xi-nê, gặp nhau thề thốt mút mùa, áo quần bận rất kín đáo, ít thấy trò hun hít như ngày nay. Nay, thì mới gặp nhau, là dắt về phòng, đè đầu xuống làm tăng 3 ngay. Áo quần thỉ hở hang, phơi ngay trước mặt khiến thầy tu còn động lòng.

Nói cho ngay 50% phụ nữ TGB ngoại tình vì nhiều lý do: 

1/ ông chồng cứ mê cái điện thoại dù là ở nhà, không ngó ngàng gì đến bà vợ. Mình thức dậy sớm để đọc sách và viết. Chiều tối thì xem phim với vợ cho bớt căng thẳng. Điện thoại cầm tay rất nguy hiểm cho hạnh phúc lứa đôi. Dạo này, mình bỏ điện thoại ngoài xe khi đi ăn cơm tiệm với vợ con.

2/ ông chồng cứ giao hết mọi việc ở nhà cho bà vợ nên nhiều khi làm mấy bà nản. Có bà kêu nhiều khi muốn được ông chồng tát cho vài cái để thấy mình hiện hữu trước mặt nhưng ông ta cứ để họ toàn quyền quyết định. Xin mở ngoặc kép tại đây. Đồng chí gái có tật hay hỏi 3 bố con mỗi lần đi ăn tiệm. Đồng chí gái hỏi 3 bố con muốn ăn cơm gì? Cả 3 nói ý nguyện muốn ăn. Cuối cùng đồng chí gái kêu đi ăn bún bò. Mấy đứa con hỏi tại sao phải hỏi ý kiến chúng. Đồng chí gái kêu: “dân chủ”. Sống tại Hoa Kỳ, trong một chế độ dân chủ, cần phải hỏi ý kiến nhưng lãnh đạo quyết định. Chán Mớ Đời 

Phụ nữ có cái tính như vậy nên ông chồng Chán Mớ Đời cứ để họ lấy quyết định, khỏi mất công cãi nhau.

3/ lấy chồng vì đến tuổi mà xã hội kêu là ế. Thấy ai được được là đăng ký kết hôn rồi khi lấy về thì Chán Mớ Đời. Không phải đối tượng của mình.

4/ chồng đi bia ôm nên trả thù, ông ăn chả bà ăn nem. Xong om

Bà dân biểu Ellen Lee, cho biết ly hôn không phải dễ vì phụ nữ thường lệ thuộc tài chánh của người chồng. Khi xưa, ly dị rất ít được xã hội chấp thuận nhất là người vợ ngoại tình. Nếu mình không lầm thì khi ông Ngô Đình Diệm lên, bà Ngô Đình Như mới cấm nạn hai vợ, chớ trước đó mình thấy trong xóm có một gia đình, vợ lớn vợ bé sống chung trong nhà nên lâu lâu hai bà choảng nhau, cả xóm bu lại kêu u chua u chau. Anh em cũng cha khác mẹ, bệnh mẹ nên chửi nhau nghe đã lỗ tai. Đi học, có người có giấy khai sinh, đề con vợ thứ. Kinh

Theo nghiên cứu này, đàn ông có sex với phụ nữ khác thì xem là bình thường. Không có gì quan trọng để họ phải từ bỏ gia đình. Trong xóm mình khi xưa, có một ông, có vợ bé, ở với vợ bé không biết có con hay không nhưng lâu lâu thấy về thăm con rồi cứ thấy bà vợ lớn sinh con đều đều. Ngược lại, phụ nữ ngoại tình thì trong đầu họ, đã có quyết định ly dị tên chồng mất dậy, mất lập trường cách mạng.

Theo luật sư Jonathan Siew, khi xưa, phụ nữ được huấn luyện là hy sinh cho gia đình. Ngày nay, có lẻ ảnh hưởng của tây phương, chủ nghĩa cá nhân được thể hiện, đề cao hơn trong xã hội Tân Gia BA. Nhất là các phong trào nữ quyền, dấy lên khắp thế giới, chống lại sự áp bức của đàn ông. Các phụ nữ ngoại tình, không nhất thiết là các người đi làm mà cả những người ở nhà, chăm sóc gia đình, ông chồng đi lao động. Tinh thần Tam Tòng Tứ Đức đã biến mất.

Ông kể một khách hàng bị ông chồng bạo hành, mê ông giao hàng tại nhà. Bà ta ly dị để kết hôn với ông nghèo hơn. Tình yêu tuyệt vời. Nhưng cũng có nhiều phụ nữ, đả thông nhiều đối tượng khác. Có lẻ họ khôn ra, không nên yêu thằng đầu tiên mới gặp trong đời. Phải thử chim cò có phải là cây sồi, cây bạch dương hay là cây thông giáng sinh. Lấy chồng về, mà phải tốn tiền mua viagra hàng tháng là mệt.

Nghiên cứu cho thấy, các cuộc hôn nhân tuy 50% là ngoại tình nhưng vợ chồng điều đình cho rằng không phù hợp tính tình, để khỏi mang tiếng ngoại tình. Ngoài ra tốn tiền thuê thám tử tư để lấy bằng chứng vì tốn độ $8,000 cho một tuần. Chán Mớ Đời 

Đó là nói về ngoại tình thật sự, còn ngoại tình trong tư tưởng thì chắc nhiều hơn. Lâu lâu mình đi theo đồng chí vợ đến nhà bạn hay khi bạn đến nhà, ăn uống hát hò. Mình khám phá ra mấy ông mấy bà hát nhạc thương tiếc cuộc tình xưa nhiều nhất. Mấy bản thường được nghe mấy người bạn hát là đấp mộ cuộc tình, tôi đã lầm yêu em đêm ấy,…mấy bà cũng không vừa, hát đủ nhạc của Vũ Thành An, T.T. Kh, bú xua la mua. Mấy ông rống tru vì lỡ dại lấy nhằm bà vợ, còn mấy bà thì khóc lóc thương tiếc, nghĩ về những người đi qua đời tôi,..Chán Mớ Đời 

Mình thì nghĩ khác. May là không lấy mấy bà đã đi qua đời tôi vì toàn là thứ dữ không. Đồng chí gái được xem là hiền nhất mà còn đì mình đến tóc gió thôi bay.

Theo mình, từ khi được đồng chí gái đăng ký kết hôn, cải tạo mình thành một người chồng nhân dân thì mình nghĩ không nên tìm bà nào khác cả. Đồng chí vợ được xem là cô gái hiền nhất mình quen từ trước đến nay. Thậm chí so với mấy bạn của vợ mà khi sống chung là những chuỗi ngày cải tạo, phải nghe lời quản giáo trong quần đảo ngục tù. Mình nhớ lại mấy cô khác đã từng quen, còn dữ gấp bội phần nên không dám lộn xộn. Một lần lỡ dại thì không nên ngu lần thứ 2.

Gặp tấm ảnh này, thấy đẹp về nghệ thuật. Không biết có phải là ngoại tình trong tư tưởng? Hay đạo đức cách mạng đã bị hủ hoá. Chán Mớ Đời 

Vào vườn, một thân một mình, không điện thoại, là đã đến Niết Bàn. Không nên đòi hỏi thêm cho mệt cuộc đời. Ta dại ta tìm đến vườn bơ.

Chúc các bác một năm 2022 được nhiều sức khoẻ.

Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo giang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Dinh tỉnh trưởng Đà Lạt

 Khi người Pháp khởi đầu xây dựng thành phố nghỉ dưỡng Đà Lạt cho người Pháp, sinh sống, làm ăn hay công chức tại Đông Dương. Việc đầu tiên là họ cho xây dinh toàn quyền và khách sạn LangBian, hai dấu ấn của chính quyền thực dân tại Đông Dương. Dinh toàn quyền, chỉ để dành cho toàn quyền cư ngụ, còn thị trưởng thì ở cạnh toà thị chính, trên đường Nguyễn Trường Tộ. Chỉ sau khi tây về nước, dinh toàn quyền, mới được sử dụng cho thị trưởng kiêm tỉnh trưởng Tuyên Đức ở. Mình có kể lịch sử xây cất mấy dinh thự này rồi. Ai tò mò thì vào bờ lốc mình mà đọc. Tìm trên laptop hay iPad vì trên điện thoại thì không có phần tìm kiếm bài.

 Nay chỉ đưa lên vài tấm ảnh để nhắc về một nơi mà trong tương lai gần đây, sẽ bị xoá bỏ trong tương lai. Thật ra, người Pháp có dự án xây dinh toàn quyền rất lớn vào những năm 1939, vì người Pháp muốn Đà Lạt trở thành một thủ đô của Đông dương. 

Sau 1945, khi Nhật Bản chiếm đóng Đông Dương, chiến tranh dành độc lập của người Việt đưa đến thất trận tại Điện Biên Phủ. người Pháp bỏ Đông Dương, dự án này do 3 kiến trúc sư tây nổi tiếng ở Đông Dương thiết kế, được dẹp bỏ. Đến thời ông Diệm, ông ta không muốn Đà Lạt trở thành thủ đô của Việt Nam Cộng Hoà, mà ở Sàigòn. Có lẻ không muốn được xem là một con cờ của người Pháp.

Hình này, mình đoán rất xưa vì con đường Hàm Nghi, chưa được xây cất gì cả. Mình đoán tấm ảnh được chụp trên đồi, chỗ trường Bồ Đề trước 75. Thấy bên phải, dãy nhà của Lãnh Địa Đức Bà (domaine de Marie), chỗ đường Thi Sách, góc nhà Tuấn Cao nhìn lên. Xa xa là bệnh viện Đà Lạt. Dinh toàn quyền được xây cất trên ngọn đồi cao nhất thành phố Đà Lạt (1,600mét). Xa xa thấy ngọn núi phía Cam Ly. Lác đác vài cây thông, sau này thì mọc nhiều hơn, che phủ cả khu vực dinh toàn quyền.

Hình này, có thể được chụp thời đệ nhất Việt Nam Cộng Hoà, cho thấy đường Hàm Nghi, cũng chưa được xây cất nhiều, ngược lại LỮ Quán Thanh Niên và trường bán công Quang Trung đã được xây cất. Phía tay phải thấy 1 đoạn đường Hàm Nghi, đi xuống ngã ba Chùa và cái dốc đi lên chùa Linh Sơn. Hình như thấy nóc nhà của CBMT khi xưa.

Bản đồ sơ khai của Đà Lạt khi mới được thành lập. Lúc đó, họ chỉ gọi châlet du gouvernement, dinh tỉnh trưởng, nằm trên ngọn đồi cao nhất Đà Lạt. Có phần “caserne en construction”, trại lính đang được xây cất, xem như bảo vệ dinh toàn quyền. Sau này, họ biến trại lính thành nhà lao, nơi mẹ mình bị bắt nhốt tại đây 6 tháng trời. Từ hồ Lớn (Grand Lac) có con đường Đinh Tiên Hoàng, chạy về Dankia, và đường Võ Tánh và đường Phan Bội CHâu. Dạo đó khu Hoà BÌnh chưa được xây cất.

Thấy chiếc cầu ở cao độ 1,500 mét, Thuỷ Tạ chưa được xây cất. Con đường vừa là cái đập chắn nước lại cho Hồ Lớn (Grand LAc) bên tay phải bên trai là Hồ Nhỏ (Petit Lac) ít nước. Chỉ mùa mưa thì họ xã bớt nước đến ngày 14 tháng 5, 1932 thì bão lụt to, đã phá vỡ cái đê này, cuốn nhà cửa của khu người Việt phía tay trái, làm thiệt mạng 17 người Việt. người Pháp cho dời khu người Việt lên khu Hoà Bình, lúc đầu được dành cho người Pháp .

Nhìn từ đường Trần Quốc Toản khi xưa. Thấy con đường đê, có chiếc cầu ở cao độ 1,500 mét, vừa là cái đập chận hồ Lớn (Grand Lac), qua đến bên kia hồ, gặp đường Võ Tánh, chạy lên Phan Bội CHâu, trên cao là đỉnh của dinh tỉnh trưởng. Hình như địa dinh tỉnh trưởng ở cao độ 1,600 mét. Từ hồ Xuân Hương đi lên dinh, mất 100 mét cao độ.

Hình chụp dinh tỉnh trưởng nhìn từ bên hông thấy có terrace và balcon thuộc phía nam. Hình này đoán được chụp vào buổi sáng.

Mình đoán chụp từ đường chạy vào dinh tỉnh trưởng. Thấy 2 cầu thang. Chưa bao giờ được vào đây

Hình chụp phía mặt chính, có hai cầu thang đi lên xuống, cột cờ. Mình đoán hướng đông, còn bên tay trái có terrace, để gia đình tỉnh trưởng ăn uống ngoài trời như bên Tây là hướng Nam, nhìn về thị xã Đà Lạt.

Nhà được xây 3 tầng. Tầng lầu 2 để ngủ, còn tầng trệt để nấu ăn,…còn tầng dưới để làm hầm chứa rượu thức ăn hay trốn bom.

Mặt tiền chính của dinh tỉnh trưởng. Hình như ngói bị bay hết trên cầu thang đi vào. Các tường được xây bằng đá tổ ong, rất công phu.

Hình chụp ảnh phía sau, hướng tây nơi xe chạy lên đậu để quan khách đến hay gia đình tỉnh trưởng sử dụng.

Bản vẽ tầng 2, chắc để tân trang lại. Cho thấy mấy phòng ngủ chính của tỉnh trưởng, có balcon đi ra, chỗ hai cầu thang đi vào.

Mình thấy đâu trên bờ lốc của một anh kiến trúc sư, đoán là gốc Đà Lạt. Có một số hình ảnh của dinh tỉnh trưởng nên đem về đây. Mình đọc lâu quá rồi, nên không nhớ tên anh này. Hình như Trần Công Hoà thì phải. Nếu sai thì cho mình biết để chỉnh lại. Cảm ơn trước. Không biết sức khoẻ anh ta ra sao, vì lâu nay không thấy anh ta cập nhật hoá bờ lốc của anh ta.

Hình như vào năm 1994, mình có gặp anh ta và các kiến trúc sư Đà Lạt, trong đó có 1 anh là tác giả căn nhà 100 nóc và chị Nga, con gái của ông Trường Chính tại nhà của gia đình Tăng Trung, Tăng Hiếu, ở cạnh lò súc sinh (abattoirs). Sau này, mình thấy họ dời hội kiến trúc sư Đà Lạt ra đường Lê Quý Đôn, gần cái cầu.

Hình trên là bản vẽ lại khi ai đó sửa chửa lại thời Việt Nam Cộng Hoà. Bản vẽ lầu 2, nơi gia đình tỉnh trưởng ngủ. Người cuối cùng là ông Nguyễn Hợp Đoàn. Lầu 2, mình đoán căn phòng chính giữa và phòng tắm là phòng của tỉnh trưởng, có balcon đi ra ngoài. Khi xưa, ông cụ mình có nhiệm vụ phải bơm nước lên bồn nước tại đây, nơi cao nhất Đà Lạt. Ông cụ đợi 9:00 tối, cúp nước của dân tỏng vùng này để dùng hết áp suất, bơm nước lên château d’eau ở đây. Ông Đoàn thích ông cụ lắm vì mấy ông trước, không biết cách, chỉ cho đem xe chở nước lên bơm vào château d’eau.

Hình chụp cho thấy lầu 2 có cái balcon để gia đình tỉnh trưởng sử dụng. Bên tay phải là phòng ngủ chính, dành cho tỉnh trưởng. Mình chỉ đoán vì phần bên tay trái là hướng nam, lại không được vẽ rõ lắm.

Đây là bản đồ định vị, tây gọi Plan de Situation, cho thấy nhà toàn quyền mà người Pháp tính xây dựng cho thủ đô Đông Dương.có một khu dành cho nhân viên,… từ đường Võ Tánh chạy lên, được chia ra một qua đường Phan Bội Châu và đường lên dinh. Thấy cái rondpoint hình ellipse để xe hơi chạy vào đại sảnh. Có khu vực danh cho nhân viên sinh hoạt.

Bản đồ mà người Pháp tính thành lập Đà Lạt thành thủ đô Đông dương, ta thấy khu vực nguyên tử lực, được dự tính xây phi trường. Bản vẽ của kiến trúc sư J. Lagisquet

Bản vẽ tổng thể nương theo các contours của sườn đồi. Có đường chính mang tên toàn quyền Paul Doumer . Có cổng gác rồi xe vào chạy lên theo con đường cong theo ngọn đồi.

Bản vẽ cho thấy mặt tiền và phía trong nội thất. Rất to như dinh tổng thống. Do 3 kiến trúc sư nổi tiếng nhất Đông Dương thời ấy thiết kế.

Họa đồ, cho thấy có hồ nước. Hơi mờ nhưng mình cũng đoán được phần nào. Dinh toàn quyền.

Mặt tiền của đồ án , 2 tầng lầu.

Có lẻ họ sử dụng béton trắng, loại được kiến trúc sư Ngô Viết Thụ sử dụng cho dinh Độc Lập

Đại sảnh phía trong khá bị ảnh hưởng của Art Nouveau.

Mặt tiền nhưng chữ mờ quá nên không biết từ hướng nào.phần này là từ phía bên trong đại sảnh. Khá phù hợp với kiến trúc thời đại đó. Ảnh hương của futurismo của Ý Đại Lợi.

Ngày nay, Chán Mớ Đời 

Xem hình này mình đoán các château d’eau cũ mà ông cụ mình cho bơm nước lên đây để gia đình ông  tỉnh trưởng dùng. Nay họ xây cái lớn hơn bằng thiếc bên cạnh to gấp hai.

Ngày xưa, mình học lịch sử cho rằng, thực dân pháp đô hộ dân ta,…khiến mình căm thù người Pháp đến khi sang tây thì thấy người Pháp không đến nổi tệ như sử sách nói. Mình lại thấy họ đem lại văn minh cho người Việt. Họ xây đường quốc lộ nối liền Bắc Trung Nam, đường xe lửa. Đồng ý, họ bốc lột đủ trò. 

Mình chỉ tiếc là đệ nhất Việt Nam Cộng Hoà chỉ tồn tại có 8 năm trời. Trong mấy năm trời, Đà Lạt phát triển rất nhanh, nhưng có quy cũ, kế hoạch rõ ràng, tiếp tục theo kế hoạch của người Pháp. Đến thời đệ nhị cộng hoà thì chiến tranh lan rộng.

Năm 1992, mình về Đà Lạt, thành phố vẫn như xưa, chỉ có nghèo hơn, cũ kỹ hơn. Nay về thì không nhận ra. Đà Lạt phát triển không có quy trình, đúng hơn là bạ đâu vá đó, không có kế hoạch lâu dài như người Pháp. 

Dạo này, mình đang đọc lại các chương trình xây dựng, phát triển Đà Lạt của người Pháp, thấy tiếc cho Đà Lạt. Ai muốn biết thì cho mình biết, sẽ kể cho nghe. Chương tình dành cho 300,000 người dân tại Đà Lạt, một thủ đô của Đông Dương pháp, rất uy nghi, đẹp. Không hiểu sao lại nên nổi ngày hôm nay.

Người Pháp vạch định, muốn biến Đà Lạt thành thủ đô của Đông Dương nên họ muốn Bảo Lộc là thành phố hành chính, thương mại như Genevre, Zurich còn Đà Lạt chỉ là một thành phố nhỏ như Berne của Thuỵ Sỹ.

Nếu người ta khôn thì để cho một người giỏi quy hoạch còn để nhóm lợi ích quy hoạch thì phá nát hết. Thời đệ nhất Việt Nam Cộng Hoà, ông thị trưởng Trần Văn Phước đã đứng ra vay vốn, xây dựng rất nhiều nơi của Đà Lạt.  Chán Mớ Đời 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Tư bản thế kỷ 21

 Nói chuyện người Mỹ lớn tuổi, đã từng trải nghiệm thời đại suy thoái kinh tế (great depression), họ cho biết dạo ấy kinh tế te tua nhưng họ vẫn còn hy vọng vào tương lai nhưng ngày nay thì họ không còn một tia hy vọng nào. Đa số chạy theo ảo vọng của các chính trị gia hứa cuội để được đắc cử.

Hoa Kỳ, trong tương lai ở thế kỷ 21, sẽ không còn là một quốc gia dẫn đầu thế giới về công nghệ như ở thế kỷ 20. Chúng ta đang tiến dần vào một cuộc cách mạng công nghệ về thông minh nhân tạo mà Trung Cộng đã dẫn đầu về các chip điện tử mà chúng ta thấy trong đại dịch vừa qua, máy móc phương tây, xe cộ đều sử dụng bởi các chip điện tử bị đình trệ.

Hoa Kỳ tìm cách làm đình trệ Trung Cộng phát triển hệ thống 5G. Họ lên án Trung Cộng tóm hết các dữ liệu cá nhân trong khi các công ty như Google, Facebook,…đều lấy dữ liệu của chúng ta rồi bán quảng cáo,.. một bên thì họ có quyền làm đủ trò và một bên chỉ làm âm thầm. Thậm chí họ đi đêm với nhau như Facebook đã thảo thuận với Hà Nội và Bắc Kinh,…để được bán quảng cáo.

Ông Snowden bị quy tội phản quốc vì làm lộ các chương trình chính phủ Hoa Kỳ, thu thập dữ kiện cá nhân người Mỹ tương tự chế độ cộng sản như Trung Cộng,… ông Julian Paul Assange thành lập nhóm Wikileaks cho mọi người biết tin tức cá nhân của những chính trị gia thì bị lên án, phải trốn trong toà đại sứ Peru trong khi các công ty như Facebook, Google, Apple bán tin tức cá nhân của khách hàng thì họ được bình yên. Thậm chí họ còn bắt tay với các chế độ độc tài để ngăn cản các tin tức chống đối nhà nước độc tài trên mạng xã hội của họ.

Theo lịch sử từ khi con người bỏ nghề săn bắn, dừng chân thành lập xã hội, cộng đồng thì tên mạnh nhất hưởng được nhiều quyền lợi nhất và củng cố quyền lực của họ và gia đình họ cho đến đời sau qua những vương quốc và giai cấp quý tộc. Các người yếu, thì tiếp tục đời này sang đời khác làm tá điền, đóng thuế cho các địa chủ quanh năm suốt tháng.

Người dân muốn thoát ra cảnh nghèo hèn, phải lên tàu vượt biển sang Mỹ châu để làm lại cuộc đời. Sách báo về lịch sử co rằng người Anh quốc bỏ trốn sang Mỹ Châu vì bị đàn áp tôn giáo. Trên thực tế chỉ có một thiểu số nhưng đa số các người gốc Ái Nhĩ Lan, Anh quốc, Tây BAn Nha và Bồ Đào Nha, di cư sang Mỹ châu để làm giàu, làm chủ ông. Họ khai thác các nô lệ bị bắt cóc từ Phi Châu, làm việc không công cho họ,.. kẻ giàu lúc nào cũng được nhà thờ bảo vệ.

Họ bắt cóc các người da đỏ, đem về âu châu làm nô lệ.

Khi con người nghèo khổ bắt đầu đặt câu hỏi tại sao Kinh Thánh cho rằng ai cũng là con của Chúa nhưng có người nghèo người giàu, không phải một đời mà cả mấy thế hệ là thế nào. Chúa không thương đồng đều con của chúa nên họ bắt đầu có những tư tưởng phản động, không tin lời kinh thánh nên bị đàn áp.

Đến khi người Anh quốc di dân tại Mỹ Châu, ly khai khỏi đế chế Anh quốc mà ngày nay họ gọi là cách mạng Hoa Kỳ, đưa đến cuộc cách mạng tại Pháp quốc vào năm 1789. Họ chặt đầu ông vua Louis 16 và bà vợ, tượng trưng cho cuộc thay đổi chế độ. Giai cấp quý tộc không quản lý xã hội, kinh tế nữa mà là các kỹ nghệ gia trong kỹ nguyên cách mạng kỹ nghệ.

Trong cuộc cách mạng kỹ nghệ, chúng ta thấy sự bốc lột con người trong các nhà máy, mõ than,.. mà các nhà văn như Balzac, Emile Zola,…đã kể trong các truyện của họ. Karl Marx và Engel đã nhận thấy sự bốc lột, đàn áp dã man các công nhân nhà máy. 

Điển hình các công nhân làm cho các hãng thép của ông Andrew Carnegie, bị đàn áp dã man, chính quyền làm ngơ vì đã bị mua chuộc. Sau này, họ khuếch trương qua hệ thống xe hoả,… các công nhân gốc tầu bị bốc lột thêm đạo luật cấm người Tàu,…

Đầu thế kỷ 20, Lenin đã làm cuộc cách mạng nhằm lật đổ chế độ quân chủ Sa-hoàng, để thành lập một xã hội công bằng. Lịch sử cho thấy ở thời nào, người đã nắm quyền hành, luôn luôn muốn bảo vệ những quyền lợi, đặc ân cho họ nên ra tay đàn áp các kẻ chống đối. Ai không tin chủ nghĩa cộng sản được đưa vào bệnh viện tâm thần, không khác chi khi xưa Copernic hay Gallileo đặt lại những câu hỏi đã được dạy trong kinh thánh. Họ còn ra luật bôi xấu lãnh đạo là đi tù. Lúc nào cũng vinh danh lãnh đạo sáng suốt muôn năm.

Mình ưa chuộng chủ nghĩa tư bản nhưng các kinh tế gia cho biết chủ nghĩa tư bản của Hoa Kỳ đã thay đổi. Cách mạng công nghệ thông tin đã giúp một số người tạo dựng tài sản, sự nghiệp qua các viễn kiến của họ như Bill Gates, Amazon, Facebook, Tesla,… họ đã trở thành tỷ phú nhờ khai thác các thông tin thương mại,…

Ông chủ hãng Tesla tuyên bố: tôi không học đại học Harvard, các người tốt nghiệp đại học này làm việc cho tôi. Có anh bạn kể, có người bạn làm cho một công ty lớn. Anh ta giỏi, có mấy bằng sáng chế. Tinh thần khoả bảng của người Việt vẫn ray rức nên nói ông chủ là muốn đi học MBA. Ông chủ hỏi mày muốn mấy thằng có bằng MBA? Tao mướn cho.

Aristote khi xưa công nhận giai cấp nô lệ, tương tự ông Madison, một trong những nhà lập quốc cũng đã bày tỏ các quản ngại về giới bị trị, nên không cho quyền bầu cử cho người da đen, phụ nữ. Họ muốn củng cố quyền lợi của các địa chủ. Họ kêu gọi dân chủ nhưng vẫn giữ mấy chục triệu người nô lệ da đen, làm việc không công cho họ. Hoa Kỳ hùng mạnh như ngày nay là nhờ vào đám nô lệ làm việc không công trên các cánh đồng phì nhiêu của Hoa Kỳ.

Ông Madison lo ngại là Dân Chủ sẽ cho đa số người Mỹ, họp nhau lại để chiếm lấy của cải của người Mỹ giàu có. Do đó trong hiến pháp vẫn còn mập mờ, sau đó người ta mới thêm các tu chính án. Trong cuốn The Wealth of Nations, ông Adam Smith có nói rỏ ràng về vấn đề nhân lực, nhân công để giúp sản xuất.

Trong thời đại canh nông, có những đạo luật ra đời giúp các vương tước giữ gìn đất đai của họ, cha truyền con nối. Họ truyền lại gia tài cho người con trưởng, các người con thứ vẫn tiếp tục hưởng các lợi tức từ các cánh đồng cho tá điền mướn. Nếu họ đem chia gia tài thì phân lô nhỏ lại thì đời này sang đời sau sẽ mất dần đất đai, sẽ không trồng trọt có lợi nhiều.

Đến thời cách mạng kỹ nghệ, tá điền bỏ ra thành phố để làm trong các xưởng. Họ sử dụng giáo dục của Bismack, huấn luyện các nhân công và chuyên viên để làm giàu cho các tư bản mới. Một nền giáo dục huấn luyện con người trở thành các nô lệ cho chủ nhân. Chúng ta được dạy học cho giỏi rồi làm cho một công ty, nói trắng ra học một cái nghề đi làm công cho thiên hạ dù với chức tước kỹ sư, cán sự,…

Nền giáo dục chỉ huấn luyện chúng ta trở thành nô lệ cho chủ nhân, chỉ có những người có đầu óc khai phá như Bill Gates, Steve Jobs,..mới bỏ học, mở công ty làm giàu với ý của mình. IBM là công ty lớn về điện toán, lại bị bỏ xa về máy điện toán cá nhân. Thật ra là công ty Compaq hay Xerox đã có thử nghiệm về máy điện toán cá nhân nhưng họ không cho phát triển hơn vì sợ lấy mất khách hàng của những sản phẩm đang bán chạy. Tương tự, Kodak đã cho ra đời máy chụp hình digital nhưng họ say mê trên chiến thắng bán phim nên phải phá sản sau này. Nay bắt đầu khôn  hơn nên có lẻ khá lại.

Dạo này, đảng Dân Chủ đang kêu gọi đánh thuế các tỷ phú Hoa Kỳ. Trên thực tế thì đánh thêm thuế người Mỹ. Một khi họ đánh thuế tỷ phú, sau đó sẽ tuyên bố: cho công bằng đánh luôn các người khác.

Họ kêu gào bãi bỏ chế độ nô lệ, tạo ra cuộc nội chiến. Trên thực tế, các tiểu bang miền Bắc đang bắt đầu cuộc cách mạng kỹ nghệ, cần nhân công nên kêu gọi bãi bỏ chế độ nô lệ để có người da đen lên miền Bắc làm việc cho họ. Đó là nguyên nhân chính cho cuộc nội chiến.nguo da trắng đâu có màng đến người da đen.

Sau khi miền Bắc chiến thắng, thì người da đen ở miền Bắc cũng đâu được họ chiêu đãi, sống trong những khu nghèo nàn, không được mua nhà ở khu da trắng sang trọng. Theo tiến sĩ Thomas Sowell, người da đen cho rằng luật phá thai mà dạo này tối cao pháp viện Hoa Kỳ đang bàn cải nhằm hạn chết sinh sản người da đen. Còn người da đen ở miền nam thì sống trong chế độ kỳ thị chủng tộc, không chung đụng và bị treo cổ, đốt cháy bởi nhóm người chủ nghĩa da trắng độc tôn như Ku Klux Klan,…đến khi bà Rosa PArk không chịu nhường chỗ cho người da trắng mới dấy lên phòng trào bình đẳng.

Sau thế chiến thứ 2, khi các binh sĩ mỹ trở về, đạo luật G.I., ra đời nhằm giúp các cựu chiến binh hội nhập lại đời sống dân sư. Được đi học lại hay vay tiền để mua nhà. Trên thực tế chỉ có 5% người da đen được hưởng các quyền lợi của đạo luật này, miền nam thì chỉ có 1%. Đạo luật này giúp người da trắng vượt lên trong các tầng lớp giàu có của Hoa Kỳ trong khi người da đen vẫn lục đục như trước đây.

Chỉ có đến những năm 60 của thế kỷ 20 thì xã hội Hoa Kỳ bắt đầu có những biến động xã hội. Chúng ta thấy ông Robert Kennedy, ngồi nói chuyện, khuyên ông Martin Luther King Jr., ngưng tuyệt thực. Cuối cùng thì cả hai đều bị bắn chết vì có thể phương hại đến quyền lợi của người da trắng.

Chúng ta thấy lần đầu tiên, người mỹ xuống đường chống chiến tranh Việt Nam, 2 triệu người tuần hành ở Hoa Thịnh Đốn, kêu gọi Quyền Dân Sự (Civil Rights). Người Mỹ không chịu nghe chính phủ, họ đứng lên chống lại sự đàn áp. Bên âu châu, tương tự thanh niên xuống đường chống chiến tranh, dấy lên phong trào cách mạng văn hoá, đình công bãi thị, mà các sử gia gọi Mai 68, khiến tổng thống De Gaulle phải lên đài truyền hình, kêu gọi giải tán biểu tình, và ông ta sẽ cải tổ nền hành chánh và chính trị của Pháp. Ở Pháp, lần đầu thanh niên lên tiếng ủng hộ Hà Nội, một nước nhược tiểu, chống lại quân đội mỹ. Tinh thần thực dân của cha ông họ đã vĩnh viễn cáo chung.

Điển hình thượng nghị sĩ Sanders xuống đường biểu tình cho quyền lợi người da đen. Cựu Thượng nghị sĩ, cựu bộ trưởng ngoại giao John Kerry, đi quân dịch tại Việt Nam về, tham gia các cuộc biểu tình chống chiến tranh Việt Nam. 

Ở đây, chúng ta chỉ nói đến phương diện lịch sử, còn vấn đề lý do mất miền Nam thì không bàn. Lần đầu tiên, chúng ta thấy bà tài tử Jane Fonda, đến Hà Nội rồi ngồi trên pháo đài hoả tiễn SAM, đã hạ không biết bao nhiêu phi cơ của Hoa Kỳ. Mỗi lần mình đến họp mặt ở câu lạc bộ LIONS thì trong cầu tiêu, họ dán cái nhãn hiệu bà tài tử Jane Fonda nơi bể đi tiểu, để mọi người nhắm cô nàng mà ria nước tiểu.

Sau vụ Mai 68, các chính phủ tây phương, tìm phương cách để phòng chống các cuộc nổi dậy tương tự. Họ đưa ra chủ nghĩa tiêu thụ. Họ quảng cáo hàng hoá, cho chúng ta mượn tiền bằng tín dụng để mua sắm. Khi chúng ta lo làm tiền, tiêu thụ và trả nợ, sẽ quên đến chống đối.

Ngày nay, sự khoảnh cách người giàu và người nghèo quá cách biệt nhưng không ai dám lên tiếng vì họ nợ chồng chất khiến họ chỉ muốn kiếm tiền đẻ trả nợ. Hay lên mạng xã hội tạo dáng, câu Like. Bao nhiêu người để ý đến các người vô gia cư/  (Còn tiếp)

Nguyễn Hoàng Sơn