Tuần này, trên đài truyền hình Little Sàigòn, mình sẽ nói chuyện về đề tài thừa kế tài sản tại Hoa Kỳ với luật bắt đầu năm 2017 “Tax Cuts and Jobs Act”, tài sản thừa kế được miễn thuế cho con cháu khi qua đời là 11.06 triệu/ người, hai vợ chồng thì được 22.12 triệu nhưng đạo luật này sẽ hết hạn vào năm 2025, để trở lại luật trước 2017 là 5.49 triệu/ người hay 10.98 triệu cho hai vợ chồng.
Con số này không ảnh hưởng đến 90% người Mỹ, nhưng số còn lại cần phải xem lại di chúc, cách thức quản lý tài sản của mình vì trong 9 tháng con cháu phải tìm ra số tiền để đóng thuế thừa kế tài sản.
Nếu trên số tiền được miễn thuế thì phải đóng lên tới 40% số tiền. Số tiền được miễn thuế đến năm 2025 là 12.06 triệu/ người. Sau đó thì trở lại 5.49 triệu/ người Ông Jack Fullerton dạy mình mua nhà đầu tư vừa mới qua đời tháng 7 vừa rồi. Hai người con trai hưởng gia tài, thừa kế mấy căn nhà của ông ta nhưng họ cần 2 triệu để đóng thuế. Mình đang thương lượng với hai người con để mua vài căn nhà để họ có tiền trả thuế. Mình hơi ngạc nhiên là ông ta dạy mình nhưng khi qua đời vẫn bị sở thuế hành con ông ta. Có lẻ về già, đau ốm nên không có đủ sức để làm giấy tờ chuyển sang cho hai người con. Mình nhớ ông ta hay than với mình là ngủ không được. Về già mà ngủ không được thì hại não đêm dài.
Mình biết có nhiều người, về già cứ lo sợ, không dám viết di chúc. Họ cứ đọc bài viết trên mạng, kêu gọi đừng giao hay chuyển tài sản qua cho con họ, sợ con dâu hay rể cho ra đường ở. Mấy người viết nói thêm, nói quá để câu like. Ở Hoa Kỳ, khi có giấy tờ thì không ngại vụ này.
Hôm qua mình đi chơi với ông nuôi ong trong vườn, sau đó ông ta mời đi ăn sáng. Mình hỏi ông ta đã làm Living trust chưa, vì có dạo ông ta hỏi mình và có đưa số điện thoại của luật sư đã làm LT cho mình. Ông ta kêu sợ chết nên chần chừ. Từ từ ông ta giải thích ở với bà vợ này là bà thứ 3. Mỗi lần ly dị là tốn tiền nên nhà và tiền bạc của ông, không có đứng tên bà vợ hiện nay. Trong khi đó, bà vợ đương thời, lo ngay ngáy, nói với mình là ông ta có di chúc cũ với bà vợ trước, nay đã chết sau khi bỏ ông ta. Ông ta chưa làm lại di chúc còn Living trust thì thua non.
Mình giải thích cho ông là bà Betty, bán nhà cho mình cho vay lại. Khi chết, con bà ta không có tiền trả luật sư để làm giấy tờ, xoá cái trust của bà Betty để mình có thể trả tiền hết cho họ. Ông cứ lo ngại thì khi ông bị coma hay chi đó, vợ ông không thể quyết định, không thể rút tiền để chi tiêu, lo cho ông.
Ông cho biết là khi qua đời, ông ta muốn những gì của ông thuộc về bà vợ thứ 3. Vấn đề là ông không muốn tiền của ông lọt vào tay con riêng của bà vợ hiện nay vì chúng ghét ông ta. Ông ta muốn khi bà vợ chết thì tiền của ông để lại, sẽ được chuyển cho con trai của ông ta. Ông ta do dự làm di chúc là nguyên cớ này.
Mình nói như vậy, ông có thể ghi trong di chúc, là sau khi ông qua đời, căn nhà của ông sẽ bán lại cho tôi, và cho vay lại. Hàng tháng, tôi trả tiền lời cho vợ ông vì bà ta sẽ về Philadelphia để sống với con cháu. Bà ta có an sinh xã hội của bà và của ông thêm số tiền tôi trả hàng tháng sẽ có một cuộc sống vui vẻ. Sau khi bà ta qua đời thì tôi sẽ trả tiền cho con trai ông ở Colorado.
Một vụ khác mình gặp. Hôm trước, đi học văn hoá bổ túc, mình ghé nhà anh bạn học cũ Đà Lạt chơi vài ngày, anh ta kể về gia cảnh nhất là ông bố của anh ta. Bà mẹ thì chết lâu rồi. Ông bố có căn nhà ở Cali, hè ông ta bay về chơi với con cháu, rồi mùa đông thì bay về miền đông bắc. Căn nhà ở Cali thì bỏ trống. Ông bố không biết là nhà bỏ trống hơn 30 ngày thì bảo hiểm sẽ không đền nếu có hư hao gì (nếu họ khám phá ra).
Con cháu nói ông ta về Cali ở để lỡ có chuyện gì thì con cháu còn chạy qua chạy về chớ ở miền đông bắc thì ngọng. Anh bạn kêu ông bố không muốn làm living trust vì sợ chết. Khi ông ta qua đời thì con cháu phải mất thì giờ bay qua vùng Đông bắc để lo hậu sự, tốn tiền con cháu. Ngoài ra phải ra toà thừa kế ở hai tiểu bang, tốn tiền gấp hai. Tiền bạc ông ta để lại sẽ bị bán tháo rẻ tiền để trả tiền luật sư. Chưa kể đến con cháu tranh dành gia tài, chia của. Bây giờ thì ai cũng nói ngon lắm, không cần nhưng khi đụng trận là giông bão nổi lên trong gia đình. Do đó phải làm giấy tờ sớm chừng nào hay ngày ấy.
Ông bố người bạn ở tiểu bang khác, lại có nhà ở Cali. Khi qua đời thì con cháu phải lo hai cái Probate; một ở tiểu bang ông ta ở và một ở Cali vì tài sản nằm ở đây. Tiểu bang Cali không đánh thuế thừa kế nên tốt nhất là dọn về Cali ở, bán căn nhà ở tiểu bang mưa tuyết.
Đi chơi gặp nhà cửa ở Á Căn Đình rẻ, muốn mua nhưng lại ngại vì sau này, khi mình đi xuống địa ngục thì vợ con phải bay qua bên đó làm thủ tục bán nhà, đóng thuế đủ trò. Gặp hai ông cựu giám đốc ngân hàng Citi, kêu nên mua nhà ở Salt Lake City hay Park City vì sẽ tổ chức thế vận hội trong vài năm tới. Thấy thì ham thiệt nhưng nghĩ lại nên dạy mấy đứa con nghề của mình thì tốt nhất và đi chơi với đồng chí gái đến khi hết còn lết được.
Hôm qua, vừa xuống phi trường, được tin ông Rich Dad của mình vừa qua đời. Ông ta dạy mình rất nhiều trong cách mua bán, cho thuê nhà cửa. Con gái mới báo tin là một ông Mỹ quen, khi mấy đứa con còn đi bơi ở trung học. Ông ta nói vơi mình là khi về hưu, sẽ bán căn nhà ở Cali rồi dọn về một nơi nào đó rẻ sống hưởng tuổi già. Năm ngoái, ông ta gọi hỏi thăm tin tức con mình và cho biết tình hình con của ông ta, rủ đi ăn thì ông kêu bận đi làm. Cho thấy đời rất ngắn và cũng rất dài. Chỉ có vấn đề là không biết ngày giờ bị gọi.
Anh bạn còn kể là ông bố hay lên mạng đọc mấy bài báo viết từ Việt Nam, kêu con cái bất hiếu, đừng chuyển gia tài sản cho chúng, sẽ bị đuổi ra khỏi nhà,.. khiến ông ta đâm nghi ngờ con cháu. Thế là từ 10 năm nay, con cháu kêu ông bố làm di chúc nhưng chả nhúc nhích. Ông bố biết mình, nói anh bạn cứ nói ông bố liên lạc với mình rồi mình giải thích vấn đề cho ông bố. Mình thích hóng chuyện thiên hạ từ bé.
Nguy hiểm khi đọc tin tức trên mạng. Đừng có dại nghe vớ vẩn rồi tiền mất tật mang như trường hợp ông Mễ, chuyển tên nhà cho con trai rồi thằng con lăn đùng ra chết, cô con dâu bán nhà cho mình. Mình có 1 ông thuê nhà người Việt, để con gái đứng tên để ăn trợ cấp. Một ngày đẹp trời, bị ra đường, phải mướn ga ra cho rẻ vì vợ chồng cô con gái đánh bài thua ở Las Vegas, mượn nợ thế chấp căn nhà và không trả bị ngân hàng tịch thu.
Nếu ông bố, mua nhà rồi chuyển tên qua cho con gái, bắt hai vợ chồng ký giấy nợ giá trị giá tiền của căn nhà, chỉ được xoá khi ông ta qua đời thì cô con gái sẽ không được mượn nợ, không mất nhà nếu ly dị. Ông Jeffrey, nha sĩ mà mình quen, cho con gái tiền để mua nhà như giúp đỡ, không bất hai vợ chồng cô con gái ký giấy nợ. Một ngày đẹp trời, mây đen kéo đến, thằng rể đâm đơn ly dị, chia gia tài thế là ông ta ngọng. Tiền nhổ răng mấy ngàn người theo mây khói.
Trở lại vấn đề của ông bố người bạn. Khi ông bố nằm xuống, con cháu phải lo vụ ra toà thừa kế vì ông bố không chịu làm living trust, tốn tiền rồi anh em cãi nhau vì phải ứng tiền ra trước để lo luật sư toà án đủ trò. Sau khi toà tuyến bố thì mới có thể lấy tiền, tài sản của ông bố để lại với các chi phí. Cuối cùng thì con cháu hưởng chút đỉnh còn vào tay luật sư hết. Nên nhớ có tài sản hai nơi thì phải ra toà thừa kế hai nơi. Cho nên ai có nhà cửa ở nhiều tiểu bang thì nên gộp lại một nơi cho con cháu dễ thở sau này.
Cho thấy càng về già, chúng ta không có chủ lực để làm những việc rất đơn giản như ông Jack. Ông ta dạy mình đủ thứ nhưng vẫn không làm quyết định cuối cùng, nay 2 người con phải bán nhà để trả thuế thừa kế. 2 triệu đô la, giúp cháu ông ta ăn học trường cao cấp. Nay mình học được cái gì thì áp dụng ngay nếu đợi vài năm nữa, con đến thăm, hỏi Ai rứa? Chán Mớ Đời. 2 triệu đô la khá nhiều, nếu giữ được 2 triệu đô la thì con cháu ông ta hưởng, có thể cho cháu đi học trường tư,…đại học đủ trò.
Hai người con nhận được mấy căn nhà cũng điên đầu vì di chúc để lại là không được bán nhà. Chán Mớ Đời
Lý do là luật thừa kế cho miễn 11.18 triệu đô la (2022) và còn lại thì phải đóng thuế tài sản thừa kế, lên đến 40% thuế Liên Bang và Cali thì bắt đóng mệt thở. Ông ta có trên 15 căn nhà cho thuê nên tài sản chắc chắn là trên 11.18 triệu. Dạo mình mới sang Hoa Kỳ, luật thừa kế tài sản chỉ được trừ 1 triệu đôla còn lại phải đóng thuế. Khi ông Bush con lên thì ký sắc luật đến trên 10 triệu rồi lên từ từ. Có một năm miễn thuế thì tự nhiên có nhiều người Mỹ giàu có, ngay cả tỷ phú, lăn đùng ra chết, con cháu không phải đóng thuế. Tưởng tượng, con cháu đóng thuế 40% trên 1 tỷ đô la. Đến khi Obama lên thì giảm xuống 11.18 triệu và từ từ đi xuống đến 5.2 triệu vào năm 2025.
Vấn đề là khi Covid xẩy ra, chính phủ Hoa Kỳ mượn tiền để cho thiên hạ khi bị cấm cung nên trong tương lai, có thể chính phủ Hoa Kỳ sẽ giảm nữa, và bắt đóng thuế đủ trò để có tiền trả nợ. Năm nào, ngân sách chính phủ đều thâm thụt cả, phải mượn thêm tiền. Họ sẽ ra luật đánh thuế tiếp, có thể giảm xuống 1 triệu như xưa. Nhà ở Cali trung bình đã 1 triệu với lạm phát thì vài năm nữa có thể lên 2 triệu.
Nếu ông Jack chết vào năm 2025 thì hai người con đóng thuế mệt thở, thêm 3, 4 triệu nữa. Xem như gia tài bay theo cánh chim biền biệt 50%.
Hai lô đất mình mới mua ở vùng Opportunity Zone, sẽ xây 2 căn nhà trên 2 lô để cho thuê. Nếu khá khá thì sẽ làm thêm ADU, thành phố cho phép thêm 2 ADU hoặc 3. Một căn tốn $120,000, cho thuê được $1,200/ tháng xem như 10% tiền lời. Có điện và nước, chỉ cần làm hầm phốp là xong.Theo đạo luật ban hành năm 2018 Tax Cuts and Job Act thì khi hai vợ chồng qua đời thì tài sản được miễn thuế 11.18 triệu cho mỗi người, hai vợ chồng thì xem như trừ được $22.36 triệu đô la. Ông Jack ly dị vợ nên bao nhiêu nhà ông ta để lại thì hai người con chỉ được miễn 11.18 triệu, và còn lại thì đóng thuế đến 2 triệu đô la. Họ phải tìm ra 2 triệu đô la để đóng thuế trong vòng 9 tháng sau khi ông bố qua đời. Nay nhà xuống nên chắc phải bán nhiều nhà hơn dự định.
Nếu ai có một căn nhà thì không ngại lắm, vấn đề là lạm phát. 30 năm về trước khi mình đi cua đồng chí gái thì một gallon xăng chưa đến 1 đô la, nay là 5 đô, xem như nhân gấp 5 lần. Thí dụ ai có căn nhà hiện tại giá 1 triệu ở Cali thì 30 năm nữa khi lăn ra, đi Tây thì có thể căn nhà lên đến 5 triệu, chưa kể mấy loại tiền hưu trí, xe cộ, đủ thứ,…
Mình đi học văn hoá bổ túc, trùng tu cho nông dân tại chức ở Puerto Rico vừa qua thì mấy ông thần luật sư, cho biết là nên sử dụng Family Limited Partnership để hoạt động, sẽ giúp con cháu sau này không bị vụ 5.2 triệu lộn xộn. Mình có thể cho con mình vào partner trong tổ hợp gia đình nhưng không có quyền bầu bán gì cả. Mỗi năm có thể cho mỗi đứa $16,000, hai vợ chồng cho 2 đứa con mỗi đứa $32,000 không phải đóng thuế qua giấy tờ. Năm 2023 thì lên đến $17,000/ đứa con, xem như hai vợ chồng cho mỗi đứa con được $34,000, hai đứa thì $68,000. Khi xưa, mình có làm pháp nhân này để xây nhà cửa nhưng không rành về kế toán lắm, mấy đứa con còn nhỏ nên chuyển qua dạng S Corporation. Nay thừoi cơ chins muồi nên phải đổi lại.
Vợ mình về hưu nên có thể được công ty trả lương và dùng đó để trả lương giúp chuyển 401(k) của đồng chí gái qua Roth 401(k), để khỏi phải đóng thuế.
Làm như vậy thì có thể làm solo 401(k) cho mỗi đứa để có thể bỏ vào để được phép trừ thuế lên đến năm 2023 là $330,000. Sau này mình đi Tây thì tự động mấy đứa con có thể thay thế điều hành công ty của gia đình, không phải thuế má, lo sợ thuế thừa kế gì cả. Cách đây mấy năm, báo chí có đăng vợ chồng ông chủ Facebook đã thành lập vụ này để chuyển tài sản dài dài vĩnh cửu.
Trong trường hợp mấy đứa con cà chớn, không biết điều hành thì mình có thể ghi lại di chúc là trả tiền cho một pháp nhân nào đó mình tin tưởng để điều hành, còn mấy đứa con thì cứ lãnh tiền hàng tháng mà xài, nuôi cháu mình. Một trong 3 ông dạy mình, có nói là ông nội để lại di chúc qua cái trust mà đến nay, con trai tức là chắt của ông ta vẫn còn lãnh tiền hàng tháng từ Trust ông này thành lập.
Hôm nay, mình có nói chuyện với ông cố vấn tài chánh mà mình đi học, có thằng con ngồi cạnh để nghe. Cuối cùng thì mình nhờ ông ta thành lập Family Limited Partnership để mình chuyển tài sản sang, có hai đứa con trong ban quản trị nhưng không có quyền bầu bán gì cả. Chỉ có đồng chí gái và mình có quyền quyết định.
Thật ra khi xưa, khi khởi đầu, mình đã làm FLP nhưng vợ còn đi làm, mấy đứa con nhỏ nên thấy hơi lộn xộn nên chuyển qua S Corporation. Nay thì vợ về hưu và mấy đứa con lớn, hiểu chuyện một chút. Thằng con mình chịu khó đi học thêm nên cũng bắt đầu hiểu thêm nên hy vọng sẽ để nó quản lý sau này.
Người bán miếng đất để lại mấy chiếc này. Mình kêu một tên quen, biết sửa xe, lên kéo về để sửa lại, công hắn một chiếc và mình mình một chiếc. Họ đã đến dọn sạch hếtHôm trước mình có nhờ ông luật sư CPA, bạn ông này làm Opportunity Zone funds, thật ra là trả cho ông ta luôn, để chuyển số tiền lời mình mới bán lô đất hồi tháng 9 vừa qua, để có thêm thời gian lựa chọn mua nhà cửa, sửa chửa để 10 năm sau bán không phải đóng thuế. Trên nguyên tắc tháng 3 năm tới là chết hạn cho mình mua nhà khác để thay thế theo luật 1031 exchange. Nay có opportunity zone funds thì mình có thêm 18 tháng để thực hiện. Nhà sang năm sẽ xuống nhiều hơn, sẽ có cơ hội mua được giá tốt.
Mình có mua được 3 căn còn bao nhiêu tiền lời thì chuyển qua O.Z.F.
Cuối cùng đồng chí gái nghỉ hưu, có 401(k) của sở, phải chuyển qua Solo Roth 401(k) từ từ để khỏi phải đóng thuế nhất là vào năm 70.5 tuổi, không phải lấy ra nếu không sẽ bị phạt.
Hôm qua, mình chạy lên vùng 29 Palms để gặp tên làm nhà tiền chế. Sáng nay mình chạy lên city với thằng con để hỏi chuyện xây hai căn nhà tiền chế, cho thuê rồi 10 năm sau bán không phải đóng thuế vì thuộc vùng Opportunity Zone. Thằng con chịu khó học nên chắc sau này nó khá hơn mình, thoát cảnh làm nông dân khu đen như bố.
Nếu ông Jack thành lập Family Limited Partnership, bỏ tên hai người con trong thì nay chúng không phải bán nhà để kiếm 2 triệu đóng thuế. Không phải lộn xộn với toà án thừa kế bú xua la mua. Ai không có nhà cửa, tài sản nhiều thì làm living trust là xong. Còn nếu tài sản nhiều thì nên sử dụng FLP. Lấy vợ lấy chồng, ly dị cũng không sợ bị mất tiền trong FLP vì dâu rể sẽ không có tên trong sổ phong thần của công ty.
Bà Betty bán cho mình nhà cửa, cho vay lại. Có làm living trust nhưng không hiểu sao con bà ta chưa làm xong vụ thừa kế. Nghe hắn kể là chưa có tiền trả luật sư. Chắc là hắn tiêu xài nhiều, nay mới mỗ tim xong nên chả thiết làm gì. Mình muốn trả hết số tiền nợ bà ta nhưng chưa được vì hắn chưa thuê luật sư để làm vụ này. Cho thấy làm living trust cũng phải chi tiền cho luật sư mà nếu con mình xài bố nó hết tiền để lại thì cũng mệt.
Hôm kia nói chuyện với anh bạn quen. Anh ta than là thằng con độc nhất, kêu nó không thành công tại Hoa Kỳ là vì nó sinh ra tại Hoa Kỳ. Nay nó chỉ bám vào bên vợ. Vợ anh ta qua đời lâu rồi. Anh ta về Việt Nam gặp cô nào lấy, bảo lãnh nhưng không biết chừng nào sang. Anh ta mới bán căn nhà, mua cho cô vợ ở Hà Nội 1 căn hộ mấy trăm ngàn. Thằng con chả được gì nên chửi thể, từ bố luôn. Chán Mớ Đời
Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo phơi nắng Sơn đen
Nguyễn Hoàng Sơn
